Uyanı s! OCAK 2014 EŞS IZ B IR WEB S ITES I
KAPAK KONUSU EŞSIZ BIR WEB SITES I Uyanı s! BU SAYIDA 7 DUNYAYA BAKIŞ 8 SOYLEŞ I Bir Mikrobiyolog İnancını Acıklıyor 10 AILELER I C IN YARDIM Arkadaş Baskısına Nasıl Karşı Koyabilirsin? 12 KUTSAL K ITABIN GOR UŞ U Yaratılış 14 ÜLKELER VE İNSANLAR İtalya ya Bir Ziyaret 16 TASARIM UR UN U MU? Orumce gin Gizemli Yapışkanı Kutsal Kitabı yaklaşık 50 dildeve Kutsal Kitaba dayalı makaleleri 500 u aşkın dilde OKUYAB IL IRSIN IZ. Yaklaşık 70 işaret dilinde hazırlanmış ceşitli malzemeleri IZLEYEB IL IRSIN IZ. Bu sitede, yuzlerce dil secene gini kullanarak GEZINEB IL IRSIN IZ. Kutsal Kitaptaki heyecan verici olayların canlandırıldıgı ses kayıtlarını D INLEYEB IL IRSIN IZ. Kutsal Kitaptaki olayların çizimlerle anlatıldıgı resimli Kutsal Kitap hikayelerine ˆ BAKABIL IRSIN IZ. Kutsal Kitaptaki kayıtların temsillerini ve yaşamdaki zorluklarla mucadele etmenize yardım edecek videoları SEYREDEB IL IRSIN IZ. Ücretsiz olarak e-kitaplar, makaleler ve ses dosyaları IND IREB IL IRSIN IZ. Zengin bir bilgi deposuna erişim saglayan Watchtower ONLINE LIBRARY yi kullanarak 100 u aşkın dilde ARAŞTIRMA YAPABIL IRSIN IZ. Vol. 25, No. 1 / Monthly / TURKISH 99 Dilde 44.748.000 Adet Bu yayın parayla satılmaz. Gon ull uba gıslarla desteklenen, dunya capındaki Kutsal Kitap egitim programının bir kısmıdır. Aksi belirtilmedikce, ayet alıntıları Kutsal Kitap Yeni Dunya Çevirisi ndendir. Awake! (ISSN 0005-237X) Druck und Verlag: Wachtturm Bibel und Traktat-Gesellschaft der Zeugen Jehovas, e. V., Selters/Taunus. Verantwortliche Redaktion: Ramon Templeton, Selters/Taunus. Bu yayının Turk cesinin hazırlanmasından Yehova nın Sahitlerini Destekleme Dernegi sorumludur. 2014 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. Printed in Germany. Dahafazlabilgialmakyadahi cbir ucret odemeden Kutsal Kitabı incelemek ister misiniz? www.jw.org sitesini ziyaret edebilir ya da aşagıdaki adrese yazabilirsiniz. YEHOVA NIN SAH ITLERI: PK 23 Ferikoy 34378 Istanbul-T URK IYE. Tel. 0 212 249 04 17. Adreslerin tam listesi icin su siteye bakın: www.jw.org/tr/iletisim
Mutlu bir ailem olsun istiyorum. Ama eşim ve ben, özellikle de çocuklarımız dogdu gundan beri zor bir donem geçiriyoruz. Yardıma ihtiyacımız var C IFTLER I C IN KUTSAL K ITAP DER K I: Bir ev hikmetle kurulur, anlayışla pekiştirilir ( Ozdeyişler 24:3). WEB SITEM IZ SIZE NASIL YARDIM EDEB IL IR? Eşler & Anne Babalar kısmı şu gibi sorunlarla başa çıkmanıza yardım edebilir: Evliligin ilk yılını atlatmak Eşinizin anne babasıyla iyi gecinmek Çocukları terbiye etmek Tartışmaya son vermek Para konusundaki sorunları c ozmek (KUTSAL K ITABIN O GRETT IKLERI > EŞLER & ANNE BABALAR kısmına bakın) Aile Mutlulugunun Sırrı kitabı, evlilige hazırlanmaktan yaşlı anne babaların ihtiyaclarını karşılamaya kadar, aileleri ilgilendiren bircok konuyu ele alır. (Bu kitaba jw.org sitesinin YAYINLAR > K ITAPLAR & K ITAPCIKLAR kısmından da ulaşabilirsiniz) Uyanış! Ocak 2014 3
