SICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ 1
YSS Sıcak iş takım çeliklerinin özellikleri Ilık dövme 56~58HRC Hassas sıcak dövme 47~56HRC HOT SICAK WORKING İŞ TAKIM TOOL ÇELİKLERİ STEEL Yüksek sıcaklık mukavemeti, Aşınma direnci Yüksek hızlı sıcak dövme 47~54HRC F 45 (SKD61) Tokluk Yüksek performans metal enjeksiyon 43~53 HRC 55 3 (SKT4) Genel amaçlı/ sıcak dövme ~48HRC 2
Uygulama ve YSS kalitelerinin özellikleri YSS JIS karşılığı Uygulamalar Özellikler SKD61 Sıcak dövme kalıpları, Ekstrüzyon kalıpları, Metal enjeksiyon kalıpları. Geniş bir alanda kullanılabilen, genel kullanım amaçlı sıcak iş takım çeliği. 3 Sıcak dövme kalıpları, Ekstrüzyon kalıplarıe. Sertleştirilebilme kabiliyeti geliştirilmiş ve tan daha yüksek tokluğa sahip sıcak iş takım çeliği. Dövme kalıplarında çatlamaya karşı direç olıştururken Al-ekstrüzyon kalıplarında daha yüksek sertlikte kullanım. Metal enjeksiyon kalıpları, Ekstrüzyon kalıpları. Mükemmel kırılma ve aşınma direncine sahip, hassas metal enjeksiyon ve ve dövme kalıpları için sıcak iş takım çeliği. 4 Ekstrüzyon kalıpları. tan daha yüksek sıcak mukavemete ve yumuşama direncine sahip Al-ekstrüzyon ve dövme kalıpları için sıcak iş takım çeliği. HOT SICAK WORKING İŞ TAKIM TOOL ÇELİĞİ STEELS 55 45 YXR 3 Metal enjeksiyon kalıpları, Metal enjeksiyon kalıpları, Büyük ve sıkıştırmalı metal enjeksiyon kalıpları için mükemmel sıcak çatlama direncine sahip takım çeliği. JIS SKD7 sıcak iş takımçeliğinden geliştirilmiş yüksek sıcak mukavemet ve ve tokluğa sahip sıcak iş takım çeliği. Çok yüksek mukavemet ve JIS-SKD8 e göre geliştirilmiş tokluğa sahip sıcak iş takım çeliği. Yüksek sıcak mukavemet ve olağanüstü kırılma direncimne sahip sıcak iş takım çeliği. Sıcak dövme ve kalıplarında yüksek aşınma direnci ve yüksek Si içeren Alüminyum metal enjeksiyon kalıplarında yüksek erozyon direnci sağlar. Yüksek tokluklu matriks yüksek hız çeliği. Erozyon dirençli insört pin. Yüksek tokluğa sahip ve aynı zamanda mükemmel aşınma ve kırılma direnci olan sıcak iş uygulamaları için matriks sıcak iş takım çeliği. Yüksek termal yüklere karşı ılık ve sıcak hassas dövme kalıplarında direnç gösterir. SKT4 Çekiçlerde. Çekiçler için takım çeliği. F Düşük üretim beklenen kalıplar Bakalıplar ve tutma çeneleri. Kolay işlenebilen sıcak iş takım çeliği. 3
