17.03.25 1 / 11 0.AMAÇ Bu talimat EN ISO 17024 standartı kuralları çerçevesinde INSPECCO tarafından Personel Belgendirme Sisteminin ilgili standard şartlarına göre değerlendirilerek Lehimci ve Lehim Operatörlerinin belgelendirilmesi faaliyetinin yürütülmesi amacıyla hazırlanmıştır. 1.KAPSAM Bu talimat, Lehimci ve Lehim Operatörlerinin el becerilerini ve iş yapabilmelerine dair yetkinlikleri ile ilgili olarak başvuru şartlarını, personelin değerlendirilmesi ve belge verilmesi esaslarını, belge kullanımı ve mali konular ile ilgili yükümlülükleri, belge verilmesinden sonra uygulanacak kuralları ve yapılacak işlemleri kapsar. Sınav için ön şart olabilecek eğitim süreci kuralları kapsamın dışındadır. Sınav görevlilerine yardımcı olmak için, Başvuru yapılacak her referans standarttan oluşturulmuş sınavın teknik detaylarının yer aldığı sınav şartnameleri oluşturulmuştur. 2.ATIF YAPILAN STANDARD VE/VEYA DÖKÜMANLAR TS EN ISO 13585 PB.ŞRT13 Bu talimat rehberlik etmek üzere hazırlandığından, uyulması zorunlu şartlar ilgili sınav standartlarında belirtilmiştir. Müracaat eden kişi ve kuruluşun isteği üzerine diğer ilgili standart, yeterlilik ve şartnamelere göre de sınav ve belgelendirme yapılabilir. Uygulanan standart veya şartname belgede belirtilir. 3. TERİMLER TARİFLER 3.1 İTİRAZ Başvuru sahibinin, adayın veya belgelendirilmiş bir kişinin, INSPECCO tarafından istenilen belgelendirme statüsü ile ilgili olarak alınan bir olumsuz kararın tekrar dikkate alınması yönündeki talebi. 3.2 ADAY Belirlenmiş olan ön şartları karşılayan ve belgelendirme prosesine katılmasına izin verilen başvuru sahibi 3.3 BELGELENDİRME PROSESİ Başvurunun alınması, değerlendirilmesi, belgelendirme kararının verilmesi, gözetim ve yeniden belgelendirme, belgenin ve logonun/markanın kullanımı dâhil INSPECCO tarafından yürütülen ve bir kimsenin belirlenen yeterlilik şartlarını karşıladığını belirlemek için yürütülen faaliyetlerin tamamı. 3.4 BELGELENDİRME PROGRAMI Belirli standartlar ve kurallar ile aynı prosedürlerin uygulandığı, belirli bir personel kategorisi ile ilgili özel belgelendirme şartları. 3.5 BELGELENDİRME SİSTEMİ Belgelendirme programına uygun, yeterlilik belgesinin verilmesi ve sürdürülmesine yönelik olarak belgelendirme prosesinin gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan prosedürler ve kaynaklar kümesi.
3.6 YETERLİLİK Doküman No: 17.03.25 2 / 11 Belgelendirme programında tanımlanmış kanıtlanmış ilgili kişisel nitelikler ile bilginin ve/veya becerilerin uygulaması için gerekli olan, varlığı kanıtlanmış yetenek. 3.7 ŞİKÂYET Herhangi bir kuruluş veya kişi tarafından INSPECCO ya yapılan, INSPECCO faaliyetleri ile veya müşterilerinin herhangi biri ile ilgili düzeltici faaliyetler için yapılan müracaatın dışındaki uygunluk değerlendirme talebi. 3.8 DEĞERLENDİRME Belgelendirme kararının verilmesine yönelik olarak, bir kişinin programın şartlarını karşılayıp karşılamadığını değerlendiren proses. 3.9 SINAV Adayın yeterliğinin yazılı, sözlü, pratik veya gözleme dayalı bir veya daha fazla araçla değerlendirme mekanizması. 3.10 BELGELENDİRME SORUMLUSU Lehimci ve Lehim operatörü belgelendirme ile ilgili teknik ve kişisel niteliklere sahip, bir sınavı yapacak ve/veya derecesini belirleyebilecek yeterlikteki Kaynak Mühendisi. 3.11 SINAV YAPICI Lehimci ve Lehim operatörü belgelendirme ile ilgili teknik ve kişisel niteliklere sahip, bir sınavı yapacak ve/veya derecesini belirleyebilecek yeterlikteki Kaynak Mühendisi, Kaynak Enspektörü yâda Kaynak Uzmanı 3.12 NİTELENDİRME Kişisel niteliklerin, öğrenim, eğitim ve/veya iş tecrübesinin kanıtlanması. 4.UYGULAMA 4.1 Başvuru Lehimci ve Lehim operatörünün belgelendirilmesi için oluşturulmuş bir iş akış şeması mevcuttur. 4.1.1 Başvuru İşlemleri ve Gerekli Belgeler INSPECCO Müdürlüğü bünyesinde yürütülen Lehimci ve Lehim Operatörlerinin Belgelendirme faaliyetlerine ilişkin adayın başvuru esnasında, başvuru için gerekli belgeler başvuru forumunda belirtilmiştir. Aynı zamanda program komitesi tarafından oluşturulan Lehimci ve Lehim Operatörü Belgelendirme Programı ve Kurallar da ilgili dokümanda açıkça belirtilmiştir. Belgelendirme programı program komitesi tarafından belirlenen şartları sağlayan herkese açıktır. Bu doküman www.inspecco.com web sitesinde yer alır.belgelendirme hizmeti ile ilgili aday için açık olmayan husular veya sorular olduğu takdirde INSPECCO ya iletişim bilgilerinden ulaşılabilir. PB.F106 BELGELENDİRME PROGRAMI VE KURALLAR PB.F108 BAŞVURU FORMU
