SĐRKÜLER Đstanbul, 23.03.2011 Sayı: 2011/74 Ref: 4/74

SĐRKÜLER Đstanbul, 23.03.2011 Sayı: 2011/74 Ref: 4/74 Konu: ĐNDĐRĐMLĐ ORANA TABĐ ĐŞLEMLERDE ĐADESĐ UYGULAMASINA ĐLĐŞKĐN GENEL TEBLĐĞĐ TASLAĞI YAYINLANMIŞTIR Gelir Đdaresi Başkanlığının internet sitesinde 10.03.2011 tarihinde Đndirimli Orana tabi Đşlemlerde Đadesi Uygulamasına Đlişkin Genel Tebliği Taslağı yayınlanmıştır. Gelir Đadesi Başkanlığınca yapılan açıklamada Hazırlanan Katma Değer Vergisi Kanunu Genel Tebliğ Taslağında 3065 sayılı Kanununun 29/2 nci maddesinin Bakanlığa verdiği yetkiye dayanılarak, iade taleplerine uygulanmak üzere, indirimli orana tabi işlemler kapsamında yapılacak iadelere ilişkin usul ve esaslara yönelik açıklamalara yer verildiği, bu taslağın geliştirilmesi ve yayımlanmaya hazır hale getirilmesi için Başkanlıkça çalışmalarının devam etmekte olduğu ; mevcut taslakta yer alan konuların geliştirilmesi, değiştirilmesi veya katkıda bulunulması ile ilgili görüş ve önerilerin belirtilen posta adresine iletilebileceği belirtilmiştir. Bilindiği üzere şimdiye dek indirimli oranda vergiye tabi işlemlerden doğan aylık ve yıllık iade uygulamasına ilişkin usul ve esaslar Katma Değer Vergisi Kanunu 29/2.maddesi ile 74, 76, 82, 85, 99, 101, 106 ve 107 seri no.lı genel Tebliğleri ve 41 no.lı Genel sirküleri ile açıklanmıştır. Đndirimli orana tabi işlemlerde Đadesi uygulamasına ilişkin genel tebliğ taslağında belirtilen özellik gösteren düzenlemeler kısaca aşağıdaki gibidir. 1- Đade tutarının hesaplanmasında hesaplanan verginin yüklenilen vergiden yüksek olduğu durumda oluşan (-) farklar iade tutarından düşülecektir. Đndirimli orana tabi işlemlerde iade tutarı, indirimli orana tabi teslim veya hizmetle ilgili olarak yüklenilen vergi ile söz konusu işlemler üzerinden hesaplanan vergi arasındaki farkın sonraki döneme devreden ile karşılaştırılması sonucu belirlenmektedir. Bu hesaplama yapılırken, indirimli orana tabi işlemler üzerinden hesaplanan verginin bu işlemler nedeniyle yüklenilen vergiden yüksek olduğu dönemlerdeki tutarlar arasındaki fark cari dönem sonu iade edilebilir tutarından düşülecektir. 2-Aylık ve yıllık iadelerde talep edilebilecek azami sınırlar konusunda açıklamalar getirilmiştir. Aylık iade taleplerinde azami iade tutarı yüklenilen vergi ile söz konusu işlemler üzerinden hesaplanan vergi arasındaki farkın %1 oranına tabi işlemler için işlem bedelinin %17 sini, %8 e tabi işlemler için ise işlem bedelinin %10 unu aşamayacaktır. Yıllık Đndirimli oran hesaplamasında ise bu sınırın yıllık olarak alınabileceği anlaşılmaktadır. Yüklenilen verginin azami iade tutarını aşması durumunda iade talebi vergi inceleme raporuna göre yerine getirilebilecektir. 1

3. Đade hesabına dahil edilebilecek yüklenilen hesabına konu edilebilecek giderler açıklanmıştır. Đndirimli orana tabi işlemlerden doğan iade tutarının hesaplanmasında, önce işlemin bünyesine doğrudan giren harcamalar nedeniyle yüklenilen vergiler dikkate alınacak, daha sonra genel yönetim giderleri için yüklenilen vergilerden pay verilecektir. Bu şekilde hesaplanan tutarın, azami iade edilebilir vergi tutarının altında kalması halinde, en fazla aradaki farka isabet eden tutar kadar amortismana tabi iktisadi kıymetler (ATĐK) dolayısıyla yüklenilen vergilerden iade hesabına pay verilebilecektir. Đndirimli orana tabi işlemlerle doğrudan ilgisi bulunmayan giderler dolayısıyla yüklenilen vergiler iade hesabına dahil edilmeyecektir. 4. Amortismana tabi iktisadi kıymetler nedeniyle yüklenilen vergilerden indirimli orana tabi işlemlerde kullanılması nedeniyle pay verilebileceği açıklanmıştır. Amortismana tabi iktisadi kıymetler nedeniyle yüklenilen vergilerden, söz konusu iktisadi kıymetlerin indirimli orana tabi işlemlerde kullanılması kaydıyla, iade hesabına pay verilmesi mümkündür. Söz konusu iktisadi kıymetlerin bizzat mükellef tarafından imal ve inşa edilmesi halinde, imal ve inşa sırasında yüklenilen vergilerden, bu kıymetlerin aktife alındığı ve indirimli orana tabi işlemlerde fiilen kullanılmaya başlandığı dönemden itibaren iade hesabına pay verilebilecektir. 5. Đşlemin gerçekleştirildiği vergilendirme döneminden sonra ortaya çıkan ciro primi, hasılat primi, faiz, fiyat farkı, vade farkı, kur farkı gibi giderlerin indirimli oranda iadesine konu edilemeyeceği belirtilmiştir. Kanununun 29/2 nci maddesinde, indirimli orana tabi teslim veya hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde indirilemeyen tutarları nın, Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan kısmının iadesine imkân tanınmıştır. Bu nedenle, indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği vergilendirme döneminden sonra yapılan giderler nedeniyle yüklenilen vergilerin, indirimli orana tabi işlemle ilgisi olsa dahi, iadesi mümkün bulunmamaktadır. Đndirimli orana tabi teslim veya hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminden sonra bu işlemlerle ilgili ortaya çıkan ciro primi, hasılat primi, faiz, fiyat farkı, vade farkı, kur farkı gibi nedenlerle yüklenilen vergilerin, indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği vergilendirme döneminde indirim yoluyla telafi edilmesi söz konusu olamayacağından, iade hesabına dahil edilmesi mümkün bulunmamaktadır. Öte yandan, bu vergilerin genel esaslar çerçevesinde indirim konusu yapılabileceği tabiidir. 6-Đndirimli orana tabi malların satışı nedeniyle iadeye konu edilmesi daha sonra malın iade edilmesi durumunda mükellefin bu mala isabet eden iade tutarı için düzeltme beyannamesi vermesi daha önce iadesini aldığı tutarı vergi dairesine iade etmesi gerekmektedir. Mükellefin bu gibi durumlarda düzeltme beyannamesi verip vermemesi ya da iadeye konu malın aynı vergilendirme döneminde ya da aynı yıl içinde ya da izleyen yıl içinde satışa konu edilmesi durumunda yapılması gereken işlemler taslakta ayrıntılı olarak açıklanmıştır. 2

