I. EKONOMİK KALKINMANIN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ Eylem No Eylem Adı Sorumlu Kuruluş Yer Yapılacak İşlem ve Açıklama CAZİBE MERKEZLERİ EK.1.1 Cazibe Merkezleri Programı bölgede öncelikli olarak uygulamaya geçirilecektir. GAP EYLEM PLANI 2008 YILI YATIRIM GERÇEKLEŞMELERİ DPT Diyarbakır - KOBİ lere yönelik iş destek hizmetlerinin, girişimciliğin ve istihdam imkanlarının geliştirilmesi, - Turizm faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve kalitesinin artırılması, - Yerel ürünlerin ve hizmetlerin markalaşmanın sağlanması DPT Müsteşarlığı - Ödeneğin tamamı ilgili YPK kararı çerçevesinde KOSGEB, Diyarbakır İl Özel İdaresi, İŞKUR ve İl Emniyet Müdürlüğüne tahsis edilmiştir. Proje uygulamaları ilgili kuruluşlar tarafından başlatılmıştır. SYDGM (İşbirliği Yapılacak Kuruluş) - Program kapsamındaki istihdama yönelik alt projelere teknik destek sağlanmıştır. TEŞVİK POLİTİKALARI EK.2.1 Ülke geneli için geliştirilen teşvik sistemi GAP illerinin bölgesel ve sektörel özelliklerini de dikkate alarak kademeli şekilde düzenlenecektir. Hazine Müsteşarlığı Bölgesel ve sektörel nitelikli bir teşvik programı hazırlanacaktır. Bölge illerinde yatırım ve istihdam maliyetlerini azaltmaya yönelik destekler uygulanacaktır. - Yeni teşvik sistemi için hazırlanan taslak çalışmalar son aşamasına gelmiştir. - Devlet yardımlarının bölgesel ve sektörel önceliklerinin yeniden tanımlanmasına ilişkin çalışma da yeni teşvik sistemi çalışmaları ile birlikte yürütülmektedir. EK.2.2 Bölgenin ihracatının artırılması için özel nitelikli programlar uygulanacaktır. DTM İGEME GAP illeri Bölge üretiminin dışa tanıtımına katkı sağlanacaktır. İhracatta Pazar Araştırması Desteği ve Eğitim Yardımı bölgede etkin olarak uygulanacaktır. KOBİ DESTEKLERİ VE KÜMELENME EK.3.1 İşletmeler arası işbirlikleri ve kümelenme faaliyetleri desteklenecektir. Sanayi ve Ticaret Bölgedeki işletmelerin ortak tasarım /üretim /AR-GE/ test-analiz merkezleri kurması, ortak tedarik, pazarlama, ihracat gibi alanlardaki işbirlikleri ve kümelenmeyi kolaylaştıracak faaliyetleri desteklenecektir.
EK.3.2 GAP Bölgesindeki işletmelerin ve girişimcilerin rekabet güçlerini geliştirmek amacıyla başta KOBİ'ler olmak üzere finansman imkanları artırılacak ve finansmana erişim kolaylaştırılacaktır. Hazine Müsteşarlığı KOSGEB AB SELP II Programından GAP Bölgesindeki KOBİ'ler ticari bankalar aracılığıyla yararlandırılacaktır. Kredi Garanti Fonundan sağlanan teminat miktarı ve yararlanan işletme sayısı artırılacaktır. - Bölgede Kredi Garanti Fonunun (KGF) tanıtımı yapılmıştır. - KGF A.Ş. Gaziantep Şubesi'nin açılışı 2009 yılının ilk döneminde yapılacaktır. - Batman'da KGF A.Ş. Şubesi açılmasına yönelik faaliyetler sürdürülmektedir. Kalkınma Bankası T.C.Ziraat Bankası Kredi kullandırmada bölgeye özel önem verilecek ve bölgeye yönelik ihtisaslaşma artırılacaktır. GAP Bölgesinde ticari kredilerin kullanımı artırılacaktır. Tarımsal faaliyet alanlarında sunulan işletme ve yatırım kredileri ile özellikle Sözleşmeli Tarım, Tarımsal Sulama (damla ve yağmurlama sistemleri) ve Organik Tarım konularındaki kredi uygulamaları yaygınlaştırılacaktır. - 2008 yılında Batman'a 5.861.500 TL, Gaziantep'e 5.436.791 Euro, ve 1.400.000 TL kredi ödemesi yapılmıştır. - Fransız Kalkınma Ajansı ve Garanti Bankası ile 20 milyon Euro tutarında apex sözleşmesi imzalanmış olup, bunun en az % 30'luk bölümünün 2009 yılında