->Karayolu Yapısının ve Trafik İşaretlerinin Korunması Karayolu yapısı ve trafik işaretleri ile ilgili olarak; 1. Karayolu yapısı üzerine, tarfiği güçleştirecek, tehlikey sokacak veya engel yaratacak, trafik işaretlerinin görülmelerini engelleyecek veya güçleştirecek şekilde bir şey koymak, atmak, dökmek, bırakmak ve benzeri hareketlerde bulunmak, 2. Karayolu yapısını, trafik işaretlerini ve karayoluna ait diğer yapı ve güvenlik tesislerini, üzerlerine yazı yazarak, çizerek veya başka şekillerde bozmak, yerlerini değiştirmek veya ortadan kaldırmak yasaktır. Meydana gelen tehlike ve engeller, ilgili kuruluşlar ve zabıtaca ortadan kaldırır, bozukluk ve eksiklikler yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluşlarca derhal giderilir, zarar karşılıkları ve masrafları sorumlulara ödetilir. Karayolu dışında, kenarında veya karayolu sınırları içinde, trafik işaretlerinin görülmelerini engelleyecek, anlamalrını değiştirecek veya güçleştirecek, tereddüte sebep olacak veya yanıltacak ve trafik içim tehlike veya engel yaratacak şekilde levhalar, ışıklar, işaretlemeler ile ağaç, direk, yangın musluğu, çeşme, parmaklık gibi yapı elemanları veya benzerleri dikmek, koymak veya bulundurmak yasaktır. Kişi, kurum ve kuruluşla, karayolunda yapacakları çalışmada yolun yapım ve bakımı ile ilgili görevli kuruluştan izin almak ve çalışmalarında gerekli önlemleri alarak, trafik akımının güvenliğini bozmayacak şekilde çalışmları yapmak zorundadırlar. Işıklı trafik işaret cihazları trafik işaret levhaları, kenar taşları, otokorkuluk ve benzeri yol ve trafik güvenliği elemanlarına zarar veren kişilerin yetkilerince tespiiti halinde bu durumun yolun yapımı, bakımı, işletilmesi ile ilgili kuruluşa bildirilmesi zorunludur.
->Genel Tanımlar GENEL TANIMLAR TRAFİK : Yayaların, hayvanların ve araçların karayolları üzerindeki hal ve hareketleridir. KARAYOLU (YOL) : Trafik için, kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprüler ve alanlardır. ARAÇ : Karayollarında kullanılabilen, motorlu, motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar ile iş makinaları ve lastik tekerlekli traktörlerin genel adıdır. TAŞIT : Karayolunda insan, hayvan ve yük taşımaya yarayan araçlardır. Bunlardan makine gücü ile yürütülene "motorlu taşıt", insan ve hayvan gücü ile yürütülene "motorsuz taşıt" denir. Ayrıca bir kazanç sağlama amacı olmadan kullanılan taşıta "hususi taşıt", bir kazanç sağlamak için kullanılan taşıtlara "ticari taşıt", resmi kurumlara ait taşıtlara "resmi taşıt", hem resmi hem ticari nitelik taşıyan taşıtlara ise "resmi ticari taşıt" denir. SÜRÜCÜ : Karayolunda, motorlu veya motorsuz bir aracı sevk ve idare eden kişidir. ŞOFÖR : Karayolunda, ticari olarak tescil edilmiş bir motorlu taşıtı süren kişidir. ARAÇ SAHİBİ: Araç için adına yetkili idarece tescil belgesi verilmiş veya sahiplik veya satış belgesi düzenlenmiş kişidir. İŞLETEN: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır. YOLCU : Aracı kullanan sürücü ile hizmetliler dışında araçta bulunan kişilerdir. HİZMETLİ : Araçlarda, sürücü hariç, araç veya taşıma hizmetlerinde süreli veya süresiz çalışan kişiler ile iş makinelerinde sürücülerden gayri kişilerdir. TRAFİK İŞARETLERİ : Trafiği düzenleme amacı ile kullanılan işaret levhaları, ışıklı ve sesli işaretler, yer işaretlemeleri ile trafik zabıtası vaya diğer yetkililerin trafiği yönetmek için yaptıkları hareketlerdir. GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ : Görev sırasında, belirli araç sürücülerinin can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak şartı ile trafik kısıtlama veya yasaklarına bağlı olmamalıdır. GEÇİŞ HAKKI : Yayaların ve araç kullananların diğer yaya ve araç kullananlara göre, yolu kullanmak sırasındaki öncelik hakkıdır.
