Standard Eurobarometer European Commission EUROBAROMETER 71 AVRUPA BİRLİĞİNDE KAMUOYU BAHAR 2009 Standard Eurobarometer 71 /Bahar 2009 TNS Opinion & Social ULUSAL RAPOR KIBRIS KIBRIS TÜRK TOPLUMU Bu araştırma İletişim Genel Müdürlüğü tarafından yaptırılmış ve koordine edilmiştir. Bu rapor Avrupa Komisyonu Kıbrıs Temsilciliği için hazırlanmıştır. Bu belge Avrupa Komisyonunun görüşlerini yansıtmaz. İçerisindeki yorumlar ve görüşler yazara aittir.
Giriş Bu çalışma (Standard Eurobarometer, Eurobarometer 71) 16 Haziran 6 Temmuz 2009 tarihleri arasında toplam 31 ülke veya bölge genelinde gerçekleştirilmiştir. Bu, 27 üye devlet yanında 3 aday devlet ile Kıbrıs Türk Toplumunu () kapsamaktadır. Bu çalışma Kıbrıs Türk Toplumu genelinde yapılmış 10. Standard Eurobarometer araştırmasıdır. Saha çalışması toplam 500 kişilik bir örneklem seçilerek yüz yüze mülakatlar şeklinde Taylor Nelson Sofres ve EOS Gallup Europe arasında oluşturulan bir konsorsiyum olan TNS Opinion & Social himayesinde KADEM tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın raporu Prologue Consulting Ltd tarafından hazırlanmıştır. Kıbrıslı Türkler ekonomik krizin çok fazla olmasa bile Kıbrıs Türk Toplumunda hissedilmiş olduğunu ortaya koysa da, bu çalışmada Kıbrıslı Türkler arasında küresel ekonomik krizle ilgili kötümser beklentilerin diğer çalışmalara kıyasla azalmakta olduğu gözlemlenmiştir. Buna karşılık Standard Eurobarometer çalışmasının Kıbrıs Türk Toplumunda yapılmasına başlandığı EB 62 çalışmasından itibaren ilk kez Kıbrıslı Türkler arasında Avrupa Birliğine karşı en yüksek güvensizlik ve kötümserlik oranları ortaya çıkmıştır. Bu oranları yorumlamak adına EB 70 ve EB 71 çalışmaları arasında kalan dönemde Kıbrıs Türk Toplumunu etkileyen ekonomik ve siyasi gelişmeleri incelemek yararlı olabilir. Kasım 2008- Haziran 2009 dönemleri arasında şu gelişmeler yaşanmıştır: Avrupa Birliğinin Genişlemeden sorumlu komiseri Ollie Rehn 13 Şubat 2009 tarihinde Kıbrıs ı ziyaret etti. Avrupa Parlamentosu Yüksek Temas Grubu 7 Mart 2009 tarihinde Kıbrısı ziyaret etti. 19 Nisan 2009 tarihinde bir genel seçim gerçekleştirilmiş ve yönetim el değiştirmiştir. Avrupa Adalet Divanında Kıbrıslı Türkleri yakından ilgilendiren ve Kıbrıslı Türkler arasında olumsuz olarak nitelendirilen Orams davası ile ilgili yorum ortaya kondu. (28 Nisan 2009) Kıbrıs Türk Toplumu için açıklanan hibe programlarında hibe alan 15 örgüt açıklandı (30 Nisan 2009). Avrupa Parlamentosu için seçimler yapıldı (6 Haziran 2009). Avrupa Komisyonu başkan yardımcısı Günther Verheugen Kıbrıs ı ziyaret etti (16 Haziran 2009). Çalışma ile ilgili detaylı teknik bilgi ekte sunulmaktadır. 2
Genel Sonuçlar Bölüm 1: Kişisel Durum 1.1 Hayattan Memnuniyet EB 71 çalışmasında Kıbrıslı Türklerin hayattan memnuniyet oranı (%53) ortalamasının (%77) altında kalmıştır. Hayattan Memnuniyet 9 8 77% 7 6 53% 46% Memnun 22% Memnun Değil EB 70 çalışmasına kıyasla Kıbrıslı Türklerin hayattan memnuniyet oranı %2 artmış olmasına rağmen geçmiş diğer çalışmalara kıyasla bu çalışmada da Kıbrıslı Türkler arasında bir karamsarlık olduğu gözlemlenmektedir. Hayattan Memnuniyet- 9 8 7 6 66% 67% 33% 32% 79% 74% 75% 7 68% 65% 25% 24% 29% 31% 35% 51% 53% 48% 46% ME MNUN MEMNUN DEĞİL EB 62 EB 63 EB 64 EB 65 EB 66 EB 67 EB 68 EB 69 EB 70 EB 71 3
4
1.2 Gelecekten Beklentiler Genel olarak karamsar bir tutum içerisinde olan Kıbrıslı Türklerin ayni şekilde gelecekle ilgili beklentileri de kötümser sayılabilecek bir durumdadır. EB 70 çalışmasına kıyasla beklentilerde bir iyileşme gözlemlenmiş olmasına rağmen bu iyimserliğin daha önceki çalışmalara kıyasla daha düşük olduğu gözlemlenmiştir. Yine de Kıbrıslı Türklerin gelecekle ilgili beklentiler konusunda ortalaması üzerinde bir iyimserlik sergiledikleri gözden kaçmamaktadır. Kıbrıslı Türkler kendi hayatları ve AB ekonomisi hakkında iyimser bir beklenti içerisinde olmalarına rağmen Kıbrıs Türk Toplumu ve dünyadaki ekonomik durum ile ilgili kötümser bir tavır ortaya koymaktadırlar. Daha İyi Daha Kötü Ayni Genel Olarak Hayat 36% 25% 'unda Ekonomik Durum 27% 41% 25% Evin Mali Durumu 28% 25% 37% 'unda İstihdam Durumu 21% 39% 27% Kişisel İstihdam Durumu 28% 38% AB'de Ekonomik Durum 32% 26% 23% Dünyada Ekonomik Durum 29% 33% 21% 5
