ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ"

Batur Akarsu
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ADANA KENT SORUNLARI SEMPOZYUMU / BU BİR TMMOB YAYINIDIR TMMOB, bu makaledeki ifadelerden, fikirlerden, toplantıda çıkan sonuçlardan ve basım hatalarından sorumlu değildir. ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ M. Özer İSKENDER Trabzon Belediye Başkanlığı İmar Müdürlüğü 187

sonuçlardan ve basım hatalarından sorumlu değildir.

2 188

3 ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ GİRİŞ Trabzon Belediye sınırları içerisinde bulunan Zağnos Dereiçi bölgeleri kentin en önemli tarihi merkezi konumunda olup, kent merkezine yakınlığıyla da ticari ve sosyal faaliyetlerin komşuluğunda yer almaktadır. Zağnos Vadisi; Tabakhane Vadisi ile birlikte, kale surlarının çevresinde, dere yatağında kentin en önemli iki hava koridorundan birisini oluşturmaktadır. Bölge, yakın tarihe kadar gezinti alanları ve meyve bahçelerinin ağırlıkta olduğu biçimsel bir yapıya sahipti. Özellikle 1950 li yıllar itibari ile köyden kente yoğunlaşan göçün etkisiyle, bölgede nüfus yoğunluğunda önemli bir artış meydana gelmiştir. Bunun sonucunda bölge kent estetiğinden uzak bir yapılaşmaya maruz kalmıştır. Göç olgusunun beraberinde getirdiği nüfus artışı ve konut ihtiyacı; topoğrafik nedenlerle yerleşilebilir alanların az olduğu kentte, çarpık yapılaşmaya sebep olmuştur. Siyasi erklerin özellikle gelir düzeyi düşük insanların yaşadığı bu yeni yapılaşma bölgelerinde ki oy beklentilerine paralel olarak ülkemizde periyodik olarak ilan edilen imar afları, bu sağlıksız kentleşmeye katalizör etkisi yaratmıştır. Bölge tarihi surlarla çevrili olup jeolojik olarak ta tehlike arz eden bir alanda bulunmaktadır. Bu nedenle yapılaşmaya uygun değildir. Bölgede yaşayanların daha kaliteli ve yaşanabilir koşullarda barınmaları gerekmektedir. Çünkü mevcut koşullar belirttiğimiz gibi standartların altındadır. Sonuç olarak, bu bölgede yaşayan insanların yaşam standartları, mekâna yansımakta olup, bu durum görüntü kirliliğinin yaşandığı kentsel siluetlerin oluşmasına neden olmuştur. Bu karmaşık yapı sadece bu alanda yaşayan insanların değil, kentimizde yaşayan herkesin ortak sıkıntısıdır. Soruna çözüm oluşturabilmek için, imar planında bu bölge Belediye Meclis kararıyla Kentsel Dönüşüm Alanı olarak planlanmıştır. 1-ZAĞNOS VADİSİ ANKET ÇALIŞMASI Kentsel dönüşüm projesinin gerekliliğinin ortaya koyulması ve bölgenin imar planında kentsel Dönüşüm Alanı olarak ilan edilmesinden sonra, mevcut durum tespit edilmiş olup, anket çalışmasına gidilmiştir. Anket çalışması sonucuna göre, kamulaştırma süreci başlatılmıştır 2-ANKETLERDEN ELDE EDİLEN GENEL SONUÇLAR Vadide yaşayan mülk sahiplerinin büyük bir kısmı kamulaştırma bedeli talep etmektedir. Buna karşın mülklerine karşın konut talep edenlerin büyük çoğunluğu ise bölgeye yakın bir yerde yerleşmek istemektedirler. Eğer bölgeye yakın bir yer gösterilemeyecekse kamulaştırma bedelini talep etmişlerdir. 189

Zağnos Vadisi; Tabakhane Vadisi ile birlikte, kale surlarının çevresinde, dere yatağında kentin en önemli iki hava koridorundan birisini oluşturmaktadır.

