ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ Hazırlayanlar: Habib Hürmüzlü, ORSAM Danışmanı Firuze Yağmur Gökler, ORSAM Araştırma Asistanı 01-15 Kasım 2015 - Sayı:69 KONYA TÜRKMENELİ GENÇLİK TOPLULUĞU NUN FAALİYETLERİ 03 Kasım 2015 Konya da öğrenim gören Türkmen öğrencilere Selçuk Üniversitesi yerleşkesi Çanakkale Konferans Salonu nda 02 Kasım 2015 tarihinde Aydınlar Ocağı Başkanı Dr. Mustafa Güçlü tarafından "Türk Tarihi ve Gençliğin Önemi" konulu bir konferans verildi. Son derece yararlı geçtiği belirtilen konferansın sonunda Irak Türkleri Kültür ve Yardımlaşma (ITKY) Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Velit Terzi tarafından Mustafa Güçlü ye hediye takdim edildi. Toplantı, konferanstan sonra, öğrencilerin sorunları ve Kasım ayı içinde gerçekleştirilmesi planlanan faaliyetleri tartışmak üzere, ITKY Derneği Başkan Yardımcısı Ali Demircioğlu ve Öğrenci Temsilcisi Ercan Hamit yönetiminde devam etti. (www.bizturkmeniz.com)
HASAN TURAN: KERKÜK KONUSUNDA YENİ BİR ÇÖZÜM HARİTASINA İHTİYAÇ VAR 04 Kasım 2015 Irak Türkmen Cephesi Başkan Yardımcısı ve Kerkük Milletvekili Hasan Turan, Kerkük konusunun çözümü Anayasanın 119. maddesinin uygulanmasıyla gerçekleşebilir. Bu madde Irak ta her vilayette bir federe bölge kurulmasına müsaade etmektedir dedi. Hasan Turan, Ortadoğu Araştırmaları Enstitüsü nün (MERI) ikinci toplantısında yapmış olduğu sunumda, Kerkük konusunun çözülmesi, yeni bir yol haritası ve Kerkük teki tüm oluşumların haklarını garanti altına alabilecek bir çözümle gerçekleşebilir dedi. Kerkük konusu için merkezin ayırmış olduğu bölüme konuşmacı olarak katılan Hasan Turan sunumunda, taraflar arasında diyaloğa devam edilmesi gerektiğini belirterek, gelecekteki herhangi bir çözüm sürecinde tüm Kerkük halkının haklarının garanti altına alınmasıyla gerçekleşebilecek bu çözümün, federal bölgeler oluşturma hakkını tanıyan anayasanın 119. maddesinin aktifleştirilmesiyle sağlanabileceğini bildirdi. (www.bizturkmeniz.com) ORTADOĞU ARAŞTIRMALARI ENSTİTÜSÜ (MERI) BİR FORUM DÜZENLEDİ 06 Kasım 2015 Irak Kürt Bölgesel Yönetimi nin (IKBY) ilk düşünce kuruluşlarından biri olan Ortadoğu Araştırmaları Enstitüsü nün (MERI) bu yıl ikincisini düzenlediği forumun, katılımcıların profili ve tartışılan konular göz önüne alındığında bir hayli verimli geçtiğini söylemek mümkündür. Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu da 4 Kasım günü öğleden sonra düzenlenen oturumda, IKBY Başbakanı Neçirvan Barzani ile beraber konuşmacı olarak yer aldı. Forumun Kerkük oturumunda konuşma yapan Irak Türkmen Cephesi Başkan Yardımcısı ve Kerkük Milletvekili Hasan Turan, Kürtlerin uyguladığı emrivakilerin kabul edilemeyeceğini söylemiş, Kerkük için olabilecek tek çözümün kentteki tüm etnik ve dini grupların temsil edildiği bir özerk bölge inşası olacağını belirtmiştir. (www.bizturkmeniz.com) SALİHİ, TÜRKMENLER VE KERKÜK ÜN GELECEĞİNİ ANLATTI 07 Kasım 2015 Irak Türkmen Cephesi, 07 Kasım 2015 tarihinde Şehit İbrahim İsmail salonunda, "Türkmenler ve Kerkük ün İdari ve Ekonomik geleceği" başlıklı bir panel düzenledi. Panele katılan Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi, öncelikle basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Salihi, Türkmenlerin yaşadığı sorunlara ülke içerisinde çözüm bulunamadığı için dış
