Amaç : ORMAN ÜRÜNLERİNDEN FAYDALANMAK İSTEYENLERE VERİLECEK İZİNLERE AİT TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Tanımlar Madde 1- Orman Ürünlerinden Faydalanmak İsteyenlere Verilecek İzinlerin esas ve usullerini düzenlemektedir. Kapsam ; Madde 2- Orman Kanununun 14 ncü maddesi (A) bendindeki Yetişmiş veya yetiştirilmiş fidanları ve dallarını kesmek veya koparmak, aynı maddenin (B) bendindeki Dikili yaş veya kuru ağaçları kesmek veya bunları kökünden sökmek veya bunlardan kabuk veya çıra veya katran veya sakız çıkarmak, yatık veya devrik ağaçları kesmek veya götürmek, kök sökmek, kömür yapmak ile (C) bendindeki Palamut, ıhlamur çiçeği, her çeşit orman örtüsü, mazı kozalağı tıbbi ve sınai nebatları veya orman tohumlarını toplayıp götürmek isteyenlere aynı kanunun 15 inci maddesi hükmüne göre verilecek izinlere ait esas ve usulleri belirleyen Orman Ürünlerinden Faydalanmak İsteyenlere Verilecek İzinlere Ait Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasına ait esas ve usulleri kapsar. Dayanak ; Madde 3- Bu tebliğ Orman Ürünlerinden Faydalanmak İsteyenlere Verilecek İzinlere Ait Yönetmelik gereğince düzenlenmiştir. Tanımlar : Madde 4- Bu tebliğde geçen ; a- Bakanlık : Orman Bakanlığını, b- Genel Müdürlük : Orman Genel Müdürlüğünü c- Orman İdaresi : Orman Genel Müdürlüğü Merkez ve Taşra Birimlerini, d- Orman Tali Ürünleri : Ağaç, ağaççık, çalı ve otsu bitkilerin tohumları, kabukları, meyveleri, çiçekleri, yaprakları, genç dal ve yeşil sürgünleri, kök, yumru ve soğanları, bunlardan elde edilen her çeşit balzami yağ, katran, ur ve mazı ile mantarlar, her çeşit bitki örtüsü, toprağı ve benzerlerini, e- Orman Asli Ürünleri : Her çeşit ağaç, ağaççık ve çalılardan elde edilen oduna müteallik ürünler olup; tomruk, direk, sanayi odunu, kağıtlık odun, lif yonga odun, lif yonga odunu, sırık, çubuk, çıra, kök, yakacak odun ve benzerlerini, f- Tarife Bedeli : Orman Kanununun 29 uncu maddesi gereğince Devlet ormanlarından elde edilecek odun ürünlerinin piyasa şartlarına göre her yıl Orman Genel Müdürlüğünce tespit edilen ve Orman Bakanlığınca tasdik olunan üretim öncesi birim fiyatını, g- Piyasa Satış Bedeli : Muhammen satış bedeli üzerinden açık artırmalı açık artırmalı satışa çıkarılan her türlü orman ürünlerinin cins, nevi, sınıf ve ebadı itibariyle son satış ortalamasına göre tespit edilen birim fiyatını, h- Fidan : Ağaçlandırma sahalarına dikilen veya ormanlarda tabii surette yetişen ağaç ve ağaççıkların fidelik, çırpılık, çubukluk safhalarındaki hali olup en çok 8 cm. çapa, 8 metre boya ulaşmış halini, l- Kök : Ağaç, ağaççık, ve çalıların kök boğazında itibaren toprakta kalan kısmını, İfade eder.
