1. GENEL STAJ KURAL ve ESASLARI 1.1. Genel Kurallar ve Staj Evrakları 1. Endüstri Mühendisliği Bölümünde okuyan her öğrenci öğrenim süresi boyunca 50 işgününden oluşan toplam üç stajı yapmak zorundadır. Bu stajların 10 iş gününü Atölye Stajı, 20 iş gününü Bilgisayar Stajı, 20 iş gününü ise Endüstri Mühendisliği Stajı oluşturmaktadır. 2. Stajlar eğitim öğretim dönemi dışında yapılmalıdır. Đstanbul Üniversitesi nin eğitim dönemi ile sınav dönemlerinde yapılan stajlar geçersiz sayılmaktadır. 3. Stajlar; Atölye Stajı, Bilgisayar Stajı ve son olarak da Endüstri Mühendisliği Stajı olmak üzere sırasıyla yapılacaktır. Đlk olarak yapılan atölye stajı en erken ikinci yılın sonundaki yaz tatilinde yapılabilir. Bilgisayar ve Endüstri Mühendisliği Stajları ise üçüncü sınıf tamamlandıktan sonra yapılabilecek stajlardır. 4. Bir staj döneminde (süre yeterli olsa bile) üç staj birden yapılamaz. Herhangi bir stajın çeşitli zaman dilimlerine ayrılarak yapılması (bölünmesi) ile tek bir stajın parçalanarak farklı işletmelerde yapılması mümkün değildir. Bir staja hangi işletmede başlandıysa staj aynı işletmede tamamlanmalıdır. Özel durumlar (bitirme durumunda olan öğrenciler, yabancı uyruklu öğrencilerin durumları) staj komisyonu tarafından değerlendirilerek karar verilecektir. 5. Öğrenci yapacağı her staj için ayrı sicil fişi, staj değerlendirme formu almalı ve ayrı staj defteri doldurmalıdır. Staj için başvurulan işletmenin öğrenciden isteyebileceği diğer bazı özel belgelerin de (öğrenci belgesi, ikametgah belgesi, güvenlik soruşturması, staj belgesi vb.) öğrenci tarafından hazırlanması gerekir. 6. Staj esnasında doldurulacak staj defterine ait sayfa örnekleri, kapak formatı, staj sicil fişi, staj değerlendirme formu ile stajlara ait kural ve esasların olduğu staj içerikleri bölüm web sitesinden (http://www.istanbul.edu.tr/eng/endustri) indirilerek çoğaltılabilir.
7. Öğrenciler staja başlamadan önce, Öğrenci Staj Sicil Fişi ile Staj Değerlendirme Formlarına fotoğraflarını yapıştırmalı ve daha sonra formları önce staj sorumlusuna daha sonra da öğrenci işleri bürosuna mühürletip onaylatmalıdırlar. 8. Staj yeri bulma sorumluluğu öğrencilerdedir. Firmaların birçoğunun staj kontenjanları şubat-nisan ayları arasında dolmaktadır. Bu sebeple firmalardan gelen öğrenci talepleri ile geçmiş yıllarda staj yapılan firmalara ait bilgilerle ilgili duyuru ve talepler bölüm panolarından takip edilmelidir. 1.2. Staj Defteri Yazım Kuralları 1. Staj defteri; staj içeriklerine uygun şekilde, staj süresince yapılan faaliyetler ile işletmelerin öğrenciden yapması istenen özel çalışmaların bulunduğu defterdir. Staj defterinde sırasıyla, Dış Kapak, Đç Kapak, Yapılan Đşlerin Özetlendiği Sayfalar (iki sayfa), Staj Defteri Sayfaları ile varsa ekler yer almalıdır. Staj defterinde bulunan tüm sayfalara ait dosyalar web sitesinden indirilebilir. Staj defteri, burada ifade edilen boş sayfaların öğrenci tarafından gerekli sayıda çoğaltılıp doldurulması ile oluşturulur ve şeffaf kapaklı spiral ciltli dosya halinde teslim edilir. 