12 Ağustos 2008 SALI Resmî Gazete Sayı : 26965 Tarım ve Köyişleri Bakanlığından: TEBLİĞ TÜRK GIDA KODEKSİ SİYAH ÇAY TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2008/42) Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı; siyah çayın tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretim, hazırlama, işleme, muhafaza, depolama, taşıma ve pazarlamasını sağlamak üzere bu ürünün özelliklerini belirlemektir. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Tebliğ siyah çay, aromalı siyah çay ve kafeinsiz siyah çayı kapsar. Kurutulmuş bitki ve/veya meyve ilave edilmiş siyah çayları kapsamaz. Dayanak MADDE 3 (1) Bu Tebliğ, 27/5/2004 tarihli ve 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun un 7 nci ve 8 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 (1) Bu Tebliğde geçen; a) Siyah çay: Camellia sinensis türünün farklı çeşitlerinin genç sürgünlerinden tepe tomurcuğu ve onu takip eden taze yapraklar ve taze tek yaprak, taze iki yaprak ve taze üç yapraklı sürgünler ile bunları birbirine bağlayan taze sap kısımlarının soldurma, kıvırma veya kesme, oksidasyon ve kurutma gibi üretim aşamaları ile işlenmesi sonucu elde edilen ürünü, b) Süzen Poşet: Uygun boyutta üretilmiş siyah çay, aromalı siyah çay ve kafeinsiz siyah çayı belli gramajlarda içeren ve içerdiği ürünün kendine has renk, tat ve aromasını sıcak suda ortama filtre etme özelliğine sahip malzemeden üretilmiş iplikli ya da ipliksiz poşeti, c) Kafeinsiz siyah çay: Kafein miktarı kuru maddede ağırlıkça % 0,1 yi geçmeyen siyah çayı, ç) Yabancı madde: Orijini siyah çay olmayan, bitki ve hayvan kaynaklı maddeler, taş, plastik ve benzeri maddeler ve yapay maddeler gibi her türlü maddeyi, ifade eder. Ürün özellikleri MADDE 5 (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünler;
a) Kendine has görünüş, renk, tat ve kokuda olmalıdır. b) Yabancı madde içermemelidir. c) Ek-1 de yer alan fiziksel ve kimyasal özelliklere uygun olmalıdır. Katkı maddeleri MADDE 6 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlere hiçbir katkı maddesi katılamaz. Aroma maddeleri MADDE 7 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde kullanılacak aroma maddeleri Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği nin Gıda Aroma Maddeleri bölümüne uygun olmalıdır. Bulaşanlar MADDE 8 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki bulaşanların miktarları, 17/5/2008 tarihli ve 26879 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi-Gıda Maddelerinde Belirli Bulaşanların Maksimum Limitleri Hakkında Tebliğ de yer alan hükümlere uygun olmalıdır. Pestisit kalıntıları MADDE 9 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki pestisit kalıntı miktarları, 29/7/2008 tarihli ve 26951 mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi-Gıda Maddelerinde Bulunmasına İzin Verilen Pestisitlerin Maksimum Kalıntı Limitleri Tebliği nde yer alan hükümlere uygun olmalıdır. Hijyen MADDE 10 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin Gıda Hijyeni Bölümünde yer alan genel kurallara ve 2/9/2001 tarih ve 24511 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi- Mikrobiyolojik Kriterler Tebliği hükümlerine uygun olarak üretilmelidir. Ambalajlama, etiketleme ve işaretleme MADDE 11 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği nin Ambalajlama- Etiketleme ve İşaretleme Bölümü nde ve 25/8/2002 tarihli ve 24857 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi-Gıda Maddelerinin Genel Etiketleme ve Beslenme Yönünden Etiketleme Kuralları Tebliği nde yer alan hükümlere uygun olmalıdır. Buna ilave olarak; a) Süzen poşet içinde satışa sunulan siyah çayların etiketinde, kullanım şekline göre "demlik süzen poşet" veya "süzen poşet" ifadesi ürün ismi ile aynı yüzde yer almalıdır. b) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ve doğrudan tüketime sunulan ürünler, nihai tüketiciye dökme olarak satışa sunulamaz. c) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler aroma içeriyorsa ürün ismi " aromalı " şeklinde ifade edilmelidir. Taşıma ve depolama MADDE 12 (1) Bu Tebliğde yer alan ürünlerin depolanması ve taşınmasında, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği nin Gıdaların Taşınması ve Depolanması Bölümündeki kurallara uyulmalıdır.