İKİNCİ BÖLÜM Üretimin Yaptırılış Şekil ve Esasları Üretim Esasları : Madde 5- Devlet ormanlarında fidan, ağaç, dal, yaprak, ibre, kabuk, kök, yumru, soğan, çiçek, ur ve mantar üretimlerinin 6831 sayılı Orman Kanununun 40 ıncı maddesinde belirtilen hükümler gereği öncelikle Orman Köylerini Kalkındırma Kooperatiflerine, iş yerindeki veya civarındaki köylülere yaptırılması esastır. Üretimin özel üretim tekniği ve zamanlama, özel araç ve ekipman ile teknik personeli gerektirmesi hallerinde bu öncelik aranmaz. Bu durumlarda üretimin idarece yapılması veya yaptırılması gerekir. Üretim için özel şartlar gerektiği hallerde bu tebliğ ekinde belirlenen şartname ekleri veya 283 sayılı Orman Tali Ürünleri Üretim ve Satış Esasları tebliğ ekindeki şartnameler gereğince idarece yapılacak veya yaptırılacaktır. İdarenin ürün satışlarında zorluk olması veya satış sürelerinin çok kısa tutulması hallerinde şartnameler gereğince alivreli artırmalı satışları tercih edilecektir. Bu yöntemle üretim ve satıştaki riskler azaltılacaktır. Alıcının üretimden önce satış için teminat yatırması esastır. Üretimin de alıcıya taahhütle yaptırılması durumunda üretim içinde teminat alınacaktır. Üretime başlarken şartname düzenlenecektir. Şartnamenin özel şartlar bölümünde üretim sahası, zamanı, tekniği ve özel şartlar belirtilecektir. Üretimin Yaptırılış Usulleri : Madde 6-6831 Sayılı Orman Kanununun 37 inci maddesinde geçen üretim programına alınmış orman ürünleri dışındaki ürünler 283 sayılı tebliğde belirtildiği gibi tarife bedeli karşılığında toplanıp orman dışına çıkarılacaktır. Fakat aynı kapsam içindeki bu tebliğde adı geçen fidan, dal, kabuk, katran ve sakız gibi ürünler ile yıllık üretim programı dahilindeki ürünler kapsamına giren, dikili ağaç ve çıra üretimleri aşağıdaki usullerle ve ekli şartnamelere göre yaptırılacaktır. Üretimin Vahidi Fiyatla Yaptırılması : Madde 6-1. 6831 sayılı Orman Kanununun 14 ve 15 inci maddelerinde konu olan ; fidan dikili ağaç, kök, kabuk, çıra ve diğer ürünlerin üretimleri Orman Kanununun 40 ıncı maddesine göre öncelikle Orman Köylerini Kalkındırma Kooperatiflerine, iş yerlerindeki veya civarındaki köylülere, bunların talipli olmaması halinde diğer isteklilere belirlenen vahidi fiyatla (Ek-1) yaptırılabilecektir. Öncelik sırasına göre talipli çıkması halinde örneği (Ek-2) de belirtilen iş yeri teslim tesellüm tutanağı ve örneği (Ek-3) te iş bitiminde iş yeri muayene tutanağı düzenlenecektir. Yapılacak ilanlar Kooperatif Başkanlıklarına tebligatlarla, köylülere ise ilan yapılarak ve ilan yapıldığına dair tutanakla belirtilecektir. İşe talip olunmasına müteakip 1 hafta süre içersinde iş yeri teslimi, işletme şefi, orman muhafaza memurları ve işe alanlarca saha müştereken gezilerek işin özelliklerine göre şartname şartları da belirtilerek yapılacaktır. İşin özelliklerine göre çalışma tekniği, uygulamada çalışacak kişilere işletme şefince tatbiki olarak gösterilecektir. Üretim için gerekli görülen alet ve ekipmanların kontrolleri de bizzat işletme şefi tarafından yapılacak ve iş yeri teslim tutanağında bu durum belirtilecektir. Üretimi yapacakların şartname esaslarına uymadıklarının tespiti ve tevsiki halinde şartname hükümleri uygulanır.
Üretimin Taahhütle Yaptırılması : Madde 6-2. İşin teknik bilgi ve özel ekipmanı, üretim, satış ve nakliyatın aralıksız yapılması zorunluluğunu, özel üretim tekniği ve teknik eleman denetimini gerektirmesi halinde üretimler taahhütle yaptırılacaktır. Ürünün satış garantisinin sağlanabilmesi, talep sahiplerinin sınırlı sayıda olması durumlarında, alivreli açık artırma ile satılmak üzere üretim gerçekleştirilecektir. Bu yolla üretimin yaptırılması halinde çalışma sahası ve üretime konu ağaç ve ağaççıklar özel işaretlerle işaretlenecek, numaralandırılacak ve nakliyatın yapılacağı yol güzergahları belirtilecektir. Alivreli taahhütlü üretim yapılması durumunda alıcı aynı zamanda üretim işini de almış olacağından iş kanunu ve sigorta yükümlülükleri şartnamelerde belirlenecek ve idare bunun takipçisi olacaktır. Uygulamada doğacak aksaklıklar ve usulsüzlüklere