İL ÖZEL İDARESİ VE BELEDİYE GELİRLERİ KANUNU TASARISI BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler Amaç MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı, il özel idaresi ve belediye gelirleri ile bunlara ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir. Kapsam MADDE 2- (1) Bu Kanun, il özel idarelerinin ve belediyelerin vergi, harç, katılma payı, hizmet karşılığı alınan ücret ve diğer gelirleri ile bunların konusu, mükellefi, matrahı, oran ve tarifeleri, istisna ve muafiyetleri, tahakkuku ve tahsili ile bu idarelere genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üzerinden ayrılacak paylara ilişkin esas ve usulleri kapsar. Yetkili idare MADDE 3- (1) Bu Kanunun uygulanması bakımından yetkili idare; özel olarak belirtilmeyen hallerde; a) Belediye ve mücavir alan sınırları dışında il özel idaresini, b) Belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyeyi, c) 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununa göre büyükşehir belediyesinin yetkili olduğu hususlarda büyükşehir belediyesini, bunların dışında kalan hususlarda ilçe veya ilk kademe belediyesini, ifade eder. İKİNCİ KISIM Emlak Vergisi eder. Tanım MADDE 4- (1) Emlak Vergisi; Bina Vergisi ile Arsa ve Arazi Vergisini ifade BİRİNCİ BÖLÜM Bina Vergisi Verginin konusu MADDE 5- (1) Binalar, Bina Vergisine tabidir. (2) Yapıldığı malzemeye bakılmaksızın karada ve su üzerinde bulunan her türlü sabit inşaat bina sayılır. Bina kapsamına 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununda yazılı bina eklentileri de dahildir. Yüzer havuzlar, sair yüzer yapılar, çadırlar ve nakil vasıtalarına takılıp çekilebilen seyyar yapılar bina sayılmaz. Mükellef
MADDE 6- (1) Bina Vergisinin mükellefi, binanın maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edendir. (2) Bir binaya paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükelleftir. Elbirliği mülkiyetinde malikler vergiden müteselsilen sorumludur. (3) Mükellefiyet; a) 18 inci maddenin (a), (c), (d) ve (e) bentlerinde yazılı vergi değerini değiştiren sebeplerin ortaya çıkması veya (b) bendinde belirtilen binanın kısmen bina vasfını yitirmesi halinde bu değişikliklerin meydana geldiği, b) 18 inci maddenin (f) ve (g) bentlerinde belirtilen hallerde bu duruma bağlı olarak takdir işleminin yapıldığı, c) Dört yılda bir takdir işleminin yapıldığı, ç) İstisna ve muafiyetin bulunduğu hallerde bunların sona erdiği, tarihi izleyen yılın başından itibaren başlar. (4) Yanan, yıkılan, tamamen kullanılmaz hale gelen veya vergiye tabi iken istisna şartlarını kazanan binalarda mükellefiyet, bu olayların meydana geldiği tarihte sona erer. İstisna ve muafiyetler MADDE 7- (1) Bina Vergisinden istisnalar aşağıda belirtildiği şekilde uygulanır: a) Sürekli istisna: Aşağıda yazılı binalar, kiraya verilmemiş, karşılığında bir gelir elde etmek üzere üzerinde intifa hakkı kurulmamış veya yap-işlet-devret modeliyle kullanım hakları devredilmemiş olmak şartıyla Bina Vergisinden sürekli olarak müstesnadır: 1) Devlete, genel ve özel bütçeli idarelere, mahalli idareler ile bunların kurdukları birliklere, üniversitelere ve mazbut vakıflara ait binalar, 2) Gerçek usulde vergilendirilen Gelir Vergisi mükellefleri ile Kurumlar Vergisi mükelleflerinin işyeri olarak kullandıkları binalar ile ticari, sınai ve turistik faaliyetlerde kullanılan binalar ve belirli zamanlarda dinlenme amacıyla kullanılan binalar hariç olmak üzere belediye ve mücavir alan sınırları dışında kalan binalar, 3) 4/11/2004 tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanununa göre kamu yararına çalışan derneklerin Kurumlar Vergisine tabi işletmelerine ait olmayan veya bu işletmelere tahsis edilmemiş olan binaları, 4) Vakıf senedindeki amaca tahsis edilmek şartıyla, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan veya özel kanunla kurulan vakıflara ait binalar, 5) Dini hizmetlerin ifasına mahsus ve umuma açık ibadethaneler ile bunların müştemilatı, 6) Kâr amacı taşımayan öğrenci yurdu, düşkünler evi, yetimhane, koruma evi ve kütüphaneler, 7) Su bendi, baraj, sulama ve kurutma tesisleri, 8) Kamunun kullanımına tahsis edilen rıhtım, iskele, dalgakıran ve bunların eklentileri; demiryolu, metro, köprü, rampa, tünel, yeraltı ve yerüstü geçidi, peron, istasyon binası, yolcu salonu, cer ve malzeme deposu gibi demiryolu eklentileri; hava limanlarındaki terminal binaları, teknik blok, hangar, depo, elektronik, elektrik ve
mekanik sistemlere ait laboratuvar ve bakım tesisleri, pist, taksi yolu ve apron sahası, ısı ve enerji santralleri, hidrofor tesisleri, hava limanı ve uçuş yolları üzerindeki radar, ILS, VOR, DME, NDB gibi seyrüsefer yardımcı tesisleri, hava ve yer muhabere sistemleri (VHF, UHF, HF) ile bu tesis ve sistemlerin eklentileri, 9) Müstakil büro ve lojman binaları hariç olmak üzere tersane binaları, 10) Uluslararası kuruluşların Türkiye deki temsilciliklerine ait binalar ile karşılıklı olmak şartıyla yabancı devletlerin elçilik, konsolosluk ve elçi ikametine mahsus binaları ve bunların müştemilatı, 11) Karşılıklı olmak şartıyla uluslararası antlaşma hükümlerine göre azınlık sayılan cemaatlere ait okul binaları, 12) Enerji nakil hatlarına ait direkler, 13) Tescil edilmiş amatör spor kulüplerinin, Gelir veya Kurumlar Vergisine tabi işletmelerine ait olmayan veya bunlara tahsis edilmemiş olan binaları, 14) Su ürünleri üreticilerinin üretimde kullandıkları ağ ve alet depoları, kayıkhaneler, denizlerde ve göllerdeki işçi ve balıkçı kulübe ve barınakları, 15) Tarımsal üretimde kullanılan makine ve alet depoları, zahire ambarları, samanlıklar, arabalıklar, ağıllar, ahırlar, kümesler, kurutma mahalleri, seralar ve benzeri yapılar, 16) Doğal gaz, ham petrol ve bunların ürünlerinin nakli ve dağıtımı amacıyla kullanılan boru hatları ile bunların ayrılmaz parçası olan pompa, kompresör, pig basınç düşürme ve ölçüm istasyonları, hat vana grupları, haberleşme, katodik koruma gibi tesisler, 17) Kira, intifa hakkı veya yap-işlet-devret modeliyle kullanım hakkının devredilmemiş olması şartı aranmaksızın 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanuna göre yapılan işletme hakkı devri kapsamındaki binalar. b) Geçici istisna: Aşağıdaki binalar Bina Vergisinden geçici olarak müstesnadır: 1) 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu hükümlerine göre turizm işletme belgesi almış olan mükelleflerin, işletme belgesinde belirtilen işlerde kullandıkları binalar, işletme belgesinin alındığı tarihi izleyen yılbaşından itibaren beş yıl süre ile yüzde 50 oranında geçici istisnadan faydalandırılır. 2) Deprem, su baskını, yer kayması, yangın gibi afetler sebebiyle bina vasfını yitiren, kullanılamaz hale gelen veya muhtemel afet bölgesi içinde kalan binaların sahiplerinin, afetin meydana geldiği veya afete maruz bulunduğunun yetkili kuruluşça tebliği tarihinden itibaren en geç beş yıl içinde afetin olduğu veya idare tarafından gösterilen yerde imar mevzuatına uygun olarak inşa ettiği binalar, inşaatın sona erdiği yıldan; kamu kuruluşlarınca ilgili mevzuatına göre yapılarak hak sahiplerine teslim edilen binalar, teslim alındıkları yılı izleyen yıldan itibaren on yıl süre ile geçici istisnadan faydalandırılır. İstisnadan faydalanacak mükellefler, binalarının afete uğrayan veya muhtemel afet bölgesi olarak ilan edilen yerlerde bulunduğunu gösteren Bayındırlık ve İskan Bakanlığından veya valiliklerden alacakları belgeyi yetkili idareye ibraz ederler. Afete maruz bölge ilan edilen ve bu sebeple inşaat yasağı getirilen yerlerde, ilan tarihinden sonra yapılan binalar için bu istisna uygulanmaz.
3) Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca belirlenen kalkınmada öncelikli yörelerde inşa edilen sanayi tesisleri, yapıldıkları yılı izleyen yıldan itibaren beş yıl süre ile geçici istisnadan faydalandırılır. 4) Organize sanayi bölgeleri ile sanayi ve küçük sanayi sitelerindeki binalar, yapıldıkları yılı izleyen yıldan itibaren beş yıl süre ile geçici istisnadan faydalandırılır. (2) Birinci fıkranın (b) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde yazılı istisnalardan yararlanabilmek için durumun meydana geldiği tarihten itibaren üç ay içinde yetkili idareye bildirilmesi gerekir. İstisna, bildirim tarihine bakılmaksızın hak kazanıldığı tarihi izleyen yıl başından itibaren başlar ve bu Kanunda öngörülen süreyi aşamaz. (3) Kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmayanlar, gaziler ile şehitlerin dul ve yetimleri brüt 150 metrekareyi geçmeyen mülkiyet veya intifa hakkına sahip oldukları tek konutları için Bina Vergisinden muaftır. Matrah ve oran MADDE 8- (1) Bina Vergisinin matrahı, binanın bu Kanun hükümlerine göre tespit edilen vergi değeridir. (2) Bina Vergisinin oranı konutlarda binde 1,5; diğer binalarda ise binde 3 tür. Bu oranlar, Büyükşehir Belediyesi Kanununun uygulandığı yerlerde bir kat artırımlı uygulanır. (3) Bakanlar Kurulu, vergi oranlarını iki katına kadar artırmaya veya kanuni haddine indirmeye yetkilidir. Verginin tarh ve tahakkuku MADDE 9- (1) Bina Vergisi yetkili idare tarafından; a) Dört yılda bir defa olmak üzere takdir işlemlerinin yapıldığı yılı izleyen yılın ilk altmış günü içinde, b) Vergi değerinin, 18 inci maddenin (a), (b), (c), (d) ve (e) bentlerinde yazılı sebeplerle değişmesi halinde bu sebeplerin meydana geldiği yılı izleyen yılın ilk altmış günü içinde, c) Vergi değerinin, 18 inci maddenin (f) ve (g) bentlerinde yazılı sebeplerle değişmesi halinde, takdir işleminin yapıldığı yılı izleyen yılın ilk altmış günü içinde, 16 ncı maddeye göre hesaplanan vergi değeri esas alınmak suretiyle yıllık olarak tarh ve tahakkuk ettirilir. (2) 15 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen bildirim posta ile gönderilmiş ise vergi, bildirim verme süresinin son gününü izleyen onbeş gün içinde tarh olunur. Vergi değerini değiştiren sebep takvim yılının son üç ayı içinde meydana gelmiş ve buna ilişkin mükellefiyetin başladığı tarihte verilmiş ise vergi, bildirimin verildiği tarihten itibaren
onbeş gün içinde tarh edilir. Bu suretle tarh olunan vergiler, tarh edilen tarihte tahakkuk etmiş sayılır ve mükellefe bir yazı ile bildirilir. (3) Tarh ve tahakkuku izleyen yıllarda, 16 ncı maddeye göre tespit edilen vergi değeri üzerinden hesaplanan Bina Vergisi, her yılın başından itibaren o yıl için tahakkuk etmiş sayılır. İKİNCİ BÖLÜM Arsa ve Arazi Vergisi Verginin konusu MADDE 10- (1) Arsa ve araziler, Arsa ve Arazi Vergisine tabidir. Arsa, imar planı içinde bulunan parsellenmiş arazidir. Mükellef MADDE 11- (1) Arsa ve Arazi Vergisinin mükellefi, arsa ve arazinin maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa arsa ve araziye malik gibi tasarruf edendir. (2) Arsa ve araziye paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükelleftir. Elbirliği mülkiyetinde malikler vergiden müteselsilen sorumludur. (3) Mükellefiyet; a) 18 inci maddenin (ç), (d) ve (e) bentlerinde yazılı vergi değerini değiştiren sebeplerin doğması veya (b) bendinde belirtilen binanın tamamen bina vasfını yitirmesi halinde bu değişikliklerin meydana geldiği, b) 18 inci maddenin (f) ve (g) bentlerinde belirtilen hallerde bu duruma bağlı olarak takdir işleminin yapıldığı, c) Dört yılda bir takdir işleminin yapıldığı, ç) İstisnanın bulunduğu hallerde istisnanın sona erdiği, tarihi izleyen yılın başından itibaren başlar. (4) Vergiye tabi iken istisna şartlarını kazanan arsa ve araziden dolayı mükellefiyet, bu olayın meydana geldiği tarihte sona erer. (5) Üzerine bina yapılan arsaya ilişkin mükellefiyet, inşaatın bittiği yılın sonunda sona erer. İstisnalar MADDE 12- (1) Arsa ve Arazi Vergisinden istisnalar aşağıda belirtildiği şekilde uygulanır: a) Sürekli istisna: Aşağıda yazılı arsa ve araziler, kiraya verilmemiş veya karşılığında bir gelir elde etmek üzere üzerinde intifa hakkı kurulmamış olmak şartıyla, Arsa ve Arazi Vergisinden sürekli olarak müstesnadır. 1) Devlete, genel ve özel bütçeli idarelere, mahalli idareler ile bunların kurdukları birliklere, üniversitelere ve mazbut vakıflara ait arsa ve araziler,
