Kaynak bizim hayatımız Müşteri fayda faktörü dört Boru imalatında yenilik: Voith EWM-pipeSolution 'a güveniyor Mündersbach, 01.03. 2012. Yeni ve yenilikçi metal soygaz/metal aktif gaz (MIG/MAG) kaynak işlemleri son derece dinamik tamamen dijital invertör güç kaynaklarını esas alarak geçen beş yıl içerisinde sektörde bir devrim yaratmıştır. forcearc ve coldarc gibi patentli işlemler bu teknolojik değişikliği tanımlayan en önemli kavramlar haline gelmiş ve artık uyulması gereken ciddi talimat ve normlarda yer almaya başlamıştır. Bir diğer yenilik pipesolution çıkışını yapmak üzere: Voith Industrial Services GmbH ile boru imalatı alanındaki öncülerden bir tanesi Westerwald'de kurulu EWM HIGHTEC WELDING'in ekonomik ve yüksek kaliteli bu yeniliğinden yararlanıyor. Großkraftwerk Mannheim AG'nin (GKM) erimliliği yüksek 9. bloğun inşaatında öngörüldüğü şekilde - TÜV Hessen'in kaynak yöntemi kontrolleri sonucunda kalitesini ortaya koymaktadır (Res. 1). Voith Industrial Services, Heidenheimer Voith GmbH'nın bir kolu olarak tüm dünyada anahtar sanayilere yönelik bir hizmet sağlayıcısıdır. Sayısı 170'i aşan yerleşim yerinde bulunan 19000'den fazla çalışan müşterileri tek elden örnek oluşturacak hizmetler ile desteklemektedir. GKM'nin 9. blok inşaatında Voith Ludwigshafen şubesi soğutma suyu ve uzaktan ısı boru hatlarının tesisini üstlenmiştir. Temel Sayfa 1 / 11
olarak bütün birleştirme yöntemleri - Tungsten soygaz (TIG), örtülü elektrot, MIG/MAG - kullanılmaktadır. Belirli bir yöntemin kullanılması ile ilgili karar boru çapına, boru et kalınlığına, hammaddeye ve müşterinin taleplerine göre değişmektedir. P265GH veya P235GH hammaddelerinden üretilmiş boru hatlarının çapları 30 milimetreye kadar boru et kalınlıklarında 3400 milimetreye kadar ulaşmaktadır. Bu boyutlardaki borular için önceden üretilmiş dirsekler bulunmamaktadır. Bütün her şeyin parça parça tasarlanması ve şantiyede hassas bir biçimde kaynatılarak birleştirilmesi gerekmektedir - bunun için yüzlerce kaynak dikişi gereklidir (Res. 2). Yeni bir yol daha ekonomik, daha verimli, kalite kaybı olmadan Voith'te kaynak mühendisi olan Holger Elfert (Res. 3), can alıcı noktayı ifade ediyor: "Kaynak bizim hayatımız." Bu zamana dek bu türden boru ölçüleri için örtülü elektrot kaynağı öngörülmüştü. Proje ile ilgili hazırlıklarını yaparken Voith Mannheim'ın hemen yakında bulunan EWM Weinheim Teknoloji Merkezinin yöneticisi ve boru kaynağı uzmanı olan Hassan Lakhnati ile temas kurma fırsatına sahip oldu. Kendisi GKM'deki birleştirme işlemleri için çok daha ekonomik, verimli ve kaliteden ödün vermeyen yeni bir yol önerdi. Voith Ludwigshafen şube yöneticisi Claus Tremmel hatıralarını dile getiriyor: "Bizi talimatlar uyarınca izin verilmeyen bir yöntemi kullanmak konusunda ikna etmek istiyordu. Sonuç olarak ortaya koyduğu argümanlar şu anda piyasada bulunan çok yönlü MIG/MAG güç kaynağı - alpha Q - ile bağlantılı olarak Sayfa 2 / 11