uygulanacak cezai müeyyideler şartnamelerde belirtilecektir. Üretimin Gündelikle Yaptırılması : Madde 6-3. Üretimin Orman Kanununun 40 ıncı maddesinde öncelikle Orman Köylerini Kalkındırma Kooperatifleri, köylüler veya diğer isteklilerce belirlenen şartlarda yapılamaması veya gerekli ekipmanların temin edilememesi halelerinde, üretim idarece gündelikle de yaptırılabilir. Üretimin gündelikle yaptırılamaması durumunda da satış garantisi ön şart olarak aranır. Muhammen Bedel ve Satış Bedelinin Tespiti ; Madde 6-4. Bu tebliğde adı geçen ürünlerden ; Madde 6-4-1. Yıllık üretim programı dışındaki 10, 13, 16, 17 ve süceyrat hariç 18 inci maddelerdeki ürünleri, Orman İşletme Şefliğince belirlenecek mıntıka ve sürelerde toplayıp çıkarmaları için öncelikle 6831 sayılı Orman Kanununun 40 ıncı maddesinde belirlenen Orman Köylerini Kalkındırma Kooperatiflerine veya iş yeri veya civarındaki köylülere, Bu yerlerdeki halkın ve kooperatiflerin bu işe istekli olmadıklarının veya yeterli iş güçleri bulunmadığının Orman İşletme Şefliğince belirlenmesi ve belgelendirilmesi halinde bu ürün ve artıkları diğer isteklilere, kesilip, sökülüp veya toplanarak orman dışına çıkarılması için İşletme Müdürlüğü tarafından tarife bedeli üzerinde satış yapılacaktır. Madde 6-4-2. Ürünlerin kesilmesi, sökülmesi,toplanması ve orman dışına çıkarılması özel bir teknik gerektiriyor ise bu işe istekli olanlara keseme, sökme, toplama ve orman dışına çıkarma işleri taahhütle yaptırılacaktır. a) Topraklı veya topraksız fidan sökmek, dal kesmek ve yıllık üretim programı dışındaki süceyrattan Genel Müdürlüğün uygun gördüğü türlerin sökülmesi, kesilmesi, toplanması ve orman dışına çıkarılması işçiliği kendilerine ait olmak üzere tarife bedeli, tevzi masrafı, satış masrafı % 20 orman imar gideri ile oluşan fiyatla, ürünün piyasa fiyatı dikkate alınarak Orman Genel Müdürlüğünce piyasa satış fiyatı tespit edilecektir.
b) İdare, üretim ve taşıma birim fiyatlarını iş güçlüğü, ekipman gereksinimi ve piyasa şartlarına göre belirleyecek, tarife bedeli, tevzi masrafı ve satış gideri % 20 orman imar giderlerine göre Döner Sermaye Yönetmeliğinin 16 ıncı maddesi gereğince ve piyasa oluşuna göre muhammen bedel, Orman Genel Müdürlüğünce tespit edilecektir. Muhammen bedel, bu tebliğde adı geçen çıra üretimi ile topraklı veya topraksız ağaç sökümü ve orman dışına çıkarılması için yapılacak alivreli satışlarda kullanılacaktır. Alivreli açık artırmalı satışlarda idare, üretim işini de alıcıya taahhütle yaptıracaksa, üretim işi de verilmiş olacağından üretim ve satışla ilgili teminatlar ayrı ayrı alınacaktır. c) İdarenin vahidi fiyatla ürettiği ürünleri makta veya rampadan yaptığı satışlarda da satış garantisi aranacaktır. Ürünün üretimine başlanmadan önce alivreli olarak satışı gerçekleştirilmiş olacaktır. 6.4.3-6.4.2 maddelerinin (a) ve (b) bentlerinde bahsedilen topraklı fidan ve topraklı ağaç sökümlerine ait muhammen bedel ve piyasa satış fiyatlarının tespitinde toprak bedeli ayrıca ilave edilecektir. 6.4.4- Gerek 6.4.1. ve gerekse 6.4.2. de bahsi geçen ürünleri fiziksel ve kimyasal özelliklerinden dolayı kuru olarak satılması gerekenler için tespit edilecek kuruma indeksine göre 283 sayılı tebliğ esasları uyarınca yaş ve kuru tarife bedelleri ve buna istinaden muhammen bedel ve satış fiyatları belirlenecektir. 6.4.5- Kamu kurum ve kuruluşlarına tahsisen verilecek bu ürünler için tahsis fiyatı ile bu fiyat üzerinden alınacak %...avans oranı Orman Genel Müdürlüğünce belirlenecektir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Üretimi Yapılacak Ürünlerin Üretim-Taşıma Esasları ; Fidan Sökmek ; Madde 7- Peyzaj amaçlı kullanılmak üzere madde (3) teki tanıma uyan ve kökleriyle birlikte sökülen topraksız fidan talepleri, a- Gençlik, sıklık ve sırıklık çağındaki meşcerelerde idarenin yapacağı silvikültürel müdahalelerle çıkması kararlaştırılan, b- Muvafakat, izin ve irtifak hakkı verilen, fidan sökümüne uygun olan sahalardan temin edilen, c- Ormancılık faaliyet gereği, yol, yangın ve emniyet şeridi ve benzeri çalışma alanlarında idarece belirtilen