Kanununun 35 inci maddesinde, malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükelleflerin bunlar için borçlandığı vergiyi; bu işlemlere muhatap olan mükelleflerin ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesi kaydıyla, düzeltebilecekleri hükme bağlanmıştır. Bu düzeltme defter kayıtları ve beyanname üzerinde yapılacaktır. Dolayısıyla vergiye tabi işlemi gerçekleştiren mükellef, hesapladığı vergiyi, matrahta değişikliğin vuku bulduğu döneme ait e-beyannamenin Đndirimler kulakçığı altındaki 103 kodlu Satıştan Đade Edilen, Đşlemi Gerçekleşmeyen veya Đşleminden Vazgeçilen Mal ve Hizmetler Nedeniyle Đndirilmesi Gereken satırına yazmak suretiyle tekrar indirim hesaplarına alarak düzeltecektir. Bu hüküm çerçevesinde, Kanununun 29/2 nci maddesi kapsamında ortaya çıkan bir iade işlemi sonuçlandırıldıktan sonra, iadesini ortaya çıkaran işlemden vazgeçilmesi veya satılan malların bir kısmının geri gelmesi durumunda, aşağıdaki şekilde hareket edilecektir. a) Malların iade edildiği vergilendirme döneminde, iade edilen malla ilgili olarak yukarıda belirtildiği şekilde defter kaydı ve e-beyanname üzerinde gerekli düzeltmeyi yapan mükellefin vergi dairesine yazılı olarak müracaat edip, daha önce iadesini aldığı tutarı iade etmesi halinde, bu tutar, gecikme faizi ve vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın mükelleften geri alınacaktır. b) Mükellefin malların iade edildiği dönemde düzeltme işlemini yapmaması halinde; indirimli orana tabi işlem nedeniyle iade edilen, malların iade edildiği dönemden düzeltmenin yapıldığı veya bu durumun tespit edildiği döneme kadar gecikme faizi uygulanarak vergi ziyaı cezası ile birlikte mükelleften aranacaktır. c) Đade edilen malların, iadenin gerçekleştiği vergilendirme döneminde yeniden satışa konu edilmesi halinde, satış daha düşük fiyattan gerçekleşmişse (iade tutarı artacağından) mahsup işlemi yapılarak aradaki fark, iadeye konu edilebilecektir. Satış daha yüksek fiyattan gerçekleşmişse (iade tutarı azalacağından) mahsup işlemi yapılarak aradaki fark mükelleften tahsil edilecektir. d) Đade edilen malların daha sonraki bir vergilendirme döneminde satışa konu edilmesi halinde, daha önce iade edilen tutar (a) veya (b) bölümündeki açıklamalara göre mükelleften tahsil edilecektir. Mükellef yeni işlem nedeniyle genel esaslara göre iade talebinde bulunacaktır. e) Malların indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yıl içerisinde iade edilmesi durumunda, mükellefe iade edilen tutar, işlemin gerçekleştiği yıl içerisinde mahsuben iade alınıp alınmadığı hususu da göz önünde bulundurularak; 3

izleyen yıl içerisinde bu Tebliğin (4) numaralı bölümüne göre iade talebinde bulunulmuş ancak henüz iade gerçekleşmemişse iadesi talep edilen tutardan düşülmek suretiyle tahsil edilecek, izleyen yıl içerisinde iade gerçekleşmiş ya da iade talebinde bulunulmamışsa (a) veya (b) bölümlerindeki açıklamalara göre hareket edilecektir. f) Đade edilen malların bir daha satışa konu olmayacak şekilde zayi olması halinde daha önce iade edilen tutar, (a) veya (b) bölümüne göre mükelleften tahsil edilecektir. Diğer taraftan, Kanununun 30/c maddesi uyarınca zayi olan mallar nedeniyle yüklenilen vergilerin indirim konusu yapılması mümkün bulunmadığından, daha önce indirim hesaplarına alınan tutarlar indirim hesaplarından çıkarılacaktır. 7. Önceden olduğu gibi indirimli oranda teslimlerden doğan iade alacaklarının mükellefin Elektrik ve Doğalgaz Borçlarına Mahsuben Đadesi yapılabilecektir. Đndirimli orana tabi işlemlerden doğan iade alacaklarının mükelleflerin kendi elektrik ve doğalgaz borçlarına mahsubu, tebliğde taslağında aşağıda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yerine getirilecektir. Elektrik ve doğalgazı, %51 veya daha fazla hissesi kamuya ait kuruluşlardan temin eden iade hakkı sahipleri, bu kuruluşlara başvurarak fatura bedellerini iade alacaklarına mahsup suretiyle ödemek istediklerini belirtecekler ve bağlı oldukları vergi dairesine ibraz etmek üzere fatura bedellerinin yatırılacağı bir banka hesap numarası talep edeceklerdir. 8. Diğer düzenlemeler. a. Önceden olduğu gibi tekstil ve konfeksiyon sektöründe indirimli orana tabi fason işlerden doğan alacakları miktara bakılmaksızın münhasıran vergi inceleme raporu sonucuna göre iade edilecektir b. Đade talebi ilgili yıl içinde mahsuben, izleyen yıl Ocak-Kasım dönemlerinde beyan edilmek koşuluyla mahsuben ve nakden yerine getirilecektir. ilgili yılın Ocak-Kasım arasındaki dönemlerde verilecek beyannamelerde iade hakkını kullanmayıp yüklendiği vergileri indirim konusu yapmayı tercih eden mükelleflerin, daha sonra düzeltme beyannameleri ile iade talebinde bulunmaları söz konusu değildir. Dolayısıyla, indirimli orana tabi işlemlerle ilgili alacakları için süresinde iade talebinde bulunmayan mükellefler daha sonra düzeltme beyannamesi vererek iade talebinde bulunamayacaklardır. Đzleyen yılın Ocak-Kasım dönemlerinde usulüne uygun olarak iade talebinde bulunan mükelleflerin de talep edilen iade tutarını artırmak amacıyla, sonraki yıllarda bu dönemlere ilişkin düzeltme beyannamesi vermek suretiyle iade talebinde bulunmaları söz konusu değildir. Ancak, izleyen yıl içerisinde talep edilen iade tutarının, aynı yıl içerisinde düzeltme beyannamesi ile artırılması mümkün olup, artırılan kısmın iadesi münhasıran vergi inceleme raporuna göre yerine getirilecektir. 4

9. Özel hesap dönemi tayin edilen mükelleflerin nakden iade talepleri takvim yılı esasına göre yerine getirilecektir. 10. Seyahat acenteleri tarafından sunulan hizmetin aracılık hizmeti olduğu belirtilerek bu hizmeti veren mükelleflerin indirimli oranda iadesi talebinde bulunamayacakları belirtilmiştir. 11. Aylık ve yıllık iade taleplerinin kağıt ortamındaki beyannamesiyle ya da internet ortamında verilecek beyannamelerinde nasıl yapılacağı ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Saygılarımızla, DENGE DENETĐM YEMĐNLĐ MALĐ MÜŞAVĐRLĐK A.Ş. EK: Katma Değer Vergisi Genel Tebliği Taslağı 5

Maliye Bakanl ndan KATMA DE ER VERG S GENEL TEBL TASLA I (Seri No:.) 3065 say l Kanununun 29/2 nci maddesinin Bakanl m za verdi i yetkiye dayan larak, bu Tebli in yay m ndan sonraki iade taleplerine uygulanmak üzere, indirimli orana tabi i lemler kapsam nda yap lacak iadelere ili kin usul ve esaslar a a daki ekilde belirlenmi tir. 1. ndirimli Orana Tabi lemlerde ade Uygulamas Kanununun 28 inci maddesinin verdi i yetkiye dayan larak Bakanlar Kurulunca vergi oranlar indirilen teslim ve hizmetler dolay s yla yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen tutarlar n n, Bakanlar Kurulu Karar ile belirlenen s n r a an k sm, bu Tebli in (3.2.) numaral bölümünde belirtilen borçlara y l içinde vergilendirme dönemleri itibariyle mahsuben, izleyen y l içerisinde talep edilmesi kayd yla söz konusu borçlara mahsuben ya da nakden iade edilecektir. ndirimli oran kapsam nda yer almakla birlikte verginin konusuna girmeyen veya den istisna edilen i lemler dolay s yla yüklenilen vergiler bu Tebli kapsam nda de erlendirilmeyecektir. Buna göre, indirimli oran kapsam ndaki i lemlerden; katma de er vergisinin konusuna girmeyenler beyannamesine dâhil edilmeyecek, k smi istisna kapsam na girenler dolay s yla yüklenilen vergilerin indirim ve iadesi söz konusu olmad ndan, yüklenilen bu vergiler i in mahiyetine göre, gider, maliyet veya kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate al nacak, tam istisna kapsam na girenler dolay s yla (ihraç kay tl teslimler dahil) yüklenilen vergilerden indirim yoluyla telafi edilemeyenler ise ilgili i leme ili kin usul ve esaslar çerçevesinde iade edilecektir. 2. ade Tutar n n Hesaplanmas 2.1. Y l çinde Mahsuben Talep Edilecek ade Tutarlar n n Hesaplanmas ndirimli orana tabi i lemleri bulunan mükellefler, bu i lemleri nedeniyle yüklendikleri ve indirim yoluyla telafi edemedikleri vergiler için y l içinde mahsuben iadesini talep edecekleri tutar n aylar itibariyle ve kümülatif olarak hesaplayacaklard r. ade talebinin, ilgili vergilendirme dönemleri itibariyle indirimli orana tabi tüm i lemleri kapsamas gerekmekte olup, i lemlerin ayr t r l p sadece bir k sm na yönelik iade talep edilmesi mümkün de ildir. Hesaplama a a daki ekilde yap lacakt r. Hesaplamaya her y l n Ocak ay itibariyle ba lanacakt r. Ay içindeki iade hakk do uran i lemin bünyesine giren vergiden, i lem dolay s yla % 1 veya % 8 oran uygulanarak 1

