TAZMİNAT DAVASI - DAVACININ İŞ KAZASI SONUCUNDA ACI ÇEKTİĞİ VE KENDİ BAKIMINI YAPAMAMASI NEDENİYLE PSİKOLOJİK OLARAK RAHATSIZLIK DUYACAĞI - TARAFLARIN KUSUR ORANLARININ OLAYIN MEYDANA GELİŞ ŞEKLİNİN DİKKATE ALINMASI GEREĞİ ÖZET: Davacı, meydana gelen iş kazası sonucunda acı çektiğinin ve % 100 maluliyetinin, sürekli başkalarının bakımına ihtiyaç duyması, kendi bakımını yapamaması nedeniyle psikolojik olarak rahatsızlık duyacağı açık ve kaçınılmaz olduğundan tarafların kusur oranları, ekonomik ve sosyal durumları, olayın meydana geliş şekli, davacının sürekli iş göremezlik derecesi v.s durumlar göz önünde bulundurulduğunda davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile?. TL manevi tazminata hükmedilmiştir. Hüküm Yargıtayca onanmıştır. (5510 S. K. m. 13) Dava ve Karar: Davacı, iş kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir. Hükmün, davacı ile davalılardan Genel İnşaat Ve Tesisat Anonim Şirketi, U. Deniz Sanayi Anonim Şirketi, N. Beton Anonim Şirketi, Feri Müdahil K. İnş Tes. Mad. Nak. Tur. Tic. Ltd. Şti vekillerince temyiz edilmesi ve davacı ile davalılardan N. Beton AŞ, Feri Müdahil vekillerince de duruşmalı, olarak temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Dursun Sabay tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan ve temyiz konusu hükme ilişkin dava, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesinde sayılı ve sınırlı olarak gösterilen hallerden hiçbirine uymadığından Yargıtay incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasına ilişkin isteğin reddine karar verildikten sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. Sonuç: Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayanağı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacı ile davalılardan Genel İnşaat Ve Tesisat Anonim Şirketi, U. Deniz Sanayi Anonim Şirketi, N. Beton Anonim Şirketi ve F. M. K. İnş Tes. Mad. Nak. Tur. Tic. Ltd. Şti vekillerinin yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, fazla alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacıya iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden davalılar ile F. M.'e yükletilmesine, 15.09.2014 gününde oybirliği ile, karar verildi. NOT: KONUNUN ÖNEMİ GEREĞİ YEREL MAHKEME İLAMINI AŞAĞIDA YAYIMLIYORUZ. T.C. KOCAELİ 4. İŞ MAHKEMESİ Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 1 / 7
Esas No: 2009/858 Karar No: 2013/507 DAVA: Tazminat DAVA TARİHİ: 03.08.2009 KARAR TARİHİ: 26.11.2013 Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili, 03.08.2009 harç tarihli dava dilekçesinde özetle, müvekkilinin, 13.05.2006 tarihinde davalılardan Genel İnş. ve Tesis AŞ.'nin işçisi olarak U. Deniz San. AŞ.'ye ait tersanede çalışmakta iken iş kazası geçirdiğini, maluliyet oranının % 100 olduğunu, diğer davalı N. Beton AŞ.'nin Um Tersanesi İnşaatına beton getiren firma olup, kazanın N. Beton AŞ.'ye ait beton pompası hortumunun patlaması sebebiyle davacının inşaattan düşmesi sonucu meydana geldiğini, işyerinde işçilerin iş kazası geçirmeleri halinde, maddi ve manevi tazminat taleplerinin, Eureko Sigorta ile yapılan, işveren mali mesuliyet sigortası ile sigorta kapsamına alındığını, kaza sebebiyle davacının başkasının bakımına muhtaç hale geldiğini, kaza tarihinden itibaren brüt asgari ücret ile bakıcı giderinin de ayrıca hesaplanması gerektiğini, Kocaeli 2. Sulh Ceza Mah. ceza davası açıldığını, müvekkilinin bu davada kusursuz bulunduğunu, kazanın davalıların iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini yerine getirmemesinden kaynaklandığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL maddi tazminat ve bakıcı giderlerinin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili, iş bu dosya ile birleşen Kocaeli 6. İş Mahkemesi'nin 2013/345 E sayılı dava dosyasına sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; mahkememiz dosyası ile dosyanın birleştirilmesine, 412.301,00 TL maddi tazminat, 500.