F A A L İ Y E T R A P O R U Bu sayıda: Şubat 2016 Hazırlayan: KTSO Basın Danışmanı Hüseyin EZGİN Sanayici-Sağlık Bakanlığı işbirliğine devam 2 Fruit Logistica ya 9. kez, Dubai Gulfood a 10. kez katıldık Sağlık Bakanlığı, Thalassaemia Derneği ve KTSO işbirliğinde kan bağışı kampanyası düzenlendi 2 KTSO Mağusa bölgesinde faaliyet gösteren üyeleriyle toplantı gerçekleştirdi 3 KTSO Genç Profesyoneller den SOS e Anlamlı Bağış 3 Süt sektörü paydaşları basın toplantısında bir araya gelerek hükümete tedbir çağrısı yaptı Başbakan ve ekonomi bakanlarına Süt ziyareti 5 4 Almanya nın Başkenti Berlin de düzenlenen Avrupa - nın en büyük yaş meyve ve sebze fuarına 9. kez, Doğu nun ve Uzak Doğu nun en büyük gıda fuarı olan ve Birleşik Arap Emirlikleri nin (BAE) Dubai kentinde, World Trade Center de düzenlenen Gulfood 2016 Gıda Fuarı na ise, 10. Kez katıldık. Her iki fuarı da Bakanı Sunat Atun ziyaret etti. Devlet haricinde herkes ödevini yapmaktadır Gulfood Fuarı na ülkemizin önde gelen ve fuara her yıl olduğu gibi bu yıl da geniş katılım gerçekleştiren süt ürünleri imalatçıları, ülkede süt politikasının düzgün bir raya oturtulması gerektiğini savunarak, Devletin haricinde herkes, süt ürünleri ihracatının daha da artması için ödevini yapıyor denildi. Bakanlığı desteğinde, Kıbrıs Türk Sanayi Odası nın (KTSO) organize ettiği şemsiye standı altında North Cyprus markasıyla 9 firmayla 10. katılım gerçekleşti. Fuarı, Bakanı Sunat Atun da ziyaret etti. Fuara şu firmalar katılmıştı: Helvasan Ltd., Avunduk Süt Ürünleri (Meriç), Özlem Süt Ürünleri (Özlem), Kırmızıgil Ltd. (Buluç), Koop Süt, Con Trading Ltd. (Lefkoşa Con Kahve), Akgöl Sütçülük Gıda ve Paketleme Sanayi Ltd., Gülgün Süt Mamulleri ltd., Vento Trading Ltd. (Girne Con Kahve) Firmalar, fuar süresince mevcut müşteri ilişkilerini geliştirirken, yeni müşterilerle temas kurma olanağı da buldu. Berlin de 4 firma Ülkemiz meyve ve sebze ihracatçıları Kıbrıs Türk Sanayi Odası (KTSO) organizasyonunda düzenlenen North Cyprus standı altında bu yıl 4 firma ile yer aldı. Fuarda; narenciye, nar ve patates ürünlerimiz tanıtıldı. Kuzey Kıbrıs standı altında 9. Kez katılım gösterilen fuar bu yıl da başarılı geçti. Türk, Rusya krizini aşmayı hedefleyen ihracatçıların, bu pazar dışında yeni Avrupa pazarlarına ulaştığını ve iş ağlarını genişletme imkânı bulduklarını kaydetti. Fuara katılan firmalarımız şöyle: Alnar Narcılık Ltd., Akdeniz Narenciye İhracatçı Birliği, Ekosis İthalat İhracat ltd şti, Sadık Kılıç Agriculture and Trading Ltd.