pipesolution MAG kaynağı ile ilgili bir deneme yapmaya değeceğine karar verdik (Res. 3). Lakhnati bir sunum makinesi ile Ludwigshafen'deki işletmeye geldi. Bir deneme düzeneğinde söz verdiği hususları vakit kaybetmeden ortaya koydu. Çift tel sürme ünitesi ile katı ve özlü teli makaraları olmak üzere iki farklı tel için donatılmış olan alpha Q ilk olarak kaynak kökünü birleştirdi; sonrasında ise özlü ve son pasoları oluşturdu. Bunun için ikinci torçun ele alınması ve özlü teli kaynak programının bir tuş dokunuşu ile torç üzerinden etkinleştirilmesi gerekiyordu. Kaynak sonucu kusursuz, kalite ise son derece yüksekti. Bundan sonra AD 2000 kuralları uyarınca yapılan kaynak yöntemi kontrolü sonucunda TÜV Hessen bunu belgelendirdi." Harald Nirmaier (Res. 3), GKM'deki Voith proje yöneticisi şunları ekliyor: "Bu şekilde hazırlanmış olarak bu yeni çözümü müşterimize sunduk. Yaptığımız pratik sunum GKM'deki uzmanları da ikna etti; SLV Mannheim tarafından yapılan bir kontrolden sonra onlar da onaylarını verdiler." Özellikler ve avantajlar özeti alpha Q bütün görevleri mükemmel bir kalite ile gerçekleştiren bir güç kaynağı: ince ve kalın levhalar ile değişik kaynak ağzı hazırlıkları versiyonlarına sahip olan borularda - kaynak kökünden son pasoya kadar. Güvenli ve güvenilir şekilde MIG/MAG-Standart-, -Impuls-, TIG (Liftarc)-, örtülü elektrot, oluk açma özellikli süperpals kaynağı gibi geçerli tüm ark yöntemlerini uygulamanın yanında pek çok ödül almış birleştirme yöntemi forcearc 'ı da gerçekleştirmektedir. Bunun yanında hassas mikro işlemci Sayfa 3 / 11
teknolojisine sahip invertör performans parçası da dünya piyasasında benzersiz bir teknoloji olarak son derece hızlı düzenlenebilmektedir; bununla ısısı azaltılmış MIG/MAG yöntem versiyonları oluşturulmaktadır: coldarc ve pipesolution (Res. 4). pipesolution avantajlarını tüm saclarda ve borularda ve tüm pozisyonlarda göstermektedir: daha hızlı ve son derece güvenli yüksek kaliteli MAG kök kaynağı, üstelik manüel veya otomasyonlu birleştirme ve (örneğin pipetruck orbital sistemi ile) hava boşluğu ile ve hava boşluğu olmadan, alaşımsız, düşük alaşımlı ve yüksek alaşımlı çeliklerde, katı ve özlü tellerde. Enerjisi azaltılmış kısa arkın karakteristiği yöntem güvenliği ve mükemmel stabilitesi ile öne çıkmaktadır. Bu yenilik TIG kaynağının yegane ekonomik alternatifini oluşturmaktadır - TIG kalitesi MAG hızı ile. Örnek ile pipesolution performans patlaması: otomatize olarak bu yöntem kök kaynağında dakika başına 150 ile 500 milimetre arasında bir performansa ulaşmaktadır. Böylesine birleştirme hızları garanti edilmiş sürekli kaynak parametreleri için kontrol ve güç kaynağının yüksek düzenleme hızı ile tepki vermesini gerektirmektedir. Uygulama uzmanları bunu uluslararası bir kıyaslama sonucunda benzersiz olarak tanımlamaktadır. "ısısı azaltılmış kaynağın" avantajları arasında eşit olmayan hava boşluklarında (2 ile 5 milimetre arasında) güvenli bir kaynak, asgari çekilme, 1,5 milimetreye kadar karşılanamayan kenarlarda dahi güvenli kenar ve yanak oluşumu, tel tarafından delinme ve kaynak banyosu desteği gerektirmemesi de yer almaktadır. Sayfa 4 / 11
