Resmi Gazete Tarihi: 28.09.2008 Resmi Gazete Sayısı: 27011 5510 SAYILI KANUNUN 100 ÜNCÜ MADDESİNİN UYGULANMASI HAKKINDA TEBLİĞ BİRİNCİ KISIM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 100 üncü maddesi gereğince, Kurum tarafından kişilerin sosyal güvenliklerinin sağlanması, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Kanuna göre Kurum alacaklarının takip ve tahsili ve 5510 sayılı Kanunla Kuruma verilen görevlerin yerine getirilmesi ile sınırlı olmak kaydıyla, bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, gerçek ve tüzel kişiler, kamu kurumları, kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlardan bilgi ve belge isteme yetkisinin usul ve esaslarını düzenlemektir. Kapsam MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, gerçek ve tüzel kişiler, kamu kurumları, kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşları kapsar. Dayanak MADDE 3- (1) Bu Tebliğ, 5510 sayılı Kanunun 100 üncü maddesi ile 28/8/2008 tarihli ve 26981 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 129 uncu maddesinin ikinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4- (1) Bu Tebliğ uygulamasında; a) Bankalar: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşları, b) Elektronik ortam: Bu tebliğde belirtilen bilgi ve belgelerin; bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, tüzel kişiler, kamu idareleri ve kanunla kurulan kurum ve kuruluşlarca; internet ve benzeri ortamda Kurumun veri tabanına aktarılmasını sağlayan elektronik portalı, c) Kamu idareleri: 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen kamu idareleri ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların bağlı idare, ortaklık, müessese ve işletmeleri ve yukarıda belirtilenlerin ödenmiş sermayesinin % 50 sinden fazlasına sahip oldukları ortaklık ve işletmelerden Türk Ticaret Kanununa tabi olmayanlarla özel kanunlarına göre personel çalıştıran diğer kamu kurumlarını, ç) Kanun: 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununu, d) Kurum: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığını, ifade eder. (2) Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 4 üncü maddesindeki tanımlar bu Tebliğ için de yapılmış sayılır. 1/ 7
İKİNCİ KISIM Genel Hükümler Genel Hükümler MADDE 5- (1) Bilgi ve belgelerin istenmesi, Kurum tarafından kişilerin sosyal güvenliklerinin sağlanması, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Kanuna göre Kurum alacaklarının takip ve tahsili ile 5510 sayılı Kanunla Kuruma verilen görevlerin yerine getirilmesiyle sınırlıdır. (2) Bilgi ve belgeler; bankalar, döner sermayeli kuruluşlar ve diğer gerçek ve tüzel kişilerden doğrudan, münferit olarak istenenler haricinde kamu idareleri ile kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlardan ise yapılan protokoller çerçevesinde istenir. (3) Bilgi ve belgeler istenirken veya verilirken, Devletin güvenliği ve temel dış yararlarına karşı ağır sonuçlar doğuracak haller ile özel ve aile hayatının gizliliği ve savunma haklarına ilişkin hükümler göz önünde bulundurulur. (4) Kurumca istenen bilgi ve belgelerin verilmesinde, özel kanunlardaki yasaklayıcı ve sınırlayıcı hükümler dikkate alınmaz. (5) Bu maddenin ikinci fıkrasında sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar, a) İstenecek bilgi ve belgeleri sürekli ve/veya belli aralıklarla vermekle, b) Bilgileri elektronik ortamda görüntülenmesini sağlamakla, c) Görüntülenen bilgilerin güvenliğini sağlamakla, ç) Muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü belge ile vermek zorunda oldukları bilgilere ilişkin mikrofiş, mikrofilm, manyetik teyp, disket ve benzeri ortamdaki kayıtlarını ve bu kayıtlara erişim veya kayıtları okunabilir hale getirmek için gerekli tüm sistem ve şifreleri incelemek için Kuruma ibraz etmekle, d) Kurumun belirleyeceği