hesaplanan dü ülecek ve ay içi itibariyle iadeye esas tutar na ula lacakt r. Bu tutar Ocak ay devreden vergisi ile kar la t r lacakt r. Beyannamede sonraki döneme devreden vergi yer alm yorsa o dönem için dönem sonu iade hesab s f r kabul edilecektir. Sonraki döneme devreden vergi mevcutsa ve iadeye esas tutar n (yüklenilen - hesaplanan fark ) a yorsa iadeye esas tutar, a m yorsa devreden vergi tutar iade edilebilir olarak kabul edilecektir. Bu tutar ilk ay sonu itibariyle iade edilebilir tutar d r. Ocak ay nda indirimli orana tabi i lem yoksa, iade edilebilir s f r olarak dikkate al nacakt r. ubat ay nda indirimli orana tabi i lemin bünyesine giren vergiden, i lem dolay s yla hesaplanan vergi dü ülerek Ocak ay nda yap ld gibi ay içi iadeye esas tutar na ula lacakt r. Bu tutar Ocak sonu iade edilebilir tutar ile toplanacak ve toplam ubat sonu devreden vergisi ile kar la t r lacakt r. Kar la t rma Ocak ay ndaki gibi yap larak, ubat sonu ade Edilebilir tutar na ula lacakt r. Bu tutar, iadesine hak kazan lan 2 ayl k kümülatif tutar d r. ubat ay nda indirimli orana tabi i lem yoksa ubat içi iadeye esas de olmayaca ndan devreden vergi ile kar la t rma Ocak sonu iade edilebilir esas al narak yap lacakt r. Y l içerisinde yap lacak tüm iade taleplerinde, önceki dönemlerde iade talebinde bulunulup bulunulmad na bak lmaks z n, ilgili y l için belirlenen alt s n r ve iadesi talep edilen tutarlar dikkate al nmadan iadenin talep edildi i her bir döneme kadar yukar da belirtildi i ekilde kümülatif bir hesaplama yap lmas gerekmektedir. Bu hesaplama sonucu bulunan tutardan ilgili y l için belirlenen alt s n r ve önceki dönemlerde mahsuben iade al nan tutarlar ç kar lacak ve varsa kalan tutar n mahsuben iadesi talep edilecektir. Bu i lem sonucunda herhangi bir tutar kalm yorsa bu dönemde iade talebinde bulunulmas söz konusu de ildir. Dolay s yla, ilk iade talebinden sonraki dönemlerde yap lacak iade taleplerinde, kümülatif iade edilebilir tutar, ilgili y l için belirlenen alt s n r ve önceki dönemlerde mahsuben iadesi al nan tutar toplam n a ncaya kadar herhangi bir iade talebinde bulunulamayacakt r. ndirimli orana tabi i lemlerde iade tutar, indirimli orana tabi teslim veya hizmetle ilgili olarak yüklenilen vergi ile söz konusu i lemler üzerinden hesaplanan vergi aras ndaki fark n sonraki döneme devreden ile kar la t r lmas sonucu belirlenmektedir. Bu hesaplama yap l rken, indirimli orana tabi i lemler üzerinden hesaplanan verginin bu i lemler nedeniyle yüklenilen vergiden yüksek oldu u dönemlerdeki tutarlar aras ndaki fark, cari dönem sonu iade edilebilir tutar ndan dü ülecektir. Öte yandan, indirimli orana tabi teslim veya hizmetle ilgili olarak yüklenilen vergi ile söz konusu i lemler üzerinden hesaplanan vergi aras ndaki fark n, % 1 oran na tabi i lemler için i lem bedelinin % 17 sini, % 8 e tabi i lemler için ise i lem bedelinin % 10 unu a an k sm, iade hesab na dahil edilmeyecektir. Azami iade tutar n n belirlenmesinde iade talebinde bulunulan döneme kadar yap lan toplam i lem bedeli dikkate al nacakt r. Ancak i lemin bünyesine do rudan giren harcamalara ili kin olarak yüklenilen verginin, azami iade tutar n a mas halinde, mükellefin iade talebi, a an k s m için münhas ran vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilecektir. Konu ile ilgili örneklere Tebli ekinde (EK 1/Tablo 1, 2 ve 3) yer verilmi tir. 2

2.2. zleyen Y l çerisinde Nakden/Mahsuben Talep Edilecek ade Tutarlar n n Hesaplanmas zleyen y l içerisinde nakden veya mahsuben iadesi talep edilecek tutar, bir önceki takvim y l n n bütün vergilendirme dönemleri için bu Tebli in (2.1.) bölümündeki aç klamalara göre hesaplanacakt r. Y l içinde mahsuben iade edilemeyen verginin izleyen y l içinde nakden veya bu Tebli in (3.2.) numaral bölümünde belirtilen borçlara mahsuben iadesinde, y l içinde mahsuben iade edilen tutarlar dikkate al nmadan aylar itibariyle kümülatif hesaplama yap lacak, bulunan tutardan y l içinde mahsuben iadeler dü ülecek, kalan tutar n i lemin yap ld y l için belirlenen iade edilmeyecek alt s n r a an k sm n n nakden veya mahsuben iadesi, izleyen y l n Ocak-Kas m vergilendirme dönemlerine ili kin beyannameleri ile talep edilebilecektir. adesi talep edilebilir tutar, iadenin talep edildi i döneme kadar verilen beyannamelerde yer alan devreden vergi tutarlar ile kar la t r lacakt r. Buna göre; -Devreden vergi tutar, iadenin talep edildi i döneme kadar bütün dönemlerde iadesi talep edilen tutar a yorsa, talep edilen tutar n tamam iade edilebilecektir. -Devreden vergi tutar, iadenin talep edildi i döneme kadar herhangi bir dönemde iadesi talep edilebilir tutar a m yorsa, iadenin talep edildi i döneme kadar verilen beyannamelerde yer alan en dü ük devreden vergi tutar iade edilebilecek tutar olarak dikkate al nacakt r. - adenin talep edildi i döneme kadar aradaki dönemlerden herhangi birisinde ödenecek vergi ç kmas halinde, iade talep edilmesi söz konusu olmayacakt r. Konu ile ilgili örne e Tebli ekinde (EK 1/Tablo 4) yer verilmi tir. 2.3. ade Hesab na Dahil Edilebilecek Yüklenilen ndirimli orana tabi i lemlerden do an iade tutar n n hesaplanmas nda, önce i lemin bünyesine do rudan giren harcamalar nedeniyle yüklenilen vergiler dikkate al nacak, daha sonra genel yönetim giderleri için yüklenilen vergilerden pay verilecektir. Bu ekilde hesaplanan tutar n, azami iade edilebilir vergi tutar n n alt nda kalmas halinde, en fazla aradaki farka isabet eden tutar kadar amortismana tabi iktisadi k ymetler (AT K) dolay s yla yüklenilen vergilerden iade hesab na pay verilebilecektir. ndirimli orana tabi i lemlerle do rudan ilgisi bulunmayan giderler dolay s yla yüklenilen vergiler iade hesab na dahil edilmeyecektir. Örnek 1: Ankastre ürünlerle birlikte veya möbleli olarak sat lan 150 m² nin alt ndaki bir konut tesliminden kaynaklanan iade talebinde; buzdolab, f r n, davlumbaz, bula k makinesi, mobilya, vestiyer, televizyon vb. e yalar, konut sahibi ki ilerce sökülüp ta narak tekrar kurulup kullan labilecek (eklenti) mahiyetinde olup, in aat maliyetine dahil bulunmamaktad r. Dolay s yla söz konusu e yalar n teslimi için bu e yalar n tabi oldu u oran uygulanacak ve konut ile birlikte teslim edilen söz konusu e yalar n temininde yüklenilen, genel esaslara göre indirim konusu yap lacak, ancak iade hesab na dahil edilmeyecektir. 3

