İnternet Girişimleri Marka Araştırması Nisan 2009 Analist: Arda Kutsal Veri Analisti: Semiye Gönülol Uygulama: Ali Altuğ Koca

2 Katılımcı Dağılımı Erkek %85.4, Kadın %14.6 25-30 yaş arası %49.2, 18-24 yaş arası %26.8, 31-40 yaş arası %22.6, 13-17 yaş arası %0.7, 41-65 yaş arası %0.7

3 Katılımcı Dağılımı Üniversite %65.6,Doktora/Yüksek Lisans %28.9, Lise %5.4 Uzman %31.9, Şirket Ortağı/Kurucu %19.5, Orta Düzey Yönetici %18.3, Üniversite Öğrencisi %16.4, Üst Düzey Yönetici %7.1, Serbest %3.3, Çalışmıyor %3.3

4 Özet Türk internet kullanıcıları arasında Video kategorisinde YouTube un ilk akla gelen video paylaşım sitesi olarak %80.2 ile dominasyonu bulunmaktadır. Türkiye den erişimi mahkeme kararıyla 1 yılı aşan süredir engelli olan servisin bilinirliğinin yüksek olması dikkat çekicidir. Youtube.com u %6 ile vimeo.com takip ederken izlesene.com %5.0 ve timsah.com %1.5 oranlarla listede yer almıştır. Kategorinin standart sapma oranı 3,4 olarak hesaplanmış olup buna kullanıcı tercihlerinin değişkenliği düşük olarak tespit edilmiştir. Sinema kategorisinde ilk akla gelen web sitesi olan imdb.com %33.1 ile lider konumdayken, diğer akla gelen girişim ve markaların dağılımı şu şekildedir: sinema.com %25.9, beyazperde.com % 17.9, sinemalar.com %10.9 ve divxplanet.com %1.5. Bu kategoride sektörün bilinen sinema sitelerinin kendi aralarında çok büyük farklar olmamasına karşılık dünyanın en popüler sinema sitesi imdb.com un bu alandaki liderliği dikkat çekicidir. Müzik kategorisinde last.fm in ilk akla gelen girişim/marka olarak %44.1 ile üstünlüğü bulunmaktadır. Bu kategoride standart sapma 18,9 olarak tespit edilmiş ve bu da katılımcıların tercihleri arasında değişkenliğin yüksek olduğunu, diğer bir deyişle akla gelen girişim/marka sayısının fazla olduğunu göstermektedir. Last.fm i en yakından takip eden fizy.org (fizy.com) % 10.6 kısa süre önce yayına girmiş olup bu kategoride dikkat edilmesi doğru olacak bir girişimdir. Müzik denildiğinde akla ilk gelen site olma özelliğini taşıyan Last.fm bir süre önce Türk kullanıcılara müzik dinleme özelliğini ücretli yapması ile bu kategorideki üstünlüğünü ilerleyen dönemlerde yitirebilir ve sıralamadaki dağılım değişebilir. Fotoğraf kategorisinde Flickr.com un %57.5 ile üstünlüğü bulunmaktadır. Fotokritik.com bu kategoride flickr.com a en yakın rakip durumunda %14.2 ile ikinci sıradadır. 