AHŞAP KAPILAR Öğr. Grv. Mustafa KAVAL

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "AHŞAP KAPILAR 12.10.2011. Öğr. Grv. Mustafa KAVAL"

Ayla Bozer
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 AHŞAP KAPILAR Öğr. Grv. Mustafa KAVAL KAPI KASASI Kapı Kasa Doğrama Elemanlarını Birleştirme Kapı elemanlarının duvara bağlantısını sağlayan, duvardaki boşluk içinde çerçeve şeklinde yapılan kısma kapı kasası denir. Birleştirme Elemanları a) Ağaç Tutkalı Ahşap kapı doğramalarının köşe ve ara kayıt birleştirmelerinde kullanılan bağlayıcıdır. Beyaz ve pembe ( masif tutkalı) olarak da isimlendirilir. Polivinil asetat esaslı, subazlı, emülsiyon tutkalıdır (Resim. 1). Resim. 1: Tutkal 1

duvardaki boşluk içinde çerçeve şeklinde yapılan kısma kapı kasası denir.

2 Birleştirme Elemanları (Devamı) b)çiviler Ahşap kapı köşe ve ara kayıtların birleştirilmesi kullanılır. Standart çap ve boylarına göre isim alırlar. ( Tel çivi, 3 lük,4 lük çivi gibi). c)vidalar Ahşap parçalarının birbirine bağlanmasında kullanılan birleştirme elemanlarıdır. Vida üzerindeki yollar vidaya yol gösterir. Vidalar piyasada grosa adı verilen içinde 144 adet vida bulunan paketler halinde satılmaktadır. Düz başlı vidalar, mercimek başlı vidalar, yuvarlak başlı vidalar, trifon vidalar çeşitleridir (Resim. 3). d)kavelalar Ahşap kapı doğramalarının köşe birleştirmelerinde kullanılan ahşap ve metalden yapılan birleştirme elemanlarıdır. Ahşap kavelalar mm çaplı olarak kavela makinelerinde imal edilir. Metal kavelalar aynı ölçülerde ucu sivri artı şeklinde imal edilir. (Resim. 4). Resim 3: Vida Resim 4: Ahşap ve metal kavela Resim 5: Kapı kanat ve kasa kesiti 2

Vidalar piyasada grosa adı verilen içinde 144 adet vida bulunan paketler halinde satılmaktadır. Düz başlı vidalar, mercimek başlı vidalar, yuvarlak başlı vidalar, trifon vidalar çeşitleridir (Resim.

3 Birleştirme Şekilleri Ahşap kapı kasalarında köşe birleştirme işlemleri aşağıdaki şekillerde yapılır Resim 6: Telöre kasa birleşmesi Resim 7: Telöre kasa köşe zıvanası 3

4 Resim 8: Masif (kalas) köşe birleşimi Resim. 10: Köşede zıvana ek Resim 9: Kasa köşe birleşimi Resim. 11: Köşede hampaylı geçme ek 4

Birleştirme Kuralları a)đşlenmiş kasa doğrama parçaları üzerinde zıvana kalınlıklarını iş resmine göre markalayınız. b) Dişi ve erkek zıvanayı şerit testere makinesinde biçiniz.

5 Birleştirme Kuralları a)đşlenmiş kasa doğrama parçaları üzerinde zıvana kalınlıklarını iş resmine göre markalayınız. b) Dişi ve erkek zıvanayı şerit testere makinesinde biçiniz. c) Çerçevenin oturacağı lambaları, pah varsa pahları ( daire testere veya freze makinesin de ) açınız. d) Đşlem parçalarının iç yüzeylerini alıştırınız. e) Đşlem parçalarını birleştirmeden önce tutkallayınız. Resim. 12: Kasa elemanlarının birleşmiş hali Resim. 13: Kapı kasasının duvara gelecek kısmı Dikkat Edilecek Hususlar Parçaların yüz-cumba işlemi yapılmış olmalıdır. Parça kalınlıkları birbirinden farklı olmamalıdır. Parçaların markalaması iş resmindeki ölçülere uygun olmalıdır. Parçaların alıştırma işleminde tutkalın kalınlık yapması nedeniyle 1mmlik çalışma boşluğu bırakılmalıdır. Lamba ve pahların uygulama yönlerine dikkat edilmelidir. Kapı Kasa Çerçeveleri Gönyesinde Sabitleme Gönyeye Bakma a) Tutkallanmış olan parçaları birleştiriniz. b) Marangoz gönyesi ile köşeleri gönyesine getirip, marangoz tezgahı üzerine işkencelerle sabitleyiniz. Resim 14: Gönyeye bakma 5

e) Đşlem parçalarını birleştirmeden önce tutkallayınız. Resim. 12: Kasa elemanlarının birleşmiş hali Resim.

