BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ ÜLKE NOTU & MAKİNE VE AKSAMLARI DIŞ TİCARETİ

BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ ÜLKE NOTU & MAKİNE VE AKSAMLARI DIŞ TİCARETİ RESMİ ADI BAŞKENTİ RESMİ DİL BAĞIMSIZLIK TARİHİ Birleşik Arap Emirlikleri Abu Dhabi Arapça (resmi), Farsça, İngilizce, Hintçe, Urduca 2 Aralık 1971 (İngiltere den) DİN Müslüman %96 (Şii %16), Hıristiyan, Hindu ve Diğer %4 YÜZÖLÇÜMÜ NÜFUS ETNİK YAPI ÜYESİ OLDUĞU BAŞLICA ULUSLARARASI KURULUŞLAR 83.600 km² 4.621.399 (Temmuz 2008 tahmini) Emirlikliler %19, Diğer Arap ve İranlı % 23, Güney Asyalı %50, Diğer % 8 Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ve Büyük Arap Serbest Ticaret Anlaşması (GAFTA), OPEC, WTO, UN, ILO Körfez Ülkeleri İşbirliği Konseyi (KİK) içinde Suudi Arabistan dan sonra en büyük ikinci ekonomiye sahip olan Birleşik Arap Emirlikleri nin (BAE), ekonomisinin dinamizmini ham petrol fiyatları önemli ölçüde belirlemektedir. Ham petrol fiyatlarının, 2008 yılı Temmuz ayında ulaşmış olduğu 147 dolar düzeyinin ardından hızlı bir iniş trendi yaşayarak uluslararası finansal krizin beraberinde getirdiği talep daralmasının da etkisiyle 2009 yılı Şubat ayında 34 dolar seviyesine düşmesi, BAE ekonomisini olumsuz etkilemiştir. Küresel ekonomik kriz, BAE de mevcut ve önümüzdeki dönemde başlatılacak projelerin finansmanından, borsanın performansına kadar uzanan geniş bir yelpazede ülke ekonomisi üzerinde olumsuz etki göstermiştir. 2008 yılını %7,4 lük büyüme hızı ile tamamlayan BAE, petrol fiyatlarındaki düşüş, OPEC üretim kotaları yanında uluslararası finansal krizin getirmiş olduğu etkiler ve özellikle inşaat-emlak sektöründe görülen hızlı daralma neticesinde 2009 yılı büyüme oranını -%2,7 şeklinde oldukça aşağı seviyelere çekmiş bulunmaktadır. Likidite yetersizliği ve bankaların aktif yeterlilik rasyolarının bozulması biçiminde kendini gösteren sorunlar küresel krizle beraber ülkeyi terk eden yabancı sermayenin de etkisiyle piyasaları rahatsız eden boyutlara ulaşmıştır. BAE Merkez Bankasının ilk etapta bankalara sağladığı 19,1 milyar dolar tutarındaki fon ve bankalardaki mevduatlara devlet güvencesi getirilmesi ülkede yaşanan ekonomik sorunların bir miktar hafifletilmesini sağlamıştır. Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği 1

BAE ekonomisinin petrol dışı dinamiklerini teşkil eden gayrimenkul, inşaat ve turizm sektörlerinde ortaya çıkan daralma, zincirleme şekilde genel ülke performansını etkilerken; bu tür gelişmeler tüketimde talep düşüşü, işgücü piyasasında daralma, üretim ve ticaretin gerilemesini beraberinde getirmektedir. Yaşanan küresel krizle birlikte yerel şirketler, yeni yatırımlar ve kapasite arttırımına ilişkin planlarını ertelemekte, mevcut projelerinin ölçeklerini gözden geçirmekte, gerekirse küçülme seçeneklerini değerlendirmekte, daha önceki yıllarda temin ettikleri dış kredilerin çevrilmesi dâhil finansman ihtiyaçları için daha yoğun olarak yerel bankalara müracaat etmektedirler. Abu Dhabi Emirliği nin bünyesinde yer alan, ve Emirliğin petrol gelirlerinin biriktiği ve biriken fonların uluslararası alternatif yatırım araçlarında değerlendirildiği Kamu Fonu Sovereign Fund, gerektiğinde likidite olanağı sağlamak suretiyle, ülkede ekonomik istikrarın devam ettirilmesinde en önemli