Çeşitli Bağlantı Elemanları ile Üretilen L Tipi Demonte Mobilya Köşe Birleştirmelerinin Moment Kapasitesi



Benzer belgeler
Farklı Birleştirme Teknikleri ve Değişik Kalınlıklardaki Levhalarla Üretilmiş Kutu-Tipi Mobilya Köşe Birleştirmelerinin Moment Taşıma Kapasitesi

L- Tipi Mobilya Köşe Birleştirmelerde Malzeme Çeşidi ve Birleştirme Tekniğinin Moment Taşıma Kapasitesine Etkisi

Dekorasyon Programı, 03500, Afyon, TÜRKİYE

Mobilya köşe birleştirmelerinde demonte tipi bağlantı elemanlarının moment kapasitesine etkileri

Ahşap ve Plastik Kavelalı Kutu Mobilya Köşe Birleştirmelerinin Moment Kapasitelerinin Karşılaştırılması

Comparison of Some Physical and Mechanical Properties of Polyvinil Cloride (Pvc) Panels As An Alternative toconventional Case Furniture Materials

Çeşitli Masif ve Kompozit Ağaç Malzemelerin Bazı Fiziksel ve Mekanik Özelliklerinin Belirlenmesi

KUTU KONSTRÜKSİYONLU MOBİLYADA DİŞLİ KÖŞE BİRLEŞTİRMELERİN EĞİLME DİRENCİ ÖZET

KABİN TİPİ DEMONTE MOBİLYA KÖŞE BİRLEŞTİRMELERİNDE DELGİ PLANLARININ MOMENT DEĞERİNE ETKİLERİ

Alternatif Panel Mobilya Malzemesi Olarak Polivinil Klorür (Pvc) Levhalardan Üretilmiş Kutu Mobilya Köşe Birleştirmelerinin Moment Kapasiteleri

Mobilyada MDF Profillerden Üretilen Çerçevelerin Dirençleri Üzerine Birleştirme Yöntemlerinin Etkisi

Masif Ağaç ve Plastik Kavela ile Birleştirilmiş H-Tipi Kutu Mobilya Birleştirmelerinin Kesme Kuvveti Kapasitelerinin Karşılaştırılması

MONTAJA HAZIR MOBİLYA BİRLEŞTİRMELERİNİN PERFORMANSLARI. Ergün GÜNTEKİN

Kabin Tipi Demonte Mobilyalarda Birleştirmelerin Eğilme Momenti Üzerine Kavela ve Minifiksin Etkisi

KENARLARI MASİFLİ VE MASİFSİZ MDF LEVHALARINDA KAVELA ÇAPLARININ ÇEKME DİRENCİNE ETKİLERİ

Lood Carrying Capacity of Corner Joint Case Furnutire on the Melamine-Faced Chipboard Construction

BAZI MASİF VE KOMPOZİT AĞAÇ MALZEMELERİN KAVELA TUTMA PERFORMANSLARININ BELİRLENMESİ

AHŞAP ESASLI LEVHALARDAN ÜRETİLMİŞ KUTU MOBİLYA L- TİPİ KÖŞE BİRLEŞTİRMELERDE BİRLEŞTİRME TEKNİĞİNİN MOMENT TAŞIMA KAPASİTESİNE ETKİLERİ.

Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A, Sayı: 1, Yıl: 2005, ISSN: , Sayfa:

Sarıçam dan Üretilen Masif Panellerin Bazı Özellikleri

METAL BİRLEŞTİRME ELEMANI VE KAVELALI BİRLEŞTİRME KULLANILARAK ELDE EDİLEN MASİF SANDALYE İSKELETLERİNİN YORULMA PERFORMANSLARININ BELİRLENMESİ

Bazı Lamine Ağaç Malzemelerden Hazırlanmış T-Tipi Birleştirme Elemanlarının Çekme Kuvveti Performanslarının Belirlenmesi

KUTU MOBİLYADA ARKALIK PANELİNİN MOBİLYANIN MUKAVEMET VE KARARLILIK PERFORMANSINA ETKİLERİNİN BELİRLENMESİ. Hüseyin YEŞİL

Ekrem DENİZ YÜKSEK LİSANS TEZİ

KAVELALI MOBİLYA KÖŞE BİRLEŞTİRMELERİNİN SONLU ELEMANLAR ANALİZİ. Ergün Güntekin FINITE ELEMENT ANALYSIS OF DOWELED FURNITURE CORNER JOINTS

MOBİLYA KÖŞE BİRLEŞTİRMELERİNDE KULLANILAN FARKLI BİRLEŞTİRME ELEMANLARININ DİYAGONAL ÇEKME DİRENCİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI

AĞAÇ LEVHALARDAN YAPILAN VİDALI BİRLEŞTİRMELİ RAFLARIN YÜZEYE DİK (LATERAL) YÜK TAŞIMA PERFORMANSLARI

KAMA DİŞLİ GÖNYEBURUN KÖŞE BİRLEŞTİRMELERDE AĞAÇ TÜRÜ VE DİŞ TİPİNİN DİYAGONAL BASMA DİRENCİNE ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Farklı Ağaç Malzemelerde Çekme Yönü Ve Tutkal Çeşidinin Kavela Çekme Direncine Etkilerinin Belirlenmesi

