Karar No : 289 Karar Tarihi : 02/06/2012 Başkanlık Makamınca Kurulumuza sunulan 13/4/2012 tarih ve C.05.0.İMİ.0.88 sayılı yazıda aynen; 22/3/2011 tarihli Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanunun 6. maddesinin 8. bendinde; Birlik meclisi üyeliği seçimi, birlik merkezinin bulunduğu yerin seçim kurulu tarafından yapılır., Sulama Birliği Çerçeve Ana Statüsünün Sandık kurullarının oluşturulması başlıklı 19. maddesinde; Seçimler, İlçe Seçim Kurulu nca, kamu görevlileri arasından belirlenen bir sandık başkanının başkanlığında ve birlik üyesi çiftçiler arasından seçilecek en az üç kişiden oluşacak sandık kurulunun gözetiminde yapılır. hükümleri yer almaktadır. Sulama Birliği Meclisi Seçimlerinin, 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanunu ve Sulama Birliği Çerçeve Ana Statüsü ne göre ilçe seçim kurullarınca yapılması öngörülmüştür. Bu nedenle, 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanununa göre yapılacak Sulama Birliği Meclisi Seçimlerinde uygulanacak usul ve esasların belirlenmesi amacıyla bir komisyon kurulmasına karar verilmesi hususunu takdirlerinize arz ederim. denilmiş ve Kurulumuzun 13/4/2012 tarihli, 179 sayılı kararı ile oluşturulan komisyon bu konudaki çalışmasını tamamlamış olmakla, konu incelenerek; GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: 22/3/2011 tarihli ve 27882 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanunun 6. maddesinde; (1) Birlik meclisine üyelik şartları şunlardır: a) Kamu hizmetlerinden kısıtlı olmamak. b) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle ya da Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerini aklama, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından hapis cezasına mahkûm olmamak. c) Onsekiz yaşını tamamlamış olmak. ç) Birlik görev alanı içinde mülk sahibi olmak ya da araziyi fiilen kullanmak üzere en az beş yıl süre için kiralamış olmak. d) Seçim tarihi itibarıyla en az iki yıl süreyle su kullanıcısı olmak. (2) Mülk sahibi ve araziyi kiralayan aynı anda aynı arazi için birlik meclisine üye olamaz. Birlik görev alanı içindeki birden fazla yerleşim biriminde arazisi bulunan ya da araziyi kiralamış olanlar, söz konusu arazilerin bulunduğu yerleşim birimlerinin yalnız birinden meclis üyeliğine aday olabilir. (3) Birlik meclisi, birliğe üye su kullanıcıları tarafından seçilen üyelerden oluşur. Birlik meclisi üye sayısı, birlik ana statüsünde belirtilir. (4) Birlik meclisi üyelerinin yerleşim birimlerine göre dağılımı, her yerleşim biriminden en az iki temsilci olmak üzere birlik imkanları ile sulanan toplam arazinin her yerleşim biriminde sulanan toplam araziye oranlanması suretiyle bulunur.
(5) Birlik meclisi üyelerinin yerleşim birimlerine göre dağılımı görev alanı ve tapu kayıtları gözönünde bulundurularak DSİ bölge müdürlüğü kayıtları esas alınmak suretiyle tespit edilir. (6) Birlik meclisi üyeliği seçimlerinde kullanılacak oy sayısı, birlik görev alanı içindeki işletmeye açılmış toplam sulama alanının aynı alan içindeki ortalama parsel büyüklüğüne bölünmesiyle tespit edilir. Her birlik üyesi, sulama alanındaki arazisinin ortalama parsel büyüklüğüne bölünmesiyle bulunacak sayıda oy hakkına sahiptir. Ancak oy hakkı beşi geçemez. Hesaplama sonucu bulunacak küsuratlı değer yarıma eşit ve büyükse bir yukarısına tamamlanır. Birlik meclisi üyeliği seçiminde oy kullanacak su kullanıcılarına ait liste birlik merkezinin bulunduğu yerin seçim kurulu tarafından seçim tarihinden üç ay önce ilan edilir. Listelere yapılan itirazlar seçim kurulu tarafından karara bağlanır. (7) Birlik meclisi üyeleri dört yıl için seçilir. (8) Birlik meclisi