şartlarda sökümüne izin verilen, d- Dere yatakları yatakları ve doğal yetişme muhitinde sık olarak yetişen çınar, kızılağaç, kavak, söğüt vs. gibi yapraklı ağaç fidanlarından idarenin belirleyeceği şartlarda sökülen, Fidanlardan karşılanabilir. Topraklı fidan talebi halinde ; a) Muvafakat izin ve irtifak hakkı verilen sahalarda sökülmesi uygun görülen fidanların, b) Yol, yangın emniyet şeridi ve benzeri çalışma alanlarında ki fidanların, c) Silvikültürel faaliyetler gereği sahadan çıkarılması gerekli fertlerin teknik personelce belirtildikten sonra bu fidanların, Topraklı olarak sökülmesine izin verilebilir. Toprak muhafaza karakteri taşıyan ve erozyon tehlikesi bulunan ve ağaçlandırma ve erozyon kontrolü çalışması yapılan sahalarda topraklı fidan sökümüne izin verilmez. Sökümlerde sahada kalacak fertlere kesinlikle zarar verilmeyecektir. Sökümlerde idarece aranılacak teknik araç ve gereçler kullanılacaktır. Üretim ve taşımalarda miktarlar adet olarak belirlenecektir. Fidan Kesmek ; Madde 8- Madde (7) de belirtilen esaslar fidan kesmek içinde uygulanacaktır. Dal Kesmek ; Madde 9-Devlet ormanlarından yangın, böcek ve diğer zararlılara karşı gerekli tedbirlerin alınması ve ormancılık tekniğine uyulması kaydıyla ağaç, ağaççık ve diğer bitkilerin; a- Aşılama yapmak amacıyla aşı kalemi ve çelik almak için dallarının, b- Değişik amaçlarla kullanılmak üzere idarece kesilmesi için işaretlenmiş ve damgalanmış ağaçların dikili ve devrildikten sonra asli ürün tanımına girmeyen dallarının, c- Amenajman planı ile diğer plan ve projeler gereği ağaççık ve diğer bitkilerin sadece dal ve sürgünlerinin, d-baltalık ormanlarda bakım çalışmaları sonucunda çıkarılacak dal ve sürgünlerin, Kesimine ve orman dışına çıkarılmasına izin verilebilir.
Artıkların Toplanması : Madde 10- Çalı, çırpı niteliğinde veya tabii afetler sonucunda biriken artıklar ile ormana zararlı ağaççık, kök ve diğer zararlıların toplanması işi 283 sayılı Orman Tali Ürünlerinin Üretim ve Satış Esasları tebliğ hükümlerince yaptırılacaktır. Ancak,erozyon tehlikesi bulunan yerler ile dal ve artıkların toprak ıslahı yönünden kaldırılmasının sakıncalı olduğu yerlerde toplamaya izin verilmez. Dikili ve Devrik Ağaç Sökmek : Madde 11-Dikili ve devrik halde bulunan ve fidan tanımından çıkarak ağaç tanımına giren fertlerin, a- Orman içi ağaçlama ve uygulama projesi, suni gençleştirme uygulama projesi yapılmış ve boşaltılacak sahalarda, b- Ormancılık tekniği gereği boşaltılacak, bakım ve gençleştirme yapılacak sahalarda, c- Muvafakat, izin ve irtifak hakkı verilen sahalarda, topraklı veya topraksız olarak kökleriyle birlikte sökülerek ormandan çıkarılmasına izin verilebilir. Erozyon tehlikesi taşıyan, ağaçlandırılmış ve silvikültürel müdahale gerektirmeyen yerlerde ağaç sökümüne izin verilmez. Topraklı olarak ağaç sökümü talep edilmesi halinde yukarıda belirtilen sahalardan erozyon tehlikesi ve toprak muhafaza sorunu olmaması halinde izin verilebilir. Makineli çalışmanın mahzurlu olduğu yerlerde makineli çalışmaya izin verilmez. Sökümü yapılacak ağaçlar idarece belirlenir ve özel bir işaretle işaretlenir. Kök Sökmek : Madde 12- Kök Sökümüne ; a- Orman içi ağaçlandırma ve suni tensil çalışması yapılacak sahalardan, b- Diğer ormancılık tekniği gereği boşaltılacak sahalardan, c- Muvafakat, izin ve irtifak hakkı verilen sahalardan, d- Baraj altında kalacak sahalardan, e- Bakım sahalarından, İzin verilebilir. Kök sökümünde diğer ormancılık faaliyetlerini aksatmamak şartı aranacaktır. Erozyon tehlikesi olan ve toprak muhafaza karakteri taşıyan sahalar ile ağaçlandırma ve suni tensil sahalarında toprak işlemesi ve fidan dikiminden sonra kök sökümüne izin verilmez. Üretim Şekli : a-kökler işçi ve iş makineleriyle topraktan çıkarılacaktır. Kök çevresinde uygun derinlikte çukur açılarak çıkarma işlemi gerçekleştirilecektir. b-kök sökümünde çevredeki diğer ağaçlara ve fidanlara zarar verilmeyecektir. c-kök sökümünde patlayıcı kullanımı idarenin özel iznine tabidir. d-köklerin sürütme esnasında çevreye zarar vermemeleri için gerekli önlemler alınacaktır.