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 912.304,00 TL tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı Eureko Sig. AŞ. vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkil sigorta şirketi nezdinde davaya konu kaza tarihini kapsayan poliçe bulunmadığını, bu nedenle müvekkil şirketin iş bu davada taraf sıfatı olmadığını, davacının, iş kazası geçirdiği tarihte müvekkili şirket nezdinde davalılar adına işveren mali mesuliyet sigorta poliçesi bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirtmiştir. Davalılar Genel İnşaat ve U. Deniz AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin meydana gelen iş kazasında kusuru bulunmadığından açılan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur. Davalı N. Beton AŞ. vekili cevap dilekçesinde özetle; pompa operatörü A. Y.'ın K. İnşaat şirketinin çalışanı olduğunu, pompanın sevk ve idaresi ile bakımının K. şirketi tarafından yerine getirildiğini, bu nedenle husumet itirazında bulunduklarını, diğer davalı U. Deniz Sanayi AŞ ile imzalanmış olan standart hazır beton satış sözleşmesine göre sorumluluğun Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 2 / 7
U. Deniz AŞ de olduğunu, müvekkili şirketin olayda kusuru bulunmadığını, açılan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur. İhbar olunan Güneş Sigorta AŞ. vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur. İhbar olunan K. İnşaat Ltd şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur. SGK tahkikat evrakları ile işyeri kayıtları celp edilmiş, delillerde toplandıktan sonra, kusur tespitine yönelik iş güvenliği uzmanı makine mühendisi bilirkişi Prof. Mak. Yük. Müh. İ. H. U. refakata alınarak keşif yapılmış, tanıklar dinlenmiş olup kusur bilirkişisi mahkememize vermiş olduğu 15.03.2010 tarihli raporunda özetle; - Davacının olayda kusurunun olmadığını, - Davaya ihbar edilen K. İnşaatın olayda % 30 oranında, - Davalı U. Denizcilik'in olayda % 10 oranında, - Beton Pompa operatörü A. Y.'ın kazada % 10 oranında, - Davalı N. Beton AŞ'nin olayda % 20 oranında, - E. B.'ın olayda % 10 oranında, - Davalı Genel İnşaat'ın ise olayda % 20 oranında kusurlu olduğunu belirtmiştir. Taraf vekillerinin rapora itirazları üzerine dosya kusur tespitine ilişkin rapor düzenlenmek üzere İstanbul Nöbetçi İş Mahkemesine gönderilmiş, 3 kişilik iş güvenliği uzmanı bilirkişi heyetinden rapor alınmış, bilirkişi heyeti 04.01.2011 tarihli raporlarında özetle; - Davalı N. Beton AŞ.'nin % 30 oranında, (bu kusur oram içerisinde A. Y.'ın % 10 oranında) - İhbar olunan K. İnş. % 30 oranında, - Davalı U. Denizcilik AŞ.'nin % 20 oranında, (bu kusur oranı içerisinde E. B.'ın % 10 oranında) - Davalı Genel İnşaat Ltd şirketinin % 20 oranında, - Ş. Ö.?ün % 20 oranında kusurlu olduklarını belirtmişlerdir. Talimat bilirkişileri 24.03.2011 tarihli EK raporlarında özetle; 04.11.2011 tarihli raporlarının 21. maddesinde Ş. Ö.'un kusursuz görüldüğü halde sonuç kısmında yazım Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 3 / 7
hatası olarak Ş. Ö.'e kusur atfedildiğini belirterek davacı Ş. Ö.'ün kusursuz olduğunu belirtmişlerdir. İki kusur bilirkişi raporu birbirini teyit etmiş olmakla başkaca kusur bilirkişi raporu alınmasına gerek bulunulmamıştır. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılan kaza tahkikat işlemleri sonunda davacının maluliyet oranının % 100 olduğu, davalı N. Beton AŞ, maluliyet oranına itiraz davası açtıklarını belirterek mahkememizin 2011/523 E sayılı dosyası bekletici mesele sayılmış, mahkememizin 2011/523 E sayılı işçi Ş. Ö.'ün maluliyet oranının tespitine ilişkin dosya sonucunda maluliyet oranına itiraz davasının reddine ilişkin mahkememizin 17.01.2013 tarihli kararı Yargıtay 21. HD nin 11.06.2013 tarihli kararı ile onanmış, sonuç olarak davacı işçi Ş. Ö.?