4.1.2 Başvuru İle İlgili Esaslar Doküman No: 17.03.25 Web sitesinde belgelendirme sürecinin tamamına dair; PB.F107 Lehimci ve Lehim operatörünün Belgelendirilmesi İş akış şeması mevcuttur. Başvuru yapacak aday başvuru için gerekli olan evraklarını hazırlayıp, web sitesinden çıktı alarak doldurduğu ve kendisi tarafından imzaladığı başvuru formunu INSPECCO Müdürlüğüne elden veya posta yolu ile ya da taranmış olarak mail atmak kaydı ile INSPECCO ya iletir. Bu başvuru bir ön başvuru olarak kabul edilir. Başvuruların işleme konulabilmesi için; Başvuru formunun kuruluşun/personelin gerçek durumunu gösterecek şekilde doğru ve eksiksiz olarak doldurması ve Başvuru için gerekli belgeler, aday tarafından PB.F108 dokümanının Belge Başvurusu için gerekli evrakları kısmındaki belgelerin tamamının ibraz edilmesi gerekir. Adaylar; engellilik durumları gibi varsa diğer özel durumlarını belirtmelidir. INSPECCO kuruluşu bu ihtiyaçları program çerçevesinde karşılayacaktır. Başvuru formunda bu durum ilgili satırda sorgulanmıştır. Başvuru formunda adaydan kimlik bilgilerinin yanı sıra; başvuru yapılan kapsama dair en azından aşağıdaki bilgiler istenir: Başvuru yapılan sınav bilgileri (Lehim yöntemi, birleşim detayları, başvuru yapılan sınav standardı); Sınava gireceği malzeme özellikleri ( boru, plaka, çap, kalınlık,cins); O yöntem için gerekli diğer bilgiler(ilave malzeme detayları). INSPECCO; Bu bilgilere ek olarak sınav öncesinde başka destekleyici dokümanlarda isteyebilir. Sınava girecek adaylar lehim sektöründeki toplam iş deneyimlerini, daha önceden çalıştığı sektörleri ve şu an iş yaptığı lehim sektörünü, başvurusunun durumunu ( ilk başvuru, süre uzatma veya belge yenileme) başvuru formunun ilgili kısmında doldurarak beyan etmekle yükümlüdürler. Lehimci ve Lehim Operatörü Başvuru Formlarının doldurulması ve Müdürlüğüne iletilmesi; Lehimci ve Lehim operatörü Belgelendirilmesi Genel Talimatı ve INSPECCO Lehimci ve Lehim operatörlerinin belgelendirilmesi için düzenlenmiş ücret çizelgesindeki tüm şartların başvuru yapan kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından kabul edildiğinin göstergesidir. Başvuru yapan adaylar belgelendirme genel kurallarını okuması ve bu kurallara uyacağını başvuru formunda taahhüt ile beyan edip imzalaması istenir. 3 / 11 PB.F26 PERSONEL BELGELENDİRME ÜCRET ÇİZELGESİ FORMU 4.1.3 Başvurunun Değerlendirilmesi INSPECCO Müdürlüğü sekreterliği, yapılan tüm başvuruları personel belgelendirme müdürü tarafından ataması yapılmış ve uygun durumda olan herhangi bir belgelendirme sorumlusuna iletir. Belgelendirme Sorumlusu başvuru şartlarını ve adaydan gelen başvuru evraklarını kontrol eder ve uygunluğunu değerlendirerek ne sunar., Belgelendirme Sorumlusunun görüşlerini de alarak adayın sınavının yapılıp yapılmayacağına karar verir. Yapılan değerlendirmeler ve kararların aday için olumlu olması durumunda sınav personel belgelendirme müdürü sınav planlamasını yapar ve müsait olan bir sınav yapıcısını o sınav için atar. Değerlendirme, Karar ve Atamalar tarihler belirtilmek kaydıyla başvuru formu üzerinde belgelendirme sorumlusu, sınav yapıcısı ve personel belgelendirme müdürü tarafından imzalanarak kayıt altına alınır. 4.1.4 Başvurunun İptali Bir firmaya yada kuruluşa bağlı olarak veya şahsi olarak yapılan başvuruların, başvuruda bulunulduğu tarih itibari ile 3 ay içinde teyidleşme olmazsa personel belgelendirme müdürlüğü tarafından başvuru iptal edilir. Başvurunun iptali kuruluş / kişinin talebi ile de ayrıca yapılabilir. Başvurusu iptal edilen kuruluşların / kişinin evrakları kayıt altında tutulur edilir. INSPECCO dan kaynaklı olarak gerçekleşmeyen bir sınav için; herhangibir ücret yatırılmış ise para iadesi ile ilgili dilekce yazılarak iade edilir. Başvuru sahibi kişi yada kuruluş tarafından kaynaklanan bir nedenle sınav gerçekleşmiyorsa belgelendirme sürecine dair yapılmış ödemelerden hiçbir hak talep edilemez. 4.2 Sınavın Uygulaması 4.2.1 Sınavın Planlanması
