HAŞR SÛRESİ. r ^ u t 0 \ yan bir galiptir. ^-JsJ^il Her şeyi yerli yerinde halkeder.

Benzer belgeler
t u l TEGABUN SURESİ

Sabah akşam tevâzu içinde yalvararak, ürpererek ve sesini yükseltmeden Rabbini an. Sakın gâfillerden olma! (A râf sûresi,7/205)

ivoi KIYAMET SURESİ r ^ u t

Dua ve Sûre Kitapçığı

fn f HAKKA SURESİ r ^ u t

ivu NUH SURESİ Nûh sûresi, Nûh Aleyhisselâm'ın kıssasını müştemildir.

î j r *HUCÛRAT SÛRESİ r ^ u t

HÜCCETİN İKAMESİ VE ANLAŞILMASI

Istılah olarak;peygamber Efebdimiz zamanında yaşamış ve de Peygamber Efendimizi görerek ona inanmış olan kişilere denir.

11. Kullara rızık olması için birbirine girmiş, küme küme tomurcukları olan uzun boylu hurma

İLİ : GENEL TARİH : Hazırlayan: Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü

KUR'ANDAN DUALAR. "Ey Rabbimiz, Bize dünyada bir iyilik, ahrette bir iyilik ver. Bizi ateş azabından koru." ( Bakara- 201 )

ALLAH TEÂLÂ'YA ÎMÂN. Muhammed Şahin. ] تر [ Türkçe Turkish. Tetkik : Ümmü Nebil

Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şu an hayatta ve yeryüzünde hazır mıdır? Abdulkerim el-hudayr

Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla HİCRİ-2 YAHUDİLERLE İLİŞKİLER KAYNUKAOĞULLARININ MEDİNEDEN ÇIKARTILMASI

Sadîk-i Ahmak yani ahmak dost şiddetli düşmandan,din düşmanından daha fazla verir.

ALLAH TEÂLÂ'NIN ARŞA İSTİVÂ ETMESİ

Muhammed Salih el-muneccid

Gizlemek. أ Helak etmek, yok etmek أ. Affetmek. Açıklamak. ا ر اد Sahip olmak, malik olmak. Đstemek,irade etmek. Seçme Metnler 25

E M İN E K O Ç A L R İZ E M E R K E Z G Ü L E N D E R E R G E N R İZ E M E R K E Z A Y Ş E D Ü Z G Ü N R İZ E M E R K E Z

TİN SURESİ. Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ. 3 Bu güvenli belde şahittir;

KÂFİRLERİN BAYRAMLARINA KATILMANIN HÜKMÜ

HAC SURESİ İniş Sırası: 103 Mushaf Sırası: 22 Medeni Sure 78 Ayettir. Rahmân ve Rahîm Allah ın adıyla

İsra ve Miraç olayının, Mekke de artık çok yorulmuş olan Resulüllah için bir teselli ve ümitlendirme olduğunda da şüphe yoktur.

Bu ay içinde orucu ve namazı o kişiye kolaylaştırılır. Bu ay içinde orucu ve namazı ALLAH tarafından kabul edilir.

TÂĞUT KELİMESİNİN ANLAMI

M VE NAZARDAN KORUNMA VE KURTULMA YOLLARI. lar aha beteri. dir veya 7 2. Y. 4. a bakarak " " dersek h 6. olarak sadaka verme.

EHL-İ SÜNNET'İN ÜSTÜNLÜĞÜ.

Veda Hutbesi. "Ey insanlar! " Sözümü iyi dinleyiniz! Biliyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada bir daha buluşamayacağım.

Wessalatu wesselamu ala Rasuluna Muhammedin we ala alihi we sahbihi ecmain. Allahumme Rabbena ya Rabbena takabbel minna inneke entessemiul alim.

Yaratanlar arasında şerefli bir yere sahip olan insanın yaşam hakkı da, Allah tarafından lutfedilmiş bir temel haktır.

KEŞKE (ŞAYET/EĞER) KELİMESİNİ KULLANMANIN HÜKMÜ

BEYANAT. Ahmed el Hasan (a.s)

Ünite 01: Arapçada Kelime ve Cümle Çeşitleri

- ~ - p.:, o... :ı> .~ ~ 3. ~... c: (1) ::ı 3 ..., < ... "O ~ rı ;!. o tı) l"li. ... '< j ;ı;. r ~ v:ı ~ ...

5 Kimin ümmetisin? Hazreti Muhammed Mustafa nın (sallallahu aleyhi ve sellem) ümmetiyim. 6 Müslüman mısın? Elhamdülillah, Müslümanım.

GADİR ESİNTİLERİ -10- Şiir: İsmail Bendiderya

GÜNAH ve İSTİĞFAR. Israr etmek kişiyi nasıl etkiler

Seyyid Abdülkadir Geylâni hazretleri küçük yaşta iken, annesinden Bağdat a giderek ilim öğrenmesi için izin ister.

