YAŞAR DOĞU HAYATI VE ÖRNEK SPORCULUĞU YAŞAR DOĞU HAYATI VE ÖRNEK SPORCULUĞU Hazırlayan: Avni TARHAN Güreş Milli Takım Antrenörü Spor Yazarı Editör: Cevdet KABAKCI Halil İbrahim Özdemir-Oğuzhan Uzun Kapak Mizanpaj: Şaduman Açoğlu Gökhan Gönen ISBN: 978-9944-5764-5-1 Sayfa Düzeni: Hangar Reklam Tel: 0.312 425 07 34 www.hangarreklam.com.tr İletişim Adresi: Kahramanmaraş Belediyesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü Tel: (0344) 228 46 00 Belgegecer: (344) 228 46 99 E-Posta: basinyayin@kahramanmaras.bel.tr Baskı: ÖNCÜ BASIMEVİ BASIM YAYIM TANITIM LTD.ŞTİ. Kazım Karabekir Caddesi Ali Kabakçı İşhanı, No:85/39 İskitler / Ankara Tel: 0 312 384 31 20 (pbx) www.oncubasimevi.com Yaşar Doğu Avrupa Dünya ve Olimpiyat Şampiyonu Hayatı ve Örnek Sporculuğu adlı bu eser, Kahramanmaraş Belediyesi nin bir kültür hizmetidir. Değerli Spor Severler... Türk spor tarihinde Türkiye mizin ismini altın harflerle yazdıran Yaşar Doğu ve takım arkadaşları ve onun antrenörlüğünde bulup yetiştirdiği altın nesil için ne kadar övgü yazılsa bence yetersiz kalır.babam tarafından Anadolu muzun ücra köşelerinden bin bir meşakkatle Ankara ya getirilerek bizatihi yemesi, barınması, çalışması ve işi dahil her şeyi ile ilgilenilerek dünya arenasında altın olarak parlatılan bu değerli şampiyonlar, Türkiye olarak güreş sporunda dünyada çok mükemmel bir konuma gelmemizi sağladı. Ben 7 yaşlarımda iken vefat eden babamın güreş için canını hiçe saydığını, ailesi ve kendi nefsini dahi geri plana ittiğini bu gün camiada bilmeyen yok. Nitekim doktorların, kalp krizi geçirdiğinde ölürsün sporla ilgilenme heyecan ve stresten uzak dur uyarılarına rağmen o yinede çok sevdiği güreş ve güreşçilerinden, Ay yıldızlı şanlı bayrağımızı dalgalandırmaktan vazgeçemedi. Yaşar Doğu nun hayatı güreşle başladı güreşle sona erdi. Bu kadar güreşle iç içe olan ve Dünya da Türkiye mizi Türk gibi kuvvetli imajı ile tanıtan Yaşar Doğu ve arkadaşlarını bu gün minnetle yad etmenin yanı sıra onların aziz hatıralarını nesiller boyu gençliğimize tanıtmak bir vazifedir.sportif ahlakı, inancı, itikadı, sporculara baba gibi yaklaşması, sporcuları için bütün her şeyini ortaya koyması, hatırını güreş için kullanması, nefsini hep geri planda tutması, güzel ahlakı ile çok sevdiği Türk milletinin gönlünde ebediyete kadar yer edinen babam Yaşar Doğu için değerli arkadaşım Avni Tarhan ın yıllardır uğraşması sonucu böyle bir eseri ortaya çıkarması Türk güreşi açısından büyük bir kazançtır. Babam ile