DURMA : Her türlü trafik zorunlulukları (kırmızı ışık, yetkililerin dur işareti, yol kapanması gibi- nedeni ile aracın durdurulmasıdır. DURAKLAMA : Trafik zorunlulukları dışında araçların insan indirmek ve bindirmek amacı ile kısa bir süre için durdurulmasıdır. PARKETME : Araçların, durma ve duraklaması gereken haller dışında bırakılmasıdır. TRAFİK KAZASI : Karayolu üzerinde hareket halinde olan bir veya birden fazla aracın karıştığı ölüm, yaralanma ve zararla sonuçlanmış olaydır. YAYA: Araçlarda bulunmayan, karayolunda hareketsiz veya hareket halinde bulunan insandır. TRAFİKTEN MEN : Trafik zabıtası veya yetkililerce kanunda öngörülen hallerde araçla ilgili belgelerin alınması ve aracın belli bir vere çekilerek trafikten alı konmasına denir. ->Karayolları Trafik Kanunu Karayolları Trafik Kanunu Karayolları Trafik KanunuKarayollarında, can ve mal güvenliği yönünden trafik düzenini sağlamak ve trafik güvenliğini ilgilendiren tüm konularda alınacak önlemleri göstermek amacıyla 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu çıkarılmıştır.
->Trafikle İlgili Kurum ve Kuruluşlar TRAFİKLE İLGİLİ KURUM VE KURULUŞLAR 1- Karayolları Güvenliği Yüksek Kurulu Başbakan' ın başkanlığında Adalet, İçişleri, Maliye, Milli Eğitim, Sağlık, Ulaştırma - Deniz ve Haberleşme, Orman ve Su İşleri, Çevre ve Şehircilik, Özel İdare, Köy İşleri Genel Koordinasyon Müdürlüğü' nün bağlı olduğu Bakan ile Jandarma Genel Komutanı, Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarı, Emniyet Genel Müdürü ve Karayolları Genel Müdürlüğü' nden oluşur. Gereği halinde diğer bakanlar da kurula çağırılabilir. Karayolu Güvenliğ Yüksek Kurulu, Trafik Hizmetleri Başkanlığı' nca hazırlanarak, Karayolu Trafik Güvenliği Kurulu' nca uygun görülen önerileri değerlendirerek karara bağlar ve kararların yaşama geçirilmesi için gerekli koordinasyon önlemlerini belirler. Kurul yılda iki defa olağan, Başbakan' ın gerek görmesi halinde de olağanüstü alarak gündemle toplanır. 2- Karayolları Trafik Güvenliği Kurulu Karayolu Trafik Güvenliği Kurulu Emniyet Genel Müdürlüğü, Trafik Hizmetleri Başkanın'nın başkanlığıda, Karayolu Güvenliği Yüksek Kuruluna katılan kamu kurumlarının en az daire başkanı düzeyinde görevlileri, Jandarma Genel Komutanlığı, Türk Standartları Enstitüsü Başkanlığı, Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu temsilcisi ile İçişleri Başkanlığı'nca uygun görülen trafikle ilgili üniversite, Türkiye Mimar ve Mühendis Odaları Birliği, Türkiye Trafik Kazalarını Önleme Derneği ve Trafik Kazaları Yardım Vakfı'nın birer temsilcisi ve Başkent Büyükşehir Belediye Başkanın' dan oluşur. İhtiyaç duyulan konularda bilgilerine başvurmak üzere diğer kurum ve kuruluşlardan temsilci çağırabilir. Kurul ayda bir toplanmakla birlikte, zorunlu hallerde başkan tarafından toplantıya çağrılabilir. Karayolu Trafik Güvenliği Kurulu; Trafik Hizmetleri Başkanlığı'nca Trafik Hizmetlerinin çağdaş ve güvenli bir şekilde yürütülmesi amacıyla önerilen veya katılacak temsilcilere önerilecek önlemlerin uygulanabilirliğini tartışarak karara bağlar. Trafikle ilgili kuruluşlar arasında koordinasyon sağlanmasına ilişkinönerilerde bulunmak, Trafik kazalarının azaltılmasına ilişkin öneride bulunmak, Uygulamada görülen aksaklıkları tespit etmek, Kendi görev alanına giren konularla ilgili yasl düzenlemeden kaynaklanan eksiklikleri belirlemek, bu eksikliklerin giderilmesinde önerilerde bulunmak, Karayolu güvenliğinin geliştirilmesi için plalar hazırlamak, Sağlık Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi'nin verdiği hizmetler için uygulayacağı tarifler hakkında görüş bildirmek, Fahri trafih müfettişi adaylarını Karayolu Güvenliği Yüksek Kuruluna önermek bu kurulun görevleridir. 3- Emniyet Genel Müdürlüğü
Araçlarda bulundurulması gerekli belgeleri ve gereçleri ile sürücülerin kurallara uyup uymadığını denetlemek, Duran ve akan trafiği düzenleyip yönetmek, El koyduğu trafik kazalarında kaza tespit tutanağı düzenlemek, Trafik suçu işleyenler hakkında tutanak düzenleyip, gerekli işlemleri yapıp, takip etmek, Trafik kazalarında yaralananların bakımlarını sağlamak için tebdip alıp yakınlarına haber vermek, Sürücü belgelerini düzenleyip vermek, Araçların tescil işlerini yapıp, trafik ve tescil belgeleri ile plakalarını vermek, Ülke çapında sürücülerin sicillerini tutmak, İstatistiki bilgileri toplayıp değerlendirmek, Trafik kazaların oluş nedenleri ile ilgili bilgileri toplayıp, değerlendirip, gerekli önlemlerin alınması için ilgili kuruluşlara teklifte bulunmak, Hasar tazminatı ödemelerini hızlandırmak