ARENA BİLGİSAYAR SANAYİ VE TİCARET A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR
KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR İÇİNDEKİLER SAYFA KONSOLİDE BİLANÇOLAR... 1-2 KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOLARI... 3 KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOLARI... 4 KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI... 5 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR... 6-51 DİPNOT 1 GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU... 6 DİPNOT 2 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR... 7-18 DİPNOT 3 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ... 19 DİPNOT 4 FİNANSAL BORÇLAR... 19-20 DİPNOT 5 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR... 20-21 DİPNOT 6 DİĞER ALACAK VE BORÇLAR... 22 DİPNOT 7 STOKLAR... 22 DİPNOT 8 MADDİ DURAN VARLIKLAR... 22-23 DİPNOT 9 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR... 23-24 DİPNOT 10 TAAHHÜTLER VE ŞARTA BAĞLI YÜKÜMLÜLÜKLER... 24-25 DİPNOT 11 DİĞER UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER... 25 DİPNOT 12 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR... 26 DİPNOT 13 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER... 27 DİPNOT 14 ÖZKAYNAKLAR... 28-29 DİPNOT 15 SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER... 30 DİPNOT 16 SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ... 30 DİPNOT 17 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ... 30 DİPNOT 18 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER... 31 DİPNOT 19 FİNANSAL GELİRLER... 31 DİPNOT 20 FİNANSAL GİDERLER... 32 DİPNOT 21 VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ... 32-34 DİPNOT 22 HİSSE BAŞINA KAZANÇ... 35 DİPNOT 23 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI... 36-38 DİPNOT 24 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ... 38-49 DİPNOT 25 FİNANSAL ARAÇLAR... 50-51 DİPNOT 26 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR.. 51
KONSOLİDE BİLANÇO VARLIKLAR Cari dönem (Sınırlı bağımsız denetimden geçmiş) Önceki dönem (Bağımsız denetimden geçmiş) Dipnot 30 Haziran 31 Aralık Referansları 2012 2011 Dönen Varlıklar 192.934.624 225.026.556 Nakit ve nakit benzerleri 3 17.641.422 17.491.658 Diğer finansal varlıklar 4-223.825 Ticari alacaklar 5 89.313.920 131.211.637 Stoklar 7 78.389.337 73.050.935 Diğer dönen varlıklar 13 6.817.125 3.008.350 Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar 15 772.820 40.151 Duran Varlıklar 10.182.206 11.664.245 Ticari alacaklar 5 9.340 9.340 Maddi duran varlıklar 8 7.098.794 8.063.707 Maddi olmayan duran varlıklar 9 2.226.726 2.733.696 Ertelenmiş vergi varlığı 21 242.142 - Diğer duran varlıklar 13 605.204 857.502 TOPLAM VARLIKLAR 203.116.830 236.690.801 Bu konsolide finansal tablolar yayımlanmak üzere Şirket Yönetim Kurulu nun 9 Ağustos 2012 tarihli toplantısında onaylanmıştır. Ekli dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 1
KONSOLİDE BİLANÇO KAYNAKLAR Cari dönem (Sınırlı bağımsız denetimden geçmiş) Önceki dönem (Bağımsız denetimden geçmiş) Dipnot 30 Haziran 31 Aralık Referansları 2012 2011 Kısa vadeli yükümlülükler 110.314.213 144.414.377 Finansal borçlar 4 46.984.340 44.346.537 Diğer finansal yükümlülükler 4 23.497 - Ticari borçlar 5 44.716.277 74.188.312 Diğer borçlar 6 3.166.489 3.355.992 Dönem karı vergi yükümlülüğü 21 1.254.245 2.809.514 Diğer kısa vadeli yükümlülükler 13 14.169.365 19.714.022 Uzun vadeli yükümlülükler 3.303.305 3.871.614 Kıdem tazminatı karşılığı 12 524.074 410.570 Ertelenmiş vergi yükümlülüğü - 555.044 Diğer uzun vadeli yükümlülükler 11 2.779.231 2.906.000 ÖZKAYNAKLAR 89.499.312 88.404.810 Ödenmiş sermaye 14 32.000.000 32.000.000 Hisse senetleri ihraç primleri 14 100.256 104.829 Sermaye çevrim farkları 14 8.318.479 10.157.529 Yasal yedekler 14 6.493.061 5.525.645 Yabancı para çevrim farkları 8.764.508 10.697.138 Geçmiş yıl karları 14 26.421.634 19.797.194 Net dönem karı 7.401.374 10.122.475 TOPLAM KAYNAKLAR 203.116.830 236.690.801 Ekli dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 2
30 HAZİRAN 2012 TARİHİNDE SONA EREN DÖNEME AİT KONSOLİDE GELİR TABLOSU Dipnot Referansları 1 Ocak 30 Haziran 2012 1 Nisan 30 Haziran 2012 1 Ocak 30 Haziran 2011 1 Nisan 30 Haziran 2011 Satış gelirleri 16 413.222.485 199.805.628 424.215.883 211.207.049 Satışların maliyeti (-) 16 (384.242.892) (185.603.794) (396.778.077) (197.867.368) BRÜT KAR 28.979.593 14.201.834 27.437.806 13.339.681 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) 17 (7.510.770) (3.705.954) (6.909.036) (3.454.192) Genel yönetim giderleri (-) 17 (8.414.773) (4.305.061) (7.057.087) (3.316.598) Diğer faaliyet gelirleri 29.063 12.470 53.275 19.773 Diğer faaliyet giderleri (-) (10.265) (2.667) (550.804) (528.674) FAALİYET KARI 13.072.848 6.200.622 12.974.154 6.059.990 Finansal gelirler 19 191.544 191.544 50.711 26.692 Finansal giderler (-) 20 (4.716.574) (2.263.767) (4.837.619) (2.491.241) VERGİ ÖNCESİ KAR 8.547.818 4.128.399 8.187.246 3.595.441 Vergi gideri 21 (1.146.444) (1.169.109) (2.573.024) (1.301.640) - Dönem vergi gideri (1.913.841) (1.227.697) (2.407.917) (386.466) - Ertelenmiş vergi geliri/ (gideri) 767.397 58.588 (165.107) (915.174) DÖNEM KARI 7.401.374 2.959.290 5.614.222 2.293.801 Diğer kapsamlı gelir / (gider): Yabancı para çevrim farklarındaki değişim (3.776.253) 1.694.944 3.546.913 3.491.581 TOPLAM KAPSAMLI GELİR 3.625.121 4.654.234 9.161.135 5.785.382 Hisse başına kazanç 22 2,31 0,92 1,75 0,72 Ekli dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 3
