Vergi İnceleme Ve Denetimi İle İlgili Dört Yönetmelik

Prof. Dr. Selahattin TUNCER (E. Öğretim Üyesi YMM) Vergi İnceleme Ve Denetimi İle İlgili Dört Yönetmelik Giriş Bundan yaklaşık dokuz ay önce, dergimizin Mart/2011 tarh ve 87 sayılı nüshasında yine bu başlık altında bir yazımız yayımlanmıştı. Ne tesadüftür ki bu kez yine aynı başlık altında yeni bir yazı yazmak zorunda kaldık. Fakat başlık aynı olmasına rağmen, içerik ilk yazıdan bütünüyle farklıdır. Bu zorunluluk biraz da işlediğimiz vergi inceleme ve denetim konusunda bir yıldan az bir sürede meydana gelen temelli değişikliklerden kaynaklanmaktadır. Mart/2011 tarih ve 87 sayılı yazımızın konusunu oluşturan dört yönetmelik bugün için, Türk Vergi Denetim Sisteminin yenilenmesi nedeniyle geçersiz hale gelmiş, yeniden yayımlanan dört farklı yönetmelik yürürlüğe girmiştir. Bu ay konu olarak, 31 Ekim 2011 tarih ve 28101 sayılı Resmi Gazete de Maliye Bakanlığınca yayımlanan vergi inceleme ve denetimi ile dört ayrı yönetmeliği birlikte ele alıp değerlendirmek istiyoruz. Bunların başlıklarını yayım sırasını bozmadan aynen aktarmak istiyorum: 1. Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği, 2. Vergi İncelemelerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, 3. Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Yönetmeliği, 4. Rapor Değerlendirme Komisyonlarının Oluşturulması ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik. Görüldüğü gibi, karşımızda kalabalık, renkli ve esasları aynı fakat içerikleri çok farklı bir mevzuat listesi mevcuttur. Bir makale çerçevesi içinde bunların hepsini ele almak maddeten olası değildir. Bu nedenle aralarından bir seçim yapmak gerekecektir. Tasarladığım plana göre, vergi denetimi tek çatı altında toplandığı için birinci sırada yer alan Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliğini, KHK/646 sayılı Kararname ile birlikte ayrı bir makale konusu yapmak gerekecektir. Çünkü bu yönetmelik, 83 maddeden oluşan ve yeni Vergi Denetim Kurulu'nu açıklayan bir yasal düzenlemedir. Bu durumda geriye 2, 3 ve 4'üncü sırada yer alan yönetmelikler kalmaktadır. Şimdi yerimizin müsaadesi ölçüsünde vergi inceleme ve denetimi ile ilgili üç yönetmeliği, birbiriyle bağlantılı olarak incelemeye çalışacağız. Yasal Düzenleme 31 Ekim 2011 tarih ve 28101 sayılı Resmi Gazete'nin mevzuat bölümünde, Maliye Bakanlığının vergi inceleme ve denetimi ile ilgili dört ayrı yönetmeliği yan yana yayımlanmıştır. Bundan önceki örnekte olduğu gibi bu yayımlanma, ilk örnekte olduğu gibi tamamen bir tesadüf sonucudur. Şimdi bu dört yönetmelik hakkında sizlere, açıklayıcı nitelikte toplu bilgiler sunmak istiyoruz. 1- Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği

61. AKP Hükümeti 5.4.2011 tarihli ve 6223 sayılı Yetki Yasasına dayanarak yayımladığı 10 Temmuz 2011 tarih ve KHK/646 sayılı Kararname ile Türkiye'de Vergi Denetim Sisteminde radikal bir değişiklik gerçekleştirmiş ve mevcut üç vergi denetim kurulunu yürürlükten kaldırarak vergi denetimini Tek Çatı altında ve doğrudan Maliye Bakanlığına bağlı Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı başlığı altında toplamıştır. KHK/646 sayılı Kararname ile kapsamına vergi denetmenleri de alınmış, kurullarla beraber kullanılan çeşitli unvanlar da kaldırılarak bunlar Vergi Müfettişi ve Vergi Müfettiş Yardımcısı olarak birleştirilmiştir. Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri ile Mevzuat ta gerçekleşen bu radikal değişiklik önce meslek mensupları ve sonra da kamuoyunda hararetli tartışmalara neden olmuş ve vergi denetimindeki "çok başlılık" engeli de bu değişiklikle son bulmuştur. Dikkat edilecek olursa 10 Temmuz 2011 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan KHK/646 bir çerçeve yasası niteliğinde idi. Kurulan yeni vergi denetim örgütünün kurulup çalışması için gerekli ikincil mevzuatın hazırlanması bir yönetmeliğe bırakılmıştı. İşte Bakanlık dört aylık bir sürede bu yasal düzenlemeyi hazırlamış ve yeni örgütün kuruluş, görev, yetki, unvan ve çalışma düzenini içeren Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği 31 Ekim 2011 tarih ve 28101 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. Sanıyorum 1'inci yönetmelik için, şimdilik bu kadar açıklama yeterlidir. Gerisi ayrı bir makalede yeniden ele alınıp işlenebilir. 