Numune alma ve analiz metotları MADDE 13 (1) Bu Tebliğde yer alan ürünlerin üretim hattından ve muhafaza deposundan numune alınmasında Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği nin Numune Alma ve Analiz Metotları Bölümündeki kurallara uyulmalıdır. Numune, uluslararası kabul görmüş metotlarla analiz edilmelidir. Tescil ve denetim MADDE 14 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünleri üreten ve satan işyerleri; tescil ve izin, ithalat işlemleri, kontrol ve denetim sırasında bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır. Bu hükümlerin uygulanması ile ilgili denetim ve hükümlere uymayan işyerleri hakkında gerekli işlemler 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanuna göre Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yapılır. Yürürlükten kaldırılan mevzuat MADDE 15 (1) Bu Tebliğle, 13/12/1996 tarihli ve 22846 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Siyah Çay Tebliği yürürlükten kaldırılmıştır. Uyum zorunluluğu GEÇİCİ MADDE 1 (1) Halen faaliyet gösteren ve bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünleri üreten ve satan işyerleri bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde bu Tebliğ hükümlerine uymak zorundadır. Bu süre içinde gerekli düzenlemeleri yapmayan üretim yerlerinin faaliyetine izin verilmez. Bu sürenin sonunda söz konusu üretim yerleri ile bu Tebliğ hükümlerine uymayan ürünleri satan işyerleri hakkında, 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun hükümlerine göre yasal işlem yapılır. Yürürlük MADDE 16 (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 17 (1) Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür. EK-1 Fiziksel ve Kimyasal Özellikler (1) ÖZELLİKLER DEĞERLER Siyah çay Süzen poşet Toplam Toz Çay Miktarı (g/g) % En çok 14
(tanecik boyutu 355 µ) En çok 35 Okside Olmamış Parça (g/g)% En çok 8 En çok 8 Toplam Kül (Kuru Maddede), (g/g)% En az 4 - En çok 8 En az 4 - En çok 8 Su Ekstraktı (2) (Kuru Maddede), (g/g) % En az 29 En az 32 Ham Selüloz (Kuru Maddede) (g/g) % En çok 16,5 En çok 15,0 Suda Çözünen Külde Alkalilik (KOH cinsinden) % En az 1-En çok 3 En az 1-En çok 3 % 10 luk Hidroklorik Asitte Çözünmeyen kül (Kuru maddede) (g/g) % En çok 1 En çok 1 Kafein (Kuru maddede) (g/g) % En az 1,6 En az 1,6 Suda Çözünen Kül (Toplam küle göre) (g/g) % En az 45 En az 45 Nem Oranı (g/g) % En çok 7 En çok 7 (1) : Ekte yer alan özellikler kafeinsiz siyah çay (kafein ve ekstrakt değerleri hariç) ve aromalı siyah çayı da kapsamaktadır. (2) : Kafeinsiz çaylarda ekstrakt miktarı Ek te belirtilen değerlerden % 1,6 daha az olmalıdır. ************* 17 Haziran 2015 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : 29389 TEBLİĞ Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TÜRK GIDA KODEKSİ ÇAY TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2015/30) Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı; siyah çay, yeşil çay, aromalandırılmış siyah ve yeşil çay ile kafeinsiz siyah ve yeşil çayın tekniğine uygun ve hijyenik şekilde üretim, hazırlama, işleme, etiketleme, muhafaza, depolama, taşıma ve piyasaya arzı ile ilgili şartları ve ürün özelliklerini belirlemektir. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Tebliğ siyah çay, yeşil çay, aromalı siyah ve yeşil çay ile kafeinsiz siyah ve yeşil çayı kapsar. (2) Kurutulmuş bitki ve/veya meyve ilave edilmiş siyah ve yeşil çayları, çözünebilir çayları ve çay ekstraktlarını kapsamaz.
