HOŞ GELDĐNĐZ Tevfik BAYHAN Bakanlık Đş Müfettişi Ramazan DOĞAN Bakanlık Đş Müfettişi
ĐŞ TEFTĐŞ KURULU BAŞKANLIĞI BAKAN
ĐŞ TEFTĐŞ KURULU BAŞKANLIĞI TÜRKĐYENĐN N DÖRT D BĐR B R YANINA HER AN ULAŞAN AN DĐNAMĐK K BĐR B R YAPIYA SAHĐPT PTĐR
ĐŞ TEFTĐŞ KURULU BAŞKANLIĞI GRUP BAŞKANLIKLARI
1- KISA ÇALIŞMA NEDĐR? Kısa çalışmayı; Genel ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya en az dört hafta süreyle işyerindeki faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması şeklinde tanımlayabiliriz.
2- KISA ÇALIŞMANIN ÜLKEMĐZ MEVZUATINDAKĐ GELĐŞĐMĐ NASILDIR? - 4857 sayılı Đş Kanunu dönemi(10.06.2003-25.05.2008 dönemi), - 4447 sayılı Đşsizlik Sigortası Kanunu dönemi(26.05.2008-28.02.2009 dönemi) ve, - 4447 sayılı Đşsizlik Sigortası Kanunu dönemi(01.03.2009 sonrası dönemi).
3- KISA ÇALIŞMA NE DEĞĐLDĐR? - Kısa çalışma ücretsiz izin değildir. - Kısa çalışma yıllık ücretli izin de değildir. - Kısa çalışma kısmi süreli çalışma değildir. - Đşçilerin fiilen çalıştırılmasına rağmen ücretlerin devlet tarafından ödenmesi değildir. - Salt işyerinin krizde olması nedeniyle yapılabilecek bir uygulama değildir.
4- KISA ÇALIŞMANIN MEVCUT UYGULAMASI HANGĐ MEVZUATLA DÜZENLENMĐŞTĐR? -4447 sayılı Đşsizlik Sigortası Kanunu (Ek-2. madde ve Geçici Madde 8) ile, - Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelikle düzenlenmiştir.
5- HANGĐ ĐŞVERENLER KISA ÇALI ALIŞMA BAŞVURUSUNDA BULUNABĐLĐR? - 4447 sayılı kanuna göre sigortalı sayılan kişileri hizmet akdine tabi olarak çalıştıran ve, -Genel ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerini en az 1/3 oranında azaltan veya işyerinde faaliyeti tamamen veya kısmen geçici olarak durduran işverenler başvuruda bulunabilir.
6- GENEL EKONOMĐK K KRĐZ NEDĐR? Ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olayların, ülke ekonomisi ve dolayısıyla işyerini ciddi anlamda etkileyip sarstığı durumlardır. Krizin varlığına, işçi ve işveren sendikaları konfederasyonlarının iddia etmesi veya bu yönde kuvvetli emarenin bulunması halinde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı duruma açıklık getirir.
7- ZORLAYICI NEDEN NEDĐR? Đşverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak bertaraf edilmesine olanak bulunmayan, dışsal etkilerden ileri gelen, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması ve faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan deprem, yangın, su baskını, salgın hastalık, seferberlik ve benzeri nedenleridir.
8- HANGĐ SĐGORTALILAR ĐŞSĐZL ZLĐK SĐGORTASI KAPSAMINDADIR? Kendisi adına işsizlik sigortası yatırılan ; - 5510 sayılı kanuna göre 4/a sigortalıları, -Đşveren tarafından çalıştırılan bütün güzel sanat kollarında çalışanlar ile düşünürler ve yazarlar, - Yabancı uyruklu kişilerden hizmet akdi ile çalışanlar, - 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesinde açıklanan sandıklara tabi sigortalıları talep edilebilir. vb. için
9- HANGĐ SĐGORTALILAR ĐÇĐN YAPILAN KISA ÇALI ALIŞMA TALEBĐ UYGUN BULUNMAZ? -Kısa çalışmanın başladığı tarihte, işsizlik ödeneğine hak kazanmamış olan işçiler, -Sosyal Güvenlik Destek Primi Ödeyerek Çalışanlar (Emekliler), - Geçici Đşgöremezlik Ödeneği Almakta Olanlar, -Kendi Nam ve Hesabına Çalışan Sigortalılar (4/B), -Memurlar (4/C), için yapılan kısa çalışma talebi uygun bulunmaz.