dünyaya açıldıklarını ifade etti. Salihi, Demografik yapısı değiştirilen, toprakları elinden giden, insanları göçe zorlanan Irak Türkmenlerine herkesin yardım etmesini bekliyoruz. Bu çerçevede İngiltere ve Almanya hükümetinin de yardımını talep ettik. Irak taki Türkmenler asimile edilmektedir. Topraklarını kaybetmektedir. Türkmenlerin geleceği tehlikeye girmiştir. Bu durumda Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve bir milletvekili olarak, gözümün önünde milletimin kanının dökülmesine izin vermeyeceğim dedi. Basın mensuplarının sorularını yanıtlamaya devam eden Salihi, Irak Türkmenleri olarak ilk defa İngiltere Dışişleri Bakanlığı nezdinde görüşme gerçekleşmesi bizim için önemlidir. Çünkü şimdiye kadar yabancı misyonlar bizi bu seviyede karşılamamışlardı. Bugüne kadar görüşmeler büyükelçilik, daire başkanlığı ve siyasi misyonlarla sınırlı kaldı. Biz sorunlarımızı dile getirdik. Gönül isterdi ki çözümler Irak ın içerisinde olsun. Ama maalesef Irak içerisindeki yönetim bu konuda yetersiz kalmaktadır ifadelerini kullandı. Kerkük ün özel federe bir bölge olması konusundaki bir soru üzerine Salihi, Bu sorun çözülecek ise hep beraber, tüm Kerkük halkı tarafından çözülmelidir dedi. Panel sonunda, tüm Türkmen halkına teşekkür eden Salihi, Türkmen halkının birlik ve beraberlik içinde olması gerektiğini belirtti ve Türkmenlerin sorunlarını çözmeye devam edeceği sözünü de verdi. (www.bizturkmeniz.com) KERKÜK ÜN STATÜSÜ TARTIŞMALARI 09 Kasım 2015 Kerkük Valisi Necmettin Kerim in Bağdat tan gelecek talimatlara uymayacakları yönündeki açıklaması, kentin statüsüyle ilgili tartışmaları yeniden gündeme getirdi. Kerkük İl Meclis Başkanı Rebvar Talabani, Anadolu Ajansı muhabirine yaptığı açıklamada Irak Anayasası nın 140. maddesi nedeniyle Bağdat ile Erbil yönetimleri arasında, kente ilişkin anlaşmazlığın devam ettiğini söyledi. Kürtlerin, Kerkük ün Irak Kürt Bölgesel Yönetimi ne (IKBY) bağlanması taleplerinden vazgeçmediğini hatırlatan Talabani, "Kürtler, eskiden olduğu gibi bugün de Kerkük ün Kürdistan bölgesine dâhil edilmesini istiyor. Ancak bunu 140. maddenin uygulanmasıyla gerçekleştirebilirler. Bu sorun yalnızca referandumla çözüme kavuşur. Referandum yapılırsa herkes halkın seçimine saygı duyacaktır" dedi. Kerkük Valisi Necmettin Kerim in açıklamalarına da değinen Talabani, "Bağdat tan kopmuş değiliz. Memurlarımız hala maaşlarını düzenli olarak Bağdat tan alıyorlar" şeklinde konuştu. Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi de kentin geleceğiyle ilgili çözümlerin tek taraflı olmaması gerektiğini belirterek, "Çözümde Türkmen faktörü ve iradesi
olmadığı sürece Kerkük sorunu çözülemez" ifadelerini kullandı. "Bağdat'ı ihmal ederek alınan kararlar çözüm değildir" diyerek Vali Kerim in açıklamalarını eleştiren Salihi, "Kerkük Yerel Yönetimi, Bağdat a rağmen kenti federe konumuna getirmeyi ve satılan petrol gelirleri ile maaşları ödemeyi düşünüyorsa, bu halkın başına büyük dertler açar. Erbil ve Süleymaniye deki insanların yaşadıklarını yaşayacağız. Yüzlerce aile maaşlarını alamadıkları için yurtlarını terk ediyorlar. Kerkük ün ekonomisini ve istikrarını neden bozuyorsunuz? Bu tür çözümler kısa vadeli ve tek taraflı çözümlerdir" değerlendirmesinde bulundu. Kerkük, Kürt yönetimi ile Irak hükümeti arasındaki tartışmalı bölgelerin başında geliyor. Kürtler, Irak Anayasası nın 140. maddesinin uygulanarak referandum yapılmasını ve kentin