URL: Hazırlayan: Mehmet Fatih Bütün. Dua. Dua İbadetin Özüdür. Niçin ve Nasıl Dua Edilir? Kur'an'dan ve Hz. Peygamber'den Dua Örnekleri BÖLÜM: 2

Sabah Duaları Rahman ve Rahîm Allah ın adıyla. Allahım! Selam Sensin, bütün kusurlardan sâlimsin ve herkes için selamet kaynağısın.

İV9İ NAZIAT SURESİ. (Kâfirlerin canlarını) şiddetle alan melekler hakkı için. Şiddetle çekip çıkaranlara, ^ o- - i

Efendim, öğrendiklerimin ikincisi; çok kimseyi, nefsin şehvetleri peşinde koşuyor gördüm. Şu âyet-i kerimenin mealini düşündüm:

"Kim, En'am sûresini okursa, o gün ve gecesi 70 bin melek ona salât eder" buyurulmuştur.

Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla MÜŞRİKLERLE İLİŞKİLER SERİYYE VE GAZVELER

RIZIK VE ZENGİNLİK DUASI (ESMAÜL HÜSNA ŞİFRELERİ-2)

ALEMLERİN EFENDİSİ NİN (SAV) DİLİYLE KUR AN

Buyruldu ki; Aklın kemali Allah u Teâlâ nın rızasına tabi olmak ve gazabından sakınmakladır.

İbadetin Manası ve Çeşitleri

Ayetlerin Mealleri: الله لا ا ل ه ا لا ه و ال ح ي ال ق ي وم لا ت ا خ ذ ه س ن ة و لا

sâfe « & AyM S S iiî (} & (fitli (p/iv» m p S» c sş> g&> H ı P Yevmiye No. Cilt No. Sahife No. Sıra No. «M» Geldisi Tarihi Gittisi a ' ; ^?

B T A n a l o g T r a n s m i t t e r. T e k n i k K ı l a v u z u. R e v 1. 2

NAMAZI, MESCİT VEYA CÂMİDE CEMAATLE KILMANIN HÜKMÜ. Vaizler Muhammed b. Salih el-muneccid. Terceme edenler. Muhammed Şahin. Tetkik edenler Ümmü Nebil

iki sayfa bakayım neler var diye. Üstelik pembe kapaklı olanıydı. Basından izlemiştim, pembe kapaklı bayanlar için, gri kapaklı olan erkekler içindi.

Kabir azabı kıyâmet kopuncaya kadar devam eder mi?

Eşhedü en lâ iâhe illallâh ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve rasûlüh.

Hilalin bir ülkede görülmesiyle oruca başlamak. Muhammed b. Salih el-useymîn. Terceme : Muhammed Şahin Tetkik : Ali Rıza Şahin

Kültürümüzden Dua Örnekleri. Güzel İş ve Davranış: Salih Amel. İbadetler Davranışlarımızı Güzelleştirir. Rabbena Duaları ve Anlamları BÖLÜM: 3 URL:

ŞİRK VE ÇEŞİTLERİ EBU SEYF

Kur ân da Dua Ayetleri

Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla HİCRİ-4 YAHUDİLERLE İLİŞKİLER NADİROĞULLARININ MEDİNEDEN ÇIKARTILMASI

Îj j L ^ BÛRUC SÛRESİ

a. Daire-i meşruada kalmayan gençliğin; dünyada, kabirde ve ahirette başlarına gelecek belalar ve elemler neler olabilir?

Hz.Resulüllah (SAV) den Dualar

OKUNMAMIŞ ÜÇ MESAJINIZ VAR

Ali imran 139. Gevşemeyin, hüzünlenmeyin! Eğer (gerçekten) iman etmiş kimseler iseniz, üstün olan sizlersiniz.

JUSV1 İ j j L ^ E N FA L S Û R E S İ

S~ARI(İY AT MECMUASI. T ARAFI~DAN ÇlKARILIR İST AN BUL ÜNİVERSİTESİ EDEBİYA T FA KÜL TESİ .. - SARKİYAT ENSTİTÜSÜ

MUHAMMED BAKIR EL-MECLİSÎ NİN VE BAZI ŞİÎ ÂLİMLERİN HZ. AİŞE HAKKINDAKİ BAZI SÖZLERİ

ALEMLERİN EFENDİSİ NİN (SAV) DİLİYLE DUA

1- f / Bu, Müteşâbihat-ı Kur'aniyyedendir. Selef-i Sâlihin demişler ki;

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Tefsir II ILH

Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- nurdan mı yaratılmıştır? İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi

TAKVA AYI RAMAZAN TAKVA AYI RAMAZAN. Rahman ve Rahim Allah ın Adıyla

5 Peygamberimiz in en çok bilinen dört ismi hangileridir? Muhammed, Mustafa, Mahmud, Ahmed.

Orucun hükmü ve hikmeti nedir? ما حكم الصيام وحكمته. Abdurrahman b. Nâsır es-sa'dî

MUSA -ALEYHİSSELÂM- İLE FİRAVUN KISSASI. Muhammed Şahin. Tetkik eden: Ümmü Nebil. Rabva Semti İslâmî Dâvet Bürosu. [ Türkçe ]

* Ana hatlarıyla, İslam'ın özünü oluşturan ahlaki davranış ve sorumluluklar neler olmalıdır?