Örnek 2: 150 m² nin alt ndaki bir konutun in as na yönelik olarak yap lan harcamalar (arsa bedeli dahil), genel yönetim giderleri (akaryak t, büro malzemeleri, reklam, komisyon, temizlik malzemeleri vb.) ve AT K lerden i leme isabet eden paya ili kin ödenen, i lemin bünyesine giren vergiler kapsam nda de erlendirilecektir. 150 m² nin alt ndaki konut teslimlerine yönelik iade taleplerinde, konutun yap m yla ilgili harcamalar nedeniyle yüklenilen vergiler iade hesab na dahil edilebilecek, konutun yap m için zorunlu olmayan harcamalar için yüklenilen vergiler iade hesab na dahil edilmeyecektir. Dolay s yla, bir arada bulunan konutlar n ortak kullan m na ait olan sosyal ve kültürel ihtiyaçlar kar lamak üzere düzenlenmi çocuk park, bahçe düzenlemesi, havuz, pergole, kamelya, çim ekimi, spor alan, al veri merkezi gibi alanlara ili kin konutun yap m için olmayan harcamalar nedeniyle ödenen iade hesab na dahil edilemeyecektir. Ancak, arazinin yap s ndan dolay yap lmas zorunlu olan site içi çevre düzenlemeleri (istinat duvar, perde duvar, site çevre duvarlar, site içi zemin sertle tirme i leri gibi) nedeniyle yüklenilen vergilerin iade hesab na dahil edilmesi mümkündür. 2.4. Stoklarda Yer Alan Mallar Stoklarda yer alan mallarla ilgili olarak yüklenilen vergilerin, gerçekle en indirimli orana tabi i lemlere ili kin iade hesab na dahil edilmesi mümkün de ildir. Stoklarda yer alan mallar nedeniyle yüklenilen vergiler ancak, söz konusu mallar n sat i leminin gerçekle tirildi i vergilendirme dönemine ait iade hesab nda dikkate al nabilecektir. 2.5. Amortismana Tabi ktisadi K ymetler Amortismana tabi iktisadi k ymetler nedeniyle yüklenilen vergilerden, söz konusu iktisadi k ymetlerin indirimli orana tabi i lemlerde kullan lmas kayd yla, iade hesab na pay verilmesi mümkündür. Söz konusu iktisadi k ymetlerin bizzat mükellef taraf ndan imal ve in a edilmesi halinde, imal ve in a s ras nda yüklenilen vergilerden, bu k ymetlerin aktife al nd ve indirimli orana tabi i lemlerde fiilen kullan lmaya ba land dönemden itibaren iade hesab na pay verilebilecektir. Di er taraftan, Kanunun 29/2 nci maddesi ile Bakanlar Kurulu, vergi nispeti indirilen mal ve hizmet gruplar ile sektörler itibar yla, iade hakk n k smen veya tamamen ya da amortismana tabi iktisadi k ymetler dolay s yla yüklenilen katma de er vergisi ile s n rl olmak üzere kald rmaya yetkili k l nm t r. Bu yetkiye istinaden yay mlanan 2008/13902 say l Bakanlar Kurulu Karar (BKK) 1 ile oranlar n n belirlendi i 2007/13033 say l BKK 2 eki (II) say l listenin "B) D ER MAL VE H ZMETLER" bölümünün 25 inci s ras nda say lan konaklama tesislerini i leten mükelleflerin, 20/7/2008 tarihinden itibaren söz konusu s ra kapsam ndaki indirimli orana tabi i lemlerine ait iade hesab na, amortismana tabi iktisadi k ymetler dolay s yla yüklendikleri katma de er vergisinden pay veremeyecekleri hükme ba lanm t r. 1 19/7/2008 tarihli ve 26941 say l Resmi Gazetede yay mlanm t r. 2 30/12/2007 tarihli ve 26742 say l Resmi Gazetede yay mlanm t r. 4

Buna göre, 2007/13033 say l BKK eki II say l listenin B/25 inci s ras nda say lan otel, motel, pansiyon, tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerini i leten mükellefler, 20/7/2008 tarihinden itibaren söz konusu s ra kapsam ndaki indirimli orana tabi i lemlerine ait iade hesab na, AT K ler dolay s yla yüklendikleri den pay veremeyeceklerdir. 2.6. lemin Gerçekle tirildi i Vergilendirme Döneminden Sonra Ortaya Ç kan Giderler Kanununun 29/2 nci maddesinde, indirimli orana tabi teslim veya hizmetin gerçekle ti i vergilendirme döneminde indirilemeyen tutarlar n n, Bakanlar Kurulunca tespit edilecek s n r a an k sm n n iadesine imkân tan nm t r. Bu nedenle, indirimli orana tabi i lemin gerçekle ti i vergilendirme döneminden sonra yap lan giderler nedeniyle yüklenilen vergilerin, indirimli orana tabi i lemle ilgisi olsa dahi, iadesi mümkün bulunmamaktad r. ndirimli orana tabi teslim veya hizmetin gerçekle ti i vergilendirme döneminden sonra bu i lemlerle ilgili ortaya ç kan ciro primi, has lat primi, faiz, fiyat fark, vade fark, kur fark gibi nedenlerle yüklenilen vergilerin, indirimli orana tabi i lemin gerçekle ti i vergilendirme döneminde indirim yoluyla telafi edilmesi söz konusu olamayaca ndan, iade hesab na dahil edilmesi mümkün bulunmamaktad r. Öte yandan, bu vergilerin genel esaslar çerçevesinde indirim konusu yap labilece i tabiidir. 2.7. lemin Gerçekle ti i Vergilendirme Dönemi veya Öncesinde Gerçekle en Giderlere Ait Belgelerin Sonradan Düzenlenmesi veya Temin Edilmesi ndirimli orana tabi i lemin gerçekle ti i dönem içinde veya öncesinde bu i lemle ilgili olarak yap lan mal ve hizmet al mlar na ait fatura ve benzeri belgelerin, belge düzenleme süresi içerisinde olmakla birlikte indirimli orana tabi i lem gerçekle tikten sonra düzenlenmesi veya zaman nda düzenlenen belgenin i lemin gerçekle ti i vergilendirme döneminden sonra temin edilmesi halinde, bu belgelerde yer alan tutarlar, i lemin gerçekle ti i vergilendirme dönemi iade hesab na düzeltme beyannamesi verilmek suretiyle dahil edilebilecektir. Bu durum, iade YMM Raporu ile talep edilmi se, söz konusu YMM Raporunda gerekçeleriyle birlikte aç klanacakt r. ade için YMM Raporu ibraz edilmemi se mükelleften yaz l bir izahat istenecek, izahat n yeterli görülmesi halinde bu tutarlar da genel esaslar çerçevesinde iade edilecektir. Ancak, Kanununun 29/3 üncü maddesine göre indirim hakk vergiyi do uran olay n vuku buldu u takvim y l a lmamak art yla, ilgili vesikalar n kanuni defterlere kaydedildi i vergilendirme döneminde kullan labilece inden, sonradan temin edilen belgelerde yer alan tutarlar n n iade hesab na dâhil edilmesinde de bu hususa dikkat edilecektir. 2.8. Mal adeleri Kanununun 35 inci maddesinde, mallar n iade edilmesi, i lemin gerçekle memesi, i lemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta de i iklik vuku buldu u hallerde, vergiye tabi i lemleri yapm olan mükelleflerin bunlar için borçland vergiyi; bu i lemlere muhatap olan mükelleflerin ise indirme hakk bulunan vergiyi de i ikli in mahiyetine uygun ekilde ve de i ikli in vuku buldu u dönem içinde, iade olunan mallar n fiilen i letmeye girmi olmas ve bu giri in defter kay tlar ile beyannamede gösterilmesi kayd yla, düzeltebilecekleri hükme ba lanm t r. 5