Benim için çocuklarımdan daha önemli hiçbir şey olamaz. Onların gurur duyacagım yetişkinler olarak buy umesini istiyorum ANNE BABALAR I C IN KUTSAL K ITAP DER K I: Çocugu gitmesi gereken yola gore egit; yaşlanınca da ondan ayrılmaz ( Ozdeyişler 22:6). WEB SITEM IZ SIZE NASIL YARDIM EDEB IL IR? Cocuklar kısmında resimli Kutsal Kitap hikayeleri, ˆ resim etkinlikleri, videolar ve çocuklarınızı şu gibi konularda egitme- nize yardım edecek Kutsal Kitaba dayalı konular yer alıyor: İtaatli olmak İyilik yapmak Kardeşlerin iyi gecinmesi Teşekkur etmeyi ogrenmek (KUTSAL K ITABIN O GRETT IKLERI > ÇOCUKLAR kısmına bakın) I cinde guzel resimler bulunan Mukaddes Kitap Oyk uleri ve Buy uk O gretmenini İyiDinle kitapları çocuklarınızla birlikte okumanız icin tasarlanmıştır. (Bu kitaplara jw.org sitesinin YAYINLAR > K ITAPLAR & K ITAPCIKLAR kısmından da ulaşabilirsiniz)
Anne babam, arkadaşlarım, karşı cins ve okulla ilgili yaşadı gım sorunlar hakkında tavsiyeye ihtiyacım olabilir. Ama artık çocuk degilim, kimsenin bana ne yapacagımı soylemesini istemiyorum GENCLER I C IN KUTSAL K ITAP DER K I: Delikanlılık gunlerinde yure gin sana neşe versin (Vaiz 11:9). WEB SITEM IZ SANA NASIL YARDIM EDEB IL IR? Gencler kısmındaki makaleler ve videolar şuna benzer konularda sana yardım edebilir: Yalnızlık çekmek Okulda yaşanan sorunlar Anne babanın koydugu kurallar Sataşmalar ya da cinsel taciz (KUTSAL K ITABIN O GRETT IKLERI > GENCLER kısmına bakın) Gençler Soruyor: Sorular ve Pratik Cevaplar başlıklı 1 ve 2. kitaplarda 77 önemli soru ele alınıyor. (Bu kitaplara jw.org sitesinin YAYINLAR > K ITAPLAR & K ITAPCIKLAR kısmından da ulaşabilirsiniz) Uyanış! Ocak 2014 5
KUTSAL K ITAP HAKKINDA BILG I ALMAK İSTEYENLER I C IN KUTSAL K ITAP DER K I: Kutsal Yazıların tum u Tanrı ilhamıdır ve ogretmek...bakımından yararlıdır (2. Timoteos 3:16). WEB SITEM IZ SIZE NASIL YARDIM EDEBIL IR? Kutsal Kitap Yeni Dunya Çevirisi dogru ve anlaşılır bir tercumedir. (YAYINLAR > KUTSAL K ITAP kısmına bakın) Kutsal Kitapla İlgili Soruların Cevapları kısmında Cekti gimiz acılardan Tanrı mı sorumlu? ya da Insanlar neden ol uyor? gibi bircok sorunun cevabı yer alıyor. (KUTSAL K ITABIN O GRETT IKLERI > KUTSAL K ITAPLA ILG IL I SORULARIN CEVAPLARI kısmına bakın) Kutsal Kitabı Ücretsiz Olarak İnceleyin başlıklı sayfadan, ücretsiz olarak inceleme talebinde bulunabilirsiniz. (Ana sayfada bulunan Kutsal Kitabı İnceleyin bag- lantısına tıklayın) Kutsal Kitabı okumaktan vazgeçmiştim, çun- ku bir turl u anlayamıyordum. Fakat sonra Kutsal Kitap Aslında Ne O gretiyor? kitabından yararlanmaya başladım. O zaman Kutsal Kitabın açık ve anlaşılır bir dili oldugunu gord um ve bu beni çok şaşırttı (Christina). Kutsal Kitabı anlamak istiyorum. Ne yapmalıyım? YEHOVA NIN ŞAHITLER I HAKKINDA MERAK ETTI G IN IZ SORULAR VAR MI? Sıkca Sorulan Sorular başlıklı kısımda Yehova nın Şahitleri hakkında sorulan şu gibi sorular bulunuyor: Neden zaten dini olan insanlarla konuşuyorsunuz? veya Faaliyetiniz icin gereken parayı nereden buluyorsunuz? (HAKKIMIZDA > SIKCA SORULAN SORULAR kısmına bakın) Her gun yaklaşık 700.000 kişi jw.org web sitesini ziyaret ediyor. Ya siz bu siteye hic girdiniz mi?
