SÖZÜN MİRACI DUA Ömer Döngeloğlu



Benzer belgeler
3. Farz Dışında Yaptığı İbadetler

HER YIL KIRK HADİS SINIFLAR

Sabah akşam tevâzu içinde yalvararak, ürpererek ve sesini yükseltmeden Rabbini an. Sakın gâfillerden olma! (A râf sûresi,7/205)

Orucun Manevi Hayatımıza Katkıları

Rahmet Ayı RAMAZAN Pazar, 07 Haziran :17

dinkulturuahlakbilgisi.com amaz dinkulturuahlakbilgisi.com Memduh ÇELMELİ dinkulturuahlakbilgisi.com

İLİ : GENEL TARİH : Hazırlayan: Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Anlamı. Temel Bilgiler 1

Recep in İlk Üç Orucunun Fazileti

(Dersini sabah namazından sonra yapmanı tavsiye etmekle birlikte, sana uygun olan en münasip bir vakitte de yapmanda bir sakınca yoktur.


URL: Hazırlayan: Mehmet Fatih Bütün. Dua. Dua İbadetin Özüdür. Niçin ve Nasıl Dua Edilir? Kur'an'dan ve Hz. Peygamber'den Dua Örnekleri BÖLÜM: 2

HER YIL KIRK HADİS SINIFLAR

ÖĞRETİM YILI. MÜFTÜLÜĞÜ KUR AN KURSLARI İBADET DERSİ DÖNEM DÜZEYE GÖRE DERS PLÂNI

Buyruldu ki; Aklın kemali Allah u Teâlâ nın rızasına tabi olmak ve gazabından sakınmakladır.

TAKVA AYI RAMAZAN TAKVA AYI RAMAZAN. Rahman ve Rahim Allah ın Adıyla

ALEMLERİN EFENDİSİ NİN (SAV) DİLİYLE DUA

Hac ve Umre İle İlgili Mekânlar

1. İnanç, 2. İbadet, 3. Ahlak, 4. Kıssalar

İÇİNDEKİLER. Takdim... 9 İTİKAD ÜNİTESİ. I. BÖLÜM Din Din Ne Demektir? Dinin Çeşitleri İslâm Dini nin Bazı Özellikleri...

KUR'ANDAN DUALAR. "Ey Rabbimiz, Bize dünyada bir iyilik, ahrette bir iyilik ver. Bizi ateş azabından koru." ( Bakara- 201 )

ÖZEL BİLFEN İLKÖĞRETİM OKULU ÖĞRETİM YILI 8. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

İmam-ı Muhammed Terkine ruhsat olmayan sünnettir der. Sünnet-i müekkededir.[6]

Hz.Resulüllah (SAV) den Dualar

HAC YÜCE ALLAH IN (c.c) EMRİDİR.

Bu ay içinde orucu ve namazı o kişiye kolaylaştırılır. Bu ay içinde orucu ve namazı ALLAH tarafından kabul edilir.

İmam Tirmizi nin. Sıfatlar Hususundaki Mezhebi

İbadetin Manası ve Çeşitleri

11. Kullara rızık olması için birbirine girmiş, küme küme tomurcukları olan uzun boylu hurma

Değerli Kardeşim, Kur an ve Sünnet İslam dininin iki temel kaynağıdır. Rabbimiz in buyruklarını ve Efendimiz (s.a.v.) in mübarek sünnetini bilmek tüm

Kur an ın varlık mertebelerini beyan eder misiniz ve ilahi vahiyde lafızların yerinin ne olduğunu

M VE NAZARDAN KORUNMA VE KURTULMA YOLLARI. lar aha beteri. dir veya 7 2. Y. 4. a bakarak " " dersek h 6. olarak sadaka verme.

Dua ve Sûre Kitapçığı

CİHADA DENKTİR Evet, içinde savaş olmayan bir cihad var ki hac ve umredir Küçüğün, büyüğün, zayıfın, kadının cihadı hac ve umredir.

Peki, bu bayramın bizlere nasıl hediye edildiğini biliyor musunuz? Dilerseniz bu kıssayı hep birlikte hatırlayalım.

Bayram hutbesi nasıl okunur? - İlyas Uçar - Ebû Rudeyha - Evvâh - Kişisel Bilgi Sitesi

Wessalatu wesselamu ala Rasuluna Muhammedin we ala alihi we sahbihi ecmain. Allahumme Rabbena ya Rabbena takabbel minna inneke entessemiul alim.

NAMAZ. 2 Namaz kimlere farzdır? Ergenlik çağına gelmiş, akıllı ve Müslüman olan herkese farzdır.

Bilmeceli-Bulmacalı-Oyunlu. Namaz Kitabım. Bilal Yorulmaz

HZ. PEYGAMBER (S.A.V) İN HOŞGÖRÜSÜ VE AFFEDİCİLİĞİ

İman; Allah a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine ve âhiret gününe iman etmendir. Keza hayrı ve şerriyle kadere inanmandır.

Evlenirken Nelere Dikkat Edilmeli?

فضل صالة الرتاويح اسم املؤلف حممد صالح املنجد

7- Peygamberimizin aile hayatı ve çocuklarla olan ilişkilerini araştırınız

Abdest nedir? Abdest, dini bir temizliktir. Belli organları usulüne göre yıkamaktır. Abdest namazın hazırlık şartlarındandır.

BEP Plan Hazırla T.C Osmangazi Kaymakamlığı HAMİTLER TOKİ MTAL Müdürlüğü Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı

Peygamberimizin (sav) Ramazan Ayı nı İhya Edişleri

ikindi akşam Günün Duası:

İLİM ÖĞRETMENİN FAZİLETİ. Bu Beldede İlim Ölmüştür

SAHÎH ÂŞÛRÂ FIKHI MUKADDİME:

DUALAR DUANIN ÖNEMİ Dua

TEPEBAŞI İLÇESİ 2016 YILI RAZAMAN AYI VAAZ VE İRŞAT PROGRAMI

Abdullah b. Abdurrahman el-cibrîn

Allah, ancak samimiyetle ve kendi rızası gözetilerek yapılan ameli kabul eder. (Nesâî, Cihâd, 24)

1 İslam ne demektir? Hazreti Peygamberimiz in (sallallahu aleyhi ve sellem) getirdiği din olup bunu kabul etmek, Allah a ve resulüne itaat etmektir.

KADINA ARKADAN YANAŞMANIN HÜKMÜ

GİRİŞ KABUL olan DUALAR

Kurban Nedir Ve Niçin Kesilir?

KUR AN HARFLERİNİN MAHREÇLERİ (ÇIKIŞ YERLERİ)

dinkulturuahlakbilgisi.com KURBAN İBADETİ Memduh ÇELMELİ dinkulturuahlakbilgisi.com

Resulullah ın Hz. Ali ye Vasiyyeti

GADİR ESİNTİLERİ -9- Şiir: İsmail Bendiderya

Muhammed Aleyhisselam ın Dilinden Dualar

DUA KAVRAMININ ANLAMI*

(Allahım!) Yalnız sana ibadet ederiz ve yalnız senden yardım dileriz. (Fâtiha, 1/5)

Kuran okumak şefaattir. Alemlere Rahmet olarak gelen Allah Resulü (s.a.s.) şöyle buyurmaktadır.

EV SOHBETLERİ DERS: 18 KONU: HADESTEN TAHARET (MANEVÎ PİSLİKLERDEN TEMİZLENMEK)

REHBERLİK VE İLETİŞİM 1

KURAN YOLU- DERS 3. (Prof.Dr. Mehmet OKUYAN ın Envarul Kuran isimli 3 no lu dersinin ilk 50 dakikasının özeti)

MERSİN İL MÜFTÜLÜĞÜ 2015 YILI RAMAZAN AYI VAAZ VE İRŞAT PROGRAMI VAİZİN

5. SINIF DİN KÜLTÜRÜ ve AHLAK BİLGİSİ

Abdest Gusül Teyemmüm

Question. Neden Hz İsa Ruhullah (Allah ın ruhu) olarak adlandırılmıştır? Yüce Allah ın kendi ruhundan. Peygamberi Âdem e üflemesinin manası nedir?

2015 YILI 3. DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- IRŞAT PROGRAMI Pazartesi Öğleden Önce Şevket ŞİMŞEK Uzman Vaiz Kapucu Camii

Kur an ın Bazı Hikmetleri

BYK & ŞYK DERSLERİ. Yaptıklarına karşılık olmak üzere kendilerine nice sevindirici ve göz aydınlatıcı nimetler saklandığını hiç kimse bilemez.

