İÇİNDEKİLER Sayfa 5 Editörden Sayfa 6 Başkanın Mesajı Sayfa 7 Yönetim Kurulumuzu Tanıyalım Sayfa 9 Çalışmalarımız Sayfa 12 İki Toplantı Bir Haber - Dr. Abidin Atasoy Sayfa 13 Ziyaretlerimiz, Ziyaretçilerimiz Sayfa 17 Çalışmalarımız Sayfa 21 M.Akif Ersoy u Veteriner Hekim Olmaya Götüren Sebebler - E.Sedat Arslan Sayfa 31 Gıda Zehirlenme ve Salgınlar - Çiğdem Çetin Sayfa 34 Dosya : Aşı ve Koruyucu Hekimlik - Doç Dr. Oya Bulut / Araş. Gör. Dr. Oğuzhan Avcı Sayfa 43 Brucella - Dr. Mestan Özyer Sayfa 53 Veteriner Halk Sağlığı Veteriner Hekimliği Mesleğinin Evrenseliğinin Bir Gereğimidir - Adnan Serpen Sayfa 61 Haber : Atafen Türkiye nin ilk 7 li ve 9 lu Aşılarını Üretti Sayfa 65 Gediz Deltası : İzmir in Doğal Cenneti - Ömer Döndüren Sayfa 74 Çocuklarımızın Gözüyle Mesleğimiz Sayfa 75 170.Yıl Balosu Sayfa 77 Meslek Büyükleri Günü Sayfa 78 Karşıyaka Kent Restoranda Türkü-Fasıl Gecesi Veteriner Hekimler Odası adına Sorumlu: H. Gökhan ÖZDEMİR Editör: Ebru TONG Fotoğraf Editörü: Mustafa YALÇIN Tasarım: MB İnternet Hizmetleri E-dergide yer alan makale, haber ve yazılarda sorumluluk yazara aittir. E-dergide yer alan makale, haber ve yazılar yazarlarının bilgisi dışında kullanılamaz. Bu sayının içeriğinde emeği geçen ve katkı koyanlara teşekkür ediyoruz. 4 İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI E-DERGİ NİSAN 2013
EDİTÖRDEN İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI Editörden Ebru TONG Merhaba Veteriner hekimlik mesleğinin halk sağlığı temelinde önemli bir yeri vardır. Bu yıl Dünya Veteriner Hekimler Günü teması da bu gerçekten yola çıkarak Aşı/ Aşılama olarak belirlenmiştir. Bu sayımızda 27 Nisan Cumartesi günü kutlanacak olan Dünya Veteriner Hekimler Gününe koruyucu hekimliğin ve halk sağlığının önemine vurgu yapan makalelerle yer verdik. Mart ayı içinde tüm milletçe İstiklal Marşının kabulü günü ile birlikte andığımız meslektaşımız Mehmet Akif ERSOY a ilişkin beğeneceğinizi umduğumuz bir makalenin yanı sıra, havaların ısınması ile doğal güzelliklerimizi yeniden anımsamaya başladığımız günler için Gediz Deltasına ilişkin bir makaleye yer vermeyi tercih ettik. Yaptığımız çalışmalar hakkında bilgi alabileceğiniz, mesleki etkinliklerden haberdar olabileceğiniz köşelerimizle yine birlikteyiz. izmvhoeditor@hotmail.com adresine bu sayıya ilişkin görüşlerinizin yanı sıra bir sonraki sayıda yer almasını istedikleriniz hakkında yazabilirsiniz. Gülüp eğlenirken ya da bir yasa değişikliğini tartışırken bir arada olduğumuz gibi e-dergi aracılığı ile de bizlerle olmanız dileğiyle, keyifli okumalar dilerim. E-posta: izmvhoeditor@hotmail.com E-dergide yayınlanmasını istediğiniz reklam, haber ve yazılarınızı, e dergi hakkındaki görüşlerinizi gönderebilirsiniz. www.izmir-vho.org 5
Başkanın Mesajı H. Gökhan ÖZDEMİR Değerli Meslektaşlarım; E dergimizin Ocak sayısından sonraki süre içerisinde mesleğimizle ilgili yoğun bir gündem süreci yaşadık. İkinci sayımızda sizlerle birlikte olduğumuz için mutluyuz. 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı ve Yem Kanunu ve bu kanun kapsamında çıkan yönetmelikler mesleğimize, odalarımıza ve birçok kuruluşa yeni sorumluklar yüklemektedir. Bizler oda yönetimi olarak bunları takip etmeye çalışıyor ve sizlerin bilgisine sunuyoruz. Her zaman olduğu gibi mesleğimize ve kazanılmış haklarımıza sahip çıkmak önemlidir ancak bu yeni uygulamaların yaşandığı süreçte bu konu daha da önemli bir boyut kazanmıştır. Bu kapsamda hepimiz sorunlarımızın çözümü için elimizden geleni yapmak durumdayız. Daha katılımcı bir anlayışla bunun üstesinden hep birlikte gelebileceğimize inanıyorum. Bu sayının hazırlanmasında katkı koyan meslektaşlarıma teşekkürlerimi sunuyorum. Ayrıca her yıl Nisan ayının son cumartesi günü kutlanan Dünya Veteriner Hekimler Gününde bu yıl 27 Nisan da yapacağımız etkinliklerimizde tüm meslektaşlarımızı aramızda görmek istiyoruz. Bundan sonraki yıllarda mesleğimizin görmek istediğimiz yerde olması dileklerimle Dünya Veteriner Hekimler Gününüzü kutluyor mesleki saygılarımı sunuyorum. 6 İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI E-DERGİ NİSAN 2013