bölge illerinde kullandırılması öngörülmektedir. - GAP Bölgesinde 2008 yılı sonu itibariyle 194.796.065 TL ticari kredi kullandırılmıştır. - 2009 yılı ilk üç aylık döneminde ticari kredi hedefi 214.447.780 TL'dir. - 2008 yılı sonu itibariyle toplam 17.093 üreticiye 296.474.000 TL tarımsal kredi kullandırılmıştır. Bunun 61.656.059 TL'si 2.286 üreticiye tarımsal sulama kredisi olarak verilmiştir. - 2008 yılında GAP Bölgesinde kullandırılan tarımsal kredilerin ülke geneli içindeki payı % 4,7'dir. Bu yılki tarımsal krediler 2007 yılına göre % 63 oranında artış göstermiştir. - 2009 yılının ilk üç aylık dönemindeki tarımsal kredi hedefi ise 347.134.000 TL'dir. HALKBANK Bankanın bölgedeki diğer faaliyetlerinin yanısıra tarım ürünlerini işleyen ve ticaretini yapan işletmeler desteklenecektir. Banka bünyesinde kurulan Tarımsal Bankacılık Daire Başkanlığı çalışmaları kapsamında tarım ürünlerinin işlenmesi ve ticaretini yapan işletmelere yönelik kredi programları uygulanacaktır. - Diyarbakır-Silvan Şubesi faaliyete geçmiştir. - Gaziantep Bölge Koordinatörlüğü oluşturulmuştur. - Bölgede ziyaret edilen 589 firmadan 386'sının kredi talebi olumlu bulunmuş ve kredilendirme süreci tamamlanmıştır. - 517 çiftçiye 8.997.927 TL kredi kullandırılmıştır. 2008 yılı sonu itibariyle 2.505 çiftçiye kullandırılan kredilerin toplam tutarı 43.302.620 TL'ye ulaşmıştır. - Damlama Sulama/Yağmurlama Sulama isimli kredi ürünü çalışmasının tamamlanması global krizin etkileri nedeniyle 2009 yılının 2. dönemi sonuna ertelenmiştir.
BDDK Mikro-kredi uygulamasına yönelik olarak - gerekli mevzuat düzenlemesi yapılarak bölgede etkin bir şekilde uygulanacaktır.
EK.3.3 TEKNOPARKLAR EK.4.1 KOBİ'lerin rekabet güçlerinin artırılması amacıyla yürütülecek bölgesel kalkınma programı kapsamında yatırım projeleri desteklenecektir. Bölgenin teknoloji geliştirme ve yenilik kapasitesi artırılacak, bu alanda kurumsallaşma için teknoparklar yaygınlaştırılacaktır. KOSGEB Dicle Üniversitesi Gaziantep Üniversitesi Harran Üniversitesi Diyarbakır Gaziantep Şanlıurfa Toplam 1.225 işletmenin programdan yararlanması ve 153 milyon YTL tutarında yeni yatırım yapmasının desteklenmesi öngörülmektedir. Dicle, Gaziantep ve Harran üniversitelerinde teknoparklar kurulacak ve/veya geliştirilecektir. - 1.225 adet işletmeden 1.164 adedine ulaşılmış olup 153 milyon TL'lik yatırım miktarının 80 milyon TL'lik bölümünün aktarımı tamamlanmıştır. - Revizyon Önerisi: KOSGEB, bütçede yer alan kaynağın yatırım kredisi yanında işletme kredisi şeklinde de uygulanabilmesi için Eylem Planında revizyon yapılmasını önermektedir. Faaliyete geçmiştir. KÜLTÜR TURİZM EK.5.1 Kültür varlıkları korunacak ve geliştirilecektir. Kültür ve Turizm Adıyaman Diyarbakır Nemrut Dağı, Tümülüsü ve Anıtları Yönetim Planı Oluşturma Projesi Nemrut Dağı, Tümülüsü ve Anıtları Çevre Düzenleme Projesi Kahta Yeni Kale Restorasyonu Diyarbakır Surları'nın Onarımı 24 Nisan 2009'da ihale edilecektir. 24 Nisan 2009'da ihale edilecektir. 24 Nisan 2009'da ihale edilecektir. Surların tehlike arzeden bölümleri tespit edilerek onarıma başlanılmıştır. Fiziki gerçekleşme % 83'tür. İç Kale Yapıları Onarımı Saint George kilisesinin restorasyonu tamamlanmıştır. Gaziantep Zeugma Çevre Düzenlemesi Teşrif Hizmet Binası taşınacağından ödeneği kullanılmayacaktır. Tanzim. Kilis Kilis Ravanda Kalesi Onarımı 05.02.2009 tarihinde ihale edilmiştir. Mardin Kasımiye Medresesi Çevre Düz.Pr. 16.12.2008 tarihinde ihalesi yapılmış olup, 2009 yılında tamamlanacaktır. Mardin Kalesi Kayalarını Güçlendir.Pr. Bilimsel Danışma Kurulu oluşturulmuştur. Şanlıurfa Sokak Sağlıklaştırma Projesi Koruma Amaçlı İmar Planı Harran Kümbet Evler Restorasyonu Güneydoğu Anadolu Bölgesi Kültür Envanteri Projesi hayata geçirilecektir. İhalesi yapılmıştır.