Bir selam ile selamlandığınızda ondan daha iyisiyle veya aynısıyla selamı alın (Nisa 86)

SEÇİM VE GEÇİM Perşembe, 31 Ekim :31

Ck MTP61 AYRINTILAR. 5. Sınıf Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi. Konu Tarama No. 01 Allah İnancı - I. Allah inancı. 03 Allah İnancı - III

KURAN I KERİMİN İÇ DÜZENİ

1. EÛZÜ ÖĞRENELİM ANLAMI. 1. Kovulmuş Şeytan dan Allah a sığınırım.

Gıybet (Hadis, Tirmizi, Birr 23)

Siz, Kimi Seviyorsunuz? Perşembe, 07 Ekim :38

Bir gün Hz. Ömer (r.a) camiye giderken bir çocuğun da acele acele camiye gittiğini görür. Hz. Ömer (r.a):

şeyh Muhammed Salih el-muneccid

İçindekiler. Günlük namazlar. Cemaatle namaz. Cuma namazı. Bayram namazı. Cenaze namazı. Teravih namazı. Namazın insana kazandırdıkları

Revak Kitabevi, 2015 Tüm hakları Revak Kitabevi ne aittir. Sertifika No: Revak Kitabevi: 30 Bektaşîlik Serisi: 4. Fakrnâme Vîrânî Abdal

DUA DUA DUA ! DUA DUA DUA!

Ezan Vakti/Kuran-ı Kerim Pro [Faydalı Android Uygulamalar]

UMRE YAPMANIN FAZİLETİ

İÇİNDEKİLER İTİKAD ÜNİTESİ. Sorular

2016 YILI 1. DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- IRŞAT PROGRAMI VAAZIN

T.C. BAŞBAKANLIK DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI HAC VE UMRE HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HAC VE UMRE HAZIRLIK KURSLARI

(40 Hadis-7) SEÇME KIRK HADİS

Birden fazla umre yapmanın hükmü ve iki umre arasındaki süre ne kadar olmalıdır? Muhammed Salih el-muneccid

ALEMLERİN EFENDİSİ NİN (SAV) DİLİYLE KUR AN

Ramazan, bin aydan daha hayırlı olan Kadir gecesini içinde saklayan mübarek bir aydır. 3

Bir kişinin kalbinde iman ile küfür, doğruluk ile yalancılık, hıyanet ile emanet bir arada bulunmaz. (İbn Hanbel, II, 349)

Kur ân da Dua Ayetleri

150. Sohbet TEVHÎDİN TARÎFİ VE MAHİYETİ (2/2)

Transkript:

SÖZÜN MİRACI DUA Ömer Döngeloğlu TİMAŞ YAYINLARI 2847 Dua Dizisi 25 GENEL YAYIN YÖNETMENİ Emine Eroğlu EDİTÖR Yrd. Doç. Dr. Mahmut Ay REDAKSİYON Ümran Tüzün KAPAK TASARIMI Ravza Kızıltuğ 1. BASKI Ağustos 2012, İstanbul ISBN 978-605-08-0437-9 TİMAŞ YAYINLARI Cağaloğlu, Alemdar Mahallesi, Alayköşkü Caddesi, No: 5, Fatih/İstanbul Telefon: (0212) 511 24 24 Faks: (0212) 512 40 00 P.K. 50 Sirkeci / İstanbul timas.com.tr timas@timas.com.tr facebook.com/timasyayingrubu twitter.com/timasyayingrubu Kültür Bakanlığı Yayıncılık Sertifika No: 12364 BASKI VE CİLT Sistem Matbaacılık Yılanlı Ayazma Sok. No: 8 Davutpaşa-Topkapı/İstanbul Telefon: (0212) 482 11 01 Matbaa Sertifika No: 16086 YAYIN HAKLARI Eserin her hakkı anlaşmalı olarak Timaş Basım Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi ne aittir. İzinsiz yayınlanamaz. Kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir.

SÖZÜN MİRACI DUA Ömer Döngeloğlu

Ömer Döngeloğlu Tokat, Zile de 1968 yılında doğdu. İlkokulu Zile Altunyurt İlkokulu nda, lise eğitimini Zile İmam-Hatip Lisesi nde tamamladı. Daha sonra Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi nden mezun oldu. 1986-96 yılları arasında memleketi Tokat ta İmam-Hatiplik yaptı. Kamuda uzun yıllar, çeşitli idari görevlerde çalıştı. İslam tarihi ve Siyer-i Nebi üzerine yıllarca araştırma, inceleme ve okuma yaptı, gezilerde bulundu. Halen İstanbul da yaşamakta olup, evli ve beş çocuk babasıdır.

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...11 1. Duanın Mahiyeti ve Önemi...13 Dua Etmenin Edepleri Nelerdir?...15 Allah a Nasıl Dua Etmeliyiz?...20 Duada Samimiyet ve İhlâsın Önemi...22 Kabul Olunmayan Dua Var mıdır?...23 Kimlerin Duası Reddolunmaz?...24 Duamız Ne Şekilde Kabul Edilir?...25 Hususi Ânlara Düşmüş Dualar...25 2. İbadetlerle İlgili Dualar...29 Abdest Almaya Başlarken Yapılacak Dua...29 Ağza Su Verirken Yapılacak Dua...30 Burna Su Verirken Yapılacak Dua...30 Yüz Yıkanırken Yapılacak Dua...31 Sağ Kol Yıkanırken Yapılacak Dua...31 Sol Kol Yıkanırken Yapılacak Dua...32 Başı Mesh Ederken Yapılacak Dua...32 Kulakları Mesh Ederken Yapılacak Dua...32 Ayaklar Yıkanırken Yapılacak Dua...33 Abdestten Sonra Yapılacak Dualar...33 Misvak Kullanırken/Diş Fırçalarken Yapılacak Dua...35 Camiye Girerken Yapılacak Dua...35 Camiden Çıkarken Yapılacak Dualar...36 Mescitte ya da Camide Namaz Kılma Dışında Yapılacak Dualar...38 Mescitte Olduğunun Farkındalığını Anlamak...38 Cuma Günü Camiye Girerken Yapılacak Dua...39

Ezanla Kamet-Kametle Namaz Arası Yapılacak Dualar...40 Namaza Duruş Esnasında Yapılacak Dua...43 İftitah Tekbirinden Sonra Yapılacak Dua...44 Rükuya Varınca Yapılacak Dua...46 Rükudan Doğrulunca Yapılacak Dua...46 Secdeye Varınca Yapılacak Dualar...48 Gece Namazında, Secdede Yapılacak Dua...50 Hacet Namazı ve Hacet Duası...50 Tilâvet Secdesi Esnasında Yapılacak Dua...52 Vitr Namazında Yapılacak Dua...53 Namazlarda, Son Oturuşlarda Yapılacak Dua...55 Teşehhüdden (Tahiyyât) Sonra Yapılacak Dua...56 Namazdan Sonra Yapılacak Dualar...57 Üç Aylara Girildiğinde Yapılacak Dua...58 Ramazan Başlarken Yapılacak Dua...59 İftar Duası...59 Kadir Gecesi, Mahiyeti ve Fazileti...61 Hacca ya da Umreye Gidene veya Buralardan Dönen Kişiye Yapılacak Dua...62 Kurban Keserken Yapılacak Dua...64 Zekât, Sadaka Verilirken ya da Adak Yerine Getirilirken Yapılacak Dua...64 3. Muhtelif Konulara Dair Dualar...67 Allah tan (cc) Bir Şey İsteneceği Zaman Yapılacak Dua...67 Ölmek Üzere Olan Kişinin Yanında Yapılacak Şeyler...68 Hasta Kimseden Dua İstemek...70 Ölmek Üzere Olan Kimsenin Yapacağı Dua...70 Ölümün Hayırlısını İstemek Üzere Yapılacak Dua...73 Kabir Azabından Allah a Sığınmak İçin Yapılacak Dua...74 Cenaze Sahibinin Okuyacağı Dua...76 Bir Mü minin Ölüm Haberini Duyan Kimsenin Yapacağı Dua...77 Bir İslam Düşmanının Ölüm Haberinin Duyulması Üzerine Yapılacak Dua...78