Bu düzeltme defter kay tlar ve beyanname üzerinde yap lacakt r. Dolay s yla vergiye tabi i lemi gerçekle tiren mükellef, hesaplad vergiyi, matrahta de i ikli in vuku buldu u döneme ait e-beyannamenin ndirimler kulakç alt ndaki 103 kodlu Sat tan ade Edilen, lemi Gerçekle meyen veya leminden Vazgeçilen Mal ve Hizmetler Nedeniyle ndirilmesi Gereken sat r na yazmak suretiyle tekrar indirim hesaplar na alarak düzeltecektir. Bu hüküm çerçevesinde, Kanununun 29/2 nci maddesi kapsam nda ortaya ç kan bir iade i lemi sonuçland r ld ktan sonra, iadesini ortaya ç karan i lemden vazgeçilmesi veya sat lan mallar n bir k sm n n geri gelmesi durumunda, a a daki ekilde hareket edilecektir. a) Mallar n iade edildi i vergilendirme döneminde, iade edilen malla ilgili olarak yukar da belirtildi i ekilde defter kayd ve e-beyanname üzerinde gerekli düzeltmeyi yapan mükellefin vergi dairesine yaz l olarak müracaat edip, daha önce iadesini ald tutar iade etmesi halinde, bu tutar, gecikme faizi ve vergi ziya cezas uygulanmaks z n mükelleften geri al nacakt r. b) Mükellefin mallar n iade edildi i dönemde düzeltme i lemini yapmamas halinde; indirimli orana tabi i lem nedeniyle iade edilen, mallar n iade edildi i dönemden düzeltmenin yap ld veya bu durumun tespit edildi i döneme kadar gecikme faizi uygulanarak vergi ziya cezas ile birlikte mükelleften aranacakt r. c) ade edilen mallar n, iadenin gerçekle ti i vergilendirme döneminde yeniden sat a konu edilmesi halinde, sat daha dü ük fiyattan gerçekle mi se (iade tutar artaca ndan) mahsup i lemi yap larak aradaki fark, iadeye konu edilebilecektir. Sat daha yüksek fiyattan gerçekle mi se (iade tutar azalaca ndan) mahsup i lemi yap larak aradaki fark mükelleften tahsil edilecektir. d) ade edilen mallar n daha sonraki bir vergilendirme döneminde sat a konu edilmesi halinde, daha önce iade edilen tutar (a) veya (b) bölümündeki aç klamalara göre mükelleften tahsil edilecektir. Mükellef yeni i lem nedeniyle genel esaslara göre iade talebinde bulunacakt r. e) Mallar n indirimli orana tabi i lemin gerçekle ti i y l izleyen y l içerisinde iade edilmesi durumunda, mükellefe iade edilen tutar, i lemin gerçekle ti i y l içerisinde mahsuben iade al n p al nmad hususu da göz önünde bulundurularak; izleyen y l içerisinde bu Tebli in (4) numaral bölümüne göre iade talebinde bulunulmu ancak henüz iade gerçekle memi se iadesi talep edilen tutardan dü ülmek suretiyle tahsil edilecek, izleyen y l içerisinde iade gerçekle mi ya da iade talebinde bulunulmam sa (a) veya (b) bölümlerindeki aç klamalara göre hareket edilecektir. f) ade edilen mallar n bir daha sat a konu olmayacak ekilde zayi olmas halinde daha önce iade edilen tutar, (a) veya (b) bölümüne göre mükelleften tahsil edilecektir. Di er taraftan, Kanununun 30/c maddesi uyar nca zayi olan mallar nedeniyle yüklenilen vergilen indirim konusu yap lmas mümkün bulunmad ndan, daha önce indirim hesaplar na al nan tutarlar indirim hesaplar ndan ç kar lacakt r. 6

Örnek 3: Sa l k Bakanl taraf ndan ruhsatland r lan ilaçlar n ticaretini yapan mükellef (E), Ocak/2011 vergilendirme döneminde hariç 200.000 TL tutar nda indirimli orana tabi ilaç tesliminde bulunmu tur. Bu sat i lemine ili kin olarak 16.000 TL hesaplam t r. Bu i lemle ilgili olarak mükellefin yüklendi i tutar 40.300 TL olup, i lemin gerçekle ti i vergilendirme döneminde indirim yoluyla telafi edilemeyen 24.300 TL, 2011 y l için Bakanlar Kurulunca belirlenen alt s n r (14.300 TL) a t ndan, mükellef 10.000 TL nin iadesini talep etmi, iade talebi mükellefin kendisine ait vergi borçlar na mahsup edilmek suretiyle gerçekle tirilmi tir. Söz konusu sat a konu mallar n 100.000 TL lik k sm Nisan/2011 vergilendirme döneminde mükellefe iade edilmi tir. Mallar n bir k sm n n iade edildi i Nisan 2011 vergilendirme döneminde, Ocak- Nisan 2011 aras ndaki dönemlerde gerçekle en di er indirimli orana tabi i lemler de dikkate al narak, mal iadeleri dü üldükten sonra iadeye hak kazan lan tutar hesaplanacak ve Bakanlar Kurulunca belirlenen s n r a l p a lmamas na göre gerekli düzeltme yap lacakt r. Buna göre, örne imizde Ocak-Nisan 2011 aras ndaki dönemlerde mükellefin ba ka indirimli orana tabi tesliminin olmad n varsayal m. Bu durumda, 100.000 TL + 8.000 TL mal iadesi dü üldükten sonra, indirimli orana tabi teslim tutar 200.000 TL +16.000 TL tutar ndan, 100.000 TL + 8.000 TL tutar na dü ecektir. ndirimli orana tabi teslimle ilgili olarak yüklenilen vergi de 40.300 TL den 20.150 TL ye dü ecektir. ndirim yoluyla telafi edilemeyen vergi ise (20.150 8.000=) 12.150 TL ye dü ecektir. Bu tutar da Bakanlar Kurulunca 2011 y l için belirlenen 14.300 TL nin alt nda kald ndan, Ocak 2011 döneminde iade al nan 10.000 TL nin tamam n n Nisan 2011 döneminde düzeltilmesi ve gecikme faizi ve ceza uygulanmaks z n tahsili gerekecektir. Mükellef, Nisan 2011 vergilendirme döneminde iade edilen mallarla ilgili olarak bu dönemde önceden al nan tutar n iadesi için müracaat etmeyip, Haziran/2011 vergilendirme döneminde vergi dairesine müracaat etmi se ya da bu durum Haziran/2011 vergilendirme döneminde tespit edilmi se, Ocak vergilendirme döneminde mahsuben iade edilen tutar, Nisan ay ndan Haziran ay na kadar gecikme faizi uygulanarak vergi ziya cezas yla birlikte mükelleften tahsil edilecektir. ade al nan mallar, Nisan/2011 vergilendirme döneminde 80.000 TL + 6.400 TL ye sat lm sa, iade tutar yeniden hesaplanacak, sat fiyat n n Ocak 2011 dönemindeki sat fiyat ndan dü ük olmas nedeniyle, indirim yoluyla telafi edilemeyen, sat fiyat ndaki azalma nispetinde azalacakt r. Buna göre 100.000 TL + 8.000 TL tutar 80.000 TL + 6.400 TL ye dü ece inden, iadeye hak kazan lan tutar (indirim yoluyla telafi edilemeyen ) 1.600 TL artacakt r. Yap lan yeni hesaplama neticesinde, Ocak 2011 döneminde iade al nan 10.000 TL ye ek olarak, iadeye hak kazan lan 1.600 TL Nisan 2011 döneminde iadeye konu edilebilecektir. ade al nan mallar n Nisan 2011 vergilendirme döneminde 150.000 TL + 12.000 TL ye sat lmas durumunda, indirim yoluyla telafi edilebilecek vergi Ocak 2011 deki sat fiyat yla Nisan 2011 dönemindeki sat fiyat aras nda olu an 50.000 TL olumlu fark nispetinde, (50.000 * %8=) 4.000 TL artacakt r. Ocak- Nisan 2011 aras nda mükellefin ba ka indirimli orana tabi tesliminin olmad n varsayarsak, toplamda hesaplanan vergi tutar (250.000 *%8=) 20.000 TL ye yükselecek, indirim yoluyla telafi edilemeyen tutar ise (40.300 20.000=) 20.300 TL ye dü ecektir. Bu durumda iade al nabilecek tutar Bakanlar Kurulunca belirlenen alt s n r dikkate al nd ktan sonra (20.300 14.300=) 6.000 TL ye 7

dü ecektir. Dolay s yla, indirimli orana tabi teslim nedeniyle iadeye hak kazan lan tutar, indirim yoluyla telafi edilen tutar kadar azalacak ve (10.000 6.000=) 4.000 TL tutar Nisan 2011 döneminde faiz ve ceza uygulanmaks z n geri al nacakt r. Nisan 2011 vergilendirme döneminde iade al nan ilaçlar n kullan m sürelerinin dolmas nedeniyle tekrar sat a konu edilemeyerek zayi olmas durumunda, Ocak-Nisan 2011 döneminde indirimli orana tabi ba ka bir tesliminin olmad varsay m yla, iade hesaplamas tekrar yap lacak, indirimli orana tabi teslimin tutar 100.000 TL + 8.000 TL ye, bu teslime ili kin yüklenilen verginin tutar da 20.150 TL ye dü ecek, dolay s yla indirim yoluyla telafi edilemeyen vergi de (20.150 8.000=) 12.150 TL ye dü ecektir. Bu tutar da Bakanlar Kurulunca belirlenen s n r n alt nda kald ndan, Ocak 2011 döneminde iade edilen 10.000 TL nin tamam, Nisan 2011 döneminde gecikme faizi ve ceza uygulanmaks z n geri al nacakt r. 12.150 TL tutar ndaki indirim yoluyla telafi edilemeyen ise kümülatif hesaplamada sonraki dönemlerde dikkate al nacakt r. Ayr ca, kullan m süreleri doldu undan zayi olan söz konusu mallar nedeniyle yüklenilen vergiler de Kanununun 30/c maddesi uyar nca indirim hesaplar ndan ç kar lmak suretiyle düzeltilecektir. Konu ile ilgili örne e Tebli ekinde (EK 2) yer verilmi tir. 3. Mahsup Talebinin Yerine Getirilmesi 3.1. Genel Olarak Mahsup talebi bir dilekçe ile yap lacakt r. Dilekçeye a a daki belgeler eklenecektir: a) Takvim y l ba ndan mahsup hakk n n do du u döneme kadar yap lan al lara ili kin fatura ve benzeri belgeler ile ayn dönemde yap lan indirimli orana tabi sat lara ili kin fatura ve benzeri belgelerin listesi, b) Takvim y l ba ndan mahsup hakk n n do du u döneme kadar iade edilecek vergi tutar n n hesaplanmas na ili kin olarak dönemler itibariyle haz rlanacak tablo, c) Mahsup hakk n n do du u dönemden itibaren sadece mahsup talep edilen vergilendirme dönemine ait olmak üzere; indirilecek listesi, indirimli orana tabi i lemlere ait sat faturalar veya bu faturalar n dökümünü gösteren liste ile yüklenilen listesi ve tablosu. Kollektif irketler ile adi ortakl klar ad na ortaya ç kan iade alacaklar n n ortaklar n borçlar na yönelik mahsup taleplerinde mahsup talep dilekçesine, yukar da say lan belgelerin yan s ra, di er ortaklar n mahsup yap lmas na izin verdi ini gösteren noter taraf ndan onaylanm bir belge de eklenecektir. Vergilendirme dönemleri itibariyle 4.000 TL yi a mayan mahsup talepleri inceleme raporu ve teminat aranmaks z n yerine getirilecek, talep belgelerin tamamland tarih itibariyle geçerlik kazanacakt r. 4.000 TL ve üstündeki mahsup talepleri vergi inceleme veya YMM tasdik raporu kar l nda yerine getirilecektir. Talep tutar n n 4.000 TL yi a an k sm kadar teminat gösterilmesi halinde ilgili belgelerin tamamlan p teminat n verildi i tarih itibariyle mahsup talebi geçerlik kazanacak, teminat vergi inceleme veya YMM tasdik raporu ile 8