amacıyla sigorta şirketlerince istenilecek gerekli bilgi ve belgeleri vermektir. Tescili yapılarak, trafik belgesi verilen araçlara, TSK'nın ihtiyacına elverişli olanlara sefer görev emri verilir, araç sahiplerine tebliğ edilmek üzere mülki makamlara gönderilir. Mülki makamlara sefer görev emrini araç sahiplerine tebliğ edilmek üzere trafik tescil şube veya bürolarına gönderir. Trafik Zabıtası Trafik Zabıtası'nın asıl görevi trafik hizmetlerini yürütmektir. Genel Zabıta Trafik zabıtasının bulunmadığı veya yeterli olmadığı yerlerde polis, polisin ve trafik teşkilatının görev alanı dışında kalan yerlerde; Jandarmada trafik eğitimi almış subay veya astsubaylar, yönetmelikte belirtilen esas ve usullere uygun olarak vali onayı ile trafiği düzenlemeye ve trafik suçlarına el koymaya görevli yetkililerdir. 4- Karayolları Genel Müdürlüğü Yapım ve bakımdan sorumlu olduğu karayollarında düzenleme ve işaretleri yaparak gerekli önlemleri almak, Karayollarındaki işletme standartlarını tespit ve kontrol etmek, Karayolu güvenliğini ilgilendiren konulardaki projeleri inceleyip onaylaymak, Karayollarındaki hız sınırlarını belirleyip işaretlemek, Trafik kazalarının oluş nedenlerine göre veriler hazırlayıp gerekli teknik bilgileri ve kaza analiz sonuçlarına göre gerekli önlemleri almak veya aldırmak, yapım ve bakımdan sorumlu olduğu karayollarında trafik güvenliğini ilgilendiren kavşak, durak yeri, aydınlatma, yol dışı park yerleri ve benzeri tesisleri yapmak, yaptırmak veya diğer kuruluşlarca hazırlanan projeleri tetkik edip uygun olanları tastik etmek, Karayolu yapılarına hasar verenler ile yapım be bakım sırasında görevlilerin ikaz ve işaretlerine uymayanlar hakkında suç ve ceza tutanağı düzenlemek. 5- Milli Eğitim Bakanlığı
Motorlu araç sürücülerinin yetişmesi için sürücü kursları açmak, özel sürücü kursu açılmasına izin vermek ve bu sürücü kurslarını denetlemek, Resmi ve özel kurslarda eğitilenlerin sınavlarını yapmak, sınavlarda başarılı olanların sertifikalarını vermek, okul öncesi, okul içi ve okul dışı trafik eğitimi düzenlemek, trafik genel eğitim planları hazırlamak, ve ilgili kuruluşlarla işbirliği yaparak uygulamak. İlköğretim ve orta öğretim okullarının ders programlarına eğitim amacıyla zorunlu ve uygulamalı trafik ve ilkyardım dersleri koymak, Çocuk trafik eğitim parklarının yapılma, açılma, eğitim, denetim ve çalışma esaslarını belirlemekle görevli ve yükümlüdür. 6- Sağlık Bakanlığı Karayollarında meydana gelen trafik kazaları ile ilgili ilk ve acil yardım hizmetlerini planlamak ve uygulamak, Trafik kazalarında yaralananları en kısa zamanda sağlık hizmetlerinden istifade edebilmelerini temin etmek üzere, İçişleri Bakanlığı'nın ve Karayolları Genel Müdürlüğü'nün uygun görüşü de alınarak karayolları üzerinde ilkyardım istasyonları kurmak, bu istasyonlara gerekli personeli, araç ve gereci sağlamak, Her ilde trafik kazaları için eğitilmiş sağlık personeli ile birlikte yeteri kadar ilk ve acil yardım ambulansı bulundurmak, Bu konunla ve mevzuatla verilen trafikle ilgli diğer görevleri yapmak, Trafik kazaları sebebi ile üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer bütün resmi ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarının sundukları tedavinin gerektirdiği tüm sağlık hizmetleri bedelleri, kazazedenin sosyal güvencesi olup olmadığına bakmaksızın kurum tarafından sağlık uygulama tebliğinde yer alan hükümler doğrultusunda karşılanır. 7- İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği İl Özel İade Köy İşleri Genel Koordinasyon Müdürlüğü Köy yollarında; Trafik düzeni ve güvenliği açısından gerekli düzenleme ve işaretlemeri yapıp gerekli tedbirleri almak ve aldırmak, Yol güvenliği ile ilgili; kavşak, durak yeri, yol dışı park yeri, aydınlatma ve benzeri tesislerin projeleri incelemek ve gerekenleri onaylamak, Yapım bakımından sorumlu olduğu karayolalrındaki tesisler için bağlantıyı sağlayarak, geçiş yolları yönünden izin vermek, Kaza analiz sonuçlarına göre, karayolu yapısı ve işaretlemeye dayalı kaza nedenlerini göz önünde bulundurmak ve gerekli tedbirleri almak, Kanun yönetmeliklerle çıkarılan köy yolları için verile trafikle ilgili diğer görevleri yapmak ile görevli ve yükümlüdür. Köy yolları için sayılan görev ve hizmetlerden zorunlu ve gerekli görülenler, orman yolları için de geçerlidir. 8- Ulaştırma Denzicilik ve Haberleşme Bakanlığı Ulaştırma Bakanlığı nın ilgili birimleri bu kanunun ve diğer mevzuatla verilen hizmetleri yapmak. Bu kanun açısından karayolu taşınmasına ilişkin gerekli koordinasyonu sağlamak.