8,7 ile bu kategorideki standart sapma düşük ve katılımcı tercihleri fazla değişken değil diyebiliriz. Müzik kategorisine kıyasla girişim ve markaların daha oturmuş olduğu bir kategoridir. Sosyal Ağ kategorisinde facebook.com un %86.6 ile bilinirlik konusunda pazar dominasyonu bulunmaktadır. Kategorideki standart sapma 4,7 olup katılımcıların tercihleri değişkenlik göstermemektedir. Friendfeed.com bu kategoride %4.7 ile ikinci konumdadır. Kariyer kategorisinde kariyer.net %74.4 ile ilk akla gelen girişim/marka konumundadır. Kariyer.net i %6.4 ile yanibiris.com, %5.6 ile monster.com takip ederken bir iş ağı olma özelliğini taşıyan linkedin.com bu kategoride %3.8 ile secretcv.com un önünde yer almaktadır. Secretcv.com %2.1 ile linkedin.com u takip ederken, bir diğer iş ağı olan xing.com katılımcıların %1.5 inin ilk aklına gelen girişim/marka konumundadır. Bu kategoride katılımcı tercihleri fazla değişkenlik göstermemekte ve standart sapma 4,6 seviyesindedir. Kariyer denildiğinde akla ilk gelen girişim/ marka Kariyer.net olarak dominasyon sağlamıştır. Haber kategorisinde ntvmsnbc.com ilk akla gelen girişim/marka olmasına karşılık katılımcıların % 23.2 si tarafından dile getirilmiştir. Haberturk.com %18.5, hurriyet.com.tr %15, milliyet.com.tr % 11.2 ile sıralamayı devam ettirmektedir. Haber kategorisinde katılımcı tercihlerinde 13,2 ile değişkenlik gözlemlenmiş ve bu alanın Türk internet kullanıcıları arasında henüz bir sabit girişim/ markasının olmadığı tespit edilmiştir. Bu alanda dominasyon bulunmamaktadır. İş Ağı kategorisinde linkedin.com %55.3 ile ilk akla gelen girişim/marka olurken katılımcılar arasında xing.com cevabını veren kişilerin oranı %29.7, cember.net cevabını veren kişilerin oranı ise %4.7 olarak tespit edilmiştir. Cember.net Ocak 2008 de xing.com tarafından satın alınmıştı. Bu sebeple iki markayı tek bir çatı altında düşünüp toplam oranlarını %34.4 olarak değerlendirebiliriz. Bu kategoride katılımcıların tercihleri 6,2 standart sapma oranı ile fazla değişkenlik göstermemektedir ancak girişimler/markalar arasında da herhangi bir dominasyon bulunmamaktadır. Kariyer.net in bu kategoride %2.3 ile dördüncü sırada olması bir iş ağı olmayan servisin bu özelliği bünyesine katması ile değer yaratabileceğini göstermektedir. Alışveriş kategorisinde hepsiburada.com %51.7 ile katılımcılar arasında ilk akla gelen girişim/ marka konumundadır. Gittigidiyor.com sıralamada %21.3 ile ikinci sıradadır. Türkiye pazarında

