ATATÜRK DÖNEMİNDE AÇILAN FABRİKALAR VE EKONOMİDEKİ YÜKSELİŞ KAYNAK : https://oldlaikdays.com/ataturk-doneminde-acilan-fabrikalar-ve-ekonomidekiyukselis/?fbclid=iwar3hdnrx2p_zy3sag4fgmtslpw7wmogrput7l42zzime5uzf_qrfing1 B-w Osmanlı Devleti, 16. yüzyıldan itibaren bilimsel ve kültürel bakımdan bir hayli geri kalmış, Batı nın yaptığı gibi bilgi üretip bu bilgi ile teknolojik gelişimini sağlayamamış; makine yapıp, fabrika kuramamış. Fabrika kurmak istediğinde makineleri ve o makineleri kullanacak teknik elemanları dışarıdan getirmiş. Ancak teknik elemanlar ülkelerine döndüklerinde makineler de susmuş. Sanayi Devrimi yle makineli üretime geçen Avrupa, ekonomik olarak her geçen gün biraz daha gelişirken Osmanlı Devleti elle üretime devam ettiği için her geçen gün ekonomik olarak biraz daha zayıflamış. Çünkü makine kol gücünü yenmiş, elle üretilen Osmanlı malları makine ile üretilen Avrupa mallarıyla rekabet edemez hale gelmiş. Tarım devrimini yapamayan Osmanlı doğal olarak Sanayi devrimini de yapamamış. Öyle ki Osmanlı dan Cumhuriyet e sadece dört önemli fabrika kalmış; Hereke İpek Dokuma, Feshane Yün İplik, Bakırköy Bez ve Beykoz Deri fabrikası.
Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının başlattığı, Türk halkının canıyla, kanıyla desteklediği mücadele sonucu işgal altındaki ülke kurtarılmış, yepyeni, genç, modern ve kıskanılan bir Cumhuriyet devleti kurulmuş. Ardı sıra atılımlar gelmiş. Atatürk ün emri ile Türkiye nin dört bir yanında fabrikalar kurulmuş, iş olanakları yaratılmış. Peki Cumhuriyetin ilanından, Atatürk ün vefatına kadar geçen sürede Türkiye Cumhuriyetinde kurulan fabrikalar hangileri idi?
Ankara Fişek Fabrikası (1924) Gölcük Tersanesi (1924) Şakir Zümre Fabrikası (1925) Eskişehir Hava Tamirhanesi (1925) Alpullu Şeker Fabrikası (1926) Uşak Şeker Fabrikası (1926) Kırıkkale Mühimmat Fabrikası (1926) Bünyan Dokuma Fabrikası (1927) Eskişehir Kiremit Fabrikası (1927) Kırıkkale Elektrik Santrali ve Çelik Fabrikası (1928) Ankara Çimento Fabrikası (1928) Ankara Havagazı Fabrikası (1929) İstanbul Otomobil Montaj Fabrikası (1929) Kayaş Kapsül Fabrikası (1930) Nuri Killigil Tabanca, Havan ve Mühimmat Fabrikası (1930) Kırıkkale Elektrik Santrali ve Çelik Fabrikası (1931) Eskişehir Şeker Fabrikası (1934) Turhal Şeker Fabrikaları (1934) Konya Ereğli Bez Fabrikası (1934) Bakırköy Bez Fabrikası (1934) Bursa Süt Fabrikası (1934) İzmit Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası (1934) İzmit Kağıt ve Kartın Fabrikası (1934)
Zonguldak Kömür Yıkama Fabrikası (1934) Keçiborlu Kükürt Fabrikası (1934) Isparta Gülyağı Fabrikası (1934) Ankara, Konya, Eskişehir ve Sivas Buğday Filoları (1934) Kayseri Bez Fabrikası (1934) Nazilli Basma Fabrikası (1935) Bursa Merinos Fabrikası (1935) Gemlik Suni İpek Fabrikası (1935) Keçiborlu Kükürt Fabrikası (1935) Zonguldak Taş Kömür Fabrikası (1935) Ankara Çubuk Barajı (1936) Barut, Tüfek ve Top Fabrikası (1936) Nuri Demirağ Uçak Fabrikası (1936) Malatya Sigara Fabrikası (1936) Bitlis Sigara Fabrikası (1936) Malatya Bez Fabrikası (1937) İzmit Kağıt ve Karton Fabrikası (1934) Karabük Demir Çelik Fabrikası (1937) Divriği Demir Ocakları (1938) İzmir Klor Fabrikası (1938) Sivas Çimento Fabrikası (1938)
İlk Türk Uçağı NUD-36, Nuri Demirağ uçak fabrikasında üretildi. Bu fabrikaların büyük bir bölümü devlet işletmesi idi. 1933-1939 arasında Türkiye deki devlet işletmelerinin sayısı 36 dan 111 e çıkmış. Bütün bu fabrikalar ve diğer sanayi kuruluşları sayesinde Türkiye de 1929-1938 arasında ağır sanayi üretimi % 152 artarken toplam sanayi üretimi % 80 artış göstermiş. Artış; kömürde % 100, kromda % 600, diğer madenlerde % 200 olurken, demir üretimi sıfırdan 180.000 tona çıkmış, şeker üretimi 200 misli artmış. 1926 da başlayan şeker üretimi 1927-1930 arasında 5.162 tondan 95.192 tona çıkmıştır. Kurulan fabrikaları bugünün koşullarıyla değil, o zamanın koşulları ile düşünün. Küllerinden doğmaya çalışan bir ülke, düşmanlarından yeni kurtulmuş, savaşlarla bitap hale düşmüş, düşmanlarının çok gerisinde kalmış bir ülke. [status draft] [nogallery] [geotag on] [publicize off twitter facebook] [category araştırma] [tags MİLLİ SANAYİ DOSYASI, ATATÜRK, DÖNEM, FABRİKA, EKONOMİ, YÜKSELİŞ]