22. sayfa2 K T S O F A A L İ Y E T R A P O R U Sanayici-Sağlık Bakanlığı işbirliğine devam Sağlık Bakanlığı ile Kıbrıs Türk Sanayi Odası (KTSO), Kıbrıslı Türklerin kültürel ve ekonomik değerleri arasında yer alan tarım ve tarımsal gıda ürünlerinin coğrafi işaret tescillerinin alınabilmesi ve ülkedeki ürünlerin ihracat işlemlerinin geliştirilmesi amaçlı protokolü 19 Şubat ta yenilendi. 3 üncü yılına giren protokol, Sağlık Bakanlığı nda yapılan törenle imzalandı. Protokole, Sağlık Bakanı Salih İzbul ile KTSO Başkanı Ali Çıralı imza koydu. Sağlık Bakanlığı ile KTSO heyetlerinin de hazır bulunduğu imza töreninde Sağlık Bakan İzbul ve KTSO Başkanı Çıralı kısa birer konuşma yaptı. Sağlık Bakanı Salih İzbul, Yerel ürünlerin coğrafi işaret tescillerinin alınması, uluslararası fuarlarda tanıtılması önem verdiğimiz konular arasında dedi. İzbul, kurumlararası işbirliğine önem verdiklerini kaydetti. KTSO Başkanı Ali Çıralı, Sağlık Bakanlığı, ülke ekonomisinin gelişmesi, ihracatın artması için yaptığımız çalışmalara katkı sağlıyor ifadesine yer vererek, işbirliklerinin devamını diledi. Konuşmaların ardından İzbul ve Çıralı, protokolü imzalayarak, işbirliği ve dayanışma protokolünün hayırlı olmasını temenni etti. Protokole göre, KTSO tarafından coğrafi işaret tescili alınan veya alınacak ürünlerin laboratuar ve analiz çalışmalarında Sağlık Bakanlığı imkânlarından ücretsiz yararlanılacak. Odanın organize ettiği uluslararası fuarlarda yer alacak yerli ürün numunelerinin analiz ücretlerinde yüzde 20 lik indirim uygulanacak. Protokol 2 yıl geçerli olacak Protokol şunları da kapsıyor: Belirlenen coğrafi işaret tescillerinin KKTC de yapılması için çalışmak; coğrafi işaret tescili istenen ürünlerin istatistikî ve ilgili bilgilerini paylaşmak.coğrafi işaret tescili KKTC de alınan ürünlerin coğrafi işaret tescillerinin Türkiye de ve mümkün olan diğer bölgelerde alınmasıyla ilgili çalışmak; KKTC ürünlerinin ihracat işlemlerinin öncelikli ve kısa sürede yapılabilmesi için çalışmak. İhracatta yaşanan sıkıntıları ve bürokrasiyi azaltmak. Sağlık Bakanlığı, Thalassaemia Derneği ve KTSO işbirliğinde kan bağışı kampanyası düzenlendi Sağlık Bakanlığı, Thalassaemia Derneği ve Kıbrıs Türk Sanayi Odası (KTSO) işbirliğinde 6 Şubat Cumartesi günü saat 09.30-13.00 saatleri arasında oda binasında kan bağışı kampanyası düzenlendi. Oda üyeleri ve çalışanları kampanyaya ilgi gösterdi. KTSO Başkanı Ali Çıralı, kan bağışının önemine dikkat çekerek, Kanın kaynağı insandır. Ülkemizdeki kan ihtiyacına katkı koymak istedik. Bu nedenle oda olarak böylesi önemli bir sosyal sorumluluk etkinliğini düzenledik. Kampanyaya katkı koyan herkese teşekkür ederim dedi.
3. sayfa3 KTSO Mağusa bölgesinde faaliyet gösteren üyeleriyle toplantı gerçekleştirdi Kıbrıs Türk Sanayi Odası (KTSO) Mağusa bölgesi üyelerine yönelik belirlenen bir gündemle 16 Şubat 2016 Salı günü saat 18.00 de Mağusa Belediyesi Konferans salonunda üye toplantısı düzenledi. Toplantının gündeminde, oda faaliyetleri, projeler ve çözüm sonrası sanayi sektörü konularıyla, üyelerin sorunları ele alındı. Toplantının açılış konuşmasını yapan KTSO Başkanı Ali Çıralı, odanın üyelerinin sorunlarını yerinde görüşmenin yararlı olacağına değinerek, Ülkemizdeki gelişmeleri ve yaşadığımız sıkıntıları görüşmek üzere buradayız. Ülkenin bir anlaşmanın eşiğinde olduğundan hareketle çözüm sonrası bizi bekleyen konuları da