YABANCI ÇITALI KUTU KONSTRÜKSİYONDA LEVHA VE TUTKAL ÇEŞİDİNİN DİYAGONAL BASINÇ VE ÇEKME DİRENCİNE ETKİLERİ

PETEK DOLGULU LEVHALAR ve FARKLI YAPIM TEKNİKLERİ İLE ÜRETİLMİŞ L TİPİ MOBİLYA KÖŞE BİRLEŞTİRMELERİN MOMENT TAŞIMA KAPASİTELERİ

Hasan EFE*, Ali KASAL**, Taner DİZEL*

Bazı Ağaç Malzemelerin Vida Tutma Mukavemetlerinin Belirlenmesi

Ankara Mobilyacılar Sitesinde Üretilen Mobilyaların Kalite ve Performanslarının Belirlenmesi

Tek ve Çift Zıvanalı Ahşap Doğrama Köşe Birleştirmelerinde Diyagonal Çekme Performansının Belirlenmesi

MOBİLYA ÜRETİMİNDE KULLANILAN TİCARİ MDF LEVHALARIN ÖZELLİKLERİ

FARKLI ÖLÇÜLERDE KÖŞE DESTEK ELEMANI KULLANILMIŞ T-TİPİ KAVELALI MOBİLYA BİRLEŞTİRMELERİNİN MOMENT VE KESME KUVVETİ TAŞIMA KAPASİTELERİ

Montaja Hazır Koltuk İskeletlerinin Mukavemetinin Sonlu Elemanlar Analizi ile Belirlenmesi

Sandalye çerçevelerinin sonlu elemanlar analizi. Finite element modeling of chair frames. Tuğba Yılmaz a,*, Ergün Güntekin a

Ahşap Boy Birleştirmelerde Farklı Bağlantı Tekniklerinin Çekme Mukavemetlerinin Karşılaştırılması

T-Tipi Mobilya Birleştirmelerinde Çeşitli Birleştirme Yöntemlerinin Çekme Mukavemetine Etkileri

Masif ve Lamine Ağaç Malzemelerin (LAM) Alyan Vida Tutma Mukavemeti

Tablalı Mobilyada Köşe Birleştirme İşlemlerinin Diyagonal Basınç ve Çekme Dirençlerine Etkisi

T-Tipi Mobilya Birleştirmelerinde Ağaç Türü ve Birleştirme Yönteminin Moment Taşıma Kapasitesi ve Elastikiyet Üzerindeki Etkileri

TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR

T-Tipi Mobilya Birleştirmelerinde Ağaç Türü, Tutkal Çeşidi ve Zıvana Ölçülerinin Çekme Kuvveti Kapasitesine Etkileri

SERT LİF LEVHALARIN FİZİKSEL VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNE SICAKLIK VE BASINCIN ETKİSİ

YONGA LEVHA İLE BİRLEŞTİRİLEN KENAR MASİFİNİN YAPIŞMA DİRENCİNE KULLANILAN TUTKALIN ETKİSİ

ÇEŞİTLİ ÖLÇÜLERDE ZIVANA KULLANILMIŞ T-TİPİ MOBİLYA BİRLEŞTİRMELERİNİN MEKANİK DAVRANIŞ ÖZELLİKLERİNİN SONLU ELEMANLAR ANALİZİ İLE BELİRLENMESİ

AĞAÇİŞLERİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI KUTU MOBİLYALARDA SABİT VE HAREKETLİ RAFLARIN SEHİM (YER DEĞİŞTİRME) ÖZELLİKLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ

TÜRKİYE'DE ÜRETİLEN ÇEŞİTLİ TİPLERDEKİ AHŞAP EV SANDALYELERİNİN PERFORMANSLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

AHŞAP ÇATI MAKASLARININ DÜĞÜM NOKTALARINDA ÖN AHŞAP UZUNLUĞUN DENEYSEL YÖNTEMLE TAYİNİ

Kereste ile ilgili yürürlükteki Standardlar

Artvin Coruh University Orman Fakültesi Dergisi. Journal of Forestry Faculty ISSN: , e-issn: X

ORMAN ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LABORATUARLARINDA YAPILABİLEN ANALİZ VE TESTLER ORMAN ÜRÜNLERİ KİMYASI VE TEKNOLOJİSİ ANABİLİM DALI

BARTIN ÜNİVERSİTESİ ORMAN ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI

Zıvanalı Ahşap Doğrama Köşe Birleştirmelerinin Diyagonal Basınç Performansının Belirlenmesi

Kavisli Lamine Ahşap Elemanların Diyagonal Çekme Dirençlerinin Belirlenmesi. Determination of the Diagonal Tensile Strength of Curved Laminated Wood

ÜRÜN BİLGİ FORMU (EK-4) Sıra No:

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

EĞİLME MOMENTİNE MARUZ ÇERÇEVE KONSTRÜKSİYONLU L TİPİ KÖŞE BİRLEŞTİRMELERİN PERFORMANSLARININ İNCELENMESİ

2. Amaç: Çekme testi yapılarak malzemenin elastiklik modülünün bulunması

L tipi köşe birleştirmelerinde epoksi reçinesinin eğilme moment üzerine etkisi

Vakumlu Membran Preste Üretilmiş Ahşap Lamine Elemanların Yapışma Performanslarının Belirlenmesi