güvence olmaya devam etmektedir. GSYİH (Nominal)-2009 248 milyar dolar KİŞİ BAŞINA GSYİH (Nominal)-2009 38.296 dolar GSYİH BÜYÜME HIZI-2009 % -2,7 ENFLASYON-2009 % -0,4 İŞSİZLİK-2008 % 4,0 İŞ YAPMA KOLAYLIĞI SIRALAMASI-2010 40. BAE Ekonomisi ile İlgili Öngörüler: BAE Ekonomi Bakanlığının 2010 yılı Mayıs ayında yayınladığı bir rapora göre, BAE nin 2010 yılı ekonomik büyüme oranının % 2,5 ile 3,2 arasında gerçekleşeceği ve ilk defa petrol endüstrisinin ekonomideki ağırlığının % 30 dan daha az olacağı tahmin edilmektedir. Söz konusu raporda, sanayi, inşaat, perakende, emlak ve kamu sektörünün sağlıklı bir büyüme gerçekleştirmekte oldukları vurgulanmakta ve küçük ve orta ölçekli işletmelerin ekonomiye katkısının % 60 civarında gerçekleştiği belirtilmektedir. 2010 yılında da BAE de ekonominin çeşitlendirilmesi ve petrol fiyatlarına bağımlılığın azaltılmasına yönelik politikalar, hükümetin öncelikleri arasında yer almaya devam etmektedir. BAE Ekonomi Bakanlığının 2010 yılına yönelik öngörülerine göre, gayri safi milli hasıladaki reel büyüme oranı % 2,25 olarak gerçekleşecektir. Ekonomide toparlanmanın, bankaların ve büyük şirketlerin bilançolarında gözlemlenen iyileşmeye paralel olarak devam etmesi beklenmektedir. BAE de faaliyet gösteren bankaların sermaye yeterlilik oranlarının % 20 nin üzerinde olduğu ve bu oranın sağlıklı kredi büyümesi için yeterli bir oran olduğu ifade edilmektedir. Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği 2

A. BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ NİN GENEL DIŞ TİCARETİ 1. İHRACAT BM verilerine göre; Birleşik Arap Emirlikleri nin ihracatı 2008 yılında 210 milyar $ gerçekleşmiştir. Birleşik Arap Emirlikleri nin genel ihracatında ilk üç ülke sırasıyla Çin, Japonya ve Hindistan dır. Türkiye, 2008 yılı verilerine göre Birleşik Arap Emirlikleri nin ihracat yaptığı ülkeler arasında 691 milyon $ ile 19. sırada yer almaktadır. Birleşik Arap Emirlikleri nin Ülkeler Bazında İhracatı (Bin $) ÜLKE 2006 2007 2008 1 Çin 16.287.210 17.767.704 45.403.184 155,54 2 Japonya 36.380.072 39.815.060 34.486.284-13,38 3 Hindistan 4.734.651 9.425.653 15.242.248 61,71 4 İran 5.135.545 6.630.697 6.615.767-0,23 5 Katar 1.006.185 1.533.092 3.049.780 98,93 6 Irak 2.339.405 2.995.208 3.003.369 0,27 7 İsviçre 1.980.361 1.814.421 2.729.671 50,44 8 Bahreyn 530.338 770.548 1.723.604 123,69 9 Suudi Arabistan 1.342.904 1.656.013 1.481.884-10,51 10 Umman Sultanlığı 752.045 968.510 1.409.964 45,58 11 Hong Kong 366.662 724.301 1.334.086 84,19 12 Belçika 686.082 848.325 1.294.851 52,64 13 ABD 719.583 699.712 1.230.163 75,81 14 Kuveyt 1.389.937 1.258.209 1.065.627-15,31 15 Mısır 332.992 433.548 909.832 109,86 16 Pakistan 1.122.164 819.535 815.456-0,50 17 Afganistan 279.936 355.730 712.980 100,43 18 İtalya 92.040 213.018 703.555 230,28 19 Türkiye 352.284 470.091 691.201 47,04 20 Libya 578.274 513.217 629.800 22,72 Diğer 66.448.606 66.921.408 85.466.694 27,71 TOPLAM 142.504.992 156.634.000 210.000.000 34,07 Kaynak: www.trademap.org (BM İstatistik Bölümü) 2008 yılında Birleşik Arap Emirlikleri nin önemli ihraç ürünleri incelendiğinde ilk sırayı Mineral Yakıtlar, Mineral Yağlar ve Müstahsalları, Mumlar oluşturmaktadır. Sınıflandırılmamış Emtia, İnciler, Kıymetli Taş ve Metal Mamulleri, Madeni Paralar ile Motorlu Kara Taşıtları, Traktör, Bisiklet, Motosiklet ve Diğer Birleşik Arap Emirlikleri nin ihraç ettiği diğer başlıca ürünlerdir. 2008 yılında Birleşik Arap Emirlikleri tarafından gerçekleştirilen Mineral Yakıtlar, Mineral Yağlar ve Müstahsalları ihracatı Birleşik Arap Emirlikleri ın genel ihracatı içerisinde % 50,4 pay almaktadır. Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği 3