görüşeceğiz. Ayrıca oda faaliyetleri ve yaptığımız çalışmalar konusunda sizlere bilgi vereceğiz dedi. Başkan Ali Çıralı, Mağusa Belediye Başkanı İsmail Arter e de bu toplantının gerçekleşmesi için sunduğu imkanlara teşekkür etti. Toplantıda oda yönetim kurulu üyeleri de hazır bulundu. Daha sonra söz alan Mağusa Belediye Başkanı İsmail Arter, sanayicileri ve sanayi sektörünü yakından tanıdığını dile getirerek, Belediye olarak bölge sanayicilerimize her zaman yardımcı olmaya hazırız. Belediyenin imkanları çerçevesinde sizlere kapılarımız her zaman açıktır diye konuştu. Konuşmaların ardından Başkan Ali Çıralı sine vizyon eşliğinde oda faaliyetleri, yapılan anket çalışması sonuçlarını bölge sanayicileriyle paylaştı. Toplantıya katılanlar çeşitli sorunlarını ortaya koyarak beklentilerini dile getirdi. Bakanlıkla ilgili gelen sorulara toplantıda hazır bulunan Bakanlığı Müsteşarı Emin Bilgen cevap verdi. KTSO Genç Profesyoneller den SOS e Anlamlı Bağış KTSO çatısı altında faaliyet gösteren Genç Profesyoneller (GP) Platformu, her yıl geleneksel olarak düzenledikleri sosyal sorumluluk projeleri kapsamında Genç Umutlar Bizimle Daha Güçlü sloganıyla, SOS Çocuk Köyü için bir çalışma gerçekleştirdi. Genç Profesyoneller Yönetim Kurulu Başkanı Bayram Ezdaş ve Yönetim Kurulu Üyeleri İzlem Verdi, İlke Özerlat, Bahar Ersözer ve Cemaliye Emir 2 Şubat 2016 da SOS Çocuk Köyünü ziyaret ederek toplanan bağışı SOS Çocuk Köyü yetkililerine sundu. Platformun 22 Aralık akşamı, Girne Pia Bella Hotel de düzenlediği Yılbaşı Balosu sayesinde toplanan bağışlar ve açık artırmadan elde edilen gelir sayesinde 11 ayrı Çocuk Evi nin 3 aylık kuru baklagil ihtiyacı ve yılsonuna kadar doğacak olan tüm sıvı yağ ihtiyaçları karşılandı. GP Başkanı Bayram Ezdaş, her yıl yaptıkları gala yemeklerinin her yıl farklı bir sosyal sorumluluk projesi kapsamında yapıldığını ve Sos Çocuk Köyü Derneği nin önemine dikkat çekerek Genç Profesyoneller Platformu adına bu bağışı gerçekleştirmekten çok mutlu olduklarını ve bunun herkesin bir görevi olduğuna dikkat çekmek istediğini belirtti. Sos Çocuk Köyü Derneği Fon Geliştirme Ve Halkla İlişkiler Müdürü Cemil Hafız yaptığı konuşmada derneğin yapısından bahsederek yapılan bağışın çok anlamlı ve kendileri için çok önemli olduğunu belirterek dernek adına teşekkürlerini iletti.
Sayfa 4 Süt sektörü paydaşları basın toplantısında bir araya gelerek hükümete tedbir çağrısı yaptı Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkârlar Odası Genel Koordinatörü Hürrem Tulga, basın toplantısındaki konuşmasında, Dünyaya açılamadık, ambargolar altındayız ama dünya buraya açıldı. Ne ararsanız burada ama siz dünyada yoksunuz ifadesine yer verdi, Bu tutarsızlık değil mi? diye sordu. Ülkede pek çok stratejik ürün olduğunu ancak elde bir tek süt kaldığını dile getiren Tulga, Katma değeri olan ve sanayiye temel oluşturan neredeyse tek ürün süt ürünleridir ama hiçbir ülke ham madde satarak kalkınamaz. Öyle bir şey yok dedi. Ciddi kriz içinde olduklarını belirten süt sektörü paydaşları, 11 Şubat ta basın toplantısında bir araya gelerek hükümeti süt politikalarını gözden geçirmeye ve tedbir almaya çağırdı. Kıbrıs Türk Sanayi Odası, Süt Ürünleri İmalatçıları Birliği, Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği, Esnaf ve Zanaatkarlar Odası ile Koop Süt yetkilileri, süt ürünleri sektörünün ciddi kriz içinde olduğunu vurguladı. İlgili