T.C. MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ YAYIN ESASLARI KILAVUZU 1. AMAÇ VE KAPSAM MSGSÜ Yayınları bu kılavuzda belirtilen esaslara göre düzenlenir. Kılavuz; Üniversiteye bağlı akademik birimlerde görevli öğretim elemanlarının kişisel veya birlikte hazırlayacakları bilimsel-sanatsal eserleri, ders kitapları ve notlarını, akademik birimler tarafından düzenlenen bilimsel etkinliklerde (sempozyum, seminer, kongre, vb.) sunulan çalışmaların derlendiği kitapları, çeviri kitapları ve sergi kataloglarının biçimsel niteliklerini tanımlamayı amaçlamaktadır. MSGSÜ Yayın Esasları Kılavuzu, Üniversitenin internet tanıtım sayfasından elektronik olarak elde edilebilir. 2. GENEL YAZIM KURALLARI A. İçerik Oluşturmaya İlişkin Genel Kurallar Eserlerde Türk Dil Kurumu'nun Yazım Kılavuzu ve Türkçe Sözlük örnek alınmalı, yabancı sözcükler yerine Türkçe sözcükler kullanılmalıdır. Türkçe'de alışılmamış sözcükler yazıda kullanılırken, ilk geçtiği yerde yabancı dildeki karşılığı parantez içinde verilmelidir. Yayınlar; -Kapak -İç Kapak -İçindekiler -Önsöz / Sunuş -Türkçe ve İngilizce Özet -Ana Metin -Kaynaklar -Tablo listesi -Şekil Listesi -Ekler -İletişim Bilgileri sırasıyla düzenlenmelidir. 1
a. Kaynaklar Metin içerisinde farklı durumlarda kaynak gösterimi: Yazı içinde atıfta bulunulan kaynaklar; ya...küçükerman (1980, s.12)... şeklinde cümlenin içinde, ya...(küçükerman, 1980, s.12; Papanek, 1981, s.12-15) ya da (Küçükerman vd., 1980, s.22) şeklinde cümlenin sonunda yazar soyadı, yayın yılı ve sayfa numaraları belirtilerek verilmelidir. İki yazarlı kaynaklarda iki yazarın da soyadı yazılmalı (Margolin ve Buchanan, 1996, s.51), ikiden fazla yazarlı kaynaklar parantez içinde gösterilecek ise vd. kısaltması kullanılmalı (Sparke vd., 2002, s.65), parantez dışında ise Sparke ve diğerleri (2002, s.65) şeklinde kullanılmalıdır. Yazar adının cümlenin bir parçası olarak kullanıldığı durumda: Teresa Caldeira, Sao Paulo yu anlattığı Duvarları İnşa Etmek adlı yazısında toplumsal ve mekansal ayrışmanın kentlerin en önemli niteliği olduğunu vurguluyor. Kentsel mekanı düzenleyen kurallar toplumsal farklılaşma ve ayrışma kalıplarına dayanıyor. Bu kurallar, kültüre ve tarihe göre değişiyor, kamusal hayatı şekillendiren esasları gözler önüne seriyor ve sınıfların, toplumsal grupların kent mekanı içersinde birbirleriyle nasıl bir ilişki içersinde olduklarını gösteriyor. Derdini Sao Paulo üzerinden anlatan Caldeira ya göre, şimdiki zamanlarda mekansal düzenleme ayrı durma idealine dayanıyor. Bu ideal, sınıfların, farklı toplumsal grupların homojen adacıklarda yaşamasını, kendilerinden farklı gördükleri ve etkileşimlerinin giderek koptuğu sınıflardan, gruplardan uzak durmalarını öngörüyor. Dolayısıyla, yeni mekansal ayrışma yapısı yeni bir kamusal alan türünün temelini oluşturuyor (Caldeira, 1999, s.3) İki yazarın bulunması durumunda: Mahalledeki konutların yapımında, konut kat ve büyüklüklerinde, konutların bahçe ve yollarla ilişkisinde kendi aralarında bir anlamda uzlaşarak saptadıkları enformel kurallara sadık kalıyorlar ve gecekondularını çok katlı beton yapılara dönüştüren komşularını hoş karşılamıyorlar (Özbek ve Kurtuluş, 1997, s.7). İkiden fazla yazar bulunması durumunda: İşte böylesi bir iktisadi ortamda göçmenlerin barınakları, izinsiz olarak Hazine arazilerine