Yönetim Kurulunu Tanıyalım Mustafa YALÇIN 1969 Balıkesir Sındırgı doğumludur. 1995 yılında Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesinden mezun oldu. 1997 yılında yedek subay olarak yaptığı askerlik görevini tamamladıktan sonra Efes Hayvan Hastanesinde klinisyen Veteriner Hekim olarak çalışmaya başladı. 2000-2006 yılları arasında Sorumlu Yöneticilik görevini yürüttü. 2006 yılında Migros Kalite Yönetim Departmanında Veteriner Hekim ve 2007 yılında İnterhas firmasında satış bölümünde çalıştı. 2008 yılından beri bir süre müdürlüğünü yürüttüğü Çiğli Belediyesi Veteriner İşleri Müdürlüğünde çalışmaktadır. Evli olup 2 yaşında kız ve 8 yaşında erkek çocuk babasıdır. Doğa ERDİNÇ 1981 Uşak doğumludur. 2004 yılında Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesinden mezun olmuştur. Meslek hayatına özel bir hayvan hastanesinde başlamıştır. 2007 yılında ortağı ile beraber Rönesans Veteriner Polikliniğini kurmuştur. Doğa Erdinç evli ve klinisyen olarak mesleki hayatına devam etmektedir. Canan L. TÜRKER 1961 Ankara doğumludur. 1987 yılında İzmir de açtığı Göztepe Veteriner Kliniğinde 2001 yılına kadar çalıştı. İzmir Hayvanları Koruma Derneğinin kurucu üyelerinden olup İzmir Petshow Dergisi yayınında görev aldı. 2012 yılında yurtdışından döndü. Halen Avichem de Sorumlu Müdür olarak görev yapmaktadır. Evli ve bir kız çocuk annesidir. www.izmir-vho.org 7
Mehmet ARSLAN 1968 Kırşehir doğumludur. 1990 yılında Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi nden mezun olmuştur. Askerlik görevini yerine getirdikten sonra 1992-1994 yılları arasında Den- Vet Kanatlı Sağlığı Kliniği nde klinisyen olarak çalışmıştır. 1994 1999 yılları arasında Abalıoğlu Yem San. A.Ş. de kanatlı yemleri teknik ve satış sorumlusu olarak çalıştıktan sonra, 1999 2004 yılları arasında Ege Ecza Deposu nda kanatlı aşı ve ilaçları satış ve teknik sorumlusu olarak çalışmıştır. 2004 yılında Deniz Veterinerlik adıyla kendi kanatlı kliniğini kuran ve halen bu klinikte klinisyen Veteriner Hekim olarak çalışmakta olan Mehmet Arslan, evli ve bir kız çocuk babasıdır. FUNDA ÖZATA 1983 Ankara doğumludur. 2007 yılında Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesinden mezun olduktan sonra 4 yıl boyunca özel bir hayvan hastanesinde veteriner hekim olarak görev yapmış daha sonrasında ortakları ile birlikte 2011 yılında Bluepetcity veteriner kliniğini kurmuştur. 8 İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI E-DERGİ NİSAN 2013
ÇALIŞMALARIMIZ Asgari Ücret Tarifeleri Toplantısı Yapıldı 2013 yılı asgari ücret tarifnamesini belirlemek için web sayfamız ve cep telefonu mesajı ile yapılan duyuru sonrası katılım sağlayan Meslektaşlarımızla toplantı yapılarak ücret tarifesinde yer alan her madde için görüşme yapılmıştır. Toplantıda verilen kararlar doğrultusunda belirlenen ücretler Yönetim Kurulu üyelerimizden Mustafa Yalçın tarafından düzenlenerek son şekli verilmiştir. İlgili mevzuatlar uyarınca TVHB Merkez Konseyi tarafından onaylandıktan sonra bastırılarak dağıtımı yapılmıştır. İlçe Temsilciliği Seçimleri Devam Ediyor Bayındır İlçe temsilciliğine Metin LAF- ÇI, Kemalpaşa İlçe temsilciliğine Süleyman YÜKSEL, Bergama- Dikili- Kınık Bölgesi İlçe Temsilciliğine Bülent GENSOY, Menemen -Aliağa-Foça Bölgesi İlçe temsilciliğine Fevzi TOP- RAK seçilmiştir. Toplantılarda yeni yönetmelikler kapsamında klinik ruhsatları sorunları, reçete uygulamaları, TVHB Merkez Konseyince tüm odalalara gönderilen yeni İşyeri Veteriner Hekimliği Yönergesi, ilaç satışı sorunları ve çözüm için yapılması gerekenler, şap aşısı uygulamaları ile ilgili yaşanan sorunlar, Tarsim veteriner hekimlerinin uygulamaları gibi konularda yapılması gerekenler görüşülmüştür. www.izmir-vho.org 9