YSS Sıcak iş takım çeliklerinin kimysal bileşimi Kimyasal bileşim YSS JIS karşılığı C Si Mn P S Ni Cr W Mo V Co S KD61.39 1.... 5.15 1..8 3 Yüksek tokluklu kalıp çeliği Yüksek mukavemetli kalıp çeliği Yüksek mukavemetli Al ekstrüzyon kalıp çeliği HOT SICAK WORKING İŞ TAKIM TOOL ÇELİKLERİ STEELS DA C55 YXR3 FD AC SKT4 SKD61 Kolay işleme.55.39.25 1..85.65 Yüksek mukavemet ve tokluğa sahip kalıp çeliği Yüksek mukavemetli kalıp çeliği Yüksek mukavemetli kalıp çeliği Yüksek mukavemetli kalıp çeliği Matriks yüksek hız çeliği Matriks yüksek hız çeliği.. 1.65 1..35..1 5.15 1..15.55 *S, Cu ve Ni gibi kalıntılar HITACHI Metals in yüksek kaliteli çeliklerinde JIS satandarlarının altındaki limitlerle kısıtlanmıştır 4
Isıl İşlem YSS Sıcak iş takım çeliklerinin standard ısıl işlem koşulları SICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ 3 DA C DA C55 YXR3 FD AC Yumuşatma Sertleştirme Temperleme Sıcaklık( o C) (HBW ) Sıcaklık Sıcaklık 8-87 Yavaş soğutma 8-87 Yavaş soğutma 8-87 Yavaş soğutma 8-87 Yavaş soğutma 8-87 Yavaş soğutma 8-87 Yavaş soğutma - Yağda soğutma (Havada soğutma) - Yağda soğutma(havada soğutma) - Yağda soğutma(havada soğutma) - Yağda soğutma - Yağda soğutma(havada soğutma) - Yağda soğutma(havada soğutma) 5-6 Havada soğutma 5-6 Havada soğutma 5-6 Havada soğutma 5-68 Havada soğutma 5-6 Havada soğutma 5-6 Havada soğutma 8-87 Yavaş soğutma 8-87 Yavaş soğutma 8-88 Yavaş soğutma 8-88 Yavaş soğutma 7-8 Yavaş soğutma (1) Basit şekilli takımlar (2) Diğerleri, özellikle tokluk ihtiyacı olanlar YYS Takım çeliklerinin sertleştirme temperleme süreleri 1.Sertleştirme sıcaklığında tutma süreleri (1) Önısıtma süresi İlk adım: ~5 C sertleştirme sıcalığı, tutma süresix2 İkinci adım: 7~8 C sertleştirme sıcaklığı, tutma süresi x1 Elektrikli fırın, kalınlığı mm altındaki takımlar veya basit takımlar için önısıtm atlanabilir. (2) Sertlecaklığında tutma sürsi -11 Yağda soğutma -8 Yağda soğutma (1)11-117,(2)11-11 Yağda soğutma 8-11 Yağda soğutma 8-88 Yağda soğutma Ön-sertleştirilmiş olarak tedarik edilir. -7 Havada soğutma 58-6 Havada soğutma 5-59 Havada soğutma 5- Havada soğutma -6 Havada soğutma 55 55 57 56 38-42 Fırın Kalınlık (mm) 15 25 75 125 1 Elektirikli fırın, tuz banyosu Tutma sürsi(dak) 15 25 65 7 8 Caution: Tuz banyosunda önısıtma yapılmalıdır. Batırma sürsi tutma süresi ile aynı olmalıdır. 2.Temperleme sıcaklığında tutma süresi. Kalınlık (mm) 25 26-35 36-64 65-84 85-124 125-174 175-249 2-34 9 3-499 Tutma süresi(saat) 1 1.5 2 3 4 5 6 7 8 5
Sertleştirme ve temperleme eğrileri ve 3 55 1, C 1, C 1, C 55 1, C C 9 C 1, C 45 1, C 1, C 35 7 5 6 7 5 6 7 25 5 6 7 Temper leme sıcaklığı( C) Temper leme sıcaklığı( C) Temper leme sıcaklığı( C) Temper leme sıcaklığı( C) SICAK İŞ TAKIMÇELİKLERİ 1, C 1, C 1, C 9 C 1,1 C 1,9 C 1, C 45 1,7 C 5 6 7 5 6 7 5 6 7 5 6 7 Temper leme sıcaklığı( C) Temper leme sıcaklığı( C) Temper leme sıcaklığı( C) Temper leme sıcaklığı( C) YXR3 64 1, C 1,175 C 1,1 C 62 1,1 C 62 1,125 C 58 56 1,1 C 58 56 54 52 1,1 C 8 C mm küp mm küp 54 52 48 46 48 5 7 44 5 6 7 Temper leme sıcaklığı( C) Temper leme sıcaklığı( C) Temper leme sıcaklığı( C) 6