2) Dernekler Kanununa göre kamu yararına çalışan derneklerin Kurumlar Vergisine tabi işletmelerine ait olmayan veya bu işletmelere tahsis edilmemiş olan arsa ve arazileri, 3) Vakıf senedindeki amaca tahsis edilmek şartıyla, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan veya özel kanunla kurulan vakıflara ait arsa ve araziler, 4) Uluslararası kuruluşların Türkiye deki temsilciliklerine ait arsa ve araziler; karşılıklı olmak şartıyla yabancı devletlerin elçilik, konsolosluk ve elçi ikametine mahsus bina yapmak üzere sahip oldukları arsa ve araziler ile bu çeşit binalardan yanan veya yıkılanların arsaları, 5) Mezarlıklar, 6) Gerçek usulde vergilendirilen Gelir Vergisi mükellefleri ile Kurumlar Vergisi mükelleflerinin işyeri olarak kullandıkları arsa ve araziler ile ticari, sınai ve turistik faaliyetlerde kullanılanlar hariç olmak üzere, belediye ve mücavir alan sınırları dışında kalan arsa ve araziler, 7) Boru hattı ile petrol ve doğal gaz taşımakla görevli kamu kurum veya kuruluşlarının maliki veya irtifak hakkı sahibi olduğu ve ilgili proje yatırımcıları lehine irtifak hakkı tesis edilmiş arsa ve arazileri, 8) Kiraya verilme ve intifa hakkı tesisi suretiyle kullanım hakkının devredilmemiş olması şartı aranmaksızın Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanuna göre yapılan işletme hakkı devri kapsamındaki arsa ve araziler. b) Geçici istisna: Aşağıda yazılı arsa ve araziler, Arsa ve Arazi Vergisinden geçici olarak müstesnadır: 1) Devlet ormanları dışında kalan ve özel kanunlara göre insan emeğiyle yeniden orman haline getirilmek üzere ağaçlandırılan arsa ve araziler elli yıl süreyle, 2) Arazi ıslahı yoluyla tarıma elverişli hale dönüştürülen araziler onbeş yıl süreyle, 3) Teknik, ekonomik ve ekolojik bakımdan gerekli şartları haiz olan ve yeniden dikim, yetiştirme veya aşılama suretiyle ağaçlık, meyvelik, bağ ve bahçeye dönüştürülen arsa ve araziler on yıl süreyle, 4) Deprem, yangın, su baskını, kaya düşmesi, yer kayması, çığ ve benzeri afetler sebebiyle bina vasfını yitiren binaların arsaları, bu olayların meydana geldiği tarihi izleyen yıldan itibaren beş yıl süreyle, 5) Kamu kurum veya kuruluşları tarafından organize sanayi bölgesi, endüstri bölgesi ve teknoloji geliştirme bölgesi kurmak amacıyla iktisap olunan veya tahsis edilen arsa ve araziler hak sahipleri adına tescil edilinceye kadar. (2) Geçici istisnadan yararlanabilmek için arsa ve arazinin birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen amaçlara tahsis edildiğinin yılı içinde yetkili idareye bildirilmesi gerekir. İstisna, arsa ve arazinin belirlenen amaca tahsis edildiği yılı izleyen yıldan başlar. Bildirimin geç yapılması halinde önceki yıllara ait istisna hakkı düşer. (3) Birinci fıkranın (b) bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde yazılı istisna konusu arsa ve arazinin, bu bentlerde gösterilen amaçlarla kullanım şartları, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı ile Türkiye Ziraat Odaları Birliğinin görüşü alındıktan sonra Maliye Bakanlığının önerisi üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenir.
Matrah ve oran MADDE 13- (1) Arsa ve Arazi Vergisinin matrahı, arsa ve arazinin bu Kanun hükümlerine göre tespit edilen vergi değeridir. (2) Arsa ve Arazi Vergisinin oranı arsalarda binde 5, arazilerde ise binde 2 dir. Bu oranlar, Büyükşehir Belediyesi Kanununun uygulandığı yerlerde yüzde 100 artırımlı uygulanır. (3) Bakanlar Kurulu, vergi oranlarını iki katına kadar artırmaya veya kanuni haddine indirmeye yetkilidir. Verginin tarh ve tahakkuku MADDE 14- (1) Arsa ve Arazi Vergisi yetkili idare tarafından; a) Dört yılda bir defa olmak üzere takdir işlemlerinin yapıldığı yılı izleyen yılın ilk altmış günü içinde, b) Vergi değerinin, 18 inci maddenin (ç), (d) ve (e) bentlerinde yazılı sebeplerle değişmesi halinde bu sebeplerin meydana geldiği yılı izleyen yılın ilk altmış günü içinde, c) Vergi değerinin, 18 inci maddenin (f) ve (g) bentlerinde yazılı sebeplerle değişmesi halinde, takdir işleminin yapıldığı yılı izleyen yılın ilk altmış günü içinde, 16 ncı maddeye göre hesaplanan vergi değeri esas alınmak suretiyle yıllık olarak tarh ve tahakkuk ettirilir. (2) 15 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen bildirim posta ile gönderilmiş ise vergi, bildirim verme süresinin son gününü izleyen onbeş gün içinde tarh olunur. Vergi değerini değiştiren sebep, takvim yılının son üç ayı içinde meydana gelmiş ve buna ilişkin bildirim mükellefiyetin başladığı tarihte verilmiş ise vergi, bildirimin verildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde tarh edilir. Bu suretle tarh olunan vergiler, tarh edilen tarihte tahakkuk etmiş sayılır ve mükellefe bir yazı ile bildirilir. (3) Tarh ve tahakkuku izleyen yıllarda, 16 ncı maddeye göre tespit edilen vergi değeri üzerinden hesaplanan Arsa ve Arazi Vergisi, her yılın başından itibaren o yıl için tahakkuk etmiş sayılır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Ortak Hükümler Bildirim verme süresi MADDE 15- (1) 18 inci maddenin (f) ve (g) bentleri dışındaki bentlerinde belirtilen vergi değerini değiştiren sebeplerin ortaya çıkması halinde, sürekli ve geçici istisnadan faydalanılsa dahi Emlak Vergisi bildirimi verilmesi zorunludur.
