ÇİM ALAN YAPIM KURALLARI YENİ YAPILAN ALANLAR 1. Ekim yapılacak alan (m2) ölçülür. 2. Toprak 15-20 cm derinliğinde bellenir, çapalanır. Killi ağır topraklarda, organik malzeme ilavesi yapılır. Toprağın yapısı gevsek olmalıdır. Eğer alandaki toprakta yeterli porozite (gevsek yapı), organik madde ve uygun ph değerleri varsa bunlara gerek yoktur.kabartılan toprak gereken ilaveler yapılarak kotlanır.ekimden önce toprak 5-6 gün sulanarak yabancı otların çıkması sağlanır.çikan otlar ilaçlama veya elle tamamen temizlenir. 3. Toprak ph değeri ölçülür, eğer toprak asidik(ph7) organik ilavesi yapılarak ph dengelenir. 4. Tohum yatağı,agirligi 25 kg geçmeyen bir silindir yardımıyla düzeltilerek kotlanır. 5. Uygun orandaki(60-80gr/m2)tohum alana serilir. Tohumun atılmasında, önce dikine sonrada enine uygulama yapılarak homojen bir dağılım sağlanır. Bu aşamada başlangıç gübreleri kullanılabilir. Ancak fazla gübrelemenin bazı tohumları yakma ihtimaline dikkat edilmeli. 6. Tohum yatağını, 0,5-1 cm kalınlığında, kapak toprağı ile kapatın ve silindirleyin. 7. Yağmurlama ile sulama yapın. TOHUMLAR ÇİMLENENE KADAR TOPRAĞI NEMLİ TUTUN. Çimlenme tamamlandıktan sonra, sulama sayısını azaltıp,sulama süresini artırmak gerekir. Çim kökleri düzenli bir sulama ile büyür, derinlere gider buda sağlıklı bir çim ortaya çıkarır. 8. Uygun yüksekliğe gelene kadar çimleri biçmeyin. Birçok çim için bu süre 3-5 haftadır.ilk biçimde, çimler yeni ve zayıf olduğu için sert ani hareketlerle biçmeden kaçınmak gerekir. 9. İki biçimden sonra,uygun gübre uygulaması yapılabilir. ARA EKİM UYGULAMASI Sağlıklı ve canlı bir çim alan için her bir veya iki senede bir ara ekim uygulaması yapılması gerekir. 1. Çimi 2,5-3 cm yükseklikte biçin-biçilen otları temizleyin 2. Toprağı hafifçe gevşetmek için,sertçe alanı tırmıklayın ve çıkan artıkları temizleyin. 3.Alana uygun gübreleme yapın. 4. Uygun oranda tohumu alana dağıtın. Tekrar tırmıklayarak tohumların toprak altında kalmasını sağlayın. Tohumlar yüzeyde gözükmemeli. 5. Yeni tohumlar çimlenene kadar sulama yapın. Daha sonra düzenli sulama (günde iki defa 20 dk. sulama yerine haftada iki defa bir saat sulama) yapılır. ÇİMİN YENİLENMESİ Ne zaman ve Niye yenileme? Eğer çiminiz en 7-8 yıllık ise ve %50 si yabani ot ve iri yapraklı otlardan oluşuyorsa çimi yenilemek gerekir 1 / 11
1. Uygun bir ilaçla (round-up) alanı ilaçlayın ve bir iki hafta mevcut alandaki çim ve otların kahverengileşerek ölmesini bekleyin. 2. Kahverengiye dönmüş ölü çimi, toprağa yakın biçin ve artıkları toplayın 3. Kalan otları tamamen kazıyıp kaldırın. 4. Yeni çim alan oluşturma madde 3 den sonra devam edin 5. Eğer toprak çok kötü ise madde 2 den devam edin. ÇİM ALAN BAKIMI Uzun ömürlü,sağlıklı bir çim alana sahip olmak için bazı bakım kurallarına uygulamak gerekir.çim de çıkacak muhtemel problemlerin en aza indirilmesi bu kuralları uygulamak ile mümkündür.çimde bakım işlemleri 3 temel başlık altında yapılır. * Biçme * Gübreleme * Sulama Bunların hepsi bir arada uygulandığında tam bakım sağlanır.sadece birine dikkat edilip diğerine özen göstermemek istenen sonuçları tam olarak sağlamaz. BİÇME İŞLEMİ Çim alanlarda ortaya çıkan birçok problem, çimi uygun yükseklikte biçmemek ve biçme işleminde kullanılan makinenin bıçaklarının keskin olmamasından kaynaklanır. En iyi performansı göstermesi için her çim türünün optimum yüksekliği vardır. Ancak, çimin türü ne olursa olsun, basit bir kural olan - Hiçbir zaman yaprak uzunluğunun 1/3 ünden fazla kısa