5 konumlanmamış olan amazon.com un bu listede %10.8 ile üçüncü sırada olması dikkat çekicidir. Hali hazırda gittigidiyor.com dan satın aldığı hisse ile Türkiye pazarında yer aldığını söyleyebileceğimiz ebay.com %4.7 ile amazon.com u takip etmektedir. Sahibinden.com kategoride %2.5 ile beşinci sırada yer alırken, Haziran 2008 de yayına girmiş olan markafoni.com Alışveriş kategorisinde %1.5 ile sıralamaya girmiştir. Alışveriş, Seri İlan, Ticaret kategorilerinde girişimler/markalar bazında dikkat edilmesi gereken durumlar söz konusudur. Alışveriş kategorisinde beşinci sırada yer alan sahibinden.com, Seri İlan denildiğinde %52.9 ile akla ilk gelen girişim/marka konumundadır. Ticaret kategorisinde ise %28.3 ile gittigidiyor.com liderliği bulunmaktadır. Türkiye nin lider e-ticaret siteleri olarak kabul ettiğimiz girişimlerin internet kullanıcıları arasında yarattıkları algı bu kapsamda yarattığı farkı göstermektedir. Alışveriş denildiğinde akla hepsiburada.com gelirken, Seri İlan denildiğinde sahibinden.com ve Ticaret denildiğinde gittigidiyor.com gelmektedir. Seri İlan kategorisinde hurriyet.com.tr nin %10.8 ile sahibinden.com un ardından ikinciliği bulunmaktadır. Bu kategoride katılımcılardan alınan cevaplar Hurriyet Seri İlan için olmuştur. Aynı durum milliyet.com.tr için de geçerlidir. Ancak hurriyetemlak.com katılımcılar tarafından özel olarak dile getirilmiştir ve %3.1 ile Seri İlan denildiğinde akla ilk gelen altıncı girişim/marka olmuştur. Kategoride global bir girişim olan craigslist.com un bilinirliği dikkat çekicidir. Servis %7.4 ile kategoride gittigidiyor.com ile aynı orana sahiptir. Ticaret kategorisinde gittigidiyor.com un %28.3 ile liderliği bulunmaktadır. Alibaba.com %17.8 ile ikinci sırada yer alırken turkticaret.net %17.1 ile üçüncü sırada yer almıştır. Kategorinin standart sapma oranı 12,8 olarak hesaplanmış olup kullanıcı tercihlerinin fazla değişken olmadığı saptanmıştır. Mesajlaşma kategorisinde MSN Live Messenger ın %48.4 ile üstünlüğü bulunmaktadır. Facebook.com bu kategoride %13 ile ikinci sırada yer alırken Google Talk katılımcıların %12.7 ve gmail.com %5.1 inin ilk aklına gelen girişim/marka olmuştur. Kategoride Google Talk ve gmail.com tek bir servis olarak değerlendirilirse %17.8 ile facebook.com un üzerinde yer alacaktır. Global mikroblog servisi twitter.com un da Türk internet kullanıcıların %3.7 si için Mesajlaşma denildiğinde akla ilk gelen girişim/marka olması dikkat çekicidir. Bu kategorideki standart sapma 5 olarak hesaplanmıştır ve kullanıcı tercihlerindeki değişikenlik düşük bulunmuştur. Arkadaş kategorisinde facebook.com un %65.9 ile dominasyonu bulunmaktadır. Bu kategoride facebook.com u yonja.com ve siberalem.com %6.8 ile takip ederken, istanbul.net %4.6 ile üçüncü, friendfeed.com ise %1.9 ile dördüncü sıradadır. Friendfeed.com un bir arkadaşlık sitesi olmaması ancak kullanıcılarının arkadaşlarının online aktivitelerini takip edebildiği bir servis olarak bu kategoride listeye girmesi dikkat çekicidir. Eğitim kategorisi Türkiye internet pazarında henüz boş bir alan olarak dikkat çekmiştir. wikipedia.org un %7.6 ile ilk akla gelen girişim/marka olduğu kategoride, mezun.com %6.3 ile ikinci, Milli Eğitim Bakanlığı web sitesi olan meb.gov.tr ise %5.8 ile üçüncü sıradadır. Sıralamada meb.gov.tr yi takip eden uzmantv.com un %4.9 luk oranı dikkat çekicidir ve dominasyonun ya da sabit bir liderliğin olmadığı kategoride fırsat olduğunu göstermektedir. Araştırma kapsamında Eğitim kategorisi 35,95 olan standart sapma değeriyle kullanıcı tercihlerinin en değişken olduğu alan olarak tespit edilmiştir. Eğlence kategorisinde youtube.com %14.6 ile ilk akla gelen girişim/marka olurken facebook.com % 13.4 ile ikinci sırada yer almıştır. Global popüler servisleri %6.7 ile bobiler.org ve %5.4 ile eksisozluk.com ve biletix.com takip etmektedir. MYK Medya nın kısa süre önce ortak olduğu ve yeni versiyonunu Mart ayının sonunda yayına aldığı alkislarlayasiyorum.com ise kategoride %3.3 ile beşinci sırada yer almaktadır. 25 olan standart sapma değeri ile tercih değişkenliğinin yüksek olduğu kategoride herhangi bir girişim/marka dominasyonu gözlemlenmemiştir ve sıralamanın ilerleyen dönemlerde değişebileceği tahmin edilmektedir. Blog kategorisinde Google ın sahip olduğu ücretsiz blog servisi blogger.com %28.4 ile ilk akla gelen girişim/marka olurken Türkçe web 2.0 blogu webrazzi.com %13.1 ile ikinci sırada yer almıştır. Ücretsiz blog servisi Wordpress ise %12 ile üçüncü sırada yer almaktadır. Nokta A.Ş. nin sahibi olduğu blogcu.com kategori kapsamında %4.9 ile dördüncü sırada yer alırken, global web 2.0 blogu