4. Hususi Dualar...161 Hz. Muhammed in (sav) En Çok Okuduğu Dua...161 Allah ın (cc), Hz. Peygamber e (sav) Öğrettiği Dua...162 Hz. Peygamber in (sav) Hz. Ebû Bekir e (ra) Öğrettiği Dua...162 Rasûlullah ın (sav), Hanımı Cüveyriye binti Haris e Öğrettiği Dua...163 Rasûlullah ın, Hz. Aişe ye Öğrettiği Dua...164 Meleklerin Duası...165 Allah ın Has Kullarının Duası...167 Hz. Asiye nin Duası...168 Ashâb-ı Kehf in Duası...169 5. Peygamberlerin Duası...171 Hz. Âdem (as) ile Hz. Havva nın Duası...173 Eyyûb Peygamber in (as) Duası...175 Hz. Nuh un (as) Duası...177 Hz. İbrahim ve Hz. İsmail in (as) Duası...181 Hz. Zekeriya nın (as) Duası...185 Hz. Yûnus un (as) Duası...187 Hz. Mûsa nın (as) Duası...190 Hz. Lût un (as) Duası...195 Hz. Süleyman ın (as) Duası...196 Hz. Yûsuf un (as) Duası...197 Hz. İsa nın (as) Duası...201 Amin...203 KAYNAKÇA...207

1. Duanın Mahiyeti ve Önemi Euzübillahimineşşeytânirracîm. Bismillahirrahmanirrahîm. Elhamdülillâhi Rabbi l-âlemîn. Vessalâtü Vesselâmü alâ Rasûlinâ Muhammedin ve alâ âlihî ve sahbihî ecmaîn. Dua, mana itibarıyla istemek, çağırmak, davet etmek anlamlarına gelir. Dua, kulun, Cenâb-ı Hakk a, belki de en yakın olduğu ânlardan biridir... Dua, bir itiraftır. Kulun, halini en yüce makama arzıdır. Halini itiraf eden kul, af için kapı aralamış demektir. Zira Rabbimizin, kendi acziyetini itiraf edip Cenâb-ı Hakk ın zâtının yüceliğini takdis edenleri, hatasından sonra Rabbini hatırlayıp O ndan af dileyenleri daha çok sevdiği, hem Kur ân-ı Kerîm de hem Efendimiz in hadîs-i şerîflerinde açık bir şekilde dile getirilmiştir. Duanın çağırmak anlamından hareketle diyebiliriz ki Kulun çağırabileceği en yüce makamı, en yüce gücü, yani Rabbini, kendi yardımına davet etmesidir dua. Kitâb-ı Mübîn de, Hz. 13

Sözün Miracı Dua İbrahim in (as) diliyle Hasbiyallahü ve ni me l-vekîl ni me l- Mevlâ ve ni me n-nasîr buyrulmuyor mu? Dua bir yönüyle de tevbedir, tevbenin yakarış halidir. Dua eden, tevbe ediyor demektir. Cenâb-ı Hakk, Furkan Sûresi nin 77. âyet-i kerîmesinde şöyle buyuruyor, Duanız olmasaydı, Rabbiniz size niye değer versin ki? Bunu kısa ifadeyle arz edecek olursak, değeriniz, duanız kadardır Efendimiz in (sav), hayatın her ânını duayla örmesi, her âna bir dua ile dokunması bize neyi anlatır? Biz bu eserimizde duaları, duaların hatıralarını, hikâyelerini okurlarla paylaşmaya gayret edeceğiz. Duanın dokunduğu yer nasıl tedavi olur? Cenâb-ı Hakk (cc) kulunun duasına nasıl karşılık verir? Bütün bunlara elimizden geldiğince, dilimiz, yüreğimiz ifade edebildiğince cevap vermeye çalışacağız. Hayatın her ânı dedik... Efendimiz in (sav) hayatına baktığımızda, umreye giden Hz. Ömer den (ra) dua istediğini görürüz örneğin. Efendimiz in (sav) Hz. Ömer in (ra) duasına gerçekten ihtiyacı var mıydı? Allah Rasûlü (sav) umreye giden Hz. Ömer e, Kardeşim, bana da duanda yer ayırır mısın? derken, mü minlerin asırlar boyunca birbirine bağlı kalmasını, kopan iplerin, düşen tuğlaların, birbirinden bağımsız çalışan uzuvların, azaların yeniden birbirine tutunmasını mı öğretiyordu aslında? Hz. Peygamber in (sav) Hz. Ömer den (ra) dua istemesi ve Hz. Ömer in, Ya Rasûlullah ben mi size dua edeyim? En efdal olana, insanlığın en üstünü Hz. Muhammed Mustafa ya (sav) Ömer (ra) mi dua etsin? demesi bizlere neyi anlatıyordu Efendimiz in (sav) Hz. Ömer den dua istemesi, bize büyük bir derstir, ibrettir. Kâbe nin toprağına düşmüş, harem topraklarına varmış Hz. Ömer (ra), bu sebeple Rasûlallah a (sav) dua etmeliydi. 14

Ömer Döngeloğlu Demek ki durduğumuz yerin, duamızla doğrudan ilişkisi vardır. Durduğunuz yer, durduğunuz mekân, duanıza güç katar hadîs-i şerîfinde bunu açıkça görebiliriz. Hz. Peygamber (sav), Hz. Ömer den (ra) Medîne de de dua isteyebilirdi. Medîne-yi Münevvere de karşılaştığı o yol başında ya da mescidin bir kenarında, Bana burada dua eder misin? de diyebilirdi elbette. Ancak Allah Rasûlü (sav), umreye gidecek, Kâbe yi görecek, Kâbe yi tavaf edecek olan Hz. Ömer e, Orada bana da dua edebilir misin? Beni de duana katar mısın kardeşim? demeyi tercih etti. Peki, duanın belli bir zamanı var mıdır? Dua, hususi zamanlarda mı edilmelidir? Bu soruya, Duaya her zaman ihtiyacımız vardır şeklinde cevap verebiliriz. Nasıl ki her zaman ve her yerde Allah Teâlâ bütün kudretiyle, bütün zâtıyla, sıfatıyla her ân, her yerde tecelli ediyorsa; kul da her ân, her yerde Rabbine yüzünü dönüp dua edebilir. Dua, çaresizliğin, yalnızlığın, kendine yetmezliğin sonucunda kulun, Rabbine yalvarması, yakarması olduğu gibi, Rabbine olan muhabbetinin de bir ifadesidir. Kul, dua ederek Allah ı ne kadar sevdiğini de ispat etmiş olur. Dua Etmenin Edepleri Nelerdir? Duanın edepleri nelerdir? Duaya nasıl başlamalıyız? Dua ederken nelere dikkat etmeliyiz? Bu soruların cevabını İmam-ı Gazalî den naklen 1 şöyle sıralamak mümkündür: 1 Bkz. Gazzâlî, İhyâ-i Ulûmi d-dîn, Aslan Yayınları, İstanbul 1981, III, 101 vd. 15

Sözün Miracı Dua 1. Duaya Allah ın zikriyle başlamak Seleme bin Ekva (ra) buyuruyor ki, Peygamber Efendimiz den dinlediğim bütün duaların başlangıcında Hz. Peygamber (sav) mutlaka, س ب حان ر ب ي ال ع ل ي الا ع ل ى ال و ه اب derdi ve sonra ellerini açardı. Ahmed bin Hanbel in Müsned inde kayıtlı bu hadîs-i şerîfle, Peygamberimiz in (sav) duaya duayla başladığını öğreniyoruz. Buradan hareketle, duaya, Allah ın adıyla, Allah a hamdedip, Peygamber Efendimiz e salât ü selâm getirerek başlamamız gerektiğini bilmeliyiz. 2. Dua için değerli vakitleri gözetmek mühimdir; arefe günü, Ramazan ayı, Cuma gün ve saatleri, seher vakti Zâriyat Sûresi nin 18. âyet-i kerîmesinde Cenâb-ı Hakk meâlen, Sabahın erken vakitlerinde, sabahın tam kalbinde, seher vakitlerinde istiğfar ederlerdi. buyurmaktadır. Yakup Peygamber in (as), seher vaktinde kalkıp evlâtlarıyla beraber, onları bağışlaması için Allah a dua etmesi de duanın önemli vakitlerde yapılmasını gösteren hâllerden biridir. 3. Dua için şerefli, önemli, güzel zamanları kollamak, bu zamanlara dikkat etmek Mü minlerin cihad esnasında birbirine yaklaştığı zamanlar, yağmurun yağmaya başladığı zamanlar. Yağmur, önemli bir hâldir, zira yağmuru melekler indirir. Peygamber Efendimiz (sav) Yağmur yağarken dua edin buyurmuştur. Farz namazlar için kamet getirildiği zaman, dua için güzel zamanlardan biridir. Bu vakitler, ganimet bilinmelidir. 16

