E- Bülten 01/2016 No: 8 SERTİFİKALI BUDAMA EĞİTİMİ BAŞLADI Trabzon da 2013 de başlatılan Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi kapsamında üreticilere yönelik Fındık Yetiştiriciliği kursları başlatıldı. Trabzon Ticaret Borsası nın koordinasyonunda sürdürülen ve ilk bölümü yaşlı bahçelerin sökülüp yeniden dikimi olarak uygulanan projenin ikinci kısmında başta üretimde asgari yüzde 30 oranında artış sağlayan bilinçli budama olmak üzere, fındıkla ilgili diğer konular üzerinde duruluyor. Trabzon Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından, Halk Eğitim Merkezi ile işbirliği yapılarak başlatılan kurslar 5 er günlük periyotlar halinde 10 ilçede gerçekleştiriliyor. Sürmene ve Araklı ilçesinde başlatılıp, daha sonra Yomra da verilmeye başlanan seminerlerde eğitimci olarak ziraat mühendisleri Erdal Yığcı ve Suzan Kol görev yapıyorlar. Teorik bilgilerin yanı sıra bahçe uygulamalarının da gerçekleştirildiği seminere katılan üreticilere bilinçli budamanın yanı sıra, bahçe tesisi, gübreleme, hastalık ve zararlılarla mücadele, toprak analizleri, hasat, harman ve depolama konularında da bilgiler veriliyor. 10 ilçede belirli aralıklarla Şubat ayının sonuna kadar devam edecek eğitim seminerine katılan üreticiler sonunda sınava tabii tutularak, başarılı olanlara sertifika verilecek. Yaşlı bahçelerinde söküm ve yeniden dikim yapılanlardan dahil olmak üzere toplam sertifikalandırılacak 250 üreticiye proje kapsamında testere ve makas gibi budama aletlerinin de yer aldığı çanta dağıtılıyor. Kursları başarı ile tamamlayan sertifikalı kursiyerler, bahçelerini bilinçli ve doğru bir şekilde budatmak isteyen üreticilere de ücreti karşılığında hizmet verecekler.
FINDIKLI EKMEK İNOVASYONA ÖRNEK TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu fındıklı ekmeği örnek gösterdi; İŞTE İNOVASYON BU... TTB nin Fındıklı Ekmek Projesi ne destek sağlayan kuruluşlar arasında yer alan TOBB nin Başkanı M.Rifat Hisarcıklıoğlu, Trabzon da yaptığı son ziyaretteki konuşmasında, İşte İnovasyon bu diyerek fındıklı ekmeği örnek göstermiştir. TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu fındıklı ekmeği de eline alarak yaptığı konuşmada özetle şu görüşleri savunmuştu: Türkiye de herkes inovasyonu konuşuyor. Konuşmaktan bir türlü yapmaya fırsat gelmedi. Bakın diyorum ki; Türkiye de, İstanbul da toplantılar yapıp, bir sürü para harcıyorlar. Bir sürü anonslar, gazete ilanları falan... Ama inovasyon yapmak isteyen gelsin şu ekmeğe baksın. İşte inovasyon bu. Fındıklı ekmek... Trabzon Ticaret Borsası nın bu işi, bir icat ürünüdür. Fındıklı Ekmek Projesi kapsamında 24-28 Şubat 2016 tarihlerinde 10 uncusu Almanya nın Dortmund kentinde gerçekleştirilecek olan Her Yönüyle Trabzon Etkinlikleri nde de bu ülkede üretim yapılarak katılımcılara ücretsiz olarak dağıtılacak. FINDIK BORSAYI MEDYAYA TAŞIDI Ajans Press tarafından yapılan derlemeye göre, TTB geçen yıl yazılı basında 823, internet portallarında bin 743, ulusal televizyonlarda ise 11 kez yer aldı. TTB yi medyaya taşıyan haber, yorum ve fotoğrafların büyük bölümünü fındıkla ilgili çalışmalar ve açıklamalar teşkil ediyor.
