BASIN BÜLTENİ İstanbul, 2 Nisan 2018 İnsani Gelişme Endeksi İGE-İ 2017 Raporu Çıktı. İNGEV in ilçelerde insani gelişmeyi desteklemek üzere hazırladığı İnsani Gelişme Endeksi İlçeler (İGE-İ) Raporu ve sonuçları açıklanıyor. Bu yıl ki ana tema Tüketiciden İnsana Geçiş İnsani Gelişme Endeksi, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından 1990 yılından beri ülkeler düzeyinde yayımlanmaktadır. Kişi başına düşen gelir, doğumda beklenen yaşam süresi, okuryazar ve okullaşma oranları dikkate alınarak hesaplanan İnsani Gelişme Endeksi, gelirin yanında eğitim ve sağlık verileriyle insani gelişmeyi ölçmeyi ve ülkeleri karşılaştırmayı amaçlamaktadır. İnsani gelişme için yerel yönetimlerin ve mikro uygulamaların önemi artıyor. İnsani Gelişme Endeksi, yerel düzeyde insani gelişmenin yönlendirilmesini amaçlamaktadır. Yerelleşmenin giderek arttığı günümüzde, insani gelişmeye etki eden yerel politika araçları da çeşitlenmektedir. Bu araçların mikro ölçekte yerel yönetimler tarafından etkin kullanılması, başta merkezi yönetimler olmak üzere diğer paydaşlar tarafından da desteklenmesi yaşam kalitesini yükseltmektedir. İNGEV günlük hayata etki yapabilecek yönetilebilir değişkenleri önemsemektedir. İGE-İ 2017 Raporu ve Endeksi 186 ilçeyi kapsıyor. İGE-İ olarak adlandırılan İnsani Gelişme Endeksi İlçeler raporu, büyükşehir sınırları içinde kalan bütün ilçelerle en yüksek nüfusa sahip 186 ilçeyi kapsamaktadır. 2016 yılı raporuna göre ilçe kapsamı genişlemiştir. Veri seti İlçe düzeyinde insani gelişmeyi ölçen 65 değişken ve gizli vatandaş çalışması ndan oluşuyor. İlçe düzeyinde sosyal, ekonomik ve çevresel faktörlere yönelik bileşenlerden oluşan İGE-İ, demografik yapı, eğitim, sağlık, sosyal yaşam, sosyal içerme ve katılım, yönetişim, ekonomik kapasite, gelir ve tüketim durumu, çevre, altyapı ve ulaşım alanlarına ilişkin objektif göstergeleri içermektedir. Veriler yerel yönetim faaliyet raporlarının detaylı incelenmesi ve merkezi istatistiklerden oluşmaktadır. 2017 raporunda ayrıca gizli vatandaş çalışması genişletilmiş ve toplam 19 konuda gizli vatandaş olarak belediyelere başvurulmuş ve cevap verme düzeyleri de endekse dahil edilmiştir.
