SRİ LANKA ÜLKE RAPORU Eylül 2013 B.H. AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ
2
I.GENEL BİLGİLER Resmi Adı Yönetim Şekli Coğrafi Konumu : Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti : Sosyalist Cumhuriyet : Güney Asya da, Hint Okyanusu nda bir ada ülkesi olan Sri Lanka kuzeyinde Palk Boğazı ile Hindistan dan ayrılmaktadır. Kuzeydoğusunda Bengal Körfezi ve güneyinde de Hint Okyanusu ile çevrilidir. Zaman Ayarı - GMT : GMT den 5 saat 30 dakika ileridir. Zaman Ayarı - Türkiye : Türkiye den kış saatinde 3 saat 30 dakika, yaz saatinde 2 saat 30 dakika ileridir. Yüzölçümü : 65.610 km 2 Başkent Önemli Şehirleri : Kotte (115 Bin) : Kolombo (5.6 Milyon), Dehivala (235 Bin), Moratuva (205 Bin). İklimi : Ekvator kuşağında bulunan Sri Lanka da, ülke genelinde tropikal iklim hakimdir. Yaz ve kış mevsimleri arasında sıcaklık farkları çok azdır. Mayıs- Ekim ayları arasında yoğun yağmurları görülür. Kasım- Nisan ayları ise yağışsız mevsimdir. Yıl boyunca sıcaklıklar ortalama 27-32 C arasında seyretmektedir. Resmi Dil Ticari Dil : Sinhala Dili ve Tamil Dili : Sinhala Dili ve İngilizce Din : Budist (%70), Hindu (%14), Müslüman (%8), Üyelikler Hıristiyan (%7), Diğer (%1) : Birleşmiş Milletler (1955), Uluslararası Para Fonu (IMF) (1950), Dünya Bankası (1950), Dünya Ticaret Örgütü (1995). 3
II. DEMOGRAFİK GÖSTERGELER Nüfus 20,3 Milyon (2012) Türk Kökenli Nüfus - Nüfus Yoğunluğu 309,8 kişi/km 2 15-64 Yaşın Nüfusa % 66 Oranı İnternet Kullanıcıları % 18 OECD Gelir Grubu Alt-Orta Beklenen Yaşam Süresi 74,9 Yıl (OECD Ort.: 80) İşgücü İşsizliğin toplam işgücüne oranı 8,5 Milyon % 5 Kaynak: Dünya Bankası (20.09.2013) III. EKONOMİK GÖSTERGELER YILLAR 2010 2011 2012 Gayri Safi Yurtiçi Hasıla 49,5 59,1 59,4 (Milyar ABD $) (GDP) Gayri Safi Yurtiçi Hasıla - - 67 Dünya Sıralaması Kişi Başı Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (ABD Doları) 2.399 2.836 2.923 Reel GSYİH Büyüme Hızı (%) % 8,0 % 8,2 % 6,4 Enflasyon (Tüketici Fiyatlarıyla) (%) % 6,2 % 6,7 % 6,8 Para Birimi = Rupi (LKR) 1 LKR = 0,01 TL Kaynak: Dünya Bankası (20.09.2013) IV. BİR BAKIŞTA SRİ LANKA Sri Lanka ekonomisi ticaret ağırlıklı bir yapıya sahiptir, toptan ve perakende ticaret GSYİH nın yaklaşık %20 sini oluşturmaktadır. Ulaştırma, iletişim, mali hizmetler ve turizmi de kapsayan toplam hizmet sektörü hasılası ise GSYİH nın yaklaşık %60 ını oluşturmaktadır. İmalat sanayi üretiminin büyük bir kısmı özel sektöre ait ihracat odaklı üretim tesislerinde gerçekleştirilmektedir. İmalat sanayinde başı hazır giyim sektörü çekmektedir. Diğer yandan gıda ve içecek, kimyasal ürünler, kauçuk ürünler üretimi de önem taşımaktadır. Tarım sektörü ise, işgücünün üçte birini istihdam ettiğinden ve imalat sanayiiyle, hizmetler sektörüyle güçlü bağları nedeniyle halen GSYİH açısından önemini korumaktadır. 4