2- Vergi İncelemelerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 31 Ekim 2011 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan bu yönetmeliğin içeriğini bu başlık ek bir açıklamaya gerek kalmadan vermektedir. Bu yönetmelik vergi incelemelerinde uyulacak usul ve esasları belirlemek amacıyla Vergi Usul Kanunu'nun 6009 sayılı Yasa ile değiştirilen 140'ıncı maddesi ile KHK/178 Kararnameye dayanılarak hazırlanmıştır. Yönetmelik 30 ana madde ile 1 geçici maddeden oluşmaktadır. Beş bölümün başlıkları şöyle sıralanmıştır: Birinci Bölüm: Amaç, kapsam, dayanak ve tanımlar, İkinci Bölüm: Genel hükümler, Üçüncü Bölüm: Vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından uyulması gereken usuller, Dördüncü Bölüm: Vergi incelemesinde süre, Beşinci Bölüm: Birinci sınıf tüccarların gruplara ayrılması ve incelemelerin yürütülmesi. Tanımlar, Kavramlar Vergi inceleme ve denetimi tek çatı altında toplandıktan sonra bu alana yeni deyim ve kavramlar gelmiştir. Yönetmeliğin 3'üncü maddesinde bunlardan 15'i ele alınmış resmi tanımlanması yapılmıştır. Bazı örnekleri şöyle sıralayabiliriz:

Vergi incelemesi açısından vergi mükellefleri "büyük ölçekli mükellefler" ve "küçük ve orta ölçekli mükellefler" şeklinde iki gruba ayrılmıştır. Bunun ayrıntısı yönetmeliğin 24'üncü maddesinde açıklanmıştır. Tam inceleme: Bir mükellef hakkında, bir veya birden fazla vergi türü itibariyle bir veya daha fazla vergilendirme dönemine ilişkin her türlü iş ve işlemlerin bütün matrah unsurlarını içerecek şekilde yapılan vergi incelemesini, Sınırlı inceleme: Tam inceleme dışında kalan vergi incelemesini, Vergi incelemesi: İnceleme yapmaya yetkili olanlar tarafından, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek, sağlamak amacıyla yapılan faaliyeti, Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar: 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 135'inci maddesinde sayılan yetkilileri, Vergi müfettişi: Vergi başmüfettişini, vergi müfettişini ve vergi müfettiş yardımcısını, ifade eder. Vergi İncelemelerinde Uyulacak Temel İlkeler Yönetmelik vergi incelemelerinin, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca, bu yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara göre yapılacağını belirlemiş ve hemen arkasından bu incelemede uyulacak ilkeleri dokuz ana başlık olarak sıralamıştır. Bunlardan bazıları gerçekten çok yeni ve vergi denetiminde daha önce rastlanmayan türde yeniliklerle doludur. Bunlar: - Yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğinin, mükellefin hak ve hukukunu da gözetmek suretiyle denetlemek, - Mükellef ve diğer şahıslara karşı nazik, ölçülü ve mesleki saygınlığın gerektirdiği şekilde tutarlı davranmak, - Mensubu oldukları kurumun amaçlarına ve misyonuna uygun davranmak, mesleğin gerektirdiği itibar ve güvene layık olunduğunu davranışlarıyla da göstermek, - Görevin yerine getirilmesinde sürekli gelişimi, saydamlığı, tarafsızlığı, dürüstlüğü, kamu yararını gözetmeyi, hesap verilebilirliği ve öngörülebilirliği esas almak, - Tüm eylem ve işlemlerde yasallık, adalet ve dürüstlük ilkeleri doğrultusunda hareket etmek, tarafsızlıklarını engelleyecek herhangi bir etkiye izin vermemek, - Amacın, ödenmesi gereken vergi miktarını doğru olarak tespit etmek olduğunu daima göz önünde tutmak ve bu çerçevede inceleme sonucunda, gerekmesi halinde, mükellef lehine düzeltmelerin de yapılmasını sağlamak, - Görevlerini, unvanlarını ve yetkilerini kullanarak kendileri, yakınları veya üçüncü kişiler lehine menfaat sağlamamak, - Başkanlıkça belirlenecek diğer ilke standartlarına bağlı kalmak.