oda ve birlik başkanları, ithal ürünlere uygulanan fonların artırılması, imalatçıların enerji giderlerinin düşürülmesi, askerin ihtiyaçlarının yerli üretimden tedarik edilmesi gibi 7 maddeden oluşan önerilerini de basınla paylaştı. Basın toplantısında, gerekli tedbirler alınmazsa gümrükler dahil her noktada tepkimizi koyacağız yönündeki uzlaşı da deklare edilirken ithal ürünlerde gıda güvenliği konusunda sıkıntılar olduğuna vurgu yapıldı. Avunduk: Bir arpa boyu yol almadık Kıbrıs Türk Sanayi Odası nda düzenlenen basın toplantısında ilk sözü Süt Ürünleri İmalatçıları Birliği Başkanı Canan Avunduk aldı. Avunduk, çiğ süt, enerji ve yatırım giderlerinin imalatçılar için düşürülmesi gerektiğini vurguladı. Avunduk, Şu anki Tarım Bakanı dahil gelmiş geçmiş tüm tarım bakanlarına bu konudaki taleplerimizi ilettik, bir arpa boyu yol alamadık. Alacağımızı da düşünmüyorum dedi. Naimoğulları: İthalat politikası hatalı Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları, 2 yıl önce ülkedeki çiğ sütün yüzde 60 ının iç piyasada pazarlandığını söyleyerek, bu rakamın şimdilerde yüzde 30 a düştüğünü, ülkedeki ithalat politikasının hatalı olduğunu vurguladı. Ülkede üretilen kaşar peynirinin ihraç edilebilmesi için kilo başına 3.5 TL destek verildiğini de sözlerine ekleyen Birlik Başkanı Naimoğulları, Şunu sorgulamamız gerek; bizim gönderdiğimiz kaşar acaba aynı yoldan ülkeye mi dönüyor? Biz kaşarın ihracı için 1 kilo için 3.5 TL destek veriyorsak ülkeye girecek kaşara da 3.5 TL fon uygulamalıyız şeklinde konuştu. Turizmde yüzde 20 yerli ürün kullanma zorunluluğu olduğunu anımsatan Birlik Başkanı, Bu yüzde 80 ithal ürün demek ifadesine yer vererek şunu ekledi: Halkın sağlığını, üreticinin geleceğini ve imalatçının yatırımlarını korumak için gerekli tepkileri koyacağız. Gerekirse gümrüklerde, gerekirse de her noktada bu tepkileri artıracağız. Sonuna kadar mücadele edeceğiz dedi. Tulga: Ne ararsanız burada ama siz dünyada yoksunuz Koop Süt Genel Müdürü Salih Yücesoylu, ülkede günlük 450 ton çiğ süt üretildiğini kaydederek, Biz Türkiye ve Arap pazarının dışında hiçbir noktaya ürün ihraç edemedik dedi. Türkiye pazarında çiğ süt fiyatının her geçen gün aşağıya çekildiğini ve bunun rekabet edilebilirliği yok ettiğini dile getiren Yücesoylu, şunu kaydetti: Organik adı altında bu ülkeye giren o kadar süt var ki. Buradan ilgili birimlere soruyorum, acaba bu ürünler gerçekten organik mi? Bunun tespiti neye göre yapıldı ve bu ürünler ülkeye nasıl sokuldu? Halkın organik ürünlere sempati duyduğunu belirten Yücesoylu, bu ülkeye giren ürünlerin gerçekten organik olup olmadığının sorgulanmasını istedi. Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı (GKK) ile Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı nın (KTBK) ihalelerinde fark olduğunu söyleyen Yücesoylu, İhalelerde ürünlerde yüzde 20 fiyat farkı varsa, yani eğer bizim fiyatımız Türkiye den yüzde 20 pahalıysa, GKK ihaleleri bize kalıyor. Barış Kuvvetleri nde bu neden böyle olmuyor? diye sordu. Çıralı: Bir gram hellim satamadığımız Hollanda dan 20 milyon dolarlık ürün ithal EDİYORUZ Kıbrıs Türk Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı, 2015 te ülkeye 20 milyon dolarlık süt ürünü ithal edildiğini söyleyerek, Bu rakamlar geçmişe göre yüzde 100 arttı. Yanlış politikalardan dolayı ithalat günden güne artıyor. Artan ithalat yerli ürünlerin yerini alıyor dedi.
