Gençlik Eğitim Programları 6. SINIF PEYGAMBERLER TARİHİ
Gençlik Programları 1. HAFTA NEDEN PEYGAMBERLER TARIHI? Peygamberlerin oluşturduğu örnek kişilikleri öğrenerek bize düşen payı almak ve onları hayatımıza yansıtmak. Bu program Kur an-ı Kerim deki usul çerçevesinde peygamberlerin kendi dönemindeki toplumsal ve bireysel buhranlara çözüm aramak için kullandıkları metodolojiyi günümüz sorunları çerçevesinde yeniden değerlendirerek onların pratiklerinden yararlanarak işlenir. Allah ı seviyorsanız, bunun bedeli, elçileri izlemektir. Yerde yürüyenler iz bırakır ve iz bırakanlar izlenirler. Bu yüzden peygamberler insanlardan seçilmiştir. Çakan, Ensar Neşriyat Birdirbir Dergisi, Nisan 2010, İsimlerini Kur an dan öğrendiğimiz peygamberlerimiz Birdirbir Dergisi, Mayıs 2013, Kıssadan Hisse, Kur an da hikâyeler Tire Kitap, Sh: 7-8. 2. HAFTA HZ. ÂDEM İNSAN, SORUMLULUK VE BILINÇLI OLMA İnsan olarak yaratılmasından dolayı Âdem in (insanın) diğer yaratılanlardan üstünlüğü ve Âdem i diğer yaratılanlardan ayırt eden en temel farklılıklarından birinin sorumluluk bilinciyle kuşanmak olduğunu kavrar. Âdem e isimlerin öğretilmesi, yani insanı diğer yaratılanlardan ayıran en temel özelliğinin akıl sahibi olması, düşünmesi ve bilinçli olması gibi özellikler olduğunu kavrar. Allah ın emirlerine karşı gelen insan, bunun bedelini elindeki değerleri kaybederek öder. Bakara 30-37, Araf 11-24, Hicr 21-44, İsra 61-64, Kehf 50-51 Taha 115-121 Tire Kitap, Sh: 14-22. Kıssanın en geniş toplu özeti Araf suresinde verilir. Çakan, Ensar Neşriyat 220
6. Sınıf Peygamberler Tarihi 3. HAFTA HZ. ÂDEM TÖVBE, ÖZÜR DILEMEK Hz Âdem in hata yapma örnekliğinden yola çıkarak hata yapmanın insanın zaaflarından biri olduğu ancak insanı insan yapan en temel özelliğin ise hatada ısrar etmeyip, tövbe ederek ve özür dileyerek yanlıştan vazgeçmek olduğunu kavrar. Adam olmanın yolu, hatasızlıktan değil hatayı itiraftan geçer. Tire Kitap, Sh: 14-22. 4. HAFTA HZ. ÂDEM HIRS, BENCILLIK, AILEDE VE TOPLUMDA ILETIŞIM, SAMIMIYET Habil ile Kabil kardeşlerin arasında geçen hadiseden esinlenerek günümüz insan ilişkilerinde de benzer olayların ne tür sonuçlara yol açtığını kavrar ve samimiyet ve iyi niyetliliğin her zaman üstün olacağının farkına varır. Ahlaklı davranışlar, ancak samimi ve bilinçli niyetle oluşur. Peygamberler Tarih, İ. Süreyya Sırma Tire Kitap, Sh: 14-22. 221
Gençlik Programları 5. HAFTA NUH AZIM, ÖZGÜVEN, KARARLILIK VE SORUMLULUK Hz. Nuh un tufandan önce bir peygamber olarak üzerine düşen sorumluluğu yerine getirme azminden esinlenerek güncel hayatta bize düşen sorumlulukları yılmadan, sağlam bir özgüven içerisinde yerine getirmenin gerekliliğini kavrar. Sen karada gemi yap, deniz lazım olursa Rabbin onu ayağına getirir. Birdirbir Dergisi, Mart 2013 sayısı, Kınama-Kınayanlara Aldırma Tire Kitap, Sh: 23-31. 6. HAFTA NUH VAHIYLE KUŞANMAK VE ARKADAŞ ÇEVREMIZ Hz Nuh un tufandan kurtulma kıssasından esinlenerek günümüzde bireysel ve toplumsal buhranlarımızdan kurtulmanın temel aracı (geminin) vahiy ahlakıyla ahlaklanan arkadaş çevresi olduğunu kavrar. Ayrıca toplumsal çevrede bizi bu ahlaktan yıldırmaya çalışan çevrenin (medya) var olduğunu ve bu kirli çevreye aldırmadan sağlam bir ahlaki duruşla yaşamanın gerekliliğini kavrar. Hayat gemisinde vahiy ile yol alalım. Tufan, Ahmet Boyunağa Tire Kitap, Sh: 23-31. 222