17.03.25 Sınavın planlanması belgelendirme müdürü tarafından yapılır. Sınavın gerçekleştirileceği zaman tarihler bazında kuruluşlara / adaya bildirilir ve kuruluşlardan / adaydan teyid alınır. Teyid alınmasını takiben, kuruluşun / adayların faaliyet alanını, katılımcı aday sayısını göz önüne alarak hazırlıklarını tamamlar. Sınavın taslak programında ilave olarak yazılı sınav istenirse sınav öncesi Belgelendirme Müdürlüğü ile irtibata geçilerek ilave hazırlıklar yapılır. INSPECCO nun sınavın planındaki değişiklik veya ilaveler tarafından gözden geçirilir. sınav yapıcı-kaynak Mühendisi en geç 3 gün içerisinde gerekli incelemeleri yaptıktan sonra, Sınav yapılacak yerin yetkilisi görüşüp sınavın tarih ve saatini, araç gereç ekipman durumunu, sınav yapılacak yerin durumunu ve sınav öncesi yapılacak hazırlıklarını başvuran kişi veya kuruluş ile görüşerek organize eder. Dokümanlar, eksik bulunduğunda veya yeterli olarak tanımlanmamış hususlar tespit edildiğinde kuruluşa veya adaya yazılı olarak bildirilir. Belirtilen noksanlıkların tamamlanması sonucu tekrar sınav organizasyonu yapılır. Evrakları noksan olan aday(lar) sınava alınmaz. INSPECCO da sınav ve incelemelerde görev yapacak personelin yetki ve sorumlulukları tanımlıdır. INSPECCO, bir sınavı veya sınavın bir bölümünü yapmak üzere görevlendirilen personelin; a) İlgili belgelendirme programına aşina olmasına, b) İlgili sınav metotları ve sınav dokümanları hakkında eksiksiz bilgiye sahip olmasına, c) Sınav yapılan konu alanında uygun yeterlikte olmasına, d) Sınavın yapıldığı dilde hem yazılı hem de sözel akıcı bir hâkimiyete sahip olmasına, e) Bağımsız ve ayrılıkçı olmayan kararlar (değerlendirmeler) için gerekli olan herhangi bir çıkar ilişkisinden bağımsız olmasına, dikkat eder ve önem gösterir. Yukarıda belirtilen özelliklerde olmasını sağlar. 4 / 11 PB.GT05 SINAV YAPICI GÖREV TANIMI Sınavı yapacak sınav görevlisini yapacağı sınav ile ilgili dokümanlar belgelendirme sorumlusu tarafından bir dosya olarak hazırlanıp teslim edilir. Dosyanın içinde bulunması gerekenler aşağıda listelenmiştir. sınav yapıcı bu dosyayı bir kontrol listesine göre kontrol ederek teslim alır. 1- Sınav yeri adres ve iletişim bilgileri 2- Başvuru formu ve Taahhüdü 3- Sınav yoklama formu 4- O sınava ilişkin sınav şartnamesi 5- Sınav teknik raporu 6- Her aday için aday/numune numarası 7- Sınav şartları kontrol listesi 8- Yapılacaksa yazılı sınav soruları 9- İlgili sınava ait BPS/PreBWS 10- O sınava ait diğer bilgiler (Varsa, örneğin adayın özel durumu) PB.L14 SINAV DOSYASI KONTROL LİSTESİ Sınavı yapacak personel sınava giderken yanında bulundurması gereken dosyayı belgelendirme sorumlusundan teslim aldıktan sonra araç-gereç-ekipman çantasını da personel belgelendirme müdürlüğünden teslim alır. Araç-gereç-ekipman çantasında bulunması gerekenler aşağıda aynı zamanda sınav yapıcının araç-gereç-ekipman eksikliğinden emin olması açısından bir kontrol listesi ile listelenmiştir. 1- Kişisel koruyucu ekipmanlar (iş güvenliği ekipmanları) 2- Isı tebeşiri veya lazer ısıölçer 3- Amper-voltaj ölçer (avometre- pens ampermetre) 4- Marker (beyaz renkli) 5- Tükenmez kalem (2 adet) 6- Not defteri (1 adet) 7- Kartivizitiniz 8- Kaynak kumpası
17.03.25 9- Çelik cetvel 10- Şerit metre 11- Fotograf makinası, Video Kamera 12- Dizüstü bilgisayar sınav yapıcının kullandığı araç-gereç ve ekipmanların kalibrasyonları INSPECCO personel belgelendirme müdürlüğü tarafından akredite laboratuarlara yaptırılır ve cihazların kalibrasyon takipleri Müdürlüğü tarafından yapılır. Kalibrasyon raporları bir dosyada muhafaza edilir. 4.2.2 Sınavın Gerçekleştirilmesi ve Sonuçların Değerlendirilmesi Sınavda verilecek BPS standardize edilmiş bir BPS olabileceği gibi, kaynak mühendisi tarafından onaylanmış bir BPS de olabilir. Lehimci ve lehim operatörü onaylanmış BPS i sınavda kullanılmak üzere INSPECCO ya sunar. Bu durum başvuru formunda da belirtilir. Sınavda sınava katılanları belirlemek için bir yoklama formu kullanılır. Bu yoklamaya katılanların imzası da alınır. 