` www.robotokulu.com ergisi RobotOkulu Dergisi e- a y l ı k r o b o t t e k n o l o j i l e r i d e r g i s i k a s i m - a r a l i k ` 0 8 s a y ı - 1 4 ROBOTLAR ALEMİNDEN HABERLER UÇAN HUMANOID TAŞIYICI ROBOTLAR HONDA DAN YÜRÜTEÇ ROBOT VE JÜLYET 6 BACAKLI DISKO KRALI İŞLEME ROBOTU ULTRASTRIP
ROBOTLAR ALEMİNDEN HABERLER UÇAN HUMANOID Amatör robotçular çoğaldıkça gerçekten yeni ve güzel fikirler ortaya çıkmaya devam ediyor. İşte bunun örneklerinden biri, RoboJapan 2008 de sergilenen uçan bir insansı (hümanoid) robot. Tabi bu robot biraz küçük ve narin olduğu için etraftan gelen hava akımlarına karşı korumalı bir şeffaf tüpün içinde uçuyor. Yani hayal ettiğiniz gibi evinizde odadan odaya ya da dışarıda damdan dama uçamıyor henüz. İnsansı robot yapan birçok robot meraklısı var. Ayrıca uçan çeşitli robotlar veya mekanizmalar yapanlar da var. Fakat benim ilk defa gördüğüm şekilde bu iki fonksiyon birleştirilmiş ve ortaya hem uçan hem bir insansı robot çıkmış. Robot teknolojilerinin önemli bir güçlü yanı da bu. Zaten olan ya da farklı kişilerin zaten yaptığı bazı işlevleri birleştirerek çok farklı özelliklerde robotlar üretilebiliyor. Bunun en iyi örneklerinden biri de RoboMobil kitleri ile çalışırken ortaya çıkıyor. Bu kit içindeki malzemeleri, sensörleri farklı şekillerde kullanarak sayılamayacak kadar farklı işlevlere sahip robotlar yapılabilir. Bu sadece robotçunun hayal gücüne bağlı Tabi kötü niyetli hayal kuranlar da yok değil. ABD savunma bakanlığı da bu gerçeği görmüş olacak ki yakın gelecekteki tehdit değerlendirmelerini konu alan bir raporda mevcut robot teknolojisini kullanılarak yapılabilecek saldırılardan bahsediyor. h t t p : / / w w w. a k i h a b a r a n e w s. c o m / e n / n e w s - 1 6 8 3 3 -
TAŞIYICI ROBOTLAR Bir diğeri de 150kg ağırlığında ve 100kg taşıyabilen Hubo FX-1. Bu robot iki ayaklı ve koltuğunda bulunan bir kontrol çubuğu (joystick) ile hareket ettiriliyor. Son zamanlarda bildiğimiz bazı tür robotların insan taşıyan tiplerinde artış görülüyor. Aslında hobi robotçuların küçük ebatlarda yaptığı bu robotların birebir büyütülmüş halleri değil tabi bu robotlar. Ağırlık taşıyabilmek için bazı mekanik özelliklerin geliştirilmesi gerekiyor. Ayrıca taşınan ağırlık insan olunca platformun konforlu olması, yani sarsıntısız ve akıcı hareketi de önem kazanıyor. Bu yüzden robotun hareketlerinin tekrar ve daha detaylı olarak incelenmesi ve programlanması gerekiyor. Diğer bir örnek de Segway den. RMP (Robot Mobility Platform) adıyla üretilen bir dizi robottan biri olan bu robotun tekerlekleri Omnidirectional adı verilen 2 eksenli tekerleklerden. Normal bir tekerlek sadece tek boyutta, yani bir çizgi üzerinde hareket edebilir, bu da kendi ekseninde dönmesinin yanında ileri ya da geri hareket etmek demek. Bu tekerlekler sayesinde düzlem üzerinde iki boyuttaki X ve Y hareketlerinin yanında dönme hareketi de yapılabiliyor. Yani tekerlekler yana doğru da ilerleyebiliyor. Robo Japan 2008 de sergilenen örümcek sandalye bu robotlardan biri. Sizi sırtında taşıyarak istediğiniz yere götürüyor. Starwars ın Episode-I The Phantom Manace filminden bir sahnede de benzer bir örümcek sandalye görebilirsiniz. Fakat burada insanın kendini değil, hologramını taşıyor.