Question. Kur an ın (Defaten Ve Tedricî) İnişi. Dr.İbrahimiyan

Gençlik Eğitim Programları 7. SINIF SİYER-İ NEBİ

RABBİNİ TANI Allah hüküm ve hikmet sahibidir.

DOMUZ ETİNİN HARAM KILINMASININ HİKMETİ

^39^ ZÜMER SÛRESİ. Bu sûre-i celile Mekke'de nâzil olmuş. 75 âyet, 1172 kelime, 4708 harften ibarettir. 53, 54 ve 55'inci âyetleri Medeni'dir.

ŞARKiYAT MECMUAsı İSTANBUL ÜNiVERSiTESi EDEBİY AT FAKÜLTESi ŞARKiYAT ENSTİTUSİ) TARAFINDAN ÇlKARlLlR

Hz. Peygamber'in ilk muhatapları olan Mekkelilerle mücadelesini anlatan Kur'ân'da tam

Hz. Adem den Hz. Muhammed (s.a.v.)e güzel ahlakı insanda tesis etmek için gönderilen dinin adı İslam dır.

Allah'tan korkmak, büyük makamlardandır. Çünkü Allahü teâlâ buyuruyor ki:

1. İnanç, 2. İbadet, 3. Ahlak, 4. Kıssalar

M. Sinan Adalı. Eski zamanlarda yaşamış peygamberlerin ve ümmetlerinin başlarından geçen ibretli öyküler, hikmetli meseller

ISLAM Kim, Îslâm'dan başka bir din ararsa, bilsin ki kendisinden (böyle bir din) asla kabul edilmeyecek ve o, ahirette ziyan edenlerden olacaktır.

Allah yolunda sarf ettiğiniz her şey(in karşılığı) size eksiksiz ödenir, asla haksızlığa uğratılmazsınız. (Enfal; 60)

HACCA. Manevi Hazırlık

KİTAPLARA İMAN. 1 Vahiy nedir? Allah Teâla nın Cebrail (aleyhisselam) vasıtasıyla peygamberlerine bildirdiği ilahî emirlerdir.

23 Eylül 2008 tarihiydi. Ramazan ayının son 10 gününe girmiştik. İddia edilen Ergenekon terör örgütüne dair bir yazı yazmıştım.

AİLEYE MUTLULUK YAKIŞIR! HAYAT SEVİNCE VE SEVİLİNCE GÜZEL

Kur ân ın Ticârî Yol Haritası Cuma, 06 Ekim :47

Örnek Nesil SAHÂBE Salı, 07 Nisan :29

SEÇİM VE GEÇİM Perşembe, 31 Ekim :31

HZ. PEYGAMBER (S.A.V) İN HOŞGÖRÜSÜ VE AFFEDİCİLİĞİ

yerine getirmede ne iyi yardımcısın..! dedi..

Transkript:

HAŞR SÛRESİ r ^ u t Medine'de nâzil olmuştur, 24 âyettir. 2.den 6.ya kadar âyetlerinde, yahudi kabilelerinden Nadiroğullarmm sürülmeleri hakkında bilgi verildiği için bu adı almıştır. 1- ^SC:*J\ j±y*^\ j -Aj Laj CL> \ L a djö l S /v ^ ^ <üi Allâh'ın tesbihi ile meşguldür. i U>j o1l*_lj1 U> s** ' j ^ j j l Göklerde ve yerde olan bütün mahlûkat, Âllâh'ın tazim i ile o meşguldür. J_*j Âllâh CelleCelâlûhû, ^_>yij1 galiptir, mağlup olma- 0 \ yan bir galiptir. ^-JsJ^il Her şeyi yerli yerinde halkeder. Allâh'ın Rasûlü Medine'ye geldiği zaman, yahudilerden Nadiroğulları ile tarafsız kalmaları esaslarını taşıyan bir andlaşma yapmıştı. Bedir Savaşı'nda Müslümanlar gâlip gelince yahudiler (Bu Tevrat'ta kendisine zâfer va'dedilen peygamberdir) dediler. Fakat Uhud savaşından sonra tamamen değiştiler ve andlaşmayı bozdular. Bunların lideri Kâ'b bin Eşref, kırk süvari ile Mekke'ye gidip Müslümanların âleyhine Ebu Süfyan'la ittifak yaptı. Bunun üzerine Rasûl-û Ekrem Sallâllâhû Aleyhivesellem, Kâb'ın sütkardeşi Muhammed bin Mesleme'ye em ir vererek, bir gece onu evin-