6 techcrunch.com %3.0 ile beşinci sıradadır. Bu kategoride 24,2 olan standart sapma değeri ile katılımcı tercihlerinde değişkenlik gözlemlenmiştir ve dominasyon olmadığı tespit edilmiştir. Oyun kategorisinde %21.5 ile flash oyun sitesi kraloyun.com ilk akla gelen girişim/marka konumundadır. Kraloyun.com u oyun sayfaları ile mynet.com ve global flash oyun sitesi miniclip.com %6.3 ile takip etmektedir. 22,6 olarak tespit edilen standart sapma değeri ile tercih değişkenliğinin gözlemlendiği kategoride girişim/marka dominasyonu bulunmamaktadır ve sıralamanın ilerleyen dönemlerde değişmesi mümkündür. Portal denildiğinde akla ilk gelen marka/girişim %44.9 ile mynet.com olmuştur. Bu kategoride yahoo.com %19.1, ekolay.net %6.4 oranlarını alırken, ntvmsnbc.com kategorideki diğer girişim/ markaların aksine bir haber sitesi olmasına rağmen %3.8 ile portal denildiğinde akla ilk gelen dördüncü girişim/marka olmuştur. Ntvmsnbc.com u %2.2 ile turk.net ve %1.6 ile superonline.com takip etmektedir. Bu kategoride hesaplanan standart sapma 18,6 olup tercih değişkenliği gözlemlenmiştir. Yemek kategorisinde yemek siparişi sitesi yemeksepeti.com un %68.8 ile liderliği bulunmaktadır. Kategoride yemek tarifleri blogu olan devletsah.com %9.1 ile ikinci sırada yer alırken, diğer bir yemek tarifleri blogu portakalagaci.com %2.9 ile üçüncü sıradadır. Devletsah.com tarafından yayınlanan online dergi yemek.name ise bu kategoride %2.1 ile dördüncü sırada yer almaktadır. Kategoride google.com un %1.5 ile birtabak.com ile aynı oranı alarak listeye girmesi dikkat çekicidir. Kategorideki tercih değişkenliği düşük olarak gözlemlenmiştir ve yemeksepeti.com un dominasyonu tespit edilmiştir. Teknoloji kategorisinde MYK Medya nın sahibi olduğu teknoloji sitesi yahoyt.com %13 ile lider konumdadır, global web 2.0 blogu techcrunch.com %10.3 ile ikinci ve Türkçe web 2.0 blogu webrazzi.com %6 ile üçüncü durumdadır. Pilli nin sahibi olduğu bildirgec.org kategoride shiftdelete.net ile birlikte %5.4 oranla dördüncü sırada yer almıştır. 22,3 olan standart sapma oranıyla tercih değişkenliğinin yüksek tespit edildiği kategoride herhangi bir dominasyon bulunmamaktadır. Arama denildiğinde akla ilk gelen girişim/marka %98 ile google.com olmuştur. Araştırma kapsamındaki en düşük standart sapma oranı olan 3.1 ile bu kategoride google.com un yüksek dominasyonu olduğu tespit edilmiştir. Etkinlik kategorisinde biletix.com %34.3 ile lider konumdayken, facebook.com un etkinlik bölümünden kaynaklanan %31 lik ikinciliği bulunmaktadır. İnternet girişimcilerine destek amacıyla yürütülmekte olan etohum etkinliği bu kategoride %2.6 ile üçüncü sırada yer almaktadır. Sağlık kategorisinde doktorsitesi.com %31.5 ile ilk akla gelen girişim/marka konumundadır. Google.com, Google Health bölümünün (google.com/health) de etkisiyle bu kategoride %13.7 ikinci sırada yer alırken, uzman görüşlerinin yer aldığı video sitesi bu kategoride %10.7 ile üçüncü sırada yer almaktadır. 15,2 ile ortalama bir standart sapma değerine sahip olan kategoride uzmantv.com un stratejisine bağlı olarak pozisyonunu yükseltebileceği tahmin edilmektedir. Bilgi kategorisinde ücretsiz online ansiklopedi wikipedia.org un %51.1 ile liderliği bulunmaktadır. Google.com kategoride %30.6 ile ikinci sırada yer alırken eksisozluk.com un %7.5 ile üçüncü sırada yer alması dikkat çekicidir. Katılımcıların tercih değişkenliğinin 7 olan standart sapma değeri ile düşük tespit edildiği kategoride wikipedia.org ve google.com un üstünlüğünün değişmeyeceğini tahmin ediyoruz. Finans kategorisinde garanti.com.tr %13.6 ile birinci sırada yer alırken, bigpara.com %12.5 ile ikinci ve yine Garanti Bankası nın servisi olan paragaranti.com %10.5 ile üçüncü sırada yer almaktadır. Ntvmsnbc.com un %.6.6 ile dördüncü olduğu kategoride Google ın finans sayfaları olan google.com/ finance ve doviz.com %5.8 ile beşinci sırayı paylaşmaktadır. Kullanıcı tercihlerinin değişkenlik gösterdiğinin tespit edildiği kategoride 18,8 olan standart sapma değeri baz alınarak dominasyon bulunmadığı saptanmıştır. İçerik denildiğinde ilk akla gelen girişim/marka eksisozluk.com olarak tespit edilmiş olup %15.4 oranla wikipedia.org un %15 olan oranına yakın durmaktadır. Google.com %11.5 ile kategoride üçüncü sırada yer almaktadır. Pilli nin sahibi olduğu bildirgec.org bu kategoride %5.6 ile dördüncü