üyeliği seçimi, birlik merkezinin bulunduğu yerin seçim kurulu tarafından yapılır. (9) Seçim gizli oy, açık tasnif usulüyle yapılır. Seçimle ilgili diğer hususlar çerçeve ana statü ile belirlenir.... Sulama Birliği Çerçeve Ana Statüsünün; Meclis üye sayısı başlıklı 14. maddesinde; Birlik görev alanı içerisindeki yerleşim birimlerinin sınırları baz alınarak birlik meclisi oluşturulur. Birlik görev alanı içerisindeki toplam sulama alanının her yerleşim birimi sınırı içinde kalan toplam sulama alanına oranlanmasıyla bu yerleşim birimlerinin birlik meclisinde temsil edileceği üye sayısı bulunur. Birlik meclisinin üye sayısı 15 den az 100 den fazla olamaz. Birlik görev alanı içerisindeki her yerleşim birimi birlik meclisinde asgari iki üye ile temsil edilir. Buna göre Birlik meclisi,..., beldesinden., beldesinden.,.köyünden,.köyünden...köyünden,.köyünden...,.köyü nden..... belediyesinden...(...)...köyünden... (...) olmak üzere toplam... (...) seçilmiş üyeden oluşur. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununa göre büyükşehir belediyesi sınırları dahilinde olup belde belediye ve köy tüzel kişiliğini kaybetmesi sonucu mahalleye dönüşen ancak, halen tarımsal faaliyetlerini devam ettiren yerleşim yerlerine de müstakil olarak meclis üyesi seçebilecek şekilde yer verilecektir. Görev alanı içerisinde 40 ve daha fazla sayıda yerleşim birimi olan birliklerde meclis üye sayısı kurucular kurulu kararı ile 150 ye kadar çıkarılabilir. Meclis üyeliği seçimine katılma şartları başlıklı 15. maddesinde; Birlik görev alanı içinde tapuda adına kayıtlı arazisi bulunan veya en az beş yıl süreyle noter onaylı sözleşme ile arazi kiralayan ve su kullanıcı olarak birliğe en az iki yıldır kayıtlı olanlar, su kullanım hizmet bedelini ve cezalarını ödemiş olmak şartıyla, birlik meclis üyeliği seçiminde oy verme, aday olma hakkına sahiptirler. Mülk sahibi ve araziyi kiralayan aynı anda aynı arazi için birlik meclisine üye olamaz. Birlik görev alanı içindeki birden fazla yerleşim biriminde arazisi bulunan ya da araziyi kiralamış olanlar, birlik meclis üyeliği seçiminde oy kullanacağı ve birlik meclis üyeliğine aday olacağı yerleşim yerini birliğe ilk üyelik kaydı sırasında bildirir. Su kullanıcısı, birlik meclis üyeliği seçimlerinden en az iki yıl önce birliğe bildirmek kaydı ile oy kullanacağı ve birlik meclis üyeliğine aday olacağı yerleşim yerini değiştirebilir. Su kullanıcısının birlik meclis üyeliği için oy kullandığı yer ile birlik meclis üyeliğine aday olacağı yerleşim yerleri farklı olamaz. Birliğin kuruluşunun ilk iki yılında yapılacak olan birlik meclis üyeliği seçiminde ve 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanununun yürürlüğe girmesinden (22.03.2011 tarihinden) önce kurulan sulama birliklerinin, durumlarını 6172 sayılı kanuna uygun hale getirmeleri için kanunen tanınan (22.03.2011 tarihinden itibaren 18 aylık) süre içinde yapılacak seçimlerde, birlik meclis üyeliğine aday olma ve oy kullanmada iki yıl şartı aranmaz. 6172 sayılı Kanun yürürlüğe girmeden önceki dönemden birliğe borcu olup 6111 sayılı kanun kapsamında yapılandırılmış borcu olan su kullanıcıları da yapılandırma programında belirtilen vadelerde