Görüldüğü gibi vergi inceleme ve denetiminde, aslında yasa metinlerine girmeyecek temel, asıl olan ilke ve kurallar yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi dile getirilmiştir. Değerli meslektaşım Recep Bıyık bunları Vergi denetiminde nezaket dönemi şeklinde ifade etmiştir. Gerçekten doğru. Çünkü eskiden vergi denetimi ciddi, soğuk ve oldukça resmi bir atmosferde yapılırdı. İşe Başlama ve İncelemeye Hazırlık Vergi inceleme ve denetiminde, yönetmelik, gerekli düzen ve disiplini sağlamak için bu işlemin her aşamasını tanımlamış ve iş akışına göre sıralamıştır. Bunlardan "işe başlamaya hazırlık" yönetmeliğin 7'nci maddesinde şöyle açıklanmıştır. Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme görevinin verilmesinden itibaren en geç on gün içinde işe başlarlar. Bu süre içinde işe başlanmaması halinde durum gerekçeli bir yazı ile bağlı bulunulan birime bildirilir. İlgili birim, işe başlanılmamasını haklı kılan bir mazeretin varlığı halinde en fazla on gün ilave süre verilebileceği gibi inceleme görevini başka bir inceleme elemanına da verebilir. Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafından mükellefin kendisine veya bulunduğu sektöre yönelik olarak yapılan her türlü araştırma, inceleme, bilgi isteme ve yazışma gibi faaliyetler, işe başlandığını gösterir. Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, incelemeye başlamadan önce, nezdinde inceleme yapacakları kişilere ve konulara ilişkin olarak görev yazısı ekinde verilen belgeler ile ilgililerin vergi dairesindeki dosyalarını tetkik ederler. Ayrıca gerekirse harici araştırmalar da yapmak suretiyle bunların faaliyetleri, iş ve iş kolları ile çalışma şekilleri hakkında bilgi edinirler. Böylece incelemeden önceki ön hazırlık aşaması yönetmelikte derli toplu belirlenmiştir. İnceleme Dosyası Eskiden her vergi inceleme elemanı, incelemeye başlamadan önce kendi çalışma düzenine göre, özel nitelikte bir vergi inceleme dosyası açardı. Fakat son düzenleme ile inceleme dosyası resmi bir nitelik almış ve yönetmeliğin 8'inci maddesinde tutulması, içeriği belirlenmiştir. Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, işe başlama ve incelemeye hazırlık evresi dahil, inceleme görevi sırasında tespit ettikleri hususlar, mükellefin vergi incelemeleri kapsamında incelenen hesapları, harici olarak yapılan araştırmalarda tespit edilen konular, mevzuata aykırı işlemleri, bulunan matrah farkları ve bunların hesaplama yöntemlerine ilişkin bilgiler ile bu kapsamda yapılan yazışmalar, düzenlenen tutanaklar ve diğer belgeler yer alır. Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca görevin devredilmesi gerektiği durumlarda inceleme dosyası da devredilecektir. İnceleme dosyasında yer alacak bilgilerin kısmen veya tamamen elektronik ortamda tutulması da mümkündür. İnceleme dosyası, ilgili rapor değerlendirme komisyonunun rapora ilişkin nihai değerlendirmenin incelemeyi yapana iletildiği tarihi takip eden 15 gün içinde ilgili inceleme ve denetim birimine iletilir. İncelemeye Başlama, İncelemeye Başlama Tutanağı Birbiriyle ilişkili olduğu için Yönetmeliğin 9 ve 16'ncı maddelerini bir arada incelemek istiyoruz.