30 HAZİRAN 2012 TARİHİNDE SONA EREN DÖNEME AİT KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU Dipnot Ödenmiş sermaye Sermaye çevrim farkları Hisse senedi ihraç primleri Yabancı para çevrim farkları Yasal yedekler Geçmiş yıllar kar/ (zararları) Net dönem karı Toplam özkaynaklar 1 Ocak 2011 itibariyle bakiye 32.000.000 2.504.494 85.799 3.197.350 4.511.633 12.164.400 14.411.343 68.875.019 Transferler - - - - 1.006.642 13.404.701 (14.411.343) - Ödenen temettü - - - - - (5.764.537) - (5.764.537) Yabancı para çevrim farkları - 1.879.223 4.673 1.663.017 - - - 3.546.913 Net dönem karı - - - - - - 5.614.222 5.614.222 30 Haziran 2011 itibariyle bakiye 32.000.000 4.383.717 90.472 4.860.367 5.518.275 19.804.564 5.614.222 72.271.617 1 Ocak 2012 itibariyle bakiye 14 32.000.000 10.157.529 104.829 10.697.138 5.525.645 19.797.194 10.122.475 88.404.810 Transferler - - - - 967.416 9.155.059 (10.122.475) - Ödenen temettü 14 - - - - - (2.530.619) - (2.530.619) Yabancı para çevirm farkları - (1.839.050) (4.573) (1.932.630) - - - (3.776.253) Net dönem karı - - - - - - 7.401.374 7.401.374 30 Haziran 2012 itibariyle bakiye 14 32.000.000 8.318.479 100.256 8.764.508 6.493.061 26.421.634 7.401.374 89.499.312 Ekli dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 4
30 HAZİRAN 2012 TARİHİNDE SONA EREN DÖNEME AİT KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOSU Dipnot Referansları Cari Dönem (Sınırlı bağımsız denetimden geçmiş) 1 Ocak 30 Haziran 2012 Önceki Dönem (Sınırlı bağımsız denetimden geçmiş) 1 Ocak 30 Haziran 2011 İŞLETME FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMI Vergi öncesi net dönem karı 8.547.818 8.187.246 Dönem karını işletme faaliyetlerinde kullanılan nakit akımına getirmek için yapılan düzeltmeler: Amortisman ve itfa payları 8,9 1.347.339 1.097.651 Kıdem tazminatı karşılığı 12 130.466 91.174 Şüpheli alacak gideri 5 290.525 277.088 Stok değer düşüklüğü karşılığı 7 125.831 652.717 Faiz gideri, kredi kartı komisyonları ve diğer finansman giderleri 20 4.029.894 4.039.588 Diğer - 81.459 İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler: Ticari alacaklardaki azalış 35.857.809 14.881.356 Stoklardaki artış (12.058.395) (16.313.709) Diğer alacaklardaki azalış - 101.884 Diğer dönen varlıklardaki artış (1.171.772) (3.273.096) Ticari borçlardaki azalış (26.046.445) (23.365.244) Diğer duran varlıklardaki azalış 213.340 185.191 İlişkili taraflara borçlardaki artış - 1.591 Diğer borçlardaki azalış (42.793) (268.084) Diğer kısa vadeli yükümlülüklerdeki azalış/(artış) (4.650.873) 301.971 Faaliyetlerden sağlanan/ (kullanılan) nakit 6.572.744 (13.321.217) Ödenen vergiler 21 (3.336.215) (2.717.280) İşletme faaliyetlerinden sağlanan/ (kullanılan) nakit 3.236.529 (16.038.497) YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMI Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları 8,9 (353.695) (626.037) Yatırım faaliyetlerinde (kullanılan)/elde edilen nakit (353.695) (626.037) FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMI Finansal borçlardaki artış 5.120.264 25.196.783 Ödenen temettüler (2.530.619) (5.764.537) Ödenen faiz, kredi kartı komisyonları ve diğer finansman giderleri (4.610.798) (3.916.251) Finansal faaliyetlerden kaynaklanan çevrim farkları 44.541 (189.864) Finansal faaliyetlerden elde edilen/(kullanılan) nakit (1.976.612) 15.326.131 Nakit ve nakit benzerlerinden kaynaklanan çevrim farkları (756.458) 243.111 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET DEĞİŞİM 906.222 (1.338.403) DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 17.491.658 5.501.746 DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 17.641.422 4.406.454 Ekli dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 5
1. GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU Arena Bilgisayar Sanayi ve Ticaret A.Ş. ( Arena Bilgisayar veya Şirket ) 1991 yılında kurulmuş olup, fiili faaliyet konusu bilgisayar ve yan ürünleri ile tüketici elektroniği ve telekomünikasyon ürünlerinin toptan ticaretidir. Şirket ticari malları yurtiçi ve yurtdışındaki tedarikçilerinden satın almakta ve satış ağı vasıtası ile yurtiçindeki ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ndeki müşterilerine dağıtmaktadır. Şirket, Türkiye de kayıtlıdır ve faaliyet göstermektedir. Şirket in kayıtlı ofis adresi aşağıdaki gibidir: Merkez Mahallesi, Göktürk Caddesi No.4 Eyüp 34077 İstanbul, Türkiye Kasım 2000 de Şirket in %15 oranındaki hisseleri İstanbul Menkul Kıymet Borsası nda halka arz edilmiştir. Şirket, 22 Eylül 2010 tarihinde yapmış olduğu özel durum açıklaması ile Şirket ortaklarından İzi Kohen, Alvi Mazon, Ahmet Umur Serter, Fatma Ece Serter, Mehmet Betil ve İsmail Namık Tülümen ile stratejik bir yatırımcı olan Redington International Holdings Limited Şirketi ( RIHL ) arasında ortaklık paylarının %49,40 oranındaki kısmına isabet eden toplam 1.580.800.000 adet hissenin RIHL e 42.484.000 ABD Doları bedeli karşılığında devri amacıyla Hisse Devir Sözleşmesi imzaladığını açıklamıştır. Sözleşmede yer alan tüm şartlar 29 Kasım 2010 tarihi itibariyle taraflarca yerine getirilmiş olup, 1.580.800.000 adet hissenin 42.484.000 ABD Doları bedeli karşılığında Redington Turkey Holdings S.A.R.L. ne devri işlemi gerçekleştirilmiştir. Şirket in ana merkezi İstanbul da olup, Şirket in ayrıca Ankara, İzmir ve İstanbul Serbest Bölge de şubeleri bulunmaktadır. Arena Serbest Bölge olarak adlandırılan Şirket in İstanbul Serbest Bölge de bulunan şubesi, 2011 yılının ikinci yarısına kadar ağırlıklı olarak Şirket in denizaşırı alımlarıyla ilgili satın alma bölümü olarak faaliyet göstermekteydi. Şirket in serbest bölge kazançlarına ilişkin cari dönemde yararlandığı kurumlar vergisi istisnası bulunmamaktadır. Grup un bünyesinde istihdam edilen personel sayısı 30 Haziran 2012 tarihi itibariyle 235 kişidir (31 Aralık 2011: 227). Şirket Yönetim Kurulu nun 9 Mart 2011 tarihli toplantısında bilgi işlem malzemelerinin uluslararası ticareti faaliyeti ile uğraşmak amacıyla, Birleşik Arap Emirlikleri Dubai ili, Jebel Ali Serbest Bölgesi nde Arena International FZE unvanı altında yeni bir ticaret şirketi kurulmasına karar verilmiştir. Şirket in %100 oranında sahipliğinde olan Arena International FZE nin kuruluş işlemleri 23 Mayıs 2011 tarihinde tamamlanmış olup, 1.000.000 Birleşik Arap Emirlikleri Dirhemi (430.500 TL) tutarındaki sermayesinin tamamı Şirket tarafından ödenmiştir. Şirket ticari faaliyetlerine 2011 yılının ikinci yarısında başlamış ve o tarihe kadar İstanbul Serbest Bölge şubesinin sürdürdüğü denizaşırı alımlarıyla ilgili satın alma faaliyetlerini devam ettirmiştir. Şirket Yönetim Kurulu nun 28 Mart 2012 tarihli toplantısında elektronik güvenlik ürünleri ticareti ile uğraşmak amacıyla, Sensonet Teknoloji Elektronik ve Bilişim Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ( Sensonet ) ünvanı altında yeni bir ticaret şirketi kurulmasına karar verilmiştir. Şirketin %99,78 oranında sahipliğinde olan Sensonet in kuruluş işlemleri 11 Mayıs 2012 tarihinde tamamlanmış olup, 450.000 TL tutarındaki sermayesinin 449.000 TL si Şirket tarafından ödenmiştir. 30 Haziran 2012 tarihi itibariyle Sensonet in henüz bir ticari faaliyeti bulunmamaktadır. 6
