SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2013/60 Ref: 4/60

Benzer belgeler
ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

ANAYASA MAHKEMESİNDEN KARAR VE İLAM HARCINA İLİŞKİN İPTAL KARARI

SİRKÜLER İstanbul,

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI. Resmi Gazete: Anayasa Mahkemesi Başkanlığından: Esas Sayısı : 2009/59. Karar Sayısı : 2011/69

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2015/014 Ref: 4/014

DEVLET MEMURLARININ TEDAVİ YARDIMINA İLİŞKİN ANAYASA MAHKEMESİ KARARI Cuma, 03 Nisan :58 -

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI. İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN : Genç Asliye Ceza Mahkemesi

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2015/088 Ref: 4/088

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2014/023 Ref: 4/023

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Başvuru kararının gerekçe bölümü şöyledir:

SĐRKÜLER Đstanbul, Sayı: 2012/139 Ref: 4/139

Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü30 Mayıs 2009 CUMARTESİResmî GazeteSayı : ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2015/037 Ref: 4/037

T Ü R M O B TÜRKİYE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER ODALARI BİRLİĞİ SİRKÜLER RAPOR MEVZUAT

Başvuru kararının tam metni için tıklayınız.

Sirküler Rapor /4-1 ANAYASA MAHKEMESİNİN 6111 SAYILI KANUNA İLİŞKİN İPTAL KARARI

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2012/40 Ref: 4/40

ANAYASA MAHKEMESİNDEN KATMA DEĞER KANUNUYLA İLGİLİ BİREYSEL BAŞVURUYA İLİŞKİN YETKİSİZLİK KARARI

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2017/120 Ref: 4/120

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2012/194 Ref: 4/194

I sayılı İdarî Yargılama Usûlü Kanunun başvuru konusu kuralının Anayasaya aykırılığı sorunu:

SİRKÜLER İstanbul, Konu: 6552 SAYILI KANUNUN 79. MADDESİNİN UYGULANMASINA DAİR TEBLİĞ (ARAÇ MUAYENELERİNE DAİR) (SERİ NO:1) YAYINLANMIŞTIR

Başvuru kararının tam metni için tıklayınız.

24 Aralık 2007 PAZARTESİ. Sayı : MAHKEMESİ KARARI. Anayasa Mahkemesi Başkanlığından: İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN : İTİRAZIN KONUSU :

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2016/201 Ref: 4/201

HEMŞİRELİK KANUNU İLE İLGİLİ ANAYASA MAHKEMESİ KARARI - 5 ŞUBAT

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2012/70 Ref: 4/70

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2016/195 Ref: 4/195

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2017/028 Ref: 4/028

: 2009/27 : 2010/9 : RAZ YOLUNA BA

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2014/006 Ref: 4/006. Konu: 43 SERİ NUMARALI BELEDİYE GELİRLERİ KANUNU GENEL TEBLİĞİ YAYINLANMIŞTIR

19 Mart 2010 CUMA. Resmî Gazete. Sayı : MAHKEMESİ KARARI. Mahkemesi Başkanlığından: Karar Sayısı : Karar Günü : 23

Bu belge sitesinden görüntülenmektedir. 28 Şubat 2014 CUMA Resmi GazeteSayı : ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

ANAYASA MAHKEMESİNDEN VERGİ USUL KANUNUYLA İLGİLİ BİREYSEL BAŞVURUYA İLİŞKİN YETKİSİZLİK KARARI

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2012/161 Ref: 4/161

Hayatımız limitli ama öğrenebileceklerimiz limitsizdir

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2019/078 Ref: 4/078

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2015/066 Ref: 4/066

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2014/225 Ref: 4/225

Açıklamalı Sirküler Rapor 2013/5

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2017/003 Ref: 4/003

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2015/083 Ref: 4/083. Konu: EV HİZMETLERİNDE ÇALIŞANLARIN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN SİRKÜLER YAYINLANMIŞTIR