Kabuk Toplamak : Madde 13- Kabuk talebi halinde üretim sonucu kesilerek sahadan çıkarılacak ağaçların kabuklarının soyulmasına veya toplanmasına ve bunların orman dışına çıkarılmasına izin verilebilir. Huş ağacı kabuklarının üretimi 283 sayılı Orman Tali Ürünlerinin Üretim ve Satış Esasları tebliği esaslarınca yapılacaktır. Canlı ağaçlardan kabuk soyulmasına izin verilmez. Çıra Yapmak : Madde 14- Yıllık üretim programı dışındaki eski üretim sahalarında çıra üretimine izin verilebilir. Erozyon tehlikesi olan ve toprak muhafaza karakteri taşıyan sahalardan, devrik ve enkaz bulunan sahalarda ise yapacak odun standardında emval bulunması halinde yapacak odun üretimi yapılmadan çıra üretimine izin verilmez. Çıra üretiminde makine ve patlayıcı kullanımı idarenin iznine tabidir. Kömür Yapmak : Madde 15- Devlet ormanlarında kömür yapmak isteyenlere köylü pazar satışlarından, artırmalı satışlardan temin ettikleri odunlardan veya Orman Kanununun 37 inci maddesine istinaden tarife bedeli karşılığında topladıkları her türlü artıklardan odun kömürü yapmalarına izin verilebilir. Kömür yapmak isteyenler kömür için kullanılacak odun kaynağını, kömür yapmak istedikleri mahallin ölçekli krokisini ve kömür yapma sürelerini idareye bildirmek zorundadırlar. Odun Kömürü Yapımına : Yangın görmüş ve yangın tehlikesi görülen sahalar ile gençleştirmeye ayrılmış veya ağaçlandırılan sahalarda; İzin verilmez. Kömür Üretimi : a- Kömür üretimi için öncelikle eski torluklar veya orman içinde tehlike arz etmeyen uygun boşluklar belirlenecektir. b- Torluklar, randımanın yüksek ve ateşin idaresinin kolay olması için 30-40 sterden büyük olmayacaktır. c- Torluk yeri seçiminde rüzgar faktörü dikkate alınacak, bu yerler rüzgardan mahfuz yerler olacak, bu imkan olmadığında rüzgar perdeleri tesis edilecektir. d- Torluk yeri civarında ihtiyaca cevap verebilecek su bulundurulmalıdır. e- Torluklar havanın alttan torluk içerisine nüfusunu sağlayabilecek gevşek ve hava geçirgen topraklarda oluşturulacaktır.