2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar 2.1.1 Uygulanan Finansal Raporlama Standartları Arena Bilgisayar ın konsolide finansal tabloları Sermaye Piyasası Kurulu nca ( SPK ) kabul edilen finansal raporlama standartlarına ( SPK Finansal Raporlama Standartları ) uygun olarak hazırlanmıştır. Sermaye Piyasası Kurulu, Seri: XI, No: 29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara dönem finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş olup, SPK nın Seri: XI, No: 25 sayılı Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ i yürürlükten kaldırılmıştır. Bu tebliğe istinaden, işletmelerin finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ( UMS/UFRS ) na göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ( UMSK ) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu ( TMSK ) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları ( TMS/TFRS ) esas alınacaktır. Konsolide finansal tabloların hazırlanış tarihi itibariyle, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden, konsolide finansal tablolar SPK nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, UMS/UFRS nin esas alındığı SPK Finansal Raporlama Standartları na uygun olarak hazırlanmıştır. Konsolide finansal tablolar ve bunlara ilişkin dipnotlar SPK tarafından 14 Nisan 2008, 9 Ocak 2010 ve 25 Ekim 2011 tarihli duyuruları ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. SPK nın Seri: XI No: 29 sayılı tebliği ve ona açıklama getiren duyuruları uyarınca, işletmelerin toplam döviz yükümlülüğünün hedge edilme oranı ile toplam ihracat ve toplam ithalat tutarlarını finansal tablo dipnotlarında sunmaları zorunludur. Şirket muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında SPK tarafından çıkarılan prensipler ve şartlara, Türk Ticaret Kanunu ( TTK ), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı ( Maliye Bakanlığı ) tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap Planı şartlarına uymaktadır. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara SPK Finansal Raporlama Standartları na uygun sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. 7
2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1.2 Yabancı Para İşlemlerin Fonksiyonel Para Birimi Cinsinden Değerlemesi Grup, fonksiyonel para birimini, alış ve satışların büyük ölçüde ABD Doları bazlı olması nedeniyle, 21 no lu Uluslararası Muhasebe Standardı ( UMS ) Kur Değişiminin Etkileri uyarınca ABD Doları olarak belirlemiştir. Buna göre yabancı para işlemlerinin ABD Doları na çevrimindeki ana hatlar aşağıda belirtilmiştir: - Yabancı para işlemleri, yabancı para ile fonksiyonel para birimi arasındaki işlem tarihindeki spot kur uygulanmak suretiyle bulunan tutar üzerinden fonksiyonel para birimi cinsinden kayıtlara alınır. Her bilanço tarihinde, - Yabancı para parasal kalemler kapanış kurları üzerinden, - Yabancı para tarihi maliyeti ile kayıtlarda izlenen parasal olmayan kalemler işlemin gerçekleştiği tarihteki kurlar üzerinden, - Yabancı para makul değeri ile kayıtlarda izlenen parasal olmayan kalemler, makul değerlerinin belirlendiği tarihteki kurlar üzerinden ABD Doları na çevrilir. 2.1.3 Fonksiyonel Para Biriminden Farklı Bir Raporlama Para Birimi Kullanılması SPK ya sunulmak üzere hazırlanan bu konsolide finansal tablolar ve dipnotlar Türk Lirası olarak sunulmuştur. ABD Doları olarak hazırlanan finansal tabloların sunum amacına yönelik olarak Türk Lirası na çevrimindeki ana hatlar aşağıda belirtilmiştir: - Varlık, yükümlülükler ve dönemin finansal tablolarına alınmış gelir ve gideri sonucunda oluşanlar hariç özkaynaklar kalemleri (bazı özkaynaklar kalemleri hariç) bilanço tarihi itibariyle oluşan kapanış kurları üzerinden Türk Lirası na çevrilir. Özkaynaklar hesaplarından sermaye ve sermaye yedekleri tarihsel nominal değerleri ile taşınmakta olup bunlara ilişkin çevrim farkları özkaynaklar içerisinde yabancı para çevrim farkları hesabında gösterilmektedir. - 30 Haziran 2012 tarihinde sona eren yıla ait gelir tablosu yıllık ortalama yabancı para kuru olan 1 ABD Doları = 1,7950 TL kullanılarak TL ye çevrilerek sunulmaktadır (2011: 1 ABD Doları = 1,5641 TL). - Bu işlemler sonucunda oluşan diğer tüm farklar özkaynaklar ve diğer kapsamlı gelir/gider ile ilişkilendirilmektedir. 30 Haziran 2012 ile 31 Aralık 2011 ve 2010 tarihleri itibariyle TL/ABD Doları kapanış kurları aşağıda belirtilmiştir: Tarih TL/ABD Doları kuru 30 Haziran 2012 1,8065 31 Aralık 2011 1,8889 31 Aralık 2010 1,5460 8
2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1.4 Konsolidasyon esasları Konsolide finansal tablolar aşağıda belirtilen esaslara göre ana ortaklık Arena Bilgisayar ve bağlı ortaklıklarının finansal tablolarını kapsamaktadır. Konsolidasyon kapsamı içinde yer alan şirketlerin finansal tabloları, konsolide finansal tabloların tarihi itibariyle ve yeknesak muhasebe ilke ve uygulamaları ile SPK Finansal Raporlama Standartları na uygun olarak hazırlanmıştır. Bağlı Ortaklıkların faaliyet sonuçları, satın alma veya elden çıkarma işlemlerine uygun olarak söz konusu işlemlerin geçerlilik tarihlerinde dahil edilmiş veya hariç bırakılmıştır. Bağlı Ortaklıklar, Şirket in ya (a) doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan hisseler neticesinde şirketlerdeki hisselerle ilgili oy kullanma hakkının %50 den fazlasını kullanma yetkisi kanalıyla; veya (b) oy kullanma hakkının %50 den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve işletme politikaları üzerinde fiili hakimiyet etkisini kullanmak suretiyle mali ve işletme politikalarını