Bilgisayara Giriş BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİSİ DERS NOTU - 1
Bilgisayarlar Dünyası Bilgisayarlar her yerde 2
Bilgisayar nedir? Bilgisayar, elektronik bir cihazdır ve kendi belleğinde depolanan talimatları sırasıyla uygulayarak çalışır. Veriyi toplar (girdi) İşler Bilgi üretir (çıktı) Bilgi İşlem Çevrimi 3
Bilgisayar nedir? 4
Bir Bilgisayarın Bileşenleri Bir bilgisayar, donanım olarak bilinen, birçok elektronik ve mekanik bileşene sahiptir. Girdi Aygıtı Bir bilgisayara veri ve talimatları girmenize izin verir. Çıktı Aygıtı Bilgiyi bir veya daha fazla kişiye aktaran donanım bileşenidir. Sistem Depolama Aygıtı Bilgisayarın, veri işlemek için kullanılan elektronik bileşenleri içeren kasasıdır. Veriyi, talimatları ve bilgiyi, gelecekte kullanılmak üzere saklar. İletişim Aygıtı Bir bilgisayarın, başka bilgisayar(lar)la ya da mobil aygıtlarla veri, talimat ve bilgi alışverişi yapmasını sağlar. 5
Bir Bilgisayarın Bileşenleri 6
Bilgisayar Kullanımının Avantajları ve Dezavantajları Bilgisayar Kullanımının Avantajları Hız Güvenilirlik Tutarlılık Depolama İletişim Bilgisayar Kullanımının Dezavantajları Sağlık Riskleri Gizlilik İhlali Kamu Güvenliği İşgücüne Etkisi Çevreye Etkisi 7
Bilgisayar Yazılımları Yazılım, bir diğer adıyla program, bilgisayara hangi görevleri, nasıl gerçekleştireceğini söyler. Sistem Yazılımı İşletim sistemi Yardımcı program Uygulama Yazılımı 8
Bilgisayar Yazılımları Yükleme (install), yazılımın bilgisayar, yazıcı ve diğer donanımlar ile çalışacak şekilde ayarlanması işlemidir. 9
Bilgisayar Yazılımları Programcılar yazılımı geliştirir veya bilgisayarın veriyi bilgiye dönüştürmesini sağlayan talimatları yazar. 10
Bilgisayar Kategorileri Masaüstü bilgisayarlar Mobil bilgisayarlar ve mobil aygıtlar Oyun konsolları Sunucular Ana bilgisayarlar Süper bilgisayarlar 11
Mobil Bilgisayarlar ve Mobil Aygıtlar Notebook Bilgisayarlar Tablet PC Akıllı telefon PDA 12
Mobil Bilgisayarlar ve Mobil Aygıtlar El Bilgisayarları Taşınabilir Medya Oynatıcıları Dijital Kameralar 13
Bilgisayar Kullanımı Örnekleri Ev Kullanıcısı Kişisel finansal yönetim Web erişimi İletişimler Eğlence Küçük Ofis/Ev Ofis Kullanıcısı Bilgi arama E-posta mesajları gönderme ve alma Telefon aramaları yapma Mobil Kullanıcı Bir ağ üzerindeki diğer bilgisayara veya internete bağlanma Bilgi transferi Video oyunlarını oynama Müzik dinleme Film izleme 14
Günlük Hayattaki Bilgisayar Uygulamaları Eğitim Finans Devlet Sağlık Hizmetleri 15
Günlük Hayattaki Bilgisayar Uygulamaları Bilim Yayıncılık Seyahat İmalat 16
Sistem Sistem, bilgisayarda veri işlemek amacıyla kullanılan elektronik bileşenleri içeren kasadır. 17
Sistem Bir masaüstü kişisel bilgisayarda, sistemin içerisinde şunlar bulunur: Sürücü yuvaları Güç kaynağı Ses kartı Video kartı İşlemci Bellek 18
Sistem Ana kart, sistemin ana devre kartıdır. Bir bilgisayar çipi entegre devrelere sahiptir. 19
İşlemci İşlemci, bir diğer adıyla merkezi işlem birimi (CPU), bilgisayarı çalıştıran temel talimatları yorumlar ve gerçekleştirir. Bir kontrol birimi ve bir aritmetik mantık birimini (ALU) içerir. Çok çekirdekli işlemci Çift çekirdekli işlemci Dört çekirdekli işlemci 20
İşlemci Bir işlemci çipi, çipin yanmasına neden olacak kadar çok ısı üretebilir. Bu yüzden ilave soğutma gereklidir. Soğutucular Sıvı soğutma teknolojisi 21
Veri Gösterimi Analog sinyaller süreklidir ve büyüklük ve kalite bakımından değişiklik gösterir. Sayısal sinyaller iki durumdan birisine sahiptir: Açık veya kapalı Çoğu bilgisayarlar sayısaldır. İkilik sistemde, iki adet sayı kullanılır (0 ve 1) Bit ler ve byte lar 22