ÇALIŞMALARIMIZ TVHB Oda Başkanları Toplantısına Katılım Sağlandı Türk Veteriner Hekimleri Birliği tarafından 05-06 Ocak 2013 tarihinde Ankara da Oda Başkanları istişare toplantısı düzenlendi. Toplantıda Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Hayvancılık Genel Müdürü Yardımcısı Dr. İbrahim Özcan, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Hayvan Sağlığı ve Karantina Daire Başkanı Dr. Nahit Yazıcıoğlu, Islah ve Geliştirme Daire Başkanlığı Dr. Ali Ayar, Veteriner Sağlık Ürünleri ve Halk Sağlığı Daire Başkanlığı Semra Yılmaz, Gıda İşletmeleri ve Kodeksi Daire Başkanlığı Et ve Yumurta Çalışma Grubu Sorumlusu Veteriner Hekim Hamit Demirtaş; 5996 sayılı kanun kapsamında AB müktesabatı doğrultusunda hazırlanan yönetmeliklerle ilgili uygulama ve yapılacaklar konusunda bilgilendirmeler yapıldı. Ayrıca Oda Başkanlarınca sunulan öneriler ve sahada karşılaşılan problemler ile ilgili yapılması gerekenler konusunda bilgi alışverişinde bulunuldu. Daha sonra Oda Başkanları ve Merkez Konseyi yöneticileri ile yapılan toplantıda tüm odalarla yapılacak uygulamaların bir örnek olması gerektiği, mesleki sorunlar ve yapılacak çalışmalar vb. konularda görüş alışverişinde bulunuldu. İzmir Veteriner Hekimler Odamızın içinde bulunduğu bir komisyon kurularak yapılacak çalışmalar sonrasında özellikle işyeri Veteriner Hekimliği sistemi kurulması için bir yönetmelik çalışmasının yapılması kararlaştırılmıştır. 10 İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI E-DERGİ NİSAN 2013
Hematoloji Kursu Düzenlendi ÇALIŞMALARIMIZ 20.01.2013 tarihinde İzmir Veteriner Hekimler Odası ve Klivet İzmir Şubesi ile birlikte Küçük Hayvanlarda Klinik Hematoloji, Transfüzyon Tıbbı ve Hemostazis konulu seminer düzenlendi. Hayvanlarda kan bankacılığı, Pratik transfüzyon, Kanın depolanması, Donör seçimi, Kan Toplanması, Kan gruplarının saptanması, Çapraz karşılaştırma, Transfüzyon reaksiyonları konularında, İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat ARSLAN tarafından detaylı bir sunum sonrası uygulama yapılmıştır. Seminerimize Klivet Başkanı Prof. Dr. Nilüfer AYTUĞ da katılmıştır. www.izmir-vho.org 11
İKİ TOPLANTI BİR HABER İki Toplantı Bir Haber Dr. Abidin ATASOY Veteriner Hekim İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Şube Müdürlüğü tarafından Leishmania konusuna ilişkin Ocak ve Şubat aylarında iki ayrı toplantı düzenlendi. İlk toplantıda İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Şube Müdürlüğü tarafından Leishmania hakkında bilgilendirme amaçlı bir sunum yapıldı. İlimizdeki özellikle köpek popülasyonuna ilişkin durum konuşuldu. Sahipsiz hayvanlara ilişkin mevcut yasalar kapsamında Orman ve Su İşleri İzmir Şube Müdürlüğü tarafından bilgilendirme yapıldı. İkinci toplantıda Visseral Leishmaniasis in en önemli rezervuarı olarak kabul edilen köpeklerde hastalığın tanısının nasıl konulacağı ve hangi bölgelerde hastalığın araştırılmasına başlanılacağı ele alındı. Sahipli köpeklerde ve sokak köpeklerinde hastalığın kontrol altına alınmasının önemi vurgulandı. Bu konunun da ancak hastalığın yaygınlığının İzmir de ortaya konulabilmesiyle başarılabileceği dile getirildi. Bu amaçla Ege Üniversitesi Parazitoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Yusuf ÖZBEL ve Prof. Dr. Seray ÖZEN- SOY hastalığın tanısının konulabilmesi için gerekli laboratuvar desteğini verebileceklerini ifade ettiler. Belediyelerin Veteriner İşleri Müdürlüğü yetkililerinin de katılım sağladığı toplantıda sokak köpekleri için pilot bölge olarak Bornova ilçesi düşünülerek bir sonraki toplantıya kadar gerekli fizibilite çalışmasının yapılması gerekliliğinde hem fikir olundu. Sahipli köpeklerde hastalığın tespiti amacıyla odamız tarafından gerekli bilgilendirmelerin yapılabileceği dile getirildi. Bununla birlikte hazırlanacak olan posterlerin ve broşürlerin klinisyen Veteriner Hekimlere dağıtılması konusunda odamızın üzerine düşen sorumluluğu yerine getireceği ifade edildi. 12 İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI E-DERGİ NİSAN 2013