Katran Çıkarmak : Madde 16- Ağaçlardan katran çıkarılmasına izin verilebilir. Orman dışında kurulacak katran çıkarma tesislerine ise 6831 sayılı Orman Kanununun 18 inci maddesine göre ve 284 sayılı Orman Arazilerinin Tahsisi Hakkındaki Yönetmelik ve Uygulama Esasları tebliğine göre izin verilecektir. Devlet ormanları içerisinde katran çıkarılmasına ve tesis kurulmasına izin verilmez. Sakız Çıkarmak : Madde 17- Ağaçlardan sakız çıkartmak isteyenlerce, sakız üretimi 283 sayılı Orman Tali Ürünlerinin Üretim ve Satış Esasları tebliğinde belirtilen esaslara göre yapılacaktır. Diğer Orman Ürünlerini Sökmek, Kesmek ve Toplamak : Madde 18- Devlet Ormanlarındaki her çeşit bitkinin; yaprak, çiçek meyve, tohum, polen, kök, yumru ve soğanları ile mantar, kozalak, balzam, ur ve her türlü orman örtüsünün sökümü, kesilmesi ve toplanması için izin verilecektir. Bu ürünler çok değişik fiziksel, biyolojik ve fizyolojik özellikler göstermektedir. Bunların üretim teknikleri ve süreleri ile zamanları çok değişik olmaktadır. Bu ürünlerin üretimleri 283 sayılı Orman Tali Ürünlerinin Üretim ve Satış Esasları tebliği esaslarına göre yapılacak ve yaptırılacaktır. Diğer orman ürünlerinin tanımı çok geniştir. Bu tanıma giren ürünlerden zaman içersinde yıllık üretim programı içine alınabilecek ürünler olabilecektir. Bu bakımdan günün şartlarına ve piyasa icaplarına göre halen yıllık üretim programı dışındaki ürünlerden bir kısmının, yıllık üretim programına dahil edilmesini, veya yıllık üretim programı dahilindeki bir ürünün yıllık üretim programı dışına çıkarılmasını Orman Genel Müdürlüğü belirleyecektir. Orman Kanununun 14/C maddesine göre her çeşit orman örtüsü tanımına; süceyrat denilen bitki örtüsü de girmektedir. Bunların dallarının veya sürgünlerinin kesilmesi veya sökülmesiyle süceyrat odunu üretilmektedir. Süceyrat; yıllık üretim programı dışındaki tanıma girmesine rağmen halen uygulandığı gibi keseme, sökme, orman dışına çıkarma işçilikleri kendilerine ait olmak üzere ilgili şartname ve sözleşme gereği bu işler taahhütle yaptırılacaktır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Müşterek Hükümler Başvuru, İnceleme, İzin Başvuru : Madde 19-Bu ürünlerden faydalanmak isteyenler doğrudan mahallin İşletme Müdürlüğüne başvuracaklardır. Bu başvurularında faydalanacağı ürünün cinsi, faydalanma mahallini ve miktarını belirteceklerdir. (Ek-4) Ürünleri işleyecek tesislere sahip kamu kuruluşları ve sanayiciler, tesislerin bulunduğu yeri, tesisin vaziyet planını, kapasitesini ve işleyeceği ürünün cinsi, miktarı ve ürünü talep ettikleri mıntıkaları belirtir istek formu ile Orman Genel Müdürlüğüne başvururlar. Üretim için gerekli görülmesi halinde kullanacakları teknik eleman ve ekipmanları da belirteceklerdir. (Ek-5) İnceleme : Madde 20- Dilekçe veya istek formuyla yapılan müracaatlarda talep edilen ürünün İşletme Müdürlüğündeki kapasitesi ve dağılımı, üretimin planlanmış olup olmaması, müracaat söz konusu ürünün üretim zamanına uygunluk durumları yönetmelik gereğince, İşletme Müdür Muavini başkanlığında, ürünün üretileceği İşletme Şefliğinin İşletme Şefi ve konu ile ilgili bilgiye sahip bir işletme elemanından teşekkül ettirilecek bir heyetçe incelenecektir. Ürünün sahadaki potansiyelinin talep edilen miktarı karşılayıp karşılamayacağı, sahadan ne kadar üretimin yapılabileceği heyetçe belirlenecektir. İşletme sahalarında talep edilen ürün için bir envanter çalışması yapıldı ise bu verilere göre müracaat değerlendirilecektir. Ürünün potansiyeli hakkında bir bilgi mevcut değilse heyetçe mahallen incelenerek bir rapora (Ek-6) bağlanacak ve raporun Bölge Müdürlüğünce tasdikine müteakip talep karşılanacaktır. Orman Genel Müdürlüğüne yapılacak müracaatlar Genel Müdürlükçe neticelendirilecektir. Üretim için gerekli makine ve ekipmanlar ile üretim tekniğinin yerine getirilebilecek elemanlar yeterli görüldüğünde Orman Genel Müdürlüğünce ürünün planı veya rapordaki potansiyeli Bölge Müdürlüğüne sorulacak, gelen cevaba göre talimat yazılacaktır. İzin : Madde 21- Başvuruların incelenmesi sonucunda ; a-yıllık üretim programına alınmış orman ürünlerinin dışındaki bu tespitin 10-l3-l6-17 ve süceyrat hariç 18 inci maddelerde bahsi geçen artık ve kabuk toplamak; katran çıkarmak, sakız çıkarmak ve süceyrat hariç diğer orman ürünlerin; sökmek, kesmek ve toplamak suretiyle üretip İşleteme Şefliğince belirlenecek mıntıka ve sürelerde orman dışına çıkarmak için öncelikle 6831 sayılı Orman Kanununun 40 ncı maddesinde belirlenen Orman Köylerini Kalkındırma Kooperatiflerine veya iş yeri civarındaki köylülere tarife bedeli ödemeleri, izin belgesi (Ek-7) ile izin şartnamesi (Ek-8) imzalamaları şartıyla İşletme Müdürlüğünce izin verilecektir. Bu yerlerdeki halkın ve kooperatiflerin bu işe istekli olmadıklarının veya yeterli iş güçleri bulunmadığının Orman İşletme Şefliğince belirlenmesi ve belgelendirilmesi halinde bu ürün ve artıkların diğer isteklilerce kesilip, sökülüp ve toplanarak orman dışına çıkarılmasına aynı şartlarla izin verilebilir.