Şirket in menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip olduğu şirketleri ifade eder. Aşağıdaki tabloda 30 Haziran 2012 tarihi itibarıyla Bağlı Ortaklık ve ortaklık oranları gösterilmiştir. Şirket tarafından sahip olunan Etkin ortaklık doğrudan ve dolaylı pay (%) payı (%) Arena International FZE %100,00 %100,00 Sensonet Teknoloji Elektronik ve Bilişim Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti %99,78 %99,78 Arena International FZE ye ve Sensonet e ait bilançolar tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş olup Şirket in sahip olduğu payların kayıtlı değeri özkaynaklardan mahsup edilmektedir. Şirket ile Arena International FZE ve Sensonet arasındaki işlemler ve bakiyeler konsolidasyon kapsamında karşılıklı olarak silinmektedir. Şirket tarafından elde bulundurulan bağlı ortaklık hisselerinin maliyeti ve bu hisselerden doğan temettüler, sermaye ve dönem karından çıkarılmıştır. 2.1.5 Netleştirme/Mahsup Finansal varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hak olması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirme amacı olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin eş zamanlı olması durumlarında net olarak gösterilirler. 2.1.6 Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler Muhasebe politikalarında bir değişiklik olduğu takdirde, yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. Dönem içerisinde Grup un muhasebe politikalarında herhangi bir değişiklik olmamıştır. 2.1.7 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı hazırlanmaktadır. Finansal tabloların kalemlerinin gösterimi veya sınıflandırılması değiştiğinde karşılaştırılabilirliği sağlamak amacıyla, önceki dönem finansal tabloları da buna uygun olarak yeniden sınıflandırılır. Dönem içerisinde, 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle diğer dönen varlıklar kalemi içerisinde gösterilen 12.068.743 TL tutarındaki yoldaki mallar stoklar kalemine sınıflanmıştır. Ayrıca, 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle ticari alacaklar içerisinde gösterilen 223.825 TL tutarındaki döviz alım satım sözleşmelerinden kaynaklanan finansal varlıklar, diğer finansal varlıklar kalemine sınıflanmıştır. 9
2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1.8 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Grup un cari yıl içerisinde muhasebe tahminlerinde önemli bir değişikliği olmamıştır. Tespit edilen önemli bir muhasebe hatası söz konusu olursa, düzeltme geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. 2.1.9 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Hazır değerler Hazır değerler bilançoda maliyet değerleri ile yansıtılmaktadırlar. Hazır değerler, eldeki nakit, banka mevduatları, kredi kartı slip alacakları ile tutarı belirli, nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli ve yüksek likiditeye sahip ve değerindeki değişim riski önemsiz olan ve vadesi 3 ay veya daha kısa olan yatırımları içermektedir (Dipnot 3). Ticari alacaklar ve değer düşüklüğü karşılığı Doğrudan bir borçluya mal veya hizmet tedariki ile oluşan Grup kaynaklı vadeli satışlardan kaynaklanan ticari alacaklar, etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyetleri üzerinden değerlendirilmiştir. Belirtilmiş bir faiz oranı bulunmayan kısa vadeli ticari alacaklar, faiz tahakkuk etkisinin önemsiz olması durumunda fatura tutarı baz alınarak değerlendirilmiştir. Grup un, ödenmesi gereken meblağları tahsil edemeyecek olduğunu gösteren bir durumun söz konusu olması halinde ticari alacaklar için bir değer düşüklüğü karşılığı oluşturulur. Söz konusu bu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlarda dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. İlişkili taraflar Bu finansal tablolar açısından, sermayedarlar, üst düzey yönetim kadrosu ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve bunlar tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar ilişkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmişlerdir (Dipnot 23). Stoklar Stoklar elde etme maliyeti veya net gerçekleşebilir değerin düşük olanıyla finansal tablolarda yansıtılır. Net gerçekleşebilir değer, satış fiyatından stokları satışa hazır hale getirebilmek için yapılacak harcamalar, pazarlama ve satış giderleri düşüldükten sonraki değerdir. Maliyet, hareketli ortalama metodu kullanılarak hesaplanmaktadır (Dipnot 7). Finansal varlıklar Grup yönetiminin likidite ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak veya faiz oranlarındaki değişimler nedeniyle satılabilecek olan ve belirli bir süre gözetilmeksizin elde tutulan finansal araçlar, satılmaya hazır finansal yatırımlar olarak sınıflandırılmıştır. Bunlar, yönetimin bilanço tarihinden sonraki 12 aydan daha kısa bir süre için finansal aracı elde tutma niyeti olmadıkça veya işletme sermayesinin arttırılması amacıyla satışına ihtiyaç duyulmayacaksa duran varlıklar olarak gösterilir, aksi halde dönen varlıklar olarak sınıflandırılır. Grup yönetimi, bu finansal araçların sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte uygun bir şekilde yapmakta olup düzenli olarak bu sınıflandırmayı gözden geçirmektedir. Tüm finansal yatırımlar, ilk olarak bedelin makul değeri olan ve yatırımla ilgili satın alma masrafları da dahil olmak üzere maliyet bedelleri üzerinden gösterilmektedir. 10
