المو تمر الدولي بغداد ) مدينة السلام ( في الحضارة الا سلامية

Marmara Üniversitesi, İlâhiyat Fakültesi, İslâm Tarihi ve Sanatları Bölümü Marmara University, Faculty of Theology, Department of Islamic History and Arts & İslam Konferansı Teşkilatı, İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA) Organisation of Islamic Conference, Research Centre for Islamic History, Art and Culture İSLÂM MEDENİYETİNDE BAĞDAT (MEDÎNETÜ S-SELÂM) Uluslararası Sempozyum International Symposium on BAGHDAD (MADINAT al-salam) IN THE ISLAMIC CIVILIZATION المو تمر الدولي بغداد ) مدينة السلام ( في الحضارة الا سلامية 7-9 Kasım November 2008 Bağlarbaşı Kültür Merkezi ÜSKÜDAR İSTANBUL TÜRKİYE TURKEY PROGRAM Ümraniye Belediyesi nin katkılarıyla Sponsored by Umraniye Municipality 1 1

2 Sempozyum Başkanları Symposium Presidents Sempozyum Prof. Başkanları Dr. Raşit Symposium KÜÇÜK, M.Ü. Presidents İlâhiyat Fakültesi Dekanı Dr. Prof. Halit Dr. EREN, Raşit KÜÇÜK, IRCICA Genel M.Ü. İlâhiyat Direktörü Fakültesi Dekanı Sempozyum Dr. Bilim Halit Heyeti EREN, Steering IRCICA Genel Committee Direktörü Sempozyum Prof. Bilim Dr. Heyeti İsmail Steering YİĞİT, M.Ü. Committee İlâhiyat Fakültesi Prof. Dr. Ziya İsmail KAZICI, YİĞİT, M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Prof. Dr. Muhittin Ziya KAZICI, SERİN, M.Ü. M.Ü. İlâhiyat İlâhiyat Fakültesi Fakültesi Prof. Dr. Hasan Muhittin AKSOY, SERİN, M.Ü. M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Prof. Dr. Mustafa Hasan AKSOY, FAYDA, M.Ü. M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Prof. Dr. Cahit Mustafa BALTACI, FAYDA, M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Prof. Dr. Ziya Cahit YILMAZER, BALTACI, M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Prof. Dr. Fahrettin Ziya YILMAZER, ATAR, M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Prof. Dr. Ali Fahrettin DURUSOY, ATAR, M.Ü. M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Prof.Dr. Ramazan Ali DURUSOY, ŞEŞEN, M.Ü. IRCICA İlâhiyat Fakültesi Prof.Dr. Ramazan Mehmet ŞEŞEN, İPŞİRLİ, IRCICA Fatih Üniversitesi Prof. Dr. Abdülkerim Mehmet İPŞİRLİ, ÖZAYDIN, Fatih İ.Ü. Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Prof.Dr. Fazıl Abdülkerim Mehdi Bayat, ÖZAYDIN, IRCICA İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Prof.Dr. Fazıl Abdülkadir Mehdi ÖZCAN, Bayat, IRCICA M.S.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Doç. Prof. Dr. Ahmet Abdülkadir Hakkı ÖZCAN, TURABİ, M.S.Ü. M.Ü. Fen-Edebiyat İlâhiyat Fakültesi Fakültesi Sempozyum Doç. Yürütme Dr. Ahmet Heyeti Organizing Hakkı TURABİ, M.Ü. Committee İlâhiyat Fakültesi Sempozyum Prof. Yürütme Dr. İsmail Heyeti Organizing YİĞİT, M.Ü. İlâhiyat Committee Fakültesi Prof. Dr. Ziya İsmail KAZICI, YİĞİT, M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Prof. Dr. Muhittin Ziya KAZICI, SERİN, M.Ü. M.Ü. İlâhiyat İlâhiyat Fakültesi Fakültesi Prof. Dr. Hasan Muhittin AKSOY, SERİN, M.Ü. M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Doç. Prof. Dr. İsmail Hasan Safa AKSOY, ÜSTÜN, M.Ü. M.Ü. İlâhiyat İlâhiyat Fakültesi Fakültesi Doç. Dr. Ahmet İsmail Safa Hakkı ÜSTÜN, TURABİ, M.Ü. M.Ü. İlâhiyat İlâhiyat Fakültesi Doç. Dr. Ahmet Halil İbrahim Hakkı KAÇAR, TURABİ, M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Yrd. Doç. Doç. Dr. Halil Dr. Aziz İbrahim Doğanay, KAÇAR, M.Ü. M.Ü. İlâhiyat İlâhiyat Fakültesi Dr. Yrd. Cengiz Doç. Dr. TOMAR, Aziz Doğanay, M.Ü. Fen-Edebiyat M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dr. Gülgûn Cengiz TOMAR, UYAR, M.Ü. İlâhiyat Fen-Edebiyat Fakültesi Fakültesi Dr. Nuh Gülgûn ARSLANTAŞ, UYAR, M.Ü. M.Ü. İlâhiyat İlâhiyat Fakültesi Fakültesi Sempozyum Dr. Koordinatörleri Nuh ARSLANTAŞ, Coordinators M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Sempozyum Doç. Koordinatörleri Dr. İsmail Safa ÜSTÜN, Coordinators M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dr. Doç. Cengiz Dr. İsmail TOMAR, Safa M.Ü. ÜSTÜN, Fen-Edebiyat M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Fakültesi Sempozyum Dr. Abdulhakim Sekreterya Cengiz TOMAR, BEKİ, Secretariat Ümraniye M.Ü. Fen-Edebiyat Belediyesi Fakültesi Sempozyum Doç. Sekreterya Dr. Halil İbrahim Secretariat KAÇAR Dr. Doç. Gülgûn Dr. Halil UYAR İbrahim KAÇAR Dr. Nuh Gülgûn ARSLANTAŞ UYAR Dr. Nuh ARSLANTAŞ 2 2