süre içerisinde bilgi ve belgelerle ilgili talebe cevap vermekle ve gereken kolaylığı göstermekle, yükümlüdür. (6) İstenecek bilgi ve belgelerin verilmesi süresi ve dönemi yapılacak protokol ile belirlenir. (7) Kurum, Kanun gereğince; a) Her türlü bilgi ve belgenin internet, elektronik ve benzeri ortamda gönderilmesi hususunda gerçek ve tüzel kişilerin zorunlu tutulmasını, b) Kuruma verilmesi gereken her türlü belge, bildirge ve taahhütnameleri diğer kamu idarelerine ait formlarla birleştirilmesini ve söz konusu belgeleri kamu idarelerinin internet ve elektronik bilgi işlem ortamından alınmasını, c) Kamu idarelerine yapılmış bildirimlerin Kuruma verilmiş sayılmasını, ç) Kanun uygulaması ile ilgili olarak işveren, sigortalı ve diğer kurum, kuruluş ve kişilerin talepleri üzerine veya resen düzenleyecekleri her türlü bilgi ve belgelerin bilgi işlem ortamında oluşturulmasını, d) Bu fıkranın (ç) bendinde sayılan bilgi ve belgelerin sadece internet ve benzeri ortamda ilgili kişilere verilmesini, kararlaştırmaya yetkilidir. (8) Bilgi ve belgeleri yapılacak protokolde belirtilen sürede; mücbir sebep olmaksızın vermeyenlere Kanunun 102 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi gereğince aylık asgari ücretin beş katı tutarında, bilgi ve belgelerin geç verilmesi halinde ise aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır. (9) Elektronik ortamda hazırlanacak bilgi ve belgeler, adli ve idari makamlar nezdinde resmi belge olarak geçerlidir. (10) Belge ve bilgileri, internet, elektronik ve benzeri ortamda göndermekle yükümlü tutulan gerçek ve tüzel kişilerin, Kurumun bilgi işlem sistemlerinin herhangi bir nedenle hizmet dışı kalması sonucu bilgi ve belgelerin, protokolde öngörülen sürenin son gününde 2/ 7
gönderilememesi halinde, sorunların ortadan kalktığı tarihi takip eden beşinci iş gününün sonuna kadar gönderilmesi halinde, söz konusu yükümlülükler protokolde öngörülen sürede yerine getirilmiş sayılır. ÜÇÜNCÜ KISIM Alınacak Bilgi ve Belgeler BİRİNCİ BÖLÜM Bankalar Gelir ve aylık ödemesi yapan bankalar MADDE 6- (1) Gelir ve aylık ödemesi yapan bankalarca; a) Her ay hesaplar kontrol edilerek, geriye yönelik 6 aylık periyotlarda hareket görmeyen kayıtlar elektronik ortamda Kuruma bildirilir. b) Bir defaya mahsus ödenmek üzere gönderilen toptan ödemeler ve vereselerin, her ay geriye yönelik 6 aylık periyotlarda kontrol edilmesi sonucunda ödemesi yapılmayanların tespiti yapılarak elektronik ortamda Kuruma iadesi sağlanır. c) Gelir ve aylık sahiplerinin maaş hesapları, görüntüleme amaçlı olarak Kuruma açılır. ç) Gelir ve aylık sahiplerine ATM kartı verilirken, bankalarla yapılacak sözleşmelerde, kartla yersiz çekilen tutarların ilgilinin birinci derece akrabalarından tahsil edileceği ne ilişkin hükmün yer alması sağlanır. d) Gelir ve aylık ödemesinin kanuni temsilcilere yapılması durumunda, gerek kanuni temsilci değişiklikleri gerekse temsil sürelerinin sona ermesine ilişkin bilgiler elektronik ortamda Kuruma bildirilir. e) Hak edilen gelir ve aylıkların Kurum tarafından sehven farklı bir bankaya gönderilmesi ve ödeme yapıldıktan sonra adres değişikliği olması durumunda, bu tür ödemelerin Ziraat Bankası şubelerince yapılması sağlanır. f) Kurumdan gelir ve aylık alanlardan yapılan icra ve diğer kesinti iadelerinin, icra dairesi, kurum adı, icra dosya numarası ve kesinti dönemi bilgilerini de ihtiva edecek şekilde ve elektronik ortamda Kuruma bildirilmesi sağlanır. Bankalar MADDE 7- (1) Bankalarca; a) Kurumca talep edilmesi halinde, 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesi gereğince Kurumca aile içindeki geliri, kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az vatandaşların bu miktarların üzerinde banka hesaplarında paralarının bulunup bulunmadığı bilgisinin kimlik bilgileri