5 / 11 PB.F49 BELGELENDİRİLECEK PERSONEL YOKLAMA FORMU Başvuran kişi veya kuruluş tarafından istenen özellik ve kalınlıktaki malzeme sınavda kullanılması amacıyla temin edilir. Gerekli yüzey hazırlığı işlemi sınava başlamadan önce yapılır. Gerektiğinde kullanılan malzemelere ve ilave malzemelere ait sertifikalar müşteriden istenir. Lehim ekipmanlarının kalibrasyonları sınava başlamadan önce kontrol edilir. Şüpheye düşüldüğü takdirde, Kalibrasyonu olmayan Lehim ekipmanlarının akım ve gerilim değerleri kalibrasyonlu bir pens ampermetre ile ölçülerek parametrelerin gerçek değerlerinde olduğundan emin olunur.sınavlara başlamadan iş güvenliği şartlarına uyum, yeterli lehim ekipmanı ve imkânlarının bulunduğu sınav yapıcı tarafından kontrol edilir. Eldiven, maske, kaynak gözlüğü, yeterli havalandırma ve şase bağlantısının doğru ve kuvvetli sağlandığı kontrol edilerek sınav yapıcı tarafından doğrulanır. Sınav şartlarında ve ortamında görülen eksiklikler, yetersizlikler, sınavın etkin yapılışını engelleyici durumlar var ise bu durumlar belgelendirmenin daha kaliteli, daha güvenilir ve daha adil yapılmasının sağlanması açısından sınav yapıcı tarafından bir forma kaydelilir ve Müdürlüğüne iletilir. Personel belgelendirme Müdürlüğü duruma göre yapılacak aktiviteyi belirler ve eskiklerin giderilmesi için önlem alınmasını sağlar. PB.F109 SINAV ŞARTLARI VE ORTAMI DEĞERLENDİRME FORMU Sınavın yapıldığı lehim parametreleri gerektiğinde ölçülerek sınav teknik raporu ile kayıt altına alınır. Aşağıda tüm lehimci ve lehim operatörleri için oluşturulmuş, başvuru formları, sözleşme, sertifika(belge) formları, standarda uygun wps formları, gözle muayene ve sınav teknik rapor formları tablo halinde lehimci ve lehim operatörlerinin belgelendirimesine rehber doküman oluşturması için hazırlanmıştır.
KULLANILACAK FORMLAR Doküman No: 17.03.25 REFERANS STANDARTLAR VE ŞARTNAMELER 6 / 11 STANDART TS EN ISO 13585 ŞARTNAME PB.ŞRT13 SERTİFİKA VT - TEKNİK RAPOR BPS (LEHİM TALİMATI) BAŞVURU FORMU SÖZLEŞME YOKLAMA PB.F112-F113 PB.F111 PB.F114 PB.F108 PB.F34 PB.F49 Açıklamalar: Yukarıdaki dokümanların yanı sıra her aday için Kimlik fotokopisi, 2 adet fotoğrafı ve varsa eski belge fotokopisi ile birlikte okur-yazar olduğunu kanıtlayan belgesi de olmalıdır. - ÜCRET ÇİZELGESİ TEKLİF FORMU SINAV ŞARTLARI/ KULLANILAN EKİPMAN PB.F26 PB.F27 PB.F109 Belgelendirme hizmetlerinin faturalandırılma işlemleri Belgelendirme Ücret Çizelgesi ne uygun olarak yürütülür. Pratik Sınavda, Adayın; Genel iş kurallarına uyması sınav yapıcı tarafından sağlanmalıdır. Kaynak maskesi, taşlama gözlüğü, lehim ekipmanları ve kabloları, havalandırma ortamı kontrol edilir. Lehimci veya lehim operatörü adayının kişisel koruyucu ekipmanlarını kullanması sağlanır. Aday sınav alet ve ekipmanlarını kullanabilmelidir. Sınava etraftaki diğer kimselerin müdahalesi olmamasını sınav yapıcı kontrol altına almalıdır. Test parçası gerektiğinde puntalanarak veya fikstürlerle sabitlenir.sınavı yapan kişi veya kuruluş, lehim koşulları yanlışsa veya lehimcinin gerekli standardı yerine getirmede, meselâ, aşırı ve/veya sistematik tamir gerektirecek şekilde, teknik olarak yetersiz olduğu görülürse, sınavı durdurabilir. Pratik sınava alınmadan önce numunenin lehim yapılacak bölgesinin her iki tarafına lehim yapılan kısmı etkilemeyecek şekilde INSPECCO ya ait (IP işaretli olan) çelik soğuk damga sınav yapıcı tarafından bir çekiç yardımıyla markalanır. Marka yapılan yerin yanına adayın adının ve soyadının baş harfleri, ve belgelendirme için adaya tanınan başvuru numarası silinemez boya kalemi(marker) ile numunenin her iki tarafına yazılır. Test parçaları sınav yapıcı tarafından teslim alınır ve parçalara uygulanacak mekanik veya mekanik olmayan testler için laboratuara sınav yapıcı tarafından teslim edilir. Teslim alınması mümkün olmayan parçalar için aday tarafından test firmasına kargo yolu ile gönderilir. Test firmasına gönderilen parçaların takibi ve kontrolü o sınavı yapan kişinin sorumluluğundadır. Nezaret gerektiren testlerde sınav yapıcı parçalara uygulanacak testlere nezaret eder. Herhangi bir sınav, bu standardın şartlarını yerine getirmede yetersiz kalırsa, lehimci ve lehim operatörüne yeni bir yeterlilik sınavı için fırsat verilmelidir. Meydana gelen hatanın metalurjik veya