çözülebilecektir. YMM tasdik raporlar nda, 84 Seri No.lu Genel Tebli i 3 indirimli orana tabi i lemin gerçekle ti i y l için belirlenen limitler uygulanacakt r. uyar nca 84 Seri No.lu Genel Tebli inin (I/1.4.) bölümünde say lan kurum ve kurulu lar n bu kapsamdaki mahsuben iade talepleri, yukar da yer alan belgelerin ibraz üzerine miktar na bak lmaks z n inceleme raporu, YMM tasdik raporu veya teminat aranmadan yerine getirilecektir. ndirimli orana tabi i lemlerden kaynaklanan mahsuben (y l içinde) iade taleplerinde 84 Seri No.lu Genel Tebli inde yer alan ve bu Tebli e ayk r olmayan aç klamalar geçerli olacakt r. Örnek 4: Mükellef (A) vergilendirme dönemleri itibariyle, kümülatif iade tutar n a a daki gibi hesaplam t r. Ocak 2011 5.600 ubat 2011 6.900 Mart 2011 8.700 Nisan 2011 10.800 May s 2011 13.200 Haziran 2011 15.800 Temmuz 2011 16.800 A ustos 2011 18.200 Eylül 2011 24.800 Bu mükellefe ilgili y l (2011) için belirlenen alt s n r n a ld Haziran döneminde (15.800 14.300=) 1.500 TL mahsuben iade edilebilecektir. Mahsup talebi Haziran dönemi beyannamesi ve mahsup dilekçesinin verilmesinden sonra bu bölümün (a) ve (b) alt ay r m ndaki belgelerin tamamland tarihte geçerlik kazanacakt r. Belgeler Ocak-Haziran döneminin bütününü kapsayacak ekilde haz rlanacakt r. Haziran döneminden önce 14.300 TL tutar ndaki limitin a lmam olmas nedeniyle mahsup talebinde bulunulamayaca ndan belge ibraz etmeye de gerek yoktur. Haziran döneminden sonraki dönemlerde yap lacak iade taleplerinde de iade tutar n n kümülatif olarak hesaplanmas na devam edilecek, bu hesaplama sonucu bulunan tutardan ilgili y l için belirlenen alt s n r ve önceki dönemlerde mahsuben iadesi gerçekle en tutarlar ç kar lacak ve varsa kalan tutar n mahsuben iadesi talep edilecektir. Bu mükellefe, vergilendirme dönemleri itibariyle 4.000 TL yi a mad için; - Haziran dönemi iade tutar olan (15.800 14.300=) 1.500 TL - Temmuz dönemi iade tutar olan [16.800 (14.300+1.500)] = 1.000 TL - A ustos dönemi iade tutar olan [18.200 (14.300+1.500+1.000) ] = 1.400 TL inceleme raporu, YMM tasdik raporu veya teminat aranmaks z n iade edilecektir. Mahsuben iade talebi, bu bölümde say lan mahsuben iade için gerekli belgelerin tamamland tarihte geçerlik kazanacakt r. 3 23/11/2001 tarih ve 24592 say l Resmi Gazetede yay mlanm t r. 9

Mükellef, Eylül dönemi iade tutar n [24.800 (14.300+1500+1000+1400)]=6.600 TL olarak hesaplam t r. Bu durumda, mahsup talebi vergi inceleme raporu veya YMM tasdik raporunun ibraz edildi i tarih itibariyle geçerlik kazanacakt r. Mükellef mahsuben iadenin teminat kar l nda yap lmas n isterse (6.600 4.000=) 2.600 TL için teminat göstermesi gerekmektedir. Mahsup talebi, Eylül beyannamesi ve mahsup dilekçesinin verilmesinden sonra Eylül ay na ili kin olarak bu bölümde say lan belgelerin tamamlanmas art yla teminat n gösterildi i tarih itibariyle geçerlik kazanacakt r. 3.2. Mahsubu Talep Edilebilecek Borçlar ndirimli orana tabi i lemlerden do an iade alacaklar, mükellefin kendisine ait; ithalde al nanlar da dahil vergi borçlar na, istihdam ettikleri hizmet erbab na ait sigorta primi (sigorta prim) borçlar na ve %51 veya daha fazla hissesi kamuya ait kurulu lardan temin ettikleri elektrik ve do algaz borçlar na mahsup edilebilecektir. Faaliyetleri indirimli oranda ye tabi i lemlerden olu an kollektif irketler ile adi ortakl klar ad na ortaya ç kan iade alacaklar, yukar da belirtilen borçlar n yan s ra, söz konusu irket ortaklar n n yaln zca vergi (ithalde al nanlar dahil) ve sosyal sigorta prim borçlar na da mahsup edilebilecektir. Öte yandan Kurumlar Vergisi Kanununa göre vergi dairesine i ortakl olarak mükellefiyet tesis ettiren i letmelerin, di er kurumlar vergisi mükelleflerinde oldu u gibi, ortaklar n n vergi ve sigorta prim borçlar na bu uygulama kapsam nda mahsup yap lmas mümkün bulunmamaktad r. 3.3. Elektrik ve Do algaz Borçlar na Mahsuben ade ndirimli orana tabi i lemlerden do an iade alacaklar n n mükelleflerin kendi elektrik ve do algaz borçlar na mahsubu, a a da belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yerine getirilecektir. Elektrik ve do algaz, %51 veya daha fazla hissesi kamuya ait kurulu lardan temin eden iade hakk sahipleri, bu kurulu lara ba vurarak fatura bedellerini iade alacaklar na mahsup suretiyle ödemek istediklerini belirtecekler ve ba l olduklar vergi dairesine ibraz etmek üzere fatura bedellerinin yat r laca bir banka hesap numaras talep edeceklerdir. Sat c kurulu lar, %51 ve daha fazla hisselerinin kamuya ait olduklar n da belirtmek suretiyle fatura bedellerinin yat r laca banka hesap numaras n gösteren yaz y mükellefe vereceklerdir. Mükellefler, sat c lardan alacaklar yaz veya yaz lar, bir defaya mahsus olmak üzere, bir dilekçe ekinde ba l olduklar vergi dairesine verecekler, dilekçede, indirimli orana tabi i lemlerinden do an iade alacaklar n n do algaz ve/veya elektrik borçlar na mahsup suretiyle ödemek istediklerini belirteceklerdir. Dilekçe ve eki, vergi dairesince do algaz/elektrik sat c s i letmeden al nacak teyit sonras nda geçerlik kazanacakt r. Dilekçede yer alan bilgilerde de i iklik olmas halinde, mükellefler taraf ndan de i iklikler gecikmeden vergi dairesine bildirilecektir. Mahsup talebi, beyannamesinin verilmesinden sonra bir dilekçe ile yap lacakt r. Dilekçeye, bu Tebli in (3.1.) numaral bölümünde belirtilen belgelerin yan s ra, do algaz/elektrik faturas n n iadeyi talep eden firma yetkililerince asl na uygunlu u ka e ve imza tatbik edilmek suretiyle onaylanm fotokopisi eklenecektir. Bu faturada yer alacak ceza, faiz vb. unsurlar da mahsuba esas tutara dahil olacakt r. Mahsup talebi için fatura örne inin ibraz zorunludur. Sat c kurulu yetkililerince onaylanm da olsa, borcun miktar n gösteren fatura d ndaki belge veya yaz lara dayan larak 10