2015 FINDIK İHRACATINDA KFMİB ÜYESİ İLK 20 FİRMA AÇIKLANDI 2015 yılını kazanılan dolar bazında yılların rekorunu kırarak gerçekleştiren fındık ihracatında, Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB) üyesi olan ilk 20 firma açıklandı. Döviz getirisi bakımından tüm zamanların rekorunun elde edildiği 2015 yılında 2 milyar 827 milyon dolar tutarında fındık ihracatı gerçekleştirilmiş olup, söz konusu ihracatın 1 milyar 659 milyon dolar tutarındaki kısmı KFMİB üyeleri tarafından gerçekleştirildi. Miktar bazında da 240 bin 137 tonluk ihracatın 143 bin 073 tonu KFMİB üyesi firmalar tarafından yapıldı. 2002 yılından bu yana fındık ihracatında ilk sırada yer alarak rekortmenliği elinde bulunduran Oltan Gıda Md.İhr.İth. Tic.Ltd.Şti. nin 827 milyon dolar ihracat ile bu yıl da 1 inciliği alarak büyük bir başarıya imza attığını vurgulayan KFMİB Başkanı İlyas Edip SEVİNÇ, kamuoyuna açıklanan listedeki ilk 20 firmanın hepsine ayrı ayrı teşekkür ettiğini belirterek, bu başarının 2016 yılında da gerçekleşeceğinden şüphe duymadığını ifade etti. İlk 20 firma içerisinde, Trabzon Ticaret Borsası na kayıtlı 4 firma bulunmaktadır. FINDIKTA ŞUBAT AYI Şubat ayının ilk yarısında bahçelerdeki budama işlemleri tamamlanır. Budama ve ayıklama sonucu bahçede kalan bitki artıkları temizlenir. Kozalak akarlarının oluşturduğu kozalaklar (mantar) toplanıp bahçe içinde yığınlar halinde bırakılır. Dalkıran zararına uğramış dallar en son bu ayın ilk yarısında yakılarak imha edilir. Tomurcuklar patlamaya başlarken Bakteriyel yanıklık hastalığına karşı fındık üretim sezonunun üçüncü (son) ilaçlaması yapılır. Analiz raporlarına göre tavsiye edilen Azotlu gübrenin ilk yarısı Şubat ayı sonlarında uygulanır. Azotlu gübreler mümkünse çok hafif çiseli, sisli havalarda ocakların dal iz düşümünde ve 3-5cm derinlikte toprakla karıştırılarak uygulanır.
AYIN RÖPORTAJI AYIN KONUĞU: TRABZON TİCARET BORSASI YÖNETİM KURULU BAŞKAN YARDIMCISI EYYÜP ERGAN Trabzon Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Eyyüp Ergan, dünyanın fındık ihtiyacının büyük bir kısmını karşılayan Türkiye nin, fındıktaki liderliğini diğer ülkelere kaptırmamak için alan bazda üretimi artırmak gerektiğini söyledi. TTB nin Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırmak Projesi nin üreticiyi bilgilendirme, üretiminin ve verimin artmasını sağlaması konusunda büyük bir öneme sahip olduğunu belirten Ergan, Kocaeli, Sakarya hatta Akçakoca gibi fındık üretimi yapan diğer bölgelerde de bir hayli ilgi çektiğini, hatta proje hakkında bilgiler aldıklarını ifade etti. Fındığın günümüzde artık ek iş olarak görüldüğüne de dikkat çeken Eyyüp Ergan, arazilerin bölünmemesi ve üreticinin fındığına sahip çıkması gerektiğini vurguladı. Eyyüp Ergan ile yaptığımız söyleşiden arda kalanlar: 1 Üretici Bilgilendirilmeli.. Birim alana düşen miktarı artırmak için Borsamızın yapmış olduğu çalışmalar oldukça sevindiricidir. Müstahsili birim alanda ürün miktarını artırmak için nelere dikkat etmesi gerektiği konularında bilgilendirmek gerekiyor. Çiftçimizin çoğu bunları zaten biliyor. Fındık önemli bir sanayi ürünüdür. Dolayısıyla çiftçimiz fındığına nasıl bakacağını, nasıl dikileceğini artık bilimsel yönleriyle öğrenmeli. 