Anayasa Mahkemesi, 13 Ekim 2012 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede. yayımlanan tarihli ve E:2011/38; K:2012/89 sayılı Kararında Vergi

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2017/183 Ref: 4/183

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2019/020 Ref: 4/020

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2018/107 Ref: 4/107

SİRKÜLER İstanbul,

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2015/149 Ref: 4/149

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2012/223 Ref: 4/223

dan itibaren ücret gelirlerine farklı (düşük oranlı) gelir vergisi tarifesi uygulamasına son veren kanuni düzenlemenin,

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2015/056 Ref: 4/056

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2016/075 Ref: 4/075. Konu: MALİ TATİL UYGULAMASI HAKKINDA GENEL TEBLİĞ DE DEĞİŞİKLİK YAPILMIŞTIR

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2016/176 Ref: 4/176. Konu: 48 SERİ NUMARALI BELEDİYE GELİRLERİ KANUNU GENEL TEBLİĞİ YAYINLANMIŞTIR

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2015/049 Ref: 4/049

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2014/004 Ref: 4/004. Konu: 2014 YILI MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ TUTARLARI İLAN EDİLMİŞTİR

SİRKÜLER İstanbul,

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2015/188 Ref: 4/188. Konu: 2016 YILI ÇEVRE TEMİZLİK VERGİSİ TUTARLARI HAKKINDA GENEL TEBLİĞ YAYINLANMIŞTIR

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASA MAHKEMESİ GENEL KURUL KARAR N.B.B. BAŞVURUSU (2) (Başvuru Numarası: 2014/17143) R.G. Tarih ve Sayı: 22/3/

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2015/043 Ref: 4/043

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2018/137 Ref: 4/137

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2016/177 Ref: 4/177. Konu: 69 SERİ NUMARALI EMLAK VERGİSİ KANUNU GENEL TEBLİĞİ YAYINLANMIŞTIR

SĐRKÜLER Đstanbul, Sayı: 2014/080 Ref: 4/080

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2017/097 Ref: 4/097

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2014/079 Ref: 4/079

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2012/36 Ref: 4/36

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2014/219 Ref: 4/219

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2013/190 Ref: 4/190. Konu: BİREYSEL KATILIM YATIRIMCISI İNDİRİMİ HAKKINDA TEBLİĞ (SERİ NO: 1) YAYINLANMIŞTIR

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2018/179 Ref: 4/179. Konu: KÂR PAYI AVANSI DAĞITIMI HAKKINDA TEBLİĞDE DEĞİŞİKLİK YAPILMIŞTIR

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI. İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN : Danıştay Onbirinci Daire

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2012/61 Ref: 4/61

T.C. D A N I Ş T A Y Yedinci Daire

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2014/223 Ref: 4/223

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2014/224 Ref: 4/224

TÜRKİYE RADYO-TELEVİZYON KURUMU GELİRLERİ KANUNU NA İLİŞKİN ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2012/202 Ref: 4/202

İTİRAZIN KONUSU: günlü, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu nun;

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2015/125 Ref: 4/125. Konu: TÜRKİYE-ALMANYA ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMASINA İLİŞKİN TEBLİĞ YAYINLANMIŞTIR

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

GÜMRÜK SİRKÜLERİ Tarih: 24/12/2014 Sayı: 2014/126 Ref : 6/126

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2018/060 Ref: 4/060. Konu: TİCARİ DEFTERLERE İLİŞKİN TEBLİĞDE DEĞİŞİKLİKLER YAPILMIŞTIR

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2016/192 Ref: 4/192

SĐRKÜLER Đstanbul,

DANIŞTAYIN SÜRESİNDE AÇILMAYAN DAVAYLA İLGİLİ KANUN YARARINA BOZMA KARARI

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2014/036 Ref: 4/036

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2019/010 Ref: 4/010

HARÇLAR KANUNU GENEL TEBLİĞİ. (Seri No:67)

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2015/162 Ref: 4/162

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI Esas Sayısı : 2010/104 Karar Sayısı : 2011/180 Karar Günü : R.G. Tarih-Sayı : İTİRAZ YOLUNA

EMLAK VERGİSİNDEN MUAF OLAN TAŞINMAZLA İLGİLİ DÜZENLENEN ÖDEME EMRİNE İLİŞKİN KANUN YARARINA BOZMA KARARI

(Tablo hesap dönemi takvim yılı olan şirketlere göre hazırlanmıştır.)