Dayanak MADDE 3 (1) Bu Tebliğ, 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 (1) Bu Tebliğde geçen; a) Siyah çay: Camellia sinensis türünün farklı çeşitlerinin genç sürgünlerinden tepe tomurcuğu ve onu takip eden taze yapraklar ve taze tek yaprak, taze iki yaprak ve taze üç yapraklı sürgünler ile bunları birbirine bağlayan taze sap kısımlarının soldurma, kıvırma, parçalama, oksidasyon ve kurutma gibi üretim aşamaları ile işlenmesi sonucu elde edilen ürünü, b) Süzen Poşet: Bu Tebliğ kapsamında üretilmiş uygun boyuttaki çayları belli gramajlarda içeren ve içerdiği ürünün kendine has renk, tat ve aromasını sıcak suda ortama filtre etme özelliğine sahip gıda ile teması uygun madde ve malzemeden üretilmiş iplikli ya da ipliksiz poşeti, c) Kafeinsiz siyah/yeşil çay: Kafein miktarı kuru maddede ağırlıkça % 0,1 yi geçmeyen çayı, ç) Yabancı madde: Orijini çay olmayan, bitki ve hayvan kaynaklı maddeler, taş, plastik ve benzeri maddeler ve yapay maddeler gibi her türlü maddeyi, d) Yeşil çay: Camellia sinensis türünün farklı çeşitlerinin genç sürgünlerinden tepe tomurcuğu ve onu takip eden taze yapraklar ve taze tek yaprak, taze iki yaprak ve taze üç yapraklı sürgünler ile bunları birbirine bağlayan taze sap kısımlarının, enzim inaktivasyonu, kıvırma, parçalama, kurutma, gibi üretim aşamaları ile işlenmesi sonucu elde edilen okside olmamış ürünü ifade eder. Ürün özellikleri MADDE 5 (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünler; a) Kendine has görünüş, renk, tat ve kokuda olacaktır. b) Yabancı madde içermeyecektir. c) Ek-1 de yer alan fiziksel ve kimyasal özelliklere uygun olacaktır.
Katkı maddeleri MADDE 6 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlere hiçbir katkı maddesi katılamaz. Aroma vericiler ve aroma verme özelliği taşıyan gıda bileşenleri MADDE 7 (1) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerde kullanılacak, aroma vericiler ve aroma verme özelliği taşıyan gıda bileşenleri, 29/12/2011 tarih ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan, Türk Gıda Kodeksi Aroma Vericiler ve Aroma Verme Özelliği Taşıyan Gıda Bileşenleri Yönetmeliğinde yer alan hükümlere uygun olur. Bulaşanlar MADDE 8 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki bulaşanların miktarları, 29/12/2011 tarih ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Bulaşanlar Yönetmeliğinde yer alan hükümlere uygun olur. Pestisit kalıntıları MADDE 9 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerdeki pestisit kalıntı miktarları, 25/8/2014 tarihli ve 29099 mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Pestisitlerin Maksimum Kalıntı Limitleri Yönetmeliği nde yer alan hükümlere uygun olur. Hijyen MADDE 10 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler; 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Gıda Hijyeni Yönetmeliği ve 29/12/2011 tarihli ve 28157 3. Mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Mikrobiyolojik Kriterler Yönetmeliği nde yer alan hükümlere uygun olur. Ambalajlama MADDE 11 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin ambalajları, 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeler Yönetmeliği nde yer alan hükümlere uygun olur. (2) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ve doğrudan tüketime sunulan ürünler, piyasaya hazır ambalajlı olarak arz edilir. Etiketleme MADDE 12 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler; 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği nde yer alan hükümleri ile birlikte aşağıdaki