6. Sınıf Peygamberler Tarihi 7. HAFTA NUH ÖZGÜVEN Kişiliğimizi ve kimliğimizi kendimiz seçeriz. Hz. Nuh un hayatında kişilik ve kimliğimizin kendi seçimlerimiz olduğunun farkına vararak inanç ve düşüncelerimizin gizlenmemesi gerektiğini kavrar. Hz. Nuh un özellikleri: çok şükreden, inanmış kul, uyarıcı Kavminin özellikleri: alaycı, zalim, inkârcı Bizim özelliklerimiz neler? Korunaklarımız neresi? Kendimizi güvende hissettiğimiz yerler neresi? Bizim gemimiz neresi? En çok vakit geçirdiğimiz yerler nereler? Sorularına cevap bularak farkındalık sağlanır. Tarihte özgüven abidesi bir kral, Aliya, Kendime Mesaj, Dik Dur, Yıldızlar üstündeyken niye eğesin ki başını? Nasılsa hangi yolu seçsen gitmek için Sonu ölüme çıkacak Ve her şey bir gün bitecek Ve öleceksin sen de Ve ölecek bu dünya da O halde neden dik durmayasın? Dik dur! ve Tevhid Mücadelesi, İsmail Lütfi Çakan, Ensar Neşriyat. Birdirbir Dergisi, Aralık 2013, Özgüven Birdirbir Dergisi, Nisan 2010, 950 yaşında bir peygamber Birdirbir Dergisi, Nisan 2014, Aliya nın hayatı Tire Kitap, Sh: 23-31. 8. HAFTA HUD-AD KAVMI TÜKETIM ÇILGINLIĞI, ZEKÂT, SADAKA, INFAK, YARDIMLAŞMA Hud Peygamberin kavmi olan Ad kavminin özelliklerinden esinlenerek Allah a karşı haddi aşmanın bedelinin ağır ödendiği mesajı doğrultusunda haddi aşmanın günlük hayatımızdaki önemli örneklerinden birinin sınırsız tüketim çılgınlığı olduğunu kavrar. Hz. Hud metodundan esinlenerek yanlışı eleştirirken yanlış yapanın değil, bizzat yanlışın kendisinin eleştirilmesi gerektiği bilincinde olur. Sahip olmaya değil, şahit olmaya geldik. Mümin imaja değil, imana yatırım yapar, zira Allah insanın imajına değil imanına bakar. Birdirbir Dergisi, Mayıs 2008, Zekât Tire Kitap, Sh: 32-38. 223
Gençlik Programları 9. HAFTA HUD-AD KAVMI ELEŞTIRI KÜLTÜRÜMÜZ, GURUR, KIBIR Hz. Hud un hayatından yaşantımızda, davranışlarımızda, konuşmalarımızda, başkaları ile olan ilişkilerimizde itidalli davranmamız gerektiğini öğrenilir. Emrolunduğun gibi dosdoğru ol, Ne konuştuğuna dikkat et. Söz ver, ser ver, sır verme Hud 25-49, 112. Birdirbir Dergisi, Nisan 2011, Hava atma caka satma. Birdirbir Dergisi, Nisan 2012, Dosdoğru Tire Kitap, Sh: 32-38. 10. HAFTA SALIH VE SEMUD KAVMI KAMU MALLARINA ILIŞKIN TUTUMUMUZ VE KAMUSAL ALANLARDAKI DAVRANIŞLARIMIZ. KUL HAKKI Hz. Salih ve Semud kavmindeki kıssadan hareketle toplumun ortak mallarına ilişkin kullanım haklarımızda haddi aşmamamız gerektiğini ve toplumumuzun ortak alanlarındaki davranışlarımızda da dikkat etmenin gerekliliğini kavrar. Kötülerin itirazı iyiye değil, aktif iyi olanadır. Çünkü her iyi aktifleşince ilk yaptığı şey, kötülük ile mücadeledir. Birdirbir Dergisi, Kasım 2013, Kul hakkı Zaman Tekerleği: Ömer Karaoğlu ezgisi öğretilir. Tire Kitap, Sh: 101-108. 224