Ömer Döngeloğlu 4. Kıbleye yönelerek dua etmek ve dua ettikten sonra yüzü mesh etmek Rasûlullah ın (sav), dua ederken bazen koltukaltlarının beyazı görününceye kadar ellerini kaldırarak kıbleye yönelip dua etmesi sahâbe tarafından rivâyet edilen bilgiler arasındadır. Câbir bin Abdullah (ra), Rasûlullah ın (sav), dua ederken kıbleye yöneldiğini buyurarak şöyle diyor, Allah Rasûlü (sav) arefe günü vakfe yerine geldi, kıbleye yönelip güneş batıncaya kadar dua etti. Ellerini kaldırmasının sebebi de bir hadîste açıklanmıştır. Ebû Davud, Tirmizî ve İbn Mâce nin naklettiklerine göre Selmân-ı Farisî (ra) Hz. Peygamber den şöyle rivâyet etmiştir, Muhakkak ki, Rabbimiz hayâlı ve kerîmdir. Kulları, ellerini dergâhına kaldırdıkları vakit, o elleri boş çevirmekten hayâ eder. Ebû d-derdâ nın (ra) rivâyet ettiği bir hadîse göre de duadan sonra yüzü meshetmek gerekir. Hz. Ömer (ra) de şöyle diyor, Hz. Peygamber (sav) ellerini dua için kaldırdığı zaman yüzünü meshetmeyinceye kadar ellerini salıvermezdi. 5. Dua ederken sessizlikle seslilik arası bir vaziyet almak Ebû Musa el-eş arî (ra) rivâyet ediyor ki, Allah ın Rasûlü yle, bir seferden dönüyorduk. Medîne ye yaklaştığımızda Rasûlullah tekbir getirdi. Ashâb-ı Kîrâm da onunla beraber tekbir getirerek seslerini oldukça yükselttiler. Bunun üzerine Allah ın Rasûlü buyurdu ki, Ey insanlar, tekbir getirdiğiniz Allah ne sağırdır ne de uzaktadır. Kesinlikle biliniz ki, adını andığınız Allah sizinle bineklerinizin boynu arasındaki mesafe gibi yakındır. Hatta her şeyden daha yakındır. 17

Sözün Miracı Dua 6. Duada secili, kafiyeli okumaya kendini zorlamamak Dua hâli, Allah a yalvarma hâli olmalıdır. Duada Allah a bir şey buyurmuyoruz hâşâ. Yalvaran bir insan, nasıl ki olabildiğince mahzun ve masum görünüyorsa, dua eden mü min de Allah ın kapısında öyle masum ve mahzun hâlde olmalıdır. 7. Yalvararak, korku, istek ve sığınma hissiyle duada bulunmak Cenâb-ı Hakk, A râf Sûresi 55. âyet-i kerîmede, Rabbinize yalvararak ve gizlice dua edin. buyuruyor. Yine Enbiya Sûresi, 90. âyet-i kerîmede Cenâb-ı Hakk şöyle buyuruyor, Bütün peygamberler hayırlara koşarlar, umarak, ümit ederek ve korku ile bize dua ederlerdi. Onlar bize karşı çok itaatkârdılar. 8. Duada kesinlik ifadeleri kullanmalı ve duanın kabul olunacağına kesinlikle inanılmalıdır İnşallah Allah bana şunu versin değil de Allah ım bunu bana ihsan eyle, bunu bana ver ya Rabbi. şeklinde kesin niyet arz edilmelidir ve kabulüne tam iman edilmelidir. Allah ın Rasûlü (sav) bununla ilgili bir hadîs-i şerîfte Ebû Hureyre den rivâyetle şöyle buyurmuştur, Sizden her biriniz dua ettiğinizde Allah ım eğer dilersen beni affeyle, eğer dilersen bana merhamet eyle demesin, böyle dua etmesin. İsteğini Allah tan kesinlikle istesin. Çünkü Cenâb-ı Hakk ı zorlayacak herhangi bir kuvvet ve kudret mevcut değildir. Allah dilediği kadar verir. Ayrıca, Tirmizî nin Ebû Hureyre den rivâyeti olan bir hadîs-i şerîfte Efendimiz (sav) buyurur ki, Kabul edileceğine mutlak sûrette inandığınız hâlde Allah a dua edin ve bilin ki, Allah gafil bir kalpten gelen duayı kabul etmez. Demek ki dua ederken gafil olmamamız gerekiyor 18

Ömer Döngeloğlu Sufyan bin Uyeyne (ra) İhya nın bu bölümünde buyuruyor ki, Herhangi birinizin evvelce yaptığı kötü hareketleri, kendisini dua etmekten alıkoymasın. Çünkü Cenâb-ı Hakk, bütün mahlûkatın en kötüsü, en günahkârı olan İblis in duasını bile kabul etmiştir. Sufyan bin Uyeyne (ra), delil olarak da Âraf Sûresi nin 14 ve 15. âyetlerini zikretmiştir, İblis dedi ki, Bana kıyamete kadar ömür ve mühlet ver Allah ım Allah da, Sen mühlet verilenlerdensin buyurdu. Bu sebeple duanın kesinlikle kabul olacağına inanmak gerekir. 9. Duada bulunulan hususu, ısrar ve tekrar ederek istemek İbni Mes ud (ra), Allah Rasûlü nün (sav), duasını üç defa tekrarladığını nakletmiştir. Bu hadîs-i şerîf, Buhârî ve Müslim in ittifakla naklettikleri bir hadîstir. Allah Rasûlü (sav) buyuruyor ki, Herhangi biriniz acele etmedikçe, duası Allah tarafından kabul olunur. Acele etmek şu demektir, Ben dua ettim, duam kabul olunmadı. Binaenaleyh, ey Allah ın kulu, dua ettiğin zaman Allah tan çokça iste! Çünkü sen kerîm ve cömert olan zâttan istiyorsun. Biz, duamızın ânında kabul olmasını beklemekten ziyade, Allah ın ne vakit olursa olsun, duamıza mutlaka cevap vereceğinin bilincinde olmalıyız. 10. Bâtıni edep Duanın kabul olunmasının temeli bâtıni edeptir ki o da kişinin tevbe etmesi, bütün varlığıyla Cenâb-ı Hakk ın ibadetine dönmesidir. İşte duanın kabul olunmasına en büyük sebep budur. Ka bü l-ahbâr dan rivâyet ediliyor ki, Hz. Musa (as) zamanında, şiddetli bir kıtlık oldu. Hz. Musa (as), İsrailoğulları nı yanına alarak yağmur duasına çıktı. Fakat yağmur yağmadı. 19

Sözün Miracı Dua Böylece Hz. Musa (as) üç defa yağmur duasına çıktı. -Dikkat buyurulursa, içinde Hz. Musa olan bir topluluk dua ediyor. İçinde peygamber olan bir topluluk, üç defa yağmur duasına çıkıyor ve yağmur yağmıyor.- Bunun üzerine Cenâb-ı Hakk, çok hüzünlenen, üzülen Hz. Musa ya (as) şöyle vahyetti, Sizin içinizde bir laf taşıyıcı, nemmam olduğu için ne senin ne de seninle beraber dua edenlerin dualarını kabul edebilirim. Bunun üzerine Hz. Musa (as) sordu, Ya Rabbi, o nemmam kimdir? O laf taşıyıcı adam kimdir? Bana göster ki onu aramızdan çıkaralım. Hz. Musa nın (as) bu sözü üzerine Allah Teâlâ şöyle vahyetti, Ey kulum Musa, ben sizi laf taşıyıcılıktan, kovuculuktan men ederken, kendim mi kovucu olayım, laf taşıyıcı olayım? Bu müşkil durum karşısında Hz. Musa (as) İsrailoğulları na gelerek, Hepiniz birden nemimeden, laf taşıyıcılıktan tevbe edip, Cenâb-ı Hakk a sığının buyurdu. İsrailoğulları da Hz. Musa ile beraber istiğfarda bulundular. İşte o zaman Allah (cc) yağmur ihsan eyledi. İşte İhyâu Ulûmi d-dîn de anlatılan bu hatıralar, hadîs-i şerîfler bizlere gösteriyor ki, duanın edepleri, dikkat edilecek hususları vardır ve bunlara mümkün mertebe riâyet etmek gerekir. Allah a Nasıl Dua Etmeliyiz? Müşrikler bir gün Peygamber Efendimiz e (sav), Ey Muhammed, senin Rabbin nasıldır? Altından mıdır? Zebercetten midir? Gümüşten midir? diye sormuşlardı. Onlar putlara taptıkları için Rabbimizi de bir cisim olarak hayal ediyorlardı. Bu soru, Allah Rasûlü (sav) Efendimiz e İhlâs Sûresi nin nâzil oluş sebebi 20