IKBY ye bağlanmasını istiyor. Erbil-Bağdat arasındaki sorunlu bölgelerin çözülmesini düzenleyen 140. madde 2007 de kabul edilerek Irak Anayasası na eklendi. Ancak aradan 8 yıl geçmesine rağmen referandum yapılamadı. Terör örgütü DAEŞ in 2014 yılının Haziran ayında Musul kenti ve çevresini ele geçirmesinden sonra Peşmerge güçleri Kerkük ün kontrolünü ele aldı. Kerkük o tarihten bu yana askeri olarak Peşmergenin denetiminde. Türkmenler, kentin statüsüyle ilgili sorunun çözümü için "özel federe bölge" talep ederken, Araplar ise Kerkük ün merkezi hükümete bağlı kalmasından yana. (Anadolu Ajansı) IRAK TÜRKMENLERİ, VARLIKLARININ TEHLİKEDE OLMASI NEDENİYLE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İN KONUYA MÜDAHALESİNİ TALEP ETTİ 09 Kasım 2015 Irak Türkmen Cephesi Irak taki gelişmeler, Türkmenlerin durumu ve Kerkük ilinin idari ve ekonomik geleceğini ele almak üzere bir panel düzenledi. Panelde Birleşmiş Milletler e, Türkmenlerin haklarını korumak amacıyla müdahale çağrısında bulunuldu. Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi, El Kudüs El Arabi gazetesine verdiği demeçte şunları söyledi: Türkmen oluşumu, Türkmenlerin mağduriyetini tüm dünyaya duyurmak amacıyla Birleşmiş Milletler ve uluslararası topluma yönelmiştir. Irak ta Türkmen varlığı tehlikededir. Bizler bu konunun konuşulması ve tartışılması için uluslararası bir kongrenin düzenlenmesi konusunda çaba harcamaktayız. Bağdat ve Erbil deki politikacılar başta olmak üzere, Irak Türkmenlerinin yaşadıkları sıkıntılarla hiçbir kesimin ilgilenmediğini üzülerek dile getiriyoruz. Bu siyasetçiler Türkmenlerin haklarını ve onlara Irak politikasında bir rol verilmesini ısrarla kabul etmemektedirler. İşte bu yüzden, bizler de bu mağduriyetimizi Birleşmiş Milletler ve uluslararası topluma iletmeyi elzem gördük. Bu bağlamda başta İngiltere ve Almanya olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinin dışişleri bakanlıklarıyla temasta bulunarak bu süreci başlattık. Amacımız Türkmen davasını bu mahfillere iletip, onların desteğini kazanmaktır. Erbil de Ortadoğu Araştırmaları Enstitüsü (MERI) tarafından düzenlenen panelde Kerkük konusunun ele alınması ve tartışılması, bizi uluslararası camia nezdinde harekete geçmek konusunda ümitlendirmiştir. (El Kudüs El Arabi)
ADANAKÖY GÖÇMENLERİ EVLERİNE DÖNÜYOR 09 Kasım 2015 Türkmenlerin Diyala Valisi, Vali Yardımcısı ve vilayetteki güvenlik güçleriyle yapmış olduğu toplantılar sonucunda, Adanaköy den (Mansuriye) göç eden Mensuriyet el Cebel sakini 100 Türkmen aile evlerine geri döndü. Önümüzdeki günlerde Türkmen ailelerinden ikinci bir grubun da evlerine dönecekleri bildirildi. (Efkar Hurra) TÜRKMENLERİ KURTARMA ÖRGÜTÜ TÜRKMENLERİ İLGİLENDİREN KONULARI ELE ALDI 10 Kasım 2015 Türkmenleri Kurtarma Örgütü, Kerkük Vilayetinin önemli siyasi ve güvenlik meselelerini tartışmak üzere, Kerkük te 24. toplantısını düzenledi. Toplantıda Kerkük teki yerel hükümetin Türkmenleri devlet dairelerinden uzaklaştırılması kınandı. Toplantıda ayrıca, Kerkük Valisi nin Türkmenlere karşı kötü muamelelerini yerli ve uluslararası medya kanalları aracılığıyla dünyaya duyurmak üzere valilik binası önünde gösteri ve mitingler yapacağız. Aynı zamanda, Türkmenlerin ve Irak ın menfaatini ilgilendiren tüm konularda Kerkük'teki tüm oluşumlarla işbirliği içinde olacağız denildi. (Efkar Hurra) AVUKAT TARIK ZEYNEL KÖPRÜLÜ VEFAT ETTİ 10 Kasım 2015 Uzun yıllar Türkmen davasına hizmet eden ve son dönemde Irak Türkmen Cephesi nin Hukuk İşleri Daire Başkanlığı görevini yürüten Avukat Tarık Zeynel Köprülü, 10 Kasım Salı günü hayatını kaybetmiştir. 1931 Altunköprü doğumlu olan Köprülü, 1954 yılında Hukuk Fakültesi nden mezun olduktan sonra birçok idari makamda görev yapmıştır. 2003 yılından sonra da Kerkük te Türkmen Hukukçular ve Avukatlar Birliği nin kurucularından biri olmuştur. (Türkmen Şanı)
