1 yapılarının Günümüz sosyal yaşamın parçası ne gelen siber dünyaya bağımlılık arttıkça bu durum suç odaklarının da dikkatini çekmiş ve bilişim sistemleri suç aracı olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bilişim suçlarının araştırılmasında en önemli hususlardan birisi sayısal kanıtlardır. Bilişim sistemi denildiğinde akla gelen ilk sözcüklerden biri ağ olmaktadır. Bağlantısız (ağsız) bilgisayar tekerliksiz araca benzer özlü sözünün doğruluğunu kanıtlar nitelikte tüm bilişim suçlarında en önemli bileşen ağ kavramı olmaktadır. Bu ağ yeri geldiğinde internet, yeri geldiğinde yerel/özel ağ, yeri geldiğinde GSM olmaktadır. Bu eğitimle birlikte günümüz bilişim dünyasının en önemli bileşeni sayılabilecek bilgisayar ve GSM ağlarının çalışma mantığı, suç odaklarının internet, GSM altyapılarını kullanarak hangi yöntemlerle, nasıl suç işledikleri, izlerini nasıl sildikleri uygulamalı olarak gösterilecektir. Eğitim sonunda her bir katılımcı bilgisayar ağları kullanılarak işlenen suçlarda olay, delil toplama, iz sürme, delil karartma gibi süreçleri teknik detaylarıyla pratik olarak görme şansı yakalayacaktır. KĠMLER KATILMALI?: Sistem yöneticileri Ağ yöneticileri ve operatörleri Ağ güvenliği yönetici ve operatörleri Bilgi güvenliği uzmanları Adli bilişim uzmanları Bilişim hukuku alanı çalışanları ÖN GEREKSĠNĠMLER: Temel TCP/IP ve ağ bilgisi Katılımcılara onlien olarak ağ ve tcp/ip eğitimi hediye edilecektir. EĞĠTĠM ĠÇERĠĞĠ: Network Forensics Kavramları Adli analiz bilimi ve çeşitleri Bilgisayar ağlarında adli analiz Adli bilişim Bilgisayar ağlarında adli bilişim nin önemi Diğer adli analiz çeşitlerinden farklılıkları Adli bilişim analizlerinde zaman kavramı ve önemi Bilgisayar ağlarında adli bilişim ve Türkiye deki kanunlar (5651) TCP/IP Ağlarda Protokol Analizi Paket, protokol kavramları Paket, protokol
2 yapılarının Örnek protokol analiz çalışmaları http, smtp, arp, tcp, udp, voip, h323, sip, msn,. HTTP, SIP, FTP, IMAP, POP, SMTP, TCP, UDP, IPv4, IPv6,... Internet trafiği takip/izleme sistemleri ve çalışma mantığı Ağ trafiğini gizli/okunmaz hale getirme Tünelleme sistemleri Şifreli tünelleme sistemleri Paket yakalama ve analiz araçları tcpdump, Wireshark, snort, tshark, Argus, Kismet, Ngrep, NetworkMiner, Xplico, tcpxtract, Ntop, NetFse, tcpstat, tcpdstat, Etherape, p0, Netwitness Ağda çalışan paket koklayıcı(sniffer) yakalama ġifreli trafik SSL, TLS incelemesi SSL trafiğinde araya girme, veri okuma SSL trafiği ve HTTP (HTTPS) Şifreli anonimleştirme ağları (TOR ) incelemesi Derinlemesine Paket Ġncelemesi(DPI) Saldırı ve anormallik tespit sistemleri Çalışma yapıları Paket karekteristiği algılama Diğer güvenlik sistemlerinden temel farklılıkları Açık kod IPS/ADS sistemleri BroIDS Snort IDS Saldırı tespit sistemi imzaları nasıl geliştirilir? Saldırı tespit sistemleri kötücül yazılımlar tarafından nasıl atlatılır? Saldırı tespit sistemleri ve şifreli trafik Yakalanan paketlerden orjinal verilerin elde edilmesi Ağ trafiğinde kelime bazlı izleme Uygulama seviyesi protokollerin pasif olarak izlenmesi Ağ Trafiği