4 Zağnos vadisinde oturan insanların çoğunun kiracı olduğu, ev sahiplerinin genelde bu bölgede oturmadıkları tespit edilmiştir. Yaşayanlar serbest meslek diyebileceğimiz marjinal sektörde faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu alanda yaşayanların büyük çoğunluğu, tüm kentte yaşayanlar gibi Zağnos Vadisi Kentsel Dönüşüm Projesi ne destek vermiştir. 3-KAMULAŞTIRMA SÜRECİ Trabzon Belediye Başkanlığı ve TOKİ arasında tarihinde yapılan 1. protokol, tarihinde yapılan ek protokol, tarih ve 1905 sayı, tarih ve 2205 sayılı Belediye Başkanlığı olurları ile kamulaştırma süreci başlamıştır. Trabzon Belediyesi ve TOKİ elemanlarından oluşan bir komisyon oluşturulmuştur. Komisyon üyeleri ile Trabzon Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü personeli, kamulaştırma alanında bulunan parseller üzerinde incelemelerde bulunmuş, parsel bedelleri hakkında ön bilgi elde edilmiştir. Yine ön inceleme süreci içerisinde bina ve parsel röleveleri, cinsleri( Betonarme, yığma vb.) ve bina yaşları belirlenerek Bayındırlık birim fiyatları yardımıyla değerlendirme yapılmıştır. Trabzon Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü bünyesinde kamulaştırma işlemlerinin yürütülmesi için Zağnos Vadisi Kentsel Dönüşüm birimi kurulmuştur. İlgili parsel hissedarlarına ulaşabilmek için adres çalışmaları yapılmıştır. Adreslerine ulaşılan hissedarlara tebligatta bulunularak, kamulaştırma süreci hakkında bilgi verilmiştir. Kentsel Dönüşüm Birimine gelip anlaşma sağlanan hissedarlar ile ( Kıymet takdiri noktasında) komisyon üyelerimiz ve hissedarlarca anlaşma tutanağı hazırlanmıştır. TOKİ ile iletişim kurulup tapu-tescil işlemleri yapılmıştır. Tahliye tebligatları yapılmıştır. Bina yıkım işleri gerçekleştirilmiştir. Anlaşma sağlanamayan hissedarlarla anlaşmazlık tutanakları imzalanmış ve mahkeme sürecinde kamulaştırma işlemleri sonuçlandırılmıştır. 4-SONUÇLAR VE HEDEFLER Trabzon kentinde tarihin bir parçası olan kale surlarının ortaya çıkarılmasında büyük yol alınmıştır. Kentin en önemli hava koridorlarından bir tanesi açılmış, hava kirliliği önlenmiş ve hava sirkülâsyonu sağlanmıştır. Kent estetiğine uygun, daha sağlıklı mekânlar oluşturulmuştur. Bu proje, kent içinde köhneleşmiş yerleşme alanlarının yeni rekreasyon alanlarına dönüştürülmesine örnek olmuş ve yeni projelerin önünü açmıştır Ekonomi, sosyal dengeler ve kent estetiği üçgeninde ( yeşil alanı ile sosyal donatıları ile ticari bölgeleri ile) kentte ikincil bir merkez oluşturulmasında önemli bir aşama kat edilmiştir. Zağnos vadisi projesi, kentte ikinci bir merkez olarak düşünülen Tekel binası ve civarının yeşil alan ihtiyacını büyük ölçüde karşılayacaktır. 190

Bu alanda yaşayanların büyük çoğunluğu, tüm kentte yaşayanlar gibi Zağnos Vadisi Kentsel Dönüşüm Projesi ne destek vermiştir. 3-KAMULAŞTIRMA SÜRECİ Trabzon Belediye Başkanlığı ve TOKİ arasında 27.09.

5 Kentsel dönüşüm uygulaması sonucunda Kentsel Dönüşüm Rantsal Dönüşüme Döndü şeklindeki imgelemelerden farklı bir uygulama ortaya konulmuş, Zağnos Vadisi rekreasyon alanı olarak planlanmış ve planlama eyleme dökülmüştür. TOKİ, Trabzon Belediyesi işbirliği ile kent içerisindeki gecekondu yapılaşması engellenmiş, Trabzon un tarih ve turizm kenti olarak algılanmasına katkı sağlanmıştır. Sonuç olarak; yıllardan beri Trabzon insanının düşlemiş olduğu bir dönüşüm projesi, Zağnos Vadisi içerisinde rant olgusu ön plana çıkarılmadan, tamamen insanların yaşamlarına, özlemlerine, estetik anlayışlarına hizmet etmek amacıyla ortaya koyulmuştur. Umarız ki, bundan sonra gerçekleştirilecek dönüşüm projeleri Vahşi Kapitalizmin Neo-Liberal politikalarından arınmış olarak hayata geçer. Bizler daha insanca ortamlarda yaşamlarımızı sürdürmek amacıyla bu örnek uygulamanın aşamaları katılımcıların anlayacağı biçimde bu sempozyumda (Adana Kent Sorunları Sempozyumunda) anlatılacaktır. ANKETLERDEN ELDE EDİLEN GENEL SONUÇLAR Vadide yaşayan mülk sahiplerinin büyük bir kısmı kamulaştırma bedeli talep etmektedir. Buna karşın mülklerine karşın konut talep edenlerin büyük çoğunluğu ise bölgeye yakın bir yerde yerleşmek istemektedirler. Eğer bölgeye yakın bir yer gösterilemeyecekse kamulaştırma bedelini talep etmişlerdir. Zağnos vadisinde oturan insanların çoğunun kiracı olduğu, ev sahiplerinin genelde bu bölgede oturmadıkları tespit edilmiştir. Yaşayanlar serbest meslek diyebileceğimiz marjinal sektörde faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu alanda yaşayanların büyük çoğunluğu, tüm kentte yaşayanlar gibi Zağnos Vadisi Kentsel Dönüşüm Projesi ne destek vermiştir. KAMULAŞTIRMA SÜRECİ Trabzon Belediyesi ve TOKİ elemanlarından oluşan bir komisyon oluşturulmuştur. Trabzon Belediye Başkanlığı ve TOKİ arasında tarihinde yapılan 1. protokol, tarihinde yapılan ek protokol, tarih ve 1905 sayı, tarih ve 2205 sayılı Belediye Başkanlığı olurları ile kamulaştırma süreci başlamıştır. Komisyon üyeleri ile Trabzon Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü personeli, kamulaştırma alanında bulunan parseller üzerinde incelemelerde bulunmuş, parsel bedelleri hakkında ön bilgi elde edilmiştir. Yine ön inceleme süreci içerisinde bina ve parsel röleveleri, cinsleri( Betonarme, yığma vb.) ve bina yaşları belirlenerek Bayındırlık birim fiyatları yardımıyla değerlendirme yapılmıştır. Trabzon Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü bünyesinde kamulaştırma işlemlerinin yürütülmesi için Zağnos Vadisi Kentsel Dönüşüm birimi kurulmuştur. İlgili parsel hissedarlarına ulaşabilmek için adres çalışmaları yapılmıştır. Adreslerine ulaşılan hissedarlara tebligatta bulunularak, kamulaştırma süreci hakkında bilgi verilmiştir. 191