Sonuçlar dört ana bölgede gruplanarak aktarılıyor: Çok yüksek insan gelişme bölgesinde 30 ilçe yer alıyor. İGE-İ Endeksi nde ilçeler Çok Yüksek İnsani Gelişme, Yüksek İnsani Gelişme, Orta İnsani Gelişme ve Düşük İnsani Gelişme olmak üzere 4 ana kümede toplanıyor. 2017 raporunda Çok Yüksek İnsani Gelişme bölgesinde 30 ilçe yer almaktadır. 18 ilçenin bu grupta yer aldığı 2016 raporuna göre değişiklikler gözlenmektedir. 2017 Çok Yüksek İnsani Gelişme Bölgesi (Yeşil Bölge) kapsamındaki ilçeler şunlardır: 2 İSTANBUL KADIKÖY 4 İSTANBUL ŞİŞLİ 5 BURSA NİLÜFER 6 ANTALYA MURATPAŞA 7 İZMİR KARŞIYAKA 8 ESKİŞEHİR TEPEBAŞI 9 İSTANBUL BAKIRKÖY 10 İSTANBUL MALTEPE 11 İSTANBUL ÜSKÜDAR 12 ANKARA YENİMAHALLE 13 İSTANBUL SARIYER 14 İZMİR KONAK 15 İSTANBUL ATAŞEHİR 16 İSTANBUL ÜMRANİYE 17 İSTANBUL BEYOĞLU 18 ESKİŞEHİR ODUNPAZARI 19 KOCAELİ İZMİT 20 İZMİR BORNOVA 21 İSTANBUL FATİH 22 İSTANBUL AVCILAR 23 İZMİR GAZİEMİR 24 İSTANBUL BEYLİKDÜZÜ 25 ANKARA KEÇİÖREN 26 İSTANBUL TUZLA 27 İZMİR BALÇOVA 28 İSTANBUL ÇEKMEKÖY 29 İSTANBUL BAŞAKŞEHİR 30 SAMSUN ATAKUM
Toplam İnsani Gelişme Endeksi nin yanı sıra çalışmada 8 alt endeks de yer alıyor. Toplam sonuçları oluşturan İnsani Gelişme Endeksi nin yanı sıra yerel yönetim faaliyetlerinin yönlendirilmesinde önem taşıyan 8 alt endeks de yayınlanmaktadır. Bunlar Yönetişim ve Saydamlık, Sosyal Kapsama, Ekonomik Durum, Eğitim, Sağlık, Sosyal Yaşam ve Çevresel Performans başlıkları altında toplanmaktadır. Bu endekslerde ilk beş sırada yer alan ilçeler ise şöyledir: İGE-İ Yönetişim ve Saydamlık Endeksi İL İlçe Yönetişim ve Saydamlık Endeksi 1 İSTANBUL ÇEKMEKÖY 2 ANKARA KEÇİÖREN 4 İSTANBUL ŞİŞLİ 5 İSTANBUL ÜSKÜDAR İGE-İ Sosyal Kapsama Endeksi İL İlçe Sosyal Kapsama Endeksi 1 İSTANBUL ÜMRANİYE 2 İSTANBUL BEŞİKTAŞ 3 İZMİR BAYRAKLI 4 İSTANBUL KADIKÖY 5 ANTALYA KEPEZ İGE-İ Ekonomik Durum Endeksi İL İlçe Ekonomik Durum Endeksi 2 İSTANBUL BAKIRKÖY 3 İSTANBUL SARIYER 4 İSTANBUL KADIKÖY 5 İSTANBUL BEYOĞLU İGE-İ Eğitim Endeksi İL İlçe Eğitim Endeksi 2 ANKARA ÇANKAYA 3 İSTANBUL KADIKÖY 4 İZMİR KARŞIYAKA 5 İSTANBUL BAKIRKÖY
İGE-İ Sağlık Endeksi İL İlçe Sağlık Endeksi 1 İSTANBUL KADIKÖY 2 ANTALYA MURATPAŞA 3 İSTANBUL ŞİŞLİ 4 İSTANBUL FATİH 5 İZMİR KARABAĞLAR İGE-İ Sosyal Yaşam Endeksi İL İlçe Sosyal Yaşam Endeksi 2 İSTANBUL KADIKÖY 4 İSTANBUL BEYOĞLU 5 İZMİR KONAK İGE-İ Belediye Çevresel Performans ve Ulaşım Endeksi İL İlçe 1 İSTANBUL ŞİŞLİ 2 İSTANBUL GÜNGÖREN 3 İSTANBUL BAŞAKŞEHİR 4 İSTANBUL BAYRAMPAŞA 5 İSTANBUL KÜÇÜKÇEKMECE Belediye Çevresel Performans ve Ulaşım Endeksi