17.03.25 başka herhangi bir olağan dışı sebepten kaynaklandığı ve lehimcinin becerisiyle doğrudan doğruya ilgisi olmadığı sonucuna varırsa, yeni sınav malzeme ve/veya sınav şartlarının kalite ve düzgünlüğünün yeterliliğini değerlendirmek için, ilâve bir sınavın yapılmasına izin verilir. Pratik lehim uygulaması bittiğinde test parçasının soğuması beklenir. Soğuk parçayı sınav yapıcı (kaynak mühendisi,kaynak Enspektörü, Kaynak Uzmanı) gözle muayene eder sonuçlarını ilgili standarttaki kabul kriterleri ile karşılaştırır sonra bunu gözle muayene ve teknik rapor formuna kaydeder. İlgili kabul standardına göre gözle muayeneden geçen parça lehimci ve lehim operatörünü tanımlayan kalıcı işaretleme yapılarak standardın uygun gördüğü test için onaylı test firmasına gönderilir. Hangi testin uygulanabileceği ilgili sınav standardında yazılıdır. Sınav test parçaları onaylı olmayan bir kuruluşa test yaptırılacaksa INSPECCO tarafından uygulanacak testlere nezaret edilir. Lehimci sınavının teknik raporu sınav süresince belgenin teknik kayıtlarının doğru, hatasız, güvenilir ve objektif olması açısından sınav görevlisi tarafından kayıt altına alınır, imzalanır ve belgelendirme sorumlusuna iletilir. Bu rapor lehimci veya lehimci operatörünün belgesinin hazırlanmasına destek doküman olur. Sınava girecek adaya başvurusu kabul edildiği andan itibaren belgeler kütüğüne kaydedilir ve bir belge/numune numarası verilir. Verilen sıra numarası sınav test parçasında, teknik raporunda, sözleşmesinde sınav sonuçlarına bakılmaksızın aynı olmalıdır. Sınavda başarılı olan kişiye o numara belge numarası olarak atanır. Aday başarısız olsa dahi, belgeler kütüğünde o belge/numune numarası ile kayıt altında tutulur. 7 / 11 PB.L03 KALİFİKASYON KAYITLARI VE BELGELER KÜTÜĞÜ LİSTESİ 5. SERTİFİKA(BELGE) İŞLEMLERİ 5.1 Belgenin Verilmesi Sınav yapıcı, bir hafta içinde sınav sonuçlarını ve ilgili dokümantasyonu INSPECCO e ulaştırmalıdır. Sınav yapıcı sınavını yaptığı adayın sınav sonucunu raporunda belirtir, belgelendirmesine dair tavsiyede bulunabilir. Adayın belgelendirilmesi konusundaki karar belgelendirme sorumlusu tarafından verilir. Belgelendirme sorumlusu uluslararası standartların değerlendirici ölçütleri göz önüne alınarak, belgelendirme prosesi sırasında derlenen bilgilere dayanarak, başvuran adayın pratik sınavına ve eğitimine katılmamış, adayla herhangi bir bağlantısı, yakınlığı ve çıkar ilişkisi olmayan alanında yetkili ve uzman başka bir sınav yapıcıdır. Sınav yapıcı ve Belgelendirme sorumlusu her sınav öncesinde Belgelendirme müdürü tarafından belirlenir ve görevlendirilir. Uluslararası standartlara göre hazırlanan sertifikaları sınav yapıcı ve/veya Belgelendirme sorumlusu ve/veya Belgelendirme müdürü imzalayabilir. Belgelendirme kararı sınav sonuçlarına dayandırılır. Değerlendirme işlemi için gerekli olan tüm dokümanlar, sınav kâğıtları, sınav sonuçları, raporlar belgelendirme sorumlusunda bir araya getirilir. Başvuru yapan aday yapılan sınav sonucu ilgili standarda veya referans dokümana uygun özelliklere sahip ise ve nin ilgili şartlarına uygun olduğunun belirlenmesi ve belgelendirme sorumlusunun olumlu karar vermesi ile belge almaya hak kazanır. Belgelendirme sorumlusu, sınav sonucunu ilettiği lehimci ve lehim operatörü için sınav dokümanları dahil, diploma, kimlik ve bunun gibi ilgili tüm dokümanların yeterliliğini başvuru formundaki, eklenecek belgeler ve sonuçlar alanındaki kontrol sütünü yardımıyla kontrol ettikten ve PB.L04 listesi ne göre kontrol ettikten sonra tüm verilerin uygun olması durumunda belgelendirme kararını verir, belgelendirme kararı o sınava ait teknik raporun ilgili kısmına yazılarak INSPECCO Belgelendirme Sorumlusu tarafından imzalanır ve belge almaya hak kazanan lehimci veya lehim operatörüne belgesi(sertifikası) tüm dokümantasyon tamamlandıktan sonra belgesinin en geç 10 iş günü içerisinde hazırlanmasına gayret edilir ve özen gösterilir. INSPECCO her adayın sertifikasında fotoğrafı olmasını ve her belgede onay kısmında ve bir kısmı fotoğrafın üzerine gelecek şekilde soğuk damga(mühür) olmasını şart koşar. PB.L04 ADAY-BELGELİ KİŞİ ÖZLÜK DOSYASI KONTROL LİSTESİ Kuruluş veya adaya gönderilen fatura bedelinin yatırıldığını gösteren dekontun Belgelendirme Müdürlüğüne ulaştırılmasından sonra Lehimci veya Lehim Operatörü Belgesi kuruluşa veya kişilere elden yada kargo yolu ile teslim edilir.
17.03.25 Sertifika almaya hak kazanmış aday ile INSPECCO arasında tarafların yükümlülüklerini belirten bir sözleşme imzalanır. Aşağıdaki Yükümlülükler kısmında bu dökümanlar bulunmaktadır. Hazırlanan belge kullanım sözleşmesinin INSPECCO tarafından onaylı birer fotokopisi ile birlikte adaya posta yada elden teslim edilir. Verilen belgenin iki adet fotokopisi ve belgeli kişi belge kullanım sözleşmesinin aslı INSPECCO da personele ait özlük dosyasında muhafaza edilir. INSPECCO tarafından düzenlenen sınav sonucu verilen belgede kişisel bilgilerin haricinde firma var ise firmanın adı isteğe bağlı olarak yazılır. Belge almış olmak, adayın mevzuattan kaynaklanan diğer herhangi bir yükümlüğünü azaltmaz veya ortadan kaldırmaz. Belgeli kişi, yasal olarak alması gereken belgeleri kendisi takip eder ve edinir. Belge, INSPECCO nun mülkiyetindedir. Lehimci veya lehim operatörlerinin belgeleri yalnzıca belgede adı geçen ve T.C. kimlik numarası yada yabancı uyruklu ise vatandaşlık numarası ile garanti altına alınan kişiye aittir.belge sahibi lehimci veya lehim operatörü belgesi hiçbir şekilde başka kişiye devredilemez. Belgelerin üçüncü şahıslarca haksız yere kullanımından doğan sorumluluk belge sahibine aittir. 5.2 Geçerlilik ve Yeniden Belgelendirme Lehimci ve lehim operatörü sertifikaları için sertifika süresi sınav tarihi veya uzatma tarihi temel alınarak 3 yıl geçerlidir, Referans standartlarda herhangi bir değişiklik olmadığı müddetce belge geçerliliğini korur. Ancak direktif / mevzuat / yönetmelik yada standartlarda revizyonların olması halinde revizyonun önemi ve büyüklülüğüne göre yeniden sınav düzenlenir veya revizyon ile ilgili bilgi www.inspecco.com web sitesinde bildirilir. Kapsam değişikliği taleplerinde ilgili kapsama göre belge yeniden düzenlenir. 5.3 Takip, gözetim, belgenin geçerliliğinin uzatılması El kitabında genel kurallar belirtilmiştir. Lehimcinin ve lehim operatörünün yayınlanan yeterlilik sınavı belgesi,üç yıllık bir süre için geçerlidir. Bu, kaynak koordinatörü veya çalışanın sorumlu olduğu personelin lehimci ve lehim operatörünün ilk yeterlilik sınavı kapsamında çalıştığını tasdik etmesi şartıyla geçerlidir. Bu her altı ayda bir tasdik edilmelidir. Sertifika üzerindeki vasıflandırmanın geçerliliği 9.1 maddesinde belirtilenlere ek olarak, aşağıdaki maddelerin her biri sağlandığı takdirde üç yıl süre ile uzatılabilir. Süre uzatma veya yenileme için lehim ve lehim operatörü için TS EN ISO 13585 standartları gereğince aşağıdaki maddeler uygulanır Belgelerin süresinin uzatılması Lehimci ve lehim operatörü için TS EN ISO 13585 standartları gereğince aşağıdaki maddeler uygulanır. Madde 9.2.a. Lehimci ve lehim operatörünü tarafından yapılan imalattaki lehimli bağlantıların sürekli olarak gereken kalitede olması Madde 9.2.b. Sertifikanın vasıflandırma aralığında son 6 ay içinde yapılan lehimler için test kayıtları, örnek olarak, hacimsel tahribatsız muayene veya tahribatlı muayene dökümanları, lehimci sertifikası ile birlikte dosyalanacaktır. İmal edilen test parçası için kabul kriterleri Madde 7 ye göredir. Mevcut belgelendirmenin uzatılmasından önce aşağıdaki şartların karşılanması ve aşağıdaki koşulların doğrulanması gerekir: a) Uzatmayı desteklemek için kullanılan bütün kayıt ve kanıtlar lehimci ve lehim operatörü için izlenebilirdir ve imalatta kullanılan pbps/ BPS leri tanımlar. b) Uzatmayı desteklemek için kullanılacak kanıt, hacimsel özellikte (radyografik veya ultrasonik muayene) veya bir önceki altı ay boyunca iki lehim üzerinde yapılmış olan tahribatlı muayene (kırma veya eğme) olmalıdır. Uzatmaya ilişkin kanıt en az iki yıl süre ile saklanmalıdır. c) Lehimli birleşimler için kusurlar ilgili standart için yeterli kabul seviyelerinde olmalıdır. d) Muayene sonuçları, kalınlık ve boru dış çapı hariç lehimcinin orijinal sınav koşullarını yeniden oluşturabildiğini göstermelidir. Örneğin; TS EN ISO 13585 e göre Bir lehimcinin yeterlilik sınav belgesinin uzatılması için Çizelge D.1 de verilen değişkenlere göre orijinal sınav belgesinin temsil ettiği kaynağı lehimcinin yaptığı teyit edilmelidir. Çizelge D.1 - Uzatma için teyit edilecek ve izlenecek değişkenler: Değişkenler Teyit edilmeli 8 / 11
17.03.25 Lehim işlem/işlemleri Mamul tipi (boru, plâka, tâli bağlantı) Lehim tipi Malzeme grubu Lehim sarf malzemesi (kısa gösteriliş) Malzeme kalınlığı(a) Boru dış çapı(b) Lehim konumu Lehim ayrıntısı a) Kalınlık, orijinal yeterlilik kapsamı içinde değişebilir. b) Boru dış çapı ilk sınav parçasından ± % 50 farklı olabilir. 5.4 Belge Yenileme Belge yenileme Lehimci ve lehim operatörü için TS EN ISO 13585 standartları gereğince aşağıdaki maddeler uygulanır. Sertifika üzerindeki vasıflandırmanın geçerliliği 9.1 maddesinde belirtilenlere ek olarak, aşağıdaki maddelerin her biri sağlandığı takdirde üç yıl süre ile uzatılabilir. Süre uzatma veya yenileme için lehim ve lehim operatörü için TS EN ISO 13585 standartları gereğince aşağıdaki maddeler uygulanır. 9.2.a. Lehimci ve lehim operatörünü tarafından yapılan imalattaki lehimli bağlantıların sürekli olarak gereken kalitede olması 9.2.b. Sertifikanın vasıflandırma aralığında son 6 ay içinde yapılan lehimler için test kayıtları, örnek olarak, hacimsel tahribatsız muayene veya tahribatlı muayene dökümanları, lehimci sertifikası ile birlikte dosyalanacaktır. İmal edilen test parçası için kabul kriterleri Madde 7 ye göredir. Lehimci ve lehim operatörü belgelerinin geçerlilik süresi dolduğunda kişinin yeniden belgelendirilmesi için uygulanacak yöntem eğer belgelendirme standart ve yeterlilikte belirtilmemiş ise ilk kez belgelendirme prosedürüne uygun olacaktır. Eğer belgelendirme standartta ve yeterlilikte bu konu yer alıyor ise belgelendirme standardına göre şartlar sağlanırsa yeniden belgelendirme yapılacaktır. Sınavda ilgili sınav standardına uyulur. Belgelendirme sonrası lehimci ve lehim operatörünün belgesinin geçerliliğinin sürdürülebilmesi için faaliyette aktif olarak devam etmekte olduğuna dair 6 ayda bir INSPECCO'ya yazılı bildirimde bulunulacak ve belgenin geçerlik süresi dolduğunda 15 gün içinde INSPECCO'ya iade edilecektir. Bu şartların sağlanamaması durumunda belge geçerliliğini yitirir. Bu hususlar başvuru formunda yer alan imzalı taahhütname ve sözleşme ile garanti altına alınmışıtr. Belgenin geçerlilik durumu www.inspecco.com web sitesinden sorgulanabilir. 5.5 Belgenin Askıya Alınması INSPECCO dan belgeli lehimci ve lehim operatörünün, belgelendirme programının şartlarına uymadığı takdirde; Belgelendirmeye dair ücretleri ödemediği takdirde ; Logoyu yanlış veya yanıltıcı kullandığı takdirde ; Belgeli personel ilgili standarda göre yeterliliği onaylandığı zamandaki becerilerini artık sergileyemiyorsa belgesi askıya alınır. INSPECCO, uygunsuzlukların seviyesini dikkate alarak lehimci ve lehim operatörünün belgesini askıya alabilir. Askıya alma durumunda belgeli kişinin hangi düzeltici faaliyeti yerine getirmesi gerektiği belirtilir. Düzeltici faaliyetin yerine getirilmesi için süre en fazla bir aydır. Bir ay içinde uygunsuzluk giderilmezse belge iptal edilir. Askı kararı lehimci veya lehim operatörünün beyan ettiği adresine tebliğ edilerek belgesini askıda olduğu sürece kullanmaması istenir. Belgenin askıya alınması durumu www.inspecco.com web sitesinden sorgulanabilir. 5.6 Belgenin Basım İşlemleri ve Belgeyi Geçersiz Kılan Durumlar Sertifikalar ; matbaa veya yazıcı kullanılarak kalın kağıda basılır. Belgelerde minimum aşağıdaki bilgiler yer alır : Belgelenen kişinin adı, isteniyorsa Firma Adı Benzersiz bir belge numarası (Sertifika no) 9 / 11
17.03.25 10 / 11 Belgelendirme kuruluşunun adı, logosu ve mühür Belgelendirmenin dayandırıldığı dokümanın yayın tarihi, yeterlilik standardı dâhil diğer ilgili dokümanlara atıf Geçerlilik şartları ve kısıtlamaları dâhil belgelendirmenin kapsamı, Belgenin yürürlülük tarihi ve geçerlilik süresinin son bulacağı tarih. Belgelendirme sorumlusu personelin adı, soyadı, ünvanı, imzası(onay İmzası) Ayrıca belge üzerinde kişinin fotoğrafı, kimlik türü, kimlik numarası, doğum yeri ve tarihi ve belge kapsamına ilişkin teknik bilgiler yer alır. Sertifikaları geçersiz kılan durumlar aşağıda belirtilmiştir : İmla / basım hataları içeren sertifika Kağıdı problemli yıpranmış zarar görmüş sertifika Onayı, imzası ve mührü olmayan sertifika Bu durumlardan biri yada birkaçı oluşması halinde INSPECCO Müdürlüğüne bilgi verilerek sertifikanın yenilenmesi talep edilir. Bu husus sertifikada belirtilmiştir. Belgenin yenilenmesi veya ikinci bir nüshanın alınması için INSPECCO Müdürlüğüne yazılı olarak başvuru yapılmalıdır. INSPECCO, devlet veya işveren ile özel bir anlaşma olmadığı sürece, belgeyi doğrudan belgeli kişiye verir. Belgeler belgeli kişiler haricinde üçüncü taraflara verilecekse, işbu belgenin belgeli kişiye ulaştırılması gerektiği belirtilir. 6. İTİRAZLAR VE DEĞERLENDİRİLMESİ Belgeli kişi belge konusunda verilmiş bir karara veya belgelendirme sürecinin herhangi bir uygulamasına itiraz edebilir ancak yazılı olarak beyan etmek zorundadır. Kişi, İtirazını kanıtlarıyla ve gerekçeleriyle ispatlamalıdır. İtirazlar; INSPECCO ya, konunun öğrenildiğinden itibaren 1 ay (30 iş günü) içinde yapılır. İtirazlar; Adayın sınavına dair uygulama ve kararlara itiraz; Belge verilmemesine itiraz ve Belgenin askıya alınmasına veya iptal edilmesi hususlarına itiraz şeklinde olabilir. Belgeli kişinin belgesine üçüncü taraflarca itiraz edildiğinde, itirazlar süresince belgeli kişinin belgeli statüsünde olduğu kabul edilir. İtirazlarda nihai karar merci, INSPECCO kuruluşunun İtiraz Kuruludur. Diğer hususlarda Kalite El Kitabının şikâyet ve itirazlar ile ilgili maddesi uygulanır. 7. YÜKÜMLÜLÜKLER Belgeli Kişinin Yükümlülükleri ve INSPECCO nun Yükümlülükleri başvuru formunda yer alan imzalı taahhüdü ve sözleşme ile garanti altına alınmıştır. Belge başvurusunda bulunan kişi belgelendirme genel şartlarını okuduğunu ve bu şartlara uyacağını taahhüt etmelidir. Belge almaya hak kazandıktan sonra belgelendirme sözleşmesini imzalayarak sözleşmeye uyacağını taahhüt eder. PB.F34 PERSONEL BELGELENDİRME SÖZLEŞMESİ 8.REFERANS STANDARTLAR KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLERİN BELGELENDİRMEYE YANSIMASI Referans standartların revizyon, değişme durumları varsa diğer durumların takipleri güncellikleri korunacak şekilde personel belgelendirme müdürlüğü tarafından sürekli takip edilir ve güncel tutulur. Değişen ve değiştirilmesi zorunlu maddeler referans standarttan oluşturulan şartnamelerde de güncellenir. Belgelendirmenin esas alındığı standartlardaki veya yönetmeliklerdeki değişiklikler belgeli kişilere web sitesinde bir duyuru ile bildirilir. INSPECCO; Müdürlüğü kişilerin yeni şartları bilmesi açısından www.inspecco.com web sitesinde verilen bilgilerden yararlanabilir. Standartlardaki veya Yönetmelilklerdeki büyük değişiklikler için yeniden belgelendirmeye ihtiyaç varsa web sitesinden duyuru yapılır. 9.BELGELİ LEHİMCİLER VE LEHİM OPERATÖRLERİNİN PERFORMANSININ İZLENMESİNE DAİR UYGULAMALAR
17.03.25 11 / 11 INSPECCO ten belge sahibi lehimci ve lehim operatörünün performansı, çalıştığı kurumdan geri besleme alınarak izlenir. INSPECCO nun belge verdiği lehimci ve lehim operatörünün çalıştığı kurum INSPECCO ya geri besleme yaparak performansına dair objektif delil sunar. Lehimci ve lehim operatörünün performansının izlenmesine imkân sağlayacağını sözleşmesinde Belgelendirme şartlarına uymayı ve tüm belgelendirme süreci için gerekecek her türlü bilgiyi sağlayacağını belirterek imzalar. 10.BELGENİN İPTALİ VE LİSANS VEYA DİĞER SÖZLEŞMELERİN FESHİ Lehimci ve lehim uygulayıcılarının belgeleri yapılan sözleşmedeki durumlada belirtildiği üzere iptal edilir ve lehimci ve lehim operatörü ile yapılan sözleşme feshedilir. Belge sahibi kişi nin; - INSPECCO tarafından belirlenen süre içerisinde incelemeye müsaade etmemesi, - Tahhukkuk eden ücretleri 45 gün içinde ödememesi, - Kişinin INSPECCO başvuru formunda verdiği adreste bulunmaması, - Sertifikalarda değişiklik yapması, Halinde sözleşme fesholunur ve belge en geç 15 gün içinde INSPECCO ya ulaştırılır. Belgesi iptal edilenler internet sitesi aracılığıyla www.inspecco.com adresinden kamuya duyurulur INSPECCO kuruluşu web sitesinde belgeli kişileri, belgenin kapsamını, belgenin geçerlilik tarihini ve referans standardın adını yayınlar ve bunları düzenli olarak günceller. 11.ANLAŞMAZLIKLAR Belge almak için INSPECCO ya müracaat eden kuruluşlar bu talimat hükümlerine eksiksiz olarak uymayı kabul etmiş sayılır. Anlaşmazlık durumunda İstanbul Mahkemeleri yetkilidir.