Anayasa Mahkemesi Kararı

SİRKÜLER İstanbul,

2918 SAYILI KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU'NUN 3493 SAYILI YASA İLE DEĞİŞTİRİLEN 115. MADDESİNİN SON FIKRASI İLE İLGİLİ İPTAL KARARI

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2018/218 Ref: 4/218

SİRKÜLER İstanbul,

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2016/030 Ref: 4/030

Transkript:

SİRKÜLER İstanbul, 15.02.2013 Sayı: 2013/60 Ref: 4/60 Konu: KARAR VE İLAM HARCININ DÖRTTE ÜÇÜNÜN ÖDENECEĞİ ZAMANA İLİŞKİN YASA METNİNDE YER ALAN KARARIN VERİLMESİNDEN İTİBAREN İFADESİ ANAYASA MAHKEMESİ TARAFINDAN İPTAL EDİLMİŞTİR Aydın Vergi Mahkemesi, 492 sayılı Harçlar Kanunu nun 28 inci maddesinde yer alan nispi karar ve ilam harcının miktarının ancak kararın tebliği ile öğrenilebildiği, yargılama esnasında hazır bulunmayan veya hüküm duruşmasına katılmayan tarafın gerekçeli karar kendisine tebliğ edilmedikçe harcın miktarını bilmesinin mümkün olmadığı, kuralda yer alan iki aylık sürenin geçmesi halinde ise mükellefin fazladan gecikme zammı ödemek zorunda kaldığı, bu nedenle henüz tebliğ edilmeyen bir vergi borcu için gecikme zammı işletilmesine olanak tanıyan itiraz konusu ibarenin hukuk güvenliği ilkesini ihlal ettiği gerekçeleriyle, 492 sayılı Harçlar Kanunu nun 28 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan kararın verilmesinden itibaren ifadesinin Anayasa nın 2. maddesine aykırı olduğu ileri sürmüş ve iptali için Anayasa Mahkemesi ne başvurmuştur. İtiraz Konusu Yasa Kuralı: 492 sayılı Harçlar Kanunu nun itiraz konusu ibareyi de içeren 28 inci maddesi aşağıdaki gibidir: (1) sayılı tarifede yazılı nispî harçlar aşağıdaki zamanlarda ödenir: a) Karar ve ilam harcı, Karar ve ilam harçlarının dörtte biri peşin, geri kalanı kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödenir. Şu kadar ki, ölüm ve cismani zarar sebebiyle açılan maddi ve manevi tazminat davalarında peşin alınan harcın oranı yirmide bir olarak uygulanır. Bakiye karar ve ilam harcının ödenmemiş olması, hükmün tebliğe çıkarılmasına, takibe konulmasına ve kanun yollarına başvurulmasına engel teşkil etmez. b) İcra Tahsil Harcı, İcra takiplerinde Tahsil Harcı, alacağın ödenmesi sırasında, ödeme yapılmayan hallerde harç alacağının doğması tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenir. Harç alacağı icranın yerine getirilmesiyle doğar. Konunun değeri üzerinden alınacak İflâs Harçlarında da bu bent hükümleri uygulanır. c) Depozito, defter tutma ve miras işlerine ait harçlar, 1