mahsup yap lmayacakt r. Mahsup dilekçesinde do algaz/elektrik da t c s kurulu un banka hesap numaras da belirtilecektir. 3.4. ndirimli Orana Tabi Mallar n hraç Amaçl Teslimlerinde Mahsuben ade 3.4.1. Kapsam ndirimli orana tabi mallar n olduklar gibi ihraç edilmeleri art yla; d ticaret sermaye irketlerine, sektörel d ticaret irketlerine, yar dan fazla hissesine sahip olduklar irketlere, kendi hisselerinin yar s ndan fazlas na sahip olan mükelleflere, tesliminden do an y l içindeki mahsup talepleri, miktara bak lmaks z n inceleme raporu, yeminli mali mü avir tasdik raporu ve teminat aran lmadan yerine getirilecektir. ncelemesiz/teminats z mahsuben iade uygulamas a a daki ekilde yürütülecektir: a) Kanununa göre tecil-terkin uygulanan ihraç kayd yla teslimler bu düzenleme d ndad r. Kanununun 11/1-c ve geçici 17 nci maddelerinde düzenlenen tecil-terkin uygulamas ndan do an iade talepleri bu i lemlere ili kin olarak daha önceki genel tebli lerde yap lan aç klamalara göre yerine getirilecektir. Bu bölümdeki düzenleme, yukar da belirtilen mükelleflere uygulanarak yap lan indirimli orana tabi teslimlerden do an y l içindeki mahsup taleplerine ili kindir. b) Uygulamadan faydalan labilmesi için mallar n olduklar gibi ihraç edilmeleri zorunludur. Ba ka bir anlat mla, sat yap lan indirimli orana tabi mal n, ihraç edilen nihai ürün olmas gerekmektedir. c) ncelemesiz/teminats z mahsup uygulamas, indirimli orana tabi i lemlerden, yukar da kapsam belirtilen teslimlere isabet eden k s m için geçerlidir. ade hakk önceki bölümlerde de belirtildi i üzere Bakanlar Kurulunca belirlenen alt s n r n a ld dönemde do makta, bu dönemde alt s n r a an k sm n mahsuben iadesi talep edilebilmektedir. Y l n ba ndan s n r n a ld döneme kadar (bu dönem dahil) yap lan ve incelemesiz/teminats z iade kapsam na giren teslim bedelleri toplam, ayn dönemdeki indirimli orana tabi bütün i lem bedelleri toplam na oranlanacak, bu oran s n r a an iade tutar na uygulanarak incelemesiz/teminats z mahsup edilebilecek tutar hesaplanacakt r. Alt s n r n a ld dönemden sonra ise sadece o dönemdeki i lemler için ayn oranlama yap larak incelemesiz/teminats z mahsup tutar hesaplanacakt r. d) ade uygulamas bu Tebli in (3.1.) numaral bölümündeki aç klamalar çerçevesinde yürütülecektir. Ancak iade talep dilekçesine yukar da belirtilen belgelerin yan s ra, 11

ihracat gerçekle tiren mükelleften, 99 Seri No.lu Genel Tebli inin 4 (4) numaral bölümüne göre al nacak yaz, y l n ba ndan cari döneme kadar, aylar itibariyle ve kümülatif sütunlara da yer verilmek suretiyle, incelemesiz/teminats z mahsup kapsam na giren teslim bedelleri, bunlar d ndaki indirimli orana tabi di er i lem bedelleri (birden fazla i lem varsa toplamlar al narak tek tutar olarak ifade edilecektir) ve her ikisinin toplam n gösteren bir tablo, eklenecektir. 3.4.2. Mahsup lemi Bu Tebli in (3.1.) ve (3.4.1.) numaral bölümlerinde yap lan aç klamalar çerçevesinde indirimli orana tabi mallar n ihraç amaçl teslimlerinde ilgili y l içindeki mahsuben iade taleplerinde a a daki ekilde hareket edilecektir. a) Ayr m yap lmaks z n indirimli orana tabi bütün i lemlere ait iade tutar önceki bölümlerdeki aç klamalara uygun olarak belirlenecektir. b) Tutar n 4.000 TL yi a mamas halinde mahsup talepleri, ilgili belgelerin tamamlanmas art yla incelemesiz ve teminats z yerine getirilecektir. c) ade tutar n n 4.000 TL yi a mas ve teminat gösterilmemesi halinde incelemesiz/teminats z mahsuba konu k s mla ilgili mahsup talebi ihracat n gerçekle ip ilgili belgelerin tamamland tarihte, di er k sma ili kin mahsup talepleri ise vergi inceleme raporu veya YMM tasdik raporunun vergi dairesine intikal etti i tarih itibariyle geçerlik kazanacakt r. d) ade tutar n n 4.000 TL yi a mas ve teminat gösterilmesi halinde: ncelemesiz/teminats z mahsup talepleri, ihracat n gerçekle mesi beklenilmeden bu Tebli in (3.1.) numaral bölümündeki belgelerin tamamlan p teminat n gösterildi i tarihte geçerlik kazanacak, al nan teminat ihracat n gerçekle ip bu Tebli in (3.4.1.) numaral bölümündeki belgelerin ibraz üzerine iade edilecektir. ncelemesiz/teminats z mahsuba konu i lemler d ndaki mahsuben iade talepleri bu Tebli in (3.1.) numaral bölümündeki belgelerin tamamlan p teminat gösterildi i tarihte geçerlik kazanacak, teminat vergi inceleme raporu ya da YMM tasdik raporunun ibraz üzerine iade edilecektir. 4. Y l çinde Mahsup Edilemeyen Vergilerin adesi ndirimli orana tabi i lemlerden do an iade alaca n n y l içinde mahsuben iade edilemeyen k sm, izleyen y l içinde mükellefin iste ine ba l olarak, nakden veya mahsuben iade edilebilecektir. ade talebi en erken izleyen y l n Ocak dönemine ait olup ubat ay içinde verilecek, en geç Kas m dönemine ait olup Aral k ay içinde verilecek beyannameleri ile yap labilecektir. 3 ayl k vergilendirme dönemine tabi olan mükelleflerde iade talebi en erken izleyen y l n ilk 3 ayl k, en geç üçüncü 3 ayl k vergilendirme dönemlerine ait beyannamelerle yap labilecektir. Bu ekilde iade edilecek vergiler a a daki ekilde hesaplanacakt r. 4 11/7/2006 tarihli ve 26225 say l Resmi Gazetede yay mlanm t r. 12

