MERKEZDEKİ MÜZELER ŞANLIURFA ARKEOLOJİ MÜZESİ Şanlıurfa'da müze kurma girişimleri 1948 yılında, müzelik eserlerin toplanması ve Atatürk İlkokulu'nda depolanmasıyla başlar ve daha sonra bu eserler Şehit Nusret İlkokulu'na taşınır. Mevcut müzemizin 1965 yılında temeli atılır ve 1969 yılında ziyarete açılır. Şanlıurfa Müzesi Geçmişten günümüze il genelinde yapılan arkeolojik kazılarda çıkarılan ve vatandaşlardan alınan müzelik eserlerle günümüz müzesi oluşturulmuştur. Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi sahip olduğu 74.000 eser sayısı ile Türkiye nin 5. büyük müzesidir. Müzede sergilenen eserlerin sayısal niteliğinden çok taşıdığı tarihi ve kültürel özellikleri önemlidir. Müzemiz, eserlerin özellikleri ve nitelikleri bakımından dünyanın en önemli müzelerinden biridir. Arkeolojik Eserler Teşhir Salonu (Taş eserler Salonu) 1
Paleolitik dönemden günümüze değin birçok eseri Şanlıurfa Müzesi nde görmek mümkündür. 12.000 Yıllık Dünyanın En Eski heykeli : Balıklıgöl Heykeli müzemizde sergilenmektedir. Şanlıurfa Müzesinde; üç adet arkeolojik, bir adet etnografik eser salonu olmak üzere 4 adet teşhir salonu, çok amaçlı salon, kütüphane, idari bölümler, depolar, laboratuar ve fotoğrafhane yer almaktadır. Yeni Babil Kralı Nabonid Steli ( M.Ö.556-538 ) Yapılan araştırmalara göre; M.S. 194 yılına tarihlenen Orpheus Mozaiği 'nin 1998 de Şanlıurfa dan götürüldüğü belirlenmişti. Amerikanın Dallas Müzesinde olduğu tespit edilen mozaik Kültür ve Turizm Bakanlğının girişimleri ile 2012 yılında Türkiyeye getirilerek İstanbul Arkeoloji Müzesi ne yerletirildi. Haleplibahçe de inşası devam eden yeni Arkeoloji Müzesi tamamlanınca eserin buraya getirilmesi düşünülmektedir. 2
Orpheus Mozaiği ( M.S 194 ) Birçok ilin sahip olduğu kültür ve turizm potansiyelini o ilin müzesinde bulabilirsiniz. Ancak Şanlıurfa nın sahip olduğu kültürel mirasını bir müzeye sığdırmak mümkün değildir. Şanlıurfa, il genelinde yapılan arkeolojik kazı sayısı ile Türkiye nin en çok kazı yapılan ilidir. Bu bağlamda kent merkezi ve iki ilçe merkezi kentsel sit alanı ilan edilmiştir. Yani Şanlıurfa adeta Açık Hava Müzesi dir. Kırların Koruyucu Tanrısı (Geç-Hitit Dönemi M.Ö. 1. bin) 3
II. Arkeolojik teşhir salonunun genel görünümü Paleolitik Dönem Çakmaktaş Aletler (M.Ö. 600.000-14.000) Halaf Dönemi Seramik Örnekleri (M.Ö. 5.000-3.000) 4
Hacı-Nebi Höyüğü Buluntuları Göz İdolleri (M.Ö. 5. ve 4. bin) Sepet Kulplu Çaydanlık (M.Ö. 3. bin) 5
Taş Kurşun Kalıp ( 3. bin sonu) Kurban Höyük Buluntuları Pişmiş Toprak Kule Modeli (M.Ö. 3. bin) 6
Hassek Höyük Geç Uruk Dönemi Buluntuları Boyalı Çömlek (M.Ö. 3. bin) Batı Anadolu Tipi Keman Biçimli Mermer İdoller (M.Ö. 3.bin) 7
III. Arkeolojik Teşhir Salonunun Genel Görünümü Lidar Höyük Buluntuları Keçi Heykeli (M.Ö. 2.bin) 8
Balık Ritonu (M.Ö. 2.bin) Pişmiş Toprak Araba Modeli (M.Ö. 3.bin) Silindir Mühür (M.Ö. 2.bin) 9
Hitit Karkamış Kralı Kuzi-Teşup Mühür Baskısı (M.Ö. 1200 1100) Etnografik Eser Salonu El Yazması Kur'an-ı Kerim 10
Osmanlı Padişahı III. Mehmet in El İşlemeli Portresi Hz. İsa Heykeli Urfa evlerine ait kapı ve pencere kanatları 11
Müze Bahçesi Eros ve Psykhe Kabartması (Roma Dönemi) Tanrıça Nike Heykeli (Roma Dönemi) 12