(1) sayılı tarifenin (D) bölümünde yazılı depozito, defter tutma ve miras işlerine ait harçlar işin sonundan itibaren 15 gün içinde ödenir. 492 sayılı Kanun un itiraz konusu ibareyi de içeren 28. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin birinci cümlesinde, nispi karar ve ilam harcının dörtte birinin peşin, geri kalanının ise kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödeneceği düzenlenmiştir. 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun un 51. maddesinde ise tahsil edilemeyen kamu alacakları için gecikme zammı ödeneceği öngörüldüğünden, nispi karar harcının bakiye miktarının vadesinde, yani kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödenmemesi hâlinde, anılan hüküm uyarınca bu kamu alacağına gecikme zammı uygulanacaktır. Anayasa nın 2 nci maddesinde belirtilen hukuk devleti, insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, eylem ve işlemleri hukuka uygun olan, her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, hukuk güvenliğini sağlayan, Anayasa ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, hukuku tüm devlet organlarına egemen kılan, Anayasa ve yasalarla kendini bağlı sayan, yargı denetimine açık olan devlettir. Anayasa nın 2 nci maddesinde yer alan hukuk devletinin temel ilkelerinden biri hukuki güvenlik tir. Hukuk güvenliği, normların öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, devletin de yasal düzenlemelerde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kılar. Genel olarak hukuk mahkemeleri tarafından verilen kararlarda ödenmesi gereken bakiye harç miktarı kısa kararda açıklanmamaktadır. Diğer bir ifade ile taraflar bakiye harç miktarlarını gerekçeli kararın kendilerine tebliği ile öğrenmektedirler. Bu hâllerde bakiye karar harcının karar tarihinden itibaren iki ay içinde ödenmesinin zorunlu tutulması, mükellefin henüz varlığından haberdar olmadığı veya miktarını tam olarak bilmediği bir harç için gecikme zammı ödemesi sonucunu doğuracaktır. Kişilerin haberdar olmadıkları harç nedeniyle gecikme zammı ödemek zorunda kalmaları ise hukuk devleti ilkesinin gereklerinden olan hukuk güvenliği ilkesi ile bağdaşmamaktadır. Anayasa Mahkemesi yukarıda açıklanan nedenlerle itiraz konusu kuralı Anayasa nın 2 nci maddesine aykırı bulmuş ve iptal etmiştir. Yürürlüğün durdurulması talebi ise reddedilmiştir. İptal Kararının Yürürlüğe Gireceği Tarih: Anayasa nın 153 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında Kanun, kanun hükmünde kararname ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez denilmekte, 6216 sayılı Anayasa 2

Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun un 66 ncı maddesinin (3) numaralı fıkrasında da bu kural tekrarlanmaktadır. 492 sayılı Harçlar Kanunu nun 28 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin birinci cümlesinde yer alan kararın verilmesinden itibaren ibaresinin iptal edilmesi nedeniyle doğacak hukuksal boşluk kamu yararını ihlal edecek nitelikte görüldüğünden, Anayasa nın 153 üncü maddesinin üçüncü fıkrasıyla 6216 sayılı Kanun un 66 ncı maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince bu ibareye ilişkin iptal hükmünün, kararın Resmî Gazete de yayımlanmasından başlayarak altı ay sonra yürürlüğe girmesi uygun görülmüştür. Bu durumda söz konusu iptal hükmü 13 Ağustos 2013 günü yürürlüğe girecektir. Saygılarımızla, DENGE DENETİM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. EK: Anayasa Mahkemesi Kararı (*) Sirkülerlerimizde yer verilen açıklamalar sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tereddüt edilen hususlarda kesin işlem tesis etmeden önce konusunda uzman bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiyemiz olup; sadece sirkülerlerimizdeki açıklamalar dayanak gösterilerek yapılacak işlemler sonucunda doğacak zararlardan müşavirliğimiz sorumlu olmayacaktır. (**) Sirkülerlerimiz hakkında görüş, eleştiri ve sorularınız için aşağıda bilgileri yer alan uzmanlarımıza yazabilirsiniz. Erkan YETKİNER YMM Mazars/Denge Vergi Departmanı, Ortak eyetkiner@mazarsdenge.com.tr Güray ÖĞREDİK SMMM Mazars/Denge Vergi Departmanı, Kıdemli Müdür gogredik@mazarsdenge.com.tr 3