DÜZCE İLİNDE 1999 YILINDAKİ DEPREMLERDE YIKILAN BETONARME BİNALARDA KULLANILAN BETONUN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Derin Çekme İşlemi Üzerine Kalıp Geometrisinin Etkisinin Sonlu Elemanlar Analizi

KUMAŞLARDA YIRTILMA MUKAVEMETİ TEST YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ DERGİSİ R E\TEW OF THE FACULTY O F FORESTRY,

İYC MADENCİLİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. NE AİT MUĞLA - FETHİYE YÖRESİ BEJ TÜRÜ KİREÇTAŞININ FİZİKO-MEKANİK ANALİZ RAPORU

AHŞAP PENCERE KANATLARINDA BİRLEŞİM YERLERİ MEKANİK ÖZELLİKLERİ

THE EFFECTS OF CUTTING SECTION TO THE HOLDING STRENGTH OF SCREW NUT ON DIFFERENT WOOD MATERIALS. Hasan EFE*, Selçuk DEMİRCİ

OKALİPTÜS (E. camaldulensis) AĞACININ FARKLI YÜKSEKLİKLERİNDEN ALINAN TOMRUKLARDAN ÜRETİLMİŞ KONTRPLAKLARIN BAZI MEKANİK ÖZELLİKLERİ

Mobilyada MDF Profillerden Üretilen Çerçevelerin Dirençleri Üzerine Bazı Faktörlerin Etkisi

Farklı Kalınlıklarda Üretilmiş Yonga Levhaların Bazı Teknolojik Özellikleri

Bazı Ahşap Esaslı Levhalarda Kaplama Yapışma Direncinin Belirlenmesi

Master Panel 1000 WT Cephe

DÖRTGEN DELİKLİ KOMPOZİT LEVHALARDA ELASTO- PLASTİK GERİLME ANALİZİ

ELYAF TAKVİYELİ KOMPOZİT MALZEMELER İÇİN MİKROMEKANİK ESASLI KIRIM KISTASI EMRE FIRLAR KAAN BİLGE MELİH PAPİLA 0º 90º 90º 0º


Evaluation of Wooden Construction Element Production in Turkey

AHŞAP OTURMA ELEMANLARININ MUKAVEMET ANALİZİNDE SONLU ELEMANLAR METODUNUN UYGULANMASI

Vakumlu ve Klasik Kurutma Yöntemlerinin Ahşap Malzemenin Bazı Fiziksel ve Mekanik Özelliklerine Etkisinin Belirlenmesi

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

Orman Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı. Üzümün depo döneminde dayanıklılığının araştırılması SSCB Bilimler

AHŞAP KAPILAR Öğr. Grv. Mustafa KAVAL

Yapay Eskitmenin Bazı Odun Esaslı Levhaların Fiziksel Özelliklerine Etkisi *

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ

BURSA TEKNĠK ÜNĠVERSĠTESĠ DOĞA BĠLĠMLERĠ, MĠMARLIK VE MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MAKĠNE MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ

BÖLÜM-2 ÇELİK YAPILARDA BİRLEŞİM ARAÇLARI

TÜRKİYE AHŞAP ESASLI LEVHA SEKTORÜNÜN PROJEKSİYONU VE EKONOMİDEKİ DURUMU

MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1

Master Panel 900 CS Soğuk Hava Deposu

MAÇKA-ÇATAK BÖLGESİ ANADOLU KESTANESİ (Castanea sativa Mill.) ODUNUNUN BAZI MEKANİK ÖZELLİKLERİ

= σ ε = Elastiklik sınırı: Elastik şekil değişiminin görüldüğü en yüksek gerilme değerine denir.

KILAVUZ. Perçin Makineleri KILAVUZ

C6 Mugla White

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ

Master Panel 1000 W Cephe

Transkript:

