ZİRAİ KARANTİNA FÜMİGASYON YÖNETMELİĞİ Olur Tarihi: 26 Temmuz 1995 Olur Sayısı: 70 / Tarım ve Köyişleri Bakanliğından: BİRİNCİ BÖLÜM : Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1 - Bu yönetmelik; bitki, bitkisel ürün, bitkisel sanayi ürünü ve orman ürünlerinin, bulundukları ve yetiştirildikleri ortamların zararlı etmenlerden arındırılması, kalite ve kantite kayıplarının önlenmesi, fümigasyon işlerini yapacak personelin belirlenmesi, yetiştirilmesi ve yetkili kılınması amacı ile hazırlanmıştır. Kapsam Madde 2 - Bu yönetmelik bitki, bitkisel ürün, bitkisel sanayi ürünü ve orman ürünlerinin; alıcı ülke Zirai Karantina mevzuatının gerektirmesi, ihracat, re-export ve transit geçişlerde böcek, akar, nemadod, hastalık, yabancıot gibi zararlı etmenlerle bulaşık olduğunun İnspektörlerce tespit edilmesi ve lüzum görülmesi, ambalaj maddelerinin ve depo, silo, gemi konteynır gibi bulundukları ortamların temizlenmesi ve iç karantinaya tabi zararlı etmenlerin yurt içi hareketlerde belirlenmesi, kültür bitkilerinin yetiştirildiği ortamların temizlenmesi hallerinde, ayrıca fümigasyon için uygun hale getirilen müze, kütüphane, okul, otel ve hastahane ile tamamen boş binalarda istek üzerine lüzum görülmesi halinde uygulanacak fümigasyonla ilgili hususları kapsar. Dayanak Madde 3 - Bu yönetmelik: 15/5/1957 tarih ve 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanununun 8,10,13,15 ve 16 ncı maddeleri ile 6/8/1964 tarih ve 6/3346 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Zirai Karantina Tüzüğünün 22 ve 39 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4 - Bu yönetmelikte geçen; Bakanlık : Tarım ve Köy işleri Bakanlığını, Genel Müdürlük : Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğünü, Müdürlük : Tarım ve Köyişleri Bakanlığı İl, İlçe Müdürlükleri ile Zirai Karantina Müdürlüklerini, Bitki : Her türlü bitkilerle bunların ürünleri, tohum, fide, fidan, çelik, aşı kalemi,
yumru, kök, soğan, meyve, çiçek, yaprak, doku ve diğer her türlü parçalarını, Bitkisel Ürün : işlenmemiş veya bitki özelliğini kaybetmeyecek kadar basit bir işlem geçirmiş bitkisel orijinli ürünleri, Bitkisel Sanayi Ürünleri : Bitkisel ürünlerin sanayide bir işleme tabi tutulması sonucu oluşan yeni ürünleri, Fümigasyon : Bitki, bitkisel ürün, bitkisel sanayi ve orman ürünlerinde, bulundukları veya yetiştirildikleri ortamlarda ve boş binalarda bulunan zararlı etmenlerin herhangi bir biyolojik dönemine karşı katı, sıvı veya gaz halindeki kimyasal maddelerin kullanılması ile yapılan imha işlemini, Fümigant : Fümigasyonda kullanılan katı, sıvı veya gaz halindeki kimyasal maddeleri, Doz : Fümigantın, ton veya m³'e uygulanan g veya mi ve cm³ cinsinden miktarını, Fümigasyon Alanı : Fümigasyonun yapıldığı yeri ve yaklaşılmasının hayati tehlike arzettiği alanı, Fümigasyon Tutanağı : Fümigasyonu talep edenlerin yetkili temsilcileri ile, Fümigasyon Operatörleri tarafından düzenlenerek müşterek imza altına alınan belgeyi, Fümigasyon Rapora : Fümigasyon sonucunda Operatörlerce düzenlenen belgeyi, Fümigasyon Operatörü : Fümigasyonda yeterliliği Bakanlıkça tespit edilerek belgelendirilen Ziraat Mühendislerini, Fümigasyon Operatör Yardımcısı: Fümigasyonda yeterliliği Bakanlıkça tespit edilerek belgelendirilen Ziraat Teknisyenlerini Fümigasyon Ustası : Fümigasyonda yardımcı olmak üzere, Bakanlıkça eğitilen ve belgelendirilen en az ortaokul mezunu kişileri, İnspektör : İthal ve ihraç edilen, transit geçen bitki ve bitkisel