b- Ürünlerin kesilmesi, sökülmesi, toplanması ve orman dışına çıkarılması özel bir teknik gerektiriyor ise bu işler; istekli olanlardan Orman Genel Müdürlüğünce bilgi, eleman, makine, ekipman ve benzeri bakımlardan yeterlilik belgesi aranacak ve taahhütle yaptırılacaktır. Satış fiyatı Orman Genel Müdürlüğünce belirlenen bu tebliğin 7-8-9-11-12- ve 14 üncü maddelerinde adı geçen ürünlerden, keseme, topraklı ve topraksız sökme ve orman dışına çıkarma işçiliği kendilerine ait olmak üzere fidanları kesen, söken ve orman dışına çıkarmak isteyenlere Orman Genel Müdürlünce belirlenecek satış fiyatından kati teminatı kesildikten ilgili yıllık üretim programı dışındaki her türlü fidanı kesme veya sökme işine ait (Ek-9) şartname ve sözleşme imzalatıldıktan sonra izin verilebilir. Dal kesme ve orman dışına çıkarma işçiliği kendilerine ait olmak üzere dal kesip orman dışına çıkarmak isteyenlere Orman Genel Müdürlüğünce belirlenecek satış fiyatından kati teminatı kesildikten ve ilgili yıllık üretim programı dışındaki her türlü dal kesme ve toplama işine ait (Ek-l0) şartname ve sözleşme imzalatıldıktan sonra izin verilebilir. Çıralı çam kök odunu; yıllık üretim programı dahilindeki bir ürün olduğundan Orman Genel Müdürlüğünce belirlenecek muhammen bedel üzerinden ve 283 sayılı tebliğ ekindeki alivreli şartnameler uyarınca ihaleye çıkarılıp üretim ve satışla ilgili geçici teminat, kati teminata iblağ edilerek ve saha teslim edildikten sonra alıcısına kök sökümü için izin verilecektir. Topraklı ve topraksız ağaç sökme ve orman dışına çıkarma işçiliği dahil, Orman Genel Müdürlünce belirlenecek muhammen bedel üzerinden alivre vadeli açık artırma suretiyle yapılacak dikili canlı ağaç sökümüne ve satışına ait şartname ve sözleşme (Ek-11) gereğince alivreli ihaleye çıkarılıp işçilik ve satışla ilgili geçici teminatları kati teminata iblağ edildikten sonra alıcısına, ağaç sökümü için izin verilebilecektir. Yıllık üretim programı dışındaki süceyrat tanımına giren bazı bitkileri; kesme, sökme, toplama ve orman dışına çıkarma işçilikleri kendilerine ait olmak üzere Orman Genel Müdürlüğünce belirlenecek satış fiyatı üzerinden 20.06.1994 gün ve 4821 sayılı tamim esaslarına göre kesme, toplama ve orman dışına çıkarma işlemlerini yapanlara izin verilebilecektir. c- Ormana zararlı ağaççık ve kökler ile diğer zararlı bitkilerin 283 sayılı tebliğ esaslarına göre üretilip ormandan çıkarılmasına bedelsiz izin verilebilir. d- Günübirlik piknik ve kamp alanlarında kesmek, sökmek ve toplamak suretiyle ürün üretilmesine hiçbir surette izin verilmez. e- Bu tebliğin 15 ve 16 ıncı maddelerinde bahsedilen katran tesisi kurmak ve kömür yapmak isteyenlere, başvuruları ile inceleme ve izin iş ve işlemleri, Orman Arazilerinin Tahsisi Hakkında Yönetmelik esaslarına göre yapılacaktır. f- Kamu kurum ve kuruluşlarından bu ürünlere talep olduğu taktirde Resmi daire müessese veya teşekküllerine tahsisen verilecek yıllık üretim programındaki ve dışındaki ürünlere ait şartname (Ek-12) yi imzalamaları Orman Genel Müdürlüğünce tespit edilecek tahsis fiyatı üzerinden %...oranındaki avansı işletme veznesine yatırmaları şartıyla izin verilebilir. g- Çıra ve çıralı çam kök odunu yıllık üretim programı dahilinde kalan ürünlerden olduğundan, 283 sayılı tebliğ esaslarına göre sökülüp orman dışına çıkarma işleri iş sahibine ait olmak üzere alivreli olarak yapılıyordu.