ün % 100 oranında malul olduğu ve ölünceye kadar bakıma muhtaç olduğu anlaşılmıştır. Kusur tespiti ile maluliyet tespiti sonrasında dosya hesap bilirkişisine tevdii edilmiş, hesap bilirkişisi Av. N. Ö. mahkememize vermiş olduğu 14.06.2011 tarihli raporunda; meydana gelen kaza nedeniyle davacının maddi zararının PSD ve geçici iş göremezlik ödeneği düşüldükten sonra 510.458,70 TL olarak hesaplandığını belirtmiştir. Davacı vekilinin bakıcı giderine ilişkin hesaplamaya itirazları doğrultusunda, dosya yeniden hesap bilirkişisine tevdii edilmiş, hesap bilirkişisi Av. N. Ö. mahkememize ibraz etmiş olduğu 28.02.2012 tarihli EK raporunda özetle; davacının maddi zararının 963.828,43 TL olarak hesaplandığını, ancak bulunan bu değerden SSK'ca bağlanan gelirin son PSD'sinin tenzilinin gerektiğini belirtmiştir. Davacıya bağlanan gelirlerin ilk PSD'si ve değişen asgari ücret oranlan dikkate alınarak yeniden hesaplama yapılmak üzere dosya hesap bilirkişisine tevdii edilmiş, hesap bilirkişisi Av. N. Ö. ibraz etmiş olduğu 06/08/2013 tarihli 2. EK raporunda özetle; davacının maddi zararının 862.304,05 TL olarak hesaplandığını belirtmiştir. Davacı vekili 20.09.2011 harç tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat taleplerini 450.000,00 TL olarak ıslah ettiklerini belirtmiştir. Davacı vekilinin dava dilekçesi, davalıların cevap dilekçeleri, SGK ve işyeri kayıtları, tahkikat raporları, tanık beyanları, mahallinde yapılan keşif, kusur bilirkişi ve hesap bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre; davalı U. Deniz AŞ nin inşaat işlerini yapan alt işveren şirket Genel İnşaat şirketi çalışanı olarak davacı Ş. Ö., iş kazasının olduğu 13/05/2006 tarihinde U. Deniz tersanesinde inşaat işi için N. Beton AŞ nin sahibi olduğu ve dava dışı ihbar olunan alt işveren şirket K. şirketi tarafından pompa ve ekipmanları işletildiği halde beton pompası hortumunun patlaması ile davacı inşaattan düşerek kaza meydana gelmiş ve % 100 malul kalmıştır. Yukarıda anlatılan çalışma ilişkisine göre; hazır beton mikserinin sahibi N. Beton AŞ dir. Beton mikserinin işleticisi dava dışı K. şirketidir. Her iki şirket arasında alt - üst işveren ilişkisi bulunmaktadır. Yine U. Deniz AŞ tersanesinde inşaat işi yapılmakta olup inşaat Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 4 / 7
işini üstlenen Genel İnşaat ve Tesisat AŞ dir. Her iki davalı arasında da alt - üst işveren ilişkisi bulunmaktadır. Dolayısıyla davacı hakkındaki tazminattan davalı N. Beton AŞ ve U. Deniz AŞ üst işveren olarak davalı Genel İnşaat ve Tesisat AŞ de alt işveren olarak müştereken ve müteselsilen sorumlu bulunmaktadırlar. Her ne kadar davacı taraf davalı Eureko Sigorta AŞ ile U. Deniz Sanayi AŞ arasında tanzim edilmiş sigorta poliçesi nedeniyle maddi tazminattan sigorta şirketinin de sorumlu olduğundan bahisle bu davalı hakkında dava açmış ise de davalılar arasında sigorta ilişkisi bulunmadığından davacının, davalı Eureko Sigorta AŞ hakkındaki 1000 TL lik maddi tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiştir. Meydana gelen iş kazası nedeniyle davacı kusursuz bulunmuş, davalılar N. Beton AŞ üst işveren olarak % 30 oranında, davalı U. Deniz AŞ, Genel İnşaat şirketinin üst işvereni olarak % 20 oranında, davalı Genel İnşaat ve Tesisat AŞ % 20 oranında, dava dışı ihbar olunan K. İnşaat şirketi ise % 30 oranında kusurlu bulunmuşlar, söz konusu kusur oranlan ve davacının maluliyet durumu ile ölünceye kadar bakıma muhtaç olması nedeniyle olaya, akışa ve dosya kapsamına uygun tanzim edilen hesap bilirkişisinin 06.08.2013 tarihli raporu hüküm kurmaya yeterli bulunarak davacının maddi zararının 552.448,79 TL olduğu anlaşılmış, davacıya ödenen ilk PSD 166.220,57 TL, sosyal yardım 936,17 TL ve geçici iş göremezlik ödeneği 5.657,42 TL mahsup edilmiş, davacının bakiye ömrü içinde bakıcıya muhtaç olacağı sabit olmakla hesaplanan 482.669,42 TL bakıcı giderinden davacının halen ve bakiye ömrü içinde de sürekli bakıcı çalıştırmayıp aile içinde bakım dayanışmasından yararlanacağı açık olmakla