6 Çapraz Köşelere Çıta Çatmak Ahşap kapı kasalarının yerine montaj yapılıncaya kadar gönyesinin bozulmasını engellemek için kasa köşelerine ve kasanın alt kısmına 1x1,5 cm kesitli çıtalar çakılır. Montaj ve sıkıştırma işleminden sonra kasalara çakılan çıtalar sökülür. Kasaları Kesin Ölçüsüne Getirme a) Zıvananın orta noktasını, köşegenleri birleştirerek gönye yardımı ile bulunuz. b) Bulduğunuz noktayı çivi ile işaretleyiniz. c) 10 mm uçlu Matkap ile işaretlediğiniz yerden deliniz. d) Delik çapına uygun kavela hazırlayınız. e) Hazırladığınız kavelayı tutkallayarak deliğe çakınız. f) Kavela uçlarını ve zıvana uçlarını el testeresi ile kesiniz. g) Son kez gönye kontrolünüzü yapınız. Birleştirme Yerlerindeki Fazlalıkları Kesme a) Köşe birleştirme işlemi yapılıp sabitleme işleminden sonra erkek ve dişi zıvana uçları el testeresi ile veya kasanın büyüklüğüne göre daire testere makinesi ile kesilir. KAPI KANATLARI Kapı Kanat Doğrama Elemanlarını Birleştirme Resim. 24: Seren ile başlık ve kayıt birleşimler 6

b) Bulduğunuz noktayı çivi ile işaretleyiniz. c) 10 mm uçlu Matkap ile işaretlediğiniz yerden deliniz. d) Delik çapına uygun kavela hazırlayınız.

7 Birleştirme Şekilleri Resim. 25: Kapı köşe detayı Resim. 26: Hampaylı camlı kapı üst köşe detayı 7

8 Resim. 27: Köşe detayı perspektifi Resim. 28: Üst camlı altı kontrplak tablalı kapı orta detayı 8

9 Resim. 29: Orta detay perspektifi Birleştirme Kuralları a) Đşlenmiş kanat doğrama parçaları üzerinde zıvana kalınlıklarını iş resmine göre markalayınız. b) Dişi ve erkek zıvanayı şerit testere makinesinde biçiniz. c) Çerçevenin oturacağı lambaları, pah varsa pahları ( daire testere veya freze makinesin de ) açınız. d) Đşlem parçalarının iç yüzeylerini alıştırınız. e) Đşlem parçalarını birleştirmeden önce tutkallayınız. Dikkat Edilecek Hususlar a) Parçaların yüz-cumba işlemi yapılmış olmalıdır. Parça kalınlıkları birbirinden farklı olmamalıdır. b) Parçaların markalaması iş resmindeki ölçülere uygun olmalıdır. c) Parçaların alıştırma işleminde tutkalın kalınlık yapması nedeniyle 1 mmlik çalışma boşluğu bırakılmalıdır. d) Lamba ve pahların uygulama yönlerine dikkat edilmelidir. Kapı Kanat Çerçeveleri Gönyesinde Sabitleme Gönyeye Bakma a) Tutkallanmış olan parçaları birleştiriniz. b) Marangoz gönyesi ile köşeleri gönyesine getiriniz. 9

d) Đşlem parçalarının iç yüzeylerini alıştırınız. e) Đşlem parçalarını birleştirmeden önce tutkallayınız. Dikkat Edilecek Hususlar a) Parçaların yüz-cumba işlemi yapılmış olmalıdır.

10 Çapraz Köşelere Çıta Çatmak a) Gönyesine getirilmiş köşelerin tutkallanan yerleri kuruyuncaya kadar sabitlemek için köşelere çıta çakınız. b) Marangoz tezgâhı üzerine işkencelerle sabitleyiniz. Kanatları Kesin Ölçüsüne Getirme a) Zıvananın orta noktasını, köşegenleri birleştirerek gönye yardımı ile bulunuz. b) Bulduğunuz noktayı çivi ile işaretleyiniz. c) 10 mm uçlu matkap ile işaretlediğiniz yerden deliniz. d) Delik çapına uygun kavela hazırlayınız. e) Hazırladığınız kavelayı tutkallayarak deliğe çakınız. f) Kavela uçlarını ve zıvana uçlarını el testeresi ile kesiniz. g) Son kez gönye kontrolünüzü yapınız. Birleştirme Yerlerindeki Fazlalıkları Kesme a) Köşe birleştirme işlemi yapılıp sabitleme işleminden sonra erkek ve dişi zıvana uçları el testeresi ile veya kasanın büyüklüğüne göre daire testere makinesi ile kesiniz. UYGULAMA EK BĐLGĐ Resim 30: Kanat elemanlarını işe uygun makinelerde hazırlayınız ve uygun köşe birleşim tipini seçiniz. Hazırladığınız parçaların dar ve geniş yüzeylerini kontrol ediniz. (Resim. 30). 10

c) 10 mm uçlu matkap ile işaretlediğiniz yerden deliniz. d) Delik çapına uygun kavela hazırlayınız. e) Hazırladığınız kavelayı tutkallayarak deliğe çakınız.