Kastamonu Üni., Orman Fakültesi Dergisi, 2011, 11 (2): 138-145 Çeşitli Bağlantı Elemanları ile Üretilen L Tipi Demonte Mobilya Köşe Birleştirmelerinin Moment Kapasitesi *Selçuk DEMİRCİ 1, Hasan EFE 2, Ali KASAL 3, H.Özgür İMİRZİ 2, Ertan ÖZEN 3 1 E. Ü. Ege Meslek Yüksekokulu Mobilya ve Dekorasyon Programı 35100 Bornova/İZMİR 2 G. Ü. Teknik Eğitim Fakültesi Mobilya ve Dekorasyon Bölümü, Beşevler/ANKARA 3 M. Ü. Teknoloji Fakültesi Ağaçişleri Endüstri Mühendisliği Bölümü Kötekli/MUĞLA *Sorumlu yazar: selcuk.demirci@ege.edu.tr Geliş Tarihi:02.02.2011 Özet Bu çalışmada, kutu konstrüksiyonlu demonte (montaja hazır) mobilyada, L tipi köşe birleştirmelerin moment kapasitesi değerleri araştırılmıştır. Denemelerde malzeme çeşidi olarak 18 mm kalınlıklarında; yonga levha (YL), orta yoğunlukta lif levha (MDF), okume kontrplak (OKP) ve yönlendirilmiş yonga levha (OSB) tercih edilmiştir. Bağlantı elemanı olarak minifix+kavela, pimli bağlantı elemanı+kavela ve trapez+kavela olmak üzere üç farklı birleştirme çeşidi kullanılmıştır. Hazırlanan 60 adet deney örneğine Üniversal test cihazında diyagonal basınç deneyi uygulanmıştır. Deney sonuçlarına göre, en yüksek moment kapasitesi okume kontrplakta trapez+kavelalı birleştirmelerde elde edilirken, en düşük moment kapasitesi ise minifiks+kavela ile birleştirilmiş yonga levhalarda elde edilmiştir. Sonuç olarak kutu konstrüksiyonlu demonte mobilya üretiminde, malzeme olarak okume kontrplak, bağlantı elemanı olarak da trapez+kavelalı birleştirme kullanılarak ürünün performansı artırılabilir. Anahtar Kelimeler: Kutu konstrüksiyon, köşe birleştirme, minifiks, pimli bağlantı elemanı, kavela. The Moment Capacity of Disassembled L Type Furniture Corner Joints Produced with Various Connection Elements Abstract This study contains the research of the values of moment capacitiy of the L type corner joints in ready to assemble (RTA) furniture with case construction. In the experiments, 18 mm thickness range of materials, particleboard (PB), medium density fiberboard (MDF), okume plywood (OP), and oriented strand board (OSB) are preferred. Three different types of fasteners (minifix+dowel, dowel pincoupler+dowel, trapezoidal+dowel) were used. Diagonal compression test was applied to 60 specimens prepared with universal testing machine. According to the results of the tests, the highest moment capacity was obtained on the plywood okume trapezoidal+dowel joints, while the lowest moment capacity was obtained on the minifix+dowel combined with particleboards. As a result, the product s performance can be increased in producing disassembled furniture with case construction by using plywood okume as a material and trapezoidal+dowel as a fastener. Key words: Box construction, corner joint, minifix, pin coupler, dowel. Giriş Ahşap ve ahşap esaslı malzemeler, mobilya olgusu ve mobilya konstrüksiyon tasarımının önemli bir bileşenini oluşturmaktadır. Mobilya üretiminde malzemelerin, fiziksel ve mekaniksel etkilere karşı davranış biçimlerinin önceden bilinmesi, tasarımcı, üretici ve kullanıcılara teknik, estetik ve ekonomik yararlar sağlamaktadır. Gerek tasarım gerekse buna dayalı bilimsel çalışmalarda; malzemenin fiziksel ve mekanik özellikleri ile birleştirmelerinin dirençlerine ait veriler kullanılmaktadır (Efe, 1994). Efe (1998), kutu konstrüksiyonlu mobilyalarda geniş kullanım alanı bulunan çekme ve basma yükleri altındaki kavelalı köşe birleştirmelerin eğilme direncini etkileyen faktörler ile birim alanda uygulanacak kavela sayısının belirlenmesinin önemli olduğunu belirtmiştir. Deney sonuçlarına göre lif levhaların, yonga levhalara, 8 mm çaplı kavelaların, 10 mm çaplı kavelalara üstünlük sağladığı, yonga levhalarda yivli yüzeyli, lif levhalarda ise 138