(2) Bildirimler; a) Yeni inşa edilen binalar için inşaatın sona erdiği veya inşaatın sona ermesinden önce kısmen kullanılmaya başlanmış ise kullanılmaya başlanan kısmı için kullanılmaya başlandığı, b) 18 inci maddenin (f) ve (g) bentleri hariç diğer bentlerinde belirtilen vergi değerini değiştiren sebeplerin meydana geldiği, tarihten itibaren üç ay içinde taşınmazın bulunduğu yerin yetkili idaresine verilir. Bildirimin süresi içinde verilmemesi halinde vergi, 16 ncı madde hükmü dikkate alınarak idare tarafından tarh edilir. (3) Elbirliği mülkiyetinde mükellefler müşterek imzalı bir bildirim verebilecekleri gibi ayrı ayrı da bildirim verebilir. Ayrı ayrı bildirim verildiği takdirde her ortağın ödeyeceği vergi ayrı ayrı tarh ve tahakkuk ettirilir. (4) Paylı mülkiyet halinde ise ayrı ayrı bildirim verilir. Vergi değeri MADDE 16- (1) Vergi değeri Vergi Usul Kanununun asgari ölçüde birim değer tespitine ilişkin hükümlerine göre, takdir komisyonları tarafından; a) Arsalar için, bulunduğu yerin köy, mahalle, semt, cadde, sokak, ticari alan, turistik bölge olması ve diğer özelliklerine göre, b) Araziler için, sulu, kıraç, taban arazi olması ve toprağın özelliklerine göre, c) Binalar için, Maliye Bakanlığı ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından müştereken tespit ve ilan edilen bina metrekare inşaat birim maliyetlerine, (a) bendinde belirtilen esaslara göre bulunacak arsa veya arsa payı değerinin eklenmesi suretiyle, hesaplanan tutardır. (2) 18 inci maddenin (f) bendi dışındaki bentlerinde belirtilen vergi değerini değiştiren sebeplerin ortaya çıkması halinde; Vergi Usul Kanununun mükerrer 49 uncu maddesinin (b) fıkrasına göre belirlenen arsa ve arazi birim değeri, takdir işleminin yapıldığı yılı izleyen ikinci yıldan başlamak suretiyle her yıl, bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle hesaplanır. (3) Vergi değerlerine ilişkin usul ve esaslar, Bayındırlık ve İskan Bakanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Ödeme süresi MADDE 17- (1) Emlak Vergisi, birinci taksiti 1 Mart ila 31 Mayıs tarihleri arasında; ikinci taksiti kasım ayı içinde olmak üzere iki eşit taksitte ödenir. Verginin tamamının birinci taksit süresi içinde ödenmesi halinde, ikinci taksit tutarı yüzde 10 indirimli tahsil edilir.
(2) Kanunların verdiği yetkiye dayanarak tasarrufu kısıtlanan bina, arsa ve arazilere ilişkin Emlak Vergisi, kısıtlama tarihinden itibaren alınmaz. Kısıtlamanın kaldırılması halinde, izleyen yılın başından itibaren yeniden vergi alınmaya başlanır. (3) Devir ve ferağı yapılan bina, arsa ve arazinin ödenmemiş Emlak Vergisi borcunun ödenmesinden devreden sorumludur. Tapu müdürlükleri, devir ve ferağı, bu işlemleri izleyen ayın onbeşinci günü mesai saati bitimine kadar yetkili idareye bildirir. Vergi değerini değiştiren sebepler MADDE 18- (1) Vergi değerini değiştiren sebepler şunlardır: a) Yeni bina inşa edilmesi veya mevcut binalara ilaveler yapılması, b) Binanın kısmen veya tamamen bina vasfını yitirmesi, c) Binanın kullanım tarzının tamamen değiştirilmesi veya ikamete mahsus bölümlerinden bir kısmının dükkan, mağaza, depo gibi ticaret ve sanat icrasına mahsus hale getirilmesi, ç) Arazinin aşağıda belirtilen şekillerde nitelik ve kullanımının değişmesi; 1) Tarım yapılamayan bir arazinin tarıma elverişli hale getirilmesi, 2) Tarıma elverişli arazinin bu vasfını yitirmesi, 3) Arazinin parsellenmek suretiyle arsaya dönüştürülmesi, d) Arazi veya arsanın bir binanın eklentisi durumuna getirilmesi veya bu durumdan çıkarılması, e) Binanın taksimi, arsanın ve arazinin ifraz ve tevhidi, f) Herhangi bir sebeple bir şehir, kasaba veya köyün tamamında olmak üzere bina, arsa ve arazi değerlerinde yüzde 25'i aşan oranda artma veya eksilme olması, g) Belediye ve mücavir alan sınırları içinde yol, park, metro veya raylı sistem, imar düzenlemesi, rekreasyon alanı, doğal gaz gibi altyapı hizmetlerinin yapılması. Kaçakçılık cezasının uygulanmaması MADDE 19- (1) Vergi Usul Kanununun 344 üncü maddesinin üçüncü fıkrası, Emlak Vergisine ilişkin hükümlerin uygulanmasında dikkate alınmaz. Emlak Vergisinde zamanaşımı MADDE 20- (1) Bildirimi verilmeyen bina, arsa ve arazinin vergi ve cezalarına ilişkin zamanaşımı süresi, bildirim süresinin bitimini izleyen yılın başından itibaren beş yıldır. Emlak Vergisinin paylaşımı MADDE 21- (1) Büyükşehir Belediyesi Kanununun uygulandığı yerlerde toplanan Emlak Vergisinin yüzde 25 i büyükşehir belediyesi payı olarak ayrılır ve tahsilatı izleyen ayın yirminci günü mesai saati sonuna kadar ilgili ilçe ve ilk kademe belediyesi tarafından büyükşehir belediyesine aktarılır. ÜÇÜNCÜ KISIM Diğer Vergiler BİRİNCİ BÖLÜM
İlan ve Reklam Vergisi Verginin konusu, mükellefi ve sorumlusu MADDE 22- (1) 24 üncü maddede belirtilen ilan ve reklamlar, İlan ve Reklam Vergisine tabidir. (2) İlan ve Reklam Vergisinin mükellefi, ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzel kişilerdir. (3) İlan ve reklam işlerini meslek olarak ifa edenler, başkaları adına yaptıkları ilan ve reklamlara ait vergileri mükellefler adına yetkili idareye yatırmaktan sorumludur. İstisna ve muafiyetler MADDE 23- (1) Aşağıda belirtilen ilan ve reklamlardan vergi alınmaz: a) Ticari amaçlı faaliyetler için yapılan ilan ve reklamlar hariç olmak üzere, genel ve özel bütçeli idareler, mahalli idareler ile bunların kurdukları birlikler tarafından yapılan her türlü ilan ve reklamlar, b) Gerçek kişilerin ikametgahlarının iç veya dış kapılarına konulan ve kimliklerini gösteren levhalar, c) Mamul maddelerin ambalajları üzerinde bulunan ve kendi işlerine ait ilan ve reklamlar ile ambalaj muhtevasından olan tanıtıcı bilgiler, ç) Gerçek veya tüzel kişilere ait işyerlerinin içine, kapısına veya bina girişine asılan ve iş sahibinin kimliği ile işin mahiyetini gösteren ışıksız levhaların yalnızca bir adedinin yarım metrekareyi aşmayan