ÇALIŞMALARIMIZ ZİYARETLERİMİZ, ZİYARETÇİLERİMİZ 12.02.2013 tarihinde İzmir Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulu olarak İzmir Valisi Sayın M. Cahit KI- RAÇ ı ziyaret ettik. Ziyaret sırasında mesleki çalışmalarımız ve etkinliklerimiz konusunda bilgilendirme yaparak planladığımız çalışmalardan söz ettik. Sayın Kıraç tarafından Valilik ve ilgili kuruluşların çalışmalarımıza destek vereceği, bölgemizin hayvancılık potansiyelinin önemli olduğu vurgulandı. Expo için yapılacak çalışmalar, Dünya Süt Zirvesi, Dünya Veteriner Hekimler Günü, Kurban hizmetlerine ilişkin konularda görüş alışverişinde bulunuldu. Türk Veteriner Hekimleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı Odamızı ziyaret etti. TVHB Merkez Konseyi Başkanı Sayın Talat GÖZET ve 2. Başkan Sayın Ali KOÇ yönetim kurulumuz toplantısına katılım sağladılar. Toplantıda; Mesleğimizin sorunları, odalarımız ve konsey tarafından yapılması gereken çalışmalar, 27 Nisan 2013 tarihinde kutlanacak Dünya Veteriner Hekimler Gününde planlanan çalışmalar, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı dışındaki kurumlarda istihdam edilen kamuda hizmet veren veteriner hekimlerinin sorunları ve yapılan girişimler, yeni yönergeyle odalarımıza gönderilen İşyeri Veteriner Hekimliği uygulamaları, serbest çalışan meslektaşlarımızla ilgili uygulamalar, Yetkilendirilmiş Veteriner Hekimlikle ilgili Bakanlığın planladıkları çalışmalar hakkında görüş alışverişinde bulunuldu. www.izmir-vho.org 13
ZİYARETLERİMİZ, ZİYARETÇİLERİMİZ Orman ve Su İşleri IV. Bölge Müdürlüğünü ziyaret ettik. Ziyaret sırasında; İzmir, Manisa, Aydın ve Muğla illerini kapsayan IV. Bölge Müdürlüğü çalışmaları ve uygulamaları ile ilgili Bölge Müdürü Sayın Rahmi BAYRAK ve Av ve Yaban Hayatı Şube Müdürü Veteriner Hekim Sayın Hasan PAŞALI ile görüşüldü. 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununa ilişkin çalışmalar, yeni hazırlanacak yasa taslağı ile ilgili odamızın önerileri dile getirildi. Ayrıca mesleğimiz açısından da önem taşıyan yaban hayvanlarının rehabilitasyonu konusunda İzmir ilinde ve bölgede yapılan çalışmalara Oda olarak katkı sağlayacağımızı belirterek ortak bir proje yapılmasının yanı sıra, sahipli ve sahipsiz hayvan kayıt sistemi, hayvan nüfusu kontrolü için Bakanlık tarafından kurulacak bir sisteme odamızın nasıl destek olabileceği konusunda fikir alışverişinde bulunuldu. 14 İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI E-DERGİ NİSAN 2013
ZİYARETLERİMİZ, ZİYARETÇİLERİMİZ TVHB Merkez Konseyi Eski Başkanı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Müşaviri ve TVHB Yüksek Haysiyet Divanı Üyesi Sayın Ali EROĞLU, Bakanlık İzmir İl Müdür Yardımcısı Sayın Selami TURAN`la birlikte odamızı ziyaret ederek yeni yönetim kurulumuza başarı dileklerinde bulundular. Bayraklı Belediyesinde çalışan meslektaşlarımız odamızı ziyaret ettiler. Ziyaret sırasında Belediye veteriner hizmetleri uygulamaları, Hayvanları Koruma Kanunu kapsamında yapılan çalışmalar konusunda görüş alışverişinde bulunuldu. Odamıza gelerek yönetim kurulumuzu tebrik eden Çiğli Belediyesi Veteriner İşleri Müdürü Sayın Nadide KOLDAŞ ve meslektaşlarımıza iadei ziyarette bulunduk. Çiğli Veteriner İşleri Müdürlüğünün çalışmaları, İlköğretim öğrencilerine verdikleri eğitimler, sokak hayvanları ile ilgili uygulayacakları kayıt sistemi konusunda yapılacak çalışmalar hakkında görüşme yapıldı. www.izmir-vho.org 15