Kastamonu Üni., Orman Fakültesi Dergisi, 2011, 11 (2): 138-145 düz yüzeyli kavelaların daha başarılı bulunduğunu, kavela adedindeki artışın, çekme direncinde artışa, basma direncinde ise azalmaya sebep olduğunu belirtmiştir. Efe (1999), kutu konstrüksiyonlu mobilyalarda geniş kullanım alanı bulunan çekme ve basma yükleri altındaki yabancı çıtalı ve trapez bağlantı elemanlı 150 x 150 x 18 mm ölçülerindeki yonga levha ve lif levhalar (MDF) ile oluşturulan L tipi köşe birleştirme deney elemanlarının dirençlerini belirlemiştir. Deney sonuçlarına göre lif levhaların, yonga levhalara, demonte birleştirmelerin ise sabit birleştirmelere üstünlük sağladığını belirtmiştir. Efe ve Kasal (2000a), kutu konstrüksiyonlu mobilya üretiminde kullanılan köşe birleştirmelerden; tutkallı (sabit) ve tutkalsız (demonte) birleştirmelerin mukavemet özelliklerini araştırmışlardır. Deney sonuçlarına göre lif levhaların yonga levhalara, tutkalsız birleştirmelerin tutkallı birleştirmelere üstünlük sağladığı belirtilmiştir. Efe ve Kasal (2000b), tabla tipi mobilya üretiminde kullanılan köşe birleştirmelerden; seçilmiş bazı tutkallı (sabit) ve tutkalsız (demonte) birleştirmelerin eğilme direnç özelliklerini araştırmışlardır. Deney sonuçlarına göre lif levhaların, yonga levhalara, tutkalsız birleştirmelerin, tutkallı birleştirmelere üstünlük sağladığını, deneylerde en iyi sonucun tutkalsız multifiksli köşe birleştirmelerin verdiğini, ikinci sırayı ise tutkalsız minifiksli köşe birleştirmelerin aldığını bildirmişlerdir. Efe ve ark. (2003a), ağaç malzeme ve odun esaslı levhalardan hazırlanmış örnekler üzerinde kutu tipi mobilya lambalı kinişli köşe birleştirmelerin eğilme moment direnci özelliklerini araştırmışlardır. Deneyler sonucunda, en yüksek eğilme direncinin okume kontrplakta, en düşük eğilme direnci değerlerinin ise sırasıyla masif çam ve kavakta elde edildiğini belirtmişlerdir. Efe ve ark. (2003b) tabla tipi vidalı (tutkalsız) ve tutkallı vidalı mobilya köşe birleştirmelerinin eğilme moment dirençlerini araştırmışlardır. Deneyler sonucunda; tutkalsız birleştirmelerin tutkallı birleştirmelerden, lif levhaların yonga levhalardan, 4x50 mm vidaların 5x60 mm vidalardan daha iyi sonuç verdiğini bildirmişlerdir. Eren e göre (1999), kutu mobilyalarda kullanılan birleştirme teknikleri ve bağlayıcıların testlerini yapmış, testi sonuçlarına göre; köşe birleştirmelerdeki kırılma mukavemetinin hem levha yüzeyine dik çekme (IB) hem de eğilme direnci (MOR) özelliklerinde yaklaşık karekök oranında artış olduğunu, kenar çekme testleri sonuçlarına göre; kenar ölçüsü ve yuva çapının hem lif levha hem de yonga levhada çekme direnci üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koyduğunu, vida ile tutkal kullanımının çekme direncini, hem MDF hem de yonga levha panellerinde birleştirmelerin performansının bağlayıcıların fiyatlarına bağlı olmadığını, birçok durumda düşük maliyetli bağlayıcıların daha iyi sonuçlar verdiğini belirtmiştir. Güntekin (1996), kutuların sağlamlıkları, birleştirmelerin dirençleri ve boşluklu yonga levhaların bazı fiziksel ve mekaniksel özelliklerini araştırmış, sonuçlara göre; boşluklu yonga levhaların dirençleri (katılık ve sertlik), yonga levhalardan daha yüksek çıkmıştır. Boşluklu yonga levhaları ile birleştirilen masif konstrüksiyonlu kutu mobilya uygulamaları için kavelalı birleştirmelerin uygun olduğunu belirtmiştir. Nicholls ve Crisan (2002) kutu konstrüksiyonlu kavelalı ve minifiks tipi bağlantı elemanlı köşe birleştirmelerdeki gerilmeleri ve zorları sonlu elemanlar metoduyla analiz etmiş, sonuçta, katı modellerde oluşan gerilme konsantrasyon alanlarının, gerçek birleştirmelerdeki gibi geliştiğini gözlemlemişler ve köşe birleştirmelerdeki gerilme dağılımlarını doğru olarak tahmin edebilmişlerdir. Cai ve Wang (1993), kutu konstrüksiyonlu kavelalı köşe birleştirmelerin mukavemetinin, kullanılan kavela sayısını artırmak suretiyle % 5 15 arasında arttırılabileceğini bildirmişlerdir. Ho ve Eckelman (1994), kutu mobilyalarda birleştirmelerin ve bağlayıcıların dirençlerinin performans testleri ile değerlendirilmesi adlı çalışmada; sac metal vidaları ile birleştirilen kutularda, vida çapı, boyu ve pozisyonlarının değerlendirmeleri yapılmıştır. 139