Yönetmeliğin 9'uncu maddesine göre, vergi inceleme elemanı inceleme görevinin kendisine verilmesinden itibaren 30 gün içinde incelemeye başlar. Bu süre içinde incelemeye başlanmaması halinde durum gerekçeli bir yazı ile bağlı olunan birime bildirilir. İlgili birim, incelemeye başlanılmamasını haklı kılan bir mazeretin varlığı halinde en fazla 15 gün ilave süre verebileceği gibi inceleme görevini başka bir inceleme elemanına da verebilir. Vergi incelemesine, incelemeye tabi olan nezdinde düzenlenecek "İncelemeye Başlama Tutanağı" ile başlanır. Düzenlenen tutanağın bir kopyası vergi incelemesi yapmaya yetkili olanın bağlı bulunduğu inceleme ve denetim birimine, bir kopyası nezdinde inceleme yapılana, bir nüshası da mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesine gönderilir. İncelemeye başlama tarihi, mükellefin tutanağı imzaladığı tarihtir. Tutanakta mükellefin imzasının bulunmaması halinde tutanağın, vergi dairesi kayıtlarına geçtiği tarih incelemeye başlama tarihi olarak kabul edilir. Bu durumda incelemeye başlama tutanağının bir örneği ayrıca mükellefin bilinen adresine vergi dairesince gönderilir. Ölüm, gaiplik, işin terki, memleketin terki gibi nedenlerle, nezdinde inceleme yapılacak olanla temas kurulamaması veya ilgili temas kurulmasına rağmen verilen sürede defter ve belgelerin ibraz edilmemesi, incelemeye başlama tutanağının imzadan imtina edilmesi gibi hallerde inceleme, ilgilinin vergi dairesindeki dosyasında yer alan belgeler ve diğer kaynaklardan elde edilen her türlü bilgi ve belgeler ile varsa başkanlığın risk analizi sonuçlarına dayalı olarak yürütülür. Yönetmelik bu ara VUK'un aramaya ilişkin hükümlerinin saklı olduğunu da bildirmiştir. Bu kritik durumda vergi incelemesine başlanılmasına ilişkin diğer hususlar, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların bağlı bulunduğu birimler tarafından belirlenecektir. İş akışının gereği olarak vergi incelemesine başlandığı takdirde ilk yapılacak iş, yönetmeliğin 10'uncu maddesine göre kimlik ibrazı ve sonra da 11'inci maddeye göre incelemeye başlama tutanağının hazırlanması olacaktır. Bu tutanak ileride doğacak anlaşmazlıkları önleme açısından önemli olduğu için Yönetmelik bu belgenin içeriğini ayrıntılı olarak belirlemiştir. İncelemeye başlama tutanağında, önce nezdinde inceleme yapılanın kimlik belgeleri, unvanı, adresi ve faaliyet konusu belirlenir ve sonra da bu incelemenin tam veya sınırlı inceleme mi olduğu açıklanır. Bundan sonra inceleme tutanağında incelemeye alınma gerekçesi, incelemenin konusu, dönemi, incelemenin işyerinde mi yoksa mükellefin uygun görmesi halinde Dairede mi yapılacağı, düzenlemenin yeri ve tarihi, inceleme elemanın hazır bulunması halinde mükellef veya temsile yetkili kişinin imzası ve son olarak mükelleflerin incelemeyle ilgili hak ve hükümleri hakkında bilgi bulunması zorunludur. Görülüyor ki incelemeye başlama tutanağı düzenleme işlemi tümü ile bürokratik ve sağlam bir belge haline gelmiştir. Yasa koyucu bu işleme büyük önem ve ağırlık vermiştir. Diğer Hususlar Yönetmelik 12'nci maddesinde defter ve belgelerin yazı ile istenilip alınması, 13'üncü maddesinde incelemenin yapılacağı yer, 14'üncü maddesinde çalışma saatleri ve 15'inci maddesinde vergi mahremiyetinin korunması gibi ince ve nezaket arz eden konuları da düzenlemiştir. Fakat yeriniz sınırlı olduğu için şimdilik bunları bir yana bırakarak temel hükümlerin incelemesine devam edebiliriz. Vergi İncelemesi ve İnceleme Tutanağı Düzenlenmesi