yapıldığından, bu da bireysel çıkarlara doğrudan ters düşmediğinden ve formel bir konut ve arsa piyasası olmadığından, yasal olmasa da, toplumsal olarak meşru bir çözüm olarak görülüyor (Aksoy, vd., 1996, s.8). Aynı yazarın aynı yılda basılmış birden fazla eserinin kullanılması durumunda: Osmanlı İmparatorluğu nda tüm topraklar, kesin bir biçimde özel veya vakfa ait diye tanımlanmadıkça, devlete ait addedilir. Bağımsızlıktan sonra ise, Ermeniler ve Rumlar tarafından terk edilen gayrimenkullerin kamulaştırılmasıyla, devlet sahipliğindeki toprak kategorisi genişler. 1940 lı yıllara gelindiğinde mülkiyet örüntüsü oldukça karmaşık bir görünüm ortaya koyar. Bu örüntüyü çok çeşitli tipte kamuya ait topraklar, tescilli özel mülkiyet, eski tarım arazileri, terk edilmiş gayrimüslim arazileri ve üzerinde hak iddia edeni olmayan vakıf toprakları oluşturur (Keyder, 1999a, s. 18 Keyder, 1999b, s.22) 2
Anonim bir kaynağın kullanılması durumunda: Ocak 1996 da Büyükşehir Belediyesi yerleşim arazisini, Akatlar Alkent Yerleşim Projesi adıyla projelendiriyor 1 ve yüksek düzeyli konut ve iş merkezi amaçlı bir yaklaşımı gündeme getiriyor. Hemen ardından da 1996 yılının Haziran ayında bölgedeki kat irtifasını 6.5 metreden 15.5 metreye çıkarıyor ( Karanfilköy Kendini Anlatıyor başlıklı metin, Bkz. EKLER 3). Yazarı belirsiz bir kaynağın kullanılması durumunda: Örnek 1: dipnot vererek Önceleri Maliye Hazinesi ne ait olan bu topraklar, 1966 yılında yürürlüğe giren 775 no lu yasa 2 ile Gecekondu Önleme Bölgesi ilan ediliyor. Bu, Belediye sınırları içindeki hazine arazilerinin gecekondu önleme bölgeleri olarak değerlendirilmesi ve belediyelere bedelsiz devredilmesi anlamına geliyor. Yasa, bu bölgelerin imar ve altyapı düzenlemeleri yapılarak dar gelirli yurttaşlara (düzenleme giderleri arsa bedeli kabul edilerek) konut yapmak üzere tahsis edilmesini öngörüyor. Örnek 2: yazının içinde kullanarak Yani, Maliye Hazinesi, gecekondulaşmanın önlenmesi ve vasıflı sosyal konutlar yapılması için, arazileri, Belediye ye bağlı Mesken ve Gecekondu Müdürlüğü nün yetkisine bırakıyor. Öte yandan, Karanfilköy arazisi 1986 yılında çıkan 3030 sayılı yasa ile başka bir yetki alanının kapsamına da giriyor. (Büyükşehir Belediyesi Yasası, 1966 3030) Yazar adı belirtilen internet kaynaklarının kullanılması durumunda: Aşk, o dönem içinde (onüçünçü ve onsekizinci yüzyıllar arası) bir yaşam biçimi idi. (Inam, 2006) (asıl künye metin sonundaki kaynakçada gösterilir) Yazar adı belli olmayan internet kaynaklarının kullanılması durumunda: M.S. 1000 yıllarında yaşanan büyük İstanbul depreminde yaklaşık 10 metre suya gömülen adanın sadece en üst kısmı kayalık şeklinde su üzerinde kalır. (http://www.burgazada.net/kaybolanada.html, 2005) Metin sonunda kaynak gösterimi: Metin içinde kullanılan tüm kaynaklar, metnin sonundaki kaynakçada verilmelidir. Kaynak isimleri, Times New Roman 12 punto ile yazılmalı, sadece dergi ve kitap adları italik olmalıdır. Kaynakça yeni bir sayfadan başlamalıdır. 1 Bu bilgiler Karanfilköy Basın Bülteni nden derlenmiştir. Bültende, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mesken ve Gecekondu Müdürlüğü nde, mahalleye uygulanması düşünülen projenin maketinin bulunduğu açıklanmaktadır. Tam metin için Bkz. EKLER 2 2 1966 775 sayılı yasa: Gecekondu Önleme Bölgeleri: Birinci Beş Yıllık Plan la birlikte gelişen, merkezi hükümet eliyle gecekondu sorununa çözüm arayışının ortaya çıkardığı bir yasadır. 