Kastamonu Üni., Orman Fakültesi Dergisi, 2011, 11 (2): 138-145 Zhang ve Eckelman (1993a), yonga levhalar üzerinde tek kavelalı kutu konstrüksiyonlu köşe birleştirme elemanlarına yaptıkları basma ve çekme deneylerinde, kavela çapı ve kavela boyu arttıkça direncinde arttığını tespit etmişlerdir. Zhang ve Eckelman (1993b), yonga levhalarda farklı sayıda kavela kullanılarak yapılan kutu konstrüksiyonlu köşe birleştirmeler için, çekme ve basma deneylerinde numune genişliklerini ve kavelalar arası mesafeleri değiştirmişlerdir. Çalışmanın sonuçlarına göre, iki kavela arası mesafenin 7,5 cm olması halinde en yüksek dirence ulaşılacağı bildirilmiştir. Norvydas ve Papreckis (2001), yonga levhadan yapılmış, kutu konstrüksiyonlu tek kavelalı köşe birleştirmelerin moment kapasitelerini test etmişlerdir. Değişik çaplardaki kavelalar ve farklı kalınlıklardaki yonga levhalar ile yaptıkları testlerin sonucunda; köşe birleştirmelerin direncinin kavela çapı ile doğru orantılı olarak arttığını vurgulamışlar ve farklı kalınlıklar için optimum kavela çaplarını belirlemişlerdir. Özçiftçi ve ark. (1996) Yonga Levhadan Hazırlanmış Kutu Konstrüksiyonlu Köşe Birleştirmelerinin Basınç Yükü Altındaki Mukavemet Özellikleri ni araştırmış, sonuçta en mukavemetli birleştirmenin kavelalı birleştirme, en dirençsiz birleştirmenin ise lambalı kinişli birleştirme olduğunu bildirmişlerdir. Bu çalışmada; ahşap esaslı levhalardan [yonga levha (YL), orta yoğunlukta lif levha (MDF), okume kontrplak (OKP) ve yönlendirilmiş yonga levha (OSB)] hazırlanan L tipi demonte mobilya köşe birleştirmelerde, birleştirme elemanı olarak kullanılan minifiks+kavela, pimli bağlantı elemanı+kavela ve trapez+kavelanın diyagonal basınç direnci altında moment taşıma d kapasitelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Sonuç olarak; hangi malzemenin nerede kullanılacağı ve hangi bağlantı tekniğinin hangi malzeme üzerinde uygulanacağı, bu teknolojik araştırmadan elde edilecek, sayısal verilerle, daha güvenli olarak belirlenebilecektir. Böylece mobilya endüstrisinde teknik, estetik ve ekonomik yararlar sağlanacaktır. Materyal ve Metot Malzeme ve bağlantı elemanı Denemelerde ahşap esaslı malzeme olarak, 18 mm kalınlığında, yonga levha (YL), orta yoğunlukta lif levha (MDF) ve okume kontrplak (OKP) ve yönlendirilmiş levha (OSB) kullanılmıştır. Bu malzemeler Ankara Sitelerde faaliyet gösteren orman ürünleri satıcılarından rastgele seçim yöntemi ile temin edilmiştir. Bağlantı elemanı olarak 8 mm çapında 36 mm uzunluğunda kayın ahşap kavela sabit olmak üzere, minifiks, pimli bağlantı elemanı ve trapez bağlantı elemanları kullanılmıştır. Deney örneklerinin hazırlanması Her bir deney örneği A ve B olmak üzere iki elemandan oluşmaktadır. A elemanı 18 mm kalınlığında (a), 200 mm genişliğinde (b), 320 mm uzunluğunda (c), B elemanı ise; 18 mm kalınlığında, 182 mm genişliğinde (d), 320 mm uzunluğunda (c) hazırlanmıştır. Hazırlanan deney örneği Şekil 1 de gösterilmiştir. Hazırlanan bu deney örneklerinin rutubet ve yoğunlukları TS 2471 ve TS 2472 deki esaslara göre belirlenmiştir. Şekil 1. Denemelerde kullanılan deney örneğinin görüntüsü Deney örneklerinin kenarlarına açılan kavela deliği merkezleri, parça kesitinin kenarlarından genişlik yönünde 32 mm içeride, bağlantı elemanı deliği merkezleri ise; 64 mm içerde olacak şekilde simetrik ve tam ortadan, kalınlık yönünde ise tam orta ekseninde olacak şekilde ayarlanmıştır. Örneklere açılan kavela delik merkezleri Şekil 2 de, bağlantı elemanları için açılan deliklerin merkezleri ise Şekil 3 de verilmiştir. 140

Şekil 2. Deney örneklerinin kavela delik merkezleri [ölçüler mm] Şekil 3. Deney örneklerinin bağlantı delik merkezleri [ölçüler mm] Deneylerde, 4 ahşap esaslı malzeme (YL, MDF, OKP, OSB), 3 birleştirme tekniği (minifiks+kavela, pimli bağlantı elemanı (P.B.E)+kavela, trapez+kavela) ve 5 adet tekerrür olacak şekilde toplam 60 adet (4 x 3 x 5 = 60) deney örneği hazırlanmıştır. Deneylerde kullanılan deneme deseni Tablo 1 de verilmiştir. Tablo 1. Deneylerde kullanılan deneme deseni Deney Yöntemi Levha Levha Konstrüksiyon (Bağlantı türü) Türü Kalınlığı Minifix+kavela P.B.E+kavela Trapez+kavela YL 18 5 5 5 Diyagonal Basınç MDF 18 5 5 5 OKP 18 5 5 5 OSB 18 5 5 5 Toplam 60 Adet Deneylerin yapılışı Deneyler Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi, Mobilya ve Dekorasyon Eğitimi Bölümü ndeki Üniversal Test Cihazında yapılmıştır. Yükleme hızı uygulama süresinin 30 ile 60 sn arasında olabilmesi için 2 mm/dk yol alacak şekilde ayarlanmıştır. Diyagonal basınç deneyleri düzeneği Şekil 4 de gösterilmiştir. Şekil 4. Diyagonal basınç deney düzeneği ve yük uygulama noktası 141

