İspanya dan mesaj var Borsalar geçen hafta Avrupa nın zayıf ekonomik aktivite verilerinin etkisi ile % 2 - % 4 arası oranlarda değer kaybetti. Satış dalgasından aslan payını Avrupa borsalarının aldığı bu kesitte IMKB de % 1,5 gerilerken, yükselen tahvil faizi nedeni ile gözler yeniden İspanya ya çevrildi. borsalarda geçen hafta Borsa Değişim Borsa Değişim Borsa Değişim ATE ( Yunanistan ) + % 1,0 Bombay ( Hindistan ) - % 0,6 DAX ( Almanya) - % 2,3 TA100 ( İsrail ) + % 1,0 PX50 ( Çek Cum ) - % 0,6 SSEC (Çin) - % 2,3 KLSE ( Malezya ) + % 0,9 PSI ( Portekiz ) - % 0,7 OW20 ( Polonya ) - % 2,3 Nasdaq ( ABD ) + % 0,4 Nikkei ( Japonya) - % 1,2 IBE ( İspanya) - % 2,4 SET ( Tayland ) + % 0,4 BUX ( Macaristan ) - % 1,2 Transport ( ABD ) - % 2,5 TWI ( Tayvan ) + % 0,3 Dow Jones ( ABD ) - % 1,2 ATX ( Avusturya ) - % 2,7 JKSE( Endonezya ) + % 0,3 IMKB 100 ( Türkiye ) - % 1,5 Bovespa ( Brezilya ) - % 2,8 XAO ( Avusturalya ) - % 0,1 TOTX ( Norveç ) - % 1,5 HSI ( Hong Kong ) - % 3,0 IMKB sanayi endeksi - % 0,1 NZ50 ( Y.Zelanda ) - % 1,6 AEX ( Hollanda ) - % 3,0 ITSEC ( Kanada ) - % 0,3 FTSE ( İngiltere ) - % 1,9 CAC40 ( Fransa ) - % 3,3 KOSPI ( G.Kore ) - % 0,4 ALSH (G.Afrika) - % 1,9 FMIB ( Italya ) - % 3,5 S&P 500 ( ABD ) - % 0,5 BET(Romanya) - % 2,0 HEX ( Finlandiya ) - % 3,9 EGX30 ( Mısır ) - % 0,5 IMKB banka endeksi - % 2,1 RTSI ( Rusya ) - % 4,6 Aslında 09 Aralık AB zirvesinde bizim Alman modeli diye tanımladığımız herkesin ayağını yorganına göre uzatacağı disiplinin, Avrupa da resesyona ( ekonomik daralma ) neden olması beklentiler dahilindeydi. Ancak ılımlı bir resesyon bekleniyordu. Oysa açıklanan öncü veriler AB nin beklentilerden sert bir daralma riski ile karşı karşıya olduğunu ortaya koyunca Avrupa borsalarında ve İspanya tahvilinde sert değer kayıpları ( fiyatı düştü faiz oranı yükseldi ) yaşandı. Tahvil piyasaları nasıl çalışıyor? AB borç krizinin dünya gündemine girmesi ile birlikte gerek borsalarda gerek para piyasalarında pek çok trende yönelik öncü işaretleri AB tahvil piyasalarından alıyor, okurlarla paylaşıyoruz. Borç krizi olmasa da önemini koruyan dünyanın emtia, hisse ve para piyasalarından daha büyük dördüncü ve belki de en önemli marketinin işleyişinin nasıl olduğunu basit bir örnekle bu yazıda kısaca özetleyeceğiz. Tahvil marketinde ( basit ve en yaygın olan tahvil tipinde ) borçlunun ödeyeceği ve vade sonunda alacaklının tahsil edeceği para bellidir. Tıpkı ticari hayatta kullanılan çek ve senetler gibi. Bir şirket ya da ülkenin bir yıl vadeli borçlanmak üzere ihaleye çıktığını ve vade sonunda her tahvil için 100 TL ödeyeceğini varsayalım. Ödünç para vererek bu ülke ya da şirketin tahvilini satın almak isteyen fon sahipleri vade sonu alacakları 100 TL için bugün kaç TL ödünç vermek istiyorlarsa teklifleri sunar ve borçlanacak ülke ya da şirket kabul ederse arz & talep eşleşmesi ile tahvil ihalesi gerçekleşir. Bu örnekte X ülkesinin 1 yıl vadeli tahvil ihalesine katılanların ortalama 95 TL ödemeyi teklif ettiğini tahvili çıkaran ülkenin de bu fiyata razı gelerek talebi karşıladığını varsayalım. Örnekteki ihalenin faiz oranı kabaca % 5 dir. ( 1 yıl vade de 95 TL lik tahvil alan vade sonu 100 TL tahsil edecek ) Eş zamanlı olarak bu tahvilin ikincil piyasa işlemleri başlar. Borçlanan ülkenin özel durumu ve genel piyasa şartlarına göre tahvili alan fon sahipleri vade sonunu beklemeden ikincil piyasada bu tahvili elden çıkarabilir, ihaleye girmeyenler de ikincil piyasada bu tahvile yatırım yapabilir.