Tescile bağlı araçların muayenelerini yapmak veya yaptırmak, muayene istasyonlarını denetlemek, 35. madde hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında tutanak düzenleyerek idari para cezası vermek, bu amddede belirtilen idari tedbirleri almak, araçalrın ağırlık ve boyut kontrollerini yapmak veya yaptırmak ve denetlemek Karayolları Genel Müdürlüğü Ulaştırma Bakanlığı bünyesine alınmıştır. 9- Orman ve Su İşleri Bakanlığı Köy yolları için sayılan görev ve hizmetlerden zorunlu ve gerekli görünenler, orman yolları için de geçerlidir. 10- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Trafikte seyreden taşıtlardan kaynaklanan egzoz gazlarının neden olduğu hava kirliliğinden ve etkilerinden, canlıları ce çevreyi korumak amacıla kirleticilerin azaltılmasını sağlamaj ve ölçümler yaparak kontrol etmek. 11- Belediye Trafik Birimleri Sorumlu olduğu yolun yapısını, tarfik düzeninin güvenliğini sağlayacak durumda bulundurmak, Yol ve kavşak düzenlemeleri ile gerekli işaretlemeleri yapmak, Açık ve kapalı park yerleri, alt ve üst geçitleri yapmak, yaptırmak, işletmek veya işletmesine izin vermek, Taşıt yollarında trafiği tehlikeye düşüren engelleri, gece veya gündüze göre kolayca görülebilecek şekilde işaretlemek ve orradan kaldırmak, Karayolu yapısında ve üzerinde yapılacak çalışmalarda gerekli tedbirleri almak, aldırmak ve engellemek, Çocukalr için trafik eğitim tesisleri yapmak ve yapılmasını sağlamak ile görevli ve yükümlüdür. 12- İl ve İlçe Trafik Komisyonları İl sınırları içinde, mahallli ihtiyaç ve şartlara göre; trafik düzenini ve güvenliği bakımından yönetmelikle gösterileb konular ve esaslar çerçevesinde, iller vali veya yardımcısının başkanlığında, Belediye, Emniyet, Jandarma, Milli Eğitim, Karayolları ve Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu'na bağlı ilgil odanın temsilcileri; Valilikçe uygun görülen trafikle ilgili üniversite, oda, vakıf ve kamuya yararlı dernek veya kuruluşalrın birer temsilciisinden oluşan İl Trafik Komisyonu, ilçelerde kaymakamlık başkanlığında, aynı kuruluşların yönetici temsilcilerinin katıldığı İlçe Trafik Komisyonu kurulur. Görevleri; İl sınırları içinde mahalii ihtiyaç ve şartlara göre trafik düzenini ve güvenini sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri almak,
Trafiğin düzenli bir şekilde akımını sağlamak bakımından alt yapı hizmetleri ile ilgili tedbirleri almak, trafikle ilgili soruları çözümlemek, bütün ülkeyi ilgilendiren Trafik Güvenliği Yüksek Kurulu'nun müdahalesini gerektiren hususları içişlerine iletmek, Karayolu taşımacılığına ait mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere, trafik düzeni ve güvenliği yönünden belediye sınırları içinde ticari amaçla çalıştırılacak yolcu ve yük taşıtları ile motorsuz taşıtların çalışma şekli ve şartları, çalıştırılabileceği yerler ile güzergahlarını tespit edip sayılarını belirlemek, Gerçek ve tüzel kişiler ile resmi ve özel kurum ve kuruluşlara ait otopark olmaya müsait boş alan, arazi ve arsaları geçici otopark yeri olarak ilan etmek ve bunların sahiplerine veya üçüncü kişilere işletilemesi için izin vermek.