2 Fındığa sahip çıkmalıyız, üretimine de destek vermeliyiz.. Üreticinin fındığını pazarda yüksek fiyattan satması fındığı cazip hale getirdi ve üretici de fındığın para ettiğini görünce bahçelerin bakımına özen gösterdi. Ama biraz geriye gittiğimizde bu böyle değildi. Burada teşvik birazda fındık fiyatının artmasından kaynaklandı diyebiliriz. Ama bu bizim üreticimizi fazla etkilemedi. Geçmiş yıllara şöyle bir bakalım? Verimi çok artıramadık. Sürekli bir düşüş var. Hava şartlarından mıdır? Ekonomik refahın artmasından mıdır? Bilemiyorum. Sanki fındığa ihtiyaç azaldı gibi bir durum söz konusu. Her ne kadar birçok arkadaşımızın farklı işleri olsa da fındık bizim bu bölgemizin genel ürünü. Yani olmazsa olmazı. O yüzden fındıkla ilgilenmek boynumuzun borcu. Araziler miras dolayısıyla bölünüyor olsa da yine de fındık üretimine önem verilmeli. 10 hektarlık bir araziden 2 bin 500 kilo fındık mahsulü elde ediliyor. Bugünkü şartlarda 20-25 bin TL para eder. Bu para da öyle küçümsenecek bir rakam değildir. Dünyada hiçbir tarım ürününden bu kadar gelir elde edilmez. Dolayısıyla bizim fındığa sahip çıkmamız, bunun yanında da üretimine destek vermemiz lazım. 3 Fındıkta liderliğimizi sürdürmeliyiz.. Elimizdeki değeri, fındıktaki liderliğimizi başkasına kaptırmak yanlış olur. Fındığın liderliği bizde ve bütün kozlarını da biz oynuyoruz. Ama Türkiye de alan bazına düşen ürün miktarı gittikçe azalırsa, bugün Gürcistan, Azerbaycan, yarın da İtalya, ABD, İspanya hatta Şili ile nasıl yarışacağız? İtalya da belki bizim kadar fındık üretim alanı yok ama alan bazında son derece güzel fındık üretiyorlar. Orada en fazla üreten 30-40 ton üretiyor. Dolayısıyla işi sadece fındıkçılık. Bizde ise bu iş fındıkçılıktan yavaş yavaş çıkıyor. İnsanlarımız başka işlerle meşgul oluyorlar. Fındığı ek iş olarak yapıyorlar. Aslında ana işleri fındık olmalı. 4 Fındık için en uygun bölge Karadeniz Bölgesi dir.. Türkiye de fındık üretim alanı içinde yer alan illerde de fındık tarımı yapılabiliyor. Alternatif ürün yetiştiriciliği yapabileceklerine fındık üretimi yapıyorlar. Bunu eleştirmiyorum. Bitlis te fındık üretimi yapanlar var mesela. Ama onlar için çok cazip bir tarım ürünü değil. Hem randımanı düşük hem de çerezlik için hiç uygun değil. Bizimle rekabet edecek güçte değiller. Fındık için en uygun bölge Karadeniz Bölgesi dir. O yüzden fındığa Karadenizlinin sahip çıkması gerekir. Birim alanda ürünü artırırsak son derece güzel olur, dünya da bizimle rekabet edemez. Fındığın fiyatını da, satışını da biz belirleriz. Bugün İtalya da işçilik maliyetleri çok fazla. Onlar işçilik konusunda bizimle rekabet edemiyorlar ama bizde Gürcistan, Azerbaycan la rekabet edemiyoruz. Fındığın fiyatı yüksek olunca cazip hale geliyor ve dünya fındığa iyi bakıyor. 5 Emanet fındık ateş gibidir.. Fındık işi çok sıkıntılı ve stresli bir iştir. Her şeye rağmen birçok arkadaşımız da bu işi bırakmamış devam ettirmiştir. Köylümüz fındığını emanete verir. Öyle de bir sektör vardır bizde. Bu emanete dokunmak ateş gibidir. İnsanın elini yakar. Ama bizim insanımız orada da cesaretini ortaya koyar. Esnafımız ona dokunur. Bazen yanar bazen de ısınır. Tabi burada esnaf arkadaşlarımıza tavsiyem emanetlere çok fazla dokunmamaları olacaktır. Emaneti saklamaya çalışsınlar, vatandaşın malına sahip çıksınlar. Aslında bu işin çözüm noktası Lisanslı Depoculuktur. O zaman bu sıkıntıların hiç biri olmaz diye düşünüyorum.