D UNYAYA BAKIŞ SAHRAALTI AFRIKA UNICEF in Sahraaltı Afrika yla ilgili yayımladıgı bir raporda şu acıklama yer aldı: 5 yaşın altındaki çocukların sadece yuzde 38 inin nufus cuz- danı var. Bununla birlikte, UNICEF in dogu ve guney Afrika bolge direktor yardımcısı Elke Wisch dunyanın aynı bolgesindeki bazı yerlerle ilgili şoyle soyl uyor: Hem çocukların saglık ve egitim olanaklarından faydalanması, hem de oks uz çocukların anne babalarından kalan mirası alabilmesi icin nufus kaydı buy uk önem taşıyor. BREZILYA Brezilya da 1980 ve 2010 yılları arasında neredeyse 800.000 kişi ateşli silahlarla old ur uld u. Kurbanların 450.- 000 den fazlası 15 ile 29 yaşları arasındaydı. Suclarla ilgili yapılan son calışmalara gore, bu cinayetler genellikle aile ici kavgalar, komşularla ya- şanan anlaşmazlıklar, kıskanclık ya da sur uc uler arasında yaşanan tartışmalar yuz unden gercekleşiyor. İTALYA Bir araştırmaya gore ergenlik ça- ğındaki İtalyan genclerin en buy uk korkusu siber zorbalık, yani internette alay konusu olmak. 12 ila 17 yaşlarındaki genclerin yuzde 72 si bundan çok korktugunu soy- luyor. Siber zorbalıktan korkanlar, uyuşturucudan (yuzde 55), bir yetişkin tarafından cinsel tacize ugra- maktan (yuzde 44) ya da cinsel yolla bulaşan bir hastalıga yakalanmaktan (yuzde 24) korkanlara gore daha yuksek bir oran oluşturuyor. JAPONYA The Japan Times ın haberine gore, iş dunyasına giren Japon gencler terfi tekliflerini giderek artan oranda reddediyor. Genclerin yuzde kırkı iş ahlakının bozulmasından ve dur ust olmayan davranışların yaygınlaşmasından şikayet ˆ ci. Bircok çalı- şan kendi mud ur uyle duş uncelerini paylaşamıyor ya da onlarla rahatlıklakonuşamıyor. Daha buy uk yaştakiler işverenlerine baglı kalırken, genclerin yuzde 60 ı bir yandan calışıyor bir yandan daha iyi bir iş arıyor. Uyanış! Ocak 2014 7
S OYLEŞ I FENG-LING YANG Bir Mikrobiyolog İnancını Acıklıyor Feng-Ling Yang, Tayvan ın Taipei şehrindeki merkezi araştırma akademisinde kıdemli bir araştırma asistanı. Calışmaları bilim dergilerinde yayımlandı. O daha önceleri evrim kuramına inanıyordu. Fakat sonradan fikrini degiştirdi. Feng-Ling Yang uzmanlık alanı ve inanclarıyla ilgili Uyanış! dergisinin sorularını cevapladı. Bize gecmişinizden soz eder misiniz? Ailem çok fakirdi, annem hic okuma yazma bilmiyordu. Taipei şehrinin yakınındaki sel riski taşıyan bir bolgede domuz besler ve sebze yetiştirirdik. Annemle babam bana calışkan olmayı ve başka insanlara yardım etmeyi ogretti. Aileniz dindar mıydı? Ailem Taoizm inancına sahipti. Gok Tanrı ya kurbanlar sunardık, fakat aslında onun hakkında hicbir şey bilmezdik. Hep şunları merak ederdim: Insanlar neden acı çekiyor? İnsanlar neden bencil? Taoizm, Budizm, Dogu ve Batı tarihi hakkında kitaplar okudum. Hatta birkac kiliseye gittim. Ancak sorularıma cevap bulamadım. Neden bilim alanında egitim gord un uz? Matematigi severdim ve dun- yadaki her şeyin yapısında go- rulen fiziksel ve kimyasal kanunlara hayrandım. Gercekten de, ucsuz bucaksız evrenden minicik