Friday, 7 Kasım November 2008 Cuma Büyük Salon Grand Hall Hasan Can Ümraniye Belediye Başkanı Dr. Halit Eren IRCICA Genel Direktörü AÇILIŞ TÖRENİ OPENING CEREMONY 09.30-11.30 AÇILIŞ KONUŞMALARI WELCOMING SPEECHES Prof. Dr. Raşit Küçük Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Necla Pur Marmara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu İslâm Konferansı Teşkilâtı Genel Sekreteri Devlet Bakanı IRCICA Araştırmada Mükemmeliyet Ödül Töreni (IRCICA Award for Excellence in Research, Award Ceremony) AÇILIŞ KONFERANSI KEYNOTE SPEECH Prof. Dr. Ömer Faruk Akün İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Break Ara 3 3

Friday, 7 Kasım November 2008 Cuma Bağdat Salonu Baghdad Hall Session 1 1. Oturum 14.30-16.00 BAĞDAT IN KURULUŞU FOUNDATION OF BAGHDAD Dr. Halit Eren Ghade Musa Ruzuki al-slik (Prof., University of Baghdad, College of Engineering) بغداد المدورة عام ١٢٥٠ Dairevî Bağdat, 1250 Yılı İsmail Yiğit (Prof. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Bağdat ın Kuruluşu ile İlgili Rivayetlerin Değerlendirilmesi Some Remarks on the Narrations concerning Establishment of Baghdad Antrim Zayde Gordon (Assistant Prof., Trinity College Department of History) Connectivity and Creativity: Baghdad in the Discourse of Place, III rd IX th -V th XI th Centuries Âidiyet ve Yaratıcılık: Mekân Dilinde Bağdat, III. IX.-V. XI. Yüzyıllar Subhi al-azzawi (Prof. Dr., Representing Foundation for Science, Technology and Civilisation) Symbolism in the Architecture of Baghdad Bağdat Mimarisinde Sembolizm Coffee break Ara 4 4

Friday, 7 Kasım November 2008 Cuma İstanbul Salonu Istanbul Hall Session 1 1. Oturum 14.30-16.00 BAĞDAT TA SİYASÎ - SOSYAL OLUŞUMLAR POLITICAL-SOCIAL FORMATIONS in BAGHDAD Prof. Dr. Abdülkerim Özaydın Mehmet Bahaüddin Varol (Doç. Dr., Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Ehl-i Beyt in ve Ehl-i Beyt Politikalarının Bağdat ın Siyasî ve Sosyal Yaşamındaki Etkisi Impacts of Ahl al-bayt and Ahl al-bayt's Policies on the Social and Political Life in Baghdad Ahmet Güner (Prof. (Doç. Dr., 9 Selçuk Eylül Üniversitesi İlahiyat İlâhiyat Fakültesi) Şiî Yüzyılında yahut Büveyhîler Devri nde Bağdat'tan Yansımalar Some Reflections from Baghdad during the Shiite Century or the Buwayhid Age Vanessa Van Renterghem (Institut National des Langues et Civilisations Orientales) Social and Urban Dynamics in Baghdad during the Seljuq Period (mid. XI th -mid. XII th c.) Selçuklular Dönemi nde [XI- XII. Yüzyıl Ortaları] Bağdat ta Sosyal ve Şehir Dinamikleri Coffee break Ara 5 5

Friday, 7 Kasım November 2008 Cuma Büyük Salon Grand Hall Session 1 1. Oturum 14.30-16.00 BAĞDAT TA KÜLTÜREL OLUŞUM CULTURAL FORMATIONS in BAGHDAD Prof. Dr. Cahit Baltacı Oliver Leaman (Prof., University of Kentucky, Department of Philosophy) The Ideology of Madinat al-salam and the Concept of Baghdad in Arab Culture Arap Kültürü nde Medînetü s-selâm İdeolojisi ve Bağdat Tasavvuru Husniddin Mamadaliev (Junior Research Worker, Institute of History of Academy of Sciences of Republic of Uzbekistan) Baghdad between the IX th X th Centuries and its Place in the Cultural Life of Central Asian Peoples IX.-X. Yüzyıllarda Bağdat ve Orta Asya daki İnsanların Kültür Hayatındaki Yeri Mehmet Mahfuz Söylemez (Doç. Dr., Hitit Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Bağdat ile Merv Arasındaki Kültürel İlişkiler Cultural Links between Baghdad and Marw Shamsiddin Kamoliddin (Prof., Tashkent State Institute of Oriental Studies) On the Origin of Ibn al-nadim İbnü n-nedîm in Kökenleri Üzerine Coffee break Ara 6 6