13 Şubat 2013 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : 28558 ANAYASA MAHKEMESİ KARARI Anayasa Mahkemesi Başkanlığından: Esas Sayısı: 2012/70 Karar Sayısı: 2012/157 Karar Günü: 18.10.2012 İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN : Aydın Vergi Mahkemesi İTİRAZIN KONUSU : 2.7.1964 günlü, 492 sayılı Harçlar Kanunu nun 28. maddesinin birinci fıkrasının, 23.7.2010 günlü, 6009 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun un 18. maddesiyle değiştirilen (a) bendinin birinci cümlesinde yer alan kararın verilmesinden itibaren ibaresinin Anayasa nın 2. maddesine aykırılığı savıyla iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemidir. I- OLAY Asliye hukuk mahkemesince hükmedilen nispi karar harcının, kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödenmemesi üzerine, söz konusu harcın tahsili amacıyla davacı adına düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davada, itiraz konusu ibarenin Anayasa ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkeme, iptali ve yürürlüğünün durdurulması için başvurmuştur. II- İTİRAZIN GEREKÇESİ Başvuru kararının gerekçe bölümü şöyledir: Anayasanın 2 nci maddesinde yer alan hukuk devletinin en önemli ilkelerinden olan hukuk güvenliği, belirliliği zorunlu kılar. Vergilendirmede belirlilik ilkesi yükümlülüğün hem kişiler hem de idare yönünden belli ve kesin olmasına, yasa kuralının ilgili kişilerin mevcut şartlar altında belirli bir işlemin ne tür sonuçlar doğurabileceğini makul bir düzeyde öngörmelerini mümkün kılacak şekilde düzenlenmesini gerektirir. Belirlilik ilkesi gereğince, kişi ve kurumlar yargılama neticesinde hüküm altına alınacak ve kendilerinden istenilecek olan nispi karar ve ilam harcını ancak kararın tebliği ile öğrenebileceklerdir. Yargılama esnasında hazır bulunmayan, hüküm duruşmasına katılmayan tarafın, hüküm fıkrasından haberdar olması ve ne kadar harç ödemesi gerektiğini bilmesi mümkün değildir. Hüküm fıkrasında hesap edilen harca, ancak gerekçeli kararın tebliği ile muttali olunmaktadır. Uygulamada ise, karar duruşmasında genellikle kısa karar yazılmakta, gerekçeli karar ise daha sonra yazılarak taraflara tebliğ edilmektedir. Gerekçeli kararın yazılması ve taraflara tebliği ise belli bir süreye tabi olmayıp, kimi zaman iş yoğunluğuna göre makul olmayacak süreleri bulabilmektedir. Bu nedenle, karar harcının tahsili için öngörülen 2 aylık süre geçtikten sonra, gerekçeli karar yazılarak taraflara tebliğ olunabilmektedir. Bu durumda harcın yükümlüsü, ne miktarda harç ödeyeceğini öğrendiğinde, Kanunda belirtilen iki aylık süre geçmiş olacak ve akabinde gecikme zammı ödemek zorunda kalacaktır. Ayrıca, kararı veren mahkeme tarafından, harcın tahsili amacıyla vergi dairesi müdürlüğüne harç tahsil müzekkeresi yazılacağından, artık taraf hakkında cebri tahsilat işlemleri başlayacaktır. Normalde vergilendirmede tebliğ ile başlaması gereken tahsilat aşaması, nispi karar ve ilam harçlarında; tarafın yokluğunda karar verilse dahi, gerekçeli karar verildikten çok uzun bir süre sonra yazılsa ve tebliğ edilse bile, kararın verildiği tarihten itibaren başlamaktadır. Tebliğ edilmeyen bir işlem veya karara hukuki sonuçlar bağlanması, hukuk hayatında etki doğurması, kişi ve kurumların hukuki güvenliğini etkileyeceği gibi, tebliğ olunmayan bir kararın kişiler üzerinde olumsuz sonuçlar doğurması hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmaz. Borçlu olunan harç miktarı ancak gerekçeli kararın mahkemece hazırlanıp yazılması, kararın tebliğe çıkarılacak hale gelmesi ile açıklığa kavuşacağından, kararın hazırlanması, tebliğe çıkarılacak hale gelmesi tarihlerinin daha önce tespiti tam olarak mümkün olamayacağı gibi, karar tarihi itibariyle, yokluğunda aleyhine hüküm verilen kişinin ödemesi gereken harcı bilmesi imkansız olduğundan, 2.7.1964 tarih ve 492 sayılı Harçlar Kanunu nun 23.7.2010 tarih ve 6009 sayılı Kanun un 18 inci maddesiyle değişik 28. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin Karar ve ilam harcı, Karar ve ilam harçlarının dörtte biri peşin, geri kalanı kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödenir cümlesinin, kararın verilmesinden itibaren tümcesinin Anayasanın 2 nci maddesine aykırı olduğu kanaatine varılmıştır. IV. UYGULANACAK KURAL SORUNU 492 sayılı Harçlar Kanunu nun 28 inci maddesi uyarınca karar ve ilam harcının kararın verildiği tarihten itibaren iki ay içinde ödenmesi gerekmektedir. Kanunun 37 ve 130 uncu maddelerine göre, bu iki aylık süre içinde mahkeme veznesine ödenmeyen harçların tahsili için, ilgili mahkeme tarafından vergi dairesine harç tahsil müzekkeresi yazılmaktadır. 1