mikroplara kadar her şey kuralların kontrolunde. Ben de bu kuralları anlamak istiyordum. Evrim kuramına neden inanıyordunuz? Cunk u bana bu kuramdan başka bir şey o gretilmemişti. Ortaokuldan üniversite yıllarına kadar yaşamın başlangıcı hakkında duydugum tek acıklama evrimdi. Ayrıca uzmanlık alanım biyoloji oldugu icin evrimi kabul etmem bekleniyordu. Kutsal Kitabı okumaya neden başladınız? Yuksek lisansa başlamak icin 1996 da Almanya ya taşındım. Bir yıl sonra Simone adında bir bayanla tanıştım. O, Yehova nın bir Şahidiydi ve bana Kutsal Ki-
Kendime ş oyle sordum: Bu protein makineleri nasıl bu kadar iyi tasarlanmış olabilir? taptan sorularımın cevaplarını gostermeyi teklif etti. Kutsal Kitabın yaşamın amacını acıkla- dıgını soyledi ginde çok şaşır- mıştım. Ben de her sabah dort bucukta kalkıp Kutsal Kitabı bir saat okumaya başladım. Sonra da derin duş unmek icin yur uy uşe çıkardım. Ertesi yıl, Kutsal Kitabı baştan sona okudum. Bu kitapta önceden bildirilen olayların dogrulu gu beni çok etkiledi. Zamanla Kutsal Kitabın Tanrı nın Soz u olduğuna ikna oldum. Yaşamın kokeni hakkında ne duş un uyordunuz? Bu konuyu ciddi olarak duş unmeye başladıgım 1990 yılının sonlarında, molekuler biyologlar canlıların kimyasının sanıldıgından çok daha karmaşık oldugunu fark etmeye başlamışlardı. Kuşkusuz, bilim insanları canlı hucrelerdeki proteinlerin kimyasal acıdan en karmaşık molekuller oldugunu uzun zamandır biliyordu. Fakat artık proteinlerin tum bileşenlerinin, hareketli kısımları olan mukemmel makineler oluşturmak üzere nasıl bir araya geldiğini keşfediyorlardı. Bir moleku- ler makine 50 den fazla proteinden oluşabilir. En basit bir hucrenin bile enerji üretmek, bilgi kopyalamak ve huc- re zarları arasındaki gecişi kontrol etmek icin farklı makinelere ihtiyacı vardır. Hangi sonuca vardınız? Kendime şoyle sordum: Bu protein makineleri nasıl bu kadar iyi tasarlanmış olabilir? O zamanlar hucre kimyasının şa- şırtıcı karmaşıklıgı, başka bilim insanlarının da aynı soruyu sormasına neden olmuştu. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri nden bir biyokimya profesor u, bu konuyla ilgili bir kitap yayımladı. Kitabında, molekuler makinelerin fazlasıyla karmaşık olması nedeniyle canlı hucrelerin rastgele oluşmuş olamayacagı- nı savunuyordu. Ben de boyle duş un uyordum. Gercekten de canlılar yaratılmış olmalıydı. Neden Yehova nın Şahidi oldunuz? Simone un saglık sorunları olmasına ragmen her hafta bana Kutsal Kitabı ogretmek icin neredeyse 60 kilometre yol kat Uzmanlık alanım biyoloji oldugu icin evrimi kabul etmem bekleniyordu etmesi beni çok etkilemişti. Almanya daki Nazi doneminde, bazı Şahitlerin siyasi tarafsızlıkları nedeniyle toplama kamplarında hapsedildigini ogrendim. Onların cesareti beni derinden etkiledi. Şahitlerin Tanrı ya duydugu sevgi bende onlara benzeme istegi uyandırdı. Tanrı ya inanmanızın size bir yararı oldu mu? Iş arkadaşlarım artık daha mutlu oldugumu soyl uyor. Fakir bir ailede buy ud u g um icin eskiden kendimi degersiz hissederdim. Bu nedenle buy ud u g um yerden ya da anne babamdan kimseye soz etmezdim. Fakat Kutsal Kitaptan Tanrı nın sosyal konumlara önem vermedigi- ni ogrendim. Aslında İsa da muhtemelen benimki kadar fakir bir ailede buy um uşt u. Şimdi anne babamın bakımıyla ilgileniyorum ve onları arkadaşlarımla tanıştırmaktan zevk duyuyorum. Uyanış! Ocak 2014 9