kısmı, d) Radyo, televizyon, gazete, dergi ve kitaplarda yapılan ilan ve reklamlar, e) Seçim kurulları tarafından belirlenen yerlerde siyasi partiler tarafından yapılan ilan ve reklamlar, f) (a) bendinde yazılı idarelerle kooperatifler, dernekler, vakıflar ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları tarafından, ülke ürünlerinin ve turizminin reklam ve tanıtımını yapmak ve herhangi bir ticari ve sınai kuruluşa ait olmamak üzere hazırlanan, her türlü levha ve afişlerle aynı kuruluşlar tarafından Türkiye'deki ticaret, sanayi, tarım ve turizm müesseselerinin isim ve ticaret unvanları ile ad ve adreslerini ihtiva etmek üzere yayımlanan kitap, broşür, katalog ve dergiler, g) Yetkili idareden izin alınarak reklam amacı ile umumi mahallere konulan sıra, bank ve benzeri gereçler üzerindeki ilan ve reklamlar, ğ) Sinema ve tiyatroların kendi programlarını duyurmak amacıyla gösterimin yapıldığı binanın içinde, önünde ve girişinde yaptıkları ilan ve reklamlar. Matrah ve tarifeler MADDE 24- (1) İlan ve Reklam Vergisi aşağıdaki matrah ve tarifelere göre alınır: Verginin tutarı (YTL) a) Dükkan, ticari ve sınai müesseseler ile serbest meslek erbabı tarafından levha, yazı, resim ve benzeri vasıtalarla yapılan sabit ilan ve reklamların beher metrekaresinden 100
yıllık olarak b) İlan ve reklamların; 1- Karada ve suda sefer yapan her türlü taşıt aracının içine veya dışına konulanların metrekaresinden yıllık olarak 2- Gökyüzünde uçak, helikopter, balon, zeplin ve benzeri araçlar kullanılarak yapılanların metrekaresinden günlük olarak c) Cadde, sokak ve kaldırımlarda, binaların üzerinde, cephe ve yanlarında belli bir süre için yapılan ilan ve reklamların metrekaresinden haftalık olarak 10 ç) Işıklı veya projeksiyonlu ilan ve reklamlarda; 1- Metrekare başına yıllık olarak 2- Direk veya bir kaide üzerinde yükseltilen ve alanı 10 metrekareye kadar olanlardan metrekare başına yıllık olarak 3- Direk veya bir kaide üzerinde yükseltilen ve alanı 10 metrekare ve daha fazla olanlardan metrekare başına yıllık olarak 200 d) Mahiyeti ne olursa olsun belli bir süre için asılan veya yapıştırılan diğer afiş ve benzerlerinin her birinin metrekaresinden haftalık olarak 2 (2) Vergi tarifesinin uygulanmasında aşağıdaki esaslara uyulur: a) Metrekare üzerinden yapılan hesaplamalarda, yarım metrekareye kadar olan kesirler yarım metrekareye, yarım metrekareyi aşanlar ise tam metrekareye tamamlanır. b) Herhangi bir yüzeye yazılmak, takılmak veya çizilmek suretiyle yapılan ilan ve reklamlarda, yazı, logo, resim ve benzerlerinin kapladığı alanın yüzölçümü esas alınır. c) Çok cepheli ilan ve reklamlarda, vergilendirilecek toplam alan her cephe ayrı ayrı ölçülerek bulunur. ç) Birinci fıkrada yer alan tarife cetvelinin (a) bendinde, (b) bendinin (1) numaralı alt bendinde ve (ç) bendinde belirtilen ilan ve reklamların süresinin bir yıldan az olması halinde, ay kesirleri tam sayılarak vergi miktarı ay üzerinden; (c) ve (d) bentlerinde belirtilen ilan ve reklamların süresinin bir haftadan az olması halinde vergi miktarı gün üzerinden hesap edilir. d) İlan ve Reklam Vergisi ödenmeden yapılan ilan ve reklamlarda, vergi yüzde 50 fazlasıyla alınır. Verginin tahakkuku ve ödenmesi MADDE 25- (1) Vergi, ilan ve reklam işinin mükellef tarafından yapılması halinde mükellef; meslek olarak ifa edenler tarafından yapılması halinde ise bunlar tarafından ilan veya reklamın yapıldığı ayı izleyen ayın yirminci günü mesai saati sonuna kadar verilecek beyannameye göre tahakkuk ettirilir. Beyannameler, 24 üncü maddenin birinci fıkrasında yer alan tarife cetvelinin (b) bendinde belirtilen ilan ve reklamlarda ilan ve reklam vergisi gerçek kişilerde mükellefin ikametgahının, tüzel kişilerde ise iş 40 10 100 150
merkezinin bulunduğu yerin, diğer bentlerde belirtilenler için ise reklamın yapıldığı yerin yetkili idaresine verilir. (2) İlan ve Reklam Vergisi, beyanname verme süresi içinde ödenir. Yetkili idareler, 24 üncü maddenin birinci fıkrasında yer alan tarife cetvelinin (a) bendi, (b) bendinin (1) numaralı alt bendi ile (ç) bendinde yazılı ilan ve reklamlara ait vergileri, meclislerinin kararıyla yılı içinde iki eşit taksitte alabilirler. (3) Büyükşehir Belediyesi Kanununun uygulandığı yerlerde toplanan İlan ve Reklam Vergisinin yüzde 75 i büyükşehir belediyesi payı olarak ayrılır ve tahsilatı izleyen ayın yirminci günü mesai saati sonuna kadar ilgili ilçe ve ilk kademe belediyesi tarafından büyükşehir belediyesine aktarılır. İKİNCİ BÖLÜM Eğlence Vergisi Verginin konusu ve mükellefi MADDE 26- (1) 28 inci maddede belirtilen faaliyetler ile işyerleri Eğlence Vergisine tabidir. (2) Eğlence Vergisinin mükellefi, eğlence yerlerini işleten veya vergiye konu faaliyetleri düzenleyen gerçek veya tüzel kişilerdir. İstisna ve muafiyetler MADDE 27- (1) Genel ve özel bütçeli idareler, mahalli idareler ile bunların kurdukları birlikler tarafından düzenlenen ve kâr amacı gütmeyen fuar, kongre, konferans, festival, gösteri, sergi, tören, temsil, müsabaka, eğlence, konser ve benzeri faaliyetler ile köylerde bulunan kahvehane, kıraathane ve kafeden Eğlence Vergisi alınmaz. Matrah, oran ve tarifeler MADDE 28- (1) Eğlence Vergisinin matrahı; a) Bilet, jeton, marka veya manyetik kartla girilen veya eğlenilen yerler için, bağış veya başka adlar altında alınan paralar da dahil, giriş bedeli, b) Bilet, jeton, marka veya manyetik kartla girilmesi zorunlu olmayan eğlence yerleri için günlük olarak belirlenen bedel, c) Bar, pavyon, gazino, gece kulübü, taverna, diskotek, kabare ve dansing gibi eğlence yerleri için günlük olarak belirlenen bedeldir. (2) Eğlence Vergisi aşağıdaki oran ve tarifelere göre alınır: a) Bilet, jeton, marka veya manyetik kartla girilen hipodrom, araba yarışı, sinema, konser, lunapark, sirk, spor müsabakaları ve benzerlerinden yüzde 10,