2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1.9 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Maddi duran varlıklar Maddi duran varlıklar, birikmiş amortisman düşüldükten sonraki net değeri ile gösterilmektedir. Amortisman, maddi varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri baz alınarak doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmaktadır. Söz konusu varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıda belirtilmiştir. Yıllar Özel maliyetler 5-10 Motorlu araçlar 5 Döşeme ve demirbaşlar 4 10 Maddi duran varlıkların kayıtlı değerlerinin herhangi bir olay ve değişiklik sonucunda geri kazanılabilir değerinin altında kalıp kalmadığı incelenir. Net satış fiyatı ile kullanım değerinin yüksek olanı olarak belirlenen geri kazanılabilir değerin, kayıtlı değerin altında kalması durumunda, kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine getirecek değer düşüklüğü finansal tablolara dahil edilir. Maddi duran varlıkların satışı dolayısıyla oluşan kar ve zarar, tahsil olunan veya olunacak tutarların karşılaştırılması sonucu belirlenir ve cari dönemde ilgili gelir ve gider hesaplarına yansıtılır. Maddi olmayan duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar edinilmiş haklar, yazılımlar ve rekabet etmeme anlaşmalarından oluşmaktadır. Maddi olmayan duran varlıklar, elde etme maliyetinden kayda alınır ve faydalı ömürleri olan 3-5 yıl boyunca doğrusal olarak itfa edilirler. Satılmak üzere elde tutulan duran varlıklar Cari olmayan varlıklar, mevcut haliyle ve olağan koşullar içinde satışa hazır olması, üst yönetimin satış ile ilgili bir plan yapmış olması, planın tamamlanmasına yönelik aktif bir çalışmanın başlaması, bilanço tarihinden sonraki bir yıl içinde satış olasılığının yüksek olması ve piyasadaki makul değerine yakın bir fiyattan aktif bir biçimde satışa sunulması koşullarını sağladığında, satılmak üzere elde tutulan cari olmayan varlıklar olarak sınıflandırılır ve kayıtlı değer ve satışların maliyetinden sonraki makul değerden düşük olanı ile değerlenir (Dipnot 15). Krediler Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, alınan kredi tutarından işlem masrafları çıkartıldıktan sonraki değerleriyle kaydedilir. Banka kredileri, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır (Dipnot 4). Finansal kiralama işlemleri Finansal kiralama yoluyla elde edilen maddi varlık, varlığın kiralama döneminin başındaki vergi avantaj veya teşvikleri düşüldükten sonraki rayiç değerinden veya asgari kira ödemelerinin o tarihte indirgenmiş değerinden düşük olanı üzerinden aktifleştirilir. Anapara kira ödemeleri yükümlülük olarak gösterilir ve ödendikçe azaltılır. Faiz ödemeleri ise, finansal kiralama dönemi boyunca gelir tablosunda giderleştirilir. Finansal kiralama sözleşmesi ile elde edilen maddi varlıklar, varlığın faydalı ömrü boyunca amortismana tabi tutulur. Kiralanan varlıklarla ilgili bütün risk ve faydaların kiralayana ait olduğu kiralamalar operasyonel kiralamalar olarak sınıflandırılmaktadır. Operasyonel kiralama ödemeleri, kira süresi boyunca doğrusal olarak kapsamlı gelir tablosuyla ilişkilendirilir. 11
2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1.9 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Ertelenen vergiler Ertelenen vergiler, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda yer alan kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Ertelenen vergi hesaplanmasında, yürürlükteki vergi mevzuatı uyarınca bilanço tarihi itibariyle halihazırda yasanmış bulunan vergi oranları kullanılır (Dipnot 21). Ertelenen vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması göz önünde bulundurularak hesaplanmaktadır. Ertelenen vergi varlık ve yükümlülükleri finansal tablolarda uzun vadeli olarak sınıflandırılmıştır. Kıdem tazminatı karşılığı Kıdem tazminatı karşılığı, Şirket in, personelin Türk İş Kanunu uyarınca emekliye ayrılmasından doğacak gelecekteki olası yükümlülüklerinin tahmini toplam karşılığının uygun iskonto oranı ile bugüne indirgenmiş değerini ifade eder (Dipnot 12). Karşılıklar Karşılıklar, Grup un geçmiş olaylar sonucunda, elinde bulundurduğu yasal ya da yaptırıcı bir yükümlülüğün mevcut bulunması ve bu yükümlülüğü yerine getirmek amacıyla geleceğe yönelik bir kaynak çıkışının muhtemel olduğu, ayrıca ödenecek miktarın güvenilir bir şekilde tahmin edilebildiği durumlarda ayrılmaktadır. Şarta bağlı varlıklar ve yükümlülükler Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün yükümlülükler ve varlıklar finansal tablolara dahil edilmemekte ve şarta bağlı yükümlülükler ve varlıklar olarak değerlendirilmektedir (Dipnot 10). Özkaynak kalemleri Özkaynak kalemlerinin çevriminde yeniden değerleme değer artış fonu gibi enflasyon nedeniyle işletmelerin oluşturmalarına izin verilen fonların sermayeye ilave edilmesi, ortakların özkaynaklara katkısı olarak dikkate alınmamıştır. Yedek akçelerin ve dağıtılmamış karların sermayeye ilave edilmesi ortaklar tarafından konulan sermaye olarak dikkate alınmıştır. Sermayeye ilave edilmiş özkaynak kalemlerinin düzeltilmesinde, sermaye artırımının tescil tarihi veya sermaye artırımına mahsuben ödenen tutarların tahsil tarihi esas alınmıştır. Sermayeye ilave edilmiş olsun veya olmasın, hisse senetleri ihraç primlerinin çevriminde ise tahsil tarihleri dikkate alınmıştır (Dipnot 14). Gelirlerin kaydedilmesi Gelir, mal satışlarının faturalanmış değerlerini içerir. Satışlar, ürünün teslimi veya hizmetin verilmesi, ürünle ilgili risk ve faydaların transferlerin yapılmış olması, gelir tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik faydaların Şirket e akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin makul değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Satışlarda önemli riskler ve faydalar mallar alıcıya teslim edildiğinde ya da yasal sahiplik alıcıya geçtiğinde devredilir. Faiz gelirleri zaman dilimi esasına göre gerçekleşir, geçerli faiz oranı ve vadesine kalan süre içinde etkili olacak faiz oranını dikkate alarak tahakkuk edecek olan gelir belirlenir. Net satışlar, teslim edilmiş malların fatura edilmiş bedelinin, satış iadelerinden arındırılmış halidir. 12