Sayfa 5 Çıralı, Bize ambargo koyan ülkelerden ithalat yapıyoruz. Ambargolardan yasaklardan dolayı Hollanda ya bir gram hellim satamıyoruz ama Hollanda dan 20 milyon dolarlık ürün alıyoruz. Hükümetin bu konularda tedbir almasını istiyoruz şeklinde konuştu. Konuşmaların ardından sorular yanıtlandı. Birlik ve Oda Başkanları su temin projesi konusundaki soruyu ise uzlaşı sağlanması temennisiyle kısaca yanıtladı. Bir soru üzerine Hayvan Ürünleri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları, ülkede 320 bin küçükbaş, 70 bin civarında büyükbaş hayvan olduğunu söyledi. Küçükbaş hayvancılığın fiyat, verimlilik ve kalite açısından iyileştirilmesi gerektiğini ifade eden Naimoğulları sözlerini şöyle tamamladı: Küçükbaş hayvan sütünün oranı yüzde 2-3 tür. Bunun yüzde 20 ye çıkması gerek. Fiyat dengelerinin oluşması, hayvancının da buna göre üretim yapması gerek. Eğer siz keçi sütünü 1.80 TL açıklayıp 1.5 ödüyorsanız hiç kimse keçi sütü sağmaz, eğer 2.5 TL açıkladığınız koyun sütü için 2 TL ödüyorsunuz kimse size koyun sütü de sağmaz. 7 Maddelik önlem Basın toplantısında Ali Çıralı tarafından okunan ve 7 maddeden oluşan tedbirler ise şöyle: İthal süt ürünlerine uygulanan fon artırılmalıdır. Fon gelirleri hellimin yurtdışında etkin tanıtımı ve girdi maliyetlerinin düşürülmesi için kullanılmalıdır. Turizm sektöründe daha fazla yerli süt ürünleri kullanımı konusunda destek mekanizmaları kurulmalı, yerli üreticilerin otellere süt ürünleri satışında KDV minimum düzeye çekilmelidir. İthal edilen süt ürünlerinin tekrar ambalajlanarak piyasaya sürülmesine izin verilmemelidir. Tüm ithal süt ürünleri orijinal ambalajlarında piyasaya sunulmalıdır. Üreticilerle istişare edilerek okullarda okul sütü projesi geliştirilmelidir. İmalatçıların enerji giderlerini düşürmek için vergi mevzuatında düzenleme yapılmalıdır. Askerin ihtiyaçlarının yerel üretimden tedarik edilmesi sağlanmalıdır. Askeri kantinlerden sivillerin alışveriş yapması önlenmelidir. Kalyoncu, Atun ve Şahali ye Süt ziyareti Kıbrıs Türk Sanayi Odası, Süt Ürünleri İmalatçıları Birliği, Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği, Esnaf ve Zanaatkarlar Odası ile Koop Süt yetkilileri, 16 Şubat ta Başbakan Ömer Kalyoncu ve Bakanı Sunat Atun u ayrı ayrı ziyaret etti. Aynı heyet, Tarım, Doğal Kaynaklar ve Gıda Bakanı Erkut Şahali ile de görüştü. Ziyaretlerde oda ve birlik başkanları, ithal ürünlere uygulanan fonların artırılması, imalatçıların enerji giderlerinin düşürülmesi, askerin ihtiyaçlarının yerli üretimden tedarik edilmesi gibi konuları ortaya koydu. Görüşmelerde, çiğ süt, enerji ve yatırım giderlerinin imalatçılar için düşürülmesi gerektiği, 2 yıl önce ülkedeki çiğ sütün yüzde 60 ının iç piyasada pazarlandığı, bu rakamın şimdilerde yüzde 30 a düştüğünü, ülkedeki ithalat politikasının hatalı olduğunu vurguladı. İthal ürünlerin yasaklanması ya da bu ürünlere yüksek fon uygulanması gibi önerileri de dile getirildiği görüşmede, Kuzey in, süt ürünlerinde güneye göre yüzde 30 daha ucuz olduğu, ithalatçıların da bunu bildiğini ve buna göre pazarlama yaptıklarını ve kar oranlarının yüzde 300 e ulaştığına değinildi. Sektör temsilcileri, Bizim ülkemizde kaşar üretiliyor ama 2015 te 14 milyon TL lik kaşar ithal ettik. Bu ülkede beyaz peynir de üretiyoruz ama Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı ayda 60 tona yakın beyaz peyniri ithal ediyor. Biz askere beyaz peynir veremiyor muyuz? diye konuştu. ülkede günlük 450 ton çiğ süt üretildiğini kaydeden sektör temsilcileri Biz Türkiye ve Arap pazarın dışında hiçbir noktaya ürün ihraç edemedik dedi. Türkiye pazarında çiğ süt fiyatı her geçen gün aşağıya çekildiğini ve bunun rekabet edilebilirliği yok ettiği de dile getirildi. Kıbrıs Türk Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı, 2015 te ülkeye 20 milyon dolarlık süt ürünü ithal edildiğini söyleyerek, Bu rakamlar geçmişe göre yüzde 100 arttı. Yanlış politikalardan dolayı ithalat günden güne artıyor. Artan ithalat yerli ürünlerin yerini alıyor dedi. Çıralı, Bize ambargo koyan ülkelerden ithalat yapıyoruz. Ambargolardan yasaklardan dolayı Hollanda ya bir gram hellim satamıyoruz ama Hollanda dan 20 milyon dolarlık ürün alıyoruz. Hükümetin bu konularda tedbir almasını istiyoruz diye konuştu.