b) Bilet, jeton, marka veya manyetik kartla girilmesi zorunlu olmayan; 1) Bar, pavyon, gazino, gece kulübü, taverna, diskotek, kabare ve dansing gibi eğlence yerlerinden günlük 80 YTL, 2) Internet salonları ve her türlü makine ile oyun oynanan yerlerden günlük 5 YTL, 3) Kahvehane, kıraathane ve kafe gibi yerlerden günlük 4 YTL. Verginin tahakkuku ve ödenmesi MADDE 29- (1) Bilet, jeton, marka veya manyetik kartla girilen yerlerde, bunların bedellerine eklenmek suretiyle hesaplanan vergi, takip eden ayın yirminci günü mesai saati sonuna kadar bir beyanname ile yetkili idareye bildirilerek aynı sürede yatırılır. Bunlarla girilmesi zorunlu olmayan eğlence yerlerine ait vergide de aynı usul ve süre geçerlidir. (2) Büyükşehir Belediyesi Kanununun uygulandığı yerlerde toplanan Eğlence Vergisinin yüzde 25 i, tahsilatı izleyen ayın yirminci günü mesai saati sonuna kadar büyükşehir belediyesine aktarılır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Elektrik ve Gaz Tüketim Vergisi Verginin konusu, mükellefi ve sorumlusu MADDE 30- (1) Elektrik, hava gazı, doğal gaz ve likit petrol gazı tüketimi, Elektrik ve Gaz Tüketim Vergisine tabidir. (2) Elektrik ve Gaz Tüketim Vergisinin mükellefi, elektrik, hava gazı, doğal gaz ve likit petrol gazı tüketenlerdir. (3) Elektrik, hava gazı, doğal gaz ve likit petrol gazını tüketiciye satan kuruluşlar, satış bedeli ile birlikte verginin tahsilinden ve yetkili idareye yatırılmasından sorumludur. İstisnalar MADDE 31- (1) Elektrik, hava gazı ve doğal gaz üreten ve dağıtan müesseselerin, üretim ve dağıtım amaçlı olarak kullandıkları elektrik, hava gazı ve doğal gaz tüketiminden Elektrik ve Gaz Tüketim Vergisi alınmaz. Matrah ve oran MADDE 32- (1) Elektrik ve Gaz Tüketim Vergisinin matrahı, tüketilen elektrik, hava gazı, doğal gaz ve likit petrol gazının satış bedelidir. (2) Elektrik ve Gaz Tüketim Vergisinin oranı; hava gazı, doğal gaz ve likit petrol gazı ile imalat ve üretimde kullanılan elektrikte yüzde 1, diğer elektrik tüketimlerinde yüzde 5 tir. Beyan ve ödeme
MADDE 33- (1) Elektrik, hava gazı, doğal gaz ve likit petrol gazı satan kuruluşlar, satış bedeli ile birlikte vergiyi de tahsil eder ve tahsil tarihini takip eden ayın yirminci günü mesai saati sonuna kadar yetkili idareye, bir beyanname ile bildirerek aynı sürede öder. (2) Büyükşehir Belediyesi Kanununun uygulandığı yerlerde toplanan Verginin yüzde 35 i büyükşehir belediyesine, yüzde 65 i ise verginin toplandığı ilçe ve ilk kademe belediyelerine ödenir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Konaklama Vergisi Verginin konusu, mükellefi ve sorumlusu MADDE 34- (1) Otel, motel, tatil köyü, pansiyon gibi tesis ve yerlerde konaklama, Konaklama Vergisine tabidir. (2) Konaklama Vergisinin mükellefi, konaklama tesislerinde konaklayanlardır. (3) Konaklama tesislerini işletenler, Konaklama Vergisini tahsil ederek mükellefler adına yetkili idareye ödemekten sorumludur. İstisnalar MADDE 35- (1) Öğrenci yurt ve pansiyonları, huzurevleri ile koruma evlerinde yapılan konaklamalardan Konaklama Vergisi alınmaz. Matrah ve oran MADDE 36- (1) Konaklama Vergisinin matrahı, günlük yeme, içme ve yatak ücretleri dahil olmak üzere, mükelleflerce ödenen toplam konaklama bedelidir. (2) Konaklama Vergisinin oranı, günlük toplam konaklama bedelinin yüzde 3 üdür. Bu oranı sıfıra kadar indirmeye ve kanuni haddine kadar çıkarmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. Beyan ve ödeme MADDE 37- (1) Vergi, konaklama bedeline eklenerek fatura veya ödeme belgelerinde gösterilmek suretiyle tahsil edilir. Tahsil edilen vergi, takip eden ayın yirminci günü mesai saati sonuna kadar konaklama yerinin bulunduğu yer yetkili idaresine bir beyanname ile ödenir. (2) Büyükşehir Belediyesi Kanununun uygulandığı yerlerde toplanan Verginin yüzde 25 i, tahsilatı izleyen ayın yirminci günü mesai saati sonuna kadar büyükşehir belediyesine aktarılır. BEŞİNCİ BÖLÜM Çevre Temizlik Vergisi
Verginin konusu ve mükellefi MADDE 38- (1) Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar, Çevre Temizlik Vergisine tabidir. (2) Çevre Temizlik Vergisinin mükellefi, binaları kullananlardır. Mükellefiyet binanın kullanımı ile başlar. İstisna ve muafiyetler MADDE 39- (1) Belediye park, bahçe ve yeşil alanları; Darülaceze ve Kızılay ile bunların şubeleri, kampları ve sağlık tesisleri; öğrenci yurtları; umuma açık ibadet yerleri ile bunların müştemilatından Çevre Temizlik Vergisi alınmaz. Matrah ve tarife MADDE 40- (1) Konutlara ait Çevre Temizlik Vergisi, su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle metreküp başına büyükşehir belediyelerinde 20 YKr, diğer belediyelerde 15 YKr olarak hesaplanır. Genel ve özel bütçeli idareler ile mahalli idarelere ait binalara ilişkin Çevre Temizlik Vergisi konutlara uygulanan tarife üzerinden hesaplanır. (2) İşyerleri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ait Çevre Temizlik Vergisi aşağıdaki tarifeye göre alınır ve büyükşehir belediyelerinde yüzde 25 artırımlı uygulanır: Yıllık vergi tutarı (YTL) Bina Grupları 1. Derece 2. Derece 3. Derece 4. Derece 5. Derece 1. Grup 1.400 1.120 840 700 560 2. Grup 850 670 500 420 340 3. Grup 560 450 340 280 225 4. Grup 280 225 170 140 115 5. Grup 170 140 100 85 70 6. Grup 85 70 50 40 30 7. Grup 30 25 18 15 12 (3) Çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan, ancak su ihtiyacını belediye su şebekesi haricindeki kaynaklardan karşılayan konutlara ilişkin Çevre Temizlik Vergisi, yukarıdaki tarifenin altıncı grubunun dördüncü derecesi üzerinden hesaplanır. (4) İkinci fıkradaki tarifede yer alan bina grupları, mahallin sosyal ve ekonomik farklılıkları, binanın kullanım şekli ve büyüklüğü de dikkate alınarak Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir. (5) Belediye meclisi, bulundukları mahallin sosyal ve ekonomik farklılıkları ile büyüklüklerini de dikkate alarak binaların hangi dereceye gireceğini tespit etmeye yetkilidir.