Birleşik Arap Emirlikleri nin Fasıllar Bazında İhracatı (Bin $) SIRA GTİP GTİP TANIMI 2006 2007 2008 1 27 MİNERAL YAKITLAR,MİNERAL YAĞLAR VE MÜSTAHSALLARI,MUMLAR 72.588.464 77.688.976 105.969.160 36,40 2 99 SINIFLANDIRILMAMIŞ EMTİA 36.444.196 34.919.128 44.204.192 26,59 İNCİLER,KIYMETLİ TAŞ VE METAL 3 71 MAMULLERİ,MADENİ PARALAR 8.246.716 13.891.054 23.723.862 70,79 4 87 MOTORLU KARA TAŞITLARI, TRAKTÖR, BİSİKLET, MOTOSİKLET VE DİĞER 3.605.980 5.443.721 6.259.241 14,98 5 84 6 85 7 68 NÜKLEER REAKTÖRLER,KAZAN;MAKİNE VE CİHAZLAR,ALETLER,PARÇALARI 3.105.164 3.883.216 4.929.116 26,93 ELEKTRİKLİ MAKİNE VE CİHAZLAR,AKSAM VE PARÇALARI 3.962.833 4.255.537 4.047.101-4,90 TAŞ,ALÇI,ÇİMENTO,AMYANT,MİKA VB MADDELERDEN EŞYA 116.490 256.407 2.338.538 812,04 8 39 PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA 1.060.581 1.385.762 1.978.859 42,80 9 54 DOKUMAYA ELVERİŞLİ SUNİ VE SENTETİK LİFLER 810.671 1.070.366 1.187.705 10,96 10 73 DEMİR VEYA ÇELİKTEN EŞYA 724.532 826.760 986.236 19,29 DİĞER 11.839.365 13.013.073 14.375.990 10,47 TOPLAM 142.504.992 156.634.000 210.000.000 34,07 Kaynak: www.trademap.org (BM İstatistik Bölümü) 2. İTHALAT Birleşik Arap Emirlikleri nin ithalatı 2008 yılında 175,4 milyar $ kaydedilmiştir. Birleşik Arap Emirlikleri nin genel ithalatında en çok payı alan ilk üç ülke sırasıyla Çin, Hindistan ve ABD dir. Türkiye, BM nin 2008 yılı verilerine göre, % 179,8 ile en büyük artış gösteren ülke olarak, Birleşik Arap Emirlikleri nin ithalatında 6. sırada yer almaktadır. Birleşik Arap Emirlikleri nin Ülkeler Bazında İthalatı (Bin $) SIRA ÜLKE 2006 2007 2008 1 Çin 8.502.838 12.307.983 17.356.072 41,01 2 Hindistan 8.476.486 12.247.038 16.873.676 37,78 3 ABD 6.376.012 8.416.796 12.244.200 45,47 4 Japonya 5.833.494 8.073.723 11.610.284 43,80 5 Almanya 5.945.872 7.188.241 10.101.614 40,53 6 Türkiye 1.892.237 2.849.810 7.975.400 179,86 7 İngiltere 4.031.017 4.628.060 7.624.404 64,74 8 İtalya 3.361.003 4.701.424 5.919.440 25,91 9 İsviçre 2.206.308 3.012.531 5.644.890 87,38 10 Suudi Arabistan 3.240.197 3.507.299 4.396.067 25,34 Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği 4

11 Kore 2.072.067 2.814.702 4.243.159 50,75 12 Fransa 2.408.645 3.100.394 3.835.326 23,70 13 Malezya 1.785.262 2.479.932 3.503.878 41,29 14 Avustralya 1.431.783 2.653.820 3.321.108 25,14 15 Belçika 1.615.098 1.898.180 2.659.629 40,11 16 Tayland 1.096.976 1.810.647 2.421.698 33,75 17 Endonezya 850.761 1.551.974 1.703.066 9,74 18 Hollanda 984.500 1.112.268 1.431.899 28,74 19 Pakistan 524.170 778.659 1.405.071 80,45 20 Kanada 535.938 657.414 1.243.673 89,18 Diğer 34.692.936 41.210.609 49.971.142 21,26 TOPLAM 97.863.600 127.001.504 175.485.696 38,18 Kaynak: www.trademap.org (BM İstatistik Bölümü) Makine ve Aksamları Birleşik Arap Emirlikleri nin en önemli 3. ithal kalemidir. Makine ve aksamları ithalatı Birleşik Arap Emirlikleri nin genel ithalatından % 10,5 