ARALIK AYI İTİBARİYLE BORSALARDA MÜSTAHSİL SATIŞI OLARAK İŞLEM GÖREN 2015 MAHSÜLÜ KABUKLU FINDIK MİKTARLARI İL/İLÇE 2015 ARALIK TOPLAM 2015 YILI TAHMİNİ REKOLTE GİRESUN 6.085.376 40.003.540 107.234.000 ORDU 10.718.379 66.235.425 150.011.000 ÜNYE 5.459.087 24.665.049 31.029.000 FATSA 2.612.637 20.373.823 28.094.000 SAMSUN 2.444.145 12.509.235 42.553.000 TERME 1.329.351 10.572.354 27.600.000 ÇARŞAMBA 4.193.872 31.297.334 27.600.000 TRABZON 1.963.584 21.864.491 50.194.000 RİZE 305.390 964.816 3.988.000 TOPLAM 35.111.821 228.486.067 468.303.000 DÜZCE 9.052.041 64.433.672 72.460.000 SAKARYA 4.573.579 53.752.790 68.839.000 AKYAZI 648.516 8.323474 11.048.000 İSTANBUL 16.468.592 0 TOKAT 0 196.990 3.644.000 ZONGULDAK 0 0 20.982.000 KOCAELİ 0 0 9.651.000 ARTVİN 0 0 7.318.000 BARTIN 0 0 6.585.000 SİNOP 0 0 1.512.000 GÜMÜŞHANE 0 0 720.000 KASTAMONU 0 0 8.262.000 BAFRA 0 0 3.080.000 TOPLAM 14.274.136 143.199.726 214.101.000 GENEL TOPLAM 49.385.557 371.685.793 682.404.000
2011-2015 YILLARI GENEL TOPLAM YAŞ ÇAY ALIMLARI Trabzon Ticaret Borsası TİCARET BORSASI ADI 2011 2012 2013 2014 2015 % + - RİZE TİCARET BORSASI ÖZEL SEKTÖR 478.548.202 407.931.640 415.187.748 517.770.314 515.039.513-0,53 ÇAYKUR 524.436.636 519.861.485 533.896.281 501.341.981 545.555.756 8,10 TOPLAM 1.002.984.838 927.793.125 949.084.029 1.019.112.295 1.060.595.269 3,91 TRABZON TİCARET BORSASI ÖZEL SEKTÖR 80.923.371 72.591.561 74.119.130 102.231.909 111.980.267 8,71 ÇAYKUR 117.079.562 123.623.205 125.542.620 116.465.325 122.937.563 5,26 TOPLAM 198.002.933 196.214.766 199.661.750 218.697.234 234.917.830 6,90 GİRESUN TİCARET BORSASI ÖZEL SEKTÖR 16.886.490 14.780.693 14.332.447 15.470.168 17.912.738 13,64 ÇAYKUR 11.464.375 11.800.528 12.769.150 10.635.085 12.427.291 14,42 TOPLAM 28.350.865 26.581.221 27.101.597 26.105.253 30.340.029 13,96 SAMSUN TİCARET BORSASI ÖZEL SEKTÖR 3.334.608 2.202.228 196.608 0 0 #DIV/0! GENEL TOPLAM ÖZEL SEKTÖR TOPLAMI 579.692.671 497.506.122 503.835.933 635.472.391 644.932.518 1,47 ÇAYKUR TOPLAMI 652.980.573 655.285.218 672.208.051 628.442.391 680.920.610 7,71 TOPLAM 1.232.673.244 1.152.791.340 1.176.043.984 1.263.914.782 1.325.853.128 4,67
