YENİ DOÇENTLİK KRİTERLERİ Üniversitelerarası Kurul (UAK) akademisyenlere yılbaşı sürprizi yaptı. Kriterlerin değişmesi bekleniyordu fakat bu kadar köklü bir değişiklik sanırım beklenmiyordu. Neler değişti? Hemen hemen her şey değişmiş görünüyor. 2016 Ekim başvuru döneminden itibaren geçerli olacak yeni doçentlik başvuru şartlarına yakından bakalım. En köklü değişiklik adaylar için artık puanlama sisteminin getirilmiş olması. Bu sistem zaten üniversitelerde yardımcı doçent ve doçent atamalarında kullanılıyordu. Artık doçent adaylarından en az 100 puan toplamaları isteniyor. Bu yüz puanın en az 90 nının uzmanlıktan sonra elde edilmesi şartı da konmuş. Peki bu yüz puan nerelerden sağlanacak? Aşağıdaki 10 başlıktan 1) Uluslararası makalelerden 2) Ulusal makalelerden 3) Tıpta uzmanlık tezinden 4) Kitap 5) Patent 6) Atıflardan 7) Tez Danışmanlığından 8) Bilimsel Araştırma Projelerinden 9) Bilimsel Toplantıda Sözlü Bildirilerden 10) Eğitim Öğretim Faaliyetlerinden Bu on başlığa sırasıyla değineceğiz fakat öncelikle biraz sonra sıkça kullanacağımız yeni bir tanımlamadan bahsedelim. Başlıca Yazar. Sanırım bu kelime doçent adaylarının dilinden hiç düşmeyecek. Nedir başlıca yazar? Aşağıda belirtilen makalelerde aday başlıca yazar olarak tanımlanır deniyor. a) Tek yazarlı makale b) Makalenin yazarlarından ilk sırada yer alan yazar c) Danışmanlığını yaptığı lisansüstü öğrenci(ler) ile birlikte yazılmış makale (aynı makalede birden fazla öğrenci ve ikinci danışman da yer alabilir). Görüldüğü gibi artık tez danışmanlığı yapmak ayrı bir öneme sahip. Bu tezden çıkan yayınlarda danışman birinci isim olmasa bile UAK onu başlıca yazar olarak kabul ediyor. Bence gayet güzel olmuş. Bu şekilde artık birçok tezin yayın haline dönüşmesinin önü açılmış oldu. Danışman hocalar nasıl olsa birinci isim olamayacağım diye uğraşmıyorlardı. Gelelim 100 puanın toplanacağı on başlığı sırasıyla irdelemeye; 1. Uluslararası makaleler (zorunlu) SCI, SCI-E veya SSCI dergilerde yayınlanmış özgün araştırma makalesi. Adaylar bu maddeden en az 40 puan almak zorunda. Ve bu puanın en az 20 sini başlıca yazar olarak toplamak zorunda.