A ILELER I C IN YARDIM GENCLER Arkadaş Baskısına Nasıl Karşı Koyabilirsin? ZORLUK Ortaokulda arkadaşlarım tarafından dışlanmıştım, bu beni çok uzm uşt u. O yuzden liseye başladıgımda gor un u- şum ve davranışlarımda pek de hoş olmayan degi- şiklikler yaptım. Arkadaş edinmeyi o kadar istiyordum ki, sırf beni sevmeleri icin okul arkadaşlarımın baskısına yenik duşt um (Tugba, 16 yaşında). Sen de arkadaş baskısıyla karşılaşıyor musun? Eger öyleyse bu makaleden çok yarar goreceksin. Bu makaledeki bazı isimler de giştirilmiştir. BILMEN GEREKENLER Arkadas baskısı iyi insanlara kot u şeyler yaptırabilir. Kot u arkadaşlar iyi alışkanlıkları bozar (1. Korintoslular 15:33). Bazen insanların bizi begenmesi için, duygularımıza yenilip yanlış oldugunu bildigimiz şeyleri yaparız (Dilek). Arkadas baskısı sadece arkadaslarından kaynaklanmaz. Dogruyu yapmak istedigim zaman, kot ul uk yanı başımda bekliyor (Romalılar 7:21). Hissettigim bu baskı çogunlukla benden kaynaklanıyor; gerçekten de, arkadaşlarımın soz ettigi ve heyecan duydugu şeyleri yapmak isteyen benim (Diana). Arkadas baskısına boyun egmemek gurur duyulacak bir basarıdır. Rahat bir vicdanınız olsun (1. Petrus 3:16). Arkadaş baskısına direnmek benim için ilk başlarda çok zordu, ama şimdi farklı olmaktan korkmuyorum ve verdi- ğim kararların arkasındayım. Geceleri rahat bir vicdanla uyumak kadar guzel bir şey yok (Carla). % Arkadaş baskısına yenik duşersen bir robota don uş urs un, cunk u artık seni başkaları kontrol etmeye başlar. Kontrolun onlarda olmasına izin verme (Romalılar 6:16). r Ailelere yardımcı olabilecek başka makaleler icin www.jw.org adresine bakabilirsiniz.
SEN NE YAPABIL IRS IN? Yanlış davranışlarda bulunma konusunda bir baskıyla karşılaşırsan şunları dene: Sonucları du s un. Kendine şunları sor: Arkadaş baskısına yenik duşersem ne olacak? Kendimi nasıl hissedeceğim? Yanlışım ortaya çıkarsa anne babam benimle ilgili ne duş unecek? Kutsal Kitaptaki ilke: Galatyalılar 6:7. Anne babam bana şoyle sorular sorar: Eger baskıya boyun egersen başına neler gelebilir? Onlar arkadaş baskısının beni nasıl yanlış yola sur ukleyebilece gini gorme- me yardım ediyor (Olivia). Inanclarından emin ol. Kendine şunu sor: Bu davranı- şın bana ya da başkalarına zarar verecegine neden inanıyorum? Kutsal Kitaptaki ilke: İbraniler 5:14. Kuç ukken sadece Hayır derdim ya da kısa bir cevap verirdim. Ama şimdi bir şeyi neden isteyip istemedigimi iyi bir şekilde açıklayabiliyorum. Dogru ve yanlış hakkındaki inançlarımdan eminim. Karar veren benim, bir başkası degil (Aslı). Kim oldugunu du s un. Kendine şunu sor: Nasıl biri olmak istiyorum? Sonra da karşılaştıgın baskıyı duş