ile birlikte elektronik ortamda Kuruma verilmesi sağlanır. b) Bankaların veri tabanı kullanılarak, Kuruma borçlarını vadesinde ödemeyen borçluların, işyeri ve ikamet adresleri ile hesap bilgileri ve hareketlerinin Kurumca yetkilendirilen personele internet ortamında görüntülenmesi sağlanır. c) Kurumca, gerekli alt yapının sağlanması ile Kuruma borçlu olanların, bankalardaki hesaplarına elektronik ortamda haciz konularak, hacze tabi meblağların Kurum hesaplarına aktarılması sağlanır. ç) Kurumca talep edilmesi ve işveren ile çalışanı arasında sigortalılık ilişkisinin tespiti amacıyla, ücret ödemesinin vadesiz mevduat üzerinden yapılması durumunda, mevduat sahibi ve para yatırılan kişinin ya da havale ile yapılması durumunda da havale gönderen ile havaleyi alanlara ait kimlik bilgileri Kuruma bildirilir. 3/ 7
d) Tüketici kredisi talebinde bulunan ve bir işyerinde hizmet akdiyle çalışanlardan istenen maaş ücret bordrosunun Kurumun internet sitesinden ödenen prim miktarları karşılaştırılarak eksik bildirimde bulunanların Kuruma bildirilmesi sağlanır. e) Kuruma borcu bulunanların ticari kredi talepleri Kuruma bildirilir. İKİNCİ BÖLÜM Kamu Kurum ve Kuruluşları İçişleri Bakanlığı MADDE 8- (1) Nüfus ve Vatandaşlık Genel Müdürlüğünce; a) Kimlik paylaşım sisteminden elde edilmekle birlikte, kişinin kimliği veya yerleşim bilgilerinde tereddüt olması halinde Kurumca elektronik ortamda ve belirlenecek formatta eksik olan bilgilerin verilmesi sağlanır. b) Kuruma borçlu olanların elektronik ortamda ikametgah bilgileri Kuruma verilir. (2) Emniyet Genel Müdürlüğünce; a) Kurumca talep edilmesi halinde Türk vatandaşı olmayanlardan gelir ve aylık talebinde bulunanlar için ikamet tezkeresi bilgileri Kuruma verilir. b) Kurumca aylık bağlananların yurt dışına çıkıp çıkmadıklarına dair bilgilerin Kuruma verilmesi sağlanır. c) Kuruma borçlu olanların taşıtlarla ilgili mal araştırmalarının yapılmasını teminen, taşıtların trafik sicilleri üzerindeki takyidatları ve borçlu taşıt sahiplerinin en son adresleri elektronik ortamda Kuruma verilir. (3) Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünce; 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamında Kurumdan aylık almakta olan veya aylığa hak kazanacak belediye başkanları ile bunların hak sahiplerine makam, görev ve temsil tazminatı ödenebilmesi amacıyla bugüne kadar belediye başkanlığı yapmış olanların veya yapmakta olanların görev sürelerini ihtiva eden bilgilerinin elektronik ortamda Kuruma bildirilmesi sağlanır. (4) Mülki idare amirliklerince; 5510 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi gereğince ana ve babaya aylık bağlanmasında, ana ve babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelir in tespiti için gerekli görülen bilgilerin Kuruma verilmesi sağlanır. (5) Valilikler, belediyeler ve kaymakamlıklarca; prim borçlarının doğal afetler nedeniyle ertelenmesi durumunda, işverenlerin afet kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceğinin tespiti için, zarar tespit tutanakları ile afet kapsamında olup olmadıklarına ilişkin bilgiler Kuruma verilir. (6) Valilikler, belediyeler ve il özel idarelerince, ruhsat ve ruhsat niteliği taşıyan belgeleri alarak inşaat işyerlerinde işçi çalıştırmaya başlayan işverenlerin, bu faaliyetlerinden dolayı Kuruma işyerlerini tescil ettirip ettirmediklerinin tespiti ve kontrolü amacıyla alınan belgelerin talep edilmesi halinde Kuruma intikali sağlanır. Milli Eğitim Bakanlığı MADDE 9- (1) Anılan Bakanlıkça; Kurumdan hak sahibi olarak gelir ve aylık alan çocukların öğrencilik niteliğine ilişkin belgelerinin elektronik ortamda Kuruma verilmesi sağlanır. Yükseköğretim Kurulu MADDE 10- (1) Anılan Kurulca; a) Kurumdan hak sahibi olarak gelir ve aylık alan çocukların öğrencilik niteliğine ilişkin bilgi ve belgelerinin elektronik ortamda Kuruma verilmesi sağlanır. 4/ 7