Analizinde Donanımsal Bile- Ģenler HUB Switch Bridge Router TAP sistemleri TCP/IP Protokollerine Yönelik Adli Bili- Ģim Analizi TCP/IP 2. katmana yönelik adli bilişim MAC adreslerinin kanıt olma durumu KAblosuz ağlarda MAC adresleri ve önemi ARP saldırıları ve önlemleri ArpON, Arpwatch yazılımları IP katmanında adli bilişim Yerel ağlar ve Internet üzerinde IP adresleri IP adresleri ve sahiplerinin bulunması IP adreslerinin lokasyon bilgilerine ulaşma Sahte IP adresleriyle iletişim Sahte IP adreslerinin belirlenmesi ve engellenmesi TCP ve UDP katmanlarında adli bilişim DNS protokolü üzerinde adli bilişim DNS protokolü ve çalışma mantığı DNS hakkında bilgi toplama, dns sorguları Dns tünelleme yle veri transferi Socks proxyler ve dns sorguları Dns flood saldırıları ve incelemesi HTTP trafiği ve çalışma mantğı HTTP komutları, istek ve cevapları HTTPS trafiği inceleme HTTPS trafiğinde araya girme HTTP paketlerini ağda yakalama. URL saklama teknikleri Veri encoding ve decoding
3 yapılarının HTTP oturum yönetimi ve cookie mantığı Veritabanı ağ bağlantıları incelemesi Ağ üzerinde Mysql iletişimi Ağ üzerinde MsSQL iletişimi Ağ üzerinde Oracle iletişimi DHCP DHCP nin adli bilişim açısından önemi Dhcp bilgisayara ait hangi bilgileri verir Dhcp logları Dhcp kullanarak mitm saldırıları Wireless da dhcp vs ne olabilirse Güvenlik Cihazları Ve Temel ÇalıĢma Mantıkları Router ve işlevi OSI ve TCP/IP deki görevleri Firewall ve kullanım amaçları Firewall çeşitleri OSI ve TCP/IP deki görevleri Örnek firewall kuralları ve Firewall log IPS ve kullanım amaçları Firewall, IPS farklılıkları Örnek IPS, ADS kuralı geliştirme çalışmaları IPS loglarını yorumlama E-posta ĠletiĢiminde Adli BiliĢim Analizi E-posta çalışma mantığı SMTP, POP, IMAP protokolleri SMTP Ve DNS ilişkisi SMTP 25. port ve 587( Submission) farklılıkları E-posta başlık incelemesi E-posta göndericisinin IP adresi ve lokasyonunun bulunması Sahte e-posta başlık bilgileri kullanarak posta gönderimi Yahoo webmail üzerinden gönderilen e- Gmail webmail üzerinden gönderilen e- Hotmail webmail üzerinden gönderilen e- Diğer web tabanlı e-posta servisleri üzerinden gönderilen Anlık e-posta gönderim servisleri Facebook üzerinden gönderilen mesajların kimliğini belirleme Hotmail, Yahoo, Gmail, gibi webmail hizmetlerinde e-posta göndericisini bulma Spam mantığı ve incelemesi Spam gönderen firmaların bulunması E-posta takip programları ve çalışma yapıları E-postanızı kaç kişi okudu? E-postanızı hangi bilgisayarlardan kimler okudu? E-postanız kaç kişiye iletildi(forward) Windows Kullanılan Ağlarda Adli BiliĢim Analizi Windows spesifik ağ protokolleri Windows ağ servisi logları Başarılı başarısız giriş deneyimleri Windows güvenlik duvarı logları Windows güvenlik olay loglarının incelenmesi Açık servisleri ve kullanan programları bulma Linux/UNIX Kullanılan Ağlarda Adli Bili- Ģim Analizi Linux ağ servisi logları Linux iptables güvenlik duvarı logları Linux sistemlerde güvenlik olaylarının logları Başarılı başarısız giriş deneyimleri Kablosuz Ağlarda Adli BiliĢim Analizi Kablosuz ağ protokolleri ve kullanımı Kablosuz ağlarda trafik Trafik analiz yazılımları Wireshark tcpdump, tshark