pay almaktadır. Birleşik Arap Emirlikleri nin ithal ettiği başlıca diğer ürünler İnciler, Kıymetli Taş ve Metal Mamulleri, Madeni Paralar, Sınıflandırılmamış Emtia ve Motorlu Kara Taşıtları, Traktör, Bisiklet, Motosiklet ve Diğer dir. Diğer taraftan, Demir ve Çelik ile Hava Taşıtları, Uzay Araçları, Aksam ve Parçaları mal gruplarının ithalatındaki artış oranları dikkat çekici boyuttadır. Birleşik Arap Emirlikleri nin Başlıca Fasıllar Bazında İthalatı (Bin $) SIRA GTİP GTİP TANIMI 2006 2007 2008 1 71 İNCİLER,KIYMETLİ TAŞ VE METAL MAMULLERİ,MADENİ PARALAR 14.296.031 20.929.308 33.120.838 58,25 2 99 SINIFLANDIRILMAMIŞ EMTİA 18.614.112 21.266.262 21.482.448 1,02 3 84 4 87 5 85 NÜKLEER REAKTÖRLER, KAZAN; MAKİNE VE CİHAZLAR, ALETLER, PARÇALARI 10.914.852 14.105.176 18.521.928 31,31 MOTORLU KARA TAŞITLARI, TRAKTÖR, BİSİKLET, MOTOSİKLET VE DİĞER 8.138.194 11.750.502 17.335.776 47,53 ELEKTRİKLİ MAKİNE VE CİHAZLAR,AKSAM VE PARÇALARI 7.753.762 10.164.060 14.271.941 40,42 6 72 DEMİR VE ÇELİK 3.644.136 5.458.601 12.484.788 128,72 7 73 DEMİR VEYA ÇELİKTEN EŞYA 2.708.042 3.732.655 5.639.089 51,07 HAVA TAŞITLARI,UZAY ARAÇLARI,AKSAM VE 8 88 PARÇALARI 1.791.028 2.006.758 4.144.206 106,51 9 39 PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA 1.978.705 2.752.751 3.392.712 23,25 MOBİLYALAR,AYDINLATMA,REKLAM 10 94 LAMBALARI,PREFABRİK YAPILAR 1.111.555 1.551.128 2.109.194 35,98 DİĞER 26.913.183 33.284.303 42.982.776 29,14 TOPLAM 97.863.600 127.001.504 175.485.696 38,18 Kaynak: www.trademap.org (BM İstatistik Bölümü) Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği 5

B. TÜRKİYE-BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ DIŞ TİCARETİ İkili Ticaret Verileri ($) İhracatımız İthalatımız Hacim 2007 2008 2009 Değer 3.240.940.316 7.975.400.309 2.898.839.389 Değişim % 146,08-63,65 Değer 470.091.971 691.201.792 667.856.747 Değişim % 47,04-3,38 Değer 3.711.032.287 8.666.602.101 3.566.696.136 Değişim % 133,54-58,85 Değer 2.770.848.345 7.284.198.517 2.230.982.642 Denge Değişim % 162,89-69,37 Kaynak: TÜİK Verileri Ülkemiz ile Birleşik Arap Emirlikleri arasındaki dış ticaret dengesi ülkemiz lehine fazla vermektedir. Dış ticaret dengesi 2009 yılında bir önceki yıla göre % 69,37 azalma göstermiştir. 2009 yılında iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi 3,5 milyar $ kaydedilmiştir. Birleşik Arap Emirlikleri ne İhracatımızda Başlıca Maddeler ($) SIRA GTİP GTİP TANIMI 2007 2008 2009 08/09 1 71 İNCİLER,KIYMETLİ TAŞ VE METAL 716.422.843 1.033.551.746 1.011.176.531 MAMULLERİ,MADENİ PARALAR -2,16 2 72 DEMİR VE ÇELİK 1.742.654.122 5.270.501.038 908.955.666-82,75 3 27 MİNERAL YAKITLAR,MİNERAL YAĞLAR VE 155.854.169 674.067.266 194.225.664 MÜSTAHSALLARI,MUMLAR -71,18 4 85 ELEKTRİKLİ MAKİNE VE CİHAZLAR,AKSAM 127.413.539 214.561.320 160.637.856 VE PARÇALARI -25,13 5 94 MOBİLYALAR,AYDINLATMA,REKLAM 18.881.526 80.196.478 73.441.970 LAMBALARI,PREFABRİK YAPILAR -8,42 6 84 NÜKLEER REAKTÖRLER,KAZAN;MAKİNE VE 71.445.841 119.623.417 65.979.308 CİHAZLAR,ALETLER,PARÇALARI -44,84 7 87 MOTORLU KARA TAŞITLARI, 32.125.341 39.913.635 64.009.600 TRAKTÖR,BİSİKLET,MOTOSİKLET VE DİĞER 60,37 8 39 PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA 30.834.677 45.907.093 35.754.288-22,11 9 73 DEMİR VEYA ÇELİKTEN EŞYA 48.526.312 59.448.676 