biçmeyin - her zaman geçerli bir yöntemdir. Optimum yükseklikten daha kısa biçilen çimlerde, sağlıklı bir çimin ana göstergesi olan kök gelişimi zayıf olacaktır. Çim Türleri Optimum Yükseklik Biçme Yüksekliği Festuca arundinacae 6-7 cm 8-10 cm Lolium perenne 5-6 cm 7-8 cm Poa pratensis 5-6 cm 7-8 cm Festuca rubra 5-6 cm 7-8 cm Festuca ovina 5-6 cm 7-8 cm Bermuda grass 3-4 cm 5-6 cm Agrostis tenius 3-4 cm 5-6 cm NOT: Biçme yüksekliğini, gölge alanlar, sık kullanılan alanlar ve çimin böceklerle zayıfladığı durumlarda 1,5-2 cm yükseltin. 2 / 11
Gösterilen tablo çimi hangi sıklıkta biçmeniz gerektiğine yardımcı olacaktır. Ayrıca çim makinesinin bıçakları her zaman keskin olacaktır. Aksi durumda çim zarar görecek, çimde stres yaratılacak ve hastalıkların oluşumuna uygun ortam sağlanacaktır. GÜBRELEME Gübrelemenin ana amacı, çimin sağlıklı gelişimi için gereksinimi olan besin maddelerinin sağlanmasıdır. Bunun tespiti için en geçerli olan toprak testi yapılmasıdır. Toprak analizinde çıkacak eksiklikler gübreleme ile takviye edilecektir. Toprak analizinin yapılamadığı durumlarda aşağıda belirtilen genel kurallar izlenir. Uygulamalarda; N(azot), P(fosfor), K(potasyum) içeren gübrelerde 3-1-2 veya 4-1-2 oranı çim alanlar için kullanılabilir. Ayrıca çim gelişimindeki en önemli besi maddesi olan azotun yavaş çözünür gübre şeklinde uygulanması her zaman önerilir. Yavaş çözünen azotlu gübreler uygulandığında her zaman yeşil kalan ve yaprak büyümesinin hızlı olmadığı, sağlıklı çimler elde edilir. Gübre içindeki Azot miktarı 5-12 arasında ise 100 m2 ye 3.5 kg gübre,eğer azot miktarı12-18 arasında ise 100 m2 ye 2.5 kg ve 19 dan büyük miktarlarda 100 m2 ye 1.5 kg gübre uygulaması yapılır. Çim için en uygun gübreleme zamanı büyümenin başladığı ve besine ihtiyaç duyduğu zamanlardır.ilkbahar ve sonbahar ayları uygun gübreleme zamanlarıdır. Gübre uygulamasının sıklığı ve miktarı gübrenin içindeki azot miktarının hangi formda verildiğine bağlı olarak değişir. Yavaş çözünen organik gübrelerde azot 6-8 hafta yeteceğinden bu sürede gübrelemeye gereksinim olmayacaktır. Gübre çim alanlarda gerekli olan bir besin maddesidir ancak fazla ve yanlış zamanlarda uygulandığında çime önemli zararlar verebileceği unutulmamalıdır. Organik Madde İlavesi M2 15 cm toprağa, 10,15,20,25,30 oranında karıştırılacak 1 m3 organik madde miktarı %10 %15 %20 %25 %30 25 0,5 0,6 0,85 1 1,25 50 0,7 1 1,5 1,75 2,25 100 1,5 2,25 2,82 3,50 4,28 1000 15 22,5 28,2 35 42,8 (1 m3, yaklaşık 20 m2 alanı, 2 cm derinliğinde kaplar) NOT:Biçme yüksekliğini,gölge alanlar,sık kullanılan alanlar ve çimin böceklerle zayıfladığı durumlarda 1,5-2 cm yükseltin SULAMA Bahçenizdeki diğer tüm bitkiler gibi çiminde suya ihtiyacı vardır.yağmurların yeterli olmadığı ülkemizde sulama,sulama sistemleri ile otomatik veya manuel olarak 3 / 11
sağlanır.uygun sulama rejimi güzel ve sağlıklı bir çim alana sahip olmanın yanı sıra ekonomik ve çevresel katkılarda sağlayacaktır.yanlış zamanlarda gereksiz sulama ile birçok çim sağlıksız bir şekilde gelişir. En iyi çim alanlar,uzun aralıklarla yoğun sulamanın yapıldığı alanlardır.çim alanların su ihtiyacı ortalama olarak haftada 2,5-3 cm dir.bu miktardaki sulama, toprağın 8-10 cm derinliğinde ıslanmasını sağlayacak ve köklerin daha derinlere ulaşmasına uygun ortam yaratacaktır. Toprak yapısının durumuna göre suyun emilişi ve su tutma zamanları değişir. tablo1 Toprak Yapısı Saatteki su tutma kapasitesi 2,5-3 cm derinliğin ıslanması için gereken zaman kumlu 5,0 cm 0,5 saat kumlu+organik madde 2,5 cm 1,0 saat organik maddeli 1,5 cm 2,0 saat milli+organik 1,2 cm 2,2 saat killi+organik 1,0 cm 3,3 saat killi 0,5 cm Toprak Analizi İçin Basit Yöntem Toprak ıslakken Tınlı toprak sıkılıp bırakıldığında dağılır Killi toprak sıkılıp bırakıldığında dağılmaz Kumlu toprak sıkılıp bırakıldığında dağılmaz 4 / 11