1.3 Genel Durum Yaptıkları genel durum değerlendirmesinde Kıbrıslı Türkler ekonomik durumun toplum önündeki en önemli sorun olduğunu ortaya koymaktadırlar. İkinci en önemli sorun olarak ise işsizlik dikkat çekmektedir. Kıbrıs Konusu ise %27 oranıyla ancak 3. sırada yer bulabilmiştir. Genel olarak Kıbrıslı Türklerin en önemli sorun olarak ortaya koymakta olduğu Kıbrıs Konusunun EB 70 ve EB 71 çalışmalarında önem kaybetmekte olduğu gözlemlenmektedir. EB 70 çalışmasında ekonomik durumun ardından 2. sırada sunulan Kıbrıs Konusu, EB 71 çalışmasıyla birlikte 3. sıraya düşmüştür. Kıbrıs Türk Toplumundaki ekonomik durum konusunda kötümser olan Kıbrıslı Türkler, toplum olarak önlerindeki en önemli sorunun da ekonomik durum olduğunu belirtmektedirler. EB 68 EB 69 EB 70 EB 71 Kıbrıs Konusu 44% 37% 27% 27% Ekonomik Durum 32% 35% 43% İşsizlik 32% 25% 37% Enflasyon 14% 28% 24% 18% Suç 21% 19% 18% 17% Vergilendirme 14% 12% Eğitim Sistemi 8% 8% 9% 5% Göç 7% 7% 6% 6% Sağlık Sistemi 6% 6% 12% 5% Terörizm 3% 4% 3% 7% Emekli Maaşları 2% 3% 4% 1% Konut Sorunu 2% 3% 5% 9% Çevrenin Korunması 3% 2% 6% 2% Enerji Konuları 4% 1% 6% 2% Katılımcılara ayrıca bireysel olarak kendileri için en önemli 2 sorunun ne olduğu sorusu da sorulmuştur. Burada Kıbrıs Konusu sırasıyla ekonomik durum, enflasyon ve işsizlikten sonra 4. sırada yer bulabilmiştir. EB 70 çalışmasına kıyasla bireysel olarak Kıbrıs Konusunun önem sıralamasında bir yükselme söz konusudur. Bu da bireysel olarak Kıbrıslı Türklerin Kıbrıs Konusunu EB 70 çalışmasına kıyasla daha önemli bir konu olarak görmekte olduklarını ortaya koymaktadır. Ekonomik Durum 44% Enflasyon 33% İşsizlik 32% Kıbrıs Konusu Vergiler 14% Suç 8% Emlak 8% Eğitim Sistemi 8% Sağlık Sistemi 7% Terör 6% Göç 5% Emeklilik 3% Çevre 2% Çevrenin Korunması 1% Enerji 1% 6
Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin sadece %16 sı Kıbrıs Türk Toplumunda işlerin iyi yönda gittiğini ortaya koymuştur. EB 69 da %21 olan bu oranın sürekli bir düşüş trendinde olması Kıbrıslı Türklerin Kıbrıs Türk Toplumunda işlerin gidişi ile ilgili kötümser olduğunu ve bu kötümserliğin giderek artmakta olduğunu göstermektedir. unda... İşler doğru yönde gidiyor 16% İşler yanlış yönde gidiyor 58% Buna karşılık AB de işlerin iyi yönde gittiğine inanan Kıbrıslı Türklerin oranı %30 dur. Bu konuda %38 oranında fikir belirtmeyen bir kesim olduğu düşünülürse Kıbrıslı Türklerin AB de olanlar konusunda çok fazla bilgi sahibi olmadığı ortaya çıkmaktadır. AB'de... İşler doğru yönde gidiyor İşler yanlış yönde gidiyor 32% Kıbrıslı Türklerin %48 i günü gününe yaşamakta olduğunu ve şu anki durumunun gelecek için herhangi bir plan yapmasına izin vermediğini ortaya koymuştur. Bu oran genelinde %35 tir. Şu anki durumunuz sizin gelecek için herhangi bir plan yapmanıza izin vermiyor. Günü gününe yaşıyorsunuz Önümüzdeki altı ay içinde ne yapacağınızı biliyorsunuz Önümüzdeki 1-2 yıl içerisinde hanenizin durumunun ne olacağı yönünde uzun vadeli bir bakış açısına sahipsiniz 35% 48% 29% 18% 31% 18% Ekonomik sorunlar yanında işsizliği en önemli sorun olarak sıralayan Kıbrıslı Türk katılımcıların %68 i Kıbrıs Türk Toplumunda yüksek vasıflarla bile iş bulmanın zor olduğunu belirtmiştir. Buna karşılık %20 lik bir kesim buna karşıt bir görüş ortaya koymuştur. 7