Friday, 7 Kasım November 2008 Cuma Bağdat Salonu Baghdad Hall Session 2 2. Oturum 16.30-18.00 MOĞOL İSTİLÂSI VE BAĞDAT -I- MONGOL INVASION and BAGHDAD I- Prof. Dr. Mehmet İpşirli H. Ahmet Özdemir (Doç. Dr., Rize Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Moğollar Bağdat'ı Kaç Gün Yağmalamıştı? Bir Rivayetin Tahlili For How Many Days Mongols Plundered Baghdad? An Analysis of a Narration Fatih Yahya Ayaz (Dr., Çukurova Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Erken Dönem Memlük Tarihçilerinin Bağdat ın Moğollar Tarafından İstilâsıyla Alâkalı Rivayet ve Yorumları Early Mamluk Historians Narrations and Interpretations about Invasion of Baghdad by Mongols Jawad Abbasi (Assistant Prof., Ferdowsi University of Mashhad) Reconstruction of Baghdad after the Mongol Invasion Ata Malik Juwayni s Tenure of Office (1259-1282) Moğol İstilâsı Sonrası Atâ Melik Cüveynî Dönemi nde [1259-1282] Bağdat ın Yeniden İnşâsı 7 7

Friday, 7 Kasım November 2008 Cuma İstanbul Salonu Istanbul Hall Session 2 2. Oturum 16.30-18.00 BAĞDAT TA GAYR-İ MÜSLİMLER NON-MUSLIMS in BAGHDAD Prof. Dr. Mustafa Fayda Bahjat Kamil Abdullatif Irhaym (Prof., University of Baghdad, Center of Revival of Arabian Science Heritage) مظاهر التعايش الخضري بين المسلمين والنصارى في بغداد في العصر العباسي الا ول İlk Abbâsî Dönemi nde [145 221 762 835] Müslümanlar la Hristiyanlar Arasında Birlikte Yaşama Tezâhürleri Nuh Arslantaş (Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Ortaçağ Yahudi Cemaatlerinin Dinî ve İdarî Merkezi Olarak Bağdat Baghdad as a Religious and Administrative Center of Jewish Communities of Middle Ages Muhittin Macit (Doç. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) IX. ve X. Yüzyıllarda Bağdat Hristiyan Mütercimleri The Christian Translators of Baghdad in the IX th and X th Century 8 8

Friday, 7 Kasım November 2008 Cuma Büyük Salon Grand Hall Session 2 2. Oturum 16.30-18.00 BAĞDAT TA FİKRÎ OLUŞUMLAR INTELLECTUAL FORMATIONS in BAGHDAD Prof. Dr. Oliver Leaman Mustafa Demirci (Doç. Dr., Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi) Bütün Yollar Bağdat a Çıkar: Antik Çağ Bilim ve Düşüncesinin Bağdat a İntikâli All Roads Lead to Baghdad: Transmission of Science and Thought of Antiquity Mohammad Mukhtar Derar al-mufty (Associate Prof., Al Bayt University) اسهامات علماء المسلمين في الحركات الفكرية في بغداد تاريخ بغداد للخطيب البغدادي ) ت ٤٦٣ ١٠٧٦) نموذجا Müslüman Âlimlerin Bağdat Düşünce Hareketine Katkıları: Hatîb el- Bağdâdî nin (ö. 463 1076) 'Târîhu Bağdâd' Örneği Sabah Ibraheem Said al-shaikhli (Prof. Dr., University of Baghdad, College of Arts) الرحلة العلمية والا طباء البغداديون في العصر العباسي الا خير Abbâsîler in Son Döneminde İlim Yolculukları ve Bağdatlı Doktorlar Najiyah Abdullah Ibraheem al-arabi (Prof. Dr., University of Baghdad, College of Education) الجهود العلمية لخازن كتب المستنصرية ببغداد المو رخ ابن الساعي البغدادي ) ت ١٢٧٥ ٧٦٤ ( Müstansıriye Kütüphanesi Müdürü [Hâzin-i Kütüb] Tarihçi İbnü's-Sâ'î el-bağdâdî'nin İlmî Gayretleri 9 9

Saturday, 8 Kasım November 2008 Cumartesi Bağdat Salonu Baghdad Hall Session 3 3. Oturum 09.00-10.30 MOĞOL İSTİLÂSI VE BAĞDAT II MONGOL INVASION and BAGHDAD II- Prof. Dr. Hulûsi Yavuz Noori Abdul Hameed Khaleel (Prof. Dr., University of Baghdad, College of Education- Ibn Rushed) جهود بغداد مدينة السلام في تواصل الحضارة الاسلامية في العهد المغولي Moğol Dönemi nde İslâm Kültürü nün İntikâlinde Bağdat ın Rolü Tia Wheeler (University of St. Andrews) Baghdad During Timur s Conquests Timur İstilâsı Döneminde Bağdat İlhan Erdem (Prof. Dr., Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi) Ak-Koyunlular Devri nde Bağdat (1469-1508) Baghdad During the Aq-Qoyunlus [1469-1508] Coffee break Ara 10 10