Verginin tahakkuku ve ödenmesi MADDE 41- (1) Konutlarda su tüketim miktarı esas alınarak hesaplanan Çevre Temizlik Vergisi, su faturasında ayrıca gösterilmek suretiyle tahakkuk etmiş sayılır. Bu suretle tahakkuk eden vergi, su tüketim bedeli ile birlikte tahsil edilir. Su ve kanalizasyon hizmetleri ayrı bir kanunla düzenlenmiş bulunan büyükşehir belediye sınırları içindeki ve mücavir alanlardaki Çevre Temizlik Vergisi, 20/11/1981 tarihli ve 2560 sayılı Kanun hükümlerine göre kurulan su ve kanalizasyon idarelerince tahsil edilir. Su ve kanalizasyon idareleri, büyükşehir dahilindeki her ilçe ve ilk kademe belediyesinin yetki alanında bulunan konutlara ilişkin olarak tahsil ettiği verginin yüzde 75 ini, tahsilatı takip eden ayın yirminci günü mesai saati sonuna kadar ilgili ilçe veya ilk kademe belediyesine bildirir ve aynı süre içinde öder. Tahsil edilen verginin yüzde 25 i ise münhasıran çöp imha tesislerinin kuruluş ve işletmesinde kullanılmak üzere, büyükşehir belediyesi hesabına aynı süre içinde aktarılır. (2) İşyeri veya diğer şekillerde kullanılan binalara ait Çevre Temizlik Vergisi, belediyelerce binaların tarifedeki derecelere intibak ettirilmesi üzerine, her yılın ocak ayında yıllık olarak tahakkuk etmiş sayılır. Tahakkuk eden vergi, bir defaya mahsus olmak üzere, belediyelerin ilan yerlerinde bir ay süreyle topluca ilan edilir. İşyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalarla ilgili olarak tahakkuk eden vergi, her yıl Emlak Vergisinin taksit ödeme sürelerinde ödenir. Büyükşehir belediye sınırları içinde bulunan ilçe veya ilk kademe belediyeleri, işyeri veya diğer şekillerde kullanılan binalara ilişkin olarak tahsil ettiği Çevre Temizlik Vergisinin yüzde 25 ini, birinci fıkradaki esaslar çerçevesinde büyükşehir belediyesine aktarır. (3) Su ve kanalizasyon hizmetlerinin imtiyaz sözleşmesi veya yap-işlet-devret modeliyle yürütüldüğü idarelerde, konutlara ilişkin Çevre Temizlik Vergisi, işletici tarafından su bedeliyle birlikte tahsil edilerek, tahsilatı izleyen ayın yirminci günü mesai saati sonuna kadar yetkili idareye aktarılır. Büyükşehir belediyesi bulunan yerlerde bu fıkraya göre toplanacak verginin yüzde 25 i büyükşehir belediyesine, yüzde 75 i ilçe veya ilk kademe belediyelerine aktarılır. DÖRDÜNCÜ KISIM Harçlar BİRİNCİ BÖLÜM Geçici Kullanım Harcı Harcın konusu ve mükellefi MADDE 42- (1) Kamunun ortak kullanımına ait alanlardan yetkili idare tarafından belirlenen yerlerin geçici olarak kullanımı, Geçici Kullanım Harcına tabidir. (2) Geçici Kullanım Harcının mükellefi, birinci fıkra uyarınca belirlenen yerleri geçici olarak kullananlardır. İstisnalar
MADDE 43- (1) Harca tabi yerlerin genel ve özel bütçeli idarelere, mahalli idareler ile bunların kurdukları birliklere ait taşıtlar tarafından kullanımı ile kara ticari taşıtlarının beklemelerine tahsis edilen yerlerin bu taşıtlarca kullanımından Geçici Kullanım Harcı alınmaz. Tarife MADDE 44- (1) Geçici Kullanım Harcı aşağıdaki tarifeye göre alınır: Harcın tutarı Geçici kullanım şekli (YTL) a) 42 nci madde uyarınca belirlenen yerlerin geçici kullanımı metrekare başına günlük 2 b) Hayvan sahiplerinin geçici kullanımında: 1) Küçükbaş hayvan başına, günlük 0,5 2) Büyükbaş hayvan başına, günlük 2 c) Taşıtların geçici olarak park edilmesi durumunda: 1) Her taşıt için saatte 2 2) Her taşıt için günlük 7 ç) Taksi duraklarından taksi başına, yıllık 30 (2) Bu maddedeki harçların hesabında, metrekare kesirleri tam sayılır ve taşıtların üç saati aşan kullanımlarında günlük harç miktarı alınır. Taşıtlar için hangi alanlarda günlük ve saatlik tarife uygulanacağı yetkili idare meclisleri tarafından belirlenir. Harcın ödenmesi MADDE 45- (1) Geçici Kullanım Harcı, yetkili idareye veya bu idarenin görevlisine peşin olarak ödenir. İKİNCİ BÖLÜM İnşaat Harcı Harcın konusu ve mükellefi MADDE 46- (1) İlaveler dahil her türlü inşaat, İnşaat Harcına tabidir. (2) Konutların işyerine dönüştürülmesi halinde ek harç alınır. Binalarda yapılacak ilaveler, ilave inşaat miktarı üzerinden harca tabi tutulur. (3) İnşaat Harcının mükellefi inşaat ruhsatını alanlar, ruhsatsız başlanan inşaatlarda ise, inşaat ruhsatı almak zorunda olanlardır. (4) İnşaata ruhsatsız başlanması halinde, 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun ilgili hükümlerine göre ruhsat verilmesi mümkün olan inşaatlar için harç alacağı, inşaata başlama tarihi itibarıyla doğmuş sayılır. (5) Binanın kullanım tarzının değiştirilmesi halinde mükellef, binanın sahipleridir.