7 sırada yer almıştır. Tercih değişkenliğinin yüksek olduğu kategorinin standart sapma değeri 19,6 olarak hesaplanmıştır. Reklam kategorisinde Google ın %47 ile liderliği bulunmaktadır. Bu oranın dağılımında ise Google Adsense (google.com/adsense) %22 ile ilk akla gelen girişim/marka pozisyonundadır. Google.com % 12.8, Google AdWords (google.com/adwords) ise %12.1 oranlarındadır. Kategorinin ikinci sırasında ReklamZ (reklamz.com) %24 ile ikinci sırada yer alırken reklam ve pazarlama konularına odaklı blog bigumigu.com %2.9 üçüncü sıradadır. Reklamstore.com, medyanet.com ve superteklif.com ise %1.9 ile dördüncü sırayı paylaşmaktadır. Kategorinin standart sapma oranı 14,55 olarak hesaplanmıştır. Online Bankacılık kategorisinde garanti.com.tr nin %70.4 ile ilk akla gelen girişim/marka dominasyonu bulunmaktadır. Garanti.com.tr yi %13.6 ile isbank.com.tr, %4.1 ile ykb.com.tr, %3.3 ile akbank.com.tr ve %3.0 ile hsbc.com.tr takip etmektedir. 4,6 ile çok düşük bir standart sapma değerine sahip kategoride tercih değişkenliği düşük olup garanti.com.tr nin liderliğinin kısa vadede değişmesi zor olacaktır. Mobil denildiğinde akla ilk gelen girişim/marka %41.4 ile turkcell.com.tr olmuştur. Bu kategoride servislerinin mobil versiyonlarından dolayı google.com %10 ile ikinci ve global mikro blog servisi twitter.com %4.2 ile üçüncü durumdadır. Avea.com.tr ile garanti.com.tr %2.5 ile dördüncü sırada yer alırken, garanti.com.tr bu kategoride mobil bankacılık algısından dolayı yer almıştır. Kullanıcı tercihlerinin değişkenliği 22,3 ile yüksek tespit edilen kategoride ilerleyen dönemlerde sıralama değişimleri gözlemlenebilir. Moda kategorisinde ilk akla gelen girişim/marka %11.3 ile markafoni.com olmuştur. Modaturkiye.com bu kategoride %6.7 ile ikinci olurken, Fashion TV web sitesi ftv.com %6 ile üçüncü sırada bulunmaktadır. Google.com un %3.3 ile dördüncü sırada olması dikkat çekicidir. 22,6 standart sapma değeri ile kullanıcı tercihlerinin değişkenliği yüksektir. Web 2.0 denildiğinde akla ilk gelen girişim/marka %34.7 ile Türkçe web 2.0 blogu webrazzi.com olmuştur. Nokta A.Ş. (nokta.com) bu kategoride %13.9 ile ikinci sırada yer alırken Pilli (pilli.com) % 5.8 ile üçüncü sırada yer almaktadır. Kategorinin 24,2 standart sapma değeri ile kullanıcı tercihlerinin fazla ve değişken olduğu gözlemlenmiştir. Arda Kutsal Genel Müdür, Crenvo Danışmanlık Editör, Webrazzi.com