2. Staj Sicil Fişi ve Staj Değerlendirme Formunun, staj yapılan firma tarafından gerekli yerleri doldurulmalı ve onaylanmalıdır. Bu belgeler kaşelenmiş ve mühürlenmiş kapalı bir zarf içerisine konularak, staj komisyonuna ulaştırılmalıdır. Staj sicil fişi ile değerlendirme formu öğrenci tarafından staj defteri ile birlikte getirilebileceği gibi işletme tarafından posta ile de gönderilebilir. Ancak sicil fişi ve staj değerlendirme formlarının kapalı ve mühürlü bir zarf içerisinde, işletmedeki bir yetkili tarafından imzalanmış ve kaşelenmiş olması gerekmektedir. Sicil fişinin ve staj değerlendirme formunun imzalanmamış, zarfın da mühürlenip kapatılmamış olduğu durumlarda staj geçersiz sayılacaktır. Sicil Fişi ve Staj Değerlendirme formu dışında staj defterinin tüm sayfalarının da işletmedeki yetkilice imzalanması ve kaşelenmesi gerekmektedir. 3. Staj içeriklerine uygun olmayan stajlar geçersiz sayılır. Đçeriklerde yanıtlanması istenen herhangi bir soru ya da araştırılması istenen bir konu staj yapılan yerde uygulanmıyorsa, işletmede yetkili bir kişi tarafından imza alınarak (staj defterinde)
ilgili konunun staj yapılan işletmede uygulanmadığı yazılmalıdır. Đçeriklerde istendiği halde staj defterinde olmayan her konunun, bulunmama gerekçesi ayrıntılı olarak belirtilmelidir. 4. Staj defteri, tükenmez kalem/dolma kalemle okunaklı bir şekilde, yazım kurallarına uygun olarak yazılabileceği gibi bilgisayarda da yazılabilir. Bilgisayarda yazılan staj defterleri yazım kuralları şablonuna uygun olmalıdır. (Bkz. http://www.istanbul.edu.tr/eng/endustri) Staj defterine her türlü ek, açıklama listesi, teknik terimleri açıklayan sözlük vb. eklenebilir. 1.3. Değerlendirme 1. Staj defteri, stajı izleyen eğitim döneminin ilk altı haftası içinde bölüm staj komisyonuna teslim edilmelidir. Bu tarihten sonra teslim edilen çalışmalar bir sonraki dönemde verilmiş kabul edilecektir. 2. Staj komisyonu stajları değerlendirme sürecinde gerekli görürse öğrencileri mülakata tabi tutulabilir. Değerlendirme sırasında çalışmanın önceki yıllarda yapılan stajlarla bir benzerliği olduğu belirlenirse staj doğrudan başarısız sayılır. 3. Stajlar, komisyonca değerlendirilerek başarılı veya başarısız olarak ilan edilir. Değerlendirme neticesinde stajların bir kısmının tekrar edilmesi de söz konusu olabilir. Değerlendirme sonuçları stajların teslim edildiği dönemin sonuna kadar öğrencilere duyurulacaktır. 4. Stajı başarısız bulunan öğrenciler, staj komisyonunca ilan edilen günde, komisyona başvurarak başarısızlık gerekçelerini öğrenebilirler.
2. ATÖLYE STAJI ĐÇERĐĞĐ Atölye Stajı 10 iş günüdür. Atölye stajının mutlaka talaşlı imalat atölyesi bulunan bir işletmede yapılması gerekmektedir. Staj yeri herhangi bir işletmenin atölyesi olabileceği gibi torna, freze gibi takım tezgâhlarının bulunduğu küçük veya orta ölçekli bir işletme de olabilir. Fakat içinde hiçbir mühendisin çalışmadığı tornacı veya frezeci atölyesi olamaz. Atölyede en az bir mühendis çalışıyor olmalıdır. 2.1. Atölye Stajının Amacı Öğrencilere temel imalat yöntemlerini tanıtmak, Đmalat teknolojisinde kullanılan teçhizat hakkında deneyim kazandırmak, Öğrencilere atölye çalışma ortamını tanıtmak, Öğrencinin teknik resim bilgilerinin uygulamasına fırsat vermek, Diğer stajlar için altyapı oluşturmak. 2.2. Atölye Stajının Đçeriği Talaşlı imalat (freze, torna, planya, vargel, vb), kaynak ve döküm konularını içeren imalat teknolojisinde kullanılan makine ve teçhizat ile bunlar üzerinde pratik uygulamalar, Ölçme ve ölçme aletlerinin uygulaması, Teknik resim uygulamaları. 2.3. Atölye Stajının Kazandıracağı Bilgi ve Beceriler Öğrenciler staj sonunda; Talaşlı imalat ile bu iş için kullanılan teçhizat hakkında bilgi sahibi ve kullanımları hakkında pratik yaparak beceri sahibi olacaklar, Ölçme konusunda bilgi ve beceri sahibi olacaklar,