HONDA DAN YÜRÜTEÇ Platformun 4 tarafındaki tekerlekler 4 farklı motorla kontrol ediliyor. Bu motorların dönme yönlerini ve dönüş hızlarını değiştirerek farklı platforma farklı hareket ve yönlenmeler verilebiliyor. Robotun taşıma kapasitesi 180kg civarında. Kullanım alanı olarak da fabrikalardaki AGV lerin yaptığı işe banzeyen uygulamalar düşünülebilir. Tabiki bu platform standart AGV lere göre yüksek manevra kabiliyeti sayesinde daha küçük alanlarda rahatça çalışabilir. http://hubolab.co.kr/hubofx-1_specification.php http://blog.makezine.com/archive/2008/04/segways_new_rmp. html http://www.gizmowatch.com/entry/robotic-spider-chair-that-carries-people-exhibited/ HONDA yeni geliştirdiği bir yürüme yardımcısı sistemi tanıttı. Bu cihaz yaslıların daha kolay yürümesi ve merdiven tırmanmasını, fabrikalarda ayakta çalışan işçilerin de daha az yorulmasını sağlayacak. Firma daha önce de yine yürüme yardımcısı başka bir sistem tanıtmıştı. Bu sistem sadece bacakların ileri-geri hareketine destek veriyordu Bilgisayar kontrollü bu bacak sistemini tanıtan Japon otomotiv firması, 2000 yılında da ilk iki bacaklı hümanoid ASIMO yu tanıtmıştı. ASIMO insanlara yardım edecek bir cihaz olarak tasarlanmıştı. Şimdilik daha çok şov amaçlı kullanılsa elde ettikleri tecrübe ve teknoloji birikiminin bu bacak sisteminin geliştirilmesinde çok faydası oldu. Tek tekerlekli bir bisikletin selesine benzeyen bir oturak, bacak benzeri bir iskelet ve ayakkabılardan oluşan 6,5kg lık bu sistem yürürken ya da merdiven inip çıkarken vücut ağırlığının bir kısmını taşıyarak kullanıcıyı rahatlatıyor. Sistem vücut ağırlığını dengelemek için iki adet yassı elektrik motoru kullanıyor. Bu motorları da ayakkabıdaki sensörlerden gelen sinyallere göre kontrol ediyor. HONDA, bu sistemin henüz geliştirme aşamasında olduğunu belirtiyor. Pazara sunuş ve fiyat hakkında çalışma yaptıklarını, öncelikli hedefin olarak da yaşlılar ve yürüme ile ilgili rehabilitasyon gören hastalar olduğunu belirtiyor. http://world.honda.com/news/2008/c080422experimental-walking-assist-device/ http://content.zdnet.com/2346-9595_22-247389.html http://www.tuvie.com/rewalk-exoskeleton-helps-paraplegicswalk
6 BACAKLI DISKO KRALI Dünyanın birçok yerinde farklı robot yarışmaları yapılıyor. Artık çizgi izleyen, sumo gibi yarışmalar standart hale geldi. Şimdilerde daha farklı ve ilginç yarışmalar duyuyoruz. Bunlardan biri de Avusturya nın HTK Saalfelden mühendislik okulunda yapıldı; Avusturya Hexapod (Altıbacak) Şampiyonası. Bu şampiyonaya sadece altı bacaklı robotlar katılabiliyor ve biri dans öbürü yarış olan iki kategorisi var. Bu yarışma Nisan ayında yapılmıştı ve dans kategorisinin birincisi olan resimdeki robot Mambo#5 şarkısındaki dansıyla o zamandan beri çeşitli video sitelerinde popülerliğini artırdı. Bu robotun adı Hexapodmeisterschaft. Aşağıdaki bağlantılardan dansını seyredebilirsiniz. ULTRASTRIP Robotları gerçek yaşam koşullarında ve ağır işlerde çalışırken görmek çok fazla rastlanır olmasa da giderek sıklaşıyor. İşte bu robotlardan birini de NREC tasarlayıp test etmiş ve Ultrastrip adında bir şirket de satıyor. M3500 adındaki bu yarı otomatik robot, metal yüzeylerdeki kaplama veya boyayı temizlemek için kullanılıyor. Normalde bu iş için bir ekip işçi ellerinde yüksek basınçlı su tabancaları ile temizlenecek yüzeyde günlerce çalışırlar. Ayrıca bu çalışma sırasında kullanılan su ve yüzeyden ayrılan boya ya da kimyasal madde yere dökülerek kirlilik oluşturur. http://www.liveleak.com/view?i=732_1225340870 http://www.fh-ooe.at/campus-hagenberg/aktuelles/ events.html?tx_events_pi1[showuid]=386&chash=5cbc 7cda03