2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1.9 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Gelirlerin kaydedilmesi (devamı) Satıcılardan elde edilen ciro primi, satış indirimleri, stok koruma ve benzeri gelirler satılan malın maliyetinden mahsup edilerek sunulmaktadır. Satışların içerisinde önemli bir finansman maliyeti bulunması durumunda, makul bedel gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman maliyeti içerisinde yer alan faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Gerçek değerleri ile nominal değerleri arasındaki fark tahakkuk esasına göre faiz geliri olarak değerlendirilir. Hisse başına kazanç Gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, dönem net karının, dönem boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur. Nakit akımının raporlanması Nakit akım tablolarının hazırlanması amacıyla nakit ve nakit benzeri değerler, eldeki nakit, banka mevduatları, kredi kartı slip alacakları ve vadesine üç aydan az kalmış, satış fiyatı ve vadesi önceden belirlenmiş ters repo sözleşmeleri çerçevesinde bankalara doğrudan kullandırılan kredileri içerir. Önemli muhasebe kararları ve kesin olmayan muhasebe tahminlerinin dayanakları Muhasebe politikalarını etkileyen önemli kararlar Finansal tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibariyle raporlanan varlıklar ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlıkların ve yükümlülüklerin açıklamasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Bu tahmin ve varsayımlar, Grup yönetiminin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar varsayımlardan farklılık gösterebilir. Grup un varlık ve yükümlülüklerin kayıtlı değerleri ve faaliyet sonuçları açısından önemlilik arz eden tahmin ve varsayımlar aşağıda belirtilmiştir. Net gerçekleşebilir değer Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır. Stokların net gerçekleşebilir değeri maliyetinin altına düştüğünde, stoklar net gerçekleşebilir değerine indirgenir ve değer düşüklüğünün oluştuğu yılda gelir tablosuna gider olarak yansıtılır. Grup yönetiminin tahminlerine dayanan hesaplamalara göre stokların net gerçekleşebilir değeri maliyetinin altına düştüğü için stokların bir kısmına karşılık ayrılarak net gerçekleşebilir değerine indirgenmiştir. Şüpheli alacak karşılığı Grup mali tablolarında tahsil kabiliyetini yitirmiş ticari alacakları için karşılık ayırmaktadır. Söz konusu karşılıklar ticari alacaklardan vadesi geçmiş olanların incelenmesi ve Grup un elinde bulundurduğu teminatların değerlendirilip net riskin hesaplanması yöntemi ile kayıtlara alınırlar. 30 Haziran 2012 tarihi itibariyle konsolide mali tablolarda 8.047.944 TL toplam şüpheli alacak karşılığı ayrılmıştır (31 Aralık 2011: 8.070.961 TL). 13
2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1.10 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (a) Grup un sunum ve dipnot açıklamalarını etkileyen yeni ve revize edilmiş standartlar Bulunmamaktadır. (b) Grup un finansal performansını ve/veya bilançosunu etkileyen yeni ve revize edilmiş standartlar Bulunmamaktadır. (c) 2012 yılından itibaren geçerli olup, Grup un finansal tablolarını etkilemeyen standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar Aşağıdaki yeni ve güncellenmiş standartlar ve yorumlar cari yılda Grup tarafından benimsenerek konsolide finansal tablolarında uygulanmıştır. Standartların cari ve önceki yıllar finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır, fakat gelecekte yapılacak işlemlerin muhasebeleştirilmesini etkileyebilecektir. UMS 12 (Değişiklikler) Ertelenmiş Vergi Mevcut Aktiflerin Geri Kazanımı UMS 12 ye yapılan değişiklikler, 1 Ocak 2012 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. UMS 12 uyarınca varlığın defter değerinin kullanımı ya da satışı sonucu geri kazanılıp, kazanılmamasına bağlı olarak varlıkla ilişkilendirilen ertelenmiş vergisini hesaplaması gerekmektedir. Varlığın UMS 40 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller standardında belirtilen gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak kayıtlara alındığı durumlarda, defter değerinin geri kazanılması işlemi varlığın kullanımı ya da satışı ile olup olmadığının belirlenmesi zorlu ve subjektif bir karar olabilir. Standarda yapılan değişiklik, bu durumlarda varlığın geri kazanılmasının satış yoluyla olacağı tahmininin seçilmesini söyleyerek pratik bir çözüm getirmiştir. Grup un yatırım amaçlı gayrimenkulü bulunmadığından standarttaki değişikliğin finansal tablolara etkisi olmamıştır. UFRS 7 (Değişiklikler) Sunum Finansal varlıkların transferi UFRS 7`de yapılan değişiklikler, finansal varlıkların transferine ilişkine dipnot açıklamalarını arttırmayı amaçlamıştır. UFRS 7 ye yapılan değişiklikler finansal varlıkların transferini içeren işlemlere ilişkin ek dipnot yükümlülükleri getirmektedir. Bu değişiklikler bir finansal varlık transfer edildiği halde transfer edenin hala o varlık üzerinde etkisini bir miktar sürdürdüğünde maruz kalınan riskleri daha şeffaf olarak ortaya koyabilmek adına düzenlenmiştir. Bu değişiklikler ayrıca finansal varlık transferlerinin döneme eşit olarak yayılmadığı durumlarda ek açıklamalar gerektirmektedir. UFRS 7 ye yapılan bu değişiklikler Grup un dipnotları üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır. Fakat gelecek dönemlerde Grup diğer türlerde finansal varlık transferi işlemleri yaparsa, bu transferlere ilişkin verilecek dipnotlar etkilenebilecektir. 14
2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1.10 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) (d) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar Grup henüz yürürlüğe girmemiş aşağıdaki standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen aşağıdaki değişiklik ve yorumları henüz uygulamamıştır: UFRS 7 (Değişiklikler) UFRS 9 UFRS 10 UFRS 11 UFRS 12 UFRS 13 UMS 1 (Değişiklikler) UMS 19 (2011) UMS 27 (2011) UMS 28 (2011) UFRYK 20 UMS 32 (Değişiklikler) Sunum Finansal varlık ve finansal borçların netleştirilmesi Finansal Araçlar Konsolide Finansal Tablolar Müşterek Anlaşmalar Diğer İşletmelerdeki Paylara ilişkin Açıklamalar Gerçeğe Uygun Değer Ölçümleri Diğer Kapsamlı Gelir Kalemlerinin Sunumu Çalışanlara Sağlanan Faydalar Bireysel Finansal Tablolar İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar Yerüstü Maden İşletmelerinde Üretim Aşamasındaki Hafriyat (Dekapaj) Maliyetleri Finansal Araçlar: Sunum - Finansal varlık ve finansal borçların netleştirilmesi UFRS 7 ye yapılan değişiklikler, işletmenin, netleştirmeye ilişkin haklar ve netleştirmeye ilişkin uygulanabilir ana sözleşme veya benzer düzenlemelere tabi olan finansal araçlarla ilgili dipnotlarda açıklama yapmasını gerektirir. Yeni dipnot açıklamaları, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan ara dönem veya mali dönemlerden