Vergi inceleme ve denetimi, işletme ve muhasebe denetiminin önemli bir kolu olup bilgi, deneyim gerektiren ve usta-çırak ilişkisi ile zaman içinde öğrenilen teknik ve uzmanlık isteyen bir alan olduğu için Yönetmelik bu konuya hiç değinmemiştir. Çıraklar bu bilgi ve deneyimi ustalar yanında çalışarak, zaman içinde öğrenirler ve bu gelenek kuşaktan kuşağa devam eder. Bu iş biraz da meslek sırrı sayılır. Yönetmelik bu konuya doğrudan 17'nci maddede inceleme tutanakları ile girmiştir. Devam eden 18'inci maddesinde raporların mevzuata uygun olması, 19'uncu maddede vergi inceleme raporlarının düzenlenmesi ve 20'nci maddede vergi inceleme raporlarının okunmak üzere ilgili değerlendirme komisyonuna gönderilmesi ile vergi incelemesi tamamlanmıştır. Bu işlemler Vergi Denetim Kurulunun hizmet içi konuları olduğu için mükellefleri pek ilgilendirmemektedir. 3- Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Yönetmeliği 31.10.2011 tarihli ve 28101 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan üçüncü belge, Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Yönetmeliği olmuştur. 03.02.1999 tarih ve 23600 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan bundan önceki aynı başlık altındaki yönetmelik yürürlükten kaldırılmış; bunun yerine 31 Ekim 2011 tarihinden itibaren yeni yönetmelik yürürlüğe girmiştir. Bilindiği gibi uzlaşma müessesesi, Vergi Usul Kanunu'na 205 sayılı Yasa ile eklenen Ek maddeler ile girmiş sonradan buna Ek 11'inci madde ile tarhiyat öncesi uzlaşma yöntemi eklenmiştir. Son olarak yayımlanan Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Yönetmeliği 11'inci maddeye dayanılarak çıkarılmıştır. Yönetmeliğin kapsamla ilgili 2'nci maddesinde, VUK'un 344'üncü maddesine giren vergi ziyaı cezası kesilen tarhiyata ilişkin vergi maddesine göre kesilen vergi ve ceza hariç, tarhiyat öncesi uzlaşma kapsamına giren bütün vergi, resim ve harçlar ile bunlara ilişkin olarak kesilecek vergi ziyaı cezası, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının uzlaşma kapsamına girdiği belirlenmiştir. Esas itibariyle, yeni yayımlanan Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Yönetmeliği bazı ifade ve deyim değişiklikleri hariç, eski Yönetmelikle aynıdır. Yeni Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Yönetmeliği beş bölümden oluşan 24 ana madde, 1 geçici maddelik oldukça uzun bir yasal düzenlemedir. Eskisinden tek önemli olan fark, yönetmeliğin 15'inci maddesinde uzlaşma toplantısına katılacak kişilerde ortaya çıkmıştır. Yeni düzenlemeye göre "Uzlaşma görüşmeleri sırasında mükellef isterse, bağlı olduğu meslek odasından bir temsilci ve 1.6.1989 tarih ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre kurulan meslek odalarından bir meslek mensubu bulundurabilir. Bu kişiler uzlaşma görüşmelerinde sadece görüş açıklayabilirler, görüşmeler sonucunda düzenlenecek tutanaklara imza atamazlar." Vergi uygulamasında ve özellikle tarhiyat öncesi uzlaşma görüşmelerine mükellefin meslek odalarından bir temsilcinin bulundurulmasını istemesi önemli bir yenilik olmuştur. Bunun altını çizmek istiyoruz. Geçici 1'inci maddedeki hükme göre, Tarhiyat Öncesi Yeni Uzlaşma Yönetmeliğinin yürürlüğe girdiği tarihten önce uzlaşma günü belirlenmiş ve mükellefe tebliğ edilmiş tarhiyat öncesi uzlaşma talepleri hakkında, yeni Yönetmelikle yürürlükten kaldırılan Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Yönetmeliği uygulanacaktır.