ürünlerin kontrollerini ve işlemlerini yaparak, gerekli belgeleri düzenleyen teknik personeli, Fümigasyon Operatörü ve Yardımcısı Belgesi : Bu yönetmelikte belirtilen esaslar dahilinde eğitilerek başarılı olan Ziraat Mühendislerine ve Ziraat Teknisyenlerine verilen belgeyi, Fümigasyon Usta Belgesi: Bakanlıkça düzenlenen usta eğitimlerinde başarılı kişilere verilen belgeyi, Fümigasyon Ruhsat Belgesi: Bu yönetmelikteki esaslara ve Bakanlıkça belirlenen teknik şartlara göre, fümigasyonu ticari amaçla yapacak Özel ve Tüzel Kişilere verilen belgeyi ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM : Fümigasyon Operatörü, Yardımcısı ve Ustalarının Seçimi ve Eğitimi
Adayların Nitelikleri Madde 5 - Fümigasyon Operatörü, Yardımcısı ve Ustası olmak isteyen adaylarda aranılan nitelikler şunlardır: a) T.C. Vatandaşı olmak, b) 18 yaşından küçük olmamak, c) Kalp ve solunum yolları hastası olmamak, d) Ama, sağır, dilsiz, saralı ve akli dengesi bozuk olmamak, e) Ziraat Fakültesi, Tarım Meslek ve Tarım Teknik Lisesi ve Orta okul mezunu olmak Başvurular Madde 6 - Bakalık İl, İlçe ve Zirai Karantina Müdürlükleri, Operatör, Operatör Yardımcısı ve Usta adaylarını tesbit ederek Genel Müdürlüğe, Özel, Tüzel Kişi ve Kuruluşlar ise, müracaatlarını aşağıdaki belgelerle birlikte Genel Müdürlüğe veya Zirai Karantina Müdürlüklerine yaparlar a) Başvuru dilekçesi, b) Nüfus cüzdanı sureti, c) Özel Kişilerden noter tasdikli diploma sureti, d) 5 inci maddenin (c) ve (d) bentlerinde belirtilen hastalıkların bulunmadığına dair heyet raporu, e) 2 adet fotoğraf Kurslar Madde 7 - Zirai Karantina Müdürlüklerinde; bu Yönetmeliğin 5 inci ve 6 ncı maddeleri hükümlerine göre Genel Müdürlükçe uygun görülenler için Şubat, Haziran ve Ekim aylarında olmak üzere, yılda 3 kez 10 gün süre ile programı Genel Müdürlükçe hazırlanan kurslar düzenlenir. Adaylara Zirai Mücadele Araştırma Enstitülerinden l, Zirai Karantina Müdürlüklerinden 2 olmak üzere, en az 3 kişilik bir komisyonca teorik ve pratik bilgiler verilir. Kurs sonunda değerlendirme sınavı yapılır. Değerlendirme de 100 üzerinden 70 puan alanlar; Fümigasyon Operatörü, Yardımcısı ve Usta Belgesi almaya hak kazanırlar.
Sınav sonuç tutanakları Genel Müdürlüğe gönderilir. Değerlendirmelere göre hak sahiplerine, örnekleri bu Yönetmeliğin I, II, ve III Nolu eklerinde gösterilen Fümigasyon Operatörü, Yardımcısı ve Usta Belgeleri Genel Müdürlükçe düzenlenir. Özel ve Tüzel Kişilerden kurslara katılacaklar, Döner Sermaye İşletmelerinin belirlediği kurs ücretlerini öderler. Kurs ücretlerini ödemeyenler kursa ve sınava alınmazlar. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Fümigasyonun Şartları Vakumlu Fümigasyonun Teknik Şartlan Madde 8 - Bu fümigasyonda aşağıdaki ilkelere uyulacaktır: a) Fümigasyon hücresine fümigant mutlaka gaz olarak verilecektir. b) Fümigasyon süresince hücre iç basınç ve sıcaklığı istenilen miktarda sabit tutulacaktır. c) Gazlanma müddetinin sonunda yiyecek maddelerinde iki, diğer maddelerde bir defa hava ile yıkama işlemi yapılacaktır. d) Yeşil bitkiler, taze sebze ve meyveler vakum fümigasyonuna tabi tutulmayacaktır. e) Vakum fümigasyonundan çıkarılan çiçek soğanı, fidan gibi bitkiler bir saat geçmedikçe güneş ışığına maruz bırakılmayacaktır. f) Fümige edilecek madde, oda veya hücrenin 2/3 ünü geçmeyecektir. g) Fümige edilecek madde ızgara üzerine istiflenecektir. Atmosferik Fümigasyonun Teknik Şartlan Madde 9 - Bu fümisgasyonda aşağıdaki ilkelere uyulacaktır: A - Gazlama Odalarında Fümigasyon: a) Gazlama odaları Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca belirlenen teknik şartlara uygun olacaktır. b) Sirkülasyonu olmayan odalarda sirkülasyonu sağlamak amacı ile vantilatörden yararlanılacaktır. c) Atmosferik fümigasyonda gaz odasının sıcaklığı belirlenen doz ve süre için geçerli olan sıcaklığın altına düşürülmeyecektir. d) Fümige edilecek madde oda veya hücrenin 2/3 ünü geçmeyecektir. e) Fümige edilecek madde ızgara üzerinde istiflenecektir. B - Gaz Geçirmez Çadır Altında Fümigasyon:
a) Fümigasyonun yapılacağı zemin beton değil ise, yığın altına branda bezi, plastik örtü veya benzeri bir örtü serilecektir. b) Fümige edilecek madde ambalajlı ise ızgara yerleştirilecek ve taban geniş, tepe kısmına doğru daralarak sirkülasyonu sağlamak amacı ile aralıklı olarak istif edilecektir. c) Yığına fümigant uygulaması, her fümigantın teknik şartlarına uygun olarak yapılacaktır. d) Çadır bezi ile toprak sathı arasında 20-25 cm boşluk bulundurulacaktır. e) Toprak işlenmiş olacak ve fazla nemli olmayacaktır. Fümigasyonun Sağlık Şartlan Madde 10 - Fümigasyon öncesinde ve esnasında aşağıdaki tedbirler alınacaktır: a) Fümigasyon işlemi, meskun yerlerden ve çalışılan ortamlardan uzakta yapılacaktır. b) Fümigasyon işlemi, biri sorumlu diğeri yardımcı olmak üzere en az 2 fümigasyon elemanı tarafından yapılacaktır. c) Fümigasyon yapanlar, fümiganta uygun süzgece sahip gaz maskesi kullanacak ve süzgecin kullanım süreleri not edilecektir. d) Ekipmanda, daima hiç kullanılmamış süzgeç hazır bulundurulacaktır. e) Fümigasyon esnasında sigara içilmeyecek ve herhangi bir şey yenilmeyecektir. f) Fümigant kesinlikle deri ile temas etmeyecektir. g) Fümigasyon işleminden sonra, fümigasyon mahallinde uygun bir yere uyarı levhası asılacaktır. h) Muhtemel zehirlenme ve yangın tehlikesine karşı hastahane ve itfaiye teşkilatı telefon numaraları Fümigasyon Operatörünce bilinecektir. ı) Fümigasyon uygulamaları yapanlarda, zehirlenme belirtileri görüldüğünde derhal doktora baş vurulacaktır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : Fümigasyon Operatörü, Yardımcısı ve Ustalarının Çalışma Şekilleri, Görev ve Sorumlulukları Çalışma Şekilleri Madde 1-1 - Resmi Fümigasyon Operatörü, Yardımcısı ve Ustaları çalıştıkları kuruluş yöneticileri tarafından görevlendirilir. Fümigasyon mahalline gidiş ve dönüş, şahıs veya firmaların temin edeceği vasıtalardan yararlanılarak yapılır.
Fümigasyon Operatörü, Yardımcıları ve Ustaları, gerektiğinde mesai saatleri dışında ve resmi tatil günlerinde de çalıştırılabilir. Bakanlık İl Müdürlüklerinde Fümigasyon Operatörlerinin bulunmadığı hallerde, Operatör Yardımcıları 12 nci maddede belirtilen görevleri yapar ve sorumlulukları taşırlar. Görev ve Sorumluluklar Madde 12 - Fümigasyon Operatörleri, fümigasyona tabi tutulacak ürün ve yerlerde, gerekli incelemeyi yaparak kullanılacak fümigantın cinsini, dozunu, süresini, ortamın kapanma şeklini, insan ve çevre sağlığı ile ilgili tedbirleri, Bakanlıkça hazırlanan Fümigasyon Teknik Talimatına göre belirler. Fümigasyon Operatörleri, fümigasyonu yaptıktan sonra, örneği bu yönetmeliğin IV Nolu ekinde verilen Fümigasyon Tutanağını düzenler. Operatörler, fümigasyon alanında havalandırmadan sonra biyolojik etkinliği kontrol eder ve örneği bu yönetmeliğin V Nolu ekinde verilen Fümigasyon Raporunu düzenleyerek kendisini görevlendiren amirine veya yetkiliye sunar. Operatörler fümigasyondan ve uygulama alanındaki can