Ülkenizde yüksek vasıflarla bile iş bulmak zordur... 6 58% 42% 38% 19% 15% 14% Kesinlikle katılıyorum 5% 3% Katılıyorum Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum 2030 yılında da iş bulma konusunda çok fazla iyimser olmayan Kıbrıslı Türkler %60 oranında bu yılda da yüksek vasıflarla bile iş bulmanın zor olacağını öngörmektedirler. genelinde ise gelecekteki istihdam olanakları ile ilgili daha iyimser bir beklenti olduğu görülmektedir. AB vatandaşlarının sadece %54 ü 2030 yılında yüksek vasıflarla bile iş bulmanın zor olacağını öngörmektedir. 2030 yılında ülkenizde yüksek vasıflarla bile iş bulmak zor olacak mı? 7 6 6 54% 28% 27% Evet Hayır 8
Bölüm 2: Ekonomik Durum ve Küresel Ekonomik Kriz Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %50 si KT ekonomisinin iyi durumda olduğunu belirtmiştir. EB 70 çalışmasına kıyasla Kıbrıslı Türkler KT ekonomisinin durumunu daha iyi bulmaktadırlar. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler, hanehalkının finansal durumunun (%54) ve kişisel istihdam durumunun (%54) iyi olduğunu belirtmişler, bunun yanında dünya ekonomisinin AB ekonomisine kıyasla daha kötü durumda olduğunu ortaya koymuşlardır. 'unda Durum 'unda Çevrenin Durumu 'unda İstihdam Durumu 35% 27% 61% 58% Hanehaklınızın Parasal Durumu Kişisel İş Durumunuz Dünyada Ekonominin Durumu 27% 54% 54% 65% 41% İyi Kötü Avrupa Ekonomisinin Durumu 'unda ekonomik Durum 46% 39% 49% 6 8 10 1 Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %67 si KT ekonomisinin küresel krizden etkilendiğini belirtmiştir. KT Ekonomisi Küresel Ekonomik Krizden Ne Derece Etkilendi 8 7 67% 6 26% Etkilendi Etkilenmedi 9
Küresel Krize Etkin Çözüm 25% 15% 14% 12% 21% 16% 21% 12% 16% 14% 5% Ulusal hükümetler AB ABD G20 IMF Kıbrıslı Türkler krizin etkileri karşısında en etkin tedbirleri sırasıyla ABD (%21) ve AB nin (%20) alabileceğini düşünmektedirler. Buna karşılık %14 lük bir kesim ulusal hükümetlerin çözüm üretmekte diğer alternatiflere kıyasla daha etkin olabileceğini düşünmektedir. AB genelinde ise Ab nin küresel krize çare üretmekte ABD ye ve ulusal hükümetlere kıyasla daha etkin olduğu inancı ortaya çıkmaktadır. Ayrıca genelinde G20 nin krize etkin çözüm bulabileceğine dair inanış Kıbrıslı Türklere kıyasla daha yüksektir. 10
Bölüm 3: Kıbrıs Türk Toplumunda Genel Durum Kıbrıslı Türkler, Kıbrıs Türk Toplumunda sosyal yardım sisteminin yeteri kadar geniş kapsamda hizmet vermediğini (%66) ve Kıbrıs Türk Toplumu için fazlasıyla pahalı olduğunu (%50) buna karşılık başka ülkeler için bir model oluşturabileceğini (%50) ortaya koymuşlardır. unda Sosyal Yardım Sistemi... Geçerli Geçerli değil Yeteri kadar geniş kapsamda hizmet veriyor 22% 66% Başka Ülkeler için bir model olabilir için fazlasıyla pahalı Sosyal yardımın 2030 yılındaki durumu ile ilgili beklentileri sorulduğu zaman Kıbrıslı Türkler iyimser görüşler ortaya koymamışlardır. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %45i 2030 yılında da sosyal yardım sisteminin yeteri kadar geniş kapsamda hizmet vermeyeceğini, %57si ise bu sistemin Kıbrıs Türk Toplumu için fazlasıyla pahalı olmaya devam edeceğini belirtmiştir. 2030 Yılında unda Sosyal Yardım Sistemi. Evet Hayır Bilmiyorum Yeteri kadar geniş kapsamda hizmet verecek mi? 45% 15% için fazlasıyla pahalı olacak mı 57% 23% ortalamasına (%39) kıyasla, Kıbrıslı Türkler emeklilik maaşlarının güvencede olduğunu düşünmektedirler. Emekli Maaşlarının Güvenliği... 7 6 57% 58% 39% 32% Güvenli Güvenli Değil Çalışmaya katılanlara ayrıca Kıbrıs Türk Toplumu'ndaki emeklilik sisteminin finanse edilmesini garantilemeyi hedefleyen durumlardan birini seçmek durumunda olsaydınız, şimdi okuyacaklarımdan hangisi sizin için en kabul edilebilir olurdu? 11