İstisnalar MADDE 47- (1) Aşağıda belirtilen inşaatlardan İnşaat Harcı alınmaz: a) Mevzuata göre inşaat ruhsatı alma zorunluluğu bulunmayan inşaatlar, 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun hükümleri uyarınca yapılan inşaat ile sera, ahır, samanlık, kümes, hayvan barınağı ve yemlik gibi yapı ve tesis inşaatı, b) Organize sanayi bölgeleri ile sanayi ve küçük sanayi sitesinde yapılan inşaat, c) Yetkili idarelerin kendilerine ait her türlü inşaat, ç) Dini hizmetlerin ifasına mahsus ve umuma açık bulunan ibadethaneler ile bunların müştemilatı için yapılan inşaat, d) Karşılık gözetmeksizin Devlete veya yetkili idareye devredilmek şartıyla inşa edilen okul, öğrenci yurdu, spor tesisi, sağlık tesisi ve huzurevi inşaatı, e) Deprem, yangın, su baskını, kaya düşmesi, yer kayması, çığ ve benzeri sebeplerle binaları kullanılmaz hale gelen kişiler tarafından, afetin meydana geldiği tarihten itibaren en geç beş yıl içinde, afetin meydana geldiği alanlarda veya kamu kuruluşlarınca gösterilen yerlerde yapılan inşaat, f) Deprem, yangın, su baskını, kaya düşmesi, yer kayması, çığ ve benzeri afetlerden zarar görmesi muhtemel yerlerdeki binaların sahipleri tarafından, afete maruz bulunduklarının yetkili kuruluşlarca tebliği tarihinden itibaren en geç beş yıl içinde, kamu kuruluşlarınca gösterilen yerlerde yapılan inşaat, g) Ruhsatı yenilenen inşaatlar. (2) Birinci fıkranın (e) ve (f) bentlerinde belirtilen hallerde, kamu kuruluşlarınca ilgili kanunlarına göre hak sahiplerine teslim edilmek üzere yapılan binaların inşaatları da bu istisnadan faydalandırılır. Şu kadar ki, bu bentlerde yer alan istisnadan faydalanacak mükellefler, Bayındırlık ve İskan Bakanlığından veya valiliklerden afete uğradıklarına veya afete maruz bulunduklarına dair alacakları bir belgeyi yetkili idareye ibraz etmeye mecburdur. Matrah ve tarife MADDE 48- (1) İnşaat Harcının matrahı, konut veya işyerinin inşaat alanıdır. (2) Konut inşaatlarında özel garaj ve özel depo gibi müştemilat inşaat alanına dahil; çatı, sığınak, merdiven kovası, asansör boşluğu, garaj, depo, kömürlük, kalorifer ve kapıcı dairesi gibi ortak yerlerden gelen paylar ise hariçtir. (3) İşyeri inşaatlarında, müştemilat ve ortak yerlerin tümü inşaat alanına dahildir. (4) İnşaat Harcı aşağıdaki tarifeye göre alınır: m 2 başına İnşaatın cinsi (YTL) a) Konut inşaat alanı 1) 100 metrekareye kadar (100 metrekare dahil) 0,5
2) 101-120 m 2 1 3) 121-150 m 2 1,5 4) 151-200 m 2 2 5) 201 metrekare ve üstü 3 b) İşyeri inşaat alanı 1) 25 metrekareye kadar (25 metrekare dahil) 2 2) 26 50 m 2 3 3) 51 100 m 2 4 4) 101-200 m 2 5 5) 201 metrekare ve üstü 6 c) Yer altı ve yer üstüne döşenecek boru ve kablonun her bir metresi için 2 Harcın ödenmesi MADDE 49- (1) İnşaat Harcı, ruhsatın alınmasından önce yetkili idareye ödenir. (2) İnşaat ruhsatının, yetkili idare tarafından veya yargı kararıyla kısmen veya tamamen iptal edilmesi halinde, daha önce ödenmiş olan harçta gerekli düzeltme ve iade yapılır. (3) 46 ncı maddenin ikinci fıkrasında belirtilen ek harç, işyerine dönüştürülen konut ilk defa işyeri olarak inşa edilmiş gibi harç işlemine tabi tutulduktan sonra bulunacak miktardan, konutun yürürlükteki tarifeye göre yeniden hesaplanacak harç miktarı düşülmek suretiyle tespit edilir. (4) Binalara ilave yapılması halinde, ilaveden sonraki yüzölçümüne göre binanın tabi olduğu tarife esas alınır ve harç, ilave edilen kısmın yüzölçümü üzerinden hesaplanır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Yapı Kullanma İzni ve Cins Değişikliği Harcı Harcın konusu ve mükellefi MADDE 50- (1) Binalara yapı kullanma izni verilmesi ve arsa veya arazi üzerine inşa edilecek bina ve sair tesisler nedeniyle tapuda yapılacak cins değişikliği işlemi Yapı Kullanma İzni ve Cins Değişikliği Harcına tabidir. (2) Yapı Kullanma İzni ve Cins Değişikliği Harcının mükellefi, yapı kullanma iznini ve cins değişikliği işlemini talep eden gerçek ve tüzel kişilerdir. İstisna ve muafiyetler MADDE 51- (1) Aşağıda belirtilen yapı ve tesislerden Yapı Kullanma İzni ve Cins Değişikliği Harcı alınmaz: a) Mevzuata göre inşaat ruhsatı alma zorunluluğu bulunmayan yapı ve tesisler, Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara
Dair Kanun hükümleri uyarınca yapılan yapı ve tesisler ile sera, ahır, samanlık, kümes, hayvan barınağı ve yemlik gibi yapı ve tesisler, b) Organize sanayi bölgeleri ile sanayi ve küçük sanayi sitelerinde yapılan yapı ve tesisler, c) Yetkili idarelerin kendilerine ait her türlü yapı ve tesisler, ç) Dini hizmetlerin ifasına mahsus ve umuma açık bulunan ibadethaneler ile bunların müştemilatı. (2) Aşağıda belirtilen yapı ve tesislerden Yapı Kullanma İzni ve Cins Değişikliği Harcı yüzde 50 indirimli olarak alınır: a) Karşılık gözetmeksizin Devlete veya yetkili idareye devredilmek şartıyla inşa edilen okul, öğrenci yurdu, spor tesisi, sağlık tesisi ve huzurevi, b) Deprem, yangın, su baskını, kaya düşmesi, yer kayması, çığ ve benzeri sebeplerle binaları kullanılmaz hale gelen kişiler tarafından, afetin meydana geldiği tarihten itibaren en geç beş yıl içinde, afetin meydana geldiği alanlarda veya kamu kuruluşlarınca gösterilen yerlerde inşa edilen binalar, c) Deprem, yangın, su baskını, kaya düşmesi, yer kayması, çığ ve benzeri afetlerden zarar görmesi muhtemel yerlerdeki binaların sahipleri tarafından, afete maruz bulunduklarının yetkili kuruluşlarca tebliği tarihinden itibaren en geç beş yıl içinde kamu kuruluşlarınca gösterilen yerlerde inşa edilen binalar. (3) İkinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirtilen hallerde, kamu kuruluşlarınca ilgili kanunlarına göre hak sahiplerine teslim edilmek üzere inşa olunan binalar da bu istisnadan faydalandırılır. Şu kadar ki, bu bentlerde yer alan istisnadan faydalanacak mükellefler, Bayındırlık ve İskan Bakanlığından veya valiliklerden afete uğradıklarına veya afete maruz bulunduklarına dair alacakları bir belgeyi yetkili idareye ibraz etmeye mecburdur. Matrah ve oran MADDE 52- (1) Yapı Kullanma İzni ve Cins Değişikliği Harcının matrahı, yapı kullanma izninin verildiği tarihteki Emlak Vergisi değeridir. (2) Yapı Kullanma İzni ve Cins Değişikliği Harcının oranı, Emlak Vergisi değerinin binde 17 sidir. Harcın ödenmesi MADDE 53- (1) Yapı Kullanma İzni ve Cins Değişikliği Harcı, yapı kullanma izni başvurusu sırasında ödenir. (2) Yetkili idare, taşınmazın cins değişikliği işlemi için gerekli belgeleri, bu işlemin yapıldığı tarihi izleyen onbeş gün içinde ilgili tapu dairesine ve taşınmaz sahibine gönderir. Tapu dairesi, yetkili idarenin bildirimi üzerine onbeş gün içinde bir başka başvuruya gerek kalmaksızın cins değişikliği işlemini yapar ve taşınmazın sahibine tebliğ eder. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM