ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİ Merkez Laboratuvarı Kuruluş ve Çalışma Yönergesi AMAÇ Madde 1. Yönerge nin amacı, Erciyes Üniversitesi Hastaneleri (Gevher Nesibe Hastanesi, Yılmaz ve Mehmet Öztaşkın Kalp Hastanesi, Semiha Kibar Organ Nakli ve Diyaliz Hastanesi, Mehmet Kemal Dedeman Onkoloji Hastanesi, Şahinur Dedeman Kemik İliği Ünitesi ve Mustafa Eraslan ve Fevzi Mercan Çocuk Hastaneleri) ne başvuran klinik ve poliklinik hastalarının tanı ve tedavileri için gerekli tetkiklerin, Merkez Laboratuvarında uluslararası standartlarda sunulmasına yönelik, laboratuvar organizasyonunu ve işleyişini sağlamaktır. HUKUKİ DAYANAK Madde 2. Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği (Resmi Gazete; Tarih. 13 Ocak 1983, Sayı. 17927) Tıpta Uzmanlık Tüzüğü (Resmi Gazete; Tarih. 19.6.2002, Sayı. 24790) Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (Resmi Gazete; Tarih. 22. 7. 2005, Sayı. 25883) KAPSAM Madde 3. Bu Yönerge, Erciyes Üniversitesi Hastaneleri Merkez Laboratuvarının organizasyonunu ve işleyişini kapsar. TANIMLAR Madde 4. Yönergede geçen tanımlar; a. Üniversite: Erciyes Üniversitesini, b. Rektör: Erciyes Üniversitesi Rektörünü, c. Dekan: Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanını, d. Dekanlık: Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığını, e. Başhekim: Erciyes Üniversitesi Hastaneleri Başhekimini, f. Başhekimlik: Erciyes Üniversitesi Hastaneleri Başhekimliğini, g. Hastaneler: Gevher Nesibe Hastanesi, Yılmaz ve Mehmet Öztaşkın Kalp Hastanesi, Semiha Kibar Organ Nakli ve Diyaliz Hastanesi, Mehmet Kemal Dedeman Onkoloji Hastanesi, Şahinur Dedeman Kemik İliği Ünitesi ve Mustafa Eraslan ve Fevzi Mercan Çocuk Hastanelerini, 1
h. Merkez Laboratuvarı Müdürü: Merkez laboratuvarının koordinasyon ve yönetiminden sorumlu müdürünü, i. Merkez Laboratuvarı: Gülser-Mustafa Gündoğdu Merkez Laboratuvarı binasında oluşturulan ve oluşturulacak laboratuvar birimlerini, j. Laboratuvar Birimleri: Biyokimya, Bakteriyoloji, Seroloji, İmmünoloji, Metabolizma ve Hematoloji laboratuvarlarını; gerektiğinde kurulabilecek yeni laboratuvarları, k. Merkez Laboratuvarı Üst Kurulu: Erciyes Üniversitesi Merkez Laboratuvarının çalışmalarını denetleyen ve koordinasyonunu sağlayan kurulu, l. Merkez Laboratuvarı Yürütme Kurulu: Merkez laboratuvarı birimlerinin çalışmalarını organize eden, birimler arasında ve laboratuvar ile hastaneler arasında koordinasyonu sağlayan kurulu tanımlar. FAALİYET ALANI Madde 5. Merkez laboratuvarı, amacına ulaşabilmek için şu görevleri üstlenmiştir: a. Hastanelerin gereksinimine göre saptanan laboratuvar tetkiklerini optimal koşullarda çalışmak. Bu amaçla; - Uluslararası standartlara uygun olarak biyolojik örneklerin alınmasını ve merkez laboratuvarına taşınmasını sağlamak, - Uluslararası standartlara uygun olarak alınan örneklerin laboratuvara kabulünü düzenlemek, - Günün her saatinde kesintisiz laboratuvar hizmeti sunmak, - Test sonuçlarının doktor ve hastalara ulaşmasını sağlamak, b. İç ve dış kalite kontrol çalışmalarını yapmak, c. Her test için verimlilik oranlarını inceleyerek laboratuvarın etkin ve verimli çalışmasını sağlamak, d. Laboratuvarlarda çalışılan/çalışılacak testlerin maliyet analizini sürekli izleyerek verimliliği artırmak, e. Laboratuvarla etkileşmesi muhtemel tüm hastane personelinin testlerin preanalitik, analitik ve post analitik evreleriyle ilgili bilgi düzeyini artırmak, f. Laboratuvar testleri ve yorumları gibi konularda klinisyenlere bilgi aktarımında bulunmak ve danışmanlık hizmeti vermek, g. Laboratuvar alanındaki güncel gelişmeleri izleyerek laboratuvarın daha da gelişmesine yönelik kısa, orta ve uzun vadeli planlar yapmak ve uygulamaktır. 2
ORGANLAR Madde 6. Merkez laboratuvarı organları: a. Merkez laboratuvarı üst kurulu, b. Merkez laboratuvarı yürütme kurulu, c. Merkez laboratuvarı birimleri. MERKEZ LABORATUVARI ÜST KURULU Madde 7. Merkez Laboratuvarı Üst Kurulu a) Merkez Laboratuvarı Üst Kurulunun Organizasyonu ve Çalışma Düzeni Merkez laboratuvarı üst kurulu; Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı, Erciyes Üniversitesi Hastaneleri Başhekimi ve Merkez Laboratuvarı Müdüründen oluşur. Merkez laboratuvarı üst kurul başkanı tıp fakültesi dekanıdır. Üst kurul, dekanın başkanlığında yılda iki kez, Ocak ve Haziran aylarında toplanır. Toplantıda, merkez laboratuvarı yürütme kurulunun hazırlamış olduğu rapor doğrultusunda, altı aylık dönemin aktiviteleri değerlendirilir. Bir sonraki altı aylık dönem için; alınacak cihazlar, yeni ilave edilecek veya çıkarılacak testler ve diğer yatırımların planlamasına karar verilir. Olağanüstü durumlarda, başkanın çağrısı veya üyelerden birinin başkanlığa yapacağı başvuru ve başkanın değerlendirmesi ile acil olarak toplanabilir. Kararlar oy çokluğu ile alınır. b) Merkez Laboratuvarı Üst Kurulunun Görev ve Sorumlulukları a. Laboratuvar birimlerinin sorumlu öğretim üyeleri ile diğer öğretim üyesi ve/veya uzmanların görev sürelerini düzenlemek, süresi dolan ve/veya yeni(den) görevlendirilecek öğretim üyesi veya uzmanları belirleyerek dekanın onayına sunmak, b. Merkez laboratuvarı yürütme kurulu tarafından yılda en az iki kez hazırlanan faaliyet raporunu değerlendirmek, c. Merkez laboratuvarı yürütme kurulu tarafından yapılan çalışmaları denetlemek, d. Merkez laboratuvarı yürütme kurulu tarafından yapılması planlanan çalışmalar konusunda önerilerde bulunmak, e. Merkez laboratuvarında yürütülen çalışmaların klinik/poliklinikler ile koordinasyonunu sağlamak, f. Merkez laboratuvarına yapılacak yeni yatırımlar için kaynak bulmak ve planlamasını yapmak. MERKEZ LABORATUVARI YÜRÜTME KURULU Madde 8. Merkez Laboratuvarı Yürütme Kurulu a) Merkez Laboratuvarı Yürütme Kurulunun Organizasyonu ve Çalışma Düzeni Merkez laboratuvarı yürütme kurulu, laboratuvar hizmetlerinin yürütülmesinde, ilgili 3
laboratuvar biriminin öğretim üyeleri/uzmanları ile klinik/poliklinikler arasında iletişim ortamı oluşturmak, laboratuvar hizmetlerinin her birimin kendi içinde, birimler arasında ve merkez laboratuvarı ile hastaneler arasında koordinasyonunu sağlamak amacıyla kurulmuştur. Merkez laboratuvarı yürütme kurulu merkez laboratuvarı müdürü, merkez laboratuvarı müdür yardımcısı, merkez laboratuvarında görevlendirilmiş öğretim üyeleri/uzmanlardan oluşur. Gerekli hallerde, merkez laboratuvarı sorumlu teknisyeni de kurula davet edilebilir. Merkez laboratuvarı yürütme kurulu merkez laboratuvarı müdürü veya müdür yardımcısı başkanlığında, Aralık ve Mayıs ayları olmak üzere, yılda en az iki defa toplanır. Kurulun raportörlüğünü üyelerden biri yapar ve kararlar kayda geçirilir. Toplantı yeri merkez laboratuvarı toplantı salonudur. Gerektiğinde başkanın çağrısı veya merkez laboratuvarı müdürlüğünce bir veya birkaç üyenin müracaatının uygun görülmesi halinde, olağanüstü toplanır. Kararlar oy çokluğu ile alınır. Eşitlik durumunda müdürün oyu, iki oy sayılır. b) Merkez Laboratuvarı Yürütme Kurulunun Görev ve Sorumlulukları a. Hastanelerin laboratuvar hizmeti gereksinimlerini belirler, b. Mevcut laboratuvar hizmetlerini değerlendirir, çalışılan testlerin verimlilik oranlarını inceleyerek, merkez laboratuvarının etkin ve verimli çalışmasını sağlar, c. Merkez laboratuvarı birimlerinde çalışılacak yeni testleri ve/veya çıkarılacak testleri belirleyerek üst kurulun onayına sunar, d. Yeni testlerle ilgili maliyet analizi yaparak üst kurulun onayına sunar, e. Laboratuvara yapılacak yeni yatırım ve cihazların planlamasını yapar, gerekçeleri ile birlikte üst kurulun onayına sunar, f. Hizmet içi eğitim önerilerinde bulunur. MERKEZ LABORATUVARI BİRİMLERİ Madde 9. Merkez laboratuvarı birimleri; Biyokimya, Bakteriyoloji, Seroloji, Metabolizma, İmmünoloji ve Hematoloji laboratuvarlarından oluşmaktadır. Hastanelerin gereksinimleri ve değişen koşullar doğrultusunda merkez laboratuvarı üst kurulunun onayı ile yeni laboratuvar birimleri açılabilir veya bazı birimler başka mekanlara kaydırılabilir. YÖNETİM VE ÇALIŞMA DÜZENİ (Bakınız, Organizasyon Şeması) Madde 10. Merkez laboratuvarının yönetim ve işleyişi, merkez laboratuvarı üst kurulunun belirlediği kurallar ve onayladığı planlar doğrultusunda, merkez laboratuvarı müdürünün sorumluluğundadır. Merkez laboratuvarı müdür yardımcısı yönetim ve işleyişte müdüre yardımcı olur ve müdür tarafından verilen görevleri yapar. Merkez laboratuvarı birimlerinde görevlendirilmiş 4
sorumlu ve diğer öğretim üyeleri, uzmanlar, araştırma görevlileri, merkez laboratuvarı sorumlu teknisyeni, depo ve ayniyat sorumlusu, laboratuvar birimlerinin sorumlu ve diğer teknisyenleri ile yardımcı personel laboratuvar hizmetleri ile ilgili görevlerini, merkez laboratuvarı müdürlüğünün koordinasyonu ve denetimi altında yürütürler: a. Merkez laboratuvarı müdürü b. Merkez laboratuvarı müdür yardımcısı c. Merkez laboratuvarı birim sorumlusu d. Laboratuvar birimi öğretim üyesi/üyeleri ve uzman(lar)ı e. Laboratuvar biriminde görevlendirilen araştırma görevlileri f. Merkez laboratuvarı sorumlu teknisyeni g. Merkez laboratuvarı depo ve ayniyat sorumlu teknisyeni h. Laboratuvar birimi sorumlu teknisyeni i. Laboratuvar birimi teknisyenleri j. Bilgi işlem görevlisi MERKEZ LABORATUVARI MÜDÜRÜ Madde 11. Merkez laboratuvarı müdürü tıp fakültesi tam gün statülü öğretim üyeleri arasından bir öğretim üyesi Tıp Fakültesi Dekanının önerisiyle Rektör tarafından 3 (üç) yıl süreyle merkez laboratuvarı müdürü olarak görevlendirilir. Müdürlük için, klinik laboratuvar dallarından birinden uzmanlık belgesi almış ve en az üç yıl süre ile merkez laboratuvarında çalışmış olması koşulu aranır. Sürenin sonunda tekrar görevlendirilebilir veya süresinden önce görevine son verilebilir. a. Merkez laboratuvarı üst kurulu üyesidir. b. Merkez laboratuvarının yönetim ve işleyişinden sorumludur. c. Merkez laboratuvarı yürütme kuruluna başkanlık eder ve laboratuvar yürütme kurulunca alınan kararları uygular. d. Başhekimlik ve hastane sekreterlik hizmetleri, hemşirelik hizmetleri, bilgi işlem merkezi gibi başhekimlik birimleri ile koordineli olarak çalışır. e. Laboratuvar hizmetinin kesintisiz yürütülmesini biyolojik örneklerin uluslararası standartlara uygun olarak alınmasını, çalışılmasını ve sonuçların doktor ve hastalara ulaştırılmasını sağlar. f. Laboratuvar hizmetlerinin kaliteli, etkin ve verimli bir şekilde sunulabilmesi için, uygun ortamı oluşturarak, birimler arasında koordinasyonu sağlar. g. Laboratuvar hizmetlerinde kaliteyi geliştirecek sistemlerin oluşturulmasını sağlar. h. Klinisyenlere laboratuvar hizmetleri ile ilgili bilgi aktarır. 5
i. Laboratuvarla etkileşmesi muhtemel tüm hastane personelinin testlerin preanalitik, analitik ve post analitik evreleriyle ilgili bilgi düzeyini artırıcı girişimlerde bulunur. j. Laboratuvar alanında yenilik ve değişiklikleri izleyerek öneriler geliştirir, uygulanmasını sağlar. k. Testlerle ilgili verimlilik oranlarını irdeleyerek yöntem ve test çalışma periyodu ile ilgili düzenlemelerde bulunur. l. Laboratuvar birimlerinde çalışılan/çalışılacak testlerin maliyet analizlerini izleyerek verimliliğin artmasını sağlar, m. Laboratuvar sorunlarına ilişkin bilgi toplar, düzeltici öneriler geliştirerek planlar yapar ve uygulanmasını sağlar. n. Merkez laboratuvarı yazışmalarını yapar. o. İlgili laboratuvar biriminin öğretim üyeleri ve merkez laboratuvarı müdür yardımcısı ile birlikte ihale teknik şartnamesini hazırlar, ihaleye verilen teklifleri idari ve teknik şartnameye göre değerlendirir. p. Merkez laboratuvarı müdür yardımcısı ve ilgili laboratuvar birimi öğretim üyeleri ile birlikte merkez laboratuvarında görevlendirilen araştırma görevlilerinin çalışmalarını denetler. r. Laboratuvar elemanlarının çalışmaları hakkında ilgili birim sorumlusundan bilgi alır ve daha verimli çalışmaları için gerekli düzenlemeleri yapar. s. Araştırma görevlisi ve icapçı uzman/öğretim üyesi nöbet listelerinin ilgili laboratuvar birimi sorumlusu tarafından hazırlanmasını sağlar ve takibini yapar. t. İlgili laboratuvar birimi sorumlusu ile birlikte teknisyen nöbet listesi ve çalışma programını denetler. u. Laboratuvar depo ve ayniyat sorumlusu tarafından stok kayıtlarının düzenli şekilde tutulmasını sağlar ve denetler. ü. Laboratuvar çalışmalarıyla ilgili kayıtların tutulmasını ve arşivlenmesini, bilgi ve belgelerin gizliliğini sağlar. v. Hizmet içi eğitimi planlar ve denetler. Merkez laboratuvarı personelinin mesleki bilgi ve becerilerini geliştirecek eğitim programlarının planlanmasını ve bunlara katılmalarını sağlar. y. İç ve dış kalite kontrol sonuçlarını denetler ve takibini yapar. z. Hastane kalite takımı üyesidir. MERKEZ LABORATUVARI MÜDÜR YARDIMCISI Madde 12. Merkez laboratuvarı müdür yardımcısı merkez laboratuvarı müdürünün merkez laboratuvarı birimlerinde görevli öğretim üyeleri arasından önereceği bir öğretim üyesi, dekan 6
tarafından 3 (üç) yıl süre için merkez laboratuvarı müdür yardımcısı olarak görevlendirilir. Sürenin sonunda tekrar görevlendirilebilir veya süresinden önce görevine son verilebilir. a. Merkez laboratuvarının yönetim ve işleyişinde merkez laboratuvarı müdürüne yardımcıdır. b. Merkez laboratuvarı müdürü tarafından belirlenen görevleri yürütür. c. Gerekli durumlarda merkez laboratuvarı müdürüne vekâlet eder. MERKEZ LABORATUVARI BİRİM SORUMLUSU Madde 13. Merkez laboratuvarı birim sorumlusu ilgili klinik laboratuvar branşında tıpta uzmanlık eğitimini almış ve tam gün statülü öğretim üyesidir. İlgili laboratuvar biriminde birden fazla öğretim üyesi bulunduğunda üyelerden biri, merkez laboratuvarı üst kurulunun önerisi ile Tıp Fakültesi Dekanı tarafından 3 (üç) yıl süreyle laboratuvar birimi s orumlusu olarak görevlendirilir. Tek öğretim üyesi bulunan laboratuvar birimlerinde sorumluluğu bu öğretim üyesi üstlenir. Sürenin sonunda tekrar görevlendirilebilir veya süresinden önce görevine son verilebilir. Sorumlu öğretim üyesi ilgili laboratuvar biriminin işleyişinden sorumludur. Laboratuvar biriminin ihtiyaçlarını zamanında tespit eder ve merkez laboratuvarı müdürüne bildirir. a. Merkez laboratuvarı yürütme kurulu üyesidir. b. İlgili laboratuvar biriminde laboratuvar hizmetlerinin optimal koşullarda yürütülmesini ve hizmet kalitesinin artırılmasını sağlamakla yükümlüdür. c. İlgili laboratuvar biriminde testlerin uluslararası standartlarda çalışılmasından sorumludur. d. İlgili laboratuvar biriminde çalışılan testlerin sonuçlarını onaylar. e. Onaylanmamış test sonuçları ile ilgili olarak merkez laboratuvarı müdürüne bilgi verir. f. Sorumlu olduğu testlerde iç ve dış kalite kontrol çalışmalarını yapar. g. İlgili laboratuvar biriminde çalışılan testlerin özellikleri ve sonuçların yorumu vb. konularda klinisyenlere danışmanlık hizmeti verir. h. Laboratuvarla etkileşmesi muhtemel tüm hastane personelinin testlerin preanalitik, analitik ve post analitik evreleri hakkında bilgi edinmelerini sağlar. i. İlgili laboratuvar biriminde çalışılan her test için verimlilik oranlarını inceler, verimi artırıcı düzenlemeler yapar. j. İlgili laboratuvar biriminde çalışılan/çalışılacak testlerin maliyet analizlerini yapar. k. İlgili laboratuvar biriminde çalışılan testler için ihale listesi ve teknik şartname hazırlar, merkez laboratuvarı müdürüne sunar. Müdür ile birlikte ihale sonuçlarını değerlendirir. l. İhale dönemlerinde, uygulanacak yeni rutin testlerin sorunsuz olarak çalışılmasını sağlar. 7
m.ilgili laboratuvar birimiyle ilgili hastane kullanımına kapalı olan testleri bilir ve merkez laboratuvarı müdürüne bilgi verir. n. Hastanelerin aldığı mevcut ISO 9001-2000 çalışma standartlarına ve laboratuvar yürütme kurulunca saptanan standartlara göre kayıtların tutulmasını sağlar. o. İlgili laboratuvar birimi sorumlu teknisyeni tarafından stok kayıtlarının düzenli bir şekilde tutulmasını sağlar ve denetler. p. Teknisyenlerin sorumlu oldukları testler için hazırladıkları kit sarfiyat raporlarını yakından takip eder ve haftalık/aylık ihtiyaç listeleri oluşturur. r. Araştırma görevlileri için rutin işleyişte aksamaya ve gider kaybına neden olmayacak şekilde, eğitim programı hazırlar, uygular ve çalışmalarını denetler. s. Laboratuvar elemanlarının mesleki bilgi/becerilerini geliştirecek eğitim programları planlar. t. Araştırma görevlisi ve teknisyenlerin haftalık/aylık çalışma programlarını hazırlar ve uygular. u. Teknisyenlerin haftalık/aylık nöbet listelerinin hazırlanmasını ve yıllık izinlerinin ayarlanmasını sağlar ve takibini yapar. v. Staj için başvuran öğrencilerin formlarını değerlendirir. Staja kabul edilen öğrenciler için çalışma programı hazırlar ve çalışmalarını denetler. y. Merkez laboratuvarı yürütme kurulunun vereceği diğer görevleri yerine getirir. LABORATUVAR BİRİMİ ÖĞRETİM ÜYESİ/ÜYELERİ ve UZMAN(LAR)I Madde 14. Laboratuvar birimi öğretim üyesi/üyeleri ilgili klinik laboratuvar branşında tıpta uzmanlık eğitimi almış, tam gün statülü öğretim üyesi/üyeleridir. Laboratuvar birimi uzman(lar)ı, ilgili klinik laboratuvar branşında tıpta uzmanlık eğitimi almış olmalıdır. Laboratuvar birimi öğretim üyesi/üyeleri ve uzman(lar)ı, merkez laboratuvarı üst kurulunun önerisi ile Tıp Fakültesi Dekanı tarafından 3 (üç) yıl süreyle görevlendirilir(ler). Sürenin sonunda tekrar görevlendirilebilir(ler) veya süreden önce görevden alınabilir(ler). a. Merkez Laboratuvarı Yürütme Kurulu Üyesidir(ler). b. İlgili laboratuvar birimi sorumlu öğretim üyesinin yukarıda belirtilen görev, yetki ve sorumluluklarını yerine getirmesinde yardımcı olur(lar). c. İlgili laboratuvar birimi sorumlu öğretim üyesinin belirlediği görevleri yerine getirmekle yükümlüdür(ler). d. Gerekli durumlarda sorumlu öğretim üyesinin yukarıda belirtilen yetki ve sorumluluklarını üstlenir(ler). 8
LABORATUVAR BİRİMİNDE GÖREVLENDİRİLEN ARAŞTIRMA GÖREVLİLERİ Madde 15. Laboratuvar birimi araştırma görevlileri merkez laboratuvarı kapsamına giren ilgili klinik laboratuvar dalında tıpta uzmanlık eğitimini (anadal veya yandal) sürdürmekte olan tıp doktorlarıdır. Laboratuvar birimi araştırma görevlileri, ilgili anabilim dalının akademik kurul kararı ve dekanlığın onayı ile merkez laboratuvarındaki rotasyonlarını tamamlamak üzere görevlendirilirler. Laboratuvar birimi araştırma görevlileri ilgili laboratuvar biriminde görevli öğretim üyesi/üyeleri ve uzman(lar)ın denetiminde çalışırlar. Laboratuvar hizmetlerinin yürütülmesinde ilgili birimin uzman ve öğretim üyesi/üyelerine yardım etmek, rutin işleyişi öğrenmekle yükümlüdürler. MERKEZ LABORATUVARI SORUMLU TEKNİSYENİ Madde 16. Merkez laboratuvarı sorumlu teknisyeni, merkez laboratuvarında çalışmakta olan teknisyenler arasından merkez laboratuvarı müdürünün önerisi ile başhekim tarafından görevlendirilir. Biyolog, kimyager, kimya mühendisi, veteriner hekim veya sağlık meslek yüksek okullarından en az ön lisans mezunu olmalıdır. Laboratuvar hizmetleri ile ilgili olarak merkez laboratuvarı müdürü ve/veya merkez laboratuvarı müdür yardımcısına, idari olarak hastaneler başmüdürlüğüne bağlı olarak çalışır. Gerektiğinde görevine son verilebilir. a. Laboratuvar birimlerinin sorumlu teknisyenleri ile işbirliği yaparak laboratuvar birimleri arasında koordinasyonu sağlar. b. Merkez laboratuvarı depo ve ayniyat sorumlu teknisyeni ile işbirliği yaparak laboratuvar birimlerine düzenli malzeme teminini sağlar. c. Merkez laboratuvarı ile başmüdürlüğe bağlı birimler arasında iletişimi sağlar. d. Sekreterlik hizmetlerini denetler. e. Laboratuvar birimleri için her türlü büro malzemesi, kırtasiye ve basılı malzemelerin teminini sağlar. f. Hastane yönetiminde temizlik ve atık yönetiminden sorumlu müdür veya müdür yardımcısı ile eşgüdüm içinde, merkez laboratuvarının rutin temizliği ve tıbbi atık yönetimini sağlar, aksaklıkların zamanında giderilmesi için ilgilileri bilgilendirir ve takip eder. g. Laboratuvar birimlerinde elektrik, su, havalandırma ve soğutma gibi arızaları saptayarak, ilgili teknik servisle ilişkiye geçer ve arızanın giderilmesini sağlar. h. Firma cihazlarının periyodik bakımları ile ilgili prosedürlerin hazırlanmasını ve bu konuyla ilgili firma ile olan ilişkileri düzenler, cihazların bakım kayıtlarını tutar. i. Laboratuvar birimlerinde bulunan firma dışı demirbaş cihazların arıza ve kalibrasyon takibini yapar. 9
j. Merkez laboratuvarı teknisyenlerinin ve yardımcı personelin, mesai saatlerine riayet etmelerini denetler, kısa süreli mazeret izinlerini ayarlar. k. Laboratuvar birimi sorumlu öğretim üyesinin denetiminde hazırlanan nöbet çizelgelerinin uygulanmasını sağlar. MERKEZ LABORATUVARI DEPO VE AYNİYAT SORUMLU TEKNİSYENİ Madde 17. Merkez laboratuvarı depo ve ayniyat sorumlu teknisyeni, merkez laboratuvarında çalışmakta olan teknisyenler arasından merkez laboratuvarı müdürünün önerisi ile başhekim tarafından görevlendirilir. En az sağlık meslek lisesi mezunu, tercihen sağlık meslek yüksek okullarından ön lisans mezunu ve iki yıllık iş deneyimi olmalıdır. Biyolog, kimyager, kimya mühendisi ve veteriner hekimler de depo ve ayniyat sorumlu teknisyeni olarak görevlendirilebilir. Laboratuvar hizmetleri ile ilgili olarak merkez laboratuvarı müdürü ve/veya merkez laboratuvarı müdür yardımcısına, idari olarak hastaneler başmüdürlüğüne bağlı olarak çalışır. Gerektiğinde görevine son verilebilir. Hastanenin ana deposundan malzemelerin düzenli temini, merkez laboratuvarında depolanması, laboratuvar birimlerinde kullanımının sağlanması ve bunlarla ilgili kayıtların tutulmasını sağlamakla yükümlüdür: a. Hastanenin ana deposuna gelen merkez laboratuvarı ile ilgili malzemelerin kabulünde ve stoklanmasında ana deponun sorumluları ile işbirliği yapar. b. Depoya giren her türlü ekipman, kit, kimyasal madde ve sarf malzemesinin alındığı tarih, imalatçı firması, özellikleri, fiyatı ve bakım servisi ile ilgili kayıtlarını tutar. Bu kayıtları yangın, çürüme, bozulma, akma gibi her türlü tehlike ve zarardan korur, daha ileri koruma tedbirleri için ilgililere yazılı olarak bilgi verir. c. Kit, kimyasal madde ve sarf malzemelerini bir düzen içerisinde depoya yerleştirir. d. Maksimum / minimum stok kontrolünün prosedürünü merkez laboratuvarı sorumlu teknisyeni ile birlikte belirler. e. Merkez laboratuvarı deposuna giren kit, kimyasal madde ve sarf malzemelerinin, istenilen özelliklere sahip olup olmadığının kontrolünü yapar. f. Mevcut kit, kimyasal madde ve sarf malzemelerinin miktarı hakkında merkez laboratuvarı müdürü, müdür yardımcısı ve ilgili laboratuvar birim sorumlusuna bilgi verir, ihtiyaç tespitinde kayıt bilgilerini sorumlularla paylaşır. g. Son kullanma tarihi yaklaşan malzemeleri belirler, merkez laboratuvarı sorumlu teknisyeni ve merkez laboratuvarı müdürüne bilgi verir. 10
h. Son kullanma tarihi geçen malzemelere uygulanacak işlemleri merkez laboratuvarı müdürü veya yardımcısı ile birlikte belirler. i. Depoda bulunan kit, kimyasal madde ve sarf malzemesini ilgili laboratuvar biriminin sorumlu teknisyenine bir tutanakla teslim eder. j. Kalite yönetimi sisteminin bir üyesidir ve faaliyetlerine yardımcı olur. LABORATUVAR BİRİMİ SORUMLU TEKNİSYENİ Madde 18. İlgili laboratuvar biriminde çalışan deneyimli teknisyenlerden biri, merkez laboratuvarı müdürünün önerisi ve hastaneler başmüdürünün görüşü alınarak hastaneler başhekimi tarafından laboratuvar birimi sorumlu teknisyeni olarak görevlendirilir. Gerektiğinde görevine son verilebilir. a. Birim içerisinde laboratuvar hizmetlerinin ilgili talimatlara göre yapılmasını sağlar. b. Merkez laboratuvarı sorumlu teknisyeni ile işbirliği içinde çalışır. c. Laboratuvar biriminde yapılan testler için gerekli malzemelerle ilgili eksiklikleri tespit eder, istem formu hazırlar ve birim sorumlusunun onayından sonra merkez laboratuvarı depo ve ayniyat sorumlusuna iletir. d. Diğer teknisyenlerle birlikte cihazlarda günlük/haftalık/aylık bakım, temizlik ve günlük reaktif kontrolü gibi işlemleri yaparak, cihazların daima çalışmaya hazır durumda olmalarını sağlar. e. Diğer teknisyenlerle birlikte, çalışılan testlerin iç kalite kontrollerini yapar, sonuçları uzman/öğretim üyesi ile birlikte değerlendirir. f. Çalışılacak biyolojik örneklerin, merkez laboratuvarı örnek kabul ve tasnifleme biriminden kendi laboratuvar birimine taşınmasını sağlar. g. Laboratuvar birimi içinde klinik/poliklinik hastalarına ait biyolojik örneklere uygulanacak işlemleri (santrifüj, hacim ölçümü, alikotların hazırlanması, cihazlara yönlendirilmesi, vb) düzenler. h. Test sonuçlarının bilgisayara veya laboratuvar bilgi sistemi(lbs) ne aktarımını denetler. i.cihazlarda günlük/haftalık/aylık bakım, temizlik ve reaktif kontrolü gibi işlemleri yaparak cihazların daima çalışmaya hazır durumda olmalarını sağlar. j. Çalışma saati sonunda biyolojik örneklerin nihai durumlarını, laboratuvara gelmeyen örnek olup olmadığını kontrol eder. Gelmeyen örnek varsa birim sorumlusuna bildirir ve durumu takip eder. k. Cihazların haftalık/aylık teknik bakımlarını gerçekleştirir ve takip eder. l. Cihaz arızası olduğunda, öncelikle arızayı gidermeye çalışır, gideremediği ve bilmediği durumlarda birim sorumlu öğretim üyesine bildirir. 11
m. Nöbet teslimini takip eder. n. Laboratuvar içi eğitim çalışmalarına katılır. LABORATUVAR BİRİMİ TEKNİSYENLERİ Madde 19. Laboratuvar birimi teknisyenleri, en az sağlık meslek lisesi mezunu, tercihen sağlık meslek yüksek ukulu ön lisans mezunu olmalıdır. Biyolog, kimyager, kimya mühendisi ve veteriner hekimler de laboratuvar birimi teknisyeni olarak görevlendirilebilir. Laboratuvar birimlerinde çalışacak teknisyen sayısı, çalışılan testler ve iş yükü doğrultusunda, laboratuvar birimi sorumlu öğretim üyesi tarafından belirlenir ve merkez laboratuvarı müdürüne bildirilir. Teknisyenler, görevli olduğu laboratuvar birimlerinde, sorumlu öğretim üyesi ve diğer öğretim üyeleri/uzman(lar) ın denetimi altında görevlerini yürütürler. Sorumlular tarafından verilen görevleri yapmakla yükümlüdürler. Laboratuvarın haftalık/ aylık çalışma programına göre, sorumluluğunu aldığı cihaz(lar)da, kalite kontrol uygulamalarını, günlük/haftalık/aylık bakım, temizlik ve günlük reaktif kontrolü gibi işlemleri yaparak cihazların daima çalışmaya hazır durumda olmalarını sağlarlar. Biyolojik örnekleri test(ler) için hazırlar ve test(ler)i zamanında çalışır. Sorumluluğundaki testleri standart prosedüre göre yapmak durumundadırlar. Test sonuçlarını Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS) ne aktarırlar. Çalışma sırasında karşılaştığı aksaklıkları veya herhangi bir sorunu, zaman kaybetmeden laboratuvar birimi sorumlu teknisyenine ve öğretim üyesine iletirler. Görevli olduğu alan ile ilgili eğitim programlarına katılırlar. BİLGİ İŞLEM GÖREVLİSİ Madde 20. Bilgi işlem görevlisi, hastane bilgi işlem merkezinde çalışan, LBS konusunda deneyimli bir teknik elemandır. Laboratuvar bilgi işlem sisteminin yürütülmesinde, ilgili birim ve kişiler, başhekimin bilgisi dahilinde, merkez laboratuvarı müdürü aracılığıyla bilgi işlem sorumlusu ile iletişime girerek rutin işleyişi sağlamakla yükümlüdür. Merkez laboratuvarındaki bilgi işlem işleyişini sağlamak, geliştirmek ve işleyiş sırasında oluşabilecek sorunları gidermek amacıyla başhekim tarafından görevlendirilen teknik elaman merkez laboratuvarı müdürlüğüne bildirilir. Bilgi İşlem Görevlisinin Görevleri a. Görevlerini bilgi işlem işletim prosedürü, ana bilgisayar düzeni ve yedekleme prosedürü, merkez laboratuvarı işleyiş prosedürü ve bunlara bağlı talimatlara göre yerine getirir. b. Merkez laboratuvarında bulunan tüm bilgi işlem sistemlerinin aksamadan çalışması ve hastane bünyesindeki diğer birimlerle iletişimin sağlanması için ilgili birim ve kişiler arasındaki koordinasyonu sağlar 12
c. İhale kapsamında alınacak firma cihazları ile HBYS arasında bağlantı kurulması ve cihazın verimli çalışması için gerekli teknik şartnamenin hazırlanmasında ilgili öğretim üyesi ile beraber çalışır. d. İhale kapsamında alınan firma cihazları ile HBYS arasındaki bağlantıları gerçekleştirir ve kurulu sistemin verimli olarak çalışmasını sağlar. e. Merkez laboratuvarı bünyesinde bulunan bilişim sistemleri konusunda ilgili birim ve sorumlu kişilere gerekli eğitimi vererek laboratuvar hizmetlerinde verimin artmasını sağlar. f. Mesai saati dışında oluşabilecek sorunlar için hastane bilgi işlem icapçısını yönlendirir ve gerekli önerilerde bulunur. g. Görevlerini yerine getirirken hastaneler başmüdürlüğü ve bilgi işlem merkezine karşı sorumludur. ÖNGÖRÜLEMEYEN DURUMLAR Madde 21. Yönergenin uygulanmasında ve burada söz edilmeyen çeşitli durumlarda karar organı Merkez Laboratuvarı Üst Kuruludur. YÜRÜRLÜK VE YÜRÜTME Madde 22. Bu Yönerge esasları Erciyes Üniversitesi Senatosunda kabul edildiği tarihten itibaren yürürlüğe girer. Madde 23. Bu Yönerge hükümlerini Erciyes Üniversitesi Rektörü yürütür. 13