Bu yıl kapsanan ilçe sayısının artması, geçen yıl endekse dahil olan bazı ilçelerin bu yıl kapsam dışı kalması, değişken sayısının zenginleştirilmesi ve ilçelerin performansları geçen yıla göre ilçe sıralamalarında değişikliğe yol açtı. Bir üst bölgeye geçen ve bir alt bölgeye düşen ilçeler: +1 Bölge Yükselen İlçeler -1 Bölge Düşen İlçeler ADANA ÇUKUROVA İSTANBUL ÜMRANİYE ADANA YÜREĞİR ANKARA POLATLI İZMİR BAYRAKLI ANKARA GÖLBAŞI ANKARA SİNCAN İZMİR BORNOVA ANKARA MAMAK BURSA YILDIRIM İZMİR BUCA ANKARA PURSAKLAR DENİZLİ MERKEZEFENDİ İZMİR GAZİEMİR ANTALYA KONYAALTI GAZİANTEP NİZİP İZMİR KARABAĞLAR BURSA OSMANGAZİ İSTANBUL AVCILAR İZMİR KARŞIYAKA DİYARBAKIR BAĞLAR İSTANBUL BAŞAKŞEHİR İZMİR KONAK ERZURUM YAKUTİYE İSTANBUL BEYLİKDÜZÜ İZMİR MENEMEN GAZİANTEP ŞEHİTKAMİL İSTANBUL BÜYÜKÇEKMECE KAYSERİ TALAS İSTANBUL ARNAVUTKÖY İSTANBUL ÇEKMEKÖY MERSİN TARSUS İSTANBUL BAĞCILAR İSTANBUL MALTEPE MERSİN YENİŞEHİR KONYA MERAM İSTANBUL SARIYER SAMSUN ATAKUM MALATYA YEŞİLYURT İSTANBUL SİLİVRİ SAMSUN İLKADIM MANİSA AKHİSAR İSTANBUL TUZLA ORDU ÜNYE TEKİRDAĞ SÜLEYMANPAŞA TRABZON ORTAHİSAR Çalışmayı 2 yıldır aynı proje ekibi yönetiyor. 2017 raporu da bir önceki yılda olduğu gibi aynı proje ekibi tarafından hazırlanmıştır. İngev başkanı Vural Çakır ın genel desteği ile yürüyen proje ekibinin koordinasyonunu ve rapor yazımını bu alanda birçok çalışmaya da imza atan İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Şeker yapmaktadır. Proje ekibinde istatistik analizler için Çağla Bakış ve Bariş dizeci ile birlikte İngev uzmanları yer almıştır. Rapor e-kitap olarak Tüketiciden İnsana Geçiş başlığı ile yayınlanıyor. İGE-İ 2017 raporu e-kitap olarak kullanıma sunulacaktır. Raporun bu yıl kullandığı başlık Tüketiciden İnsana Geçiş şeklindedir. İşlenen tema özellikle BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri nin 1 numarası olan mutlak yoksulluğu yok etmek konusuna ayrılmaktadır İNGEV Hakkında İNGEV (İnsani Gelişme Vakfı) ülkemizde insani gelişmeye katkı yapmak üzere kurulmuştur. İNGEV in hedefleri, ilgili kamu kuruluşları, yerel yönetimler, uluslararası kuruluşlar, üniversiteler ve özel sektör kuruluşları ile iş birliği yaparak, ülkemizde insani gelişme konusunda ana bilgi ve başvuru kaynaklarından biri olmak, araştırmalar ve raporlar yoluyla politika yapıcılara yol gösterici görüş ve öneri sunmak, yenilikçi uygulama projeleriyle insani gelişmeyi desteklemektir. İNGEV tüm çalışmalarında şeffaf, hesap verebilir ve katılımcı bir anlayışla çalışır; ülkedeki insani gelişme sorunlarının giderilmesinde tüm ilgili kesimlerin ortak mutabakatını geliştirmeyi hedefleyen bir toplumsal sorumlulukla hareket eder.