6. Sınıf Peygamberler Tarihi 11. HAFTA HZ. İBRAHIM SORGULAMA Hz. İbrahim in kıssasından sağlıklı bir birey ve toplum için bilinçli olmanın, sorgulamanın ve bunlardan sonra hakikatin gerektirdiği sorumlulukları alarak teslim olmanın önemini kavrar. Hiçbir Nemrud un ateşi imanı yakamaz. İbrahim suresi ve Birdirbir Dergisi, Şubat 2013, Peygamberler. Tire Kitap, Sh: 48-57. 12. HAFTA HZ. İBRAHIM TESLIMIYET Sorgulamadan veya tefekkür etmeden bağlanma inancı ile İbrahim gibi sorgulayarak ve tefekkür ederek hakikate ulaşmak ve aleyhimize de olsa İsmailce bir duruşla Allah a teslim olabiliyor muyuz? Hz. İbrahim, teslimiyetin sembolüdür ve İslam teslimiyettir. Âdem den Yusuf a Peygamberler, H. S. Çelik Yitik Cennet, S. Karakoç, Diriliş Yayınları İbrahim ezgisi: Ömer Karaoğlu öğretilir. Hz. İbrahim CD si izletilir. Tire Kitap, Sh: 48-57. 225
Gençlik Programları 13. HAFTA HZ. İBRAHIM ÖRNEKLIK, FEDAKÂRLIK, HACC, KURBAN Hz. İbrahim bizlere en güzel örnek olarak sunulan peygamberlerden biridir. Sen Allah a kurban olursan varlık sana kurban olur. Ankebut 16, Meryem 42-46, Enbiya 51-67. Âdem den Yusuf a Peygamberler, H. Sezgin Çelik Birdirbir Dergisi, Kasım 2011, İbrahim e selam olsun Tire Kitap, Sh: 48-57. Birdirbir Dergisi, Kasım 2011, Hacc, Kurban 14. HAFTA HZ. YUSUF SEVGI, RÜYALAR Hz. Yusuf kıssası ile iki sevginin hikâyesi anlatılmak istenmiştir. Züleyha nın tüketici sevgisi, Hz. Yakub un üretici sevgisi. Saf sevgiye iki göz verirsen bin gözün görmediği bir burun kazanırsın. Kötü niyetlilerin eline bahane vermeyin. Sevdiğinizi korumak için tek başına tedbir yetmez, onu Allah a emanet edin. Yusuf 36-58. Birdirbir Dergisi, Şubat 2013, Yusuf Peygamber ve Rüyalar Hz. Yusuf CD si izlenir. Hz. Yusuf ezgisi söylenir. Tire Kitap, Sh: 114-123. 226
6. Sınıf Peygamberler Tarihi 15. HAFTA HZ. YUSUF DOSTLUK VE KARDEŞLIK Sabır ve gayret ile başarının geleceğini görmek ve intikam hırsından öte bağışlama ve affetme ilkesine sahip olmak. Zedelenen kardeşlik ilişkilerini düzeltmek, imani bir görevdir. Yusuf 7-19. Çakan Tire Kitap, Sh: 114-123. Âdem den Yusuf a Peygamberler, H. Sezgin Çelik 16. HAFTA HZ. YUSUF İFFET, HAYA Erdemli bir toplum için iffetin gerekliliğini kavrar. Asıl kölelik, aklın duygu tarafından tutuklanıp içgüdülerin insanı esir almasıdır. Yusuf zindanda özgür, Züleyha sarayda tutsaktır. Bir kişi sabır, sebat, ilim, hikmet, gayret ve hizmetle koca bir ülkenin kaderini değiştirebilir. Yusuf 23-35. Birdirbir Dergisi, Mart 2010, Kur an da kardeşler, Eylül 2011, Hey dostum Tire Kitap, Sh: 114-123. 227
Gençlik Programları Sabır nedir? 17. HAFTA HZ. EYYUB SABIR Sabrın insan hayatındaki zorlukları aşmada önemli bir kavram olduğunu bilir. Sabretmek, hak etmektir. Enbiya 83-84. Birdirbir Dergisi, Nisan 2014, Sabır. Tire Kitap, Sh: 65-72. 18. HAFTA HZ. ŞUAYB VE BAHÇE SAHIPLERI DÜRÜSTLÜK, HELAL KAZANÇ, TICARET, NAMAZ Hz. Şuayb peygamberden, bir insanın değerinin, giydiği kıyafetin markasından, kullandığı çantasından, harcadığı parasından anlaşılmadığını; verdiği sadakadan, kanaat ettiği nafakadan, etrafa saçtığı sevgi ve mutluluktan anlaşılacağını kavrar. Siz hayra ne harcarsanız Allah onun yerine başkasını verir. Araf 85, Hicr 78-79, Şuara 176-191, Ankebut 36-37, Kalem 17-32. Birdirbir Dergisi, Kasım 2012, helalinden para harcamak, bahçe sahipleri Birdirbir Dergisi, Ekim 2012, Medyen ve Eyke nin uyarıcısı Şuayb Peygamber Birdirbir Dergisi, Ocak 2014, Namaz. Tire Kitap, Sh: 79-83. Birdirbir Dergisi, Şubat 2012, Namaz 228