Kaynak ve döküm teknolojisi hakkında bilgi sahibi olacaklar, Üretimde kullanılan makine ve malzeme gibi fiziki öğeleri ve bunlar arasındaki ilişkileri öğrenmiş olacaklar, Atölye düzeyinde işlerin nasıl yapıldığı hakkında bilgi sahibi olacaklardır. 2.4. Takip Edilecek Konular Atölye stajında aşağıda belirlenmiş olan sorular cevaplanmalı ve istenilen uygulamalar eksiksiz olarak gerçekleştirilmelidir. Đşletmenin Tanımı Staj yapılan kuruluşun adını, adresini, tarihçesini, bulunduğu sektörü ve varsa bağlı olduğu kuruluşu yazınız. Đş görenlerin sayısını (işçi, teknisyen, mühendis, idari personel vd.) belirtiniz. Ürün yelpazesini ve üretim miktarlarını (haftalık, aylık, yıllık) yazınız. Đşletmenin Yapısı Đşletmenin organizasyon şemasını çiziniz. Atölye ve Atölye Binası Atölye çalışanlarının yetki ve sorumluluklarını yazınız. Atölyenin yerleşim planını ve blok planını çiziniz Atölyede kullanılan malzeme taşıma-aktarma donanımları hakkında (palet, raylı götürücü, el arabası, forklift, vinç vs.) bilgi veriniz. Atölye Tezgâhları Atölyede bulunan tezgâhları tanıtınız ( Adı, fonksiyonu, özellikleri, üretim hızları, ana parçaları, bağlama düzenekleri, takım ve tutucuları vs. Tezgâh tipleri ile ilgili kısa bilgi).
Atölyede Üretim Seçtiğiniz bir parçanın imalat resmini çizerek hangi tezgâhlarda ne gibi işlemler gördüğünü süreleriyle birlikte detaylı olarak açıklayınız (Seçilen ürün ya da yarı mamul en az 3 farklı işleme tabi tutulmuş olmalıdır). Boşluk ve kama açılarını referans ve eksen yüzeylerini, bağlama düzeneğinin nasıl kullanıldığını parçanın bağlama düzeneğine ve bağlama düzeneğinin de tezgâha nasıl bağlandığını, bağlanırken nelere dikkat edildiğini, ayar sürelerini, kesme kuvvetlerinin yönlerini vb. konuları açıklayınız. Staj yaptığınız yerde döküm yapılıyor mu? Yapılıyorsa hangi malzemelerin, hangi tekniklerle dökümünün yapıldığını açıklayınız. Đmalat resmi çizilen parçanın hangi ölçü ve özelliklerin, ne zaman, nerede, nasıl ve kim tarafından kontrol edildiğini, parçanın resme uygun olmadığı zamanlar ne gibi faaliyetlerin yapıldığını, kontrolde ne gibi araçların, ne şekilde kullanıldığını anlatınız. Đşlem Dışı Süreler ve Bilgi Akışı Đmal edilen parçalarla ilgili olarak yapılan taşlama, stoklama, bekleme, bağlama, sökme, muayene, kontrol ve test gibi işlem dışı faaliyetleri inceleyip kısaca tanıtınız. Atölye içinde bilgi akışının hangi konularda olduğu ve ne şekilde gerçekleştiğini anlatınız. Đmalatta kullanılan teknik resim, kroki, rota kartı, iş emri, sevk pusulası ve benzeri pusula, kart, resim ve belgeleri tanıtınız. Atölye ile işletmede bulunan diğer birimler arasında bilgi akışı içerisinde ne tür bilgi ve emirlerin yer aldığını, bilgi akışının nasıl gerçekleştiğini, atölye ile direkt ilgili bölümleri gözeterek inceleyiniz.
2.5. Staj Değerlendirilmesi Đşletme tarafından yapmanız istenen faaliyetler ya da sizin özel olarak gerçekleştirdiğiniz/ gerçekleştirmeye çalıştırdığınız çalışmalar var mı? Açıklayınız. Đşyerinde karşılaştığınız özel durumlar, staj kılavuzunda istenen çalışmaları gerçekleştirmekte karşılaştığınız güçlükler, gözlemleriniz sırasında dikkatinizi çeken diğer hususlar, staj uygulaması ile ilgili olarak gördüğünüz aksilikler nelerdir? Kısaca belirtiniz.