Veri Gösterimi Bir bilgisayar devresi, bir elektriksel yükün varlığı ya da yokluğuna göre elektronik olarak 0 veya 1 ile gösterilir. Bir araya gelerek grup oluşturan sekiz bite, bir byte denir. Byte bilgisayarda tek bir karakteri temsil eder. 23
Bellek Bellek, işlemci tarafından gerçekleştirilmesi beklenen talimatları, bu talimatlar tarafından gerek duyulan veriyi ve veri işleme sonuçlarını saklayan elektronik bileşenlerden oluşur. Üç temel kategorideki nesneleri depolar: İşletim sistemi ve diğer sistem yazılımı Uygulama programları İşlenilen veri ve sonuç bilgisi 24
Bellek Bellekteki her konum bir adrese sahiptir. Bellek boyutu kilobyte (KB veya K), megabyte (MB), gigabyte (GB) veya terabyte (TB) ile ölçülür. 25
Bellek Sistem iki tip belleğe sahiptir: Geçici bellek Kalıcı bellek Güç kesildiğinde içeriği silinir. Örnek; RAM Güç kesildiğinde içeriği silinmez. Örnekler; ROM, flash bellek ve CMOS 26
Bellek RAM çipleri genellikle bir bellek modülü üzerinde yer alır ve bellek yuvalarına takılır. 27
Bellek Önbellek, sıkça kullanılan talimatları ve veriyi depolayarak bilgisayarın işlem hızını artırır. 28
Bellek Salt okunur bellek (ROM), bellek çiplerinin veri ve talimatları kalıcı olarak depolamasını ifade eder. Bir PROM (programlanır salt okunur bellek) çipi kalıcı olarak yazılabilen boş bir ROM çipidir. 29
Portlar ve Konnektörler Port, bir aygıtın bağlandığı veya sistem ile iletişim kurduğu noktadır (bazen jak olarak adlandırılır). Konnektör, bir kablonun ucundaki, porta giren parçadır. 30
Portlar ve Konnektörler 31
Portlar ve Konnektörler 32
Giriş Aygıtları Nelerdir? Giriş aygıtı, kullanıcıların bir bilgisayara veri ve talimatları girmelerine izin veren donanım bileşenidir. 33
Klavye Klavye, kullanıcının bilgisayara veri ve talimatları girmesi için kullanabileceği tuşlara sahip olan bir giriş aygıtıdır. 34
Klavye Çoğu masaüstü bilgisayar klavyelerinde 35
Fare Fare, avucunuzun içine rahatlıkla uyum sağlayan bir giriş aygıtıdır. Masaüstü bilgisayarlarda en yaygın olarak kullanılan giriş aygıtıdır. Fare, kablolu veya kablosuz olabilir. 36
Fare Fare işlevleri İşaretle Tıkla Sağ tıkla Çift tıkla Üç kez tıkla Sürükle Tekerleği döndür Tekerleği bastır 37
Trackball Touchpad İşaret Çubuğu Diğer Gösterme Aygıtları Trackball, üzerinde veya yan tarafında bir top bulunan sabit giriş aygıtıdır. Touchpad, basınç ve hareketi algılayan küçük, düz ve dikdörtgen biçiminde giriş aygıtıdır. İşaret çubuğu, klavyede tuşlar arasında yerleşmiş, silgili kalem şeklinde basınca duyarlı bir giriş aygıtıdır. 38
Dokunmatik Ekranlar ve Dokunma Duyarlı Yüzeyler Dokunmatik ekran, dokunmaya duyarlı bir giriş aygıtıdır. 39
Kalem Girişi Kalem girişi nde kalem veya dijital kalemi yazmak, çizmek veya seçim yapmak için düz bir yüzeye dokundurursunuz. 40
Ses Girişi Ses girişi, bir mikrofona konuşarak giriş yapılması işlemidir. Ses tanıma, bilgisayarın konuşulan sözcükleri ayırt etme becerisidir. 41
Video Girişi Web kamerası, bir kullanıcının aşağıdakileri gerçekleştirmesini sağlayan bir dijital video kamera tipidir. Video ve hareketsiz görüntüler yakalamak Video ekleri ile e- posta mesajları göndermek Anlık mesajlarınıza canlı görüntüler eklemek Canlı görüntüleri Internet üzerinden yayınlamak Görüntülü telefon aramaları yapmak 42
Tarayıcılar ve Okuma Aygıtları Flatbed Kalem veya avuç içi Sheet-fed Drum 43
Biyometrik Giriş Biyometrik cihazlar, kişisel karakteristikleri okuyup, doğrulayarak bir kişinin kimliğini tanır. Parmak izi okuyucu Yüz tanıma sistemi El tarama sistemi Ses doğrulama sistemi İmza doğrulama sistemi İris tanıma sistemi Retina tarayıcılar 44