sorusu sorulmuştur. Kıbrıslı Türkler çalışırken daha fazla katkı yapmayı emeklilik maaşlarının azalmasına kıyasla daha fazla tercih ettiklerini ortaya koymuşlardır. Daha uzun çalışma ve katkıda bulunma 19% Emeklilik yaşını koruyarak katkınızı artırma 41% Emeklilik yaşını koruyarak daha az alma 8% Hepsi 12% Hiçbiri 5% En fazla kabul gören seçenek: Daha uzun çalışma ve katkıda bulunma 12% Emeklilik yaşını koruyarak katkınızı artırma Emeklilik yaşını koruyarak daha az alma 9% Hepsi 7% Hiçbiri 6% Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %69 u siyasi partilere güvenmediğini belirtmiştir. Buna paralel olarak genelinde siyasi partilere güvensizlik %76 dır. Çalışmanın yapıldığı dönem itibarıyle, yakın bir geçmişte bir genel seçim geçirmiş olan Kıbrıs Türk Toplumunda siyasi partilere güven EB 70 çalışmasına kıyasla %2 oranında bir artış göstermiştir. Buna karşılık genelinde bu oranda %1 lik bir düşüş yaşanmıştır. Siyasi Partilere Güven 8 7 6 76% 69% 24% 19% Güveniyorum Güvenmiyorum 12
Bölüm 4: Değerler genelinde vatandaşlar devletin hayatlarına çok fazla müdahale ettiğini savunurken (%61) çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin yarısı (%50) bu cümleye katılmadığını ortaya koymuştur. Devlet hayatımıza çok fazla müdahale ediyor 7 6 48% 61% 31% Katılıyorum Katılmıyorum Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %70 i serbest rekabetin ekonomik refah için en ideal yol olduğunu ortaya koymuştur. Serbest rekabet ekonomik refah için en ideal yoldur 8 7 6 7 63% 26% 21% Evet Hayır 13
Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler in %44 ü gelecekte paraya daha az önem verilmesinin iyi bir şey olacağını ortaya koymuştur. Paraya daha az önem verilmesi 6 56% 44% 14% 28% 24% 22% İyi birşey Kötü birşey Ne iyi me kötü birşey Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler teknolojinin gelişimini desteklemektedir. (%77) Teknolojinin Gelişimine Önem Vermek 8% 8% İyi birşey Kötü birşey Ne iyi me kötü birşey 77% Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler, küresel zorluklarla mücadelede en fazla sosyal eşitlik ilkesine önem verilmesi gerektiğini ortaya koymuşlardır. Çevrenin korunması 36% 33% Sosyal eşitlik 45% 48% Serbest Piyasa ekonomisi 31% 37% Kültürel çeşitlilik ve 14% 14% açık görüşlülük İlerleme ve buluş 35% 29% Gelenekler 11% 7% 14
Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler değişim getirecek adımların nasıl olması gerektiği konusunda ikiye bölünmüş durumdadırlar. Yarıya yakın Kıbrıslı Türk katılımcı değişimin azar azar gerçekleştirilmesi gerektiğini savunurken katılımcıların diğer yarısı ise değişimin hızlı bir şekilde yapılması gerektiğini ortaya koymuştur. Değişim 7 6 62% 28% 45% 42% Daha uzun sürecek bir yaklaşım olsa bile, toplumumuzdaki önemli değişimler azar azar gerçekleştirilmelidir Bazen radikal olmak anlamına gelse bile, toplumumuzdaki önemli değişimler ancak çabuk harekete geçerek meydana getirilebilir Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler mali olarak şu anda en büyük önceliklerinin faturaları (%56) ve borçlarını (%52) ödemek olduğunu dile getirmiştir. MALİ ÖNCELİKLER... Faturaları ödemek 59% 56% Borç ödemek 22% 52% Şu anki gelirimle en iyi şekilde yaşamak Acil durumlar için birikim yapmak 41% 25% 44% 22% Ev/apartman satın almak 12% 21% Çocuk ve torunlarıma para bırakmak Hasta/çalışamaz duruma gelirsem ailemi korumak 14% 19% 28% 17% Kendi işimi başlatmak 4% 17% Emeklilik için birikim 16% 16% 15
Kıbrıslı Türkler yeni bir işten öncelikle iş güvenliği beklemektedir. Yeni bir işten beklentiler 6 47% 52% 25% 35% 25% 8% İyi bir maaş İş güvenliği İlginç bir iş 16
Bölüm 5: AB ve Kurumlarına Güven AB ye güven oranlarında EB 70 çalışmasına kıyasla %12 lik bir düşüş olan Kıbrıslı Türkler Macaristan ve Birleşik Krallığın ardından AB ne en az güvenen topluluk olarak dikkat çekmektedirler. Özellikle EB 69 çalışmasında AB ye güven konusunda ciddi bir iyimserlik ortaya koyan Kıbrıslı Türklerin bu yaklaşımı 1 sene sonrasında yerini güvensizliğe bırakmıştır. 'da güven 60 50 40 30 20 32 30 49 39 47 44 35 30 BM'ye Güven AB'ye güven 10 0 EB 68 EB 69 EB 70 EB 71 AB ye güven konusunda genellikle ortalaması üzerinde bir tutum sergileyen Kıbrıslı Türkler bu çalışmada AB ortalamasının altında kalmıştır. AB'ye Güven 6 47% 41% 35% 53% Güveniyorum Güvenmiyorum 17
