GEM-05/10/10SH GPRS/Modbus Gateway Kullanım Kılavuzu Rev 1.07 10/2013
1.Giriş 1.1 Genel Özellikler ENTES GEM GPRS/Modbus Gateway Modbus protokolü ile haberleşen cihazlarınıza GPRS veya ethernet ağı üzerinden erişim imkanı sunar. GEM-10 ile GPRS ya da ethernet üzerinden ModbusTCP haberleşmesi yapılabildiği gibi bu iki bağlantı seçeneği birbirinin yedeği olarak kullanılabilir.gem-10sh modeli ENTES sayaç okuma yazılımıyla beraber kullanıldığında ön-tanımlı elektrik sayaçlarının okunmasında kullanılabilir. GEM-05 modeli ise sayaç okuma özelliği bulundurmaz ve ModbusTCP haberleşmesi için yalnızca GPRS olanağı sağlar. GEM serisi cihazların temel özellikleri aşağıda sıralanmıştır. Cinterion MC55i Quad-band GPRS modem 10/100 Mbps Ethernet portu (GEM-10 ve GEM-10SH modelleri için) RS232, RS485 portu (300...115200 bps) Konfigürasyon amaçlı mini USB portu Statik ya da dinamik IP'ye sahip SIM kartlar ile çalışabilme Ethernet portunu kullanarak WEB üzerinden cihaz parametrelerini ayarlayabilme (GEM-10 ve GEM-10SH modelleri için) Sunucu ya da istemci olarak çalışabilme ModbusTCP ve Tunel modunda çalışabilme Ön-tanımlı sayaç bilgilerini okuyabilme.(yalnızca GEM-10SH modeli için) Tablo 1. Teknik Özellikler Kategori Network Protokolleri Seri Portlar Çalışma Modları Network Arayüzü Seri Haberleşme Formatları Seri Arayüz Besleme İzolasyon ve koruma Açıklama TCP/IP, ARP, ICMP,HTTP*, ModbusTCP Haberleşme için RS485, yapılandırma için USB portu ModbusTCP/RTU ve Modbus Tunnel 10/100 Mbps auto-negotiation Data bitleri : 5-6-7-8 data bit Stop Biti: 1-1.5-2 karakter Parity: Tek-çift-yok 300-115200 bps 12-20V DC RS232, RS485 portu: 500V Ethernet portu: 1500V (GEM-05 modelinde mevcut değildir) USB portunda 15KV ESD koruması RS485 portunda 10/1000 us (600W) transient pulse koruması
GEM-10 Önden Görünüm GEM-10SH Önden Görünüm GEM-05 Önden Görünüm 1.2 LED Fonksiyonları Yeşil GEM-05 de yok POWER GSM GPRS LINK Hazır Değil - GPRS'e bağlandı Ethernet Link Kırmızı Hazır - - - Kırmzı (flash) - GSM'e bağlanıyor - - Kırmızı -Yeşil - Sinyal seviyesi - - Yeşil (flash) - - - Ethernet Data
GSM sinyal seviyesi cihazın ön yüzünde bulunan GSM ledi vasıtasıyla izlenebilir. Sinyal seviyesi çok iyi Sinyal seviyesi iyi Sinyal seviyesi orta Sinyal seviyesi düşük Sinyal seviyesi çok düşük 1.3 SIM kartın yerleştirilmesi SIM kart yuvasının yan tarafında yer alan butona ince uçlu bir kalem ya da tornavida ile hafifçe bastırın Açılan SIM kart tepsisine SIM kartı yerleştirip tekrar SIM soketine yerleştirin. SIM kartı yerleştirmeden önce cihazın besleme gerilimini kesin. 1.4 Sürücülerin Yüklenmesi GEM konfigürasyon yazılımı USB portundan haberleştiği için cihazı kullanmaya başlamadan önce CD içerisinde gelen USB sürücülerini bilgisayarınıza yüklemeniz gerekmektedir. Sürücüleri yüklemek için; 1. Cihazı bilgisayarınızın USB portuna takın. POWER ledi yanacak ve donanımınız otomatik olarak algılanacaktır. 2. Sürücülerin konumunu belirtmek için Listeden ya da belirli bir konumdan yükle seçeneğini seçip İleri yi tıklayın.
3. Karşınıza gelen pencerede sürücülerinizin konumunu belirtip İleri yi tıklayın. 4. Windows un sürücü uyumluluğu doğrulaması penceresinde Devam Et butonunu tıklayın. 5. Bilgisayarınız sistem geri yüklemesi için dosyalarınızın yedeğini alacaktır. 6. Kurulumun bu aşamasında gereken dosyaların bilgisayara kopyalanması tamamlanmıştır.