u- nerek, Olmak istedigim kişi boyle bir durumda ne yapardı? diye sor. Kutsal Kitaptaki ilke: 2. Korintoslular 13:5. Kendimle barışıgım, bu yuzden insanların benimle ilgili ne duş und u g une fazla önem vermiyorum. Ayrıca olduğum gibi davranmam birçok kişinin hoşuna gidiyor (Alicia). Gelecegi du s un. Eger okula gidiyorsan etkilemeye calıştıgın arkadaşlarının co gu, birkac yıl hatta aylar sonra muhtemelen hayatında olmayacak. Bir okul fotografıma baktıgımda bazı arkadaşlarımın ismini bile hatırlamadım. Oysa bir zamanlar benim için onların fikirleri, inançlarıma baglı kalmamdan daha önemliydi. Ne kadar aptalmışım! (Dawn, şimdi 22 yaşında). Hazırlıklı ol. Kutsal Kitap şoyle der: Herkese nasıl cevap vermeniz gerektigini bilerek konuşun (Koloseliler 4:6). Annemle babam karşılaşabilecegimiz durumları önceden duş unmemize yardım ediyor, sonra da bu durumları birlikte canlandırıyoruz. Boylece benzer bir durumla karşılaştıgımızda kız kardeşim ve ben ne yapmamız gerektiğini biliyoruz (Ceyda). TEMEL AYETLER Insan ne ekerse onu bicer (Galatyalılar 6:7). Olgun insanlar, algılama yetenegini dogruyu ve yanlışı ayırmak üzere kullanır ( Ibraniler 5:14). Kendinizi s urekli yoklayın (2. Korintoslular 13:5). JESSICA Arkadaş baskısıyla mucadele etmende kendinle ilgili duş uncelerinin buy uk etkisi vardır. Eger ozg uvenin varsa başkalarının senin hakkında ne du- şund u g un u önemsemezsin ve yaşıtlarından gelen baskı artık senin icin önemini yitirir. KAYLEY Eger degersizlik duyguları hissediyorsan sırf kendini iyi hissetmek icin başkalarına uyum saglamaya calışıyor olabilirsin. Ama eger kendinden eminsen arkadaşlarının sana baskı yaptıgını fark edip bunu reddetmen daha kolay olur. Uyanış! Ocak 2014 11
KUTSAL K ITABIN G OR U Ş U YARATILIŞ YARATILIŞ Bazı yaratılışcıların iddia ettigi gibi, Tanrı dunyayı 24 er saatten oluşan altı gunde mi yarattı? Başlangıçta Tanrı g okleri ve yeri yarattı (Başlangıç 1:1). KUTSAL KITAP NE DIYOR? Tanrı, dunyamız da dahil tum evreni, gecmişte tam olarak belirtilmeyen bir zamanda, başlangıcta yaratmıştır. Ca gdaş bilim, evrenin bir başlangıcı oldugu duş uncesini kabul eder. Yakın zamanda bilim insanları evrenin yaşının neredeyse 14 milyar yıl olabilecegini belirtti. Kutsal Kitap ayrıca altı yaratma gun u hakkında bilgi verir. Fakat bunların 24 saatlik gunler oldugunu soylemez (Başlangıc 1:31). Aslında Kutsal Kitap farklı uzunluktaki donemleri anlatmak icin gun ifadesini kullanır. Ornegin yaratılış doneminin tum unden, Yehova Tanrı nın yeri ve go g u yaptıgı gun olarak soz eder (Başlangıc 2:4). Anlaşılan bu yaratma gunleri binlerce yıl surm uşt u (Mezmur 90:4). BU NEDEN SIZ I ILG ILEND IRMEL I? Yaratılışcıların yanlış gor uşleri Kutsal Kitabı tamamen goz ardı etmenize yol acabilir. Öte yandan, Kutsal Kitabı yaratılışla ilgili guvenilir bir kaynak olarak kabul ederseniz, bu kitabın icindeki hikmet hazinesinden yararlanabilirsiniz ( Ozdeyişler 3:21). r Kutsal Kitapla ilgili başka sorularınıza cevap almak icin www.jw.org adresine bakabilirsiniz.
Tanrı d unyadaki canlıları evrimle mi var etti? KUTSAL KITAP NE DIYOR? Tanrı basit yapıda bir canlı yaratıp bunun evrimleşerek daha karmaşık turler oluşturmasını planlamadı. Bunun yerine O, karmaşık yapıdaki bitki ve hayvanların temel cinslerini yarattı ve bunlar daha sonra kendi cinslerine gore cogaldı (Başlangıc 1:11, 21, 24). Gun um uze kadar devam eden bu sure c sayesinde Tanrı nın başlangıcta yaratmış oldugu canlı turleri yeryuz un u doldurmuştur (Mezmur 89:11). Kutsal Kitap bir cins icinde oluşabilecek ceşitlili gin sınırlarını belirtmez. Bu ceşitlilik, aynı cinsten olan farklı hayvanların ciftleşmesi ve çevreye uyum saglaması sonucu oluşur. Bazıları bu adaptasyonları bir evrim sureci olarak gorse de aslında bu yolla yeni bir cins oluşmaz. Ca gımızdaki araştırmalar temel bitki ve hayvan sınıflarının uzun donemler boyunca çok az degişiklik gos- terdigi fikrini destekler. BU NEDEN SIZ I ILG ILEND IRMEL I? Kutsal Kitabın temel canlı tur- leriyle ilgili acıklamalarının bilimsel dogrulu gu, bu kitabın tarih ve peygamberlik sozleri gibi diger alanlarda da guvenilirli gini artırır. Tanrı şoyle dedi: Yer, cinslerine gore canlılar meydana getirsin (Başlangıç 1:24). KUTSAL KITAP NE DIYOR? Tanrı sınırsız guc un, yani enerjinin kaynagıdır (Eyup 37:23). Bu önemli bir gercektir, c unk u bilim insanları enerjinin maddeye don uşebilece gini keşfetmiştir. Kutsal Yazılar, evrenin yaratılması icin gerekli olan muazzam guc un kaynagının Yaratıcımız oldugunu soyler ( Işaya 40:26). Tanrı guc u- nu yarattıgı şeylerin devamlılıgını saglamak icin de kullanacagı- nı vaat etmiştir. Kutsal Kitap guneş, ay ve yıldızlar hakkında şoyle der: [Tanrı] sonsuza dek, daima dursunlardiyeyerleştirdi onları (Mezmur 148:3-6). BU NEDEN SIZ I ILG ILEND IRMEL I? Astronom Allan Sandage bir keresinde şoyle dedi: Bilim bazı yaşamsal sorulara cevap veremez. Aslında var olan her şeyin neden var oldugunu sordugu- nuzda bilimin sınırlarını aşmış olursunuz. Kutsal Kitap, yaratılışı bilimle uyumlu şekilde acıklamakla kalmaz, bilimin cevaplayamayacagı sorulara dayanıt verir. Ornegin, Tanrı nın yeryuz u ve insanlıkla ilgili amacı nedir? Daha fazla bilgi icin Yehova nın Şahitleri tarafından yayımlanan Kutsal Kitap Aslında Ne Ogretiyor? kitabının 3. bol um une bakın. Ayrıca www.jw.org web sitesinde de mevcuttur. Evrenin hammaddesinin kayna gı nedir? Gokleri Kendi ellerimle gerdim ( Işaya 45:12). Uyanış! Ocak 2014 13
ÜLKELER VE İNSANLAR İTALYA Italya ya Bir Ziyaret Dolomitler Venedik İTALYA ROMA Amalfi Kıyısı Sicilya İ TALYA tam bir zıtlıklar ülkesidir. Bir yanda upuzun sahiller diger yanda ise engebeli sıradaglar bulunur. Yazın guneyde hava kavurucu derecede sıcakken, kışın kuzeyde dondurucu bir soguk hakimdir. ˆ Burası aynı zamanda volkanik bir ülkedir, ancak sadece Stromboli ve Etna gibi birkac yanardag aktiftir. İtalya Avrupa nın en yogun nufuslu ülkelerinden biridir. Araplar, Bizanslılar, Fenikeliler, Normanlar ve Yunanlılar gibi bircok ulus bu topraklardan gecmiştir. Ülke, tarihi yapılar ve sanat eserleri acısından çok zengindir. İtalya nın bircok kasabasında ve şehrinde antik Yunan ve Roma kalıntıları ya da Barok ve Rone- sans mimarisinin örnekleri bugun hal ˆ a ˆ gor ulebilir. Bernini, Michelangelo, Raffaello gibi sanatcıların yaptıgı resimler, mermer heykeller ve ceşmeler de bu eserler arasındadır. Yemek gunl uk hayatın önemli bir kısmıdır, ayrıca bircok İtalyan âdeti ˆ yoresel yemeklerle ilgilidir. Genellikle başlangıc olarak makarna, ardından sebzeyle birlikte et ya da balık servis edilir. Zeytinyagı çok mik-