Bu çalışmada Kıbrıslı Türkler Türkiye ve Birleşik Krallıktan sonra Avrupa Parlamentosuna en az güvenen topluluk olarak dikkat çekmişlerdir. AB Kurumlarına Güven 6 48% 44% 44% 34% 29% Avrupa Parlamentosu Avrupa Komisyonu Avrupa Merkez Bankası Geçmiş çalışmalara kıyasla unda AB kurumlarına güven konusunda ciddi bir azalma görülmektedir. Bunun yanında Kıbrıslı Türkler arasında en fazla bilinen kurum olan Avrupa Parlamentosu (%34) Kıbrıslı Türklerin en fazla güven duyduğu AB kurumu olarak dikkat çekmektedir. Avrupa Komisyonuna Kıbrıslı Türklerin duyduğu güven %30 ile sınırlı kalırken bu oran Avrupa Merkez Bankası için %29 dur. genelinde sırasıyla Avrupa Parlamentosu, Komisyon ve Avrupa Merkez Bankasına duyulan güven oranları şöyledir: %48, %44 ve %44. 'unda AB Kurumlarına Güven Güvenmiyorum 24% 42% 37% EB 71 EB 70 Güveniyorum Güvenmiyorum Güveniyorum 55% 42% 46% 45% 34% 29% 39% Avrupa Parlamentosu Avrupa Komisyonu Avrupa Merkez Bankası 10 1 EB 70 çalışmasında Avrupa Parlamentosuna güvenmediğini belirten Kıbrıslı Türklerin oranı %24 iken bu oran EB 71 çalışmasında %46 ya çıkmıştır. Yine ayni şekilde Komisyona güvenen Kıbrıslı Türklerin oranı %42 den %30 a, Avrupa Merkez Bankasına güvenenlerin oranı ise %39 dan %29 a gerilemiştir. 19
'unda AB Kurumlarına Güven 45% 35% 25% 15% 5% 34% Avrupa Parlamentosu 46% 45% 29% Avrupa Komisyonu Avrupa Merkez Bankası Güveniyorum Güvenmiyorum 20
Bölüm 6: AB Hakkında Görüşler Kıbrıslı Türklerin sadece %45 i AB üyeliğinin iyi birşey olduğuna inanmaktadır. Bu oran ortalamasının altındadır (%53). Geçmiş çalışmalara bakıldığı zaman Kıbrıslı Türklerin genellikle AB üyeliği konusunda AB ortalaması üzerinde bir iyimserlik sergilemekte olduğu gözlemlenebilir. Bu çalışmada ise bu geleneğin tersi bir görüş ortaya konmuştur. AB Üyeliği... 6 53% 45% 15% 25% 28% 22% İyi Birşey Kötü Birşey Ne İyi Ne Kötü Birşey EB 69 çalışmasında AB üyeliği konusunda yüksek bir beklenti (%56) ortaya koyan Kıbrıslı Türkler, EB 70 ve EB 71 çalışmalarında AB üyeliğine yönelik iyimserlik konusunda bir düşüş trendine girmişlerdir. EB 70 çalışmasına kıyasla, Kıbrıs Türk Toplumunda AB müktesebatının tam olarak uygulanması konusunda iyimserlik bir azalma göstermiştir. AB Müktesebatının Tam Olarak Uygulanması... 6 45% 53% 25% 13% 22% 29% EB 71 EB 70 İyi Birşey Kötü Birşey Ne İyi Ne Kötü Birşey 21
Bu düşüş trendi aşağıdaki grafikte daha iyi takip edilebilir. EB 69 çalışmasında ortaya çıkan yüksek iyimserlik Kıbrıslı Türklere yönelik açıklanan yardım programları ile açıklanmaya çalışılmıştı. EB 69 çalışmasının yaklaşık 1 sene sonrasında ise bu iyimserlik %11 oranında bir azalma göstermiş ve EB 68 seviyesinin de altına düşmüştür. 'unda AB müktesebatının Uygulanması... 6 47% 56% 53% 45% 29% 21% 22% 22% 14% 13% 25% 22% İyi Birşey Kötü Birşey Ne İyi Ne Kötü Birşey EB 68 EB 69 EB 70 EB 71 Aşağıdaki haritada genelinde Avrupa Birliği üyeliği ile ilgili görüşlerin nasıl dağıldığı daha iyi gözlemlenebilir. 22
Buna karşılık Kıbrıslı Türkler hala daha AB müktesebatının Kıbrıs Türk Toplumunda tam olarak uygulanmasının faydalı olacağına (%57) inanmaktadır. AB Üyeliği... 6 57% 56% 29% 31% Yarar Sağlar Yarar Sağlamaz Bu oran EB 70 çalışmasına kıyasla sadece %1 oranında bir gerileme sergilemiştir. AB müktesebatının uygulanmasından... 7 6 57% 58% 29% 23% Yarar Sağlar Yarar Sağlamaz EB 71 EB 70 23
AB nin olumlu bir imajı olduğuna inanan Kıbrıslı Türklerin oranı EB 70 çalışmasında % 51 iken bu çalışmada bu %9 oranında gerilemiştir. genelinde bu oran geçmiş çalışma ile ayni kalmıştır (%45). Diğer güven konularında olduğu gibi Kıbrıslı Türkler arasında AB imajı ilk kez ortalamasının altına düşmüştür. AB İmajı 45% 45% 42% 35% 25% 15% 16% 25% Pozitif Negatif 5% 24
AB Kıbrıslı Türkler için ekonomik refah (%39) ve sosyal koruma anlamına gelmektedir. Buna karşılık genelinde AB nin anlamı serbest seyahat, çalışma vs (%42) ve Euro (%%33) olarak ortaya çıkmaktadır. Barış 25% Ekonomik Refah 16% 39% Demokrasi 22% 24% Sosyal Koruma 37% AB içerisinde serbest seyahat 42% 18% Kültürel çeşitlilik 19% 16% Dünyada daha güçlü söz sahibi olmak 23% 15% Euro 33% İşsizlik 13% 6% Bürokrasi 19% 5% Para israfı 5% Kültürel kimliğin kaybolması 13% Artan suç 11% 5% Dış sınırlarda yetersiz 12% 2% koruma 25