Sonuç olarak; yıllardan beri Trabzon insanının düşlemiş olduğu bir dönüşüm projesi, Zağnos Vadisi içerisinde rant olgusu ön plana çıkarılmadan, tamamen insanların yaşamlarına, özlemlerine, estetik

6 Kentsel Dönüşüm Birimine gelip anlaşma sağlanan hissedarlar ile ( Kıymet takdiri noktasında) komisyon üyelerimiz ve hissedarlarca anlaşma tutanağı hazırlanmıştır. TOKİ ile iletişim kurulup tapu-tescil işlemleri yapılmıştır. Tahliye tebligatları yapılmıştır. Bina yıkım işleri gerçekleştirilmiştir. Anlaşma sağlanamayan hissedarlarla anlaşmazlık tutanakları imzalanmış ve mahkeme sürecinde kamulaştırma işlemleri sonuçlandırılmıştır. Trabzon kentinde tarihin bir parçası olan kale surlarının ortaya çıkarılmasında büyük yol alınmıştır. Kentin en önemli hava koridorlarından bir tanesi açılmış, hava kirliliği önlenmiş ve hava sirkülâsyonu sağlanmıştır. Kent estetiğine uygun, daha sağlıklı mekânlar oluşturulmuştur. Mevcut alandaki köhneleşmiş yapılaşmanın göstergesi olan binalar temizlendikten sonra, bölgede yoğunluk artırıcı yeni bir yapılaşmaya gidilmemiştir. Son yıllardaki Kentsel Dönüşüm Rantsal Dönüşüme Döndü şeklindeki imgelemelerden farklı bir uygulama ortaya konulmuş, Zağnos Vadisi rekreasyon alanı olarak planlanmış ve planlama eyleme dökülmüştür. TOKİ, Trabzon Belediyesi işbirliği ile kent içerisindeki gecekondu yapılaşması engellenmiş, Trabzon un tarih ve turizm kenti olarak algılanmasına katkı sağlanmıştır. SONUÇ OLARAK; Yıllardan beri Trabzon insanının düşlemiş olduğu bir dönüşüm projesi, Zağnos Vadisi içerisinde rant olgusu ön plana çıkarılmadan, tamamen insanların yaşamlarına, özlemlerine, estetik anlayışlarına hizmet etmek amacıyla ortaya koyulmuştur. Ve umarız ki, bundan sonra gerçekleştirilecek dönüşüm projeleri Vahşi Kapitalizmin Neo- Liberal politikalarından arınmış olarak hayata geçer. Ve bizler daha insanca ortamlarda yaşamlarımızı sürdürürüz. 192

Anlaşma sağlanamayan hissedarlarla anlaşmazlık tutanakları imzalanmış ve mahkeme sürecinde kamulaştırma işlemleri sonuçlandırılmıştır.

Benzer belgeler

ADANA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJELERİ

ADANA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJELERİ ADANA KENT SORUNLARI SEMPOZYUMU / 16 2008 BU BİR TMMOB YAYINIDIR TMMOB, bu makaledeki ifadelerden, fikirlerden, toplantıda çıkan sonuçlardan ve basım hatalarından sorumlu değildir. ADANA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