Ancak; sökme ve orman dışına çıkarma işi idareye ait olmak üzere alivreli açık artırmalı ihalede ürünü alan iş sahiplerine, idarece üretilen çıra ve çıralı çam kök odununun alivreli açık artırma suretiyle satışına ait (Ek-13) şartname ve sözleşmeyi imzalayıp geçici teminatı kati teminata iblağ ettikleri taktirde izin verilebilecektir. h- Çıra ve çıralı çam kök odununun haricinde yıllık üretim programı dışında kalan ve ekonomik bir değeri bulunan diğer her türlü kökün sökülmesi ve orman dışına çıkarmak isteyenlere; kök sökme, toplama ve orman dışına çıkarma işçilikleri kendilerine ait olmak üzere yıllık üretim programı dışındaki her türlü kök sökme ve satışına ait (Ek-14) şartname ve sözleşmeyi imzalamaları ve kati teminatı yatırmaları şartıyla izin verilebilir. İlan ve Tanıtım : Madde 22-6831 sayılı Orman Kanununun 15 inci maddesinde belirlenen orman ürünlerinden faydalanılması ile üretimine izin verilecek ürünler çok çeşitlilik göstermekte ve üretimlerinde farklılıklar bulunmaktadır. Orman Kanununun 37 inci maddesinde üretim programına alınmış orman ürünlerinin dışındaki her nevi orman ürünü ve artıklarının tayin olunan mıntıka ve süreler içersinde toplanıp ormandan çıkarılmalarına 40 ıncı maddedeki öncelik sırasına göre tarife bedeli ödemek şartıyla izin verileceği belirtilmiştir. Bu ürünlerden bazılarının üretimi özel alet, ekipman ve teknik personele gereksinim göstermektedir. Bazı ürünlerin kaynaklarını da ülkemize has endemik ve nesli tehlikede olan bitkiler oluşturmaktadır. Türkiye flora zenginliğine bağlı olarak bu türler çok çeşitlilik gösterip, yayılış alanları da sınırlıdır. İlaç ve gıda sanayinde doğal kaynaklara yönelmeleri nedeniyle mevcut üretim potansiyelinin üzerinde talep bulunmaktadır. Devlet ormanlarında aşırı üretimin tahribata neden olduğu endemik ve nesli tehlikeye giren türlerin üretimlerine yasak konulması veya sınırlama getirilmeleri ilgili kuruluşlarında görüşleri alınarak Genel Müdürlükçe karara bağlanacak ve bu karar Resmi Gazete de ilan edilecektir. Üretimi yapılacak ürünlerin tür ve bölge olarak yapraklanma, çiçeklenme, tohum tutma ve toplanma zamanları farklılıklar göstermektedir. Bu itibarla ürünlerin üretim zamanları ilgili diğer kuruluşların da görüşleri alınarak Genel Müdürlükçe karara bağlanacak ve Bölge Müdürlüklerine bildirilecektir. İşletme Müdürlüklerince de mahalli ilan vasıtalarıyla ilgililere duyurulacaktır. Orman bitkilerinin devamlılığının sağlanması ve tahribinin önüne geçilmesi, üretime konu olacak yaprak, çiçek, tohum, kök, soğan veya yumruların üretimlerinde alınması gerekli önlemler, bu ürünlerin kullanım amaçları ve benzer hususlarda tanıtımlar ve çeşitli yayımlar ile eğitici seminerler Orman Genel Müdürlüğünce yapılır. Gerek 283 sayılı Orman Tali Ürünlerinin Üretim ve Satış Esasları tebliğinde ve gerekse bu tebliğde yer almayan ürünleri kesme, sökme, toplama işleri hakkında Genel Müdürlüğümüzden bilgi istenecek ve alınacak talimata göre uygulama yapılacaktır. Ormandan Çıkarma : Madde 23- Kesilerek, sökülerek veya toplanarak üretimi gerçekleştirilen her türlü ürünün orman dışına çıkarılması 12 Ağustos 1986 tarih ve 19193 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Orman Ürünlerine Verilecek Tezkerelere Ait Yönetmelik esaslarına göre yapılacaktır.