Dünden üç-dört kata kadar daha hızlı Proje yöneticisi Nirmaier makine ve yöntemin özel uygulaması ile ilgili avantajlarını açıklıyor: "Geleneksel örtülü elektrot yöntemleri ile kaynak kökünün kaynatılmasından sonra kökün tamamında oluk açma ve karşı kaynak yapma zorunda kalıyorduk. Şimdi kökü pipesolution ve katı tel ile bir iş adımında oluşturuyor ve dolgu pasosu ile son pasoyu doğrudan özlü tel ile uyguluyoruz. Enerjisi azaltılmış bir pipesolution işlemi ile arzu edilen kaynak banyosu akışkanlığını her kaynak pozisyonunda (Res. 5) elde ediyoruz. Böylece kaynak banyosu emniyeti gerekli olmuyor. Sonrasında yapılacak özlü tel kaynağı için EWM tarafından özel olarak bizim taleplerimize uyarlanmış olan bir özellik kullanıyoruz. Hepsini bir araya getirdiğimizde bugün eskisinden üç-dört kat daha hızlıyız. Buna ek olarak V dikişlerin açılarını 60'tan 50 dereceye düşürebildiğimiz için birkaç 100 kilo ilave kaynak metali tasarruf ediyoruz. Daha dik yanaklar daha düşük bir hacim anlamına geliyor." İlk alpha-q makinesi ön üretimde kendisini kanıtladıktan sonra Mart 2011 tarihinden sonra çift tel sürme üniteli bu sistemlerden altı tanesi şantiyede kullanılıyor. Güven ve esneklik ile sistem tedarikçiliğine "Kaynak teknolojisi alanındaki böyle bir adım için muazzam bir çift taraflı güvene ihtiyaç vardır" diyor kaynak mühendisi Elfert, "bizim Sayfa 5 / 11
güvenimiz bu proje ile büyüdü - EWM artık bizim için sadece bir danışman ve makine üreticisinden çok daha farklı bir konumda. Alman pazar ve teknoloji öncüsü kaynak sisteminin tamamının bileşenlerini temin eden seçkin bir sistem tedarikçisi - güç kaynağından ilave kaynak metallerine ve torçlara, aksesuar ve sarf malzemelerine kadar." Claus Tremmel bunlara ek olarak EWM'nin esnekliğini komple sistem projelerinin verilmesinde bir diğer önemli kriter olarak görüyor: "Daima tam kapsamlı bir servis bekliyoruz. Bu nedenle yetkilinin mekansal yakınlığı da bizim için önemli. Kaynak makinelerimize devamlı olarak ihtiyacımız var, uzun duruş sürelerini kabul edemeyiz. Sistem tedarikçisi kararı ile bir yandan yedek parçalar ile danışmanlık sürecini azaltıyor diğer yandan da - ve asıl önemli olan da bu - bileşenlerinin uyumundan ve işlem zincirinin tamamının kalitesinden sorumlu olan tek bir yetkili ile muhatap oluyoruz. Makinenin satın alınmasından sonra sorunsuz işleyen Weinheimer gibi bir servis de olmazsa olmazlardandır." Elfert'in de ifade ettiği gibi diğer detaylar memnuniyet resmini tamamlıyor: "Kontak memeler bile birleştirme sisteminin toplam ekonomikliğine katkı sağlıyor. Özel karakteristikleri ile örneğin son derece uzun temas yüzeyi, daha büyük dişler M6 ve M8 yerine M7 ve M9, iş parçası oyuğunda standart memelere kıyasla %30 kadar daha büyük bir kesit ile muazzam derecede yüksek servis sürelerine ulaşıyoruz. 14 günde acemilikten uzmanlığa Sayfa 6 / 11