b) 23/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun uygulanmasında sağlık bilimleri lisansiyerlerine yönelik kurumlara verilen görüşler ile denklik konusunda verilen kararlar Kuruma internet ortamında görüntülenir. Maliye Bakanlığı MADDE 11- (1) Vergi dairelerince; a) Kurumdan gelir ve aylık alanlardan 5510 sayılı Kanun kapsamında yeniden çalışmaya başlayanların tespiti için talep edilmesi halinde sigortalılığa ilişkin bilgi ve belgeler Kuruma verilir. b) Kurumdan gelir ve aylık almakta iken ölen ve hak edilip de alınamayan gelir ve aylıkların varislere ödenmesi için 15/6/1959 tarihli ve 7338 sayılı Veraset ve İntikal Kanunu gereğince vergiden muaf olunduğuna dair bilgi ve belgelerin elektronik ortamda Kuruma verilmesi sağlanır. c) Vergi kayıtları, muhtasar beyanname ve yoklama fişleri bilgileri elektronik ortamda Kuruma verilir. (2) Gelir İdaresi Başkanlığınca; teşvik kanunlarından yararlanmak için Kuruma müracaat edecek olan işverenlerin gelir vergisi mükellefi olup olmadıkları bilgisinin Kuruma verilmesi sağlanır. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı MADDE 12- (1) Meslek Odaları ve Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Memurluğunca; Kurumdan gelir ve aylık alanlardan 5510 sayılı Kanun kapsamında yeniden çalışmaya başlayanların tespiti için talep edilmesi halinde sigortalılığa ilişkin bilgiler ve belgelerin Kuruma verilmesi sağlanır. (2) Ticaret Sicil Memurluklarınca; Kurumca talep edilmesi durumunda ticaret şirket ve ortakları hakkında bilgilerin elektronik ortamda Kuruma verilmesi sağlanır. (3) Teşkilatlandırma Genel Müdürlüğünce; inşaat faaliyetleri devam eden yapı kooperatiflerinin faaliyet durumları, yönetici ve ortakları ile hisse paylarına ilişkin bilgiler Kuruma bildirilir. (4) Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonunca; esnaf ve sanatkarlar sicil müdürlüklerinin veri tabanları kullanılarak Kuruma borçlu işverenlerle ilgili bilgilerin elektronik ortamda Kuruma görüntülenmesi sağlanır. Milli Savunma Bakanlığı MADDE 13- (1) Anılan Bakanlıkça; sigortalıların askerlikle ilişiklerinin olup olmadığına veya askerlik sürelerine ilişkin bilgileri elektronik ortamda Kuruma verilir. Adalet Bakanlığı MADDE 14- (1) Anılan Bakanlıkça; a) Kurumca talep edilmesi halinde, Kurumdan gelir ve aylık alanlar için kanuni temsilcilere yapılan ve mahkemelerce vasi ve kayyım tayinine ilişkin belgeleri Kuruma bildirilir. b) Kurumca talep edilmesi halinde, sigortalıların hangi ülkede çalıştıkları, varsa sigorta sicil numaraları ile birlikte kimlik bilgileri icra daireleri veya mahkemeler vasıtasıyla Kuruma verilmesi sağlanır. 5/ 7
Banka Sandıkları MADDE 15- (1) Anılan sandıklarca; Kurumdan gelir ve aylık almakta olanlar ile bunların hak sahiplerinin gelir ve aylığa müstehak olup olmadıklarının tespiti amacıyla istenen bilgilerin elektronik ortamda Kuruma verilmesi sağlanır. Türkiye İş Kurumu MADDE 16- (1) Anılan Kurumca; teşvik kanunlarından yararlanmak için Kuruma müracaat edecek olan işverenlerin, bu kanunlar kapsamına girip girmediğine ilişkin bilgiler elektronik ortamda Kuruma verilir. Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü MADDE 17- (1) Anılan Genel Müdürlükçe; Kuruma borçlu olanların taşınmaz mal bilgilerinin elektronik ortamda Kuruma verilmesi sağlanır. Denizcilik Müsteşarlığı MADDE 18- (1) Anılan Müsteşarlıkça; gemi sicil dairelerinin Kuruma borçlu olanlarla ilgili mal araştırmalarının yapılmasını teminen, gemilerin sicilleri üzerindeki takyidatları ve borçlu taşıt sahiplerinin en son adreslerinin, Kurum personeline verilecek şifrelerle elektronik ortamda Kurumca alınması sağlanır. Kamu İhale Kurumu MADDE 19- (1) Anılan Kurumca; kurumlardan ihale alan ve Kuruma borçlu gerçek ve tüzel işyeri işverenlerle ilgili bilgilerin elektronik ortamda Kuruma görüntülenmesi sağlanır. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası MADDE 20- (1) Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.ce, Kuruma borçlarını vadesinde ödemeyen borçluların hisse senetlerine haciz konulmasını teminen, yapılan işlemlerin elektronik ortamda Kurumca yetki verilen kişilere görüntülenmesi sağlanır. (2) Takas ve Saklama Bankası A.Ş.ce, Kuruma borçlarını vadesinde ödemeyen borçluların İMKB de işlem sırası kapalı olduğundan kayda tabi tutulmamış hisse senetleri ile bireysel emeklilik fon katılım paylarına haciz konulmasını teminen, yapılan işlemler elektronik ortamda Kurumca yetki verilen kişilere görüntülenir. Türk Patent Enstitüsü MADDE 21- (1) Anılan Enstitüce; marka, patent ve tasarım başvuru sahiplerinin sorgulanması amacıyla, bu sorgulamaya ilişkin veri tabanı Kuruma görüntüleme amaçlı olarak açılır. Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşları MADDE 22- (1) Ruhsat vermeye yetkili diğer merciler ve özel hukuk tüzel kişilerince; ruhsat ve ruhsat niteliği taşıyan belgeleri alarak inşaat işyerlerinde işçi çalıştırmaya başlayan işverenlerin, bu faaliyetlerinden dolayı Kuruma işyerlerini tescil ettirip ettirmediklerinin tespiti ve kontrolü amacıyla ruhsata ilişkin alınan bilgi ve belgelerin talep edilmesi halinde Kuruma intikali sağlanır. (2) İhale makamı kamu idareleri, döner sermayeli kuruluşlar ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlarca; ihale yoluyla her türlü işi üstlenenlerin Kuruma bu işlerden dolayı işyerlerinin tescilini yaptırıp yaptırmadıklarının, yaptırmış olmaları halinde ise yapılan işle ilgili Kuruma verdikleri bilgilerin doğruluğunun tespiti amacıyla, bu işleri üstlenenler ile bu 6/ 7
işlerden dolayı yapılacak olan asgari işçilik tespiti için üstlenilen işle ilgili bilgiler Kuruma bildirilir (3) Kurumdan aylık almakta iken kamu görevlisi olarak göreve başlayanların Kuruma bildirilmesi sağlanır. (4) Gizli olması nedeniyle resmi gazetede yayımlanmayan yönetmelik vb. belgelerin Kurumca belirlenecek yetkili personele elektronik ortamda görüntülenmesi sağlanır. (5) 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında emsal aylık listelerinin kurumların web sitesinde yer alması sağlanır. (5) Kamu görevlilerinin ödenecek emeklilik ikramiyelerinde dikkate alınmak üzere, kıdem tazminatı süreleri bilgilerinin Kurumca internet ortamında alınması sağlanır. DÖRDÜNCÜ KISIM Ortak hükümler, Yürürlük ve Yürütme BİRİNCİ BÖLÜM Ortak Hükümler Ortak hükümler MADDE 23- (1) Alınacak kimlik bilgilerinde; gerçek kişiler için T.C. kimlik numarası, tüzel kişiler için de vergi numarası nın mutlaka bildirilmesi esastır. (2) Tebliğ de belirtilen bilgi ve belgeler, kamu idareleri ile kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlardan ise yapılan protokoller çerçevesinde, diğerlerinden de doğrudan istenir. (3) Bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kurumlarla yapılacak protokollerde; a) Bu Tebliğ de yer alan ve Kurumca istenecek bilgi ve belgelerin verilme/alınmasına ilişkin usul ve esaslar ile bilgi ve belgelerin içeriği ayrıntılı olarak belirlenir. b) Kurum, bu tebliğ de belirtilen bilgi ve belgelerin içeriğini değiştirme yetkisine haizdir. (4) İstenilecek bilgi ve belgelerin verilme süresi ve periyodunun belirlenmesinde ve bu süre ve periyotların değiştirilmesinde Kurum yetkilidir. (5) Tebliğ de belirtilen bilgi ve belgelerin dışında, ayrıca bilgi ve belge istenmesinde de veya manuel olarak istenen bilgi ve belgelerin elektronik ortamda alınmasında Kurum yetkilidir. İKİNCİ BÖLÜM Yürürlük ve Yürütme Yürürlük MADDE 24- (1) Bu Tebliğ hükümleri 1/10/2008 tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 25- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı yürütür. 7/ 7