Çıktı nedir? Çıktı, kullanıma uygun hale getirilecek şekilde işlenmiş veridir. 45
Çıktı nedir? Çıkış aygıtı, bilgiyi bir veya daha fazla insana aktaran donanım bileşeni tipidir. Görüntüleme aygıtları Yazıcılar Hoparlörler, kulaklıklar ve kulak içi kulaklıklar Veri projektörleri Etkileşimli beyaz tahtalar Güç geri bildirimli kumandalar Dokunsal çıkış 46
Görüntüleme Aygıtları Görüntüleme aygıtı, görsel olarak metin,grafik ve video bilgisini iletir. Monitör, ayrı bir çevrebirim olarak paketlenir. LCD monitör Widescreen 47
Görüntüleme Aygıtları Çözünürlük, bir görüntüleme aygıtındaki yatay ve dikey piksellerin toplam sayısıdır. Çözünürlük artışı, piksel sayısı ile doğru orantılıdır. 48
Yazıcılar Yazıcı, fiziksel bir ortam üzerine metin ve grafikler oluşturur. Yazdırılan bilgi, basılı kopya veya çıktı olarak adlandırılır. 49
Yazıcılar Mürekkep püskürtmeli yazıcılar Fotoğraf yazıcıları Lazer yazıcılar Termal yazıcılar Mobil yazıcılar Etiket ve posta pulu yazıcıları Çiziciler Büyük formatlı yazıcılar 50
Yazıcılar Çok fonksiyonlu çevrebirim (MFP), yazdırma, tarama, kopyalama yapan ve bazı modellerinde faks hizmeti veren tek bir makinedir. All-in-one aygıt olarak da adlandırılır. 51
Hoparlörler, Kulaklıklar ve Kulak içi kulaklıklar Ses çıkış aygıtı, müzik, konuşma ve diğer sesleri oluşturur. Çoğu bilgisayar kullanıcısı aşağıdaki durumlarda bilgisayarlarına hoparlör takar: Oyun oynarken yüksek kalitede ses almak Multimedia sunumlar ile etkileşim Müzik dinlemek Film izlemek 52
Diğer Çıkış Aygıtları Belirli amaç ve uygulamalar için diğer çıkış aygıtları kullanılabilir. Veri projektörleri Interaktif beyaz tahtalar Güç geri bildirimli oyun kumandaları Dokunsal çıkış 53
Depolama Aygıtları Depolama, veriyi, talimatları ve bilgiyi gelecekte kullanmak üzere saklamaktır. Depolama ortamı, bir bilgisayarın veri, talimatlar ve bilgiyi üzerinde tuttuğu fiziksel materyaldir. 54
Hard Diskler Hard disk, veri, talimatlar ve bilgiyi saklamak için manyetik parçacıkları kullanan bir veya daha fazla bükülmez, dairesel tablalara sahiptir. 55
Hard Diskler Hard diskler, veriyi yatay veya dikey kayıt yaparak saklayabilir. 56
Hard Diskler Hard disk in karakteristikleri: Kapasite Tablalar Okuma/Yazma Kafaları Silindirler Bölümler ve Parçalar Dakika başına devir sayısı İletim Hızı Erişim Zamanı 57
Hard Diskler Harici hard disk, bir kablo ile veya kablosuz olarak bilgisayarınıza bağlanan ayrı bir bağımsız hard disktir. Çıkartılabilir hard disk, bir sürücüye takabildiğiniz ve çıkartabildiğiniz hard disktir. Dahili ve harici hard disklerin minyatür boyutları da mevcuttur (minyatür hard diskler). 58
Flash Bellek Depolama Aygıtı Bellek kartı, bir bilgisayarda, mobil aygıtta veya kart okuyucu/yazıcıda takıp çıkarttığınız bir çıkartılabilir flash bellek aygıtıdır. CompactFlash (CF) Secure Digital (SD) Secure Digital High Capacity (SDHC) microsd microsdhc xd Picture Card Memory Stick Memory Stick Micro (M2) 59
Bulut Depolama Bulut depolama, bilgisayar kullanıcılarının depolama yapmasını sağlayan web tabanlı bir internet hizmetidir. 60
Optik Diskler Optik disk, metal, plastik veya lakeden yapılmış, lazer ile yazılan ve okunan düz, yuvarlak ve taşınabilir diskten oluşur. Genellikle yazılım, veri, dijital fotoğraflar, filmler ve müzikleri saklanır. Sadece okunabilir ve yeniden yazılabilir olmak üzere iki tiptedir. 61
Kaynakça CompTIA Strata Computer Science Ders Notları Chapter 1 Chapter 3 Chapter 4 Chapter 5 Chapter 6 Chapter 7 62