Makarna İtalyan mutfagının vazgecilmez yemegidir Liane Riß/age fotostock Turistler Venedik kanallarında gondolla gezinmekten keyif alır İtalya nın kuzeydogusunda yer alan Dolomitler % Amalfi Kıyısı tarda uretildi ginden bol bol kullanılır. Pizza ve risotto iyi bilinen İtalyan yemekleri arasındadır. İtalyanlar sıcak, konuksever ve sosyal insanlar olarak tanınır. Sohbet etmek onlar icin bir sanattır. Dolayısıyla sokaklarda yur urken hararetli şekilde konuşan ya da meydanlarda uzun uzun sohbet eden insanlara sık rastlanır. İtalyan nufusunun co gunlu gu Katolik olarak bilinse de, çok az kişi kiliseye duzenli olarak gider. Toplum, kurtaj ve boşanma konularında kilisenin kurallarını artık onemsemedi ginden son yıllarda kilisenin etkisinin zayıfladıgı gor ul uyor. İtalya da Yehova nın Şahitlerinin sayısı giderek artıyor. Onlar Kutsal Kitabı insanlara o greten ve bu kitabın standartlarına gore yaşayan bir toplum olmalarıyla tanınıyor. Ülke çapında 3.000 den fazla cemaat var ve Şahitlerin birco gu yabancı dil konuşan insanlara ulaşıyor. Gecti gimiz on yıl icinde İtalya da yaşayan yabancıların sayısı uc katına cıktı gından, yabancı dil konuşan insanlara Kutsal Kitaptaki hakikatleri og- retme işindeki ihtiyac arttı. KISA BILG I Nufus: 61.000.000 Baskent: Roma İklim: Guneyde Akdeniz iklimi gor ul ur, yani kışlar ılık,yazlar uzun ve sıcaktır; kuzeyde ise dag iklimi nedeniyle kışlar soguk gecer Fiziki yapı: Genellikle daglıktır ve yaklaşık 7.500 kilometrelik bir kıyı şeridi vardır BIL IYOR MUYDUNUZ? Vatikan, Roma sınırları icinde bulunsa da 1929 dan beri bagımsız bir devlettir; dolayısıyla İtalyanların goz unde yabancı bir topraktır. Uyanış! Ocak 2014 15
TASARIM UR UN U M U? Orumce gin Gizemli Yapışkanı Amerikan ev or umce gi Yapı iskelesi Av b olgesi A MER IKAN EV OR UMCE G I (Parasteatoda tepidariorum) yapışkanlı bir ag üretir. Orumcek, duvara sıkıca yapışacak kadar kuvvetli ya da yerde yur uyen avların yakalanıp yukarı çekilmesi icin yerden kolayca kopacak kadar zayıf bir ag örebilir. Bu or umcek, tek bir tur yapışkanla nasıl hem kuvvetli hem de zayıf olabilen bir ag üretiyor? Şunu du s un un: Amerikan ev or umcegi, yapışkan ozelli gi çok gu cl u olan ipek ipligiyle agını duvara, tavana ya da benzer bir yuzeye sabitler. Boylece oluşturdugu bu yapı iskelesi, ucan avlar aga carptıgında zarar gormez. Akron Üniversitesi ndeki (Ohio, ABD) araştırmacılar, yerle baglantısı olan ipek ipliklerinin ise tamamen farklı bir şekilde ve yapıda oruld u g un u keşfetti. Yapı iskelesine gore daha az baglantı noktası iceren bu aglar, yerde yapışkanlı bir av bolgesi oluşturur. Yur uyen avların bu bolgeye girmesiyle ag- lar kolayca koparak yaylı bir sistemle yukarı çekilir. Akron Üniversitesi nin bir basın bul- tenine gore, bu doga harikasını acı ga çıkaran araştırmacılar, or umce gin kullandıgı akıllı tasarım stratejisini taklit ederek sentetik bir yapıştırıcı geliştirmeye calışıyor. Bilim insanları hem bandajlarda hem de kemik kırıklarını tedavi etmekte kullanılacak bir yapıştırıcı elde etmeyi umuyor. Ne dersiniz? Or umce gin aynı yapışkanla zayıf ve kuvvetli aglar örmesi evrim sayesinde mi oldu? Yoksa tasarlandı mı? hareket edebilmek ve avı yakalayabilmek i cin farklı yapıda a glar üretirler 2012. Macmillan Publishers Ltd: NATURE COMMUNICATIONS, Av a gı ören or umcekler, a glarında Or umcek: Premaphotos/Alamy; yapı iskelesi ve av b olgesi: Adapted by permission from n o Bu dergiyi ve önceki sayılarını ücretsiz olarak indirebilirsiniz p Sitemizde Kutsal Kitabı yaklaşık 50 dilde okuyabilirsiniz www.jw.org sitesini ziyaret edin veya kodu okutun g14 01-TK 131004