GAP BKİ Batman Hasankeyf Tarihi ve Arkeolojik Sit Alanı Araştırma ve Kazı Kurtarma Projesi bitirilecektir. Vakıflar Gn.Md. 73 adet eski eser onarımı - 19 eski eserin onarımı ile 1 etüt-proje çalışması tamamlanmıştır. - 2009 yılında 60 eski eserin onarımı için ihale çalışmaları yürütülecektir. 10 eski eserin tamamlanması planlanmaktadır.
EK.5.2 Bölgede yeni turizm çekim merkezleri oluşturulacak ve mevcutlar güçlendirilecektir. Kültür ve Turizm İllerde gerekli düzenlemeler, altyapılar ve tanıtım çalışmaları yapılacaktır. EK.5.3 Turizm altyapısını iyileştirmeye yönelik planlama çalışmaları yapılacaktır. Kültür ve Turizm "Turizm Stratejisi 2023 Eylem Planı" kapsamında öncelikle Turizm Merkezi ilanı çalışmaları ile harita ve planlama çalışmaları gerçekleştirilecektir. - Adıyaman-Kahta'da "turizm kenti" çalışması önerilmiştir. - Diyarbakır-Çermik Termal Turizm Merkezine ilişkin çalışmalar yürütülmektedir. - "Marka kent" olarak belirlenen Şanlıurfa ve Gaziantep aynı zamanda "inanç koridoru" kapsamında yer almaktadır. - Mardin "marka kent" olarak belirlenmiş, Midyat'ta ise "turizm kenti" çalışması önerilmiştir. - Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Mardin, Siirt,Şanlıurfa ve Şırnak illeri kültür turizmi açısından GAP Ekoturizm Bölgesi içinde kalmaktadır. DOĞAL KAYNAKLAR VE YENİLENEBİLİR ENERJİ EK.6.1 Orman varlığı artırılacak ve barajların erozyondan korunması sağlanacaktır. Çevre ve Orman - 6.350 ha alanda ağaçlandırma - 10.500 ha alanda rehabilitasyon - 29.400 ha alanda erozyon kontrolu - 1.650 ha alanda orman kadastrosu - 40.341.000 adet fidan üretimi 2008 yılında planlanan 7.050 ha'lık programın 5.984 ha'ı gerçekleştirilmiştir (Fiziki Gerç.: % 85) - 1.284 ha alanda ağaçlandırma - 100 ha alanda rehabilitasyon - 4.600 ha alanda erozyon kontrolu - 8.668.800 adet fidan üretimi 2009 Yılında Planlananlar - 1.250 ha alanda ağaçlandırma - 1.700 ha alanda rehabilitasyon - 5.200 ha alanda erozyon kontrolü - 300 ha alanda mera ıslahı - 8.040.000 adet fidan üretimi EK.6.2 TARIM EK.7.1. Yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim ve kullanım yaygınlaştırılacaktır. Tarımsal üretimde verimlilik artırılarak tarıma dayalı sanayi yapısı geliştirilecektir. GAP BKİ Bölgenin yenilenebilir enerji potansiyeli tespit edilecek, yeni üretim ve kullanım teknolojilerinin geliştirilmesi için çalışmalar yürütülecektir. TKİB GAP Toprak-Su Kaynakları ve Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nün kurumsal kapasitesi ve altyapısı güçlendirilecektir. Tarımsal örgütlenme projelerine destek artırılacaktır. Proje hazırlık çalışmaları sürdürülmektedir. Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nün bina inşaatları için uygulama projesi yapımı tamamlanmıştır. Projenin onay aşamasından sonra ihale işlemleri gerçekleştirilecektir. - Hayvancılık Kooperatif Projesi kapsamında kooperatiflere kredi desteği verilmiş; ahır, ağıl, sera ve işletme binalarının yapımına başlanmıştır. - 2009 yılında da proje uygulama teklifleri değerlendirilerek kredilendirme süreci devam edecektir.