ve mal güvenliğinden bizzat sorumludurlar. Fümigasyonda, Ustalar Operatör Yardımcılarına, Operatör Yardımcıları Operatörlere bağlı olarak çalışırlar ve onlara karşı sorumludurlar. BEŞİNCİ BÖLÜM : Fümigasyon Yapacak Resmi Kuruluşlarda, Özel ve Tüzel Kişilerde Aranacak Şartlar Resmi Kuruluşlar Madde 13 - Fümigasyon yapacak resmi kuruluşlarda aranacak şartlar şunlardır: a) En az bir Fümigasyon Operatörü veya Yardımcısına sahip olmak, b) Fümigasyon odası veya çadırı ile maske, maske süzgeci, kum torbası, sonda, dedektör lambası, termometre, barometre, vantilatör, aspiratör, ızgara, kraft kağıdı, branda bezi, plastik örtü ve dağıtım sistemi gibi araç ve gereçleri bulundurmak, c) Fümigasyonda kullanılan araç ve gereçlerle, fumigantların muhafaza edilebileceği bir depoya sahip olmak. Özel ve Tüzel Kişiler Madde 14 - Fümigasyon yapacak Özel ve Tüzel Kişilerde aranacak şartlar şunlardır: a) Ticaret siciline kayıtlı olmak, b) En az bir Fümigasyon Operatörü ile bir Yardımcı veya Ustaya sahip olmak, c) 13 üncü maddenin (b) ve (c) bentlerinde belirtilen hususlara sahip olmak,
d) Örneği bu Yönetmeliğin VI Nolu ekinde verilen Fümigasyon Ruhsat Belgesine sahip olmak. ALTINCI BÖLÜM : Özel ve Tüzel Kişilerin Ruhsatlandırılması ve Denetlenmesi Ruhsatlandırma Madde 15-6968 Sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanununun 32 nci maddesine istinaden, ücret karşılığında fümigasyon işlerini yapmak isteyen Özel ve Tüzel Kişiler, aşağıdaki belge ve bilgilerle Zirai Karantina Müdürlüklerine, bunların bulunmadığı illerde Bakanlık İl Müdürlüklerine başvuruda bulunurlar: a) Dilekçe, b) Fümigasyon Operatör, Yardımcı ve Ustalık belgelerinin fotokopisi, c) Ticaret sicili kayıt örneği, d) 13 üncü maddenin (b) ve (c) bentlerinde belirtilen hususlara sahip olduğunu gösterir belge, e) Örneği bu Yönetmeliğin VII Nolu ekinde verilen Taahhütname, f) 2 adet fotoğraf. Başvuruda bulunan Müdürlükçe belgeler incelenir. En az 2 Fümigasyon Operatörü tarafından işyerinde tetkikler yapılır ve 14 üncü maddedeki şartlan taşıdığı bir tutanakla belirlenenlere Müdürlük tarafından Fümigasyon Ruhsat Belgesi verilir. Fümigasyon.Operatörü bulunmayan illerde, işyerindeki tetkikler, Fümigasyon Operatör Yardımcıları tarafından yerine getirilir. Denetleme Madde 16 - Bakanlık İl ve Zirai Karantina Müdürlükleri ücret karşılığında fümigasyon yapan Özel ve Tüzel Kişileri, görevlendirecekleri 2 Fümigasyon Operatörü ile yılda en az 4 defa denetler. Fümigasyon Operatörü bulunmayan illerde, bu denetlemeler Fümigasyon Operatör Yardımcıları tarafından yapılır. Denetlemede tesbit edilen aksaklık ve noksanlıklar, iş yerinde bulundurulması zorunlu olan noter tasdikli Denetleme Defterine kaydedilir ve imzalanır. Aksaklık ve noksanlıkların en geç l ay içerisinde giderilmemesi halinde Özel ve Tüzel Kişilere yazılı olarak ihtar edilir. YEDİNCİ BÖLÜM : İptal ve Haklar İptal
Madde 17 - Denetlemelerde belirlenen aksaklık ve noksanlıkları, ihtar tarihini takiben l ay içerisinde gidermeyen Özel ve Tüzel Kişilerin ruhsatları iptal edilir. Ruhsatı iptal edilenler, en az 2 yıl süre ile ruhsat talep edemezler. Haklar Madde 18 - Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce, Fümigasyon Operatör ve Yardımcısı ile Usta Belgesi alanların hakları saklıdır. SEKİZİNCİ BÖLÜM : Son Hükümler Yürürlük Madde 19 - Bu yönetmelik, Resmi Gazetede yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 20 - Bu yönetmeliği Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.