Saturday, 8 Kasım November 2008 Cumartesi İstanbul Salonu Istanbul Hall Session 3 3. Oturum 09.00-10.30 BAĞDAT TA İKTİSADÎ YAPI ECONOMIC STRUCTURE OF BAGHDAD Prof. Dr. Salih Tuğ Ahmet Turan Yüksel (Prof. Dr., Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Kuruluş Dönemi nde Bağdat ın Ticarî Yapısı ve İlişkileri Commercial Structure of Baghdad at the Time of Foundation and its Commercial Relations Stefan Heidemann (Associate Prof., Jena University Institute for Languages and Cultures of the Middle East) Unislamic Taxes and an Unislamic Monetary System in Seljuq Baghdad Selçuklu Dönemi nde Gayr-i İslâmî Vergiler ve Gayr-i İslâmî Para Sistemi Recep Ulusoy (Yrd. Doç. Dr., Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi) Osmanlı Para Sistemi ve Bağdat Parası Ottoman Monetary System and Baghdad Currency Coffee break Ara 11 11

Saturday, 8 Kasım November 2008 Cumartesi Büyük Salon Grand Hall Session 3 3. Oturum 09.00-10.30 BAĞDAT TA TASAVVUF SUFISM in BAGHDAD Prof. Dr. Mustafa Tahralı Ekrem Demirli (Yrd. Doç. Dr., İstanbul Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Başkent te Tasavvuf: Bağdat Ekolü ve Tasavvuf Tarihi ndeki Yeri Tasawwuf at the Capital: The Baghdad School and its Significance in the History of Tasawwuf Afshan Bokhari (Assistant Prof., Suffolk University) Between Sharî a and Tarîqa: Gendering Sufism in Baghdad and Beyond Şerîat ve Tarîkat Arasında: Bağdat ve Ötesinde Tasavvufta Cinsiyet Yakup Çiçek (Prof. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) المتصوفون البغداديون في كتاب تبيان وساي ل الحقاي ق في بيان سلاسل الطراي ق Tibyânü Vesâili l-hakâik fî Beyâni Selâsili t-tarâik Adlı Eserde Bağdatlı Mutasavvıflar Coffee break Ara 12 12

Saturday, 8 Kasım November 2008 Cumartesi Bağdat Salonu Baghdad Hall Session 4 4. Oturum 11.00-12.30 OSMANLI İRAN MÜNASEBETLERİNDE BAĞDAT OTTOMAN-IRAN RELATIONS and BAGHDAD Prof. Dr. Hasan Aksoy Funda Demirtaş (Arş. Gör., Erciyes Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Celâl-zâde Mustafa Çelebi nin Anlatımı ile Irakeyn Seferinin Ayrıntılı Panoraması The Detailed Panorama of Iraqayn Campaign in the Narrations of Celâl-zâde Mustafa Çelebi Remzi Kılıç (Prof. Dr., Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi) Bağdat ın Osmanlı Hâkimiyeti ne Girmesi ve Kanunî nin Bağdat taki Faaliyetleri The Ottoman s Take over of Sovereignty in Baghdad and Kanuni s Activities in Baghdad Kioumars Ghereghlou (Assistant Prof., Ferdowsi University of Mashhad, Faculty of Letters Humanities) The Question of Baghdad in the course of the Ottoman-Safavid Relations according to Safavid Narrative Sources Safevî Kaynaklarına Göre Osmanlı-Safevî İlişkilerinin Başlarında Bağdat Sorunu Mesut Aydıner (Dr., Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi) Bağdat ın Acı Günleri: Nâdir Şah ın Sekiz Ay Süren Bağdat Muhasarası The Hard Days of Baghdad: The Eight-month Siege of Nadir Shah Break Ara 13 13

Saturday, 8 Kasım November 2008 Cumartesi İstanbul Salonu Istanbul Hall Session 4 4. Oturum 11.00-12.30 BAĞDAT TA FIKIH VE ARAP DİLİ FIQH and ARABIC LANGUAGE in BAGHDAD Prof. Dr. İbrahim Kafi Dönmez Murtaza Bedir (Doç. Dr., Sakarya Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Hanefî Mezhebi nin Abbâsî Bağdadı nda Yükselişi ve Zayıflaması The Rise and the Fall of the Hanafi School of Law in Abbasid Baghdad Mehmet Nuri Güler (Yrd. Doç. Dr., Harran Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Bağdat ın İlk Dönemleri nde Mevâlî nin Geliştirdiği Fıkıh ile Arap Tepkisinin Oluşturduğu Fıkıh Fiqh Oriented by Mawali versus Fiqh Developed by Arap Reaction during the Early Period of Baghdad Halil İbrahim Kaçar (Doç. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Bağdat Dil ve Edebiyat Okulu nun İslâm Kültürü ne Katkısı Contributions of Baghdad School of Language and Literature to Islamic Culture Salih Mahdi Abbas (Dr., University of of Baghdad, Center Centre of for Revival Arabic of Science Arabian Heritage Science Heritage) Reviwal) Break Ara اتجاهات تا ليف اللغوي ببغداد في القرن الرابع الهجري Hicrî IV. Asırda Bağdat ta Dil Alanında Uzlaştırma Hareketleri 14 14