32.269.066-45,71 10 68 TAŞ,ALÇI,ÇİMENTO,AMYANT,MİKA VB 16.536.318 48.332.694 29.057.197 MADDELERDEN EŞYA -39,88 DİĞER 2.207.388.570 6.964.223.778 323.332.243-95,35 TOPLAM 3.240.940.316 7.975.400.309 2.898.839.389-63,65 Kaynak:TUIK Verileri Birleşik Arap Emirlikleri ne yönelik ihracatımız 2009 yılında % 63,65 azalarak 2 milyar 898 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu ülkeye gerçekleştirdiğimiz ihracatta ilk 10 madde arasında yer alan Motorlu Kara Taşıtları, Traktör, Bisiklet, Motosiklet ve Diğer mal grubunda yaşanan ihracat artış oranı dikkat çekmektedir. Makine ve Aksamları 2009 yılında Birleşik Arap Emirlikleri ne ihracatımızda 6. sırada yer almaktadır. Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği 6

Birleşik Arap Emirlikleri nden İthalatımızda Başlıca Maddeler ($) SIRA GTİP GTİP TANIMI 2007 2008 2009 08/09 1 71 İNCİLER,KIYMETLİ TAŞ VE METAL 184.410.119 388.077.193 521.243.183 MAMULLERİ,MADENİ PARALAR 34,31 2 76 ALUMİNYUM VE ALUMİNYUM EŞYA 116.210.331 75.581.432 68.615.556-9,21 3 39 PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA 19.141.095 71.861.038 31.347.216-56,37 4 27 MİNERAL YAKITLAR,MİNERAL YAĞLAR 83.485.540 106.504.712 16.953.349 VE MÜSTAHSALLARI,MUMLAR -84,08 5 52 PAMUK 5.280.852 4.690.691 8.772.143 87,01 6 84 NÜKLEER REAKTÖRLER,KAZAN;MAKİNE 16.162.615 4.052.383 3.510.458 VE CİHAZLAR,ALETLER,PARÇALARI -13,37 7 85 ELEKTRİKLİ MAKİNE VE 6.612.153 2.784.171 2.243.304 CİHAZLAR,AKSAM VE PARÇALARI -19,42 8 32 DEBAGAT VE BOYACILIKTA KULLANILAN 750.705 5.171.525 2.106.472 HÜLASA,BOYA,MACUN,SAKIZLAR -59,26 9 54 DOKUMAYA ELVERİŞLİ SUNİ VE 29.334 820.309 1.606.281 SENTETİK LİFLER 95,81 10 70 CAM VE CAM EŞYA 5.224.136 1.730.614 1.596.275-7,76 DİĞER 32.785.091 29.927.724 9.862.510-67,04 TOPLAM 470.091.971 691.201.792 667.856.747-3,37 Kaynak: TUİK Verileri Birleşik Arap Emirlikleri nden ithalatımız 2009 yılında % 3 gerileyerek 667,85 milyon $ seviyesinde gerçekleşmiştir. Birleşik Arap Emirlikleri nden ithal ettiğimiz ilk 10 kalem arasında ithalatında artış görülen kalemler İnciler, Kıymetli Taş ve Metal Mamulleri, Madeni Paralar, Pamuk ile Dokumaya Elverişli Suni ve Sentetik Lifler dir. C. BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ NİN MAKİNE VE AKSAMLARI DIŞ TİCARETİ 1. İHRACAT 2008 yılında Makine ve Aksamları ürün grubu Birleşik Arap Emirlikleri nin toplam ihracatından % 2,3 pay almıştır. Birleşik Arap Emirlikleri nin 2008 yılında makine ihracatı 4,9 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir. 2008 yılında Birleşik Arap Emirlikleri nin makine ihracatında ilk sırada yer alan ülkeler İran, Umman Sultanlığı, Katar ve Irak tır. Birleşik Arap Emirlikleri nin Ülkelere Göre Makine ve Aksamları İhracatı (Bin $) - 84. Fasıl SIRA ÜLKE 2006 2007 2008 1 İran 721.296 1.076.887 1.113.453 3,40 2 Umman Sultanlığı 94.416 153.069 611.573 299,54 3 Katar 188.045 238.131 261.644 9,87 Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği 7