ilgili tüm ayrıntıların net bir şekilde yer aldığı bu güzel kitabın basımını üstlenen Kahramanmaraş Belediye Başkanı Sn.Mustafa Poyraz bey ve ekibine de Doğu ailesi adına gönülden teşekkürlerimi sunarım. Bu güzel eserin güreşimize hayırlı olması temennilerim ile, kitabın yazarı Avni Tarhan ve kitaba katkı sağlayan herkese sevgi ve saygılarımı sunarım. Prof. Dr. Gazanfer DOĞU 5 İÇİNDEKİLER Yaşar Doğu Kimdir... 13 Yaşar Doğu Kimdir (English)... 15 I. BÖLÜM Yaşar Doğu nun Yakın Çevresi Aile Yakınları... 19 Eşi ve Akrabaları... 20 Çocukları... 20 Arkadaş Grubu... 27 Günlük Yaşantısı, Ekonomik Hayatı... 30 Askerlik Öncesi ve Askerlik Yılları, Askerlik Sonrası... 31 Güreşçi Olmasaydı Seçeceği işler... 31 Dış Çevresi... 32 Cumhuriyet Türkiye sinde Sosyal Kültürel ve Ekonomik Durum... 34 Sporcu, Antrenör,Yönetici Olarak Yaşar Doğu ile İlgili Bilimsel Araç Anketler... 34 Yaşar Doğu nun Kendi El Yazısı... 63 Yaşar Doğu Dedesi Nüfus Aile Kayıt Örneği... 64 Yaşar Doğu Aile Eş ve Çocukları Nüfus Kayıt Örneği (1)... 66 Yaşar Doğu Aile Eş ve Çocukları Nüfus Kayıt Örneği (2)... 67 Yaşar Doğu Aile Eş ve Çocukları Nüfus Kayıt Örneği (3)... 68 Aile Nüfus Kayıt Örneği (2) Anne ve Babası, Yaşar Doğu... 69 Yaşar Doğu nun Askerlik Yoklama Belgesi... 70 Askerlik Celp ve Sevk Muamele Belgesi -Terhis Belgesi... 71 Yoklama Muamelesi (Askerlik)... 72 İhtiyatlık Döneminde Yoklama Muamelesi... 73 2. BÖLÜM Yaşar Doğu nun Yetiştirdiği Şampiyonlar-Tanıyanlar ve Aile ve Yakın Dostları ve Spor Yazarı ve Bilim Adamlarının Görüşleri Ahmet Ayık Avrupa-Dünya-Olimpiyat Şampiyonu... 75 Tevfik Kış Avrupa-Dünya-Olimpiyat Şampiyonu... 76 Mahmut Atalay Dünya ve Olimpiyat Şampiyonu... 79 Halit Balamir Takım Arkadaşı Olimpiyat 2 ncisi... 80 Mustafa Dağıstanlı Dünya ve Olimpiyat Şampiyonu... 83 Mehmet Esenceli (Avrupa Şampiyonu)... 85 Bekir Böke (3 Kez Akdeniz Oyunları Şampiyonu)... 85 Hasan Güngör Olimpiyat Şampiyonu... 86 Yaşar Yılmaz 3 Kez Dünya ikincisi... 87 Muzahir Sille Olimpiyat Şampiyonu... 87 Yücel Seçkiner (BTE Genel Müdürü)... 88 Ali Gümüş (Spor Yazarı)... 88 İsmet Atlı Olimpiyat Şampiyonu... 90 6 Prof. Dr. Ahmet İkiok... 91 Prof. Dr. Mehmet Akif Ziyagil... 91 Ayşe Akbaş (Dünya Şampiyonu Hüseyin Akbaş ın eşi)... 92 Atatürk Dönemi... 93 Atatürk ve Güreş... 93 3. BÖLÜM Türkiye Güreş Federasyonunun Kuruluşu Ve Başkanları Türkiye Güreş Federasyonu Kuruluşu... 109