ZİYARETLERİMİZ, ZİYARETÇİLERİMİZ İzmir Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulumuzu oda seçimleri sonrası ziyaret ederek tebrik eden her türlü çalışmaya katkı koyacaklarını ifade eden meslektaşımız Veteriner Hekim Sayın Selçuk Karakülçe nin Başkanlığını yürüttüğü DSP İl Yönetimine iadei ziyarette bulunduk. Ülkenin hayvancılık sorunları DSP İl Yönetiminin bu konudaki çalışmaları ve planları ile odamızın faaliyetleri hakkında görüş alışverişinde bulunuldu. İnternet gazeteciliğinde hızla başarıya ulaşan haberhurriyeti.com Genel Yayın Yönetmeni Gazeteci ve Yazar İbrahim IRMAK Odamızı ziyaret etti. Çevreci Gazeteci olarak da bilinen İbrahim IRMAK ile mesleki çalışmalarımız, hayvan hakları, hayvanseverler ve veteriner hekimler hakkında konuştuk. Hayvan haklarının ve hayvanlara dair konuların çevre başlığı altında değerlendirilmesi gerektiğini belirten IR- MAK bundan sonraki çalışmalarımızda başarılar diledi. 2013 yılı sonunda medya mensupları ile birlikte organize etmeyi planladığımız çalışma hakkında fikir alışverişinde bulunduğumuz samimi görüşme keyifli geçti. 16 İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI E-DERGİ NİSAN 2013
ÇALIŞMALARIMIZ Bölgesel Oda Başkanları Toplantısı Düzenlendi 26 Ocak Cumartesi günü İzmir Veteriner Hekimler Odamızda; Antalya, Muğla, Burdur, Isparta ve Aydın Oda Başkanları ve katılan yönetim kurulu üyeleri ile birlikte toplantı yapılmıştır. Veteriner Hekim asgari ücretleri, sözleşme tasdik ücretleri, eğitim sertifikaları, sözleşme örneklerinin standardizasyonu, iktisadi işletmeler, damızlık birlikleri, hayvanların kimliklendirilmesi, işyeri veteriner hekimliği, aidat ödemeleri, Tarsim, Tarım danışmanlığı vb. konularda yapılması gerekenler ve sorunların çözümü için ortak kararlar alınmıştır. www.izmir-vho.org 17
ÇALIŞMALARIMIZ TVHB Toplantısına Katılım Sağlandı Antalya, Aydın, Burdur, Isparta ve Muğla odaları ile daha önce İzmir`de yaptığımız toplantı sonrasında aldığımız karar ve önerileri İzmir Veteriner Hekimler Odası olarak 2-3 Şubat 2013 tarihinde Ankara`da Merkez Konseyimiz tarafından düzenlenen toplantıda dile getirdik. Özellikle işyeri Veteriner Hekimliği, sözleşmelerin tüm odalarca bir örnek uygulanması, fiyat tarifeleri uygulamaları, yeni kayıt sistemleri, Tarsim, Tarım Danışmanlığı vb. konular için çözüm önerileri tartışıldı. Büyükşehir Belediyesinde Görev Değişiklikleri İzmir Büyükşehir Belediyesi nde Veteriner İşleri Müdürü olarak görev yapan Veteriner Hekim Hakan ÖZTÜRK, Zabıta Daire Başkanlığına atandı. Meslektaşımıza yeni görevinde başarılar diliyoruz. Bu görev değişikliği sonrasında Büyükşehir Belediye Başkanlığı Veteriner İşleri Müdürlüğü görevine meslektaşımız Ş. Ahmet UYSAL getirilirken Ziraat Mühendisi Şahin AFŞİN Sasalı Doğal Yaşam Parkı Müdürü oldu. 18 İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI E-DERGİ NİSAN 2013
ÇALIŞMALARIMIZ Kanatlı Sektörü Çalışma Grubu Toplandı Kanatlı Sektörü Çalışma Grubu toplantılarında sektörün sorunları, uygulamada meslektaşların yaşamış oldukları sorunlar yönetmeliklerle ilgili eksiklikler bu konuda çalışan meslektaşların haklarının korunması, yeni kanun ve yönetmelikler doğrultusunda neler yapılması gerektiği konularını gündemlerine alarak çözüm önerileri planlamışlardır. Az sayıda meslektaşımızın katıldığı ilk toplantı sonrasında katkı koymak isteyen daha fazla meslektaşlarımızı çalışma grubuna katılmaya davet ediyoruz. Hayvanları Koruma Kanununun yeniden gündemde olduğu süreçte Oda Başkanımız H. Gökhan ÖZDEMİR Ege Tv de Güne Bakış Programına katıldı. www.izmir-vho.org 19