Saturday, 8 Kasım November 2008 Cumartesi Bağdat Salonu Baghdad Hall Session 5 5. Oturum 14.30-16.00 OSMANLI DÖNEMİ BAĞDAT İDARESİ -I- OTTOMAN ADMINISTRATION in BAGHDAD I- Prof. Dr. Abdülkadir Özcan Mustafa Eravcı (Doç. Dr., Kocatepe Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi) Niyâzî nin Zafer-Nâmesi ve Bağdat Beylerbeyi Ali Paşa nın Faaliyetleri Niyazi s Zafar-Nama and the Activities of Beglerbegi Ali Pasha Mustafa Güler (Yrd. Doç. Dr., Kocatepe Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi) Bağdat Valisi Süleyman Paşa ve Faaliyetleri (1779-1802) Süleyman Pasha, the Governor of Baghdad and his Activities [1779-1802] Ebubekir Ceylan (Yrd. Doç. Dr., Fatih Üniversitesi) Bağdat Valisi Abdurrahman Paşa nın Irak a Dair Lâyihası The Report of Abdurrahman Pasha, the Governor of Baghdad concerning Iraq Eyüp Baş (Doç. Dr., Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Çağdaş Arap Tarihçilere Göre Bağdat ta Osmanlı Yönetimi Ottoman Administration in Baghdad according to Contemporary Arabic Historians Coffee break Ara 15 15

Saturday, 8 Kasım November 2008 Cumartesi İstanbul Salonu Istanbul Hall Session 5 5. Oturum 14.30-16.00 BAĞDAT TA FELSEFE VE MANTIK PHILOSOPHY and LOGIC in BAGHDAD Prof. Dr. İlhan Kutluer Mehmet Bayrakdar (Prof. Dr., Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Bağdat Felsefe Mektebi The Baghdad School of Philosophy Ali Durusoy (Prof. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Mantık Tarihinde Bir Dönüm Noktası: Bağdat Mantık Ekolü A Turning Point in the History of Logic: the Baghdad School of Logic Ammar Djidel (Prof., Alger s University, Faculty of Islamic Science) بغداد ملتقى العلوم والمعارف ا و جامعة العالم الا سلامي Bağdat: İlimlerin Kesişme Noktası ya da İslâm Âlemi nin Üniversitesi Emily J. Cottrell (Dr., University of Leiden) From Baghdad and Rayy to Tabriz and Siwas, Through Khorassan: Reading the Classics in the XII th -XIII th Century Horasan Boyunca Bağdat ve Rey den Tebriz ve Sivas a; XII-XIII. Yüzyıllarda Klasikleri Okumak Coffee break Ara 16 16

Saturday, 8 Kasım November 2008 Cumartesi Bağdat Salonu Baghdad Hall Session 6 6. Oturum 16.30-18.00 OSMANLI DÖNEMİ BAĞDAT İDARESİ -II- OTTOMAN ADMINISTRATION in BAGHDAD -II- Prof. Dr. Mehmet Şeker Salih Kh. Mohammad (Associate Prof., University of Kirkuk, College of Education) نشا ة ونشاط القنصلية البريطانية في ولاية بغداد في العهد العثماني Osmanlı Dönemi nde Bağdat'ta İngiliz Konsolosluğu nun Kuruluşu ve Faaliyetleri Mahmoud Masri (Dr., Aleppo University, Director of Awkaf Library) Nadheer Jabbar Hussein (Dr., University of Baghdad, College of Arts) بغداد في الا يام المحنة نهاية مماليك و عودة الحكم العثماني المباشر عام ١٨٣١ Buhran Günlerinde Bağdat, Memlükler in Sonu ve 1831 Yılında Osmanlı Hâkimiyeti nin Yeniden Tesisi Ali Shaker Ali (Prof. Dr., University of Kirkuk, College of Education) الا راضي السنية في بغداد في عهد السلطان عبد الحميد الثاني ( ١٩٠٩-١٨٧٦ م ( Sultan II. Abdülhamid (1876 1909) Dönemi nde Bağdat ta Arâzi-yi Seniyye Hulûsi Yavuz (Prof. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Sultan II. Abdülhamid in Büyük Projesi: Bağdat Demiryolu A Prestigious Project of Sultan Abdulhamid II: Baghdad Railway 17 17

Saturday, 8 Kasım November 2008 Cumartesi İstanbul Salonu Istanbul Hall Session 6 6. Oturum 16.30-18.00 BAĞDAT TA KELÂM KALAM in BAGHDAD Prof. Dr. İlyas Çelebi Hatice K. Arpaguş (Doç. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Bağdat Mu tezile Ekolü: el-ka bî Örneği Mutazilite School of Baghdad; Example of al-qa bî Osman Aydınlı (Doç. Dr., Hitit Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Bağdat Mu tezilesi nin İslâm Bilim ve Düşüncesine Katkıları Baghdadian Mutazilite s Contributions to Islamic Sciences and Thought Osman Demir (Dr., İstek Vakfı Özel Acıbadem Lisesi) Bağdat Mu tezilesi Kelâmcıları (Bağdâdiyyûn) ve Dönemin Fikrî ve Siyasî Yapılanmasına Etkileri Mutakallimun of Baghdad Mutazilite Sect [Baghdadiyyun] and their Influence on Intellectual and Political Shaping of the Age 18 18