8 Video youtube.com 80.2% vimeo.com 6.0% izlesene.com 5.0% timsah.com 1.5% Diğer 7.3%

9 Sinema imdb.com 33.1% sinema.com 25.9% beyazperde.com 17.9% sinemalar.com 10.9% divxplanet.com 1.5% Diğer 10.7%

10 Müzik last.fm 44.1% fizy.org 10.6% youtube.com 8.0% ttnetmuzik.com.tr 6.6% myspace.com 2.7% musicopat.com 2.4% itunes.com 2.1% soundklan.com 1.6% Diğer 21.8%

11 Fotoğraf flickr.com 57.5% fotokritik.com 14.2% deviantart.com 8.5% picasa.com 4.1% facebook.com 1.8% Google Images (images.google.com) 1.6% Diğer 12.2%

12 Sosyal Ağ facebook.com 86.6% friendfeed.com 4.7% Diğer 8.7%

13 Kariyer kariyer.net 74.4% yenibiris.com 6.4% monster.com 5.6% linkedin.com 3.8% secretcv.com 2.1% xing.com 1.5% Diğer 6.2%

14 Haber ntvmsnbc.com 23.2% haberturk.com 18.5% hurriyet.com.tr 15.0% milliyet.com.tr 11.2% internethaber.com 6.0% zaman.com.tr 2.7% haber7.com 2.5% Google Haberler (haberler.google.com.tr) 2.0% Diğer 19.0%

15 İş Ağı linkedin.com 55.3% xing.com 29.7% cember.net 4.7% kariyer.net 2.3% Diğer 8.0%

16 Alışveriş hepsiburada.com 51.7% gittigidiyor.com 21.3% amazon.com 10.8% ebay.com 4.7% sahibinden.com 2.5% markafoni.com 1.5% Diğer 7.6%

17 Seri İlan sahibinden.com 52.9% hurriyet.com.tr 10.8% gittigidiyor.com 7.4% craigslist.com 7.4% milliyet.com.tr 3.7% hurriyetemlak.com 3.1% Diğer 14.6%

18 Ticaret gittigidiyor.com 28.3% alibaba.com 17.8% turkticaret.net 17.1% ebay.com 8.9% hepsiburada.com 6.9% amazon.com 4.6% sahibinden.com 2.6% Diğer 13.8%

19 Mesajlaşma MSN / Live Messenger 48.4% facebook.com 13.0% Google Talk 12.7% gmail.com 5.1% twitter.com 3.7% meebo.com 3.4% Skype 2.8% turkcell.com.tr 1.7% Diğer 9.1%

20 Arkadaş facebook.com 65.9% yonja.com 6.8% siberalem.com 6.8% istanbul.net 4.6% friendfeed.com 1.9% Diğer 14.1%

21 Eğitim wikipedia.org 7.6% mezun.com 6.3% meb.gov.tr 5.8% uzmantv.com 4.9% ttnetvitamin.com.tr 3.1% boun.edu.tr 3.1% google.com 2.2% dogrutercih.com 2.2% youtube.com 2.2% akampus.com 1.8% egitim.com 1.8% lyndia.com 1.8% metu.edu.tr 1.8% MIT OpenCourseWare 1.8% Diğer 53.6%

22 Eğlence youtube.com 14.6% facebook.com 13.4% bobiler.org 6.7% eksisozluk.com 5.4% biletix.com 5.4% alkislarlayasiyorum.com 3.3% mynet.com 2.1% kraloyun.com 2.1% istanbul.com 1.7% limk.com 1.7% myspace.com 1.7% stumbleupon.com 1.7% komikler.com 1.7% Diğer 38.5%

23 Blog blogger.com 28.4% webrazzi.com 13.1% Wordpress 12.0% blogcu.com 4.9% techcrunch.com 3.0% bildirgec.org 2.7% Google Reader 1.9% Diğer 33.9%