Toprak parçalarının şekli fiziksel özelliğini belirler. Killi toprak (ufak taneli) kötü drenaj Bitki kökü gelişemez hava alamaz Organik malzeme ilavesi gerekir Kumlu toprak (iri taneli) Su tutmaz Bitki susuz kalır Organik malzeme ilavesi gerekir Tınlı toprak (iri +ufak taneli) iyi drenaj Gerekli suyu tutar fazlasını bırakır Killi ve kumlu topraklarda organik ilave şartdır.bu ilave toprak altında(5-10cm) uygulanması gerekir. FAYDALI BİLGİLER * Killi topraklarda suyun toprağa geçmesi uzun zaman almaktadır. Bu tür toprak yapısında suyun daha kolay ve kısa zamanda absorbe edilmesini sağlamak için sulamadan önce.alanda çeşitli delikler açan havalandırma aletlerini kullanabilirsiniz. Bu sayede açılan delikler yardımıyla su toprak tarafından daha kısa sürede ve bol miktarda emilebilir. * Sulamanın yapılacağı en uygun zamanlar, rüzgarın ve sıcaklığın en az olduğu erken sabah ve erken akşamdır. Sulama bu saatlerde yapıldığında, buharlaşma ile su kaybı minimum, suyun toprağa geçmesi daha hızlı olacak ve göllenmeler olmayacaktır. Güneş altında sulama yapıldığında su buharlaşacak, gece yarısı yapıldığında ise uzun süreli nemli kalmasına yol açarak hastalıklara davet edecektir * İki sulama arasında toprağın kuruması gerekir. Hemen hemen bütün çim türleri susuzluğa belli ölçülerde dayanıklıdır. Bir tornavida veya benzeri aletin toprağa delmesi zor olduğunda ve toprağın an az 8-10 cm derinliğinde kuruduğunda çimi tekrar sulama zamanı gelmiştir. * Alanda göllenme olduğunda sulamaya ara verilmeli, toprağın suyu emmesi sağlandıktan sonra sulamaya tekrar devam edilmeli. Toprağın suyu emme zamanları yapısına göre değişir. Eğimli arazilerde suyun sürüklenmeyip toprak tarafında tutulmasına dikkat edilmelidir. * Yeni tesis edilen alanlarda çimlenme tamamlanana kadar toprak nemli tutulmalı, kesinlikle aşırı sulama yapılıp göllenmeye yol açmamak gerekir. Aşırı sulama çimlenmeyi 5 / 11
geciktirir. Çimin yapılanmasından sonra normal sulama rejimine geçilir. * Dengeli gübreleme yapın. Gereğinden fazla azot, büyümeyi hızlandırarak bitkinin daha çok suya gereksinimini ortaya çıkaracaktır. * Biçme yüksekliğini 1-2 cm arttırın. Yüksek çim gelişmekte olan çimi gölgeleme yaparak sıcaktan korur, kurumasını önler. * Çim alanda, iri yabani otlar çim için gerekli suya ortak olacaktır. Yabani otları alandan yok etmek gerekir. su önemli ve pahalı bir kaynaktır ve verimli kullanılmalıdır Bitkiler suyu gereksiz harcamaz ama insanlar harcar Bu bölümümüzde, çim alan oluşturma öncesi karar verme aşamasında size yardımcı olacak ve çim alan oluşturulması sonrasında, sürekli ve sağlıklı bir çim alana sahip olabilmeniz için bilmeniz ve dikkat etmeniz gereken konularda sık sık sorulan bazı soruları ve cevaplarını bulacaksınız. Mutlu yeşillikler dileriz... GENEL SORULAR Çim türlerinin dayanıklılık özellikleri nelerdir? Çim türlerinin yapısal özellikleri nelerdir? Türlere göre çimlenme süreleri kaç gündür? KARIŞIMLAR Karışım seçerken nelere dikkat edilmelidir? Karışımlardaki türlerin önemi nedir? GÜBRELEME Gübrelemede gerekli olan maddeler nelerdir? Gübreleme konusunda nelere dikkat edilmelidir? SULAMA Sulama konusunda uyulması gereken konular nelerdir? S: Çim türlerinin kuraklık, aşınma vb. dayanıklılık özellikleri nelerdir? C: Çimlerin dayanıklılık özelliklerini aşağıda yer alan tabloda sıralanmış olarak bulabilirsiniz. Gölgeye Dayanıklılık Kuraklığa 6 / 11
