Diş Macunları Diş fırçalamada ilk amacın kozmetik olduğu u kabul edilmektedir. Ön n dişlerin arka dişlerden daha dikkatli fırçalanmasf alanması,, bu dişlerin kolay fırçalanmasf alanmasından ndan değil, ayrıca görünen g dişler olmasındand ndandır. www.remziulgen.com 1
1965-70 yıllary llarından itibaren diş macunlarının n içine i ine çeşitli tedavi edici maddeler ilave etmeye başlam lamıştır. Diş macununun yapısına giren maddeler: Mekanik temizleyiciler (aşı şındırıcılar, abrazivler) Nemlendiriciler Köpük k sağlayanlar Koku maddeleri Tat maddeleri Koruyucu maddeler Özel maddeler. www.remziulgen.com 2
Çürük önlemeye yönelik y olanlar: Sodyum fluorür (NaF), Sodyum mono fluoro-fosfat fosfat (SMFP) Kalay fluorür (SnF2). Dentin duyarlılığı ığını önlemeye yönelik olanlar Uyaranların dentin yüzeyine ulaşmas masını önlemek, b) Dentin yüzeyini (dentin( kanallarını) ) kapatmak, c) Pulpadaki sinirlerin olayı algılamas lamasını veya ağrıa iletimini durdurmak www.remziulgen.com 3
Dişta taşı oluşumunu umunu önlemeye yönelik olanlar: En çok kullanılan lan etken madde piro-fosfatlard fosfatlardır. r. Pirofosfatların kalsiyum-fosfat çökelmesini önlediği i ve bu yolla diş taşı oluşumunu umunu geciktirdiği ileri sürülmektedir. s Bakteri çoğalmasını ve plak oluşumunu umunu önlemeye yönelik y olanlar: Bu maddeler önce ağıa ğız z gargarası olarak kullanılmaya lmaya başlanm lanmış,, etkili olduğu u görülünce g diş macunlarına na ilave edilmiştir. Çinko sitrat halinde diş macunlarına na ilave edilirler Daha sonra çinko sitratın etkisini arttırabilmek rabilmek için i in bir non-iyonik antibakteriyel etken madde olan triklosan yapıya ilave edilmiştir. www.remziulgen.com 4
Pirofosfatla Gantrezin birlikte kullanılmas lması gibi Triklosanın da etkisini arttırabilmek rabilmek için i in diş macunlarının n içine i ine bir kopolimer ilave edilmektedir. Bugün n için i in gerek çinko sitrat gerekse Triklosanın çeşitli etken maddelerle birlikte diş macunlarında nda yer almaları halinde bakteri plağı ğında ve dişeti kanamalarında nda azalmalar olduğu u araştırmalarla rmalarla kanıtlanm tlanmıştır. Aynı sorun için i in sadece SnF2 taşı şıyan diş macunları da önerilmektedir. www.remziulgen.com 5
Dişleri beyazlatmaya yönelik y olanlar Bu tip diş macunları dişlerdeki lekeleri çıkaran proteolitik enzimleri taşı şırlar. enzimler yanında nda peroksitler ilave edilmekte ve köpürme k etkisi ile ağzın a n bütün b n bölgelerine b yayıld ldığı,, bu yolla temizlediği i ve beyazlattığı ileri sürülmektedir. s DĐŞHEKĐMĐ HANGĐ DĐŞ MACUNUNU ÖNERMELĐDĐR? R? Diş hekimleri öncelikle içindeki i indeki fluorür hangi bileşikte ikte ve konsantrasyonda olursa olsun fluorürl rlü diş macunlarını önermelidirler. macunlarının n hiçbirinden hekimin yapması gereken işlevleri ve başar arıyı beklemek mümkün n değildir. www.remziulgen.com 6
Diş macunlarının n içinde i inde bulunan maddeler ve synonymleri Stannous ( Kalay) fluoride : SnF2, Tin fluoride Sodium fluoride: NaF Sodium monofluorophosphate: Na2PO3F, MFP, remineralizasyon yapıcı ve asitlerden koruyucu Hydrated silica : SiO2 nh2o SiO2 = 1, H2O = 1: H2SiO3 SiO2 = 2, H2O = 1: H2Si2O5 SiO2 = 2, H2O = 3: H6Si2O7 SiO2 = 3, H2O = 2: H4Si3O8 SiO2 = 3, H2O = 4: H8Si3O10 SiO2 = 4, H2O = 1: H2Si4O9 SiO2 = 4, H2O = 2: H4SiO4 [ Si(OH)4 ] Silicic acid Silica Gel Amorphous Silicon DioxideŞeffaf effaf kolloid yapıdad dadır. Abraziv olarak kullanılır. Su tutucu özelliği i vardır. r. Havadan nemi çeker. Đlaç vs. ambalajlarının n içinde i inde kurutulmuş olarak nemlenmeyi önlemek için i in kullanılır. Ammonium lauryl sulfate: CH3(CH2)10CH2OSO3NH4 Dodecyl ammonium sulfate Köpük k yapıcı deterjan Sodium lauryl sarcosinate: CH3(CH2)10CH2C3H6NNaO2 Allantoin: Glyoxyl-diureide diureide, Comfrey root extract Yumuşak dokuları deterjan ve sabunların n zararlı etkilerinden korur. Ağız, el ve vücut v ürünlerinde kullanılır. www.remziulgen.com 7
Tetrasodium pyrophosphate: Deterjan ve sulfaktan grubundan irite etmeyen sarışeffaf akıcı sıvı (TSPP) Tamponlayıcı olarak diş macunlarında nda kullanılır. Tükürükteki T kteki Magnezyum ve kalsiyuma bağland landığından tartar oluşumunu umunu önler. Suyun yumuşat atılmasında, gıda g sanyiinde kullanılır. Acrylic: : PVM/MA Polyethylene glycol (PEG): Değişik ik ağıa ğırlıkta (PEG-6, PEG-8, PEG-40), polypropylene glycol (PPG) Diş macununda bakteri üremesini önler. Köpük K k stabilizatörüdür. r. Yağ asitleri ile bileşik ik yaparak köpürmenin k devamını sağlar. Şampuanlarda emülzat lzatör, surfaktan ve köpürtk rtücü olarak kullanılır. Sodium bicarbonate: : NaHCO3 Kabartma tozu aşıa şındırıcı,, koku önleyici ve tamponlayıcı olarak kullanılır. Sodium carbonate peroxide: 2Na2CO3 3H2O2 Peroxy sodium carbonate, Sodium percarbonate beyaz granül Hidrojen peroksit ve karbonata parçalanarak alanarak beyazlatıcı etki gösterir. Karbonat beyazlatıcı etkiyi arttırır. r. Hidrojen peroksit antibakteriyel etkiye sahiptir. www.remziulgen.com 8
Sodium saccharin: Sodium Ortho-Sulphobenzimide Sulphobenzimide, Sweet 'N Lowşekerden 500 kat daha fazla tatlıdır. Yılda Y bir çay kaşığı şığından fazla tüketilmemeleridir. Triclosan: Antibakteriyel Titanium dioxide: : TiO2 çok beyaz renkli doldurucu ajandır. ZnO2 ye benzer. www.remziulgen.com 9