->Karayolları ile ilgili Tanımlar KARAYOLU İLE İLGİLİ TANIMLAR KARAYOLU YAPISI: Karayolunun kendisi ile karayolu üstünde, yanında, altında veya yukarısındaki; ada, ayırıcı, oto korkuluk, istinat duvarı, köprü, menfez ve tünel gibi yapı lara denir. İKİ YÖNLÜ KARAYOLU: Üzerinde taşıt trafiğinin her iki yönde hareket edebildiği taşıt yoluna denir. TEK YÖNLÜ KARAYOLU : Üzerinde taşıt trafiğinin yalnız bir yönde hareket edebildiği taşıt yoluna denir. BÖLÜNMÜŞ KARAYOLU: Bir yöndeki trafiğe ait taşıt yolunun, refüj, şerit veya benzeri bir ayırıcı ile diğer taşıt yolundan ayrılmasına denir. BAĞLANTI YOLU: Bir kavşak yakınında karayolu taşıt yollarının birbirine bağlanmasını sağlayan, kavşak alanı dışında kalan ve bir yönlü trafiğe ayrılmış olan karayolu kısmıdır.(yonca yaprağı denilen yollar) ERİŞME KONTROLLÜ KARAYOLU (OTOYO): Genelde transit trafiğe tahsis edilen, belirli yer ve şartlar dışında giriş ve çıkışın yasaklandığı, yaya, hayvan ve motorsuz taşıtların giremediği, izin verilen motorlu taşıtların yararlandığı, trafiğin özel kontrole tabi tutulduğu yollara erişme kontrollü karayolu veya otoyol denir. GEÇİŞ YOLU: Araçların bir mülke girip çıkması için yapılmış yolun karayolu üzerindeki kısmına denir. TAŞIT YOLU (KAPLAMA): Karayolunun genellikle taşıt trafiğince kullanılan kısmına denir. BİSİKLET YOLU: Karayolunun yalnızca bisikletli sürücülere tahsis edilen kısmına denir. YAYA YOLU (YAYA KALDIRIMI):Karayolunun taşıt yolu kenarı, gerçek ve tüzel kişilerin mülkleri arasında kalıp yalnız yayaların istifadesine tahsis edilmiş kısmına Yaya yolu veya Yaya kaldırımı denir.
BANKET: Yaya yolu ayrılmamış karayolunda, taşıt yolu kenarı ile sev başı veya hendek iç üst kenarı arasında kalan ve olağan olarak yayaların ev hayvanların kullanacağı, zorunlu hallerde de araçların faydalanacağı kısımdır. PLATFORM: Karayolunun, taşıt yolu ile yaya yolu veya banketten oluşan kısmına denir. ANAYOL: Ana trafiğe açık olan, bu yola girerken veya bu yoldan geçerken ilk geçiş hakkının verildiği işaretlerle belirlenmiş yollara denir. TALİ YOL: Genel olarak üzerindeki trafik yoğunluğu bakımından, bağlandığı yoldan daha az önemde olan yollara denir. TEHLİKELİ EĞİM: Araçların emniyetle seyrine devam için, vites küçültmeyi gerektiren uzunluk ve açıdaki yol eğimidir. KAVŞAK: Karayolu üzerinde iki veya daha fazla karayolunun kesişmesi ile meydana gelen ortak alana denir. YAYA GEÇİDİ: Taşıt yolunda, yayaların güvenle geçebilmeleri için trafik işaretleri ile belirlenmiş alanlardır. OKUL GEÇİDİ: Genel olarak okul öncesi, ilköğretim ve orta dereceli okulların çevresinde özellikle öğrencilerin geçiş güvenliği açısından emniyetli geçebilmelerini temin için trafik işareti ile belirlenmiş alana denir. ALT GEÇİT: Bir karayolunun diğer bir karayolu ya da demiryolunu alttan geçmesini sağlayan yapıdır. ÜST GEÇİT: Bir karayolunun diğer bir karayolu ya da demiryolunu üstten geçmesini sağlayan yapıdır. DEMİRYOLU GEÇİDİ (HEMZEMİN GEÇİD): Karayolu ile demiryolunun aynı seviyede kesiştiği bariyerli veya bariyersiz geçitlere denir. ADA: Yayaların geçme ve durmalarına, taşıtlardan inip binmelerine yarayan, motorlu taşıtların giremediği, koruyucu tertibatla belirlenmiş alanlara denir. AYIRICI:Taşıt yollarını veya yol bölümlerini birbirinden ayıran, taşıtların bir taraftan diğer tarafa geçmesini engelleyen tertibatlara denir. ŞERİT:Taşıtların bir dizi halinde güvenle seyirlerini temin için karayolunun ayrılmış bölümüne denir. PARK YERİ (OTOPARK): Araçların park etmesi için kullanılan açık ve kapalı yerlere denir. KARAYOLU ÜZERİ PARK YERİ: Taşıtyolundaki veya buna bitişik alanlardaki park yeridir.