BÜLTEN AYI : OCAK 2016 T.C. TRABZON TİCARET BORSASI A Y L I K B Ü L T E N www.tb.org.tr & trabzontb@tobb.org.tr BÜLTEN NO : 1 SAYFA NO : 1 MUAMELE GÖREN MADDELERİN FİYATI (TL.) SATIŞ MUAMELE CİNS VE NEVİLERİ AŞAĞI YUKARI ORTALAMA MİKTARI BİRİM TUTARI ŞEKLİ ADEDİ HUBUBAT HUBUBAT TOPLAMI 99.740,00 67.155,65 3 HUBUBAT MAMULLERİ HUBUBAT MAMULLERİ TOPLAMI 690.350,0 855.013,95 3 BAKLİYATLAR BAKLİYATLAR TOPLAMI 1.960,00 25.820,00 1 KURU MEYVELER KURU MEYVELER TOPLAMI 20.884.017,00 206.826.073,63 1.157 ÇEŞİTLİ GIDA MADDELERİ ÇEŞİTLİ GIDA MADDELERİ TOPLAMI 45.198.814,00 55.928.250,61 281 CANLI HAYVANLAR CANLI HAYVANLAR TOPLAMI 156.756,00 3.968.845,35 29 ÇEŞİTLİ MADDELER ÇEŞİTLİ MADDELER TOPLAMI 11.620,00 49.966,00 1 GENEL TOPLAM 67.043.257,00 267.721.125,19 1.475 Ayın Yorumu Bilgi Teknolojileri çağı olarak nitelendirdiğimiz günümüz dünyasında hızla gelişen teknolojiler yeni terimleri de bera berinde getirmiştir. İnovasyon, AR-GE, İletişim Teknolojileri gibi iş ve ticaret dünyasına yeni yeni girmeye çalışan terimleri bugünlerde sıklıkta duymaktayız. Halbuki, Inovasyon kavramı 2000 yılında AB ekonomisini yeniden yapılandırmayı içeren Lizbon Stratejisi kapsamında tanımlanmıştır. AB ve OECD tanımına göre inovasyon; bir fikri, pazarlanabilir bir ürün ya da hizmete, yeni ya da geliştirilmiş bir üretim ya da dağıtım yöntemine ya da yeni bir toplumsal hizmet yöntemine dönüştürme yi ifade etmektedir Bir başka deyişle, inovasyon yeni düşüncelerin, teknolojilerin veya yeni geliştirilen ürünlerin pazarlanabilirliği ve üretilebilirliği üzerinde durmaktadır. Bugün inovasyon denildiğinde akıllara başta İsviçre olmak üzere, ABD, Japonya, Singapur ve Finlandiya gibi ülkeler gelmekte. Türkiye ise listenin son sıralarında yer almaktadır. Ancak, son yıllarda Türkiye de inovatif faaliyetler artış göstermekte.. Özellikle, Borsamızın 6 yıldır İşin Temeli Fındık Olsun; Ekmeğin İçinde Dursun sloganıyla uyguladığı Fındıklı Ekmek Projesi, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu tarafından inovasyona iyi bir örnek olarak gösterilmiştir. Besin değeri yüksek olan fındık sadece çikolata sanayisinde değil; insan beslenmesine yönelik bir çok gıdada kullanılması gerektiği bilim adamları tarafından araştırmalarla ortaya konmuştur. Borsamızın Türk halkının en çok tükettiği temel gıda olan ekmeğe fındığı sokma adına yaptığı çalışmalar hem sağlıklı beslenmeye katkıda bulunmak, hem de dünyada en çok üreten sıfatıyla sahip olduğumuz böyle bir ürünün tüketimini de arttırmayı hedeflemiş yep yeni bir anlayıştır. İşte TOBB Başkanı Sayın Hisarcıklıoğlu na da İşte inovasyon bu dedirten örnek çalışma budur.. Görüş ve Önerileriniz için; info@tb.org.tr adresinden bizlere ulaşabilirsiniz.