ÇALIŞMALARIMIZ Yerel Hayvan Koruma Görevlisi Eğitimi Yapıldı İl Hayvanları Koruma Kurulu kararı doğrultusunda Karşıyaka Belediyesi Veteriner İşleri Müdürlüğünde Orman ve Su işleri Şube Müdürlüğü, İzmir Veteriner Hekimler Odası ve Kurul üyesi Sivil Toplum Kuruluşlarının katkıları ile düzenlenen Yerel Hayvan Koruma Görevlisi eğitimine Odamız Yönetim Kurulu üyesi Mustafa YAL- ÇIN katılarak Hayvan Davranışları konusunda eğitim vermiş, 21 kursiyerin katıldığı eğitimde 17 kişi belge almaya hak kazanmıştır. 12 Mart İstiklal Marşının Kabulü ve Mehmet Akif Ersoy u Anma Günü: Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 1921 de İstiklal Marşı olması amacıyla bir güfte yarışması düzenlemiştir. Kazanan güfteye para ödülü konduğu için önce yarışmaya katılmak istemeyen Burdur Milletvekili Mehmet Âkif Ersoy, Maarif Vekili Hamdullah Suphi nin ısrarı üzerine yarışmaya katılmıştır. Yapılan elemeler sonucu Türkiye Büyük Millet Meclisi nin 12 Mart 1921 tarihli oturumunda, Mehmet Âkif Ersoy un yazdığı İstiklal Marşı coşkulu alkışlarla[2] kabul edilmiştir. Mecliste İstiklâl Marşı nı okuyan ilk kişi dönemin Milli Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Tanrıöver olmuştur. Mehmet Âkif Ersoy İstiklâl Marşı nı, şiirlerini topladığı Safahat ına dahil etmemiş ve İstiklâl Marşı nın Türk Milleti nin eseri olduğunu beyan etmiştir. İstiklal Marşımızın şairi meslektaşımız Mehmet Akif ERSOY u saygı ve rahmetle anıyoruz. 20 İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI E-DERGİ NİSAN 2013
MEHMET AKİF ERSOY U VETERİNER HEKİM OLMAYA GÖTÜREN SEBEPLER E. Sedat Arslan Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı, Aydın Mehmet Âkif Ersoy; 1873-1936 yılları arasında 63 yıl yaşamış; gerek mesleki ve gerekse özel yaşamı İle onurlu ve deontolojik bir çizgiye sahip olan; İstiklal Marşımızı ülkemize kazandırmış bir veteriner hekimdir. Âkif, inançlı bir Türk ailesinden gelmektedir. Her ne kadar Mülkiye Mektebi nde okumak istese de, yaşadığı olaylar ve bazı tesadüfler O nu sonradan şiirlerinde söz edeceği baytarlık mesleğine götürecektir. Mesleğini yaparken sergilemiş olduğu tutumlar ve meslektaşlarıyla ilişkilerinde yaşamının diğer anlarında da olduğu gibi örnek davranışlar sergilemiştir. İyi bir hekim profili çizen Akif, aynı zamanda iyi bir arkadaş ve dost olduğunu da göstermiştir. Bu çalışmada, Âkif i veteriner hekim olmaya götüren nedenler, tesadüfler ve mesleğimizi yaparken göstermiş olduğu etik tutumlar ile örnek veteriner hekim ve insan yönleriyle ele alınacak ve değerlendirilecektir. Mücadeleli ve Mücadeleci Yaşamı Mehmet Âkif Ersoy un kişisel özelliklerini anlamak ve karakterini doğru değerlendirebilmek için O nun mücadelelerle dolu yaşamının ana hatlarına bakmak gerekir. Akif, Hicri 1290 da doğdu (Bknz. Şekil 1) Babası, ebced hesabıyla tarih düşerek O na «Ragıyf» ismini vermiştir. Evde ve mahallede halk bu ismi anlayamamış ve Âkif e çevirmişlerdir. Yalnızca babası O nu «Ragıyf» diye çağırmaya devam etmiştir (Tüzdil,1955; Berkman, 1961; Din- çer, 1965; Dinçer, 1987; Dinçer, 2011; Göze, 2009). Eğitimine 4,5 yaşında,fatih civarındaki «Emîr Buhâri mahalle mektebi nde» başlamış ve iki sene sonra Fatih teki İptidaîsi nde ilk eğitimine devam et- 22 İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI E-DERGİ NİSAN 2013
MEHMET AKİF ERSOY U VETERİNER HEKİM OLMAYA GÖTÜREN SEBEPLER miştir. Bu okul, Maarif Nezareti ne bağlı resmi bir okul olup, burada üç yıl öğrenim görmüştür. Aynı süreç içinde babasından da Arapça öğrenmiştir. Fatih te Otlakçı yokuşunda bulunan ve yaşadığı dönemin en modern binasına sahip Fatih Rüştiyesi nde ortaokul öğrenimini görmüştür (Tüzdil, 1955; Berkman, 1961; Dinçer, 1987; Dinçer, 2011; Göze, 2009). Bu mezuniyet, aile içinde görüş ayrılığına yol açmıştı. Annesi Emine Şerife Hanım, Âkifin medrese tahsiline devam ederek, sarıklı olmasını istemişti. Babası Tahir Efendi ise medresede okuyacağı şeyleri, oğluna kendisinin de öğretebileceğini düşünüp, yeni açılan ve revaçta olan mekteplerden birine gitmesini tercih etmiştir (Tüz- dil,1955; Berkman, 1961; Dinçer, 1987; 2011; Göze, 2009;Hilmi, 2009). Âkif in anne ve babası arasındaki bu görüş ayrılığı dönemin toplumsal tercihlerindeki farklılaşmayı da ortaya koyuyordu. Bir tarafta geleneğin bütün çizgileriyle yaşandığı Fatih te evladını bir inanç ve ilim