Ömer Döngeloğlu olmuştur. Allah Rasûlü (sav), bu soru karşısında, Cebrail in (as) getirdiği İhlâs Suresi nin âyetlerini okudu 2 : De ki, Allah birdir. Samettir. Doğmamış, doğurulmamıştır. Yücelerden yücedir. Hiçbir şey O na denk değildir. Bir gün Peygamber Efendimiz e (sav), bir bedevi gelerek Rasûlullah a şöyle bir soru sordu, Ya Rasûlallah, Allah bize yakın mıdır, uzak mı? Yakınsa sessizce, uzaktaysa yüksek sesle, bağırarak dua edelim. Efendimiz (sav) de bu soru üzerine sessiz kaldı. İşte bu esnada Bakara Sûresi nin 186. âyet-i kerîmesi nâzil oldu 3. Cenâb-ı Hakk bu âyet-i kerîmede meâlen buyurmuştur ki, Kullarım sana beni sorarsa, şüphesiz ki ben çok yakınım. Bana dua edince ben, dua edenin duasına icabet ederim. Öyleyse onlar da benim davetime icabet etsinler. Bana iman etsinler ki doğru yola varmış olsunlar. Demek ki, Rabbimizin bizden dua istemesi ve kuluna çok yakın olduğunu Kur ân la ifade etmesi, bizim O na mutlaka dua ile yaklaşmamızı gerektirir Araf Sûresi, 205. âyet-i kerîmede Rabbimiz, Sabah akşam tevazu içerisinde yalvararak ve için için, sesini yükseltmeden Rabbini zikret buyurmuştur. Bu âyet-i kerîme, bizlere bir dua etme usûlü öğretiyor; duada bağırıp çağırmak, sesi yükseltmek esas değildir. Evvelce de dile getirdiğimiz gibi yalvaran, yakaran, azciyetinin farkında olan bir hâl ile duada bulunmak daha evladır 2 Bkz. Elmalılı, Hak Dini, IX, 6272. 3 Bkz. İbn Kesîr, İbn Kesîr Tefsiri, III, 717. 21

Sözün Miracı Dua Duada Samimiyet ve İhlâsın Önemi Allah a tam bir teslimiyetle yapılmayan duaların müstecap olmadığına ya da kardeşlerimizin ümitsizliğe kapılıp, Dua ettim de Allah benim duamı kabul etmedi diyerek günaha kapıldığına zaman zaman şahit oluyoruz. Oysa ki dua etmeden evvel, abdest alırken sadece elleri, yüzleri değil, içimizi de yıkamamız gerekir. İçimizde şüphelerden, günahlardan, yanlışlardan, lekelerden eser bırakmamalıyız. Allah a karşı sonsuz ve mutlak bir imanla yakaran dualar, Allah katında kabule şâyân dualardır. Bu hususu burada zikretmeden geçemezdik. Çoğu zaman dikkat edilirse kaynaklarda gösterilen bu dualar, Resûlullah tan beri, hattâ İslâm ümmetinden önce Kur ân da zikredilen dualarda dikkat ettiğimiz şey samimiyet ve mutlak bir itaatin, sağlam bir itikadın, duayı, Allah katında icabet edilen dualar kıldığını görüyoruz. Dünün günahkârı, haram ve kötülüklere bulaşmış bir kulu olabiliriz. Unutmayalım ki Allah son hâlimize, kalbimizin, hâlimizin, yakarışımızın samimiyetine ve itikadına bakacak. Bu noktada, Rasûlullah tan (sav) bize intikal etmiş bir hâdiseyi hatırlayalım. Ömrünü kötü yollarda geçirmiş, hatalı yollarda yürümüş, haramın ve günahın birçoğunu işlemiş bir kadının, bir su kuyusu başındayken yanına yaklaşan bir susamış köpeği görünce, ona o ânda merhamet edip ayakkabısına yahut orada bulunan bir kovaya su doldurup o suyu hayvancağıza içirmesi Köpek, insana dua eder mi? Hayır, köpeğin hâlini gören de kadının hâlini de gören Allah tır. İşte anlatmak istediğimiz samimiyet budur. Peygamber Efendimiz (sav) o kadın için de O kadın, Cennet e girdi demiştir. Bu hadîs, sahih bir hadîstir. 22

Ömer Döngeloğlu Ömrü boyunca yanlış yollarda yürümüş bir kadının, bir köpek ölmesin diye kuyudan su çekip o köpeğe vermesi karşılığında, Allah (cc) onca günahını bir ânda affetmiştir. Kabul Olunmayan Dua Var mıdır? Duamızın kabulüne engel olacak hususlar konusunda, Ahmed b. Hanbel in rivâyetiyle, Ebû Said el-hudrî den naklen Rasûlullah (sav) buyurmuştur ki, Hangi Müslüman akrabalarla münasebeti koparmak suçu olmadan ve bir günahın devamında bulunmadan Allah a (cc) dua ederse, Allah, şu üç şeyden birini muhakkak ona verir: Ya onun duasını çarçabuk kabul eder, ya duasını onun için ahirette azık yapar, ya da duası nisbetinde ona kötülüklerin gelmesini önler. 4 Burada duanın önüne perde olabilecek iki husus görüyoruz; işlenen günaha devam etmek ve sıla-yı rahimi kesmek, akrabaya ziyareti terk etmek. Dualarımız neden kabul olmuyor, diyorsak eğer, devam eden günahlarımızın olup olmadığını gözden geçirmemiz icab eder. Kendimizi kontrol ederek devam ettiğimiz bir günahımız varsa onu kesmek, ondan vazgeçip tevbe etmek ve ziyaret etmediğimiz, yardım elini uzatmadığımız akrabalarımız var mı diye düşünüp gereğini yerine getirmek burada bize bir görev olarak bildirilmiştir. Duamızın Rabbimize doğru gitmesine engel olan tüm perdeleri kaldırmak bizim imkânımız dâhilinde olan bir husustur. Kabul olunmayan dua hususunda şu hadîs-i şerîfte geçen dua bize büyük bir ibrettir: 4 İbn Kesîr, İbn Kesîr Tefsiri, III, 718. 23

2. İbadetlerle İlgili Dualar Abdest Almaya Başlarken Yapılacak Dua Her ne kadar Hz. Peygamber den (sav) bu konuda dua nakledilmemişse de fakihlerin yapılmasını müstehap gördükleri abdestle alakalı kısa duaları öğrenmemiz, faydalı olacaktır. Bir kimse abdest alırken öncelikle niyet eder. Niyet ettim Allah rızası için abdest almaya demek, niyet için yeterlidir. Abdestte niyet, Hanefi fıkhında sünnet olmakla birlikte, Şafii mü minler ve diğer bazı müctehitler, abdest alırken niyet etmeyi farz olarak görmüşlerdir. İbadet ederken, bu husus bizim için mühimdir. Abdest için niyet ettikten, Besmele çektikten sonra şöyle dua edilir: ا ل ح م د ل ل ه ال ذ ي ج ع ل الما ء ط ه ور ا Suyu temizlik maddesi olarak yaratan Allah a hamd olsun. 7 Abdeste başlarken Besmele çektik, henüz abdeste başlarken suya dua etmeyi öğreten Rasûlullah Efendimiz (sav) hem suyun temiz olması, bizi temizleyici olması yönüyle Allah a (cc) hamd 7 Nevevî, el-ezkâr, çev. Harun Ünal, s. 49. 29