4- Rapor Değerlendirme Komisyonlarının oluşturulması ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Yönetmeliği'nin 18'inci maddesine göre vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenecek raporların mevzuata uygun olması gerekir. Bu temel ilkeye göre vergi müfettişleri, vergi kanunlarıyla ilgili kararname, tüzük, yönetmelik, genel tebliğ, sirkülerlere aykırı vergi inceleme raporu düzenleyemezler. Eğer vergi kanunlarıyla ilgili bu ikincil düzenlemelerde yasalara aykırı olduğu kanaatine varırlarsa bu hususu bağlı oldukları Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı aracılığı ile ve bir raporla Gelir İdaresi Başkanlığına bildirirler. Yine aynı Yönetmeliğin 20'nci maddesi gereğince, vergi müfettişlerince düzenlenen vergi inceleme raporlarının, ilgili rapor değerlendirme komisyonuna gönderilmesi gerekir. Vergi denetimi Tek Çatı altında toplandıktan sonra çıkarılan 31.10.2011 tarihli son Yönetmelikte bunların türlere göre sayısı dört olarak belirlenmiştir. Protokol sırasına göre bunlar şöyle sıralanabilir: i) Vergi Müfettişlerince düzenlenecek raporlar için Rapor Değerlendirme Komisyonları (Yönetmelik Md. 4) ii) Diğer memurlarca düzenlenecek raporlar için Rapor Değerlendirme Komisyonları (Yönetmelik Md. 5) iii) Merkezi Rapor Değerlendirme Komisyonu (Yönetmelik Md. 6) iv) Vergi Dairesi Başkanlığı Üst Rapor Değerlendirme Komisyonu (Yönetmelik Md. 7) Bu dört tür komisyonun kuruluşu, görev ve yetkileri, çalışma ve karar alma yöntemi birbirinden farklıdır. Yönetmelikte bu ayrıntı açıklanmıştır. Yeni düzenlemeye göre, Vergi Müfettişlerince hazırlanan raporlar için iki aşamalı bir süreç kabul edilmiştir. Buna göre: - 10 milyon TL sini aşmayan tarhiyat önerisi içeren vergi inceleme raporları, raporu düzenleyen müfettişin dahil olduğu Grup Başkanlıklarında oluşturulan Rapor Değerlendirme Komisyonunda değerlendirilecektir. Bu raporlarla ilgili değerlendirme görüş aykırılığı oluştuğu durumlarda konu bir üst komisyon olan Merkezi Rapor Değerlendirme Komisyonuna gidilecektir. - 10 milyon TL'yi aşan tarhiyat önerisi içeren vergi inceleme raporları ise doğrudan Merkezi Rapor Değerlendirme Komisyonunda değerlendirilecektir. Bu durumda Komisyonların temel görevi vergi kanunlarına, ilgili kararname, tüzük, yönetmelik, genel tebliğ ve sirkülerlere aykırı rapor düzenlenmesini önlemek ve dolayısıyla incelemede uygulama birliğini sağlamaktır. Yasal düzenlemede, özelgelere aykırı rapor düzenlenemeyeceğine dair bir hüküm bulunmadığına göre, bu durumda özelgeye rağmen ters bir inceleme raporu yazılabilmelidir Mükellef ve İnceleme Elemanının Dinlenmesi

Yönetmeliğin 14'üncü maddesi gereğince Vergi Değerlendirme Komisyonları, gerekli gördüğü durumlarda ya da talepleri üzerine mükellefi veya inceleme elemanını dinleyebilir. Bu maddenin uygulamasına ilişkin ayrıntıyı, Yönetmelik Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı ve Gelir İdaresi Başkanlığına bırakmıştır. Genel Değerlendirme Vergi denetimi çok başlılıktan kurtarılıp tek çatı altında toplandıktan sonra bu dört yönetmeliğin yan yana ve aynı Resmi Gazete de yayımlanması isabetli olmuştur. Bu değişikliklerin bir kısmı eskinin tekrarı olsa bile bazı değişiklikler yenilikler de getirmiştir. Özetle vergi denetiminde yeni ve mükellef lehine yeni bir dönemin başladığı söylenebilir. Kaynaklar -Dr. Mehmet Şafak-Akif Akarca Vergi İncelemesinde Uyulacak Esaslar, Yeni Bakış DÜNYA, 3 Kasım 2011 tarihli sayı -Recep Bıyık Yeni Vergi İnceleme Yapısında Ne Yeni, Ne Değil? 16 Kasım 2011 tarihli sayı