Sunday, 9 Kasım November 2008 Pazar Session 7 7. Oturum 09.00-10.30 OSMANLI DÖNEMİ BAĞDAT İDARESİ -III- OTTOMAN ADMINISTRATION in BAGHDAD -III- Prof. Dr. Ziya Yılmazer Bağdat Salonu Baghdad Hall Fazıl Mehdi Bayat (Prof.Dr., IRCICA) ملامح الادارة العثمانية في ولاية بغداد دراسة تاريخية في ضوء الوثاي ق والمصادر العثمانية Bağdat Vilâyeti nde Osmanlı İdaresi nin Tezâhürleri, Osmanlı Kaynak ve Vesîkaları Işığında Tarihî Bir Değerlendirme Fleiah Kaream al-rekabi (Assistant Prof., University of Baghdad, Faculty of Arts) Abdul-Wahied Mishaal Abid (Dr., University of Baghdad, Department of Sociology) الوضع الاجتماعي لولاية بغداد بالعهد العثماني Osmanlı Dönemi nde Bağdat Vilâyeti nde Sosyal Durum Mehmet Akkuş (Prof. Dr., Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Hatîbî nin Tezkire-i Şuarâ-i Bağdâd ında Bağdat ve Civarında Türk Kültürü Turkish Culture in Baghdad and its surrounding according to Hatibi s Tezkire-i Şuarâ-i Bağdad Hisham Swadee Hashem (Associate Prof., University of Mosul, College of Education) بغداد ا واخر القرن التاسع عشر من خلال رحلة عالي بك ا لى العراق ١٨٨٢-١٨٨٦ ١٣٠٠-١٣٠٤ 1300-1304 1882-1886 Yılları Arasında Âli Bey'in Irak'a Yaptığı Seyahat Çerçevesinde XIX. Yüzyılın Sonlarında Bağdat Coffee Break Ara 19 19

Sunday, 9 Kasım November 2008 Pazar İstanbul Salonu Istanbul Hall Session 7 7. Oturum 09.00-10.30 BAĞDAT TA GÜZEL SANATLAR FINE ARTS in BAGHDAD Prof. Dr. Abdüsselam Uluçam Şeyda Algaç (Yrd. Doç. Dr., Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi) 669-696 (1270-1297) Yılları Arasında Bağdat'ta Tezhiplenmiş Yakut el-musta simî Kur'ân-ı Kerîm'leri The Gilded Qurans of Yaqut al-musta simi in Baghdad [669-696 1270-1297] Sheila Blair (Prof., Boston College and Virginia Commonwealth University) Baghdad: Calligraphy Capital under the Mongols Moğollar Dönemi nde Hat Sanatının Başkenti Bağdat Yuka Kadoi (Dr., Art Institute of Chicago, Department of Asian and Ancient Art) Baghdad and the East: A Sino-Mongolian Artistic Connection up to 1400 Bağdat ve Doğu: XIV. Yüzyıl Başlarına kadar Çin-Moğol Sanatsal Bağlantısı Zeren Tanındı (Prof. Dr., Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi) Bağdat Defterdârı nın Resimli Şehnâmesi The Painted Shahnama of Baghdad s Daftardar Coffee Break Ara 20 20

Sunday, 9 Kasım November 2008 Pazar Bağdat Salonu Baghdad Hall Session 8 8. Oturum 11.00-12.30 BAĞDAT TA MİMARÎ ARCHITECTURE in BAGHDAD Dr. Subhi al-azzawi Suphi Saatçi (Prof. Dr., Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Meslek Yüksekokulu) ا ثار المعمارية لسنان في بغداد Mimar Sinan ın Bağdat taki Eserleri Abdüsselam Uluçam (Prof. Dr., Batman Üniversitesi Rektörü) Bağdat da İlhanlı ve Celâyirli Dönemleri nde Yapılan Mimarî Eserlerden Örnekler Some Examples of Architectural Monuments in Baghdad during Ilkhans and Djalayirids Periods Ahmad Abdulwahid Thanoon Taha (Dr., University of Mosul, College of Engineering) الخصاي ص المعمارية مدرسة المستنصرية في بغداد Bağdat Müstansıriye Medresesi nin Mimarî Özellikleri Break Ara 21 21