Ultrastrip in robotu yine yüksek basınçlı su kullanıyor fakat kuvvetli mıknatısları ile metal yüzeye sıkıca yapışarak ilerlediği için altında kapalı bir hacim oluşturuyor. Bu hacimde kalan bölgeden püskürttüğü suyu yine içeriden kuvvetli bir vakum ile çekiyor ve filtre ediyor. Böylece ortama atık su gitmiyor ve temiz kalıyor. Robot genelde gemi yüzeylerini, depolama tanklarını ve benzer metal yüzeyleri 51cm/sn hızla temizliyor. Çalışırken için bir operatör robotu kontrol çubuğu ile kumanda ediyor. Sayesinde iş kolaylaştığı, daha hızlı ve daha temiz hale geldiği için robot bu endüstride kendine önemli bir yer edinmiş, hatta deniz ve atmosferin korunması ile ilgili bir ödül de almış. http://www.rec.ri.cmu.edu/projects/ultrastrip/index.htm ROBOT VE JÜLYET Momoko ismindeki bir robot dünyanın ilk robot tiyatrosunda rol alıyor. Oyunu Osaka Üniversitesinden Japon oyun yazarı Oriza Hirata yazmış. Resimde sahneden bir görüntü var, Momoko nun karşısındaki oyuncu Minako Inoue Aslında Momoko adındaki bu robot, Mitsubishi Heavy Industries firmasının daha önce dergimizde de tanıttığımız Wakamaru adını verdiği robotlardan. Firma bu robotları yaşlılara yardımcı olması, otel resepsiyonlarında durması gibi işler için üretti. 20 dakikalık tiyatro oyunu şimdilik sadece medyaya sunuldu fakat önümüzdeki sene halka açık olarak oynanmaya başlayacak. http://www.spiegel.de/international/0,1518,592672,00.html
İŞLEME ROBOTU Robotların imalat sektöründe talaş kaldırarak işleme yapmaları çok görülür bir uygulama değildir. En sık rastlanılan uygulama robotun parçayı tutup sabit bir spindle a (işleme ucu) çeşitli pozisyonlarda tutarak çapak alma işlemleridir. Bunun dışında da 6. eksenin ucuna tutucu yerine bir spindle bağlanıp aynı iş yapılır. Fakat bu durumda da dönen işleme ucunda (spindle) oluşacak kuvvetler sebebiyle sert malzemeleri işleme işlenmez, daha çok yumuşak, metal dışı malzemeler işlenir. Birkaç ay kadar önce, Stäubli Robotik, Cetim (Fransız Teknik Makine Mühendisliği Merkezi) ile büyük bir proje başlattı. Endüstri için yeni bir çözüm geliştirildi: Hızlı Parça işleme Robotu Stäubli, 1835 mm erişme mesafeli, 60 kilogram nominal yük kapasiteli IP65 (IP 67 bilek) sınıfı RX170 robotuna spindle entegre etti. Yani 6. ekseni doğrudan Spindle a dönüştürdü. Robot, yüksek hızlı spindle entegreli dizayn edilmiş bileği sayesinde rijitliğini koruyor, hassas bir işleme sağlıyor. Alüminyum, paslanmaz çelik, kompozit, cam da dahil olmak üzere her türlü parçayı hassas ve hızlı bir şekilde isleyebilen Stäubli RX170 HSM robotu, çapak alma, kesme, kalıp modeli üretimi, delme, kontür işlmeme, kaynak kanalı işleme, son (finish) işleme gibi işlemleri çeşitli spindlelar kullanarak gerçekleştirebiliyor. Robot işleme ortamındaki kirlilikte, çapak ve yağlama sıvılarından kendini içindeki hava basıncı ile koruyor. Stäubli robotları RX170HSM hızlı parça işleme robotu ile sektöre yeni bir bakış açısı kazandırıyor.
Ücretsizdir, basılabilir, çoğaltılabilir, dağıtılabilir. RobotOkulu tarafından hazırlanan bu derginin tüm hakkı okuyucularına aittir. haber göndermek, soru sormak veya diğer istekleriniz için bize yazın. robot@robotokulu.com robotokulu@yahoo.com
ROBOTOKULU.COM dan