adamının, bir müderrisin saygınlığı içinde görmek isteyen anne, diğer yanda değişen dünyanın gereklerini fark eden, kendisi de bir inanç ve ilim adamı olan baba (Göze, 2009; Hilmi, 2009). Bu açıdan bakıldığında Âkif annesiyle babasının özlemini kendi şahsında bütünlemiş ve uygun bir senteze kavuşmuş gibidir. Bu kişilik sentezi daha sonra Âkif in mesleki ve özel yaşamındaki etik yönü ortaya koyacaktır. Tahir Efendi mektep ve meslek tercihini oğluna bırakır. Âkif, dönemin en gözde okullarından birisi olan Mülkiye Mektebi ni tercih eder ve babası ile kaydını yaptırmaya gider. Kayıt sırasında istenen harcı ödeyecek miktarın yanlarında bulunmaması ve ancak ertesi gün ödeyebilecek olmaları Âkif için bir dönüm noktası olmuştur. www.izmir-vho.org 23
MEHMET AKİF ERSOY U VETERİNER HEKİM OLMAYA GÖTÜREN SEBEPLER Belki de ilmi eğitiminden vazgeçmek zorunda kalabilecek ve annesinin istediği gibi dini eğitim almak zorunda kalacaktır. Bu durum daha sonra bir veteriner hekim olmasını da önleyecek bir andır (Göze, 2009; Hilmi, 2009). Âkif, Mülkiye nin İ dâdî bölümünde üç sene okuduktan sonra şehadet-nâme (diploma) almış ve yüksek kısmına kaydolmuştur. Bir süre sonra, 14 yaşında iken (H. 1305/1887-88) ilk tahsilini aldığı babasını kaybetmiş ve ardından, aynı yıl ailesi bir yangın sonucu evlerini kaybedince, babasının talebelerinden Prizenli Hoca Mustafa Efendi tarafından, küçük bir yardım etkinliği ile evlerinin yanmasını telafi edebilmiştir. Bu sadık ve vefalı öğrenci, yanan evin yerine üçdört odalı bir ev yaptırarak, hocasının ailesini bu zor durumdan kurtarmıştır. Böylelikle, Âkif de 1893 de öğrenimini tamamlayacağı baytar mektebine gidebilecekti. Bu Âkif in veteriner hekim olma yolundaki ikinci önemli dönüm noktası olacaktı (Göze, 2009; Hilmi, 2009). Veteriner Hekimliği Yolunda Evlerinin yanmasının ardından, Mülkiye ye nehari (gündüzlü öğrenci) olarak devam etmesi imkânsız hale gelmiş ve mezunlarına hemen iş verileceği için o yıl açılan ilk sivil veteriner yüksekokulu olan Mülkiye nin Baytar Mektebi ne (Halkalı Baytar ve Ziraat Mektebi, Bknz. Şekil 2) leyl-i (yatılı) öğrenci olarak geçmişti (Tüzdil,1955; Berkman, 1961; Dinçer, 1987; Dinçer, 2011; Göze, 2009; Hilmi, 2009). O zaman Halkalı Baytar ve Ziraat Mektebi iki sene gündüzlü, iki sene de yatılı (veya akşamcı) olmak üzere 4 yıl eğitim veriyordu. Âkif gündüzlü kısmını bitirince Halka- lı daki yatılı kısmına geçmiştir (Bknz. Şekil 3) (Erk ve Din çer, 1970; Dinçer, 1987; Dinçer, 2011). Çoğu kendisi gibi babasız ve yoksul öğrencilerden oluşan bu okul, Akif e sağlam ve ömür boyu sürecek dostluklar kazandırdı. Yine bu okulda, Âkif in sağlam bir dini bilgi ile müspet bilimin uyumunu sağlayan zihin yapısı gelişti (Göze, 2009). Şiire ilgisi de bu yıllarda, okulun son iki yılında başlar. Bu yıllardaki şiirleri, 24 İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI E-DERGİ NİSAN 2013
MEHMET AKİF ERSOY U VETERİNER HEKİM OLMAYA GÖTÜREN SEBEPLER döneminin yaygın kanaatlerinin izlerini yansıtır ve divan şiirine nazireler şeklindedir (Yarar, 1960). Âkif Halkalı Baytar ve Ziraat Mektebi nde, kendisini etkileyecek bir öğretmenle karşılaşır. Bu kişi, Türk Hekimi olan, Türkiye ye mikrobiyolojiyi getiren Rıfat Hüsamettin ten başkası değildir. Pasteur un öğrencisi olan bu hocasından, Pasteur sevgisini de almıştır. Pasteur un fotoğrafına bakıp, hayranlıkla: «Bu ne ilâhi yüzdür.» dediği, fotoğrafını öptüğünü ve ardından «Mu tekid de!» (inançlı da) diye eklediği aktarılmıştır (Göze, 2009; Hilmi, 2009). Halkalı Baytar ve Ziraat Mektebi nin ilk müdürü Mehmet Âli Bey, Türkiye de ilk hayvancılık ve tarım dergisini 1880 yılında çıkarmış ve memleketin hayvan zenginliği ile halk elindeki hayvanların hastalıklardan korunması gerektiğini bu dergide işlemeye başlamıştı. Daha ilk ve orta öğreniminde okumayı çok seven Mehmet Âkif, bu dergideki yazılardan çok