Kıbrıslı Türklerin AB ye yüklediği barış, demokrasi ve ekonomik refah anlamlarında EB 70 çalışmasına kıyasla bir azalma gözlemlenmektedir. EB 71 EB 70 Barış 42% Ekonomik Refah 39% 45% Demokrasi 24% Sosyal Koruma 37% 32% AB içerisinde serbest seyahat 18% 31% Kültürel çeşitlilik 16% 21% Dünyada daha güçlü söz sahibi olmak 15% 19% Euro 11% İşsizlik 6% Bürokrasi 5% 6% Para israfı 5% 3% Kültürel kimliğin kaybolması 13% 18% Artan suç 5% 5% Dış sınırlarda yetersiz koruma 2% 3% Kıbrıslı Türklerin sadece %21 I sesinin AB de dikkate alındığını düşünmektedir. Buna karşılık Kıbrıs Türk Toplumunun sesinin AB de dikkate alındığını düşünen Kıbrıslı Türklerin oranı (%17) daha da düşüktür. EB 71 Katılıyorum Katılmıyorum Sesim AB de dikkate alınıyor Sesim da dikkate alınıyor AB nin nasıl işlediğini anlıyorum un sesi AB de dikkate alınıyor 21% 68% 34% 57% 37% 39% 17% 7 Kıbrıslı Türklerin sadece %37 si AB nin nasıl işlediğini anladığını belirtmiştir. Bu çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin sadece %34 ü sesinin Kıbrıs Türk Toplumunda dikkate alındığını belirtmiştir. 26
Kıbrıslı Türklerin Avrupa Birliği içerisinde en fazla haberdar olduğu kurum Avrupa Parlamentosudur (%75). Evet Hayır Avrupa Parlamentosu 75% 18% Avrupa Komisyonu 73% 19% Avrupa Bankası Merkez 65% 23% Kıbrıslı Türklerin %59 u Euro yu desteklemektedir. Ayni şekilde Kıbrıslı Türkler arasında AB nin daha fazla genişlemesi % 62 oranında destek bulmuştur. Farklı hızlarda AB görüşüne ise çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler çok fazla destek belirtmemiştir (%43). %20 oranında Kıbrıslı Türk katılımcının bu soruda görüş belirtmemiş olması da Kıbrıslı Türklerin bu konuya ne denli uzak olduğunu ortaya koymaktadır. Tarafım Karşıyım Euro 59% 34% AB nin daha fazla 62% 29% genişlemesi Farklı hızlarda AB 43% 37% Kıbrıslı Türkler genellikle sorunlara AB seviyesinde bir çözüm bulunmasından yanadır. Daha çok Avrupa seviyesinde Daha az Avrupa seviyesinde İşsizlikle mücadele 68% 22% Sosyal hakların 71% 21% korunması Ekonomik büyümenin 72% 18% sağlanması Organize suçlarla 56% 27% mücadele Terörle mücadele 57% 24% Gıda güvenliği 68% 16% Çevrenin korunması 69% 18% Temel sağlık konuları 71% 17% Kadın erkek eşitliğinin 7 17% sağlanması Tarımı destekleme 64% 23% Dünyada demokrasi ve 67% 18% barışın yerleştirilmesi Araştırma 72% 14% Enerji 7 16% 28
Kıbrıslı Türkler AB yi ortalaması üzerinde başarılı bulmaktadır. İşsizlikle mücadele 4.9 3.9 Sosyal hakların 5.8 4.8 korunması Ekonomik büyümenin 5.5 4.6 sağlanması Organize suçlarla 5.3 5 mücadele Terörle mücadele 5.1 5.3 Gıda güvenliği 6.2 5.3 Çevrenin korunması 6.3 5.2 Temel sağlık konuları 6.3 5.2 Kadın erkek eşitliğinin 6.7 5.5 sağlanması Tarımı destekleme 6.1 4.9 Dünyada demokrasi ve 5.8 5.6 barışın yerleştirilmesi Araştırma 6.2 5.7 Enerji 6 5.4 29
Bölüm 7: Küreselleşme Kıbrıslı Türklerin %55 i küreselleşmeyi ekonomik büyüme için bir fırsat olarak gördüğünü belirtmiştir. Küreselleşme ekonomik büyüme için bir fırsattır 7 6 59% 55% 27% Katılıyorum Katılmıyorum Buna karşılık çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %52 si küreselleşmenin sosyal eşitsizliği artırdığını belirtmiştir. Küreselleşme sosyal eşitsizliği artırır 7 6 62% 52% 23% 32% Katılıyorum Katılmıyorum Kıbrıslı Türklerin %67 si küreselleşmenin küresel kurallarla düzenlenmesi gerektiğine inanmaktadır. Küreselleşme için küresel kurallar gereklidir 8 7 73% 67% 6 14% 17% Katılıyorum Katılmıyorum 30
Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %41 i küreselleşmeye sıcak bakarken %37 si ise küreselleşmeyi bir tehdit olarak görmektedir. Yaklaşık %20 oranında cevap vermeyen katılımcı olması ise Kıbrıslı Türklerin küreselleşme konusuna ne denli yabancı olduğunu da ortaya koymaktadır. Küreselleşme pazarları açmasından dolayı toplumumuz şirketleri için iyi bir fırsatı temsil etmektedir Küreselleşme ülkemizdeki istihdam ve şirketler için bir tehdidi temsil etmektedir 41% 37% 31
Bölüm 8: AB ve İnsan Hakları Kıbrıslı Türkler AB nin öncelikli olarak ekonomik ve sosyal haklar (%40) ve insan ticareti ile mücadele (%32) konusunda çalışmasını istediklerini belirtmişlerdir. İdamın kaldırılması 14% 15% İşkenceyle savaş 18% 29% Çocuk hakları 36% 27% Kadın hakları 28% İnsan Ticareti ile mücadele 33% 32% Ekonomik ve sosyal haklar 33% İfade özgürlüğü 16% Medya özgürlüğü 9% 6% Mahkemeye çıkarılmadan tutuklu kalmayla mücadele 8% 8% Adil Yargılanma 12% Irkcılık ve ayrımcılıkla mücadele 28% 21% Azınlık ve etnik gruba sahip kişilerin hakları 8% 11% Kıbrıslı Türkler ortalaması ile paralel olarak AB nin insan haklarını koruma çabalarını yetersiz bulmaktadır. AB'nin insan haklarını koruma çabaları... 6 48% 47% 37% 37% 3% 6% Çok fazla Yeterince Yeterli değil 32
Kıbrıslı Türkler AB nin insan haklarını koruma çalışmalarından yeterli derecede bilgi sahibi olmadıklarını (%62) ortaya koymuşlardır. Bu şikayet genelinde de görülmektedir (%70). AB'nin insan haklarını koruma çalışmalarından... 8 7 6 7 62% 27% 31% Bilgili Bilgili değil 33
Bölüm 9: AB ve Kimlik Kıbrıslı Türkler ortalaması ile paralel olarak AB kimliğini oluşturan en önemli etkenlerin demokratik değerler ve coğrafya olduğunu ortaya koymuştur. Ortak tarih 24% 14% Coğrafya 25% Demokratik değerler 41% 35% Sosyal koruma 24% 24% Ortak Kültür 23% 16% Ortak dini gelenek 8% 17% Girişimcilik 11% 11% Kıbrıslı Türkler kendilerini Avrupalı hissetmemektedir. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin sadece %26 sı kendisini Avrupalı hissettiğini ortaya koymuştur. Avrupalı 75% 26% Kıbrıslı Türk 94% 88% Bölgemin İnsanı 91% 82% Dünya Vatandaşı 64% 7 34
Bölüm 10: Avrupa Birliği nin Geleceği Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler %54 oranında Avrupa Birliğinin geleceği konusunda iyimser olduklarını ortaya koymuşlardır. AB'nin geleceği 7 6 64% 54% 29% 32% İyimser Kötümser Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %36sı 2030 yılında AB vatandaşlarının hayatının daha zor olacağını öngörürken %35i ise daha kolay olacağını öngörmektedir. 2030'da AB vatandaşlarının hayatı nasıl olacak? 35% 25% 15% 5% 35% 36% 32% 28% 14% Daha kolay Daha Zor Ayni 35
EUROBAROMETER 71.3 TECHNICAL SPECIFICATIONS Between the 12 th of June and the 8 th of July 2009, TNS Opinion & Social, a consortium created between Taylor Nelson Sofres and EOS Gallup Europe, carried out wave 71.3 of the EUROBAROMETER, on request of the EUROPEAN COMMISSION, Directorate-General for Communication, Research and Political Analysis. The EUROBAROMETER 71.3 covers the population of the respective nationalities of the European Union Member States, resident in each of the Member States and aged 15 years and over. The EUROBAROMETER 71.3 has also been conducted in the three candidate countries (Croatia, Turkey and the Former Yugoslav Republic of Macedonia) and in the Turkish Cypriot Community. In these countries, the survey covers the national population of citizens and the population of citizens of all the European Union Member States that are residents in these countries and have a sufficient command of the national languages to answer the questionnaire. The basic sample design applied in all states is a multi-stage, random (probability) one. In each country, a number of sampling points was drawn with probability proportional to population size (for a total coverage of the country) and to population density. In order to do so, the sampling points were drawn systematically from each of the "administrative regional units", after stratification by individual unit and type of area. They thus represent the whole territory of the countries