TUZHURMATU DA TÜRKMEN GÜÇLERİ VE PEŞMERGE ARASINDA ÇATIŞMA ÇIKTI 12 Kasım 2015 Tuzhurmatu Güvenlik Komisyonu Başkanı Rıza Muhammed Kevser, Skypress e yaptığı açıklamada, Peşmerge güçlerinin 16. Tugayı, 3 Türkmen bölgesi girişine ve Çardaklı köyü yolu üzerine kontrol noktaları kurmuştur. Bu durum bölgede yaşayan halkı tedirgin etmiştir. 3 gün önce Tuzhurmatu ilçe kaymakamıyla temas kurdum ve bu iki güç arasında çatışma çıkma ihtimalinin olduğunu kaymakama bildirdim dedi. Kevser açıklamasında, Türkmen güçlerinden bir savaşçının ilçenin dışına çıkmak istediğini, ancak Peşmerge güçlerinin buna itiraz ettiğini ve bu yüzden sözlü tartışmaların yaşandığını ifade etmiştir. Bu sözlü tartışmanın iki taraf arasında çatışmaya dönüştüğünü ifade eden Kevser, bahsi geçen Türkmen savaşçının öldürüldüğünü ve başka Türkmen savaşçıların da yaralandığını dile getirmiştir. Kevser, Peşmerge güçlerinden de 1 kişinin öldüğü bildirmiştir. (Skypress) CASIM MUHAMMED CAFER İN TUZHURMATU DAKİ ÇATIŞMA HAKKINDAKİ AÇIKLAMASI 12 Kasım 2015
Türkmen Milletvekili Casım Muhammed Cafer, Türkmen silahlı güçleriyle Peşmerge güçleri arasında Tuzhurmatu ilçesinde çıkan çatışmada, Türkmen güçlerinden 3 kişinin öldürüldüğünü bildirmiştir. Cafer açıklamasında Peşmerge güçleri Türkmen güçlerinin bulunduğu bölgede bir kontrol noktası kurmuştur. Peşmerge güçlerinin burada bulunan Türkmen güçlerinden bazılarını tutuklamaya çalışması sonucu, iki taraf arasında silahlı çatışma çıkmıştır. Çatışma sırasında Türkmen gücünden 3 kişi öldürülmüştür dedi. Cafer tüm tarafların konuya soğukkanlılıkla bakması gerektiğine işaret ederek, bahsi geçen Türkmen güçlerinin IŞİD e karşı birçok bölgede savaştığını da ayrıca ifade etmiştir. (Mansuat El Nahrain) IRAK TÜRKMEN CEPHESİ NİN TUZHURMATU BİLDİRİSİ Tuzhurmatu halkının ve özellikle Türkmenlerin, 2003 yılı sonrasında ne kadar acı çektiği ve sıkıntılar yaşadığı herkesçe malumdur. İlçedeki Türkmen bölgelerinde terör olayları çerçevesinde yaşanan patlamalar, suikastlar ve kaçırmalar, Irak genelinde yaşanan saldırılar arasında ilk sıralarda yer almıştır. Ayrıca bu saldırılarda 2,000'e yakın masum Türkmen yaralanmıştır. Ancak bugün, tüm uyarı ve ikazlarımıza rağmen, başka bir üzücü bir olay daha yaşandı. Bugün Tuzhurmatu da yaşanan şiddet olayları, milli birlik ve beraberliğimizi tehdit edecek boyutlarda riskler taşımaktadır. Güçlü bir hukuki korumanın olmadığı bir ortamda, Türkmenlere yönelik uygulanan asimilasyon politikaları ve Türkmenleri hedef alan saldırılar karşısında, Cumhurbaşkanı ve Başbakan başta olmak üzere etkili siyasi aktörler ve Birleşmiş Milletler Irak Temsilcisi tarafından bu tür eylemeleri kınayan herhangi bir açıklama yapılmamış ve tavır sergilenmemiş olmasından dolayı büyük üzüntü duyduğumuzu bildirmek isteriz. Merkezi hükümete, son yaşanan olayların gerçek faillerinin ortaya çıkarılması ve kendilerinden hesap