KARAYOLU DIŞI PARK YERİ: Karayolu sınır çizgisi dışında olan ve bir geçiş yolu veya servis yolu ile taşıt yoluna bağlanan park yeridir. DURAK : Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının yolcu ve hizmetlileri bindirmek, indirmek gayesiyle duraklamaları için işaretlerle belirlenmiş yerdir. GARAJ : Araçların genellikle uzun süre durmelerı içinkullanılan bakım ve servisinin de yapılabileceği kapalı veya açık olan yerlerdir. TERMİNAL : İnsan veya eşya taşımalarında araçların indirme, yükleme, boşaltma, aktarma yaptıkları ve ayrıca bilet satışı ile bekleme, heberleşme, şehir ulaşımı ve benzeri hizmetlerin de sağlandığı yerdir. SERVİS İSTASYONU : Araçların bakım, onarım ve servislerin yapıldığı açık veya kapalı yerdir. AKARYAKIT İSTASYONU : Araçların esas itibariyle akaryakıt, yağ, basınçlı hava, ve yedek malzeme ihtiyaçları ile ayrıca, kişilerin ilk yardım ihtiyaçlarının da sağlandığı yerdir. MUAYENE İSTASYONU : Araçların niteliklerini tespit ve kontrol edebilecek cihaz ve personel bulunan ve teknik kontrolü yapılan yerdir. ARAÇ TARTI İSTASYONU : Araçların yüklü veya yüksüz olarak sabit veya taşınabilir cihazlarla tartıldığı yerdir. İŞARET LEVHASI: Sabit veya taşınabilir bir mesnet üzerine yerleştirilmiş ve üzerindeki sembol, renk ve yazı ile özel bir talimatın aktarılmasının sağlayan trafik tertibatıdır. IŞIKLI VE SESLİ İŞARETLER: Trafiği düzenlemede kullanılan ışıklı ve sesli, sabit veya taşınabilir, elle kumanda edilebilen veya otomatik çalışan, üzerinde çeşitli renk, sembol, yazı bulunan ve belirli yanma süresi olan, ışık veya sesle özel bir talimatın aktarılmasını sağlayan trafik tertibatıdır.
->Araçlara İlişkin Tanımlar Araçlarla İlgili Tanımlar Otomobil : Yapısı itibariyle, sürücüsü dahil en fazla 9 oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır. Kamyonet : Azami yüklü ağırlığı 3.500 kg. mı geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıta denir. Sürücü ve yanındaki oturma yerleri dışında başka oturma yeri de bulunabilen, sürücü bölümü gövde ile birleşik kamyonetlere panelvan denir. Kamyon: İzin verebilen azami yüklü ağırlığı 3.5 tondan fazla olan ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır. Otobüs : Yolcu taşımacılığında kullanılan, sürücü dahil dokuzdan fazla oturma yeri olan motırlu taşıttır. Troleybüsler bu sınıfa dahildir. Sürücü dahil oturma yeri on yediyi aşmayan otobüslere minibüs denir. Çekici : Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş yük taşımayan motorlu taşıttır. Arazi taşıtı : Karayolunda yük veya yolcu taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu taşıtlardır. Motorlu bisiklet (Moped): Azami hızı saatte 45 kilometre'yi, içten yanmalı motor ise silindir hacmi 50 santimetreküpü,elektrik motoru ise azami sürekli nominal güç çıkışı 4 kilovatı geçmeyen 2 veya 3 tekerlekli taşıtlar ile aynı özelliklere sahip net ağırlığı 350 kilogramı aşmayan dört tekerlekli motorlu taşıtlardır. Elektrik ile çalışanlarının net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz. Motosiklet : Azami tasarım hızı 45km/saatten ve/veya silindir kapasitesi iki veya üç tekerlekli motorlu taşıtlar ve net motor gücü 15 kilovatı, net ağırlığı 400 kilogramı, yük taşımacılığında kullanılanlar için ise net ağırlığı 550kilogramı aşmayan dört tekerleki motorlu taşıtlardır. Elektrik ile çalışanların net ağırlıkların hesaplanmasında batarya ağırlığı dikkate alınmaz. Bunlardan karoseri yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan üç tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (triportör) denir. Bisiklet : Üzerinde bulunan insanın adale gücü ile pedal veya el ile teerleği döndürülmek suretiyle hareket eden motorsuz taşıtlardır. Azami sürekli anma gücü 0,25 Kw'ı geçmeyen, hızlandıkça gücü düşen ve hızı en fazla 25 km/saate ulaştıktan sonra veya pedal çevirmeye ara verildikten hemen sonra gücü tamemen kesilen elektrikli bisikletler de bu sınıfa girerler. Lastik Tekerlekli Traktör : Belirli şartlarda römork ve yarı römork çekebilen, ancak ticari amaçla taşımada kullanılmayan tarım araçlarıdır. İş makineleri : Paletli veya madeni tekerlekli traktör, biçerdöver ve yol inşaa makineleri ile benzeri tarım, sanayi, bayındırlık, milli savunma ile çeşitli kuruluşların iş ve hizmetlerinde kullanılan; iş amacına göre üzerine çeşitli ekipmanlar monte edilmiş; karayolunda insan hayvan, yük taşımasında kullanılmayan motorlu araçtır.