168 Tefsir Sohbetleri de öldürttü. Bundan sonra ÂNâh'm Rasûlü bir kıta asker ile Nadiroğullarmm köylerini kuşattı. Yurtlarını bırakıp gitmelerini emretti. Rasûl-û Ekrem SaNâNâhû Aleyhivesellem ile anlaşma yapm ak istemeleri üzerine kuşatma kaldırıldı. Çokları Şam'a, Eriha'ya, Ezş reât'a, Hira'ya, birkaç ev de Hayber'e gittiler. İşte sûrenin başından, 6. âyetin sonuna kadar olan kısmın sebeb-i nüzulü budur. 2- J jv j* a jlo j a J -a l j a ljj - İ T j_ jjjl >-l İl j a ^ ^s? s"'! i» o ^ aüi j-a ^>j s > ^_ İ*jIa ^ g->l lj lj-a-jif j l ınl? 1_a j -Jl>s_îl üj->jfr AA-ppl ^-i j-a ^l fc- li j l ssısfl ( j j l-j lj^ -ip li *aj_$ji ^J^-jlj ^-^ül> j-s. derlerdi ki! j-..:>jl J j J j-» (_jli LİI J a l j-» I jj- j- jjj l ^-i-jl j-a Kitap ehlinden inkâr edenleri, ilk haşir için sürgünleri yurtlarından çıkaran, O'dur Ij-J-Jİ^ Ol I_ Ü l_» (Ey Mü'minler) siz, onların diyarlarından çıkacaklarını zannetm em iştiniz l_j_lkj Onlar da zannel» -^ İSİ Onlar da kalelerinin kendilerini, Âllâh'tan koruyacağını sanmışlardı. ^.J t j_» Aiii ^ «Jıs 4İii j-» ljl_~ ia5 Fakat Âllâh (Âllâh'ın em ir ve azabı,) onlara ummadıkları bir yerden geldi. Ç -p JJl Ve kâlplerine korku ilka etti, (sürgünü kabûl ettiler.) Hatta o hâle geldi ki 5j-4>*4 j - ^ j ij I ^ jû lj I-u -JjIj evlerini elleriyle ve Mü'minlerin eliyle harap ediyorlardı. j L^ JJI ^ J jl U Ij J_JLp Iİ Ey aklı başında olan kimseler, -a '"V* ^ ey basiret sahipleri ibret alın. Nadiroğullarının Arap yarımadasında uğradıkları ilk sürgün buydu. Burada daha önce bir zillete düşmüşlerdir. İlk sürgünün, Medine'den Şam'a olan sürgün olduğu açıklanmıştır. Reisleri Kâb bin Eşref'in öldürülmesinden korkuya düşen yahudiler, sürgüne

Haşr Sûresi 169 giderken eşya ve mallarını beraberlerinde nakletmeye çalıştılar. Kalan mal ve ağaçlarını da Müslümanların faydalanmaması için tahrip ettiler. 3- «j-^/i * g-b ^-s * >Â * I * glip ani r - " " ^j-b j i l î i ci jij^p LlîJJl Js> SL>Jl & l Û)İ V JJj Eğer Âllâh, onlara sürgünü yazmamış olsaydı elbette onları, dünyada başka şekilde cezâlandıracaktı. jü Ü l ıltll_ p S^-VI ateş azabı vardır. i * 1 4- c_->l.5.j«_îi Jj J-Jû«üüI (jlj «üüi J jl L j a j '-b-^jj **^l I t-$jj Ahirette de onlar için ^ l ly l â t f»b d ü i Onlara bu azap, Âllâh-û Teâlâ'ya ve Rasûlüne muhalefet (ve düşmanlık) etmeleri sebebiyledir. Her kim ki Âllâh-û Rasûlûllah'a muhalefet ederse elbette başına gelen felâketler vardır. 3li l ^ ix j jy>j Her kim ki Âllâh'a muhalefet ederse * * ), i s, ' ^>Lî>Jl 3u l J l i bilsin ki Âllâh'ın azâb-ı ikâbı gayet şedittir. > ' " \ ' S 0j! W ' s } * ^ S ^ ''''t**''','''' O 5- djii (jiljî LgJj-*^?I 4_*jIS ji 4_ÎJ j-o * "* ^ La İL^LÜI L_LJ l^ j^ l I İ L k î ll> Sizin kesmiş olduğunuz hurma ağaçları, Jl 1 L ls lî L i j l S y hurma ağaçlarından kestiğiniz de kesmediğiniz de 3u l ûil-*s Âllâh'ın izniyle olmuştur. Âllâh sizi affetmiştir. J J L ^ lu l ^ yâ İJj Bu izin, yoldan çıkan fasıkları rezil etmek içindir. Âyet; yahudilerin hurmalarından bir kısmını kesmeleri üzerine,