6. Sınıf Peygamberler Tarihi 19. HAFTA HZ. MUSA VE İSRAILOĞULLARI Dünya üzerindeki coğrafi konum ve tarihiyle birlikte Hz. Musa ve Harun un nerede, ne zaman yaşadığını öğrenir. Hz. Musa ile Hz. Şuayb ın aynı dönemde yaşadıklarını öğrenir. Hz. Şuayb ın kızının Hz. Musa nın eşi olduğunu öğrenir. Hz. Musa nın Mısır ve çevresinde yaşadığını öğrenir. Firavun un zulmü, anaların rahmine kadar uzanmışsa, Musa nızı Firavun un sarayında arayınız. Tire Kitap, Sh: 89-97. 20. HAFTA HZ. MUSA İLIM, BILIM, SIHIR Her peygamberin kendi dönemindeki en etkili aracı kullanarak tebliğ ettiğini öğrenip, bizim ise günümüzdeki en etkili unsuru bulmamız gerektiğini kavrar. Sihir kelimesinin anlamını öğrenir. Sihir ile medya kavramı arasında bağlantıyı kurar. Hz. Musa döneminde insanların en çok uğraştıkları şeyin sihir olduğunu öğrenir. Günümüzde insanları en çok etkileyen aracın medya olduğunu fark eder. Bir şeyi sihirdir diyerek reddetmek, sihrin kendi üzerindeki gücünü itiraf etmektir. Birdirbir Dergisi, Mayıs 2013, Fala falcıya kanma. Tire Kitap, Sh: 89-97. 229
Gençlik Programları 21. HAFTA HZ. DAVUD ADALET, LIYAKAT, EMANET Adaletin, herkesin ve her şeyin yerli yerinde olması gerektiği gibi kullanılması olduğu bilincini edinir. Herkese ve her şeye hak ettiğini vermeyi, hakkı gözetip haklıyı güçlü bilip diğer tüm güçlere rağmen haksızlığa karşı durması gerektiğini kavrar. İnsanlar arasında hiçbir ayırım yapmadan hükmetmesi ve zulme asla rıza göstermemesi gerektiğini kavrar. Varlığa sabretmek yokluğa sabretmekten çok daha zordur. Sad 17-41, Nisa 52-59, Maide 8, Enbiya 78-82. Birdirbir Dergisi, Eylül 2012, Onsuz olmaz, adalet Tire Kitap, Sh: 124-125. 22. HAFTA HZ. SÜLEYMAN ŞÜKÜR Çevre bilinci, hayvanları, tabiatı anlamak; dağlar, kuşlar gibi varlık korosuna katılır. Şükür, nimetin gerçek sahibini bilmektir. Se be 12-22. Birdirbir Dergisi, Ağustos 2011, çevremiz ve biz, şükür. Birdirbir Dergisi, Kasım 2006, Şükür. Tire Kitap, Sh: 126-133. 230
6. Sınıf Peygamberler Tarihi 23. HAFTA HZ. YUNUS SORUMLULUK Her zorlukla beraber kolaylığın olduğu bilinci edinilmeli, zorluklardan kaçmamalı, verilen görevlerin yerine getirilmesi bilincini edinir. Yaptığımız iyiliklerle Allah ı yüceltemeyiz. O, zaten yücedir. Yaptığımız iyiliklerle ancak kendimizi yüceltiriz. Sorumluluktan kaçan, peygamber de olsa cezasız kalmaz. Hiç kimse bir başkasının sorumluluğunu taşımaz ve insan başkasının değil sadece kendi çabasının karşılığını görür. Saffat 139-148, Necm 38-39, Yunus 87. Tire Kitap, Sh: 39-47. 24. HAFTA HZ. ZEKERIYA VE HZ. MERYEM DUA Kur an da övgüyle anılan başka hiçbir kadın, kendi adıyla anılmaz, sadece Hz. Meryem anılır. Allah katında üstünlük ölçüsü cinsiyet değil, Allah korkusu, güzel ahlak ve takvadır. Allah tan istemeyi bilmek gerekir. En sevdiğini Allah için adamalısın. Duanız olmasaydı ne öneminiz vardı. Meryem 1-26, Al-i İmran 37-45. Adayış Risalesi, Mustafa İslamoğlu Kadın Oradaydı, Sh: 123-150 Hz. Meryem CD si izlenir. 231