Sözün Miracı Dua ediyor hem de bizi namaz kılacak temizliğe eriştirdiği için adeta suya teşekkür ediyor. Ağza Su Verirken Yapılacak Dua Abdest esnasında ağza su verirken şöyle dua edilmelidir: ا لل ه م ا س ق ن ي م ن ح و ض ن ب ي ك م ح م د ص ل ى الل ه ع ل ي ه و س ل م ك ا س ا لا ا ظ م ا ب ع د ه ا ب د ا Allah ım, bana Peygamber Efendimiz in (sav) havuzundan öyle bir bardakla su içir ki bir daha susuzluk çekmeyeyim. Rasûlullah (sav), ağzına su verirken bu duayı okuyan mü mini, dünyada iken, Cennet teki Havz-ı Kevser e hazırlayan bir ruh aşılıyor, mü minin, bizatihi Rasûlullah ın elinden Havz-ı Kevser den içmeye hazır bir Müslüman haline gelmesi için yol gösteriyor. Allah hepimize nasib eylesin. Bu duaları önemsemek, hayatımızın, abdestlerimizin bir kenarında inci gibi, nakış gibi saklamak, mü min ve Müslüman olarak hepimizin vazifesidir. Burna Su Verirken Yapılacak Dua Abdest esnasında burna su çekerken şöyle dua edilmelidir: ا لل ه م لا ت ح ر م ن ي ر ائ ح ة ن ع يم ك و ج ن ات ك Allah ım, beni nimetlerinin ve Cennetlerinin kokusundan mahrum etme ya Rabbi. Kul olarak her birimizin Cennet gayesi vardır Rabbimiz (cc) bizleri Cennet le ümitlendirmiş ve müjdelemiştir. Öyleyse, oradaki o yemyeşil vadileri, çiçekleri, mis kokulu o güzel suyu, 30

Ömer Döngeloğlu sütü, balı ve çeşit çeşit nimetleri görmek, onların kokularını almak için dünyadan hazırlık yapmak gerekir. Efendimiz in (sav) burnuna su çekerken ettiği bu dua, Cennet in kokusu için burnu hazır hâle getirmektir. Hz. Muhammed Mustafa (sav) ümmetini dua ile inşa etmiştir. Bir Müslüman, kendini ancak bu dualarla Cennet e hazırlayabilir. Bu duaları ihmal edersek, Cennet in kokusunu kaçırırsak, Cennet e girsek ne kadar tadı olur ki? Kokusunu alamadığımız, dilimize damağımıza dokunduğunda tadını hissetmediğimiz Cennet nimetleri, bizi eksik hissettirir. Bu dualara biraz daha hassasiyetle yaklaşmak, tam bir dünya ve ahret bilinci inşa etmemiz için bizlere rehber olacaktır. Yüz Yıkanırken Yapılacak Dua Abdest esnasında yüzümüzü yıkarken şöyle dua etmeliyiz: ا لل ه م ب ي ض و ج ه ي ي و م ت ب ي ض و ج وه و ت س و د و ج وه Allah ım, kimi yüzlerin ağardığı, kimi yüzlerin de karardığı o dehşet gününde yüzümü ak eyle, karartma ya Rabbi. Bu kısacık duaların, Rabbimizin katındaki hesap gününde bizi nelere hazırladığının farkında olmamız gerekir. Mü min kul, hesap gününün bilincinde olarak, Allah a (cc) yakarmalı, Abdest alırken yıkadığım bu yüz, ahrette nur ile nurlansın, beni utandırmasın demelidir Sağ Kol Yıkanırken Yapılacak Dua Mü min, abdest esnasında sağ kolunu yıkarken şöyle dua etmelidir: 31

Sözün Miracı Dua ا لل ه م ا ع ط ن ي ك ت اب ي ب ي م ين ي Allah ım, amel defterimi, ahiret gününde sağ tarafımdan ver. Gafletle geçen ömrü uyandıracak, diriliş iksiri olacak bir bir dua Sol Kol Yıkanırken Yapılacak Dua Rasûlullah Efendimiz (sav) abdest esnasında sol kolunu yıkarken şöyle dua etmiştir: ا لل ه م لا ت ع ط ن ي ك ت اب ي ب ش م ال ي Allah ım, kitabımı sol tarafımdan verme ya Rabbi. Başı Mesh Ederken Yapılacak Dua Allah Rasûlü (sav), abdest esnasında başımızı mesh ederken şöyle dua etmemizi tavsiye etmiştir: ا لل ه م ح ر م ش ع ر ي و ب ش ر ي ع ل ى الن ار و ا ظ ل ن ي ت ح ت ع ر ش ك ي و م لا ظ ل ا لا ظ ل ك Allah ım, saçımı ve bütün bedenimi Cehennem in ateşine haram kıl. Senin gölgen dışında hiçbir gölgenin olmadığı, mahşerin o dehşetli gününde, beni arş-ı âlânın altında gölgelendir ya Rabbi. Kulakları Mesh Ederken Yapılacak Dua Rasûlullah (sav) abdest esnasında, kulakları mesh ederken şöyle duada bulunmayı tavsiye etmiştir: 32

Ömer Döngeloğlu ا لل ه م اج ع ل ن ي م ن ال ذ ين ي س ت م ع ون الق و ل ف ي ت ب ع ون ا ح س ن ه Allah ım, beni, doğru ve hak olan sözü duyup da bunun en güzeline uyanlardan eyle. Efendimiz in (sav), kulakları dirilten, kulakları Hakk a yönelten, kulağın vazifesini kulağa öğrettiği bir duadır bu dua. Mademki abdest temizlik hâlidir, mademki namaz kılamayan bir kimse abdest alarak namaz kılar hâle gelir, işte Hz. Peygamber in duasının dokunduğu tüm azalar da haşir gününe bu dualarla hazır hâle gelir. Ayaklar Yıkanırken Yapılacak Dua Ayaklar yıkanırken Peygamberimiz (sav) şöyle dua etmiştir: ا لل ه م ث ب ت ق د م ي ع ل ى الص ر اط Allah ım, ayaklarımı sırat köprüsünde sabit kıl, kaydırma ya Rabbi. Abdestten Sonra Yapılacak Dualar Peygamber Efendimiz in (sav) taharetle ilgili, abdestlerle ilgili, temizlikle ilgili duaları olmuştur. Allah Rasûlü (sav) abdestten sonra yapılacak duayı bize şöyle nakletmiştir: ا ش ه د ا ن لا ا ل ه ا لا الله و ح د ه لا ش ر يك ل ه و ا ش ه د ا ن م ح م د ا ع ب د ه و ر س ول ه ا لل ه م اج ع ل ن ي م ن الت و اب ين و اج ع ل ن ي م ن ال م ت ط ه ر ين س ب ح ان ك الل ه م و ب ح م د ك ا ش ه د ا ن لا ا ل ه ا لا ا ن ت ا س ت غ ف ر ك و ا ت وب ا ل ي ك 33

Sözün Miracı Dua Hiçbir ortağı olmayan, tek olan ve kendisinden başka hiçbir ilah olmayan Allah ın varlığına şahitlik ve iman ederim. Muhammed in (sav) de onun kulu ve Rasûlü olduğuna şahitlikte bulunur, iman ederim. Allah ım! Beni yaptıklarımdan pişmanlık duyarak tevbe ile sana dönenlerden eyle! Allah ım! Sana hamd ederek, tesbihte bulunarak, seni takdis ve tenzih ederim. Sen, her türlü eksiklikten uzaksın. Senden başka ilah olmadığına, ancak bir tek senin ilâh olduğuna şehâdet ederim. Senden bütün günahlarımın mağfiretini, bağışlanmasını dilerim. Bu dua, bizim abdestlerden sonra okuyacağımız, adeta virdimiz olacak bir duadır. *** Hz. Ömer den rivâyetle, Rasûlullah şöyle buyurmuştur: Kim abdestini alır da, ا ش ه د ا ن لا ا ل ه ا لا الل ه و ح د ه لا ش ر يك ل ه و ا ش ه د ا ن م ح م د ا ع ب د ه و ر س ول ه 8 derse kendisi için Cennet in sekiz kapısı açılır da hangisinden isterse ondan girer. Cenâb-ı Hakk, bize, abdestin ardından bu duaları yapmayı nasib eylesin. *** Ebû Musa el-eş arî den (ra) rivâyet edildiğine göre, Rasûlullah (sav) abdest aldıktan sonra şöyle dua etmiştir: 8 Nevevî, el-ezkâr, çev. Harun Ünal, s. 62. 34