Özellikler Özelliklerin karşılaştırılması Karbür(Alan oranı) % 4 3 2 SICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ A1 Noktası ( C) 8 Takım çeliği seçimi(örnekler) 1 8 3 Tokluk (Darbe tokluk değeri, J/cm 2) (7 C de çekme mukavemeti) N/mm 2 Yüksek sıcaklık mukavemeti Sıcak dövme r kalıpları Zor dövme koşulları için Ilık dövme Dişli dövme (Yüksek aşınma direnci) 4 5 (Çatlağın ilerlemesine karşı yüksek direnç) Hassas sıcak dövme Sıcak form verme Genel Ekstrüzyon kalıpları Tekrarlanan nitrasyon işleminde sertlik düşüşüne karşı direnç) Isıl yorulma çatlağı ve aşınmaya karşı yüksek direnç (Dövme ile düşük sıcaklık artışı) 3 (Yüksek sertlik) Metal enjeksiyon kalıplarıng dies Erimeye ve erozyona dirençli insört pin Genel Büyük kalıplar Eğilmeye karşı yüksek direnç Eğilmeye karşı yüksek direnç. 1 3 (Higher hardness) Genel Yüksek erime noktasına sahip alaşım Hassas metal enjeksiyon Yüksek ısıl yolrulma direnci 45 55 7
Özellikler SICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ Yüksek sıcaklıklarda çekme mukavemeti Çekme Mukavemeti (N/mm 2 ) Oda sıcaklığında darbe tokluk değeri 2U Darbe tokluk değeri (J/cm 2 ) 18 C 8 7 C 35 45 55 3 3 3 35 45 55 (HV) Temperleme parametreleri P=T (+log t) / 3 T:Sıcaklık(k) t:süre(saat) 17 18 19 21 22 Temperleme parametreleri Yüksek sıcaklıklarda darbe tokluk değeri 2U Darbe tokluk değeri (J/cm 2 ) 1 (42HRC) 7 Test sıcaklığı ( C) DA C (44HRC ) Sertleşebilirlik Nitrasyon Özellikleriitr 7 Yarı sıcaklık zamanı=sertleştirme sıcaklığından gerekli olan süre (Sertleştirme sıcaklığı+ Oda sıcaklığı) /2 (8 C) (1,25 C) 8 Malze merkezinin yarı sıcaklık sürsi ile malzeme çapı arasındaki ilişki. (HV) Malzeme çapı (mm) Yağda soğutma Malzeme çapı (mm) Havada soğutma 3 4 6 8 8 Yağda soğutma, havada soğutma, Yarı sıcaklık zamanı(dak) Sıcak iş takım çeliklerinin sertleştirme sertlikleri ile yarı sıcaklık zamanı arasındaki ilişki. 3 57 C X 9min Nitriding in salt bath.5.1.15.2.25.3 Yüzeden mesafe (mm) 8
Özellikleri 1.Termal genleşme katsayısı [X -6 / C] C C C 7 C 11.6 12.1 13. 13.2.5 12.4 13.3 13.6 DA C 11.1 12.3 13.8 13.2 12.5 13.2 13.8 14. 12.1 13.1 13.5 13.8 2. Termal iletkenlik [W/(m k)] SICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ C 27.2 26.4 DA C 32.2.6 36. 1.Elastisite modülü C 6 C 28.1 27.6 31.4.1 39.4 C 196 C 29.3 28.9.6 29.3 37.7 C 29.7 28.1 29.3 29.5 36. C 178 7 C 29.7 27.6 28.5 28.5 35.2 [GP a] C 132 211 4 19 141 9