ndirimli orana tabi i lemlere ili kin olup indirim yoluyla telafi edilemeyen yüklenilen vergi tutarlar, y l içinde mahsup edilen vergiler dikkate al nmadan, bu Tebli in (2.1.) bölümündeki aç klamalar çerçevesinde i lemlerin yap ld y l n tamam için y ll k olarak ve Aral k dönemi sonu itibariyle hesaplanacakt r. Bu tutardan y l içinde mahsup edilen vergiler dü üldükten sonra kalan k sm n ilgili y l için belirlenen alt s n r (2006 y l için 10.000 TL, 2007 y l için 10.800 TL, 2008 y l için 11.600 TL, 2009 y l için 13.000 TL, 2010 y l için 13.300 TL, 2011 y l için 14.300 TL yi) a an k sm " ade Edilebilecek " olarak hesaplanacakt r. adenin yap labilmesi için iade tutar n n Bakanlar Kurulunca belirlenen s n rdan az olmamas gerekmektedir. Mükellefe Bakanlar Kurulunca belirlenen s n r a an k s m iade edilecektir. Bu ekilde hesaplanan iade edilecek tutar izleyen y lda iadenin talep edildi i dönem beyannamesinde devreden vergi hesab ndan ç kar lacakt r. Bu ekilde hesaplanan alaca n n 4.000 TL yi a mamas halinde nakden ve/veya mahsuben iade talepleri inceleme raporu, teminat ve YMM tasdik raporu aran lmadan yerine getirilecek, talep bu bölümün sonunda belirtilen belgelerin tamamland tarih itibariyle geçerlik kazanacakt r. Söz konusu belgelerin veya belgelerde yer almas gereken bilgilerin eksikli i durumunda 95 Seri No.lu Genel Tebli inin 5 (1/1.2.) bölümündeki aç klamalar çerçevesinde hareket edilecektir. ade talebinin 4.000 TL ve üstünde olmas halinde 4.000 TL yi a an k sm n nakden ve/veya mahsuben iadesi için vergi inceleme raporu veya YMM tasdik raporu ibraz edilmesi gerekmektedir. Talepler bu raporlar n ibraz edildi i tarihte geçerlik kazanacakt r. Y l içerisinde mahsup edilemeyen nin iadesi için bu bölümdeki aç klamalara göre izleyen y lda ayr ca bir iade talebinde bulunulmas gerekti inden y l içinde mahsuben iadeye yönelik olarak düzenlenen YMM raporunun izleyen y l talep edilecek nakden/mahsuben iade için geçerlili i bulunmamaktad r. zleyen y l içerisinde yap lacak nakden/mahsuben iade talebi için ayr ca bir YMM Raporu düzenlenerek ibraz edilmesi gerekmektedir. 4.000 TL yi a an tutarlar için teminat gösterilmesi halinde, teminat n gösterilip belgelerin tamamlanmas ndan sonra nakden ve/veya mahsuben iade talepleri yerine getirilecek, teminat vergi inceleme raporu veya YMM tasdik raporu ile çözülecektir. 84 Seri No.lu Genel Tebli inin (I/1.4.) bölümünde say lan kurum ve kurulu lar n bu kapsamdaki nakden/mahsuben iade talepleri, yukar da yer alan belgelerin ibraz üzerine miktara bak lmaks z n inceleme raporu, YMM tasdik raporu veya teminat aranmadan yerine getirilecektir. ade talebi bir dilekçe ile yap lacak, bu dilekçeye; ndirimli orana tabi i lemlerin yap ld y la ait al ve sat faturalar n n listesi, y ll k iade tutar n n hesaplanmas na ili kin tablo, y l içinde mahsup edilen tutarlar ayl k olarak gösteren tablo (bu tabloda y l içinde mahsup edilemeyen tutar da tek sat r olarak gösterilecektir), 5 3/7/2005 tarihli ve 25864 say l Resmi Gazetede yay mlanm t r. 13

iadenin talep edildi i y l n ilk döneminden iadenin talep edildi i döneme kadar aylar itibariyle devreden tutarlar n gösteren tablo, eklenecektir. Bu kapsamdaki nakden ve mahsuben iade taleplerinde 84 Seri No.lu Genel Tebli inde yer alan ve bu bölüme ayk r olmayan aç klamalar geçerli olacakt r. Örnek 5: Mükellef (A) ya, 2010 takvim y l nda iade alaca n n 13.300 TL'yi a an k sm olan 10.000 TL mahsuben iade edilmi tir. Mükellef 2010 y l n n tamam için iade tutar n 13.300 TL'lik alt s n r ve y l içinde mahsuben iade edilen k sm dikkate almadan, bu Tebli in (1.2.) bölümüne göre, 26.700 TL olarak hesaplam t r. Bu mükellefe 2011 y l nda nakden veya mahsuben iade edilebilecek azami tutar [26.700 (10.000+13.300 )]= 3.400 TL dir. Bu mükellef iade alaca n May s 2011 dönemi beyannamesinde yapt beyan ile talep etmektedir. Mükellefin 2011 y l n n Ocak-May s aras ndaki dönemlere ait beyannamelerindeki devreden vergi tutarlar a a daki gibidir. Ocak 2011 14.300 ubat 2011 14.200 Mart 2011 13.600 Nisan 2011 2.900 May s 2011 4.800 Bu mükellefe 2.900 TL nakden ve/veya mahsuben iade edilebilecektir. May s 2011 beyannamesinde de iade tutar olarak 2.900 TL gösterilecek ve iadesi talep edilen bu tutar, May s/2011 vergilendirme döneminde Sonraki Döneme Devreden tutar ndan ç kar lacakt r. 5. Di er Hususlar 5.1. ndirimli Orana Tabi lemleriyle Birlikte Di er ade Hakk Do uran lemleri Bulunan Mükellefler beyannamesinde indirimli orana tabi i lemlerin yan s ra di er i lemlerden do an iade alacaklar n n bulunmas da mümkündür. Toplam iade alaca ndan öncelikle mükellefin ithalde al nanlar d ndaki kendi vergi borçlar na mahsup yap lacakt r. Bu mahsup i leminden sonra indirimli orana tabi i lemlere ait bir alaca n n kalmas halinde kalan tutar, mükellefin iste ine ba l olarak sigorta prim borçlar ile bu Tebli in (3.2.) numaral bölümünde say lan di er borçlar na mahsup edilecektir. ndirimli orana tabi i lemler d ndaki di er iade hakk do uran i lemlerden do an alacaklar n n mal ve hizmet al mlar na ili kin borçlara mahsubu mümkün bulunmamaktad r. Bu nedenle mahsup dilekçesinde; iade alaca n n, indirimli orana tabi i lemler dâhil, iade hakk do uran i lem türleri itibariyle tutarlar, muaccel hale gelmi kendi vergi borçlar n n toplam tutar, 14

bu borç tutar n n, iade hakk do uran i lemlerden hangilerine ili kin alaca a mahsup edilece i, bu mahsuptan sonra, indirimli orana tabi i lemlerden kalacak iade tutar (A), varsa, indirimli orana tabi i lemlere ait olup geçmi dönemlerde mahsup edilemeyen iade alaca (B), (A + B) toplam ndan mal ve hizmet al mlar na ili kin borçlara ve/veya sigorta prim borçlar na mahsubu talep edilen tutar, indirimli orana tabi i lemlere ait iade alaca ndan bu dönemde mahsup edilemeyen ve gelecek döneme aktar lan iade tutar, bir tablo halinde yer alacakt r. ndirimli orana tabi mal ve hizmetlerin ayn zamanda tam istisna kapsam nda teslim ve ifa edildi i durumlarda (ihraç kayd yla teslimler dahil) yüklenilen vergilerden indirim yoluyla telafi edilemeyenlerin ilgili i leme ili kin usul ve esaslar çerçevesinde iade edilmesi gerekmektedir. Buna göre, indirimli orana tabi mal ve hizmetleri ayn dönemde hem vergiye tabi hem de tam istisna kapsam nda teslim veya ifa eden mükelleflerin, bu i lemlerle ilgili yüklendikleri vergilerin, iadenin talep edildi i vergilendirme dönemine ait devreden vergi tutar n a mas halinde indirimli orana tabi i lemlerden kaynaklanan iade tutar, i lemlerin toplam iade miktar içindeki pay dikkate al narak hesaplanacakt r. Örnek 6: Bir mükellefin Eylül/2010 vergilendirme dönemindeki iade hakk do uran i lemleri ihracat ve indirimli orana tabi teslimlerden olu maktad r. Mükellef, ihracat teslimlerinin bünyesine giren vergiyi 120 000 TL, indirimli orana tabi teslimlerin bünyesine giren vergiyi 80 000 TL olarak hesaplam t r. Buna göre, ilgili dönemde iade hakk do uran i lemlerin bünyesine giren toplam vergi tutar içinde indirimli orana tabi i lemlerin pay [(80/200)x100=40] yüzde 40, ihracat istisnas n n pay ise [(120/200)x100=60] yüzde 60 olacakt r. Bu paylar dikkate al narak Eylül/2009 vergilendirme döneminde devreden 100 bin TL katma de er vergisinin yüzde 40 olan 40 bin TL si indirimli orana tabi i lemlere ili kin y l içinde mahsuben iade prosedürüne göre iade edilecektir. 5.2. ndirimli Orana Tabi Mallar n hraç Kayd yla Teslimi Kanununun 11/1-c ve geçici 17 nci maddeleri kapsam nda ihraç kayd yla teslim edilen mallar n ihrac üzerine ihraç kayd yla teslim faturas nda hesaplanan ancak tahsil edilmeyen ve tecil de edilemeyen mükellefe iade edilmektedir. Bu i lem indirimli orana tabi bir teslim ise, mükellefin indirimli oran a an yüklenimleri de Kanunun 29/2 nci maddesine göre mükellefe iade edilebilecektir. Bu teslim nedeniyle tecil edilecek ç kmas halinde, yüklenilen indirim yoluyla telafi edildi inden mükellefe Kanunun 29/2 nci maddesine göre iade yap lmayacakt r. Mükellef, 1 No.lu beyannamesinin Matrah kulakç n n Tevkifat Uygulanmayan lemler tablosu ile ndirimler ve hraç Kayd yla Teslimler kulakç n n hraç Kayd yla Teslimlere Ait Bildirim tablosunda ihraç kayd yla teslimi beyan edecektir. 15