Diyagonal basınç deneyi sonucunda malzemelerin moment kapasiteleri; M = F L ( Nm) eşitliğinden hesaplanmıştır. Burada: M b F maxb (N) L b b max b : Moment (Nm) : Kırılma anındaki maksimum kuvvet : Moment kolu (mm) Verilerin değerlendirilmesi b L tipi demonte mobilya köşe birleştirmelerde, malzeme çeşidi ve birleştirme tipinin moment kapasitesine etkilerini belirlemek amacıyla çoklu varyans analizi yapılmıştır. Gruplar arasındaki farklılığın önemli çıkması halinde her bir faktöre kendi içinde LSD testi uygulanmıştır. Bulgular Diyagonal basınç deneylerine tabi tutulan örneklerin test anındaki rutubet oranları ve hava kurusu yoğunlukları Tablo 2 de verilmiştir. Tablo 2. Çalışmada kullanılan deney örneklerinin test anındaki rutubet oranları ve hava kurusu yoğunlukları Rutubet oranı Hava kurusu yoğunluğu Malzeme Çeşidi (%) (gr/cm 3 ) YL 7.8 0.65 MDF 7.2 0.67 OKP 8.9 0.59 OSB 7.8 0.60 Diyagonal basınç deneyleri sonucunda elde edilen moment kapasitesi değerleri Tablo 3 te, varyans analizi sonuçları ise; Tablo 4 te verilmiştir. Tablo 3. Diyagonal basınç deneyi sonucunda elde edilen moment kapasitesi değerleri (Nm) Levha Moment (Nm) Malzeme V Kalınlığı Birleştirme Tipi Çeşidi Ortalama Min. Max. (%) (mm) Minifiks+Kavela 16.34 14.67 19.45 11.37 YL 18 P.B.E+Kavela 15.92 14.67 17.25 6.28 Trapez +Kavela 30.58 29.01 31.17 2.92 Minifiks+Kavela 25.28 22.52 28.44 8.80 MDF 18 P.B.E+Kavela 25.71 24.34 28.44 6.64 Trapez +Kavela 33.49 32.08 34.81 3.49 Minifiks+Kavela 55.72 50.96 58.93 5.42 OKP 18 P.B.E+Kavela 55.33 51.87 61.20 700 Trapez +Kavela 58.47 55.17 62.45 4.81 Minifiks+Kavela 20.27 18.43 22.07 7.46 OSB 16 P.B.E+Kavela 19.18 16.61 20.36 7.95 Trapez +Kavela 27.23 25.71 29.80 5.79 P.B.E: pimli bağlantı elemanı V: Varyasyon katsayısı 142

Tablo 4. Moment taşıma kapasitesine ilişkin varyans analizi sonuçları Varyans Kaynakları Serbestlik Derecesi Kareler Toplamı Kareler Ortalaması F Değeri p < 0.05 Malzeme Çeşidi (A) 3 12496.068 4165.356 932.3291 0.0000 Birleştirme Tipi (B) 2 903.509 451.754 101.1159 0.0000 A x B 6 227.087 37.848 8.4714 0.0000 Hata 48 214.449 4.468 Toplam 59 13841.112 Malzeme çeşidi, birleştirme tipi ve malzeme çeşidi- birleştirme tipi etkileşimlerinin L tipi demonte mobilya köşe birleştirmelerinin diyagonal basınç deneyi sonucunda elde edilen moment kapasitesi değerleri üzerindeki etkileri istatistiksel anlamda önemli bulunmuştur (p<%5). Malzeme çeşidinin, moment kapasitesi etkilerine ait karşılaştırma sonuçları Tablo 5 te verilmiştir. Tablo 5. Malzeme çeşidine göre moment kapasitesi karşılaştırma sonuçları Malzeme Çeşidi Moment (Nm) X HG YL 20.94 C MDF 28.16 B OKP 56.51 A OSB 22.23 C LSD ± 1.544 X: Aritmetik Ortalama HG : Homojenlik grubu MDF deney örnekleri YL deney örneklerine göre % 28 daha başarılıdır. OKP deney örnekleri ise MDF deney örneklerine göre % 50, OSB deney örneklerine göre % 60 daha başarılı olduğu belirlenmiştir. Birleştirme tipinin, moment kapasitesi etkilerine ait ortalamaların 1.338 LSD değerine göre karşılaştırma sonuçları Tablo 6 da gösterilmiştir. Tablo 6. Birleştirme tipine göre moment kapasitesi karşılaştırma sonuçları Birleştirme Tipi Moment (Nm) X HG Minifiks +Kavela 29.40 B Pimli bağlantı elemanı+kavela 29.03 B Trapez + Kavela 37.44 A LSD± 1.338 Birleştirme tekniğine göre; Trapez+Kavela ile üretilen deney örnekleri daha başarılı olmakla birlikte, pimli bağlantı elemanı+kavela ile hazırlanan örneklere göre % 21.1 daha iyi sonuç vermiştir. Minifiks+Kavelalı deney örneklerine göre ise bu oran % 21 dir. Sonuç olarak trapez+kavela ile birleştirilen deney örnekleri daha başarılı sonuç elde edilmiştir. Malzeme çeşidi birleştirme tipi ikili etkileşiminin, birleştirmelerin moment kapasitesi etkilerine ait ortalamaların karşılaştırma sonuçları Tablo 7 de verilmiştir. 143