10- KISA ÇALIŞMA TALEBĐ NEREYE YAPILIR? Türkiye Đş Kurumu Birimine Yapılır ( Đl/Đlçe/Şube Müdürlüğü )
11- KISA ÇALIŞMANIN UYGUNLUK TESPĐTĐNĐ KĐM YAPAR? Genel ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle yapılan başvuruların uygunluk tespiti Bakanlık Đş Müfettişi tarafından yapılır.
ĐŞLETMENĐN KISA ÇALIŞMA BAŞVURUSU KISA ÇALIŞMA UYGULAMASINA BAŞLAMA ĐŞ MÜFETTĐŞĐNĐN KISA ÇALIŞMA TALEBĐNĐ ĐNCELEMESĐ ĐŞ MÜFETTĐŞĐNĐN KISA ÇALIŞMA TALEBĐNĐ ĐNCELEMESĐ 1- ĐŞLETMENĐN MALĐ VE EKONOMĐK DURUMU ĐLE KRĐZDEN ETKĐLENME DERECESĐ 2-ĐŞYERĐNDE ĐŞĐN KISMEN VEYA TAMAMEN DURDURULMASI yada HAFTALIK ĐŞ SÜRELERĐNDE 1/3 VEYA ÜSTÜ AZALMA (ancak işverenlik planlaması vet aahhüdü ile uygun görülebilir) ĐŞYERĐNDE ĐŞĐN KISMEN VEYA TAMAMEN DURDURULMASI HAFTALIK ĐŞ SÜRELERĐNDE 1/3 VEYA ÜSTÜ AZALMA 1- ĐŞLETMENĐN MALĐ VE EKONOMĐK DURUMU ĐLE KRĐZDEN ETKĐLENME DERECESĐ 2- ĐŞYERĐNDE ĐŞĐN KISMEN VEYA TAMAMEN DURDURULMASI yada HAFTALIK ĐŞ SÜRELERĐNDE 1/3 VEYA ÜSTÜ AZALMA (yasal sürelere uygunluk)
12- KISA ÇALIŞMANIN UYGUNLUK TESPĐTĐ NASIL YAPILIR? Bakanlık İş Müfettişi; -İşyerini gezip görmek, -İşyeri kayıt ve belgelerini incelemek, -İfade ve bilgi almak, suretiyle işyerinin krizden etkilenip etkilenmediğini ve kısa çalışmanın yöntemine uygun hareket edilip edilmediğine karar verir.
13- KISA ÇALIŞMA UYGUNLUK TESPĐTĐ SONRASINDA YAPILACAK ĐŞLEMLER? -Bakanlık Đş Müfettişinin kısa çalışmanın uygulanmasına ilişkin olumlu veya olumsuz kararı, Türkiye Đş Kurumu aracılığıyla işverenlere tebliğ edilir. - Kararın olumlu olması halinde kısa çalışmanın başlama ve bitiş tarihleri ile kısa çalışma ödeneğinden yararlanması uygun görülen işçilere ait liste yazıya eklenir.
14- KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞĐ HANGĐ HALLERDE KESĐLĐR? Kısa çalışma ödeneği alanların; - Đşe girmesi, - Yaşlılık aylığı almaya başlaması, - Herhangi bir sebeple silah altına alınması, - Herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması, - Geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması halinde kısa çalışma ödeneği kesilir.
15- KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞĐNĐN UZATILMASI MÜMKÜN MÜDÜR? Bakanlar Kurulu nun 02.07.2009 tarih ve 2009/15129 sayılı kararı ile - 4447 sayılı Đşsizlik Sigortası Kanununun geçici 8 inci maddesinde belirtilen esaslar çerçevesinde; 31/12/2009 tarihine kadar uzatma başvurusunda bulunulması, bir önceki kısa çalışma uygulamasının sona ermesi, kısa çalışma uygulaması devam eden ve aynı kişileri kapsayan uzatma talepleri hariç diğer talepler için yeni bir uygunluk tespiti yapılması koşulu ile kısa çalışma süresinin altı ay daha uzatılması kararlaştırılmıştır.
15- KISA ÇALIŞMAYA ERKEN SON VERĐLEBĐLĐR MĐ? -Đşveren, ilan ettiği süreden önce, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu; Kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı sendikaya ve işçilere altı işgünü önce yazılı olarak bildirmek zorundadır. Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer.
BAKANLIK ĐŞ TEFTĐŞ KURULU BAŞKANLIĞI TEŞEKK EKKÜR EDERĐZ...