170 Tefsir Sohbetleri Müslümanların ortaya çıkan sıkıntılı durumlarını gidermek için nâzil olmuştur. 6- LSj V j J l-j>- j a 4 jip lû-^jl l_ ^ frla ^r-p *^l ^l îl L-aj ^.A i ^ J S j j - i l j i l i l J J j_ P İİ_2j İ L ^ İ l j - f i j t V <dj_2j <^-1p <&l Z-2j Âllâh-û Teâlâ tarafından harpsiz, zahn metsiz gelen mallar. j_ JJ - l i j 'JJ <4İ p L Ü ^-4 1 «^JLp <ülj *l2li jj> ^JLp li_ 2 j Lİ_1j *Iil Âllâh-û Teâlâ'nın peygamberine verdiği fey için, siz ne at oynattınız ve ne de deve sürdünüz. Fakat Âllâh-û Teâlâ, peygamberlerini dilediği kimseleg rin üzerine üstün kılar. Âllâh-û Teâlâ her şeye kâdirdir. Fey; harpsiz, meşakkatsiz elde edilen maldır. Harple alınan mallara (ganimet) denir. Medine'ye iki mil uzaklıkta bulunan Nadiroğullarına karşı, yaya olarak sefere çıkılmış ve zorlukla karşılaşmadan ganimet elde edilmiştir. İşte bu ganimeti Rasûl-û Ekrem Sallâllâhû Aleyhivesel- lem, kendi takdirine göre Muhacir'lere taksim etmiş, Ensâr'dan üç fakire de hisse ayırmıştır. 7- ^-JjJLÎl ^j_jj <Jj_*üjJJj 4_İiî ^ j üjl J-Aİ j a fjj ~*<J ^_P Aül l_îl l_a j L jlpvi j j So V ^_S J^_»*Jl (j_)lj ^ al-^_îl_j k j» <jl_«d)l lj_ûjij lj f r j li 4_İP l_aj ajj-^tî J j_^jjl ^.JXol l_aj r ^ 0 j! / I l^j_*.!l da)l A **' <dj_2j ^_1p ^il *LJl 1.2 Âllâh-û Teâlâ tarafından zahm etsiz, ' ^ * s i harpsiz olarak gelen mallar. gjaj1 J jk l O m emleketlerden, ajlii Âllâh-û Rasûllûllah'ın em rine aittir. Bunu taksim ediyor;

Haşr Sûresi 171 y o Dörtte biri LSl> Jl Jl ^ jj j ehli beyte ^ JaliÜ lj yetim olanlara, Müslüman olanların babasız kalan çocuklarına. Fakir, muhtaç 'i olanlara.,u*_! Jl O j Yolculukta parasız kalm ış olanlara verilir. * l_ lıp V l j J o Oj- x j J Bu mallar, (fakirlerin hakkı olan) \ ' ",» (t _ fey, içinizden zenginler arasında elden ele dolaşmasın. L_. isi l_j>j ajj ^ss cjj 1 Ey Müslümanlar, Rasûl-û Ekrem Sallâllâhû Aleyhiy vesellem'in size verm iş olduğu nimet, malları alınız. L - «o, o U>j Size ne yasakladıysa ondan da sakının. 0' *Ai1 Ij-is lj Ij-giilS t * a ) s ı «2-^Jl JuJ^_i 4ül Sizi nehyettiklerinden vazgeçiniz. Size em retti > ^ *\ ği şeyleri de alınız. Âllâh'a muhalefetten korkunuz çünkü Âllâh CelleCelâlûhû'nün azâbı şiddetlidir. Düşmandan alınan ve fey adı verilen ganimet, haraç, cizye vb. vergilerden alınanlar, âyette belirtildiği gibi taksim edilir. 8- *^«^9 j j y gjlj-ol^j y &jb.i jj-o lj j^l jj-j j-jl j; tj-^lg-^jl ^Ij y & ij jü jl &)l l â l aüi jjo L * j l j i lj-4-j -l j_>jj1 *1J_İâJU O (fey,) yurtlarından ve mallarından çıkarılan Muhacirin'in fakirleri içindir ki L - ^ lp lj, t \ O e s s s ' " U lj-^ jj 4is\ 5 L ik i malını, evlâdını ve memleketini bırakmışlar. Onlar ancak Âllâh-û Teâlâ'nın fazlını, rızasını aramışlar. i» \ ^ A <]j_i-5j *Si1 û jj- * ^ j Medine'ye geldikten sonra da Âllâh'ın dinine, peygamberine yardım da ileri gelenlerdir. öj-3auaj1 hakiki sadık olanlar, halis olanlar bunlardır. ^j' işte 9- V5 j r j j-4-r y - ^ j r j '1-!1j j - 3 j - j j i ' j s s ^ y \ s s Ojj ^ ^ ^ s s ^ y ^ y ^ jl >j j j J_ p Ij-^1L ü jj-^ x ^ o y s' ^ ^»/ y ^ ^ s y Oj-j^jLioJl y & lljdjjl& ^ *» ^j -oj ^ y g *