1963 1984 arasında Türkiye nin ve İstanbul un gündeminde kalmıştır. 1984 te kabul edilen 2981 sayılı gecekondu affına ilişkin yasadan sonra pratikte uygulamadan kalkmıştır. Yeni gecekondu yapımını önlemek için devletin altyapılı arsa arz etmesi ve burada konut yapacaklara teknik ve mali yardım sağlaması fikriyle ortaya çıkmıştır. 775 sayılı yasanın 5. maddesinde kurulması öngörülen Gecekondu Önleme Bölgeleri, Belediye Meclislerince kabul edildikten sonra bakanlık tarafından onaylanacaktı. Yasa kamunun ve vakıflarının arsalarının bu amaçla kullanılmasına ve özel toprakların kamulaştırılmasına kolaylıklar getiriyor, önleme bölgelerinin gerçekleştirilmesinde kullanılabilecek fonlar oluşturuyordu. 3
Akademik birimler tarafından düzenlenen bilimsel/sanatsal faaliyetlerin (sempozyum, seminer, kongre, vb gibi) kitaplarıyla çok yazarlı derleme kitaplarda her bir çalışmanın kaynakçası o çalışmanın sonunda verilmelidir. Kaynakça Harvard referans tekniğine göre düzenlenir. Kaynakçada farklı türde kaynak gösterimine ait örnekler Ulusal - Uluslararası Kitap Yılmaz, A., Brown, O. ve Nelson, H., (1998). Magnetic Fields, 295, Mc Graw Press, London. Kitap İçinde Bölüm Şensoy, T., (1998). Magnetic Fields, Physics, Mc Graw Hill Press, Oxford, UK., s. 2-5, Editörlü Kitaplar Şensoy, T., eds. (1998). Magnetic Fields, 25, Mc. Graw Hill Press, Oxford, UK. Tezler Yılmaz, A., (1998). Manyetik Alan Teorisi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), AÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Süreli Dergilerde Yer Alan Makaleler (Ulusal ve Uluslararası) Bayazıt, N., (2004), Investigating Design: A Review of Forty Years of Design Research, Design Issues, Cilt 20, Sayı 1, s. 24-40. Özel Sayılarda Yer Alan Makaleler Grabowski, W. ve Hindmann, E. M., (1970),..., Journal of Physics, 14, Paris, s.14-22. Akademik Konferanslarda Yayımlanmış Bildiriler Bayrakçı, O. (2004), Endüstriyel Tasarım Eğitimi: İTÜ Endüstriyel Tasarım Toplantıları 98 ve 99 Bildirileri, Derleme, İTÜ EÜTB, İstanbul, s.2-7. 4
Akademik Konferanslarda Sunulan Bildiriler Smith, M., Myer, B. ve Markov, C., (1978), Cold Fusion, Proceedings of the 1 st Cold Fusion Conference, Moscow, USSR, September 1978, s. 173-174 (Rusca) Patentler Sisaky, A, Golab, F. ve Myer, B., (1989), Rust Resistant Potatoes, United Kingdom Patent, No: 2394783 Tarih 23.01.1989 Raporlar Burke, W. F. ve Uğurtaş, G., (1974), Seismic İnterpretation of Thrace Basin, TPAO Internal Report, Ankara, Turkey Haritalar vb. IOC-UNESCO, (1981). International Bathymtric Chart of The Mediterranian, Ölçek 1:1.000.000, 10 Pafta, Savunma Bakanlığı, Leningrad, SSCB Standartlar TS920, (1990), Binalarda Rüzgar Yükü Kuralları, Türk Standartları, Ankara. Görüşmeler Papanek, V. (1976), Kişisel Görüşme. Internet Kaynakları Kaynakların A dan Z ye sıralanması bittikten sonra bir çizgi çekilerek, çizginin altından itibaren, internet kaynakları yararlanılan tarihle beraber yazılmalıdır. Yazar adı belirtilen internet kaynakları: Yilmaz, A., Brown, O. ve Nelson, H., (1998). Manyetik Alan Teorisi, http://www.server.com/final/paper1.html, (21.12.2005) Yazar adı belli olmayan internet kaynakları: http://www.server.com/final/paper1.html, (24.10.2005) b.tablo ve Şekil Listesi Tablo listesi ve şekil listesi yeni bir sayfadan başlar. Tablo ve şekiller, ana metin içinde kullanılan kodlama ve başlık ile listede yer alırlar. Tablo ve şekillerin yer aldığı sayfa numaraları listede belirtilir. Resimlerin alındıkları kaynaklar da listede parantez içinde kısaltmalı olarak yazar soyadı, basım yılı ve resim numarası belirtilerek verilir. 5
