Değerli Dostlar, PANAYIR deyince aklınıza ne gelir? Kaybolmaya yüz tutan bu geleneğimizin son kalelerinden birine çocukluğumdan 50 yıl sonra, 2009 eylül ayında şahit oldum Hiç panayır gördünüz mü? Peki, 100 yıldır, her yıl yapılan bir panayır gördünüz mü?
Hiç panayır görmemiş gençlere nasıl anlatabilirim diye düşündüm : 3-4 gün için portatif bir AVM (Alış Veriş Merkezi) nin sakin bir kasaba kenarında, düz bir alana kurulduğunu ve civar köylerdeki insanların da her türlü alış veriş ihtiyaçlarını giderebildikleri bir organizasyon
Panayır, önce büyük bir insan kalabalığı demektir Kasabanın sakin hayatı bir anda birkaç günlüğüne hareketlenir, nüfusu 5 e 10 a katlanır
Yıllık ihtiyaçların hasat gelirleri ile temin edildiği Bilhassa yeni okul yılı için öğrencilerin ihtiyaçları
Takım elbiselerin bile bulunabildiği
Genelde, el emeği, göz nuru mamullerin beğeniye sunulduğu
Bu ve bir sonraki tezgahı Panayırın Bauhaus u olarak düşünebilirsiniz
Yine de 40-50 yıl önceki panayırlara göre çok ciddi bir fark vardı. Benim çocukluğumda panayırın kenarında bir de hayvan pazarı olurdu, artık yok Taze danalar, süt inekleri, kağnı çeken mandalar nerede? Süper tarım ve hayvancılık politikalarımız sayesinde, köylülerimiz artık hayvan yetiştirmekle uğraşmıyorlar Hayvan boyunlarına takılan bu çanlar, daha çok nostaljik hediyeler olmuş
Maalesef bir değişiklik daha var: Tüm oyuncaklar Çin malı Biz çocukluğumuzda, bal kabağından ve ayçiçeği sapından araba, söğüt dalından düdük yapardık.
Rayların üzerleri dahil her yere tezgahlar kurulduğu
Tren geçeceği zaman, panik yapmadan bir düdük sesi ile tezgahların kenara çekilip trenin yoluna devam edebildiği
Kim neyi yetiştiriyorsa, kendi ihtiyacının fazlasını satabildiği
Panayırda alış verişi, hep kışa hazırlık olarak düşünmek gerekir
Kimse, hazırını bilmez, turşusunu, biber salçasını mutlaka kendi yapar Satıcı köylüye, eşi ve çocukları da yardım eder
Bir de 2. el giysi pazarı oluşmuş, benim çocukluğumda böyle bir şey yoktu
Panayırda her köylü, ürettiğinin en iyisini sunar, tezgahın önüne iyiler, arkasına kötüler konulmaz, müşteri gerçek veli nimet kabul edilir, kandırılmaz Zaten her satıcı, kendi ihtiyaçlarını gidermek için ayni zamanda bir müşteridir
Panayırların olmazsa olmazı, gençlerin eğlence kısmıdır. Daha sonraları bunlara Lunapark filan demeye başladılar Dönen zincirli, aynen 40 yıl önceki gibi zevk veriyor
Panayıra civar köylerden de gelirler demiştim. Peki bu insanlar 3 gün 3 gece nerede konaklıyorlar? Eğer bu kasabada akrabaları yoksa, işte demiryolu rampasına park ettikleri traktör römorkları bu işlevi üstleniyor. Her köyün römorkları birbirlerinin yanına kümeleniyor.
Türkiyenin MADO su varsa, bu panayırın NEDO su var
Karnı acıkanlar ne yapar? No panik! Yine, çeşitli damak tadına hizmet eden portatif lokantalar kurulur Kuzular çevrilir, köfteler, kebaplar, tavuklar ızgara aç kalmak mümkün değil Müşterileri hava şartlarından korumak için çoğu lokanta, çadırlar kurmuş Her şey, bu 3 4 gün için
Yorulanlar, sohbet etmek isteyenler için belediye tarafından demiryolu kenarında, ağaç gölgesi altında masalar, banklar kurulmuş
Pehlivanköy, panayırı 2009 yılında 100. kez kuruldu, bakalım daha kaç yıl kurulabilecek?
Alış verişi ve tanıdıkları ile sohbeti bitiren köylüler römorkları ile köylerine geri dönüş yolunu tutuyorlar Kardeşim AVMler var, her şeyi orada bulabilirsin diyenlere sadece 100 yıl diyorum
Çocukluğumuzda, kumlu sokaklarında yalın ayak koştuğumuz bu köy yollarında otomobiller, traktörler değil, böyle, öküz veya manda çiftlerinin çektiği kağnı arabaları olurdu Bizim için dedelerimizin kağnıları ile bir tarlaya gitmek bile hala keyifle hatırladığımız anılar arasında yerini aldı.
Ben, gelecek nesillere aktarmak üzere resmini çekecek bir kağnı bile maalesef göremedim. Bir önceki ve bu resmi de panayırın girişindeki tarihçe köşesinde buldum Saygı ve selamlarımla Feridun ÖZHAN Diğer sunumlarım için : www.feridun.ozhan.de