Tramvay: Genellikle yerleşim birimleri içinde insan taşımasında kullanılan, karayalonda tekerlekleri raylar üzerinde hareket eden ve hareket gücünü dışardan sağlayan taşıttır. Özel Amaçlı Taşıt: Yolcu veya yük taşımak üzere özel bir işlevi yerine getirmek için kullanılan (bunun için özel gövde ve düzekleri ve/veya ekipmanları gereklidir.) M-N-O sınıfı motorlu araçtır. Okul Servis Aracı (Okul Taşııtı): Genel olarak okul öncesi eğitim, ilköğretim ve orta öğretim öğrencileri ile rehber personelin taşınmalarında kullanılan ve yönetmelikle belirlenen şartları haiz ticari tescilli yolcu taşımaya mahsus taşıttır. (06 Ağustos 2013 tarih ve 28730 sayılı resmi gazete) Kamu Hizmeti Taşıtı: Kamu hizmeti için yük veya yolcu taşıması yapan bütün taşıtlardır. Römork : Motorlu araçla çekilen insan veya yük taşımak için imal edilmiş motorsuz taşıttır. Yarı Römork: Bir kısmı mootorlu taşıt veya araç üzerine oturan, taşıdığı yükün ve kendi ağrlığının bir kısmı motorlu araç tarafından taşınan römorktur. Hafif römork : Azami yüklü ağırlığı 0.75 tonu geçmeyen römork veya yarı römorktur. Taşıt katarı : Karayolunda bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmış taşıtlara denir. Taşıma sınırı (Kapasite): Bir aracın güvenle taşıyabilceği en çok yük ağırlığı veya yolcu ve hizmetli sayısıdır. Gabari : Araçların yüklü veya yüksüz oluşuna göre karayolunda güvenle seyirlerini temin için uzunluk, genişlik ve yüksekliğini belirleyen ölçülerdir. Azami ağırlık : Taşıtın güvenle taşıyabileceği azami yükle birlikte ağırlığına denir. Yüksüz ağırlık : Üzerinde insan veya eşya (yük) bulunmayan ve akaryakıt deposu dolu bir aracın taşınması zorunlu alet, edevat ve donatımı ile birlikte toplam ağırlığına denir. Yüklü ağırlık : Bir taşıtın yüksüz ağırlığı ile taşımakta olduğu sürücü, hizmetli, yolcu ve eşyanın toplam ağırlığıdır. Dingil ağırlığı : Araçlarda aynı dingile bağlı tekerleklerden karayolu yapısına aktarılan ağırlıktır. Azami dingil ağırlığı : Araçların karayolu yapılarından güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için saptanan dingil ağırlığına denir. Azami Toplam Ağırlık: Araçların karayolu yapılarından güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için sağtanan toplam ağırlıktır. Hız Sınırlayıcı : Belirtilen değere göre araç hızını sınırlamak için öncelikli işlevi motora yakıt beslemelerini kumanda etmek olan bir cihazdır.
->Karayolunun Kullanılması Kuralları Karayolu kullanımını kuralları şunlardır: Aksine bir işaret bulunmadıkça bütün sürücüler araçlarını; 1-Gidiş yönüne göre yolun en sağından sürmek, 2-Çok şeritli yollarda, yol ve trafik durumuna göre hızının gerektirdiği şeritten sürmek, 3-Şerit değiştirmeden önce, gireceği şeritteki araçların emniyetle geçmesini beklemek, 4- Trafiği aksatacak ve ya tehlikeye sokacak şekilde şerit değiştirmemek, 5- Gidişe ayrılan şeritlerden en soldakini sürekli olarak işgal etmemek, 6- İki yönlü dört veya daha çok şeritli yollarda, aksine bir işaret bulunmadıkça motosiklet, otomobil,minibüs, kamyonet ve otobüs dışındaki araçları sürenler, geçme ve dönme dışında, en sağ şeritten sürmek zorundadırlar. Sürücülerin; 7-Geçme, dönme, duraklama ve park etme gibi haller dışında şerit değiştirmeleri, 8-İki şeridi birden kullanmaları, 9- Kavşaklara yaklaşırken yerleşim yerleri dışında 150 m, yerleşim yerleri içinde 30 m mesafe içinde ve kavşaklarda şerit değiştirmeleri, 10-İşaret vermeden şerit değiştirmeleri, 11-Bölünmüş yollarda, karşı yönden gelen trafik için ayrılmış yol bölümüne girmeleri, 12-Dört veya daha fazla şeritli ve iki yönlü yollarda, karşı yönden gelen trafik için ayrılan yol kısmına girmeleri, 13- İki yönlü ve üç şeritli yollarda en sol şeride girmeleri, yasaktır.