Ömer Döngeloğlu ا لل ه م اغ ف ر ل ي ذ ن ب ي و و س ع ل ي ف ي د ار ي و ب ار ك ل ي ف ي 9 ر ز ق ي Allah ım günahlarımı bağışla. Evim ve evimdeki şeyler hususunda bana geniş imkân ihsan eyle, rızkımı bereketli kıl. Misvak Kullanırken/Diş Fırçalarken Yapılacak Dua ا لل ه م ب ار ك ل ي ف يه ي اا ر ح م الر اح م ين Ey merhametlilerin en merhametlisi olan Allah ım, şu misvağı, diş fırçalamamı bana mübarek eyle. Misvak kullanmak, Efendimiz in (sav) sünnetidir. Gerek misvak kullandığımızda gerekse dişlerimizi fırçalarken Hz. Peygamber (sav) bu duayı okumamızı tavsiye buyurmuşlardır. Allah Rasûlü (sav), Eğer ümmetime ağır gelmeyeceğini bilseydim, her namazdan önce onlara misvak kullanmalarını tavsiye ederdim. buyurmuştur. Dişleri misvaklamak, sünnet olması hasebiyle de ayrı bir önemi haizdir. Camiye Girerken Yapılacak Dua Rasûlullah ın (sav) yaptığı duaları tekrarlamak, bize, bilmediğimiz bir yolda çok iyi bir kılavuzu takip etmek gibi fayda sağlar. Rasûlullah Efendimiz e, Cenâb-ı Hakk tarafından öğretilen her şey, bizim için yol haritasıdır. Bu sebeple, sahâbenin Peygamber Efendimiz den işitip aktardığı dualar, bizim için tam anlamıyla bir kılavuzdur. 9 Nevevî, el-ezkâr, hadîs no: 66. 35

Sözün Miracı Dua İbadet mekânımız olan camilere girerken Rasûlullah buyuruyor ki, Sizden biriniz bir mescide, bir camiye girdiğinde önce peygambere salât ve selâm getirsin, sonra şu duayı okusun: 10 ا لل ه م اف ت ح ل ي ا ب و اب ر ح م ت ك Allah ım benim için rahmetinin, Cenneti nin kapılarını aç. Camiden Çıkarken Yapılacak Dualar Rasûlullah Efendimiz (sav) camiden çıkarken şöyle duada bulunmamızı tavsiye etmiştir: ا لل ه م ا ن ي ا س ا ل ك م ن ف ض ل ك Allah ım ben senin fazl u kereminden istiyorum. Bana ihsan eyle. Bu hadîs, Müslim in Sahîh inde Ebû Davud, Neseî, İbn-i Mâce gibi hadîs alimlerinin eserlerinde sahih isnatlarla rivâyet edilmiştir. İbn Sünnî ise şöyle bir ilavede bulunmuştur: Mescidden çıkınca Rasûlullah a (sav) salât ve selâm getirin, ardından şöyle deyin: ا لل ه م ا ع ذ ن ي م ن الش ي ط ان الر ج يم Allah ım, huzûrundan kovulmuş olan şeytanın şerrinden, beni kendi himayene al. Koru bizleri ya Rabbi. Abdullah ibn Amr (ra) da Peygamber Efendimiz in (sav) şöyle dua ettiklerini rivâyet etmiştir: 10 Nevevî, el-ezkâr, hadîs no: 69. 36

Ömer Döngeloğlu ا ع وذ ب الل ه ال ع ظ يم و ب و ج ه ه ال ك ر يم و س ل ط ان ه ال ق د يم م ن الش ي ط ان الر ج يم 11 Allah ın huzûrundan kovulan şeytanın şerrinden Allah a, onun ikram sahibi zâtına, ebedi hâkimiyetine sığınırım. Bu dua okunduğunda şeytan, Günün diğer zamanlarını da benim şerrimden koruma altına aldı. diyerek kahrolur. Bu hadîs-i şerîf de Ebû Davud da sahih senetle rivâyet edilmiştir. Hz. Fâtıma buyurmuştur ki, Rasûlullah mescide girdiğinde, önce Besmele çekerdi, sonra da şöyle dua ederdi: 12 ا لل ه م اغ ف ر ل ي و اف ت ح ل ي ا ب و اب ر ح م ت ك Allah ım bana mağfiret eyle, beni bağışla ve benim için Cennet in nimetinin, rahmetinin kapılarını aç ya Rabbi. Çıkınca da şöyle dua ederdi: ا لل ه م اف ت ح ل ي ا ب و اب ف ض ل ك Allah ım benim için fazl u kereminin kapılarını ihsan eyle, aç ya Rabbi. Camiden, mescitten çıkarken Rasûlullah Efendimiz şöyle dua etmeyi de tavsiye buyurmuştur: ا لل ه م ا ن ي ا ع وذ ب ك م ن ا ب ل يس و ج ن ود ه 13 Allah ım, İblisten, şeytandan ve onun bütün askerlerinden, avanelerinden, şeytanlaşmışların şerrinden sana sığınırım. 11 Nevevî, el-ezkâr, hadîs no: 70. 12 Nevevî, el-ezkâr, hadîs no: 72. 13 Nevevî, el-ezkâr, hadîs no: 73. 37

Sözün Miracı Dua Mescitte ya da Camide Namaz Kılma Dışında Yapılacak Dualar Allah Rasûlü (sav), dilimiz her döndüğünde Allah ı zikretmeyi, tesbih etmeyi tavsiye etmiş ve müstehap, güzel bir hareket olarak görmüştür. Mü minler, mescitte, camide namaz kılma haricindeki zamanlarda oturduklarında, La ilahe illallah, Elhamdülillah, Allahü Ekber diyerek Allah ı zikeredebilir, Sübhanallah tesbihini bol bol çekebilirler. Kur ân-ı Kerîm de, Nur Sûresi 36. âyette bu konuda şöyle buyurulur: O nura, Allah ın yükseltilmesine ve içlerinde kutlu isminin zikredilmesine izin verdiği evlerde kavuşulur. Oralarda sabahakşam O nu tesbih ederler. Yine Hacc Sûresi, 32. âyette Rabbimiz buyurur ki: Bu böyledir. Her kim Allah ın hükümlerine hürmet gösterirse, şüphesiz bu, kalplerin haşyetindendir, takvasındandır. Mescitte Olduğunun Farkındalığını Anlamak Asıl olarak mescidler ne için bina edilmişse, o şey için kullanılır. Müslim in Sahîh inde, Büreyde den (ra) gelen hadîs-i şerîf 14 bize mescitte başka bir şey yapmanın doğru olmadığını öğretir. Bilhassa Şafii âlimler, mescide kısa bir süreliğine girilse bile itikafa niyet etmeyi tavsiye ederlerdi, kişi, itikaf niyetiyle o sevabı kısa bir süre de olsa alsın diye. Peygamber Efendimiz (sav), Büreyde den (ra) rivâyet edilen, hadîs-i şerîfte şöyle buyuruyor: 14 Nevevî, el-ezkâr, hadîs no: 74. 38

Ömer Döngeloğlu Adamın biri mescid içerisinde bir kaybın ilanını yapıyordu. Kaybettiği bir şeyini ilan ediyor ve Kızıl deveden beni kim haberdar eder? diyordu. Belli ki adam, kızıl devesini kaybetmişti. Bunun üzerine Allah Rasûlü (sav) buyurdular ki, Bulamaz olasın. Bu camilerin yapılış amacı, yalnızca ibadet içindir. Hz. Muhammed Mustafa nın (sav) burada bize öğrettiği husus, camide boş konuşmaktan kaçınmaktır. Mescidleri, fıkıh ilmiyle, hadîs öğrenmekle, Allah ın kitabı Kur ân ın tefsirini okuyup öğrenmekle, bir eğitim yuvasına, zikirhaneye, tesbihhaneye çevirmek gerekir. 15 Cuma Günü Camiye Girerken Yapılacak Dua Ebû Hureyre den (ra) naklen, Rasûlullah (sav) Cuma günü mescide geldiğinde kapının iki yan dilmelerinden tutunur ve şöyle dua ederdi: ا لل ه م اج ع ل ن ي ا و ج ه م ن ت و ج ه ا ل ي ك و ا ق ر ب م ن ت ق ر ب ا ل ي ك 16 و ا ف ض ل م ن س ا ل ك و ر غ ب ا ل ي ك Allah ım, beni, yüzünü sana en çok çeviren kullarından, sana yakınlaşmada ve rahmet açısından sana en yakın olanların en yakını, sana dua edip kavuşma arzusuyla yanıp tutuşanların en üstünü eyle ya Rabbi. Ne güzel bir dua Hadi buyurun. Haftada bir gün Rasûlullah ın duası dudaklarımıza, yüreğimize, mescidin kapısına dokunsun. Caminin duvarına dokunsun. Mescid, cami, elin, ayağın, dudağın, gözün, kulağın peygamber koksun. Hadi 15 Nevevî, el-ezkâr, hadîs no: 77. 16 Nevevî, el-ezkâr, hadîs no: 441. 39