172 Tefsir Sohbetleri ^ o ^ y s i_*iiî j_j> ûz-^v'j j I.Jl.JI jj-is j_ jjj lj Onlardan önce (Medine'yi) yurt ve imân evi edinen kimseler, (Ensâr.) j_ J Oj 4->4 Kendilerine göç edip gelenleri severler. V j Muhacirlerine verilen şeylere karşı, kâlplerinde haset ve gıpta ~ f * S duymazlar. 1_$j Ou j J j İ.S1 ^Jlp j LLo Kendiy ^ lerinin muhtaç oldukları şeyi dahi, onlara tercih ederler. «L-wJiS Kim kendisini (mal) hırsından, (kıskançlıktan) ve hasislikten korursa, i_* d u J j li işte dünya ve ahirette felâh ve necat bulanlardır. Ensârın Muhacirlere karşı tutum ve davranışı, aynen âyette belirtilen çerçeve içinde cereyân etmiş, kendileri muhtaç iken başkalarının ihtiyacını giderme hasleti olan Ensâr'da doruk noktasına ulaşmıştır. * > 10- LyJL_>js J_>jJl l_l>!l_ü js s \ ZjJj ÜJ Jj-ûJ &J_*J jz>- ^3-J.J.Jlj j3^j l_9^j LjjJ lj_ial ^A_p l_ı>^_s ül_*wlj İ - a JÛu j-j» j L r j _Bunlardan sonra gelenler, (Tabiin ve ' " ' " > o,, > > bütün Mü'minler,) onların hakkı da budur. L U jjss>i L U J Oj-Jj-U o } $ û L U V L j-udl Ey Rabbimiz! Bizleri ve bizden önce ' s ' ' ^ a ' imân eden din kardeşlerimizi mağfiret buyur. L U j İ.3 j_>uu / L p Yâ Rabbi, onlara karşı kalbimizde kin ve haset bırakma.,_ ^ 5 LsjJ dlji L U J Yâ Rabbi, şüphesiz ki sen Rauf'sun ' " ' y " mübalağa ile merhametlisin. Muhacir ve Ensar'ın arkasından gelenler, kıyâm ete kadar gelmiş ve gelecek olan Mü'minlerdir. Ashâb-ı Kiram'ı hayırla yadeto

Haşr Sûresi 173 mek, onlara dil uzatmamak, kin beslememek, âyetin işaret ettiği hususlardır. * > 11- J^_aİ Ijj_û " j- jjj l f 0y>-ıy (j ö-slj j- jjj l f İl j l j l! İ lj U l f - b y J 1 j ç J z» j_ İ İ f-u - > î U-İ y ^ X ^ + Jî J!^ o ^ ^ J!ö -* üj_olso f g.j J < t ) «üılj f f - ı u l Ij-âSlS j_jjj1 ^J1 j_3 1JI Ey Habibim Ekmelerrussûl (SaNâNâhû ' " ', > > Aleyhivesellem,) münâfıkların halini beyân et. ^ gmj^-j Oj-!j ; Kendi dostları olan yahudilere diyorlar. Ul& I JÂ I Ehl-i kitap olan yahudilere diyorlar ki; j- y y-l y j "Eğer siz yurdunuzdan çıkarılırsanız mutlaka biz de sizinle beraber ' i s * ) * çıkarız. IİJI lju>-1 I x - i *_Jaj J j Sizin aleyhinizde kimseye aslâ itâat 0 ) O ' ^ ' A>) s * etmeyiz. jj L b y û'j Ve eğer sizinle harp olunursa j - H! mutlaka yardım ederiz." eder ki o münâfıklar, gerçekten yalancıdır. y i l İ^-İj iüilj Âllâh-û Teâlâ, şehâdet > > 12- U LJj f gjjj^> 'if lj_ijji Ur-b f 6*- üj j - 1 lj j>-l UL-İ üjj 1 f J jl_ o V l j İ^J f &jj_^j dy-rj*h J ' y-1j-sj Celâlim hakkı için şayet çıkarılırlar ' ' t * a ' sa (bu münâfıklar,) onlarla beraber çıkmazlar. 1j_bj3 j- jj J Savaşa tutuşmuş olsalar, Oj ^- İŞ J J onlara yardım e tm e z le r.y y a S J jd j J L o J l 5 JJİJ Yardım etseler bile arkalarını dönüp kaçarlar, sonra da kendileri yardım görmezler. 13-1 ^j-î Wİİiİ''dA)l j a f-ajjj-*3 J-^l toil y y j/ jj? y l-lâj Ü.I j i S j Âllâh CelleCelâlûhû emredi-

