TÜM YÖNLERİYLE GRUP İÇİ BORÇLANMA (CASH POOLING) Cemalettin Turan BDO TURKEY
NEDEN ORTAYA ÇIKMIŞTIR? Finansman ihtiyacının karşılanması Atıl kaynakların değerlendirilmesi. Fonların etkin yönetimi. Toplamda grup bazında avantaj elde edilmesi. 2
DİĞER ÜLKELERDE VAR MIDIR? Pek çok ülkede vardır. Birden fazla ülkede faaliyet gösteren grup şirketleri arasında da uygulanmaktadır. 3
TÜRKİYE DE DURUM Açıkça engelleyen bir kanun hükmü yok. (TCK 241 in amacı/kapsamı farklıdır.) Doğrudan bu konuyu düzenleyen, teşvik eden bir kanun hükmü/mevzuat düzenlemesi de yok. (En son TBMM de bulunan yasa tasarısından çıkarıldı.) Yapıldığı takdirde uyulması gereken kuralları düzenleyen hükümler var. MB Sermaye Hareketleri Genelgesi SPK Mevzuatı Kambiyo düzenlemeleri TTK Topluluk Hukuku KVK Md.12, Md.13 4
T.C. MERKEZ BANKASI SERMAYE HAREKETLERİ GENELGESİ -1 Döviz Geliri Olma Şartı Aranmayan Krediler (Md.21) (1) Bakanlıkça belirlenecek esaslar dahilinde Türkiye de yerleşik kişilerin kullanacakları döviz kredileri (15). d) Dışarıda yerleşik yabancı sermayeli şirketlerin sermayesinin tamamına sahip olduğu Türkiye de yerleşik grup şirketlerinin dışarıda yerleşik yabancı sermayeli grup şirketlerinden kullanacakları döviz kredileri. (19) Döviz kredisi kullanımının usul ve esasları 5
T.C. MERKEZ BANKASI SERMAYE HAREKETLERİ GENELGESİ -2 Yurtdışındaki banka ve finans kuruluşları dahil olmak üzere Türkiye de yerleşik şirketin yurtdışındaki yerleşiklerden rotatif kredi (grup içi firmalardan borçlu C/H şeklinde) kullanılması mümkün değildir. (Md.24) Yurtiçinden mümkündür. (Md.41) 6
T.C. MERKEZ BANKASI SERMAYE HAREKETLERİ GENELGESİ -3 Yurtiçinden Kredi Kullanımı (Md.38) (1) 32 sayılı Kararın 17/A maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, Türkiye de yerleşik kişilerin yurt içinden söz konusu maddede belirtilen esaslar çerçevesinde döviz kredisi kullanmaları serbesttir. (2) Kambiyo mevzuatı uyarınca Türkiye de yerleşik kişiler ancak 32 sayılı Karar da yer alan şekliyle bankalar ve finansal kuruluşlardan döviz kredisi temin edebilecekleri için bir firmanın başka bir firmaya döviz kredisi kullandırması mümkün bulunmamaktadır. Bankalar veya finansal kuruluşlar köprü kredi ve benzeri uygulamalarla bu şekilde hareket ettiğini tespit ettikleri şirketleri Bakanlığa bildirir. Ancak, işlemin aynı holding bünyesinde veya grup içinde gerçekleştirilmesi, borçlandırmanın ve takibinin Türk Lirası cinsinden yapılması kaydıyla, borçlandırma işlemlerine ilişkin bedellerin döviz cinsinden karşılığının firmanın yazılı beyanına istinaden yurt içindeki ilgili hesaplara transfer edilmesi mümkündür. (2018/32 ve 2018/100 sayılı sirkülerlerimiz) 7
T.C. MERKEZ BANKASI SERMAYE HAREKETLERİ GENELGESİ -4 Türkiye de Yerleşik Kişilerce Yurtdışında Pay Sahibi Olduğu Ortaklıklara, Yurtdışındaki Ana Şirkete ve Grup Şirketlerine Döviz veya Türk Lirası Kredi Açılması (Md.48) (1) Türkiye de yerleşik kişilerce yurt dışında pay sahibi olduğu ortaklıklara, yurt dışındaki ana şirkete ve grup şirketlerine döviz veya Türk Lirası kredi açılabilir. Bu kredilerin bankalar aracılığıyla yurt dışına transfer edilmesi zorunludur. Bu kredi bedellerinin transferi öncesinde Türkiye de yerleşik firmalar tarafından ilgili kredi sözleşmesinin bir örneği ve yurt dışındaki kredi lehtarının firmanın iştiraki, grup şirketi veya ana şirketi olduğuna ilişkin ilgili ticaret sicil kayıtları aracı bankaya ibraz edilir. Bu krediler borçlusuna farklı tarihlerde kredi çekme ve geri ödeme olanağı sağlayan, belirli bir vadesi bulunmayan ve genellikle değişken faizli olan borçlu cari hesap veya rotatif kredi şeklinde kullandırılamaz. 8
UYULMASI / DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR -1 Emsallere uygun faiz olmalı (TTK, SPK, Vergi Kanunları, TF düzenlemeleri) Aylık veya en fazla 3 aylık periyodlarla hesaplanmalı. Faiz faturası kesilmeli. KDV hesaplanmalı. 9
UYULMASI / DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR -2 Yazılı sözleşme varsa DV hesaplanır. Borcu kullanan açısından örtülü sermaye meselesi. Örtülü sermaye kısmına isabet eden faizin KDV sinin indirilip indirilemeyeceği sorunu. 10
YURTDIŞINDAN KULLANILAN BORÇLAR İÇİN ÖDENEN FAİZLER KV stopajı. (%10) Sorumlu sıfatıyla KDV. KKDF. (%3, farklı oranlar da var.) 11
YURTDIŞINA GÖNDERİLEN FONLARDAN ELDE EDİLEN FAİZ GELİRLERİ Türkiye de vergiye tabi. Fatura düzenlenir. KDV (hizmet ihracı). Karşı tarafta stopaja maruz kalınırsa Türkiye deki vergiden mahsup edilir. 12
CASH POOLING DIŞINDA KALAN İŞLEMLER Sermaye avansları. Zarar karşılama fonları. Normal mal ve hizmet ticaretinden doğan ve ticari teamüllere uygun vadeleri aşmayan cari hesaplar. Back-to-back krediler. 13
TEŞEKKÜRLER