Sözün Miracı Dua buyurun. Bu güzel duaları haftada bir gün devam edip okuyalım efendim. Enes bin Mâlik in (ra) naklettiğine göre Rasûlullah (sav) buyurdu ki, Her kim ki Cuma günü, sabah namazından önce üç defa, *** ا س ت غ ف ر الل ه ال ذ ي لا ا ل ه ا لا ه و ال ح ي ال ق ي وم و ا ت وب ا ل ي ه 17 Ey kendisinden başka tapılacak hiçbir ilâh olmayan, hayy ve kayyum olan Allah ım, senden mağfiret dilerim. Bağışlanmamı, affedilmemi isterim ve sana yönelerek bütün yaptıklarım için tevbe ederim. derse denizdeki köpükler misâli günahı çok da olsa Allah o kulu affeder. Ayrıca, Cuma günü Cuma Sûresi ve Kehf Sûresi nin okunması İslâm âlimleri tarafından müstahsen yani çok güzel bir amel olarak görülmüştür, Peygamber Efendimiz in tavsiyelerindendir. *** Ezanla Kamet-Kametle Namaz Arası Yapılacak Dualar Peygamber Efendimiz (sav), Muaviye den (ra) rivâyetle şöyle buyurdu: Kıyamet gününde müezzin kimse, insanlar arasında boyu en uzun olan kimse olacaktır. 18 17 Nevevî, el-ezkâr, hadîs no: 440. 18 Nevevî, el-ezkâr, hadîs no: 82. 40

Ömer Döngeloğlu Yine Ebû Said el-hudrî nin rivâyetiyle, Buhârî de kayıtlı bir hadîs-i şerîfte Rasûlullah (sav) şöyle buyurmuştur: Müezzinin ezan sesinin ulaştığı en son noktaya kadar, cin, insan ve diğer varlıklar, kıyamet gününde o ezan okuyan kimsenin lehinde şahitlik edeceklerdir. 19 İşte ezanın ve müezzinin değeri... Ezanla kamet-kametle namaz arasında yapılacak dualar, Peygamber Efendimiz (sav) tarafından, Allah katında en makbul, en değerli dualar olarak ilan edilmiştir. Peygamber Efendimiz in (sav) ezan duası şöyledir: ا لل ه م ر ب ه ذ ه الد ع و ة الت ام ة و الص لا ة الق ائ م ة ا ت م ح م د ا الو س يل ة و الف ض يل ة و اب ع ث ه م ق ام ا م ح م ود ا ال ذ ي و ع د ت ه 20 Ey bu eksiksiz ve tam olan davetin, ezanın ve kılınacak olan namazın Rabbi olan Allah ım, Peygamberimiz Hz. Muhammed e (sav) vadettiğin vesile makamını ve faziletlerin hepsini ver ve makam-ı Mahmud olan en yüce makama ulaştır. Muhakkak ki sen, sözünden asla caymazsın. Bu duayı her namazın, her ezanın sonunda okumayı alışkanlık hâline getirmeliyiz. Ezanla ilgili bilmemiz gereken bir başka husus da yine Buhârî ve Müslim de, Ebû Said el-hudrî den (ra) rivâyet edilen hadîs-i şerîftir. Peygamberimiz (sav) şöyle buyurmuştur, Ezanı duyduğunuzda tıpkı müezzinin söylediği gibi siz de onu tekrar edin, söyleyin. 21 19 Nevevî, el-ezkâr, hadîs no: 83. 20 Nevevî, el-ezkâr, hadîs no: 89. 21 Nevevî, el-ezkâr, hadîs no: 84. 41

3. Muhtelif Konulara Dair Dualar Allah tan (cc) Bir Şey İsteneceği Zaman Yapılacak Dua Yine Tarık bin Eşyem in (ra) rivâyet ettiğine göre, kendisi, Peygamber Efendimiz in yanında bulunurken bir adam geldi, Ya Rasûlallah, Rabbimden bir şey isteyeceğim zaman nasıl dua edeyim? diye sordu. Peygamber Efendimiz de o kimseye şöyle söyledi: الل ه م اغ ف ر ل ي و ار ح م ن ي و اه د ن ي و ع اف ن ي و ار ز ق ن ي Allah ım, beni bağışla. Bana merhamet et. Rızanı kazandıracak işler yaptır ve bana hayırlı, helâl rızık ver ya Rabbi. Bu duayı o kişiye öğrettikten sonra Hz. Peygamber (sav) buyurdu ki, Bu sözler, senin hem dünyan hem de ahiretin için istemen gereken şeylerin hepsini içerir. 56 56 Nevevî, Riyâzu s-sâlihîn, hadis no: 1472. 67

4. Hususi Dualar Hz. Muhammed in (sav) En Çok Okuduğu Dua Resûlullah ın (sav) en çok okuduğu dua, Enes bin Malik in rivâyetine göre Bakara Sûresi nin 201. âyet-i kerîmesidir. Hz. Peygamber (sav) bu âyeti dua olarak okurdu: ر ب ن ا ا ت ن ا ف ي الد ن ي ا ح س ن ة و ف ي الا خ ر ة ح س ن ة و ق ن ا ع ذ اب الن ار Rabbimiz, bize dünyada ve ahirette iyilik ve güzellikler ihsan eyle. Bizi ateşin azabından, cehennemin dehşetinden koru ya Rabbi. Âmin. Abdullah ibni Mesud dan rivâyet edildiğine göre Rasûlullah ın (sav) dualarından biri şöyleydi: *** الل ه م ا ن ي ا س ا ل ك ال ه د ى و الت ق ى و ال ع ف اف و ال غ ن ى 161

Sözün Miracı Dua Allah ım, senden hidayet, takva üzere bir hayat, iffet ve gönül zenginliği istiyorum. İhsan eyle ya Rabbi. 193 Allah ın (cc), Hz. Peygamber e (sav) Öğrettiği Dua Taha Sûresi nin 114. âyeti, Peygamber Efendimiz e (sav) Allah ın (cc) öğrettiği duadır: İlmimi arttır ya Rabbi. ر ب ز د ن ي ع ل م ا Hz. Peygamber in (sav) Hz. Ebû Bekir e (ra) Öğrettiği Dua Bir gün Hz. Ebu Bekir (ra), Resûlullah Efendimiz e (sav) gelerek, Ya Resûlullah, bana bir dua öğret de onu namazlarımda okuyayım. dedi. Rasulullah Efendimiz de şöyle buyurdu: الل ه م ا ن ي ظ ل م ت ن ف س ي ظ ل ما ك ث يرا و لا ي غ ف ر الذ ن وب ا لا ا ن ت ف اغ ف ر ل ي م غ ف ر ة م ن ع ن د ك و ار ح م ن ي ا ن ك ا ن ت ال غ ف ور الر ح يم Allah ım, ben kendime çok zulmettim. Günahları bağışlayacak olan ancak sensin. Öyleyse bitmek, tükenmek bilmeyen lütfunla beni affet, bana merhamet et, çünkü affı sonsuz, merhameti nihayetsiz sensin. diye duada bulun buyurdu. 194 İnsanlar hata eder, günah işler. Ağır bir günah işlemiş kimsenin, istiğfar edip bu duaya devam etmesi isabetli olur, çünkü 193 Nevevî, Riyâzu s-sâlihîn, çev. İ. Lütfi Çakan ve diğerleri, Erkam Yayınları, hadis no: 1471. 194 Nevevî, Riyâzu s-sâlihîn, hadis no: 1478. 162

5. Peygamberlerin Duası İnsanlar arasında en temiz, en seçkin grup, bilindiği gibi peygamberlerdir. Kur ân-ı Kerîm de Rabbimiz, Biz bir kavme peygamber göndermedikçe asla onlara azap etmeyiz buyurmuştur. 198 buyurmuştur. Buradan da anlaşılacağı gibi insanoğlu, peygamberler vasıtasıyla Allah tan gelen emirlere ve yasaklara muhatap olmuşlardır. Kendi cinslerinden, kendi içlerinden temsilcilerle Rabbimiz insanlarla konuşmuş, emir ve yasaklarını bildirmiştir. Allah Teâlâ nın emirlerini, vahiylerini bulundukları topluma aktaran, tebliğ eden peygamberler ve son peygamber, kıyamete kadar bütün insanlığın ve cinlerin Rasûlü olan Hz. Muhammed Mustafa (sav) büyük bir günah işlememiştirler. Bizim ehl-i sünnet inancımızda, peygamberler ismet sıfatını haizdirler ve peygamber olmadan önceki dönemlerinde de peygamber olduktan sonra da bir haramın, büyük bir günahın insanı olmamışlardır. Allah onları en temiz, en seçkin kullarından yaratmıştır. Dolayısıyla onları da seçen Allah olduğu için bizim bu işe sadece Allah ın bir muradı, Allah ın takdiri 198 İsrâ 17/15. 171