Bundan sonra karışık puanlama hesaplamaları var. Şöyle deniyor. Tek yazarlı çalışmalarda yazar tam puan alır. Başlıca yazarın belirtildiği hallerde iki yazarlı eserlerde başlıca yazar tam puanın 0.8' ini, ikinci yazar 0.5' ini alır. Üç ve daha fazla yazarlı başlıca yazarın belirtildiği eserlerde ise, başlıca yazar toplam puanın yarısını alır, diğer yazarlar ise diğer yarısını eşit paylaşır. Başlıca yazarın belirtilmediği iki veya daha fazla yazarlı makalelerde her bir yazar için toplam puan yazar sayısına bölünür. Her bir araştırma makalesi 20 puan değerinde olduğuna göre, tek isimli bir özgün araştırma makalesi bu maddedeki şartı karşılamanıza yetecektir. Örnek: Siz A adayısınız diyelim. Çalışma: Asurlularda basur İsim sırası: A = puan 20 İsim sırası: A,B =puan 16 İsim sırası: A,B,C= puan 10 İsim sırası: A,B,C,D,E,F,G = puan 10 Bu şu demek oluyor arkadaşlar. İsim sırasını kafaya takmadan en az iki tane birinci isim araştırma makalesine ihtiyacınız var. Buda güzel olmuş. Uluslararası yayınlar için puanlama tablosu şu şekilde: Yazı Türü Kaçıncı Yazar Yazar Sayısı Puan 1 1 20 1 2 16 SCI veya SCI-E Makale 1 3 10 2 2 10 1. isim hariç 3 10/yazar sayısı 1 1 10 1 2 8 Uluslararası diğer indekslerde 1 3 5 makale 2 2 5 1. isim hariç 3 5/yazar sayısı 1 1 5 1 2 4 SCI veya SCI-E Olgu Sunumu 1 3 2,5 2 2 2,5 1. isim hariç 3 2,5/yazar sayısı Endeksteki dergilerde olgu sunumları 5 puan değerinde. Uluslararası diğer indekslerde yayınlanan araştırma makaleleri 10 puan değerinde. Fakat bunlarda şart aranmıyor yani olmasa da oluyor. Yayınlanan metinde ilgili yer şu şekilde özetlenmiş.
Editöre mektup, görsel tanı, kısa rapor ve derlemenin maalesef hiçbir kıymeti yok görünüyor. Burası kötü olmuş. 2. Ulusal makaleler (zorunlu) Bu dergilerde bir makale toplam 8 puan değerinde ve en az 8 puan alma zorunluluğu getirilmiş. Yani tek isim bir araştırma makalesini ulusal dergilerde yayınlatırsanız bu hendeği de aşarsınız. 3. Tıpta uzmanlık tezleri (olsa iyi olur) Görüldüğü gibi adayın ille de tezini yayın yapması gerekmiyor. Ama yapması 100 puanı toplamasında yardımcı olacaktır. Tabi tek isimde yayınlatabilirse daha çok faydalı olacaktır.
4. Kitap (olsa iyi olur) Puanları fena değil. Fakat artık kitaplarda çeviri yapmanın hiç kıymeti yok görünüyor. 5. Patent (olsa iyi olur) Bu puanlarla kimsenin patent peşinde koşacağını sanmam. 6. Atıflar (Zorunlu)
Evet, bu günleri de gördük. Ama sağlaması çok zor değil. Sadece endeksteki dergileri kabul etseydi, kanaatimce bilimsel çıktılarımızın kalitesi olumlu etkilenirdi. Adaylar yerli atıfları nereden tarayacaklar merak ediyorum. 7. Tez danışmanlığı (olsa iyi olur) 8. Bilimsel araştırma projeleri (olsa iyi olur) 9. Bilimsel Toplantıda Sözlü Bildiri (Zorunlu) Bu derneklerin kongrelerini çok değiştirecek kanaatindeyim. Kimse poster göndermek istemez artık. Herkes sözlü bildiri yapmak isteyecek. Artık kongrelerde sadece bir günü sözel bildiri günü yaparlar.
Bu arada bir karmaşayı da halletmişler. Uluslararası toplantı tanımı şu şekilde: Konuşmacılarının en az yüzde kırkının toplantının düzenlendiği ülke dışındaki bilim insanlarından oluştuğu bilimsel toplantı. Ülkemizde kongre düzenleme ekipleri bundan sonra yabancı konuşmacı peşine düşecek desenize. 10. Eğitim Öğretim Faaliyetleri (Zorunlu) Bu şart birçok adayın önünü kesecek maalesef. Uzman olduktan sonra hiç ders vermeyen veya öğretim elemanı olmayan birinin doçent olması mümkün değil artık. Asistan dersleri 3 puan, intern veya tıp öğrencisi, paramedik, hemşire dersleri 1 puan olarak belirlenmiş. Doçent adaylarımıza burada yazılanların baz kriterler olduğunu hatırlatarak, kolaylıklar diliyorum. MS aserinken@hotmail.com