c. Ekler Ana metin içinde yer aldığı takdirde metnin akışını kesintiye uğratacağı düşünülen bilgi ve belgeler ekte verilir. Ana metin ve kaynaklar bölümlerinden sonra, ekler için yeni bir başlık sayfası açılır. Sırası ile ekler, her biri yeni bir sayfadan başlayarak düzenlenir. Eğer metnin içinde yeni geliştirilen bir ölçekten, deney ya da araştırma sırasında kullanılan özel bazı materyalden söz edilmişse bunlar eklerde sunulabilir. Ekler, ana metni izleyen kısımda yer aldığı sıra ile ve bu sırayı belirten numaralarla Ekler listesinde belirtilir. Ekler listesi, içindekiler bölümünün sonunda yer alır. B. Yazım Şekline İlişkin Genel Kurallar a. Yazı Karakteri 12 punto Times New Roman yazı karakteri kullanılmalıdır. Punto; tablolarda, şekillerde ve sol kenardan blok yazılan uzun alıntılarda 8 e kadar küçültülebilir. Metin dik ve normal harflerle yazılır, koyu (bold) harfler başlıklarda kullanılır. Virgülden ve noktadan sonra bir karakter boşluk bırakılır. Bölüm başlıkları birinci derece başlıklar olarak yazılır. Birinci derece başlıklar yeni bir bölüme geçişi gösterdiğinden her zaman sayfa başlarında yer alırlar ve büyük harf, 14 punto ve koyu (bold) harflerle yazılırlar. b. Sayfa Düzeni Sayfanın sol kenarından 4.0 cm, diğer kenarlarından 2.5 cm. boşluk bırakılmalıdır. Dipnotlar, bu sınırlar içinde kalmalıdır. c. Satır Aralıkları ve Düzeni Metin, 1.5 satır aralıklarla yazılır. Kısaltmaların, çizelgelerin, şekil ve sembol listelerinin, önsözün, özetlerin, kaynakların, eklerin, özgeçmişin, metin içindeki çizelge ve şekillerin isim ve açıklamaları ile dipnotların yazımında tek satır aralığı kullanılmalıdır. d. Sayfa Numaralandırma Kapak ve iç kapak dışında tüm sayfalar numaralandırılır. Başlangıç kısmında yer alan bölümler (içindekiler, listeler, özetler), Romen rakamları ile numaralandırılabilir. Ana bölümler ise rakamlar ile numaralandırılır. Rakamlar, sayfanın alt orta kısmına gelecek şekilde düzenlenir. e. Tablolar ve Şekiller Tablolar ve şekiller, metinde ilk söz edildikleri yere mümkün olduğu kadar yakına yerleştirilirler. Çok sayıda tablo ve şekil varsa, bunlar ekler kısmında da yer alabilir. Tablolar ve şekiller, ilk rakamın bölüm numarasını, ikinci rakamın ise tablonun veya şeklin bölüm içindeki sırasını belirtecek şekilde numaralandırılır. 6
Şekillerin numarası ve başlığı şeklin altına, tablonun numarası ve başlığı tablonun üstüne yazılır. 3. YAYIN DOSYASININ NİTELİĞİ Kılavuzun 2. bölümünde tanımlanan genel yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan yayın önerileri, görsel malzemeleriyle birlikte A4 boyutunda (21 x 29.7 cm.), beyaz birinci hamur kağıda (80 gr.), lazer yazıcıda basılarak, spiral veya benzeri bir teknikle toplanır. Ayrıca, metni ve görsel malzemeleri içeren bir CD ile birlikte Yayın Koordinatörlüğü ne teslim edilir. Eserin yayımlanma aşamasında yazardan, basıma uygun nitelikte görsel malzemenin sağlanması istenebilir. 7