Dayanıklılık Soğuğa Dayanıklılık Sıcağa Dayanıklılık Aşınmaya Dayanıklılık Bermuda Grass çok Agrostis Tenius Bermuda Grass Festuca Ovina Agrostis Tenius 7 / 11
Bermuda Grass Agrostis Tenius Bermuda Grass Agrostis Tenius az S: Çim türlerinin yapısal özellikleri nelerdir? C: Çimlerin yapısal bazı özelliklerini aşağıda yer alan tabloda bulabilirsiniz. Tür Yapılanma Yaprak Yapısı Oluşum Hızı Gübre Gereksinimi Grup, demet şekli 8 / 11
Hızlı Kısa rizom veya grup demet şekli İnce Az Grup, demet şekli Kalın Rizomlu İnce-orta Yavaş Yüksek Agrostis Tenius Kısa rizomlu İnce Yüksek S: Türlere göre çimlenme süreleri kaç gündür? C: Çimlenme süreleri, çimin türüne göre 4 gün ile 22 gün arasında değişmektedir. Türlere göre çimlenme süreleri şöyledir; Lolium 9 / 11
Perenne Poa Pratensis Festuca Rubra Agrostis Tenius Bermuda Grass 4-10 gün 12-21 gün 7-15 gün 12-18 gün 20-22 gün S: Gübrelemede gerekli olan maddeler nelerdir? C: Gübrelemede gerekli olan 4 element ve fonksiyonları şunlardır; Azot (N) Hücre ve bitki gelişiminde gereklidir. Fosfor (P) Kök gelişimi için gereklidir. Potasyum (K) Sıcaklık değişimlerine, kuruluğa ve hastalıklara karşı direnci arttırır. Magnezyum (Mg) Renk oluşumuna katkıda bulunur. S: Gübreleme konusunda nelere dikkat edilmelidir? C: Aşağıda belirtilen konulara dikkat edilmesi, gübrelemeden beklenen sonucu almanızda çok önemlidir. Yeşil alanların bakımında en önemli madde azottur. Organik gübrelerin uygulama miktarı 10 / 11
1m²/0.2 kg oranını geçmemelidir. Bu miktar çimin zayıflığına ve toprak Ph'ına göre değişebilir (ideal Ph 6-7 arası). En uygun gübreleme zamanları; erken sonbahar (eylül), erken kış (kasım başı), erken bahar (mart-nisan) ve geç bahar (mayıs)'dır. Gübreleme toprak ısısının en düşük olduğu, sabah veya akşam üstü yapılmalıdır. Gübre uygulaması ıslak çime yapılmamalıdır. Gübre uygulamasından sonra çimin yanmasını önlemek amacıyla, gübrenin toprağa geçmesi için bol sulamak gereklidir. Gübreleme, havalandırma işleminden hemen sonra yapılırsa, besin maddelerinin kök tarafından daha etkili şekilde alınması sağlanır. S: Sulama konusunda uyulması gereken konular nelerdir? C: Sulama, çim alanların bakımında hayati önem taşıyan konulardan biridir. Yeşil alanların sulanmasında kullanılacak suyun iyi kalitede olması ve fazla tuz içermemesi gerekir. Sulama bütün alana homojen olarak uygulanmalıdır. Sulama mutlaka yağmurlama yoluyla yapılmalıdır. Kumlu topraklar, sık ve az miktarda sulama ister. Killi ve ağı topraklar, seyrek ve daha çok miktarda su ister. Uzun köklü çim her zaman daha az su ister. Sulamada en önemli nokta, suyun toprak tarafından en az 10-12 cm derinliğe kadar emilebilmesidir. Yeni oluşturulacak çim sahalarda, toprağın 15-20 gün (çim yapılanana kadar) nemli tutulması gerekir. Çim alanlar buharlaşmanın en az olduğu zamanlarda, özellikle gece veya sabah (güneşin olmadığı saatlerde) sulanmalıdır. SULAMA TABLOSU Çim alanların su ihtiyacı basit bir yöntemle tayin edilebilir; 1) Beş veya daha fazla silindirik kapları çim alanın muhtelif yerlerine yerleştirin 2) Sulama sistemini 15 dakika süreyle çalıştırın 3) Yerleştirilen kaplardaki su yüksekliklerini bir cetvel yardımıyla ölçün ve ortalama su yükseklik değerini tespit edin. 11 / 11