4 Irak 223.869 279.103 241.718-13,39 5 Afganistan 69.469 77.317 196.093 153,62 6 Suudi Arabistan 111.605 170.429 165.144-3,10 7 Hindistan 126.909 176.443 153.701-12,89 8 Pakistan 95.482 99.750 134.617 34,95 9 ABD 22.746 32.951 119.288 262,02 10 Çin 4.681 5.939 117.202-11 Bahreyn 42.379 94.396 107.677 14,07 12 Kazakistan 94.566 106.741 107.537 0,75 13 Kuveyt 142.382 112.472 87.655-22,07 14 Almanya 45.538 36.245 72.458 99,91 15 Hollanda 54.716 35.644 70.102 96,67 16 Libya 41.490 43.197 69.321 60,48 17 Sudan 62.329 52.135 58.719 12,63 18 Singapur 30.451 53.356 55.970 4,90 19 Kore 4.719 3.487 55.898-20 Japonya 4.175 4.522 53.243 - Diğer 923.901 1.031.002 1.076.103 4,37 TOPLAM 3.105.164 3.883.216 4.929.116 26,93 Kaynak: www.trademap.org (BM istatistik bölümü verileri) 2008 yılında Birleşik Arap Emirlikleri nin makine ve aksamları ihracatında ilk üç sırayı Yazı, Hesap, Muhasebe, Bilgi İşlem, Büro İçin Diğer Makine ve Cihazların Aksamı, Diğer Motorlar ve Kuvvet Üreten Makineler ve Ağır İş Makine ve Cihazlarının Aksamı, Parçaları almaktadır. Birleşik Arap Emirlikleri nin Makine ve Aksamları İhracatındaki Başlıca Kalemler (Bin $) SIRA GTİP GTİP TANIMI 2006 2007 2008 1 8473 YAZI, HESAP, MUHASEBE, BİLGİ İŞLEM, BÜRO İÇİN DİĞER MAKİNE VE CİHAZLARIN AKSAMI 571.405 806.496 883.505 9,55 2 8412 DİĞER MOTORLAR VE KUVVET ÜRETEN MAKİNELER 11.814 12.219 470.856-3 8431 AĞIR İŞ MAKİNE VE CİHAZLARININ AKSAMI, PARÇALARI 334.442 409.801 426.321 4,03 4 8471 OTOMATİK BİLGİ İŞLEM MAKİNELERİ, ÜNİTELERİ 342.427 377.914 418.864 10,84 5 8429 DOZERLER, GREYDER, SKREYPER, EKSKAVATÖR, KÜREYİCİ, YÜKLEYİCİ VB. 222.603 270.587 317.515 17,34 6 8413 SIVILAR İÇİN POMPALAR, SIVI ELEVATÖRLERİ 126.706 151.194 206.139 36,34 7 8415 KLİMA CİHAZLARI-VANTİLATÖRLÜ, ISI, NEM DEĞİŞTİRME TERTİBATLI 127.531 173.758 202.672 16,64 8 8426 GEMİ VİNÇLERİ, MAÇUNALAR, HALATLI VİNÇLER, DÖNER KÖPRÜLER 103.596 234.743 193.703-17,48 9 8409 İÇTEN YANMALI, PİSTONLU MOTORLARIN AKSAM- PARÇALARI 82.833 138.939 186.766 34,42 10 8418 BUZDOLAPLARI, DONDURUCULAR, SOĞUTUCULAR, ISI POMPALARI 112.414 150.607 184.754 22,67 DİĞER 1.069.391 1.156.466 1.438.022 24,35 TOPLAM 3.105.162 3.882.724 4.929.117 26,95 Kaynak: www.trademap.org (BM istatistik bölümü verileri) Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği 8

2. İTHALAT Makine ve aksamları ithalatı 2008 yılında Birleşik Arap Emirlikleri nin genel ithalatından % 10,5 pay almaktadır. Birleşik Arap Emirlikleri nin 84. fasıl bazında makine ithalatı 2008 yılında 18,5 milyar $ kaydedilmiştir. ABD, Almanya, Çin, İtalya, Japonya ve İngiltere Birleşik Arap Emirlikleri nin makine ithal ettiği başlıca ülkelerdir. Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri nin makine ithal ettiği ülkeler arasında 119,6 milyon $ ile 23. sırada yer almaktadır. Birleşik Arap Emirlikleri nin Ülkelere Göre Makine ve Aksamları İthalatı (Bin $) - 84. Fasıl SIRA ÜLKE 2006 2007 2008 1 ABD 1.565.062 2.103.732 3.100.103 47,36 2 Almanya 1.578.605 2.048.870 2.712.735 32,40 3 Çin 1.450.151 1.898.882 2.612.512 37,58 4 İtalya 912.158 1.548.423 1.697.614 9,64 5 Japonya 771.227 963.899 1.485.180 54,08 6 İngiltere 847.533 912.955 1.107.181 21,27 7 Fransa 433.627 540.275 624.501 15,59 8 Kore 249.021 465.218 622.628 33,84 9 Hindistan 288.397 374.276 441.232 17,89 10 Tayland 193.361 337.851 377.678 11,79 11 Hollanda 234.336 279.023 376.660 34,99 12 Belçika 256.726 258.056 366.799 42,14 13 İsveç 118.850 143.596 235.281 63,85 14 Malezya 115.990 180.505 229.964 27,40 15 Singapur 198.148 156.088 188.917 21,03 16 İspanya 169.016 145.110 159.397 9,85 17 Kanada 77.691 97.766 148.658 52,05 18 Norveç 30.587 29.368 141.595-19 