4 yapılarının Kismet Promiscious ve monitor mode farklılıkları Kablosuz ağlardan bilgi toplama Ağa bağlı istemcileri bulma Erişim noktası(ap) lokasyon tespiti İstemcilerin daha önce hangi ağlara bağlanıldığını listesi Şifreli WLAN paketlerini çözümleme (WEP/WPA) Voip Sistemlerde Adli BiliĢim Analizi Temel Voip bilgisi TCP/IP ve Voip Voip için kullanılan protokoller Real-Time Protocol (RTP) Real-Time Transport Protocol (RTCP) H.323 SIP MGCP (Media Gateway Control Protocol/ Megaco) Arayan numaranın hangi şirkete, hangi lokasyona ait olduğunun bulunması Voip ağlarını tarama Caller id spoofing teknikleri Sahte numaralardan SMS gönderimi SIP protokolü SIP-PSTN, PSTN-SIP iletişimi VOIP üzerinden yapılan telefon konuşmalarının kaydedilmesi Skype güvenliği ve Ağ trafiğinde skype Skype telefon görüşmelerinin izlenmesi GSM Ağlarında Adli BiliĢim Analizi GSM Hakkında Temel Bilgiler Temel Kavramlar GSM (Global System for Mobile Communication) BTS (Base Transceiver Station) GPRS (General Packet Radio Service) HSDPA (High-Speed Downlink Packet Access) 3G Roaming IMEI UMTS (Universal Mobile Telephony Standard) Base Station Subsystem (BSS) Mobile Station (MS) Home Location Register (HLR) Visitors Location Register (VLR) MSISDN SS7 protokolü GPRS ve 3G bağlantı tipleri Telefon dinleme Ortam dinleme telefon dinleme farkları GPRS/EDGE ve 3G güvenliği GTP/GGSN/SGSN protokolleri incelemesi BlackBerry, iphone ağ trafiklerinin incelenmesi BlackBerry iletişim güvenliği Ağ Ve Güvenlik Cihazlarında Log Analizi DHCP loglarının Wireless AP loglarının incelenmesi Switch ve router sistemlerinin loglama altyapısı ve incelemesi Cisco sistemlerde denetim loglarının açılması ve izlenmesi show audit komutları Cisco loglama altyapısı AAA loglama syslog loglama Netflow, sflow, jflow Güvenlik duvarı(firewall) loglama altyapısı ve logların incelenmesi- Web sunucu loglarının incelenmesi Apache logları IIS logları Saldırı tespit ve engelleme sistemleri loglarının
5 Logların merkezi syslog sunucusuna aktarılması Loglara sayısal zaman damgası vurma Tuzak sistemler kullanma Anonimleştirici ağlardan saldırı gerçekleştirme yapılarının Örnek Olay Ġncelemeleri DDOS saldırı SYN Flood saldırı HTTP GET flood saldırı DNS flood saldırı -DDoS saldırı Hacklenmiş web sunucu Hacklenmiş e-posta hesabı Proxy üzerinden gerçekleştirilen saldırıların MITM saldırısına uğramış yerel ağlarda analiz çalışması İzinsiz sniffer kullanan çalışanın izini sürme Hacklenmiş kablosuz ağ incelemesi Ultrasurf anonimity aracı incelemesi Internet üzerinde ücretsiz proxy servisleri ve Anlık MesajlaĢma Sistemleri (IM) Trafik Ġncelemesi Tercih edilen IM yazılımları ve çalışma yapıları Gtalk, MSN Messenger, ICQ Msn messenger görüşmelerinin takip edilmesi Msn shadow yazılımı MSN video ve ses görüşmelerinin takibi Web üzerinden kullanılan IM mesajlaşma yazılımlarının takibi Anti Network Forensic Teknikleri Anti forensic teknikleri Tünelleme Şifreleme Proxy kullanımı IP spoofing Güvenlik sistemlerini kandırma