Türkiye Güreş Federasyonu Başkanları Tarihçesi... 109 Güreş Federasyonu Başkanları Resim Albümü... 111 4. BÖLÜM Yaşar Doğu İle İlgili Yazılan Makaleler Ali Gümüş Spor Yazarı... 115 İsmet Atlı Olimpiyat Şampiyonu... 119 Prof. Dr. Mehmet Akif Ziyagil... 127 Ahmet Sırrı Arvas (Yazar) Pehlivan Babası Yaşar Doğu... 129 Avni Tarhan Yaşar Doğu Zaman Gazetesi 29-3-2001... 130 Avni Tarhan Türk Milletinin Yaşar Doğu su Yeni Şafak Gazetesi 8-1-2008... 131 Sivasder.Org. İnt. Sitesi Ahmet Ayık ile Türk Güreşinin Geleceği 2-Nisan-1977... 133 5. BÖLÜM Araştırmalar Yrd. Doç.Dr Mehmet Türkmen Samsun 19 Mayıs Üniversitesi (BESYO) Yaşar Doğu Dönemi ile Günümüz Güreşinin Karşılaştırılması Olimpiyatlarda Güreşimiz... 135 Dünya Şampiyonalarında Güreşimiz... 136 Avrupa Şampiyonalarında Güreşimiz... 137 Eski ve Yeni Karşılaştırması-Öneriler... 140 Sosyo-Kültürel Açıdan Güreşimiz... 140 6- BÖLÜM Yaşar Doğu ve Suluova Yaşar Doğu Suluova Kurnaz köyü... 144 7. BÖLÜM Türk Güreşinin Milli Ve Manevi Unsurları Yrd. Doç. Dr. Mehmet Türkmen 19 Mayıs Üni. Besyo Eski Türklerde Güreşlerde Kullanılan Giyim ve Kuşam... 146 Güreşlerde Kullanılan Malzemelerin Tanımı ve Tasviri... 147 Geleneksel Güreşlerde Bulunan Motiflerin Tanımı ve Tarihi Tasviri... 150 8. BÖLÜM Güreş Sporunda İlkler Güreş Sporunda İlkler... 159 7 9. BÖLÜM 1948 Londra Olimpiyat Oyunları Yaşar Doğu 1948 Londra Olimpiyatlarında Yaşar Doğu Tarihi Zaferimiz... 161 10. BÖLÜM Yaşar Doğu nun Katıldığı Avrupa Şampiyonaları 1939-1946-1947-1949 1939 Avrupa Grekoromen Güreş Şampiyonası 24-4-1939 Oslo... 167 1946 Avrupa Serbest Güreş Şampiyonası 22.10.1946 Stockholm... 168 1947 Avrupa Grekoromen Şampiyonası 11-4-1947 Prag... 169 1949 Avrupa Serbest Güreş Şampiyonası 3-6-1949 İstanbul... 170 11. BÖLÜM 1951 Helsinki Dünya Şampiyonası Tarihi ve Kırılamayan Rekor Zaferimiz 1951 Dünya Serbest Güreş Şampiyonası HELSİNKİ 26-4-1951... 171 12. BÖLÜM 1952 Helsinki Olimpiyatları ve Sıkıntılı Günler 1952 Helsinki Olimpiyatları ve Sıkıntılı Günler... 175 13. BÖLÜM Basına Yansımalarıyla 1952 Amatörlük olayı ve Türk sporunda Amatörlük Selami Özsoy:Abant İzzet Baysal Üniversitesi (BESYO) 1952 Helsinki Olimpiyatları Amatörlük Basına Yansımalar... 181 14. BÖLÜM Türk Güreş Tarihi Avrupa-Dünya ve Olimpiyat Şampiyonaları Rekortmenlerimiz Rekortmenlerimiz... 199
15. BÖLÜM Güreş Sporundan Sosyal Hayata Yerleşen Deyimler Deyimler ve Sözler... 201 16. BÖLÜM Yaşar Doğunun Yetiştirip Türk Güreşine Armağan Ettiği Altın Nesil Yaşar Doğu nun Yetiştirdiği Altın Nesil... 203 17. BÖLÜM Yaşar Doğu nun Sporcuları Bulması Yetiştirmesi Sporcu Bulması Getirmesi ve Yetiştirmesi... 203 8 18. BÖLÜM Türk Güreş Tarihi Şampiyonlarımız Avrupa Şampiyonlarımız... 205 Dünya Şampiyonlarımız... 207 Olimpiyat Şampiyonlarımız... 209 19. BÖLÜM Güreş te Müsabaka Sürelerinin Tarihi Gelişimi Güreş Sporunda Müsabaka Sürelerinin Tarihi Gelişimi... 