hükümlere de uygun olur. Bu hükümlere ilave olarak; a) Süzen poşet içinde satışa sunulan siyah ve yeşil çayların etiketinde, kullanım şekline göre "demlik süzen poşet" veya "süzen poşet" ifadesi ürün ismi ile aynı yüzde yer alır. b) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünler aroma içeriyorsa ürün ismi " aromalı siyah/yeşil çay" şeklinde ifade edilir. c) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin diğer kurutulmuş bitki ve/veya meyve parçalarıyla karışım olarak üretilmesi halinde ürün siyah çay ya da yeşil çay olarak isimlendirilmez. Bu karışım ürünlerin etiketinde ürün adı aynı renk ve aynı yazı karakterinde olmak şartıyla ve siyah/yeşil çay karışımı ve/veya siyah/yeşil çay ve karışımı şeklinde isimlendirilir. Taşıma ve depolama MADDE 13 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin taşınması ve depolanması, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin gıdaların taşınması ve depolanması ile ilgili hükümlerine uygun olur. Numune alma ve analiz metotları MADDE 14 (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerden numune alınmasında Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği nin Numune Alma ve Analiz Metotları Bölümündeki kurallara uyulmalıdır. Numune, uluslararası kabul görmüş metotlarla analiz edilir. Yürürlükten kaldırılan tebliğ MADDE 15 (1) 12/8/2008 tarihli ve 26965 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Siyah Çay Tebliği (Tebliğ No: 2008/42) yürürlükten kaldırılmıştır. İdari yaptırım MADDE 16 (1) Bu Tebliğe aykırı davrananlar hakkında 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Kanunun ilgili maddelerine göre idari yaptırım uygulanır. Geçiş hükümleri GEÇİCİ MADDE 1 (1) Bu Tebliğ kapsamında faaliyet gösteren işletmeciler, bu Tebliğde yer alan yeşil çaya ilişkin hükümlere 31/12/2016 tarihine kadar uymak zorundadır. (2) Bu Tebliğin yayımı tarihinden önce faaliyet gösteren gıda işletmecileri, bu Tebliğ hükümlerine uyum sağlayana kadar 12/8/2008 tarihli ve 26965 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Siyah Çay Tebliği (Tebliğ No: 2008/42) hükümlerine uyarlar. Yürürlük MADDE 17 (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 18 (1) Bu Tebliğ hükümlerini Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yürütür.
Eki: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/06/20150617-4-1.pdf
DİKKAT!!! 12 Ağustos 2008 tarihli ve 26965 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 2008/42 nolu TÜRK GIDA KODEKSİ SİYAH ÇAY TEBLİĞİ ile 13/12/1996 tarihli ve 22846 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Siyah Çay Tebliği yürürlükten kaldırılmıştır. TÜRK GIDA KODEKSİ SİYAH ÇAY TEBLİĞİ Tebliğ No: 96-10 - 13.12.1996 / 22846 1.Değişiklik Tebliğ No: 97-11 25 Aralık 1997 / 23211 2.Değişiklik Tebliğ No: 2003 / 26 Tebliğ No: 96-10 13.12.1996 / 22846 1. Resmi Gazetede yayınlanarak Mecburi uygulama konulan "TÜRK GIDA KODEKSİ - Siyah Çay" yayını tarihinden itibaren üretim ve satış safhalarında mecburi olarak uygulanacaktır. 