etkilenmiştir. Özellikle Mehmet Âli Bey i tanıdıktan sonra hayvan sevgisi daha da gelişmiş ve veteriner hekimliği hizmetini ülkenin en önemli konularından biri olarak görmüştür. Hatta bir şiirinde; «Lakin bize lazım, hekimden çok baytar» mısrasıyla bu görüşünü dile getirmiştir (Berkman, 1961). Bugün dünyanın ileri ülkelerinde hayvan sağılığı yanında insan sağlığı ve koruyucu hekimliğe de çok önemli katkıları veteriner hekimlerin sağladığını düşünürsek, Âkif in meslek sevgisini ve memleketin veteriner hekime olan ihtiyacına bakış açısını anlayabiliriz. Âkif bu inançla daha okulda başlattığı çalışkanlığını, ilk sivil veteriner okulu mezunları arasında birinci olarak ispatlamıştır (Tüzdil,1955; Berkman, 1961; Dinçer, 1987; 2011; Erk ve Dinçer, 1970; Göze, 2009; Hilmi, 2009). Veteriner Hekim Mehmet Âkif Dönemdeki adı ile Mülkiye Baytar mektebinden 22 Aralık 1893 te birincilikle mezun olmuş ve kısa bir süre İstanbul Şehremaneti nde (İstanbul Belediyesi - kuruluş 1857) çalışmış, ardından «Orman ve Ma âdin ve Ziraat Nezareti nde (XIX. Yy da kurulan Orman ve Ziraat Bakanlığı) Baytar Müfettiş Muavini olarak tayin edilmiştir (Din- çer, 1985). Âkif, daha sonra bir yandan Halkalı Baytar ve Ziraat Mektebi nde kitabet dersleri, diğer yandan Dârülfünûn da (üniversitede) edebiyat dersleri vermiş, ancak aldığı diğer görevlere rağmen veteriner hekimlikle ilişkisini kes- www.izmir-vho.org 25
MEHMET AKİF ERSOY U VETERİNER HEKİM OLMAYA GÖTÜREN SEBEPLER memiştir (Berkman, 1961; Dinçer, 1987; 2011). II. Meşrutiyet in ilanından sonra da 2 yıl süre ile Veteriner İşleri Genel Müdürlüğü nde Genel Müdür yardımcılığı yapmıştır (Tüzdil,1955; Berkman, 1961; Dinçer, 1987; 2011; Göze, 2009;Hilmi, 2009). Âkif, 1908 de, bilimsel çalışmalar yürüten ilk veteriner hekimliği derneği olan «Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi nin (Osmanlı Veteriner Bilim Derneği) kurucu üyelerinden olup, yönetim kurulunda Başkan Yardımcısı olarak görev almıştır (Dinçer, 1965). Derneğin kuruluşundan bir ay sonra yayımlanmaya başlanan «Mecmua-i Fünun-u Baytariye» adlı derginin yayın kurulu üyeleri arasında Mehmet Âkif de vardır. İstanbul da 25 Şubat 1910 da Baytar Mekteb-i Alisi Mezunin Cemiyeti (Yüksek Veteriner Okulu Mezunları Derneği) kurulur. Bu cemiyet Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi nin yerini alır. Cemiyetin başkanı Mehmet Akif tir. Cemiyet, 16 Haziran 1914 e kadar çalışmalarını sürdürür. Cemiyetin Risale-i Fenn-i Baytari adlı yayın organı Mehmet Akif, Cafer Fahri ve Civani Bey tarafından yönetilmiştir (Dinçer, 1965). Akif, Orman, Meadin ve Ziraat Nezareti ndeki 20 yıllık hizmetleri süresince sık sık Bakanlık adına yolculuklara çıkmış, zaman zaman da ek görevler yüklenmiştir. Görevi İstanbul daki Bakanlık merkezi olmakla beraber, dört yıl kadar Rumeli de, Anadolu da, Arabistan da bulaşıcı hayvan hastalıklarıyla mücadele çalışmaları yapmıştır. Yine bu süre içinde Dar ül Edeb adını taşıyan bir özel okulda fahri olarak dört-beş sene ders verdiğini bizzat kendisi bildirmektedir. Bilgegil in yayınladığı Sicil-i Ahval kayıtlarına (1971) göre, bu hizmetlerin bir kısmını 18931896 yılları arasında Edirne de icra etmiştir (Dinçer, 1987; Göze, 2009; Hilmi, 2009; Dinçer, 2011). Mehmet Akif Edirne den sonra, orduya alınacak atları seçmek için kurulan ekiple, görevli olarak Şam, Halep ve Adana illerine gitmiştir. Böylece memuriyetinin ilk dört yılını sürekli olarak halkın arasında geçirerek, memleketin sosyal durumunu, vatan ve milletin çeşitli sorunlarını yerinde görme imkânı bulmuştur. 17 Ekim 1906 da Halkalı Ziraat Mekteb-i Alisi Kitabet-i Resmiye (Halkalı Yüksek Ziraat Okulu Resmi Yazışmalar) hocalığı ek görev olarak sorumluluğuna verilmiştir (Dinçer, 1987; Göze, 2009; Hilmi, 2009; Dinçer, 2011). Aynı yıl Mülkiye Baytar Mekteb-i Alisi 26 İZMİR VETERİNER HEKİMLER ODASI E-DERGİ NİSAN 2013