7. Kurulum tamamlandıktan sonra Bilgisayarım->Denetim Masası->Sistem->Donanım->Aygıt Yöneticisi->Evrensel Seri Yol Denetleyici seçeneğinden cihazınızı görebilirsiniz. Önemli: Cihaza SIM kartı yerleştirmeden önce SIM kartınızın PIN kodu sorma özelliğini cep telefonunuzu kullanarak devre dışı bırakın. Aksi halde GEM-10 internet bağlantısını gerçekleştiremeyecektir. Yapılandırma GPRS konfigürasyon programını kullanabilmeniz için CD içerisinde bulunan Microsoft.NET framework programını kurmanız gerekmektedir. Önemli: Windows 7 işletim sistemine sahip bilgisayarlarda yapılandırma programını yönetici olarak çalıştırmanız gerekmektedir. 2.1 Bağlantı Ayarları
TCP Bağlantı Türü Cihazın SunucuIP ile belirtilen bilgisayara bağlantı kurmasını istiyorsanız bu seçeneği TCP İstemcisi olarak işaretleyin. Eğer cihazın gelen TCP bağlantılarını beklemesini istiyorsanız TCP Sunucusu seçeneğini seçin. Çalışma Modu Bu seçenekle Modbus paketlerinizin TCP üzerinde taşınırken ModbusTCP'ye dönüştürülmesini ya da tunellenmesini ayarlayabilirsiniz. Eğer GEM10 IEC62056-21 standartına göre sayaç okuma için kullanılacaksa bu menüden Sayaç Okuma seçeneğini seçin. Not: Sayaç okuma özelliği sadece GEM10-SH modelinde mevcuttur. ModbusTCP Port ModbusTCP için kullanılacak port numarasını ifade eder. TCP Zaman Aşımı Cihaz sunucu olarak ayarlanmış ise bu değer, veri alışverişi olmaması durumunda cihazın GPRS bağlantısını yenilemek için bekleyeceği süreyi saniye olarak ifade eder. Bağlantı Türü (Bu seçenek yalnızca GEM-10/GEM-10SH modellerinde bulunmaktadır) Bu bölümden ModbusTCP haberleşmesinin gerçekleşeceği arayüzü seçebilirsiniz. Ethernet/GPRS seçeneğini seçerseniz GEM, sunucuya öncelikle ethernet üzerinden bağlantı kurmaya çalışır. Başarısız olunması halinde GPRS üzerinden sunucu IP adresine erişilmeye çalışılır. GEM-10, GPRS bağlantısı kurulduktan sonra sunucuya ethernet üzerinden 5 sn. aralıklarla ping istekleri göndermeye devam eder. Peşpeşe 4 ping isteğine cevap alması durumunda GPRS bağlantısı kesilir ve bağlantı ethernet'e yönlendirilir. Bu ayar cihaz sadece istemci olarak ayarlanmış ise anlamlıdır. Sunucu IP GEM-10 istemci olarak ayarlanmış ise bu kısım bağlantı kurulacak IP adresini ifade eder.
2.2 Ethernet Ayarları (GEM-05 modelinde bu ayar bulunmaz) DHCP GEM10'un ethernet bağlantısı için IP adresini bir DHCP sunucu üzerinden alacağını belirtir. IP Adresi Cihazın ethernet bağlantısı için kullanacağı IP adresini gösterir. Cihaz IP adresini DHCP üzerinden alıyorsa bu alanda DHCP sunucusunun atadığı IP adresi görüntülenecektir. Gateway Cihazın internet'e bağlı olduğu modem ya da ağ-geçidinin adresini gösterir. Subnet Mask Cihazın bağlı olduğu ağ adresini gösterir. MAC ID Cihazın MAC adresini gösterir WEB Erişimi Etkin Cihazın ayarlarının WEB arayüzü üzerinden değiştirilebilmesini istiyorsanız bu ayarı aktif hale getirin WEB Port WEB erişimi için kullanılacak port numarasını buradan ayarlayabilirsiniz. Login Timeout WEB sayfası, çıkış butonuna basılmadan kapatıldığında cihaz, kullanıcının sisteme girişini belirtilen süre geçtikten sonra geçersiz hale getirir. Şifre WEB erişimi için kullanılan şifreyi değiştirmek için Şifreyi Değiştir seçeneğini aktif edip yeni şifrenizi girin.