İlgili ülkenin kredi notunun beklenmedik şekilde düştüğünü ve tanesi 95 TL ye işlem gören bu tahvile satış geldiğini fiyatın da bir anda 92 TL ye gerilediğini varsayalım. Bu durumda % 5 olan ilgili ülke tahvil faizi % 8 e yükselir. Tersi olsa ve bu ülkenin kredi notu yükselse, tahvile alış gelir ve taleple fiyat 97 TL ye yükselir faiz oranı % 3 e gerilemiş olur. Özetle tahvil piyasalarında fiyat ve faiz ters yönlü bir ilişkiye sahiptir. Tahvilin fiyatı yükselirken faizi düşer, fiyatı düşerken faizi yükselir. Bir tahvile satış geldiğinde fiyatı gerilerken bu durum faizi yükseldi değerlendirmesine, talep gören ve fiyatı yükselen bir tahvilde ise durum faizi düştü değerlendirmesine konu olur. İspanya dan mesaj var İflas edeceğine yönelik kaygılarının had safhaya yükselmesi ile dört ay önce % 6,7 seviyesine yükselen İspanya 10 yıl vadeli tahvil faizi, mali birlik anlaşması ile ibreyi aşağı çevirmiş Avrupa merkez bankasının 29 Şubatta gerçekleştirdiği ihaleye kadar olan süreçte % 4,8 seviyesine kadar gerilemişti. Ancak son üç haftadır Portekiz in Yunanistan ı örnek alarak çizdim oynamıyorum demesinden endişe edilmesi ( Portekiz in en büyük alacaklıları İspanyol bankaları ) ve kamu maliyesindeki zorlanma bu cephede faiz oranının önceki iki haftada % 4,8 den % 5,2 seviyesine yükselmesine neden oldu. Buraya kadar bir şey yok, makul ve iflas riskleri yeniden yükseliyor demeyi gerektirmeyecek sınırlı bir artış. Ancak geçen hafta AB nin beklenenden öte daralacağını gösteren ekonomik aktivite verileri cuma sabahı İspanya tahvil faizinin % 5,54 seviyesine kadar yükselmesine ve kafaların karışmasına neden oldu. Neyse ki günün devamında bu cepheye talep geldi ve hafta % 5,37 ile tamamlandı. İspanya Tahvil Faizi ( günlük veriler ) İspanya CDS oranı ( günlük veriler ) İtalya da Monti yönetime geldiğinden beri işler yolunda görünüyor ve tansiyon düşük seyrediyor, ancak İspanya daha dalgalı bir süreç içinde ve önümüzdeki aylarda dünya piyasaları için en güçlü öncü market olacağa benziyor. İspanya tahvil faizi hele de % 5,70 seviyesinin üzerine çıkarsa biz korkuların tetikleneceğini ve bu tablonun borsalara satış, dolara alış getireceğini düşünüyoruz. İspanya da faiz yükselmeye devam eder mi? Sanmıyor ve cuma işlemlerinde % 5,54 seviyesini test edip % 5,37 ye gerilemiş olmasını kısa vadeli bir tepe oluşumu olarak görüyor nisan sonuna kadar olan kesitte İspanya tahvil faizinin yeniden % 4,8 seviyesine gerilemesini bekliyoruz. Okurlara borsalara satış gelirken İspanya tahvil faizi yükselmiyorsa satış dalgasının geçici, borsalara alış gelirken İspanya tahvil faizi düşmüyorsa alış dalgasının geçici olması ihtimali göz önüne alınarak bu cepheyi yakından izlemelerini öneririz.