2. TÜRK GIDA KODEKSİ - Siyah Çay kapsamına giren malı üreten ve satanların bu hükümlere uymaları gerekmektedir. 3. Bu bölüme ait hükümler, 4128 sayılı Kanun ve 560 ve 441 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre Bakanlığımıza uygulanacaktır. 4. TS 4600 "Siyah Çay Standardı" Mecburi Uygulamadan kaldırılmıştır. TÜRK GIDA KODEKSİ - SİYAH ÇAY 1- KAPSAM: Bu bölüm siyah çayın tanımını ve özelliklerini kapsar. Kafeini alınmış siyah çay, poşet siyah çay ve aroma verici maddeler katılmış siyah çayı kapsamaz. 2- TANIMLAR: 2.1. Siyah Çay: Siyah Çay, Camellia sinensıs (Lınnaeus) 0.Kunize türünün farklı varyetelerinin yaş çay yaprağı (iki buçuk yaprak) tomurcuk ve bunlara bitişik taze sap kısımlarının uygun yöntemlerle işlenmesiyle elde edilen üründür. 2.2. Yabancı madde: Yabancı Madde çayın dışındaki bütün maddelerdir. 3- ÖZELLİKLERİ: 3.1. Duyu Özellikleri: Siyah çay kendine has görünüş, renk ve kokuda olmalı yabancı koku ihtiva etmemelidir. Gözle görülebilen yabancı madde bulunmamalıdır. 3.2. Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri: Siyah çayın fiziksel ve kimyasal özellikleri çizelge 1'e uygun olmalıdır. 3.3. Diğer Özellikler: 3.3.1. Siyah çayın: katkı maddesi, bulaşan pestisit rezidü limitleri, hijyen, ambalajlama, etiketleme, taşıma ve depolama kuralları ile numune alma ve analiz metotlarına ilişkin hükümler Türk Gıda Kodeksinin ilgili bölümlerine uygun olmalıdır.
3.3.2. Ambalaj büyüklüğü, ambalaj içindeki çayın net miktarına göre:; 50 g, 100 g, 125g, 200g, 250g, 400g, 500g, 800g, 1kg, olmalıdır. Çizelge: 1 SİYAH ÇAYIN FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ Özellikler Değerler Toplam Toz Çay Miktarı (m/m) % En çok 14 Okside Olmamış Parça (m/m) % En çok 8 Toplam Kül (Kuru Maddede) (m/m) % En az 4 Su Ekstraktıi (Kuru Maddede), (m/m) % En az 29 Ham Selüloz (Kuru Maddede) (m/m) % En çok 16,5 Suda Çözünen Külde Alkalilik (KOH) cinsinden) % En çok 1,5 %10'luk Hidroklorik Asitte Çözünmeyen Kül (Kuru Maddede), (m/m) % En çok 1 Kafein (Kuru maddede) (m/m) % En az 1,5 Suda Çözünen Kül (Toplam Küle göre) (m/m) % En az 45 Tebliğ No : 97/11 25 Aralık 1997 /: 23211 SİYAH ÇAY TEBLİĞİ Madde 1-13 Aralık 1996 tarih ve 22846 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan TÜRK GIDA KODEKSİ -Siyah Çay'a ait Çizelge-1'de Toplam Kül ve Suda Çözünen Külde Alkalilik değeri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. Çizelge-1 - Toplam Kül (Kuru Maddede), (m/m) % en az 4, en çok 8 - Suda Çözünen Külde Alkalilik (KOH cinsinden) % en az 1,5, en çok 3 Madde 2- Bu Tebliği Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür. Tebliğ No: 2003 / 26 26 Temmuz 2003: 25180 Madde 1-: 13/12 1996 tarihli ve 22846 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "TÜRK GIDA KODEKSİ - Siyah Çay Tebliği'nin 3üncü maddesi 3.3.2 ambalaj büyüklüğü fıkrası aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir. "Ambalaj büyüklüğü; ambalajlı olarak tüketiciye sunulan çayın net miktarına göre; 50g, 100g, 125g, 200g, 250g, 400g, 500g, 800g, 1kg, 3kg, 5kg şeklinde olmalıdır." Madde 2 - Bu tebliğ yayım tarihinde yürürlüğe girer. Madde 3 - Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı ile Sağlık Bakanı yürütür.