surveyed according to the EUROSTAT NUTS II (or equivalent) and according to the distribution of the resident population of the respective nationalities in terms of metropolitan, urban and rural areas. In each of the selected sampling points, a starting address was drawn, at random. Further addresses (every Nth address) were selected by standard "random route" procedures, from the initial address. In each household, the respondent was drawn, at random (following the "closest birthday rule"). All interviews were conducted face-to-face in people's homes and in the appropriate national language. As far as the data capture is concerned, CAPI (Computer Assisted Personal Interview) was used in those countries where this technique was available. 36
ABBREVIATIONS COUNTRIES INSTITUTES N FIELDWORK POPULATION INTERVIEWS DATES 15+ BE Belgium TNS Dimarso 419 15/06/2009 25/06/2009 8.786.805 BG Bulgaria TNS BBSS 1.023 12/06/2009 22/06/2009 6.647.375 CZ Czech Rep. TNS Aisa 1.094 14/06/2009 26/06/2009 8.571.710 DK Denmark TNS Gallup DK 1.012 12/06/2009 02/07/2009 4.432.931 DE Germany TNS Infratest 1.521 17/06/2009 03/07/2009 64.546.096 EE Estonia Emor 1.006 12/06/2009 02/07/2009 887.094 IE Ireland TNS MRBI 1.006 17/06/2009 02/07/2009 3.375.399 EL Greece TNS ICAP 1.000 12/06/2009 02/07/2009 8.691.304 ES Spain TNS Demoscopia 1.002 16/06/2009 03/07/2009 38.536.844 FR France TNS Sofres 1.038 12/06/2009 30/06/2009 46.425.653 IT Italy TNS Infratest 1.036 13/06/2009 01/07/2009 48.892.559 CY Rep. of Cyprus Synovate 505 12/06/2009 30/06/2009 638.900 CY (tcc) Turkish Cypriot Comm. KADEM 500 16/06/2009 06/07/2009 143.226 LV Latvia TNS Latvia 1.008 12/06/2009 30/06/2009 1.444.884 LT Lithuania TNS Gallup Lithuania 1.016 12/06/2009 25/06/2009 2.846.756 LU Luxembourg TNS ILReS 530 17/06/2009 06/07/2009 388.914 HU Hungary TNS Hungary 1.004 13/06/2009 01/07/2009 8.320.614 MT Malta MISCO 500 12/06/2009 29/06/2009 335.476 NL Netherlands TNS NIPO 1.000 12/06/2009 03/07/2009 13.017.690 AT Austria Österreichisches Gallup-Institut 1.015 12/06/2009 03/07/2009 7.004.205 PL Poland TNS OBOP 1.000 18/06/2009 02/07/2009 32.155.805 PT Portugal TNS EUROTESTE 1.010 16/06/2009 03/07/2009 8.080.915 RO Romania TNS CSOP 1.012 12/06/2009 23/06/2009 18.246.731 SI Slovenia RM PLUS 1.012 12/06/2009 28/06/2009 1.729.298 SK Slovakia TNS AISA SK 1.065 13/06/2009 30/06/2009 4.316.438 FI Finland TNS Gallup Oy 1012 16/06/2009 06/07/2009 4.353.495 SE Sweden TNS GALLUP 1.068 14/06/2009 03/07/2009 7.562.263 UK United Kingdom TNS UK 1.352 12/06/2009 28/06/2009 50.519.877 HR Croatia Puls 1.000 15/06/2009 30/06/2009 3.734.300 TR Turkey TNS PIAR 220 12/06/2009 18/06/2009 47.583.830 MK Former Yugoslav Rep. of Macedonia TNS Brima 1.008 12/06/2009 21/06/2009 1.648.012 TOTAL 26.756 12/06/2009 06/07/2009 453.722.173 37
For each country a comparison between the sample and the universe was carried out. The Universe description was derived from Eurostat population data or from national statistics offices. For all countries surveyed, a national weighting procedure, using marginal and intercellular weighting, was carried out based on this Universe description. In all countries, gender, age, region and size of locality were introduced in the iteration procedure. For international weighting (i.e. EU averages), TNS Opinion & Social applies the official population figures as provided by EUROSTAT or national statistic offices. The total population figures for input in this post-weighting procedure are listed above. Readers are reminded that survey results are estimations, the accuracy of which, everything being equal, rests upon the sample size and upon the observed percentage. With samples of about 1,000 interviews, the real percentages vary within the following confidence limits: Observed percentages or 9 or 8 or 7 or 6 Confidence limits ± 1.9 points ± 2.5 points ± 2.7 points ± 3.0 points ± 3.1 points 38