sorulması için, Tuzhurmatu İlçe Meclisi ile beraber çalışacak bir soruşturma komisyonu kurması ve ilçeye göndermesi çağrısı yapıyoruz. Ayrıca zarar gören ailelere tazminat ödenmesi de gerekmektedir. Tuzhurmatu halkını ve tüm kesimleri sükûnete ve birliğe davet ederek, düşmanların oyununa gelmemelerini talep ediyoruz. Irak Türkmen Cephesi olarak, her zaman ve her yerde Türkmen halkının yanında olacağız ve Türkmenlerin haklarını elde etme mücadelemize devam edeceğiz. Şehitlere Allah tan rahmet, yaralılara acil şifalar ve ailelerine sabırlar dileriz. (Irak Türkmen Cephesi Enformasyon Dairesi)
TÜRKMENELİ DERNEKLER BİLDİRİSİ FEDERASYONU NUN TUZHURMATU BASIN 15 Kasım 2015 Bugüne kadar Irak'ta yaşanan olayları dünya kamuoyu yakından takip etmekte ve Irak'ı oluşturan unsurların büyük bölümü uluslararası basında geniş yer almaktadır. Ne var ki kurucu üç unsurdan biri olan Türkmenlerin yaşamış olduğu katliam ve mağduriyetler, gündemde yer almamaktadır. Türkmenlerin Irak ın birçok bölgesinin IŞİD in elinden kurtarılması ve Şanlı Emirli yi savunma konusundaki kahramanca duruşlarını, tarih elbette bir gün yazacaktır. Kuzey Irak ta birkaç günden beri Peşmergeler, Sincar da Yezidi ve Türkmen silahlı milislerinin aylarca vermiş oldukları silahlı mücadeleden bahsetmeksizin, yalnız başlarına Musul un Sincar ilçesini terör örgütü IŞİD den kurtarmak için geniş çaplı bir operasyon başlattıklarını ve Telafer-Sincar arasındaki ana yolda kontrolü sağladıklarını ifade etmektedirler. ABD desteğindeki bu operasyona, bölücü terör örgütü PKK nın silahlı kanadı HPG nin de destek verdiği öne sürülmektedir. Peşmergelerin başta Telafer olmak üzere Sincar ve diğer kasabalara girmesi ve bölgedeki davranışları, pek çok Türkmen ailesinin bu yerlerden göç etmesine neden olmuştur. Kuzeyde bu olaylar yaşanırken, bir çatışma haberi de Tuzhurmatu dan gelmiştir. Halk Topluluğu na bağlı Türkmen güçleri, daha önceden üzerinde anlaşma sağlanmış olan kontrol noktasında silahsız olarak bulunurken, Peşmergeler Türkmenlere ateş açmış ve 4 Türkmen şehit olmuştur. Peşmergeler bazı kutsal mekânları tahrip ederken, keskin nişancılar tarafından sivil halka ateş açılmış ve 10 yaşlarındaki bir Türkmen çocuğu da şehit olmuştur. Bu olaylar sırasında dört yüze yakın ev ve işyeri yakılmış veya tahrip edilmiştir. Türkmenler olarak, bu gibi olayların bir gün yaşanabileceği endişesini hep taşıyorduk. Zira Tuzhurmatu daki yanlış yönetim, uzun süre bölgede gerginliğin yaşanmasına neden olmuştur. Yaşamakta olduğumuz hassas süreçte, bu tür yanlışlıkların devam etmesinin içinden çıkılamaz sonuçlar yaratacağı kesindir. Irak ve Suriye'deki Türkmenlerin arazileri ellerinden alınır ve evleri yıkılırken, her iki ülkedeki göçmen Türkmenlerin dramı devam etmektedir. Bu nedenle hukuki zeminde birliktelik içinde daha güçlü hareket etmeli, sesimizi daha gür duyurmalıyız. Türkmen şehri Tuzhurmatu da Kürtlerin saldırısı devam ederken, Türkmen Sivil Toplum Kuruluşları olarak herkesi sağduyuya davet ediyor, Irak Cumhurbaşkanı, Başbakanı ve ilgili kurumları acilen göreve çağırıyoruz. Ayrıca Türkiye'nin Antalya şehrinde toplanan G20 liderlerinin dikkatlerini, bu menfur saldırılara da çevirmelerini ve uluslararası kamuoyunun vicdanını bu konuda uyarmalarını bekliyoruz. Tuzhurmatuda şehit olan Türkmenlere Allah'tan rahmet diliyoruz. (Türkmeneli Dernekler Federasyonu)