ödemelerini yapmış olmak şartıyla birlik meclisi üyeliği seçimlerinde aday olma ve oy kullanma hakkına sahiptir. Birlik meclis üyeliği seçimlerinde kullanılacak oy sayısı, birlik üyelerinin arazi büyüklüğünün, birlik görev alanı içerisindeki ortalama parsel büyüklüğüne bölünmesiyle bulunur. Bölüm sonucunda bulunacak değer yarıma eşit ya da büyükse bir üstüne tamamlanır. Her birlik üyesinin asgari bir oy hakkı olup, tapuda aynı kişi adına kayıtlı arazilerin tamamı için mal sahibi ve kiracı tarafından kullanılacak toplam oy sayısı beşi geçemez. Birlik görev alanı içerisindeki ortalama parsel büyüklüğü, toplam sulama alanının parsel sayısına bölünmesiyle bulunur, bölüm sonucu bulunacak yarım ve yarımdan büyük değerler bir üstüne tamamlanır. Tapusu hisseli olan arazilerin sahiplerinden yalnız biri, diğer sahiplerin muvafakatini almak kaydıyla, birlik meclis üyeliği seçiminde oy verebilir, aday olabilir. Hissedarların kendi aralarında böyle bir muvafakat temin edemedikleri ya da etmek istemedikleri durumlarda, her bir hissedar söz konusu hisseli arazinin, sulama sahasında belirlenmiş olan ortalama parsel büyüklüğüne kadar olan bölümü için bireysel olarak oy kullanabilir. Ancak bu halde de hissedarlar tarafından kullanılacak oy sayısı hiçbir şekilde toplamda beşi geçemez, işbu çerçeve ana statünün diğer hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla beşten fazla hissedarı olan arazilerin sahipleri ya da kiracıları aralarından kimin ya da kimlerin birlik meclis üyeliği seçimlerinde diğer hissedarları temsilen aday olabileceğini ve/veya oy kullanabileceğini birliğe üyelik kaydı sırasında bildirir, seçimlerden en az iki yıl önce olmak kaydıyla bildirilen kişileri değiştirebilirler. Meclis üyeliği seçimlerine esas seçmen listelerinin hazırlanması başlıklı 16. maddesinde; Birlik seçmen listeleri; birlik müdürü tarafından birlik kayıtlarında bulunan belge ve bilgilerin, başta Tapu Dairesi olmak üzere ilgili kurum ve kuruluş kayıtlarından faydalanmak suretiyle her su kullanıcısının oy sayısını da belirtecek şekilde güncelleştirilerek hazırlanır ve birlik yönetim kurulunun onayından sonra birlik merkezinin bulunduğu yerin İlçe Seçim Kurulu tarafından seçim tarihinden üç ay önce, bir hafta süre ile ilân edilir. Bu süre içerisinde seçmen listesine yapılan yazılı itirazlar, İlçe Seçim Kurulu tarafından değerlendirilerek karar altına alınır ve seçmen listeleri kesinleşir. İlk meclis oluşumu için yapılacak seçimlere esas seçmen listeleri için yönetim kurulunun onaylaması şartı aranmaz. Yeni kurulan birliklerde, üye listeleri ve seçimle ilgili olarak İlçe Seçim Kurulu tarafından istenecek diğer kayıtlar kurucular kurulu tarafından hazırlanır. Seçmen listeleri yenilenmedikçe, birlik meclisi seçimleri yapılamaz. Meclis üyeliği adaylarının başvurusu ve oy pusulalarının hazırlanması başlıklı 17. maddesinde; Birlik meclisi üyeliğine aday olmak isteyenler adaylık başvurularını, seçmen listelerinin kesinleşmesini takip eden 10 uncu günün mesai bitimine kadar İlçe Seçim Kurulu na yazılı olarak yaparlar. Başvurular İlçe Seçim Kurulu nca değerlendirilerek 5 gün içinde kesinleştirilir ve ilan edilir. 18. maddesinde; Kesinleşen aday listeleri, seçimde kullanılmak üzere yönetim kurulu tarafından oy pusulası şeklinde hazırlanarak çoğaltılır ve zarfı ile birlikte ilçe seçim kurulunun mührü ile mühürlendikten sonra belirlenen seçim tarihinden en az üç gün önce, oluşturulan sandık kurulu başkanına teslim edilir. Sandık kurullarının oluşturulması başlıklı 19. maddesinde; Seçimler, İlçe Seçim Kurulu nca, kamu görevlileri arasından belirlenen bir sandık başkanının başkanlığında ve birlik üyesi çiftçiler arasından seçilecek en az üç kişiden oluşacak sandık kurulunun gözetiminde yapılır. Meclis üyeliği seçimlerinin yapılması başlıklı 20. maddesinde; Meclis üyeliği seçimleri, 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanunu nun 6. maddesinde belirtildiği şekilde, gizli oy açık tasnif usulü ile birlik merkezinin bulunduğu yerleşim biriminde yapılır. Meclis üyeliği seçim sonuçların belirlenmesi başlıklı 21. maddesinde; Seçimde her yerleşim biriminden en fazla oy alan ikişer kişi öncelikle meclis üyesi olur. Diğer adaylar arasından, o yerleşim biriminin çıkaracağı meclis üyesi sayısına kadar en fazla oyu alanlar meclis üyeliğine seçilmiş olur. Seçimlerde oy kullanan çiftçiler; oy pusulasında birlik meclisine göndereceği üye sayısı kadar adayın ismini işaretler/yazar. Oy pusulasında bundan fazla isim işaretlenmesi/yazılması durumunda o oy geçersiz