Sunday, 9 Kasım November 2008 Pazar İstanbul Salonu Istanbul Hall Session 8 8. Oturum 11.00-12.30 BAĞDAT TA SEYYAHLAR TRAVELLERS in BAGHDAD Prof. Dr. Ziya Kazıcı Abdulwahid Thanoon Taha (Prof. Dr., University of Mosul, College of Education) حضارة بغداد من خلال رحلتي ابن جبير وابن بطوطة İbn Cübeyr ve İbn Battûta'nın Seyahatnâmeleri Işığında Bağdat Medeniyeti Mehmet Şeker (Prof. Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Evliya Çelebi Seyahatnâmesi ne Göre Bağdat Baghdad according to Evliya Celebi s Book of Travel Esra Doğan (Doktora Öğrencisi, Tahran Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) İran Hac Seyahatnâmelerinde Bağdat Baghdad according to Travel Books of Iranian Pilgrims Hatem Abdel-Rahman Hatem al-tahawy (Associate Prof., Zagazig University Faculty of Arts) بغداد وحضارتها في المصادر التاريخية الصينية Çin Kaynaklarına Göre Bağdat ve Kültürü: Chau Ju-Kua Örneği Break Ara 22 22

Sunday, 9 Kasım November 2008 Pazar Bağdat Salonu Baghdad Hall Session 9 9. Oturum 14.30-16.00 MODERN DÖNEMDE BAĞDAT -I- BAGHDAD in the MODERN PERIOD I- Prof. Dr. Fazıl Mehdi Bayat Mahmoud Abdulwahid Mahmoud (Dr., University of Baghdad, Faculty of Art) بغداد ١٨٦٩-١٩١٤ رو ية جديدة (Bağdat, 1869 1914: Yeni Bir Bakış) Davut Hut (Dr., Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi) İttihat ve Terakkî Cemiyeti Bağdat Şubesi nin Teşekkülü ve II. Meşrûtiyet'in İlânının Bağdat'taki Yansımaları The Formation of Baghdad Branch of Committee of Union and Progress and Reflections of Proclamation of Second Constitution in Baghdad İsmail Nuri Hamidi (Dr., University of Tikrit, Faculty of Education) موقف ا هالي بغداد تجاه قوات العثمانية خلال الحرب العالمية الا ولى Birinci Dünya Savaşı Sırasında [1914 1918] Bağdat Ahâlisi nin Osmanlı Kuvvetleri ne Karşı Tutumu Osamah A. Noaman al-doori (Prof. Dr., University of Baghdad, College of Arts) ا حوال بغداد الاجتماعية في سنوات الاحتلال البريطاني ١٩١٧-١٩٢٠ İngiliz İşgali Dönemi nde [1917 1920] Bağdat'ın Sosyal Durumu Coffee break Ara 23 23

Sunday, 9 Kasım November 2008 Pazar İstanbul Salonu Istanbul Hall Session 9 9. Oturum 14.30-16.00 BAĞDAT TA MÛSİKÎ MUSIC in BAGHDAD Yrd. Doç. Dr. Nuri Özcan Ahmet Hakkı Turabi (Doç. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Bağdat ta Bir Mûsikî Nazariyatçısı: Ya kûb b. İshâk el-kindî (ö. 261 874) A Theorist of Music in Baghdad: Ya qub Ibn Ishaq al-kindi [d. 261 874] Fazlı Arslan (Dr., MEB Etimesgut İlköğretim Okulu) Bağdat ve Müzik Bilimi (Nasîrüddîn-i Tûsî, Safiyyüddîn-i Urmevî, Kutbuddîn-i Şîrâzî) Baghdad and the Science of Music (Nasīr al-dīn al-tūsī, Safī al-dīn al- Urmawī and Qutb al-dīn al-shirāzī) Mehmet Nuri Uygun (Yrd. Doç. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) XIII. Yüzyılda Bağdat ı Aydınlatan Sanatkâr Bilgin Safiyyüddîn Urmevî An Artist and Scholar, Safī al-dīn al-urmawī Enlightening the City of Baghdad in the XIII th Century Hüseyin Akpınar (Dr., Harran Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Türk Mûsikîsi Açısından Bağdat Baghdad from the Point of View of Turkish Music Coffee break Ara 24 24

Sunday, 9 Kasım November 2008 Pazar Bağdat Salonu Baghdad Hall Session 10 10. Oturum 16.30-18.00 MODERN DÖNEMDE BAĞDAT -II- BAGHDAD in the MODERN PERIOD II- Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya Wissam al-zahawie (Ambassador to the UN and the Vatican, ret.) The Cultural Scene in Baghdad and its Socio-Political Backdrop on the Eve of the Revolution of 1958: A Personal Memoir 1958 İhtilâli Arefesinde Bağdat ve Sosyo-Politik Atmosferindeki Kültürel Sahne: Bir Hatıra Salih Bıçakçı (Yrd. Doç. Dr., Işık Üniversitesi) Medinetü's-Selâm'dan Yeni Bağdat'a: Yeni Düzende Öteki Olmak ve Güvenlik Kültürü From Madinat al-salam to a New Baghdad; to be Other in the New Order and Security Culture Usama Nasır al-naqshibandy (Elyazmaları Uzmanı, Arap Tarihçiler Birliği, Elyazmaları Tahkik Merkezi) استهداف المخطوطات في العراق خلال الحرب ١٩٩١-٢٠٠٣ İşgal Dönemi nde [1991 2003] Irak Yazmalarına Yönelik Saldırılar Coffee break Ara 25 25