Voith'in kaynakçıları için de yeni MAG işlemine geçiş yapmak oldukça kolay oldu. Elektroda ve DIN EN 287 uyarınca yapılan ilgili kaynakçı sınavı ile basınçlı makineler normu 97/23/EG ile ilgili tecrübeleri ile kısmen MAG koruyucu gaz kaynağı alanında acemi konumundaydılar. EWM uygulama teknikleri tarafından müşterinin tesislerinde verilen 14 günlük bir eğitim programından sonra ise yeni ekipmanlarına güvenli bir şekilde hakim olmuşlardı; onunla çalışmaktan son derece memnunlar (Res. 6). Son olarak SLV-Mannheim'da bir el yatkınlığı denemesinden geçtiler. Sonrasında GMK 9. blok inşaatında çalışmak için gerekli izne sahip oldular. alpha-q makinelerinin kontrolleri onlar açısından kullanımı kolaylaştırıyor: Gerekli olan tüm birleştirme programları orada kayıtlı. Kaynakçı sadece ana metali, ilave kaynak metalini ve koruyucu gazı seçiyor, programı çağırıyor ve tüm parametreler yerli yerinde. Ekonomik ve geleceği parlak Voith'te alpha Q yönünde verilen karar ile gelecekteki uygulamalara da yatırım yapılmış olduğunu şube yöneticisi Tremmel onaylıyor: "Öncelikli olarak bizi zaman, enerji, ilave kaynak metali ve kouyucu gazdan tasarruf potansiyeli etkiledi. Bunun yanında tüm ark kaynağı işlemleri için evrensel bir makine arayışı içindeydik. alpha Q ayrıca otomatik bir orbital kaynak sisteminde ana unsur olarak Sayfa 7 / 11
işlem görme yeteneğine sahip. Ek bir arayüz, traktör ve makine torçu ilgili değişikliği yapmak için yeterli." Sayfa 8 / 11
Resimler: Res.1: pipesolution hızlı ve kesinlikle güvenli bir MAG kök kaynağını temsil ediyor - manüel birleştirme ya da otomasyon fark etmiyor. Voith Industrial Services bu yeni kaynak yönteminin avantajlarını boru hattı inşaatı için kullanmaya başladı bile. Fotoğraf: EWM HIGHTEC WELDING Res.2: 3.400 milimetreye kadar çapa sahip olan soğutma suyu boru hatları - her bir parçası hassas biçimde kaynatılmış - ilk defa TÜV Hessen tarafından belgelenen MAG yöntemi ile Fotoğraf: EWM HIGHTEC WELDING Sayfa 9 / 11
Res.3: Proje Yöneticisi Harald Nirmaier (resmin): "Kökü bir iş adımında oluşturuyoruz. Bugün geçmişe oranla dört kata kadar daha hızlıyız". SFI Holger Elfert: "Kaynak bizim hayatımız,... EWM'e duyduğumuz güven bu proje ile arttı." Şube Yöneticisi Claus Tremmel: "Öncelikli olarak bizi alpha Q'nun tasarruf potansiyeli etkiledi." Fotoğraf: EWM HIGHTEC WELDING Res.4: GMK 9. bloğunun inşaatında yenilikçi kaynak işlemlerinin muazzam etkinliği: Üreticiler Liebherr, Manitovoc/Grove ve Wilbert de vinçlerinin güvenli ve ekonomik üretiminde EWM'nin forcearc ve coldarc gibi yeni teknolojilerini kullanıyorlar Fotoğraf: Heinze Sayfa 10 / 11
Res.5: Bir iş adımında mükemmel MAG kaynağı - program kontrollü entegre pipesolution işlemi her kaynak pozisyonunda arzu edilen kaynak banyosu akışkanlığının elde edilmesini sağlar Fotoğraf: EWM HIGHTEC WELDING Res.6: Voith'in kaynakçıları kısa sürede yeni birleştirme işlemini kullanmayı öğrendiler. Onunla çalışmaktan dolayı çok memnunlar - parametreleri belirlemek için üç basit adım yeterli Fotoğraf: EWM HIGHTEC WELDING Sayfa 11 / 11