211 20. BÖLÜM Türk Güreş Tarihi Olimpiyat Şampiyonları şampiyonluk yaş analizleri Olimpiyat Şampiyonlarımız Kaç Yaşında Şampiyon Oldukları Genel Analiz... 215 21. BÖLÜM Yaşar Doğu nun kendisi ve Yetiştirmiş oldukları öğrencilerin başarıları Yaşar Doğu ve Öğrencilerinin Başarıları... 217 22. BÖLÜM Uluslararası Yaşar Doğu Serbest Güreş Turnuvaları Kayıt Altına Alınan Turnuva Yılları 1986-2011... 219 Yaşar Doğu nun Kendi Müsabakalarının Analizi... 219 23. BÖLÜM Dünya Güreşinde Şampiyonluk Yaş Analizleri Olimpiyat Oyunlarında Şampiyonluk Yaş Ortalamaları 1896-2008... 220 Dünyada En İleri Yaşta Olimpiyat Şampiyonu Olanlar... 221 Dünyada En Genç Yaşta Olimpiyat Şampiyonu Olan Sporcuları... 223 Tüm Zamanların En Yaşlı Olimpiyat Şampiyonu... 223 24. BÖLÜM 1948 Londra Olimpiyatlarında Yaşar Doğu nun Müsabakalarının Süreleri 1948 Londra Olimpiyat Oyunları 73 kğ Müsabaka Yaşar Doğu... 224 25. BÖLÜM Yaşar Doğu yu Tanıyormuyuz? Prof. Dr. Gazanfer Doğu (Yaşar Doğu nun Oğlu) Babamın Doğumu... 225 Güreş Yaşamı ve Müsabakaları... 225 Babamın Antrenörlüğü... 227 9 26. BÖLÜM Yaşar Doğu Hatıralarını Anlatıyor Milliyet gazetesi-1 Ekim-10 Ekim 1952 Yazı Dizisi 1.Ekim 1952 Milliyet Yaşar Doğu Adını Nasıl Aldım Bölüm -1-... 231 Ekim 1952 Milliyet Yaşar Doğu Adını Nasıl Aldım Bölüm -1-... 234 Ekim 1952 Milliyet Yaşar Doğu Adını Nasıl Aldım Bölüm -2-... 235 Ekim 1952 Milliyet Daha Altı Yaşında İken Nasıl Güreşirdim... 237 Ekim 1952 Milliyet İlk Acım Dedem Arif Çavuş un Ölümü... 242 Ekim 1952 Milliyet Beddua Almaktan Son Derece Korkarım... 245 Ekim 1952 Milliyet İlk Kıspeti Ne Zaman Giydim... 248 Ekim 1952 Milliyet Hasmımın İlk Hücumu Beni Şaşırtmıştı... 253
Ekim 1952 Milliyet Duraköylü Ahmet ile Yaptığım Güreş... 257 Ekim 1952 Milliyet Gül Ahmet Benimle Gaddarca Güreşiyordu-1-... 261 Ekim 1952 Milliyet Beni Çıvgara Düşürmek İsteyen Pehlivanlar... 267 Ekim 1952 Milliyet Hayatımı Kireççilik Yaparak Kazanıyordum... 271 27. BÖLÜM Yaşar Doğu nun Güreşi Bırakması Jübilesi 30 Ağustos 1955 Yaşar Doğu nun Jübilesi... 275 28. BÖLÜM Yaşar Doğu nun Vefatı 8.Ocak.1961 Pazar günü Saat:17.20 Ankara daki Evinde Yaşar Doğu nun Vefatı Mezarı Cenaze Törenleri Basın Haberleri... 279 29. BÖLÜM İslamiyet ve Güreş İslamiyet ve Güreş... 293 İmran KILIÇ (Bitlis İl Müftüsü)... 294 Spor İhtiyacı ve Ahlakı,Tarih Boyunca Spor Şenlikleri... 295 Güreş ve İnsan (Avni Tarhan- Yeni Şafak Gazetesi)... 298 Güreşin Felsefesi (Avni Tarhan)... 299 30. BÖLÜM Basında Yaşar Doğu Yaşar Doğu ile İlgili Basın Haberleri... 301 31. BÖLÜM Yaşar Doğu Foto Albüm Yaşar Doğu ile İlgili Tarihi Resim Albümü... 313 32. BÖLÜM Dilek ve Temenniler Teşekkür Metni... 327 Kaynaklar... 329