Sunday, 9 Kasım November 2008 Pazar İstanbul Salonu Istanbul Hall Session 10 10. Oturum 16.30-18.00 BAĞDAT TA MÜESSESELER INSTITUTIONS in BAGHDAD Prof. Dr. Raşit Küçük Güray Kırpık (Yrd. Doç. Dr., Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi) Bağdat Nizâmiye Medresesi nin Kuruluşu, Yapısı ve İşleyişi The Foundation of Baghdad Nizamiyya Madrasa, its Structure and Run Said Öztürk (Doç. Dr., Bahçeşehir Üniversitesi Medeniyet Araştırmaları Merkezi) XVI. Yüzyılda Bağdat Vakıfları The Waqfs of Baghdad in the XVI th Century Nabila Abdulmunim Dawood (University of Baghdad, Centre for Arabic Science Science Heritage Heritage) Reviwal) التقاليد العلمية في المدارس البغدادية المستنصرية ا نموذجا Bağdat Medreseleri nde İlmî Anlayış: Müstansıriye Örneği Bilal Aybakan (Prof. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi) Bağdat Nizâmiye Medresesi nin İlk Müderrisi Ebû İshâk eş-şîrâzî The First Mudarris of Baghdad s Nizamiyya Madrasa; Abu Ishak al- Shirazi Coffee break Ara (University of Baghdad, Center of Revival of Arabian 26 26

Sunday, 9 Kasım November 2008 Pazar Büyük Salon Grand Hall KAPANIŞ ve DEĞERLENDİRME CONCLUDING REMARKS 18.30-19.30 Prof. Dr. Raşit Küçük Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dr. Halit Eren IRCICA Genel Direktörü Prof. Dr. Mustafa Fayda Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Prof. Dr. Ziya Kazıcı Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Prof. Dr. Suphi Saatçi Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Meslek Yüksekokulu 27 27

LIST OF PARTICIPANTS KATILIMCI LİSTESİ Abdulwahid Thanoon Taha (Prof. Dr., University of Mosul, College of Education, Iraq) Abdul-Wahied Mishaal Abid (Assistant Prof., University of Baghdad, College of Arts, Iraq) Abdülkadir Özcan (Prof. Dr., Mimar Sinan Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Türkiye) Abdülkerim Özaydın (Prof. Dr., İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Türkiye) Abdüsselam Uluçam (Prof. Dr., Batman Üniversitesi Rektörü, Türkiye) Afshan Bokhari (Assistant Prof., Suffolk University, Boston, USA) Ahmad Abdulwahid Thanoon Taha (Dr., University of Mosul, College of Engineering, Iraq) Ahmet Güner (Prof. Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Ahmet Hakkı Turabi (Doç. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Ahmet Turan Yüksel (Prof. Dr., Selçuk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Ali Durusoy (Prof. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Ali Shaker Ali (Prof. Dr., University of Kirkuk, Collage of Education, Iraq) Ammar Djidel (Prof., Alger s University, Faculty of Science Islamic, Algeria) 28 28

Antrim Zayde Gordon (Assistant Prof., Trinity College Department of History, Hartford, USA) Bahjat Kamil Abdullatif Irhaym (Prof., University of Baghdad, Center of Revival of Arabian Science Heritage, Iraq) Bilal Aybakan (Prof. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Cahit Baltacı (Prof. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Dâvut Hut (Dr., Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Türkiye) Ebubekir Ceylan (Yrd. Doç. Dr., Fatih Üniversitesi, Türkiye) Ekrem Demirli (Yrd. Doç. Dr., İstanbul Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Emily J. Cottrell (Dr., University of Leiden, The Netherlands) Esra Doğan (Doktora Öğrencisi, Tahran Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, İran) Eyüp Baş (Doç. Dr., Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Fatih Yahya Ayaz (Dr., Çukurova Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Fazıl Mehdi Bayat (Prof. Dr., IRCICA, Türkiye) Fazlı Arslan (Dr., MEB Etimesgut İlköğretim Okulu, Türkiye) Fleiah Kaream al-rekabi (Assistant Prof., University of Baghdad, College of Arts, Iraq) 29 29

Funda Demirtaş (Arş. Gör., Erciyes Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Ghada Musa Ruzuki al-slik (Prof., University of Baghdad, College of Engineering, Iraq) Gökhan Çetinsaya (Prof. Dr., Şehir Üniversitesi Rektörü, Türkiye) Güray Kırpık (Yrd. Doç. Dr., Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi, Türkiye) Hacı Ahmet Özdemir (Doç. Dr., Rize Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Halil İbrahim Kaçar (Doç. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Hasan Aksoy (Prof. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Hatem Abdel-Rahman Hatem al-tahawy (Associate Prof., Zagazig University Faculty of Arts, Egypt) Hatice Arpaguş (Doç. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Hisham Swadee Hashem (Associate Prof., University of Mosul, College of Education, Iraq) Hulûsi Yavuz (Prof. Dr., Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) Husniddin Mamadaliev (Junior Research Woker, Institute of History of Academy of Sciences of Republic of Uzbekistan, Uzbekistan) Hüseyin Akpınar (Dr., Harran Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi, Türkiye) 30 30