Avrupa da resesyon borsaları daha fazla düşürür mü? Bu durum sürpriz değil, bekleniyordu. Hem ayağınızı yorganınıza göre uzatacaksınız hem de güçlü büyüme yaşayacaksınız mümkün mü? 2012 Avrupa için bir geçiş yılı aktörler de bunun bilincinde önümüzdeki aylarda Avrupa ekonomik aktivite verilerinin daha dengeli geleceğini tahmin ediyor AB de resesyon faktörünün büyük ölçüde fiyatların içinde olduğunu düşünüyoruz. IMKB de araba bal kabağına döndü mü? Ekim 2010 Ocak 2012 kesitinde IMKB de yaşanan 14 aylık düşüş trendi bir deprem gibi hafızalardaki yerini koruyor. Hal böyle olunca da ibre her aşağı döndüğünde yürekler ağızlarda arabanın bal kabağına dönüp dönmediği tartışılıyor. Biz bu tartışmada iyimser cephedeki yerimizi koruyoruz. Geçen hafta pusula da hafta içinde 63.000 puan ara direncinin frenleyici etkisi ile endeksin yataylaşabileceğini ve hisse bazı hareketlerin ön plana çıkabileceğini tahmin ediyor, önemli bir geri çekilme olacağını sanmıyoruz. değerlendirmesine yer vermiş sanayi hisselerinin daha iyi performans göstermesini beklediğimizi ifade etmiştik. Gerçekten de endeks pazartesi günü 63.015 puanı gördükten sonra ibre aşağı döndü ve haftalık bazda banka endeksi % 2,1 değer kaybederken sanayi endeksi düşmedi ve bu cephede hisse bazı hareketler yaşandı. Geçen hafta IMKB 100 endeksinde yer alan 20 hisse senedinin % 4,5 ve üzeri oranlarda yükseliş kaydetmiş olması bize henüz pozitif trendde bir bozulma olmadığını ve nisan sonuna kadar olan kesitte IMKB 100 endeksinin 68.000 puan potansiyelini koruduğunu düşündürüyor. Çünkü başlayan bir satışın düzeltme mi yoksa yükselişin sonu mu olduğunu anlamak adına hisse bazı hareketlerin sürüp sürmediği sorusunun yanıtı büyük önem taşıyor. Hisse bazı hareket yoksa ve şirketler ailece değer kaybediyorsa bu satış dalgasının arkasının gelmesi olasılığı daha yüksek. Yok endeks gerilese de, hisse bazı hareket sürüyor ve likiditesi güçlü hisse senetlerinin asgari % 10 unda yükseliş görülebiliyorsa yaşanan gerilemenin geçici olması ihtimali daha kuvvetli. IMKB yılın ikinci yarısında gelişmiş ülke borsalarına göre % 15 25 arası oranda daha yüksek getiri sağlama potansiyelini koruyor. Ancak geride kalan iki haftada dünya ortalamasından % 5 kadar daha yüksek performans göstermiş olması önümüzdeki 1-2 hafta yukarı yönlü dalgalara daha sınırlı katılım göstermesine neden olabilir. Bu konuda salı günü açıklanacak TCMB kararları ve cuma günü açıklanacak şubat ayı dış ticaret verisi belirleyici olmaya aday. Strateji Biz bu hafta dış borsalarda ılımlı pozitif bir seyir yaşanmasına daha yüksek olasılık veriyoruz. 61.400 puanla haftaya başlayacak IMKB cephesinde ise negatif lokal haberler gelmemesi durumunda 61.250 desteğinin altına sarkma beklemiyor ancak bu hafta 62.600 üzerine sıçrama yaşanması için de pozitif haber akışına ihtiyaç olduğunu düşünüyoruz. Gerek içerden gerek dışarıdan ( başta AB kurtarma fonunun sermayesinin arttırılması ile ilgili ) pozitif haber desteği bulunması durumunda bu hafta için 63.000 seviyesinin direnç olma özelliğini yitirdiğini ve 62.600 üzerine çıkılması durumunda tempolu bir yükselişle endeksin 64.500 puanı hedef konumuna getireceğini tahmin ediyoruz. Cuma günü ( 30.03.2012 ) Avrupalı liderler Kopenhang'da 500 milyar euroluk kurtarma paketinin genişletilmesini görüşecekler. Toplantı öncesi yapılacak açıklamalar ve çıkacak haberler piyasalara pozitif haber desteği sağlama potansiyeli taşıyor.