itibaren sunulmalıdır. Kasım 2009 da yayınlanan UFRS 9 finansal varlıkların sınıflandırılması ve ölçümü ile ilgili yeni zorunluluklar getirmektedir. Ekim 2010 da değişiklik yapılan UFRS 9 finansal yükümlülüklerin sınıflandırılması ve ölçümü ve kayıtlardan çıkarılması ile ilgili değişiklikleri içermektedir. UFRS 9 un getirdiği önemli değişiklikler aşağıdaki gibidir: UFRS 9, UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme standardı kapsamında kayıtlara alınan tüm varlıkların, ilk muhasebeleştirmeden sonra, itfa edilmiş maliyet veya gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülmesini gerektirir. Belirli bir biçimde, sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsilini amaçlayan bir yönetim modeli kapsamında elde tutulan ve belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemelerinin yapılmasına yönelik nakit akışlarına yol açan borçlanma araçları yatırımları genellikle sonraki dönemlerde itfa edilmiş maliyet üzerinden ölçülürler. Bunun dışındaki tüm borçlanma araçları ve özkaynağa dayalı finansal araçlara yapılan yatırımlar, sonraki dönemlerde gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür. UFRS 9 un finansal borçların sınıflandırılması ve ölçümü üzerine olan en önemli etkisi, finansal borcun (gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan olarak tanımlanmış borçlar) kredi riskinde meydana gelen değişikliklerle ilişkilendirilebilen değişim tutarının muhasebeleştirilmesi ile ilgilidir. UFRS 9 uyarınca, finansal borcun gerçeğe uygun değerinde meydana gelen ve söz konusu borcun kredi riskinde meydana gelen değişikliklerle ilişkilendirilebilen değişim tutarı, tanımlanan borcun kredi riskinde meydana gelen değişikliklerin muhasebeleştirme yönteminin, kâr veya zararda yanlış muhasebe eşleşmesi yaratmadıkça ya da artırmadıkça, diğer kapsamlı gelirde sunulur. Finansal borcun gerçeğe uygun değerinde meydana gelen değişikliklerin kredi riskinde meydana gelen değişikliklerle ilişkilendirilebilen tutarı, sonradan kar veya zarara sınıflandırılmaz. Halbuki UMS 39 uyarınca, gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılan borçlara ilişkin gerçeğe uygun değerinde meydana gelen tüm değişim tutarı kar veya zararda sunulmaktaydı. 15
2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1.10 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) UFRS 9 da yapılan değişiklik ile UFRS 9 un 2009 ve 2010 versiyonlarının uygulama tarihi 1 Ocak 2015 veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler olarak ertelemiştir. Değişiklik öncesi, UFRS 9 un uygulama tarihi 1 Ocak 2013 veya sonrasında başlayan mali dönemler olarak belirlenmişti. Değişiklik, erken uygulama seçeneğine izin vermeye devam etmektedir. Ayrıca değişiklik, UMS 8 Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler, Hatalar ve UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar daki mevcut karşılaştırmalı geçiş dipnot sunumuna ilişkin hükümlerini güncellemiştir. Karşılaştırılmalı olarak sunulan finansal tabloların yeniden düzenlenmesi yerine, işletmeler, UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme standardından, UFRS 9 a geçişlerde güncelleştirilmiş dipnot sunum açıklamalarını, işletmenin UFRS 9 u uygulama tarihine ve önceki dönem finansal tablolarını yeniden düzenlemeyi seçmesine dağlı olarak, yapabilirler veya yapmak zorundadırlar. Grup yönetimi UFRS 9 un, Grup un konsolide finansal tablolarında, 1 Ocak 2015 sonrasında başlayan mali dönemlerde uygulanacağını tahmin etmektedir. UFRS 9 uygulamasının Grup un finansal varlık ve yükümlülükleri üzerindeki etkisi detaylı incelemeler tamamlanıncaya kadar, söz konusu etkiyi, makul düzeyde, tahmin etmek mümkün değildir. Mayıs 2011 de konsolidasyon, müşterek anlaşmalar, iştirakler ve bunların sunumuyla ilgili olarak UFRS 10, UFRS 11, UFRS 12, UMS 27 (2011) ve UMS 28 (2011) olmak üzere beş standart yayınlanmıştır. Bu beş standardın getirdiği önemli değişiklikler aşağıdaki gibidir: UFRS 10, UMS 27 Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar standardının konsolide finansal tablolar ile ilgili kısmının yerine getirilmiştir. UFRS 10 un yayımlanmasıyla UFRYK 12 Konsolidasyon Özel Amaçlı İşletmeler yorumu da yürürlükten kaldırılmıştır. UFRS 10 a göre konsolidasyon için tek bir esas vardır, kontrol. Ayrıca UFRS 10, üç unsuru içerecek şekilde kontrolü yeniden tanımlamaktadır: (a) yatırım yaptığı işletme üzerinde güce sahip olması (b) yatırım yaptığı işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kalması veya bu getirilerde hak sahibi olması (c) elde edeceği getirilerin miktarını etkileyebilmek için yatırım yaptığı işletme üzerindeki gücünü kullanma imkânına sahip olması. Farklı örnekleri içerek şekilde UFRS 10 nun ekinde uygulama rehberi de bulunmaktadır. UFRS 11, UMS 31 İş Ortaklıklarındaki Paylar standardının yerine getirilmiştir. UFRS 11, iki veya daha fazla tarafın müşterek kontrolü olduğu müşterek anlaşmaların nasıl sınıflanması gerektiğini açıklamaktadır. UFRS 11 in yayımlanması ile UFRYK 13 Müştereken Kontrol Edilen İşletmeler - Ortak Girişimcilerin Parasal Olmayan Katılım Payları yorumu yürürlükten kaldırılmıştır. UFRS 11 kapsamında müşterek anlaşmalar, tarafların anlaşma üzerinde sahip oldukları hak ve yükümlülüklerine bağlı olarak müşterek faaliyet veya iş ortaklığı şeklinde sınıflandırılır. Buna karşın UMS 31 kapsamında üç çeşit müşterek anlaşma bulunmaktadır: müştereken kontrol edilen işletmeler, müştereken kontrol edilen varlıklar, müştereken kontrol edilen faaliyetler. Buna ek olarak, UFRS 11 kapsamındaki iş ortaklıklarının özkaynak yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilmesi gerekirken, UMS 31 kapsamındaki birlikte kontrol edilen ortaklıklar ya özkaynak yöntemiyle ya da oransal konsolidasyon yöntemiyle muhasebeleştirilebilmektedir. UFRS 12 dipnot sunumuna ilişkin bir standart olup bağlı ortaklıkları, müşterek anlaşmaları, iştirakleri ve/veya konsolide edilmeyen yapısal şirketleri olan işletmeler için geçerlidir. UFRS 12 ye göre verilmesi gereken dipnot açıklamaları genel olarak yürürlükteki standartlara göre çok daha kapsamlıdır. Bu beş standart 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerlidir. Erken uygulama opsiyonu ancak bu beş standardın aynı anda uygulanması şartıyla mümkündür. 16