Sri Lanka da, özelleştirme süreci kamunun imalat sanayiindeki varlığını küçülmüştür, ancak devletin mali sektördeki, eğitim ve sağlık sektörlerindeki ağırlığı hala devam etmektedir. Buna ek olarak, ülke topraklarının %90 ı kamuya ait olduğundan, devlet aynı zamanda ülkedeki en büyük emlak sahibidir. Ayrıca kamu hizmetinde ve yarı-kamusal kurumlarda 1 milyondan fazla kişi istihdam edildiğinden, kamu çalışanlarının nüfusa oranı bakımından, Sri Lanka Asya ülkeleri arasındaki en yüksek oranlardan birine sahiptir. V. DIŞ TİCARETİ SRİ LANKA NIN DIŞ TİCARETİ (Mallar ve Hizmetler) (Milyar ABD Doları) Yıllar İhracatı İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 2008 10,1 15,6 25,7-5,5 2009 8,9 11,7 20,6-2,8 2010 11,0 15,2 26,2-4,2 2011 13,6 22,2 35,8-8,6 2012 9,3 17,8 27,1-8,5 Kaynak: Dünya Bankası (20.09.2013) Başlıca İhracat Yaptığı Ülkeler Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler Başlıca İhraç Ürünleri (İlk 5 Ürün 2012) Başlıca İthal Ürünleri (İlk 5 Ürün 2012) ABD, İngiltere, Hindistan, Belçika, Almanya Hindistan, Çin, Singapur, İran, BAE 1. Tekstil ürünleri 2. Çay ve baharatlar 3. Kauçuk 4. Değerli taşlar 5. Hindistan cevizi 1. Petrol 2. Tekstil ürünleri 3. Makine ve cihazlar 4. Yapı malzemeleri 5. Mineraller 5
VI. TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ TÜRKİYE SRİ LANKA TİCARİ İLİŞKİLERİ (Milyon ABD Doları) Türkiye nin Türkiye nin Ticaret Ticaret Yıllar İhracatı İthalatı Hacmi Dengesi 2008 34,9 92,0 126,9-57,1 2009 31,8 98,1 129,9-66,3 2010 32,0 155,6 188,6-123,6 2011 42,1 128,7 170,8-86,6 2012 37,4 84,4 121,8-47,0 2013 (ilk 6 ay) 21,7 52,5 80,2-30,8 Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir. Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (20.09.2013) Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu 6
2012 Yılında Sri Lanka nın Türkiye den İthalatındaki Başlıca Ürünler (İlk 5) Demir ve çelik Sentetik dokuma eşya Örme mensucat Maya Karbonatlar 2012 Yılında Sri Lanka nın Türkiye ye İhracatındaki Başlıca Ürünler (İlk 5) Suni liflerden iplik Eldiven Karbon Kauçuktan lastikler Çay VII. TÜRKİYE-SRİ LANKA İLİŞKİLERİNDE SON GELİŞMELER Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 26 Aralık 2004 tarihinde Hint Okyanusu nda meydana gelen tsunami felaketinden etkilenen ülkelere gerçekleştirdiği ziyaretler kapsamında, 10 Şubat 2005 tarihinde Sri Lanka yı ziyaret etmiştir. Sri Lanka nın sahil kıyısındaki yerleşim birimlerini yerle bir eden tsunami sonrası, Türk Kızılayı Midigama bölgesinde bir Türk Köyü inşa ettirmiştir. Dönemin Sri Lanka Devlet Başkanı Mahinda Rajapaksa 2008 yılında Türkiye ye bir ziyaret gerçekleştirmiş ve bu ziyaret Sri Lanka dan Türkiye ye devlet başkanı düzeyinde gerçekleştirilen ilk ziyaret olmuştur. VIII. TEMSİLCİLİK ADRESLERİ Türkiye nin Sri Lanka daki Temsilcilikleri T.C. Kolombo Büyükelçiliği Büyükelçi: İskender Okyay Tel.: (+94) (11) 536 32 04 E-posta: embassy.colombo@mfa.gov.tr Sri Lanka nın Türkiye deki Temsilcilikleri Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği Büyükelçi: Bharathi Davina Wijeratne Adres: Kırlangıç Sk. No: 41 Gaziosmanpaşa/Ankara Tel.: (0312) 427 10 21 23 24 Faks: (0312) 427 10 26 IX. FAYDALI BAĞLANTILAR 7
Sri Lanka Dışişleri Bakanlığı (www.mea.gov.lk) Sri Lanka Maliye Planlama ve Hazine Bakanlığı (www.treasury.gov.lk) Sri Lanka Ekonomik Kalkınma Bakanlığı (www.med.gov.lk) Sri Lanka Devlet İstatistik Ofisi (www.statistics.gov.lk) 8