Tablo 7. Malzeme çeşidi- birleştirme tipi ikili etkileşimine göre moment kapasitesi karşılaştırma sonuçları Moment (Nm) Malzeme Birleştirme Tipi Çeşidi Minifiks+Kavela P.B.E+Kavela Trapez+Kavela X HG X HG X HG YL 16.33 G 15.92 G 30.58 D MDF 25.28 E 25.71 E 33.49 C OKP 55.72 B 55.33 B 58.47 A OSB 20.27 F 19.18 F 27.23 E LSD ± 2.675 Tartışma, Sonuç ve Öneriler Kutu mobilya L tipi köşe birleştirmelerin diyagonal basınç deneyleri sonucuna göre; MDF ile üretilen deney örnekleri YL ile üretilen örneklere göre %28 daha başarılıdır. OKP ile üretilen deney örnekleri ise MDF ile üretilen örneklere göre %50 daha başarılıdır. OKP ile üretilen deney örnekleri ise OSB ile üretilen örneklere göre % 60 daha başarılıdır. Birleştirme tekniğine göre; Trapez+Kavela ile üretilen deney örnekleri daha başarılı olmakla birlikte, Kavela+Pimli bağlantı elemanı ile hazırlanan örneklere göre %21.1 daha iyi sonuç vermiştir. Kavela+Minifiks ile deney örneklerine göre ise bu oran %21 dir. Sonuç olarak kavela+trapez ile birleştirilen deneyler daha başarılı sonuç elde edilmiştir. Malzeme çeşidi ve birleştirme tipi ikili etkileşiminde en yüksek moment Kavela+Trapez ile birleştirilmiş OKP ve MDF levhalarda olmakla birlikte, Kavela+Pimli bağlantı elemanı ile birleştirilmiş OSB ve YL deney örneklerinde ise en düşük moment değeri elde edilmiştir. Birleştirme elemanı olarak diğer kriterler aynı kalmak kaydıyla trapez+kavela kullanımı tercih edilmelidir. Moment kapasitesinin önemli olduğu birleştirmelerde ağaç malzeme olarak OKP, bağlantı elamanı olarak da trapez+kavela tercih edilmelidir. Bu sonuçlara göre; kutu konstrüksiyonlu mobilya tasarımında, malzeme açısından ekonomik kriterler de dikkate alınarak malzeme tercihi, OKP, MDF ve YL şeklinde yapılmalıdır. Tasarımda; dayanıklılık, zamandan tasarruf, işçilik ve ekonomiklik söz konusu ise bağlantı elemanlarından trapez, estetiklik ve zariflik aranıyorsa minifiks veya pimli bağlantı elemanı kullanılmalıdır. Kaynaklar Efe, H., 1994. Modern Mobilya Çerçeve Konstrüksiyon Tasarımında Geleneksel ve Alternatif Bağlantı Tekniklerinin Mekanik Davranış Özellikleri, K.T.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Trabzon. Efe, H., 1998. Kutu Konstrüksiyonlu Mobilya Köşe Birleştirmelerinde Rasyonel Kavela Tasarımı, G. Ü. Politeknik Dergisi, 1 (1-2), 41-54. Efe, H., 1999. Kutu Konstrüksiyonlu Mobilyada Sabit (Yabancı Çıtalı) ve Demonte (Trapez) Köşe Birleştirmelerin Çekme ve Basma Dirençleri, G. Ü. Politeknik Dergisi, 2 (4), 43-51. Efe, H., Kasal, A., 2000a. Kutu Konstrüksiyonlu Sabit ve Demonte Mobilya Köşe Birleştirmelerde Çekme Direnci, G.Ü Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (8), 61-74. Efe, H., Kasal, A., 2000b. Tabla Tipi Mobilya Köşe Birleştirmelerinde Eğilme Direnci Özellikleri, Teknoloji Dergisi, 3 (4), 33-45. Efe, H., Kasal, A., Diler, H., 2003a. Kutu Konstrüksiyonlu Mobilyada Lambalı - Kinişli Köşe Birleştirmelerin Eğilme Moment Direnci, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Dergisi. Efe, H., Kasal, A., Diler, H., 2003b. Kutu Konstrüksiyonlu Vidalı Mobilya Köşe Birleştirmelerde Eğilme Moment Dirençleri, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Dergisi. Eren, S., 1999. Evaluation and Development of Methods of Đmproving Fasteners and Joints 144

Performance in Wood-base Composite Case Furniture, Ph.D. Thesis, Purdue University. Cai, L., Wang, F., 1993. Influence of the Stifness of Corner Joints on Case Furniture Deflection, Holz als Roh-und Werkstoff, 51, 406-408. Güntekin E., 1996. Engineering Feasibility of Recyclable Space Board Panels in Construction of Case Furniture, Master of Science, State University of New York Col. of Environmental Science&Foresty. Ho, C-L., and Eckelman, C., A., 1994. The Use of Performance Tests in Evaluating Joint and Fastener Strength in Case Furniture, Forest Product Journal, 44 (9) 47-53. Nicholls, T., Crisan, R., 2002. Study of the Stres-Strain State in Corner Joints and Box- Type Furniture Using Finite Element Analysis (FEA), Holz als Roh-und Werkstoff, 60, 66-71. Norvydas, V., Papreckis, B., 2001. Influence of Dowel Diameter on the Fracture Moment of Glued Doweled Joints, Materials Science, 7 (3), 164-167. Özçiftçi, A., Altınok, M., Özen, R., 1996. Kutu Mobilyada Bazı Köşe Birleştirmelerin Mukavemet Özelliklerine Ait Deneysel Sonuçların Đstatistiksel Analizi ve Değerlendirilmesi, Journal of Scientific Researh Foundation, 1 (2), 63-70. TS 2471, 1976. Odunda Fiziksel ve Mekaniksel Deneyler Đçin Rutubet Tayini, TSE, Ankara. TS 2472, 1972. Odunda Fiziksel ve Mekaniksel Deneyler Đçin Birim Hacim Ağırlığı Tayini, TSE, Ankara. Zhang, J., L., and Eckelman, C., 1993a. The Bending Moment Resistance of Single-Dowel Corner Joints in Case Construction, Forest Product Journal, 43(6), 19-24. Zhang, J., L., and Eckelman, C., 1993b. Rational Design of Multi-Dowel Corner Joints in Case Construction, Forest Product Journal, 43(11/12), 52-58. 145