IMKB 100 ( günlük veriler ) IMKB 100 ( haftalık veriler ) İki haftadır ön plana çıkardığımız banka mı sanayi mi sorusunun yanıtına ilişkin olarak, bu hafta maçta beraberlik öngörüyor, 61.250 62.600 bandında bir seyrin daha yüksek olasılık taşıdığını düşünüyor, sanayi endeksi ve banka endeksinin birbirine paralel gitmesini bekliyoruz. Nisan sonuna kadar olan kesitle ilgili olarak ise olumlu bakışımızı koruyoruz. Takvimsel olarak 11 Nisan 04 Mayıs kesiti ABD 3 aylık bilanço dönemine denk geliyor. Farklı bir faktör bu takvim döneminde ön plana çıkmadıkça ABD den gelen şirket bazı haber desteği ile hisse marketlerinin yükselmesi adetten. Bu yıl da yinelenmesi olasılığını yüksek bulduğumuz bu eğilim dahilinde biz IMKB 100 endeksi için nisan sonuna kadar olan kesitte 68.000 puanı hedef seviye olarak görüyor, ara dirençlerde nakde geçme stratejisinin yükseliş hareketinin dışında kalma riskini beraberinde getirebileceğine dikkat çekmek istiyoruz. USD/TRL Dolar adına nisan sonuna kadar olan kesitin negatif bir seyre aday olduğu yönündeki beklentimiz geçerliliğini koruyor. Türkiye nin cari açık verilerinin yeterli ölçüde gerilemeye işaret etmemesi nedeni ile Nisan sonu USD/TRL tahminimizi geçen hafta 1,62 den 1,66 ya yükseltmiştik. Geçen hafta başında dolar TL karşısında 1,8240 seviyesini test ettiyse de gerek TCMB hamleleri gerek ise cuma günü öğleden sonra yurt dışında esen rüzgarın etkisi ile ibre yine aşağı döndü ve hafta 1,80 seviyesinde tamamlandı. Önümüzdeki iki haftalık kesitte USD/TRL de yukarı yönlü atakların şansını ve kalıcı fiyat hareketlerine neden olması olasılığını düşük buluyor 1,7920 seviyesi aşağı geçildikten sonra düşüş eğiliminin tempo kazanmasını bekliyoruz. PUSULA YAYIN SAATİ & YERİ Pusulayı mailingi beklemeden temin etmek isteyen okurlar strateji raporumuza pazartesi günleri sabah 08:30 dan itibaren web ( www.gedik.com ) sitemizden, foreks & matriks haber servislerinden ve hafta boyunca http://www.gedik.com/icerik-dosyalari/file/260312_pusula.pdf linkinden tarihi değiştirerek ulaşabilirler. PUSULA ABONESİ OLMAK İÇİN Pusula her hafta pazartesi günü yayınlanan bir strateji raporu. Abonelerimizin gönderim için herhangi bir işlem yapmasına gerek yok. Abone olmayıp farklı alıcılardan pusulayı temin eden ve düzenli olarak gönderilmesini isteyen okurların ise ozelislem@gedik.com adresine e-mail atmaları yeterli. HİSSE SENEDİ ÖNERİLERİ Strateji raporumuz pusula dışında hem teknik hem mali değerler itibarı ile IMKB 100 endeksinin üzerinde performans ortaya koymaya aday bulduğumuz hisse senetlerini Hisse Pusula adlı özel bir raporda yayınlıyoruz. Hisse Pusula abonelik koşulları hakkında bilgi almak isteyen okurlar 312-438 27 00 numaralı telefondan Gamze Pala ile irtibata geçebilir.
GÜNLÜK DEĞERLENDİRMELER Günlük değerlendirmelerimizi hafta içi her gün 10:10 ve 17:35 de internet üzerinden de yayın yapan Kanal B ( http://www.kanalb.com.tr/canli.php ) de gerçekleştiriyoruz. Hazırlayan : Eral Karayazıcı İletişim : ekarayazici@gedik.com Burada yer alan bilgiler Gedik Yatırım tarafından bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir ve sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan fiyatlar, veriler ve bilgilerin tam ve doğru olduğu garanti edilemez; içerik, haber verilmeksizin değiştirilebilir. Tüm veriler, Gedik Yatırım tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynakların kullanılması nedeni ile ortaya çıkabilecek hatalardan Gedik Yatırım sorumlu değildir.