24 Oyun kraloyun.com 21.5% mynet.com 6.3% miniclip.com 6.3% gamespot.com 5.2% facebook.com 4.8% trgamer.com 4.4% travian.com.tr 3.0% oyunlar1.com 3.0% ogame.com.tr 2.6% yahoo.com 2.2% gamyun.net 2.2% oynasana.com 2.2% kongregate.com 1.9% merlininkazani.com 1.9% ekolay.net 1.5% Diğer 31.1%

25 Portal mynet.com 44.9% yahoo.com 19.1% ekolay.net 6.4% ntvmsnbc.com 3.8% turk.net 2.2% superonline.com 1.6% Diğer 22.0%

26 Yemek yemeksepeti.com 68.8% devletsah.com 9.1% portakalagaci.com 2.9% yemek.name 2.1% google.com 1.5% birtabak.com 1.5% Diğer 14.1%

27 Teknoloji yahoyt.com 13.0% techcrunch.com 10.3% webrazzi.com 6.0% bildirgec.org 5.4% shiftdelete.net 5.4% engadget.com 5.1% donanimhaber.com 4.5% teknosa.com 4.2% cnet.com 3.9% chip.com.tr 3.6% televidyon.com 3.3% teknorazzi.com 2.1% google.com 1.8% gizmodo.com 1.8% turk.internet.com 1.5% Diğer 27.8%

28 Arama google.com 98.0% Diğer 2.0%

29 Etkinlik biletix.com 34.3% facebook.com 31.0% 2.6% etohum (etohum.com) istanbul.com 2.2% uniaktivite.net 2.2% fesmekan.mynet.com 1.8% mybilet.com 1.8% eventbrite.com 1.5% google.com 1.5% istanbul.net.tr 1.5% upcoming.org 1.5% Diğer 18.1%

30 Sağlık doktorsitesi.com 31.5% google.com 13.7% uzmantv.com 10.7% realage.com.tr 5.1% webmd.com 5.1% acibadem.com.tr 3.0% saglik.gov.tr 2.5% wikipedia.org 2.5% ntvmsnbc.com 2.5% salikbilgisi.com 2.0% ekolay.net 1.5% Diğer 19.8%

31 Bilgi wikipedia.org 51.1% google.com 30.6% eksisozluk.com 7.5% Diğer 10.8%

32 Finans garanti.com.tr 13.6% bigpara.com 12.5% paragaranti.com 10.5% ntvmsnbc.com 6.6% google.com/finance 5.8% doviz.com 5.8% mynet.com 5.5% finance.yahoo.com 3.1% kobifinans.com.tr 2.3% hurriyet.com.tr 2.3% isbank.com.tr 2.3% mint.com 1.6% ft.com 1.6% isteyatirim.com.tr 1.6% hisse.net 1.6% Diğer 23.3%

33 İçerik eksisozluk.com 15.4% wikipedia.com 15.0% google.com 11.5% bildirgec.org 5.6% mynet.com 4.7% ntvmsnbc.com 3.0% yahoo.com 3.0% youtube.com 2.6% televidyon.com 2.1% reader.google.com 1.7% hurriyet.com.tr 1.7% digg.com 1.7% friendfeed.com 1.7% uzmantv.com 1.7% Diğer 28.6%

34 Reklam Google 47.0% google.com/adsense 22.0% google.com 12.8% google.com/adwords 12.1% reklamz.com 24.0% bigumigu.com 2.9% reklamstore.com 1.9% medyanet.net 1.9% superteklif.com 1.9% Diğer 20.4%

35 Online Bankacılık garanti.com.tr 70.4% isbank.com.tr 13.6% ykb.com.tr 4.1% akbank.com.tr 3.3% hsbc.com.tr 3.0% Diğer 5.7%

36 Mobil turkcell.com.tr 41.4% google.com 10.0% twitter.com 4.2% avea.com.tr 2.5% garanti.com.tr 2.5% mobiletisim.com 2.1% facebook.com 2.1% nokia.com 2.1% burak.com 1.7% mobilera.com 1.7% Diğer 29.7%