174 Tefsir Sohbetleri yor, Habibine. Halik-i Kâinat, onların kâlplerinde sizden korkuları, Âllâh-û Teâlâ'ya olan korkularından daha şiddetlidir. p i^ 5 L > d ü i Ûjj-âi-j J Bunun sebebi, malûmatı olmadığından. Âllâh'm azam etini anlamıyor, onun için Âllâh'tan korkmuyor. Münâfıkların Âllâh'tan çok, Mü'minlerden korkmaları; Âllâh'ın, onlara karşı azabını tehir etmesinden ileri gelmektedir. 14- j. -.) j. «Li j J_j>- tljj j-? j l 4 ^J 9^-S Sfj l * ; ' / U L*. öj-laj V çj_î i *l j ^LLJo ^X_.J i jjiîj l * j ' i ; J J s s V Onlar (yahudiler ve münâfıklar) toplu olarak sizinle mükatele edemezler. VI Meğer ki müs- Je jj /* ^ tahkem mevki şehirlerde j JlJ- *1jj.%_» J veya duvarlar arkasında bulunsunlar. JuJ_S ^ Kendi aralarında savaşları ise şiddetlidir. UL*. Onları toplu zannedersin hâlbuki öyle değil. ^ L i jjiâ 'j Hâlbuki kalpleri dağınık, darmadağınıktır. d ü İ Ûj- I âi j J mezler. Şu sebeple ki (haklarında elverişli olan şeyi) akıl etn 15- ç-jj tijii-p i_gjj Ç-Aj^j ijîio j? j i,f^ı ^_.a JLŞj lj_5li U L y j - a J Ju i* Onların hâli, kendilerinden az önce geçenler (Bedir'dekiler veya Kaynuka) gibidir ki ettikleri küfür ve isyânın kötü akıbetini (dünyada) tattılar. ^_J1 tlljl_p (Ahirette de) onlar için elim bir azap vardır. 16- t^ j ı ^_*j Jl-Î.j İS" l «Jlâ j İS"l Ol *-**^Aj J l i Oj j l L - i J l JjLa.S" i^-dla-ll (»j i l c_iu-l ^_*j

Haşr Sûresi 175 JİSİ cjl-s İ tjlk^ U l J ju i* (Yahudileri kıtale teşvik eden m ünâfıkların) hâli de şeytanın hâli gibidir. <^' J/-5 3 l? s ' ' S' <1jj *ül J î/j-i ^Jİ dıl> Çünkü şeytan insana "inkâr et" der. İnsan inkâr edince de "ben senden uzağım çünkü ben, âlemlerin Rabbi olan Âllâh'tan korkarım" der. Bazılarına göre; küfreden insandan murâd Ebû Cehil'dir. Bedir harbinde iblis ona; "Bugün size kimse galebe çalamaz. Çünkü yardımcınız benim" demiş. Fakat Cebrâil Aleyhisselâm'ı, Rasûlûl- lâh (Sallâllâhû Aleyhivesellem) ile birlikte görünce, ondan korkup küffardan ayrılm ış ve kâfirler bozguna uğramıştır. İnsandan murâd; Râhip Bersisâ'dır diyenler de vardır. Bersisa'ya okumak için bir kadın getirmişler. İblisin vesvesesi ile Bersisâ ona zinâ etmiş, gebeliği meydana çıkınca yine İblisin vesvesesi ile kadını öldürüp defnetmiş. İblis bu sefer, mâcerayı kadının ailesine haber vermiş. Mesele anlaşılıp Bersisâ'nın asılmasına karar verilince İblis ona gelip; "Bana secde edersen, seni kurtarırım " demiş. Bersisâ ona secde edip kâfir olunca İblis; "Ben, Âllâh'tan korkarım " diyerek oradan kaybolmuş. 17 x * trr s ^ / s * ~ 9 s / ' ' S llusj ı^ j ^ jyu- j U i ıjiso J? ^ S S "' S ' " S L ^ i j/_dl LSJ i L*45l Nihayet ikisinin de sonu, içinde ebedi kalacakları ateş olacaktır. J1 c J İ J İşte (küfür ve nifakta nefislerine) zulmeden zalimlerin cezâsı bus dur. Burada; azanla azdıran veya kâfirle şeytanın akıbeti açıklanmıştır.

176 Tefsir Sohbetleri <- 18- İMİ Ij _2jIj J_jÜ CU-«l l a jj-d i j k'..'ij İ İ IJ >I Ij-laI j-j jji L^jj l-j ^ s s s ) ^ İ)j L>..xj İ)I j I j i i l j-jjji 1 $ Ü Ey Âllâh-û Rasûlûllah'a imân edenler. Hh\ IjüÜI A ' A J O Âllâh'tan korkunuz, ÂNâh'ın emrine muhalefet yapmayınız. jju l J>j.î U> J J Ü Her nefis yarına (Kıyâmet gününe) ne hazırlay dığına baksın. aü\ Ij-âjlJ Âllâh'tan korkunuz, Oj-U-*j L L Âllâh-û Teâlâ bütün yaptıklarınızdan haberi olandır. û' X * / Jl ^ J 1» J, * t>s Jt O s " ' ^ X + * X Jt * S / 19 j j-5-vulâji clijlijji r ^«««d >I r ^ ili i I IjjjJlS I j j.xj Ij_i5 IjJ jso J J Âllâh'ı unutup da ÂNâh'ın da r kendilerini unuttuğu kim seler gibi olmayın. *_ dı_sjjl (Kendilerine fayda verecek şeyleri işitmez, onları halâs edecek hayır ve hasenâtı düşünmez, azaptan koruyacak amelleri işlemez oldular.) Onlar fâsık olanların tâ kendileridirler. 20- r _ i d ^ İI ^ r * f ^ İ I A-İİI ila - J J  V jjj_sljâ_îi b s' o s s s s <_L>JI <İAJk*>\J j/-dl I ^ J L I j J Cennet ehli ile cehennem ehlini müsâvi mi zannedersiniz? Elbette müsâvi değildir. JL>Lk^\ Oj^-5/Ul <_L*JI Cennet ehli, fâiz olanlardır, nimet sahipleri olanlardır. Dünya ve ahiretin nimetleri onlara veriliyor. 2 1 - i  l i - j-a l i l a l a U L ş jjjü I IJ_k ıii^ı_j_i jj^ 5Cû! j (j>,l-~y L-fr.Jl-LaVI ^Lİjj J-l> - ut-j* /-^yl j-j Biz Azimüşşân, eğer bu Kur'ân'ı