Organik tarım üretimi içinde uygun alanların tespiti yapılacak, eğitim ve yayım faaliyetleri yürütülecektir.
Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kapsamındaki projelere hibe desteği sağlanacaktır. - Program kapsamındaki projelerin hibe ödemeleri ile IV. Etap makine-ekipman alımları gerçekleştirilmiştir. - IV. Etap tebliğleri yayınlanmış, hibe başvuruları İl Müdürlüklerince kabul edilmiştir. Bunlardan ekonomik yatırım projelerinin değerlendirmeleri de tamamlanmış olup, ödemelerine 2009 yılı içerisinde başlanacaktır. 50 büyükbaş ve üzeri işletmelere özel destek sağlanacaktır. GAP BKİ GAP illeri Sulama dışı alanlarda tarım ve tarım dışı Fizibilite çalışmaları Uluslar arası Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile faaliyetlerin çeşitlendirilmesine yönelik işbirliği içinde sürdürülmektedir. projeler yaygınlaştırılacaktır. SYDGM GAP illeri Diyarbakır Gelir Getirici Tarımsal Proje Desteklerinin kapsamı tarımsal ürünlerin işlenerek katma değerlerinin arttırılmasına yönelik faaliyetlere kaydırılacaktır. - 3600 ailenin faydalanacağı "Tarımsal Kaynaklı Toplum Kalkınması Projesi" için 45.128.450 TL kaynak tahsis edilmiş; ancak kaynak transferi henüz gerçekleştirilmemiştir. - Projelerden elde edilecek ürünlerin pazarlanması konusunda üreticilerin kollektif hareket etmesini sağlayacak mekanizmalar kurulmuştur. EK.7.2 EK.7.3 Özel nitelikli bölgesel kalkınma projeleri uygulanacaktır Mayınlı araziler temizlenerek ekonomiye kazandırılacaktır İl Özel İdaresi Siirt Şirvan'da 300 tonluk soğuk hava deposu yapılacaktır. Harran Üniversitesi Şanlıurfa Safkan Arap atçılığının geliştirilmesi çalışmaları desteklenecektir. GAP BKİ Kilis Kilis Keçisi ırkının korunması amacıyla çiftçilere dağıtım projesi uygulanacaktır. GAP BKİ Şanlıurfa Organik Tarım Küme Geliştirme Çalışması yürütülecektir. GAP BKİ Öncelikli projeler havuzu Maliye Kilis 11.682.441 m 2 Mardin 45.326.447 m 2 Şanlıurfa 57.125.555 m 2 Gaziantep 15.929.776 m 2 Şırnak 5.945.856 m 2 İl Özel İdaresi DPT'nin ödenek tahsisi yapmasını beklemektedir. 2009 yılı Yatırım Programına alınmıştır. 2009 yılı Yatırım Programına alınmıştır. Türkiye ile Suriye arasındaki Kara Sınırı Boyunca Yapılacak Mayın Temizleme Faaliyetleri ile İhale İşlemleri Hakkındaki Kanun Tasarısı'nın yasalaşmasını müteakip mayın temizleme işine esas ihale dokümanların hazırlanması amacıyla danışmanlık hizmeti satın alınması planlanmaktadır.