*** GEM10'un WEB arayüzüne erişim yalnızca ethernet portu üzerinden mümkündür. 2.3 GPRS Ayarları Kullanıcı Adı GPRS bağlantısı için kullanılacak kullanıcı adı. Şifre GPRS bağlantısı için kullanılacak şifre APN Bu bölüme GPRS bağlantısı için GSM operatörü tarafından belirlenen APN adını yazın Keep-Alive Aralığı GPRS bağlantısının GSM operatörü tarafından sonlandırılmaması için gönderilecek keep-alive paketlerinin aralığını belirtir. Başarısız keep-alive sayısı GEM burada belrtilen sayı kadar keep-alive paketine yanıt alamazsa GPRS bağlantısını yeniler. Bağlantı Gecikmesi Bu seçenek GEM istemci (client) olarak ayarlanmış ise anlamlıdır ve cihazın sunucuya (izleme noktasına) ne kadar sıklıkla bağlanmaya çalışacağını ifade eder. *** GPRS Kullanıcı Adı, Şifre ve APN Adı bilgilerini öğrenmek için GSM operatörünüzle irtibata geçiniz.
2.4 Seri Port Ayarları Seri Port Seri haberleşmenin hangi porttan yapılacağını belirtir. Bu seçenekten RS485 veya RS232 arayüzünü seçebilirsiniz. RS232 portu yalnızca Tx, Rx işaretlerini içerir Baud Rate Cihazınızın seri haberleşme hızını belirtir. Desteklenen hızlar 1200, 2400, 4800, 9600, 19200, 38400, 57600, 115200 bps dir. Data Bit Veri paketlerinin kaç bitten oluştuğunu belirtir. Desteklenen bit sayıları 5, 6, 7, 8. Stop Biti Stop biti seri haberleşme protokollerinde data ve parity bitlerinden sonra gelir ve veri paketinin sonlandığını belirtir. Desteklenen stop biti sayıları 1, 1.5, 2. Parity Veri paketlerinin doğruluğunu test etmek için kullanılan parametredir. Tek, çift parity veya parity yok. Seri Zaman Aşımı Sorgulanan cihazdan cevabın ne kadar süre bekleneceğini belirtir. Gecikme Gelen sorgunun RTU'ya iletilmeden önce ne kadar bekletileceğini belirtir. Tekrar Deneme Bu ayar sayaç okuma işlemi sırasında cevap alınamayan OBIS sorguları için kaç defa deneme yapılacağını belirtir. Yalnızca sayaç okuma modunda geçelidir.
2.5 Yazılım Güncelleme GEM cihazının içerisine bu sekmeden güncellenmiş yazılımları yükleyebilirsiniz. Bunun için; i. Aç butonuna basarak yükleyeceğiniz dosyayı seçin. ii. Güncelle butonuna basarak cihazı güncelleme işlemine başlatın. Cihaz reset olduktan sonra belirtilen dosyayı yüklemeye başlayacaktır. iii. Güncelleme işlemi bittikten sonra cihaz kendini reset edip tekrar çalışmaya başlayacaktır. iv. Güncellemeden sonra cihazın ayarları fabrika çıkış değerlerine dönecektir. 2.6 Cihaz Bilgileri Bu bölümden cihazın tüm donanım/yazılım bilgilerine ulaşabilirsiniz. Ayrıca modem bilgileri bölümünde cihazın GSM'e bağlantı durumun, GSM sinyal seviyesini ve modemin GPRS IP adresini izleyebilirsiniz.
Önemli: Ayarları değiştirdikten sonra değişikliklerin etkin hale gelmesi için cihazı enerjisinin kesilip resetlenmesi gerekmektedir. 2.7 WEB Arayüzü Üzerinden Cihazın Ayarlarına Erişim (GEM10/10SH için) GEM içerisinde cihaz ayarlarını uzaktan değiştirme imkanı sağlayan bir HTTP sunucusu bulunmaktadır. Bu sayede sahadaki cihazlarınızın ayarlarını cihazın yanına gitmeye gerek kalmadan değiştirebilirsiniz. Bu özelliğin kullanılması için öncelikle WEB ayarları kısmında WEB Erişimi Etkin seçeneğinin seçili olması gerekmektedir. Cihazın ayarlarına erişmek için; i. Tarayıcınızın adres çubuğuna GEM-10'un IP adresini yazın. ii.karşınıza çıkan sayfada cihazın WEB erişim şifresini girin.( Fabrika çıkış şifresi gem10)
iii. Cihazın ayarlarını gösteren sayfa karşınıza gelecektir. Sol taraftaki menüler arasında gezerek tüm ayarları görebilirsiniz. iv. Herhangi bir ayarı değiştirmek istediğinizde gerekli değişiklikleri yaptıktan sonra Update butonuna tıklayın. Tüm ayarlamaları bitirdikten sonra menüden Ayarları Kaydet seçeneğini tıklayın. Yaptığınız değişiklikler kalıcı belleğe kayıt edildikten sonra cihaz kendini reset edip tekrar çalışmaya başlayacaktır.