2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1.10 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) Grup yönetimi yukarıda anlatılan beş standardın 1 Ocak 2013 tarihinde ve sonrasında başlayan hesap dönemlerine ait konsolide finansal tablolarında önemli etkisi olmayacağını düşünmektedir. UFRS 13, gerçeğe uygun değer ölçümü ve bununla ilgili verilmesi gereken notları içeren rehber niteliğinde tek bir kaynak olacaktır. Standart, gerçeğe uygun değer tanımını yapar, gerçeğe uygun değerin ölçümüyle ilgili genel çerçeveyi çizer, gerçeğe uygun değer hesaplamaları ile ilgili verilecek açıklama gerekliliklerini belirtir. UFRS 13 ün kapsamı geniştir; finansal kalemler ve UFRS de diğer standartların gerçeğe uygun değerinden ölçümüne izin verdiği veya gerektirdiği finansal olmayan kalemler için de geçerlidir. Genel olarak, UFRS 13 ün gerçeğe uygun değer hesaplamaları ile ilgili açıklama gereklilikleri şu andaki mevcut standartlara göre daha kapsamlıdır. Örneğin, şu anda UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar standardının açıklama gerekliliği olan ve sadece finansal araçlar için istenen üç-seviye gerçeğe uygun değer hiyerarşisine dayanan niteliksel ve niceliksel açıklamalar, UFRS 13 kapsamındaki bütün varlıklar ve yükümlülükler izin zorunlu hale gelecektir. UFRS 13 erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerlidir. Yönetim, UFRS 13 ün Grup un konsolide finansal tablolarında 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren uygulanacağını, bu yeni standardın uygulanmasının finansal tabloları etkileyebileceğini ve finansal tablolarla ilgili daha kapsamlı dipnotların verilmesine neden olacağını tahmin etmektedir. UMS 1 e yapılan değişiklikler kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelirlerin ya tek bir tablo halinde ya da birbirini izleyen iki tablo halinde sunulması opsiyonunu devam ettirmektedir. Ancak, UMS 1 e yapılan değişiklikler diğer kapsamlı gelir bölümünde ilave dipnotlar gerektirmektedir. Buna göre diğer kapsamlı gelir kalemleri iki gruba ayrılır: (a) sonradan kar veya zarara yeniden sınıflandırılmayacak kalemler ve (b) bazı özel koşullar sağlandığında sonradan kar veya zarara yeniden sınıflandırılacak kalemler. Diğer kapsamlı gelir kalemlerine ilişkin vergiler de aynı şekilde dağıtılacaktır. UMS 1 e yapılan değişiklikler 1 Temmuz 2012 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerlidir. Buna göre, diğer kapsamlı gelir kalemlerinin sunumu, değişiklikler gelecek muhasebe dönemlerinde uygulandığında değiştirilecektir. UMS 19 a yapılan değişiklikler tanımlanmış fayda planları ve işten çıkarma tazminatının muhasebesini değiştirmektedir. En önemli değişiklik tanımlanmış fayda yükümlülükleri ve plan varlıkların muhasebeleştirilmesi ile ilgilidir. Değişiklikler, tanımlanmış fayda yükümlülüklerinde ve plan varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişim olduğunda bu değişikliklerin kayıtlara alınmasını gerektirmekte ve böylece UMS 19 un önceki versiyonunda izin verilen koridor yöntemi ni ortadan kaldırmakta ve geçmiş hizmet maliyetlerinin kayıtlara alınmasını hızlandırmaktadır. Değişiklikler, konsolide bilançolarda gösterilecek net emeklilik varlığı veya yükümlülüğünün plan açığı ya da fazlasının tam değerini yansıtabilmesi için, tüm aktüeryal kayıp ve kazançların anında diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilmesini gerektirmektedir. 17
2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1.10 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) UMS 19 a yapılan değişiklikler 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerli olup bazı istisnalar dışında geriye dönük olarak uygulanmalıdır. Yönetim, UMS 19 a yapılan değişikliklerin Grup un konsolide finansal tablolarında 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren uygulanacağını, bu yeni standardın uygulanmasının finansal tablolarındaki tanımlanmış fayda planlarını etkileyebileceğini tahmin etmektedir. Ancak, yönetim bu değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. 19 Ekim 2011 tarihinde UMSK yerüstü maden işletmelerinde üretim aşamasındaki hafriyat maliyetlerinin muhasebeleştirilmesine açıklık getiren UFRYK 20 Yerüstü Maden İşletmelerinde Üretim Aşamasındaki Hafriyat (Dekapaj) Maliyetleri yorumunu yayınlamıştır. Yorum, üretim aşamasındaki hafriyatların ne zaman ve hangi koşullarda varlık olarak muhasebeleşeceği, muhasebeleşen varlığın ilk kayda alma ve sonraki dönemlerde nasıl ölçüleceğine açıklık getirmektedir. Yorum 1 Ocak 2013 tarihinde ya da sonrasında başlayan finansal dönemler için yürürlüğe girecek olup erken uygulamaya izin verilmektedir. UMS 32 ye yapılan değişiklikler ile netleştirme kuralları ile ilgili mevcut uygulama hususlarına açıklık getirmek ve mevcut uygulamalardaki farklılıkları azaltmak amaçlanmaktadır. Değişiklikler, 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerlidir. Yıllık İyileştirmeler 2009/2011 Dönemi Yukarıdaki değişikliklere ve yeniden düzenlenen standartlara ek olarak, UMSK aşağıda belirtilen 5 ana standardı/yorumu kapsayan Mayıs 2012 de UFRS lerde Yapılan Yıllık İyileştirmeler i yayınlamıştır: UFRS 1 UFRS 1 in tekrarlanan uygulamasına izin verilmesi, belirli özellikli varlıklara ilişkin borçlanma maliyetleri UMS 1 Karşılaştırmalı bilgilere ilişkin zorunluluklara açıklık getirilmesi UMS 16 - Bakım malzemelerinin sınıflandırılması UMS 32 Öz sermaye araçları sahiplerine yapılan dağıtımın vergi etkisinin UMS 12 Gelir Vergileri standardına göre muhasebeleştirilmesi zorunluluğuna açıklık getirilmesi UMS 34 UFRS 8 Faaliyet Bölümleri standardında yer alan gerekliliklerle tutarlı olacak şekilde, ara dönemlerde toplam varlıklar için yapılacak bölümlere göre raporlamaya açıklık getirilmesi Tüm değişiklikler, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerli olup erken uygulamaya izin verilmektedir. Grup bu değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. 18