Haşr Sûresi 177 büyük bir dağın üzerine gönderseydik, Kur'an ona nâzil olsaydı. Ey Habibim görecektin o dağı, toil 4İ_İJ- li-il*- Âllâh-û Teâlâ'nın korkusundan o dağ baş eğerek, parça parça ola ^ Cî ' s ' s' } s* s- O muş görürdün. 0jj_! ^4-^ L^jjiaS JlU>Vl c _bj Bu m isâlleri insanlara düşünsünler diye veriyoruz. 22- ^ S l ^ i i ı j ^ J liı ^ > VI 31 V & ı > ^ jj I J_a Âllâh CelleCelâlûhû, J_a VI SJ! V O'ndan başka bir mâbûd yok, O'ndan başka bir m aksut yok. esl^ L li j ^ JIp Hem gaybı, görülmeyeni bilir hem de şehâdeti, görüleni bilen- dir.^-^j^^jji J_a Rahman, dünya ve âhirette O'dur. Rahman dünya umuruna ait Sıfat-ı İlâhiyedir. Dünya bir Sofrayı İlâhiye'dir. Dost, düşman, Mü'min, kâfir, münâfık hepsi ondan yiyor. Rahim ise hastır, ahiret nimetleri kıymetli olduğu için imân sahiplerine veriliyor. 23-5 - ^ d ı ^ j d iı f L U ı j - j Ü i ı d i l d i Vı a_iı V ^.j^ı i ı > ö j t j J i ıd > i>ı jil^ iı > > iı ^ ^ i J_a VI 2JI V ^ jj l 4İil J_a Yine mâbudum bil hak, maksût O'dur, ^ ^ } ' Os' mâbud O'dur. d L Ü JI Melik hükümdardır, mülkünde tasarruf eder. I r-jj-â JI Tefekkürün fevkinde yüksektir. Fikrim iz, hayalim iz O'nun azametini anlayamıyor. Jl Selâm et verici, teslim edicidir. Dost ' o larını selâm ete erdiricidir, J-^JİJI dostlarını em niyete kavuşturano ^ dır. Muhafaza edicidir, dostlarını azaptan muhafaza edi- ' o ^ s yor. >_jyiji Kavidir galiptir. Galibin galibidir. jll J1 İstediğini zorla 1 h? s' o yaptırandır. İstediğini yapar, kimse O'nu m ecbur edemez.

178 Tefsir Sohbetleri Azamet sahibidir, lâyık olmayan şeylerden münezzehtir. «Üil ö jjs 4 L İ p Âllâh-û Azimüşşân! Müşriklerin, puta tapanların ortak koştukları şeylerden münezzehtir. verici. 24- U U 4_J & L 3 j J U J l Ü koyucu. ^ j_ jj. *Jl j _ aj lj olj-w~jl J.i> O'dur Âllâh 1yoktan var edici, g j/ J J I vücut şekil o ^ < ' Ana rahminde çocuğa sûret veren, insan şekline CL VI U Esma-ü hüsne O'nundur. En güzel isimler O'nundur. (Cenâb-ı Hak'kın 99 Esma-i Hüsna'sını okuyan, devam eden, sayana Cenâb-ı Hak birçok iltifatlar, ihsanlar yapar, şühedâ zümresine girer.) o l J L U l ü> 4_J Göklerde ve yerde ne varsa hepsi, O'nu tesbih ve tenzih eder. ^ y Ü l JJkj Âllâh CelleCelâlûhû; Azizdir, galibin galibidir. Hakîmdir, her şeyi hikmeti uyarınca yapandır. Haşr sûresinin bu son üç âyetinin fazileti hakkında Peygamber Sallâllâhû Aleyhivesellem efendimiz şöyle buyurmuştur; Her kim sabahleyin üç def'a "Eüzû binahissemül alim i m ineşşeytânirra- cim " dedikten sonra, Haşr sûresinin sonundaki üç âyeti okursa; Âllâh, onu akşama kadar bağışlamasını dileyecek yetm iş bin m e lek görevlendirir. O kimse o gün ölürse şehit olarak ölür. Akşam leyin ölürse yine böyledir.