11 Lambalı yüzeylerin içe gelmesine dikkat ediniz. (Resim. 31). Resim 31: Köşe zıvana birleştirmelerini yapınız. Yaptığınız zıvana köşe birleşiminde yüzeydeki lambaları kontrol ediniz. Lambalar birbirini takip etmelidir. Zıvana köşegenlerini çizerek merkezlerini bulunuz.. (Resim. 33). Resim 33: Köşelerin merkezlerini bulunuz. 11

Yaptığınız zıvana köşe birleşiminde yüzeydeki lambaları kontrol ediniz.

12 Delik delerken matkabın dik olmasına dikkat ediniz (Resim. 34). Resim 34: Merkezleri matkap yardımıyla deliniz Kavelayı yüzeye zarar vermeyecek şekilde çakınız (Resim. 36). Resim 36: Uygun ebattaki kavaleyi tutkallayarak köşe birleşim noktasını çakınız 12

zarar vermeyecek şekilde çakınız (Resim. 36).

13 Testereyi kanat yüzeyine zarar vermeyecek şekilde kullanınız (Resim. 37). Resim 37: Kavela fazlalıklarını testere yardımıyla kesiniz Resim. 39: Köşelerin gönyesine bakılır Resim. 40: Kayıtların fazlalıklarını el testeresiyle kesiniz 13

14 Resim. 41: Orta kayıtlara da uygun geçmeler yapılarak kapı kasası oluşturulur KAPI KANATLARININ DOLGUSU Dolgu Elemanlarını Hazırlama Tanımı Kapının iç kısmında kalan ve kasaya tutturulan dolgu çıtası, kilit takozu, kağıt petek (Amerikan ve pres kapılarda kullanılır) malzemelerle yapılan elemanlara denir (Resim. 51, 52.1, 52.2 ). Resim 42: Kapı kanat dolgu ve yüzey elemanları 14

DOLGUSU Dolgu Elemanlarını Hazırlama Tanımı Kapının iç kısmında kalan ve kasaya tutturulan

15 Dolgu Elemanlarının Hazırlaması Genellikle ahşap ve ahşap ürünlerinden elde edilen malzemelerden hazırlanır. Resim 43.1: Dolgu malzemelerinin hazırlanması Resim 43.2: Dolgu malzemelerinin hazırlanması Montajı Ölçüsünde hazırlanan dolgu elemanları ahşap kapı kasasına daha önceden gösterilen birleşim yöntemleri kullanılarak montajı yapılır. Yüzey Elemanlarını Hazırlama Tanımı Dolgu elemanları yüzeyine dekoratif görüntü sağlamak amacıyla kullanılan cam, cam çıtası, cam macunu, kontrplak, aplik çıtası gibi kapının dış yüzeyine yapılan değişik renk ve desenlerde ve taşıyıcı özelliği olmayan elemanlardır. Resim 44: Dolgu elemanlarının belirtilmesi 15

2: Dolgu malzemelerinin hazırlanması Montajı Ölçüsünde hazırlanan dolgu elemanları ahşap kapı kasasına daha önceden gösterilen birleşim yöntemleri kullanılarak

16 Yüzey Elemanlarının Hazırlanması Genellikle ahşap ve ahşap ürünlerinden elde edilen malzemelerden hazırlanır (Resim. 45). Montajı Ölçüsünde hazırlanan yüzey elemanları uygun malzemelerle ve kuralına uygun olarak yüzeye yapıştırılarak monte edilir. Resim 45: Yüzey malzemeleri Yüzey Temizliği Yerleştirilen yüzey elemanları uygun zımparalar yardımıyla (el veya makine ile) yüzey temizliği yapılır (Resim. 46 ve 47). Resim 46: Yüzey malzemesinin zımpara makinesi ile temizlenmesi Resim 47: Dolgu malzemesinin zımpara makinesi ile temizlenmesi 16

Resim 45: Yüzey malzemeleri Yüzey Temizliği Yerleştirilen yüzey elemanları uygun zımparalar yardımıyla (el veya makine ile) yüzey

17 Kapı Kanat Dolgularını Yapma Uygun kanat dolgu ve yüzey elemanları belirlenerek dolgular meydana getirilir. Resim 48: Kapı kasasına ara kayıtlar için uygun birleşimleri tespit ederek delik yuvaları açınız Resim 49: Kasaya ara kayıtları tutkallayarak işkenceyle sıkınız Resim 50: Yapacağınız kapı modeline göre diğer dolgu malzemelerini ve yüzey elemanlarını belirleyerek kapıyı oluşturunuz Resim 54.1: Amerikan kapı 17

Resim 48: Kapı kasasına ara kayıtlar için uygun birleşimleri tespit ederek delik yuvaları açınız Resim

Benzer belgeler

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) İNŞAAT TEKNOLOJİSİ AHŞAP KAPI MODÜLÜ ANKARA 2006 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;