bakıcı gideri tazminatından takdiren % 34,847 oranında (168.196,05 TL) hakkaniyet indirimi yapılarak toplam 727.530,12 TL maddi tazminata hükmedilmesi kanaatiyle davacının maddi tazminat talebinin kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir. Davacı, meydana gelen iş kazası sonucunda acı çektiğinin ve % 100 maluliyetinin, sürekli başkalarının bakımına ihtiyaç duyması, kendi bakımını yapamaması nedeniyle psikolojik olarak rahatsızlık duyacağı açık ve kaçınılmaz olduğundan tarafların kusur oranları, ekonomik ve sosyal durumları, olayın meydana geliş şekli, davacının sürekli iş göremezlik derecesi v.s durumlar göz önünde bulundurulduğunda davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 100.000 TL manevi tazminata hükmedilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Davacının davalı Eureko Sigorta AŞ hakkındaki maddi tazminat talebinin REDDİNE, 2- Davacının davalılar N. Beton AŞ, Genel İnşaat ve Tesisat AŞ, U. Deniz Sanayi AŞ hakkındaki maddi tazminat talebinin KISMEN KABULÜ ile, 727.530,12 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 13/05/2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 5 / 7
3- Davacının davalılar N. Beton AŞ, Genel İnşaat ve Tesisat AŞ, U. Deniz Sanayi AŞ hakkındaki manevi tazminat talebinin KISMEN KABULÜ ile, 100.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 13.05.2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, Peşin harcın mahsubu ile kalan 39.898,33 TL harcın davalılar N. Beton AŞ, Genel İnşaat ve Tesisat AŞ, U. Deniz Sanayi AŞ'den müştereken ve müteselsilen tahsiline, Davacı tarafça yapılan toplam 9.845,40 TL harcın davalılar N. Beton AŞ, Genel İnşaat ve Tesisat AŞ, U. Deniz Sanayi AŞ 'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, Davacı tarafça yapılan 289,00 TL tebligat, 66,20 TL müzekkere, 450,00 TL bilirkişi ücreti ve 97,50 TL keşif gideri olmak üzere toplam 902,70 TL yargılama giderinden 637,64 TL'sinin davalılar N. Beton AŞ, Genel İnşaat ve Tesisat AŞ, U. Deniz Sanayi AŞ 'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, Davalı N. Beton AŞ. tarafından yapılan 630,00 TL yargılama giderinden 445,01 TL'sinin davacıdan alınarak davalı N. Beton AŞ.'ye verilmesine, Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiklerinden maddi tazminat için kabul edilen kısım yönünden, karar tarihinde yürürlükte bulunan tarife uyarınca hesaplanan 39.951,20 TL vekalet ücretinin davalılar N. Beton AŞ, Genel İnşaat ve Tesisat AŞ, U. Deniz Sanayi AŞ 'den alınarak davacıya verilmesine, Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiklerinden manevi tazminat için kabul edilen kısım yönünden, karar tarihinde yürürlükte bulunan tarife uyarınca hesaplanan 10.050,00 TL vekalet ücretinin davalılar N. Beton AŞ, Genel İnşaat ve Tesisat AŞ, U. Deniz Sanayi AŞ 'den alınarak davacıya verilmesine, Davalılar N. Beton AŞ, Genel İnşaat ve Tesisat AŞ, U. Deniz Sanayi AŞ kendilerini bir vekille temsil ettirdiklerinden manevi tazminat için reddedilen kısım yönünden, karar tarihinde yürürlükte bulunan tarife uyarınca hesaplanan 10.050,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine, Davalı Eureko Sigorta AŞ. kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan tarife uyarınca hesaplanan 440,00 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı Eureko Sigorta AŞ. 'ye verilmesine, Karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflarca yapılan gider avansından kalan tutarın taraflara iadesine, Dair verilen karar davacı vekili, davalı U. Deniz AŞ ve Genel İnşaat AŞ vekili, feri müdahil K. İnşaat vekili, ihbar olunan Güneş Sigorta AŞ vekillerinin yüzlerine karşı, davalı N. Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 6 / 7
Beton AŞ vekili ile Eureko Sigorta AŞ vekilinin yokluğunda, 8 gün içinde Yargıtay yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/11/2013 ( ) Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 7 / 7