Asma Dal Motifli Sütun (İslami Dönem) ŞANLIURFA KURTULUŞ MÜZESİ (MAHMUD NEDİM KONAĞI) Eski Devlet Hastanesi yakınındadır. 1903 tarihinde inşa edilmiştir. Avrupai tarzda konak mimarisi ile geleneksel tarzda Urfa evi mimarisinin kaynaştığı bir özelliğe sahip olan ve oldukça geniş bir alana yayılan konak, haremlik ve selamlık bölümlerinden meydana gelmiştir. 1940 lı yıllarda Halk Tiyatrosu bu binada gösteriler yapmıştır. Mahmud Nedim Konağı Urfa Kurtuluş Savaşı'nda Fransızlar tarafından işgal edilerek karargâh olarak kullanılmıştır. Urfa kurtuluş milislerinin attığı mermilerin izleri hala yapının duvarlarında görülebilmektedir. 13
Konak, Şanlıurfa Valiliği tarafından onarılmış ve 11 Nisan 2009 da Şanlıurfa Kurtuluş Müzesi olarak hizmete sunulmuştur. Ayrıca Konağın bir bölümü, Devlet Türk Halk Müziği Korosu na tahsis edilmiştir. Urfa Kurtuluşunu Örğütleyen 12 ler ŞANLIURFA VALİLİĞİ-ŞURKAV GELENEKSEL EL SANATLARI MÜZESİ Şanlıurfa Valiliği tarafından, Urfa kültürünün yaşatılması ve tanıtılması amacıyla kurulan Şanlıurfa Kültür Eğitim ve Araştırma Vakfı (ŞURKAV)tarafından satın alınan Halil-ür Rahman Gölü (Balıklıgöl) ün kuzeyindeki bu tarihi ev, uzun yıllar Taziye Evi olarak kullanılmıştır. Ancak Urfa El Sanatlarını yaşatılması ve ilimize gelen misafirlerimize sergilenebilmesi amacıyla bir mekan ihtiyacı hasıl olmuştur. Bu sebeple Valilik oluru ile ŞURKAV Taziye evi, Şanlıurfa Valiliği-ŞURKAV Geleneksel El Sanatları Müzesi ve Satış Merkezi olarak 24.01.2011 tarihinde hizmete açılmıştır. El Sanatları Müzesi 14
Üç oda ve bir salondan oluşan Müzemizde Ahşap, bakır, cülha, ehram, saraçlık, keçe kilim, halı gibi Urfa ya ait birçok el emeği göz nuru ürünü görmek mümkündür. Girişi ücretsiz olan müzemiz, hergün 09.00-19.00 saatleri arasında açıktır. Teşhir Salonu Satış Merkezi Teşhir Salonu İBRAHİM TATLISES MÜZİK MÜZESİ Müzik Müzemiz, Harran Kapı nın bitişiğinde tescilli bir yapı olan Hacı Lütfullah Camii nin karşısında yer almaktadır. Yasin in Kahvesi adıyla yöre esnafına ve tüccarlarına hizmet eden ve Urfa kültüründe bir buluşma noktası olan bu yapı, uzun yıllar boyunca bakımsız kalmıştır. Belediye Başkanı A.Eşref FAKIBABA döneminde, Şanlıurfa Belediyesi tarafından kamulaştırılarak restorasyonu tamamlanan yapı, 25.09.2011 de Şanlıurfa da düzenlenen Tarihi Kentler Birliği Buluşmaları sırasında İbrahim Tatlıses Müzik Müzesi olarak hizmete açılmıştır. Müzik müzemiz ücretsiz olarak gezilebilmektedir. 15
Müzik Müzesi Müzik Müzesi İç Kısım Müzik Müzeside Ustalar 16
Müzik Müzesinde Mevlevi HACIBANLAR EVİ MUTFAK MÜZESİ Hacıbanlar Evi Mutfak Müzesi, Ulu Camii nin güneyinde Hacıban Sokağı nda (1344. Sokak) yer alır. Geleneksel Urfa mimarisinin özelliklerini taşıyan tescilli Hacıbanlar Evi, Belediye Başkanı A.Eşref FAKIBABA döneminde, 2008 yılında Şanlıurfa Belediyesi tarafından kamulaştırılmıştır. Restorasyon ve müze çalışmaları Şanlıurfa Belediyesinin kendi imkânları ve ekipleri tarafından yapılmıştır. Urfa mutfak kültürünü, yurt içinde ve dışında tanıtmak amacıyla düzenlenmiştir. Mutfak müzesi nde yemek çeşitleri, mutfak araç gereçleri ve eskiden kalan sofra düzenini görmek mümkündür. Hacıbanlar Evi Mutfak Müzesi, 25.09.2011 de Şanlıurfa da düzenlenen Tarihi Kentler Birliği Buluşmaları sırasında hizmete açılmıştır. Mutfak müzemiz ücretsiz olarak gezilebilmektedir. Tandırlık 17
Sofra Oturma Düzeni 18