sayılır. Oy pusulasında o yerleşim biriminin birliğe göndereceği meclis üyesi sayısından daha az isim işaretlenmesi/yazılması durumunda ise oy geçerlidir. hükümlerine yer verilmiştir. 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanunu ve Sulama Birliği Çerçeve Ana Statüsünün yukarıda açıklanan madde hükümlerine göre, sulama birliği meclisi üyeliği seçimlerinde seçim kurullarınca uygulanacak usul ve esasların Yüksek Seçim Kurulunca belirlenmesine ilişkin bir hüküm yer almadığından bahisle bir kısım üyelerin itirazı üzerine Komisyonun sunduğu rapor görüşmeye açılmadan önce bu husus görüşülmüş, Kurulun sulama birliği meclisi üyeliği seçimlerinde, seçim kurullarınca uygulanacak usul ve esasları belirlemesine gerek 6172 sayılı Kanun ve gerekse 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 14. maddesi hükmü çerçevesinde yasal olanak bulunmadığına karar verilmesi gerekmiştir. S O N U Ç : Açıklanan nedenlerle; 1-6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanunu ve Sulama Birliği Çerçeve Ana Statüsünün yukarıda açıklanan madde hükümlerine göre, sulama birliği meclisi üyeliği seçimlerinde seçim kurullarınca uygulanacak usul ve esasların Yüksek Seçim Kurulunca belirlenmesine ilişkin bir hüküm yer almadığından bahisle bir kısım üyelerin itirazı üzerine Komisyonun sunduğu rapor görüşmeye açılmadan önce bu husus görüşülmüş, Kurulun sulama birliği meclisi üyeliği seçimlerinde, seçim kurullarınca uygulanacak usul ve esasları belirlemesine gerek 6172 sayılı Kanun ve gerekse 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 14. maddesi hükmü çerçevesinde yasal olanak bulunmadığına, 2- Karar örneğinin; a) Kurulumuz resmi internet sitesi www.ysk.gov.tr adresinde yayımlanması ve il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına iç-mail olarak gönderilmesi için Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğüne ve İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, b) Orman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su İşleri İşletme ve Bakım Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 2/6/2012 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi. Başkan Başkanvekili Üye Üye Ali EM Turan KARAKAYA M. Zeki ÇELEBİOĞLU Muharrem COŞKUN (M) (M) (M) Üye Üye Üye Üye Mehmet KÜRTÜL Nilgün İPEK Sadık DEMİRCİOĞLU Selahittin ATALAY (M) Üye Üye Üye Yüksel ÖZTÜRK Selahittin ATALAY İrfan EROĞLU
T.C. YÜKSEK SEÇİM KURULU Karar No : 289 KARŞI OY 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanunu 22/3/2011 tarihli, 27882 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve anılan Kanunun 6. maddesinin sekizinci fıkrasında, birlik meclisi üyeliği seçiminin, birlik merkezinin bulunduğu yerin seçim kurulu tarafından yapılacağı belirtilmiş, sulama birliği meclisi üyeliği seçimleri daha önce ilçe seçim kurulu başkanlıkları tarafından yapılmadığından, uygulamada birliğinin sağlanması bakımından, 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanununa göre yapılacak Sulama Birliği Meclisi Üyeliği Seçimlerinde uygulanacak usul ve esasların belirlenmesi gerektiği düşüncesiyle çoğunluğun görüşüne katılmıyoruz. Başkan Başkanvekili Üye Üye Ali EM Turan KARAKAYA Muharrem COŞKUN Mehmet KÜRTÜL