37 Moda markafoni.com 11.3% modaturkiye.com 6.7% ftv.com 6.0% google.com 3.3% modahaber.com 3.3% trendometre.com 2.7% vakko.com 2.7% modaelinizde.com 2.7% modatrendenin.blogspot.com 2.7% ivillage.com 2.0% modamoda.com 2.0% style.com 2.0% outletim.com 2.0% Diğer 50.7%

38 Web 2.0 webrazzi.com 34.7% nokta.com 13.9% pilli.com 5.8% eksisozluk.com 4.4% facebook.com 2.4% myk-medya.com 2.4% 41-29.com 1.7% bildirgec.org 1.7% Diğer 33.0%

39 Metodoloji Araştırma toplam 426 geçerli katılımla internet üzerinden gerçekleştirilmiştir. Toplam 31 farklı kategoride katılımcıların ilk hatırladıkları internet girişimi/markası istenmiştir. Markalar/Girişimler katılımcılardan açık uçlu bir soru ile yardımsız olarak alınmıştır. Örnek: Online Bankacılık denildiğinde aklınıza ilk gelen site hangisidir? Türkiye de toplam internet kullanıcı sayısını 26 milyon olarak kabul ettiğimizde araştırmamız popülasyonun görüşlerini yansıtması adına 426 örnek sayısı ile %95.38 güvenilirlik sağlamaktadır. Araştırma verisinin dağılımı üzerinde gerçekleştirilen güvenilirlik analizi (reliability analysis) sonucuna göre ise 31 değişken için (video, sinema, müzik, v.s.) alpha değeri 0,4573 olarak tespit edilmiştir. Bulunan değer kabul edeceğimiz herhangi bir alpha değerinden (0,005 veya 0,001 veya 0,01 veya 0,05) çok yüksek çıkmıştır. 0,4573 > 0,001 olduğu için araştırmamız %99,9 olasılıkla güvenilir bulunmuştur. Tablolardaki standart sapma değerlerinin yüksek olması, bize bazı kategorilerdeki tercihlerin değişkenliğinin fazla olduğunu göstermektedir. En yüksek standart sapma 35,9535 ile Eğitim kategorisinde tespit edilmiştir. Yani, tüm kategoriler içinde Eğitim kategorisi girişim/marka bilinirliği açısından en yüksek değişkenliğe sahiptir. Diğer bir deyişle tüm kategoriler içinde Eğitim kategorisinde en fazla farklı girişim/marka tercihi görülmektedir. En düşük standart sapma Arama kategorisinde tespit edilmiştir. Aşağıda kategori değişkenliği büyükten küçüğe gösterilmektedir. Kategori Standart Sapma Eğitim 35,9535 Blog 30,1126 Eğlence 25,8175 Web 2.0 24,2143 Oyun 22,6208 Moda 22,5861 Teknoloji 22,3157 Mobil 22,3131 İçerik 19,6097 Finans 18,8452 Müzik 18,9308 Portal 18,6074 Etkinlik 17,1064 Sağlık 15,1628 Reklam 14,5593 Haber 13,1617 Yemek 12,8893 Ticaret 12,7887 Seri İlan 10,3645 Fotoğraf 8,6706 Arkadaş 8,5533 Sinema 7,4251 Bilgi 7,0134 Alışveriş 6,9062 İş Ağı 6,2111 Mesajlaşma 5,0099 Sosyal Ağ 4,7144 Kariyer 4,6226 Online Bankacılık 4,6043 Video 3,4284 Arama 3,0609

40 Crenvo Hakkında 2007 yılında kurulmuş olan Crenvo, strateji, yönetim, pazarlama danışmanlığı ve internet sektörüne özel araştırma hizmetleri sunmaktadır. Türkiye nin önde gelen internet ve yeni medya şirketleriyle çalışmakta olan Crenvo, Avrupa ve Amerika merkezli internet şirketlerine de Türkiye operasyonlarında danışmanlık ve araştırma hizmetleri sağlamaktadır. Crenvo Bilişim Danışmanlık Reklam ve Tic. Ltd. Şti. Adres: Egemen Sokak Nur Apt. No:4/1 D:1 Kalamış İstanbul Telefon: +90 (216) 3385603 Faks: +90 (216) 3385604 Web: www.crenvo.com E-Posta: bilgi@crenvo.com