->Araç Sürme Süreleri ve Yasakları Araç Sürme Süreleri : Günde 9 saatten fazla,devamlı olmak üzere 4,5 saatten fazla sürmeleri yasaktır. Daha fazla araç kullanılacaksa 45 dakika mola almaları mecburidir. Bu mola 15 dakikalık molalar şeklinde de kullanılabilir. Araç Sürme Yasakları : 1-Uyuşturucu ve keyif verici maddeleri almış olarak karayolunda araç sürmek yasaktır. Bu hükme uymayanlar derhal araç kullanmaktan men olunur ve mahkemeye sevk edilir. Mahkemece hafif para, 6 ay hafif hapis ve sürücü belgesinin iptali ile cezalandırılır. 2-Hususi otomobil sürücüleri kanlarındaki alkol miktarı en çok 0,50 promil olacak kadar alkol alarak araç kullanabilirler. Diğer araç sürücülerinin alkollü araç kullanmaları yasaktır. Bu kurallara uymayanlar, geriye doğru 5 yıl içinde birinci defa 6 ay, ikinci defada da 2 yıl süre ile sürücü belgeleri elinden alınır. para ve 15 ceza puanı ile cezalandırılır. Ayrıca bu sürücüler eğitime tabi tutulurlar. Üçüncü defa tekrarı halinde bu sürücüler, 6 ay hapsolunurlar; psikoteknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesi sonrası 5 yıl geçtikten sonra uygun olanlara sürücü belgesi iade edilir. Uygun olmayanlara ise sürücü belgesi verilmez. Alkollü olarak ölümlü yada yaralamalı trafik kazasına neden olunması halinde ağır kusurun varlığı kabul edilir. 3- Sürücü belgesi olmayanların veya sürmeye yetkili oldukları araçlar dışındaki araçları karayolunda sürmesi yasaktır. Geçerli sürücü belgesi olmadan trafiğe çıkanlara para cezası ile birlikte ilk tespitte 1-2 ay, tekrarı halinde 2-3 ay hapis cezası verilir. 18 yaşındaki küçükler için bu ceza, aynı sürelerle çocuk ıslah evlerinde ıslah edilmek suretiyle yerine getirilir. 4- Ticari amaçla yük ve yolcu taşıyan motorlu araç sürücülerinin veya bir yarar karşılığında sürücülük yapanların 24 saatlik herhangi bir süre içinde; toplam olarak 9 saatten ve devamlı olarak 4,5 saatten fazla araç sürmeleri yasaktır. 4,5 saatlik devamlı araç sürmeden sonra en az 45 dakika dinlenmek zorundadır. bu dinlenmeyi 4,5 saatlik araç kullanma süreleri içinde 15 er dakikalık molalar şeklinde kullanabilir. 5- Otobüs, kamyon ve çekici araçlarında çalışma, sürme, dinlenme sürelerinin tespiti takoğraf cihazı ile yapılır. 6- Sürücü ve yolcular toplu taşıma araçlarında sigara içemez.
->Trafik İşaretleri TRAFİK İŞARETLERİ 1- Trafik görevlisinin işaretleri 2- Işıklı trafik işaretleri 3- Trafik işaret levhaları 4- Yol çizgileri 5- Diğer işaretleme elemanları Trafik işaretlerinin bu sıralaması aynı zamanda bunlara uymadaki öncelik sıralamasıdır. Sesli veya yazılı ışıklar; araç trafiğine göre yayaların hareketlerini düzenleyen ışıklar olup yayalara hitap eder. Trafik işaretlerinin standart, anlam, nitelik ve nicelikleri ile diğer esasları İçişleri Bakanlığı'nın görüşü alınarak Bayındırlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle gösterilir. 1- Trafik Görevlisinin İşaretleri a-trafik görevlisinin her iki kolunu veya sağ veya sol kollarından birini yere paralel olarak yana açtığı durumda; kollar doğrultusundaki araçlara geç, ön ve arka doğrultusundaki araçlara durdemektir. b-trafik görevlisinin sağ veya sol kolundan birini havaya kaldırması durumunda, bütün yönlerdeki araçlara dur demektir. c-görevli kişinin kırmızı ışığı sallaması, ışığı yönelttiği doğrultudaki karayolunu kullananlar için durdemektir. d-görevli kişinin kısa sesli tek veya fasılalı düdük işareti uyarma, uzun sesli tek veya fasılalı düdük işareti dur demektir. e-trafiği hızlandırma işareti; Trafik polisi, hızlandırmek istediği yöne sol yada sağ yanı dönük olarak, o yönde bulunan kolunu yere paralel olacak şekilde ve dirsekten kırmak suretiyle eline kadar olan kısmı yukarıya kaldırıp, tekrar yere paralel hale getirir. f-trafiği yavaşlatma işareti; Trafik polisi,yavaşlatmak istediği yöne cephesi dönük dürür ve sağ yada sol kolunu (trafiğin akış yönüne göre- omuzdan, yere paralel oluncaya kadar kaldırıp 45 derece ile 90 derece arasında seri olarak yavaş yavaş sallar. 2- Işıklı Trafik İşaretleri a- Kırmızı Işık: Aksini gösteren bir işaret yoksa hiçbir uöne hareket edilmez. b- Kırmızı - Sarı Işık: Yol trafiğe açılmak üzeredir, harekete hazırlanılır. c- Yeşil Işık: Yol trafiğe açıktır, aksine bir işaret yoksa durmadan geçilir.