Suudi Arabistan 143.304 178.847 141.547-20,86 20 İsviçre 116.618 115.752 141.175 21,96 Diğer 1.164.444 1.326.684 1.610.571 21,40 TOPLAM 10.914.852 14.105.176 18.521.928 31,31 Kaynak: www.trademap.org (BM istatistik bölümü verileri) Birleşik Arap Emirlikleri ın 2008 yılında makine ithalatı arasında başlıca kalemler Ağır İş Makine ve Cihazlarının Aksamı, Parçaları, Dozerler, Greyder, Skreyper, Ekskavatör, Küreyici, Yükleyici Vb., Turbojetler, Turbo-Propeller, Diğer Gaz Türbinleri ile Otomatik Bilgi İşlem Makineleri, Üniteleri dir. Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği 9

Birleşik Arap Emirlikleri nin Makine ve Aksamları İthalatındaki Başlıca Kalemler (Bin $) SIRA GTİP GTİP TANIMI 2006 2007 2008 1 AĞIR İŞ MAKİNE VE CİHAZLARININ AKSAMI, 8431 PARÇALARI 969.128 1.154.727 1.543.183 33,64 2 DOZERLER, GREYDER, SKREYPER, EKSKAVATÖR, 8429 KÜREYİCİ, YÜKLEYİCİ VB. 575.411 893.304 1.500.760 68,00 3 TURBOJETLER, TURBO-PROPELLER, DİĞER GAZ 8411 TÜRBİNLERİ 1.148.726 1.000.555 1.304.099 30,34 4 8471 OTOMATİK BİLGİ İŞLEM MAKİNELERİ, ÜNİTELERİ 796.796 950.099 1.140.176 20,01 5 GEMİ VİNÇLERİ, MAÇUNALAR, HALATLI VİNÇLER, 8426 DÖNER KÖPRÜLER 428.805 690.066 1.121.002 62,45 6 MUSLUKÇU, BORUCU EŞYASI-BASINÇ DÜŞÜRÜCÜ, 8481 TERMOSTATİK VALF DAHİL 545.957 907.976 1.060.495 16,80 7 KLİMA CİHAZLARI-VANTİLATÖRLÜ, ISI, NEM 8415 DEĞİŞTİRME TERTİBATLI 564.130 780.994 924.245 18,34 8 TOPRAK, TAŞ, METAL CEVHERİ VB. AYIKLAMA, 8474 ELEME VB. İÇİN MAKİNELER 492.830 360.531 696.543 93,20 9 YAZI, HESAP, MUHASEBE, BİLGİ İŞLEM, BÜRO İÇİN 8473 DİĞER MAKİNE VE CİHAZLARIN AKSAMI 778.852 658.960 695.958 5,61 10 8413 SIVILAR İÇİN POMPALAR, SIVI ELEVATÖRLERİ 322.382 541.965 694.879 28,21 DİĞER 4.291.832 6.162.432 7.840.587 27,23 TOPLAM 10.914.849 14.101.609 18.521.927 31,35 Kaynak: www.trademap.org (BM istatistik bölümü verileri) D. TÜRKİYE BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ MAKİNE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜ DIŞ TİCARETİ 2009 yılında Birleşik Arap Emirlikleri ne makine ve aksamları ihracatımız yaklaşık % 44,8 azalarak 65,9 milyon $ a gerilemiş; Birleşik Arap Emirlikleri nden ithalatımız da % 13,3 oranında azalarak 3,5 milyon $ a gerilemiştir. Birleşik Arap Emirlikleri ile Türkiye arasındaki makine ve aksamları dış ticaret hacmi 2009 yılında % 43,8 azalarak 69,4 milyon $ gerçekleşmiştir. Birleşik Arap Emirlikleri ile Türkiye arasında dış ticaret dengesi de 2009 yılında % 45,9 azalarak yaklaşık 62 milyon $ kaydedilmiştir. Türkiye Birleşik Arap Emirlikleri Makine ve Aksamları Dış Ticareti ($ - 84. Fasıl) İhracat İthalat Hacim 2007 2008 2009 Değer 71.445.841 119.623.417 65.979.308 Değişim % 67,43-44,84 Değer 16.162.615 4.052.383 3.510.458 Değişim % -74,93-13,37 Değer 87.608.456 123.675.800 69.489.766 Değişim % 41,17-43,81 Değer 55.283.226 115.571.034 62.468.850 Denge Değişim % 109,05-45,95 Kaynak: TUİK Verileri Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği 10

1. İHRACAT Birleşik Arap Emirlikleri ne 84. fasıl itibariyle gerçekleştirilen makine ihracatımız incelendiğinde 2009 yılında en fazla sırasıyla Buzdolapları, Dondurucular, Soğutucular, Isı Pompaları, Santrifüjle Çalışan Kurutma, Filtre, Arıtma Cihazları ve Metalleri Dövme, İşleme, Kesme, Şataflama Presleri, Makineleri ihracatı gerçekleşmiştir. Birleşik Arap Emirlikleri ne makine ihracatı gerçekleştirdiğimiz ilk 10 kalem arasında Santrifüjle Çalışan Kurutma, Filtre, Arıtma Cihazları mal grubu, 2009 yılında, önceki senelere göre kaydedilen ihracat artışı ile dikkat çekmektedir. 2008 yılında söz konusu mal grubu ihracatı yaklaşık 5,7 milyon $ iken 2009 yılında bu değer 8,6 milyon $ a yükselmiştir. Birleşik Arap Emirlikleri ne Makine ve Aksamları İhracatımızda Başlıca Kalemler (84.Fasıl-$) SIRA GTİP GTİP TANIMI 2007 2008 2009 08/09 1 8418 BUZDOLAPLARI, DONDURUCULAR, 6.488.681 7.621.458 11.191.933 SOĞUTUCULAR, ISI POMPALARI 46,85 2 8421 SANTRİFÜJLE ÇALIŞAN KURUTMA, FİLTRE, 3.596.794 5.709.854 8.691.454 ARITMA CİHAZLARI 52,22 3 8462 METALLERİ DÖVME, İŞLEME, KESME, 6.518.204 6.532.054 4.686.678 ŞATAFLAMA PRESLERİ, MAKİNELERİ -28,25 4 8450 ÇAMAŞIR YIKAMA MAKİNELERİ 4.575.820 5.038.044 4.539.980-9,89 5 8481 MUSLUKÇU, BORUCU EŞYASI-BASINÇ 2.052.171 3.613.458 3.002.139 DÜŞÜRÜCÜ, TERMOSTATİK VALF DAHİL -16,92 6 8474 TOPRAK, TAŞ, METAL CEVHERİ VB. AYIKLAMA, 5.723.306 11.353.523 2.815.082 ELEME VB. İÇİN MAKİNELER -75,21 7 8409 İÇTEN YANMALI, PİSTONLU MOTORLARIN 3.277.090 4.915.741 2.644.179 AKSAM-PARÇALARI -46,21 8 8431 AĞIR İŞ MAKİNE VE CİHAZLARININ AKSAMI, 2.632.298 5.762.960 2.225.865 PARÇALARI -61,38 9 8414 HAVA-VAKUM POMPASI, HAVA/GAZ 2.059.532 2.239.950 1.921.724 KOMPRESÖRÜ, VANTİLATÖR, ASPİRATÖR -14,21 10 8415 KLİMA CİHAZLARI-VANTİLATÖRLÜ, ISI, NEM 6.692.814 7.738.333 1.726.076 DEĞİŞTİRME TERTİBATLI -77,69 DİĞER 27.829.131 59.098.042 22.534.198-61,87 TOPLAM 71.445.841 119.623.417 65.979.308-44,84 Kaynak:TUİK Verileri Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği 11

2. İTHALAT 2009 yılında Türkiye nin Birleşik Arap Emirlikleri nden 84. fasıl itibariyle en fazla ithal ettiği ürün grupları sırasıyla, Ağır İş Makine ve Cihazlarının Aksamı, Parçaları, İçten Yanmalı, Pistonlu Motorların Aksam-Parçaları ve Sıvı, Tozları Püskürtmeye, Dağıtmaya Mahsus Mekanik Cihazlar olmuştur. Birleşik Arap Emirlikleri dan Makine ve Aksamları İthalatımızda Başlıca Kalemler (84.Fasıl-$) SIRA GTİP GTİP TANIMI 2007 2008 2009 08/09 1 8431 AĞIR İŞ MAKİNE VE CİHAZLARININ AKSAMI, PARÇALARI 514.111 31.030 1.695.615-8409 İÇTEN YANMALI, PİSTONLU MOTORLARIN AKSAM- 205.155 76.306 361.527 2 PARÇALARI 373,79 8424 SIVI, TOZLARI PÜSKÜRTMEYE, DAĞITMAYA MAHSUS 0 0 231.350 3 MEKANİK CİHAZLAR - 8484 METAL TABAKALI CONTALAR, CONTA TAKIM VE 71.452 730.837 210.393 4 GRUPLARI -71,21 8415 KLİMA CİHAZLARI-VANTİLATÖRLÜ, ISI, NEM DEĞİŞTİRME 8.884 77.091 188.018 5 TERTİBATLI 143,89 6 8471 OTOMATİK BİLGİ İŞLEM MAKİNELERİ, ÜNİTELERİ 5.779 863 176.697-8443 MATBAACILIĞA MAHSUS BASKI MAKİNELERİ, YARDIMCI 90.000 52.879 133.958 7 MAKİNELER 153,33 8465 AĞAÇ, MANTAR, KEMİK, SERT KAUÇUK, PLASTİK VB. 0 5.484 113.897 8 İŞLEME MAKİNELERİ - 9 8412 DİĞER MOTORLAR VE KUVVET ÜRETEN MAKİNELER 0 0 113.282-10 8413 SIVILAR İÇİN POMPALAR, SIVI ELEVATÖRLERİ 96.918 44.031 40.616-7,76 DİĞER 15.170.316 3.033.862 245.105-91,92 TOPLAM 16.162.615 4.052.383 3.510.458-13,37 Kaynak: TUİK Verileri KAYNAKLAR BM İstatistik Bölümü Verileri TUİK T.C. Abu Dhabi Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği Raporları T.C. Dubai Başkonsolosluğu Ticaret Ataşeliği Raporları Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği 12