Vergi dairesi müdürlüğü, mahkemeden gelen harç tahsil müzekkeresi üzerine tahsilat işlemlerine başlamaktadır. Çünkü, Harçlar Kanunu nispi karar ve ilam harcının ödeme süresini ve zamanını göstermiş olduğundan, ayrıca vergi dairesi müdürlüğünce vade belirleme ve tahakkuk verme işlemleri yapılmayacaktır. Tahsilat işlemi ödeme emri ile başlayacağından, ödeme emrinin konusunu, kararın verildiği tarihten itibaren iki ay içinde ödenmeyen harç oluşturacaktır. Yargı harcının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle açılacak davada da, uyuşmazlığı çözecek olan mahkemece, harç tahsil müzekkeresinde tahsili istenilen harcın, kararın verildiği tarihten itibaren iki ay içinde ödenip ödenmediğine bakılacak ve bu hususta karar verilecektir. Bu nedenle, 2.7.1964 tarih ve 492 sayılı Harçlar Kanunu nun 23.7.2010 tarih ve 6009 sayılı Kanun un 18 inci maddesiyle değişik 28. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi, görülen davada uyuşmazlığın çözümünde uygulanacak kuraldır. V. HÜKÜM Açıklanan nedenlerle, 2.7.1964 tarih ve 492 sayılı Harçlar Kanunu nun 23.7.2010 tarih ve 6009 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle değişik 28. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin Karar ve ilam harcı, Karar ve ilam harçlarının dörtte biri peşin, geri kalanı kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödenir cümlesinin, kararın verilmesinden itibaren tümcesinin Anayasa nın 2 nci maddesinde yer alan Hukuk Devleti ilkesine aykırı olduğu görüldüğünden iptali ve yürürlüğün durdurulması istemiyle, dosyanın onaylı bir örneğinin, Anayasa nın 152 nci ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun un 40 ncı maddeleri uyarınca Anayasa Mahkemesine gönderilmesine, Anayasa Mahkemesince bu hususta karar verilinceye kadar ve en fazla kararın Anayasa Mahkemesine tebliğinden itibaren beş ay süre ile davanın geri bırakılmasına, 06.06.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. III- YASA METİNLERİ A- İtiraz Konusu Yasa Kuralı 2.7.1964 günlü, 492 sayılı Harçlar Kanunu nun itiraz konusu ibareyi de içeren 28. maddesi şöyledir: (1) sayılı tarifede yazılı nispî harçlar aşağıdaki zamanlarda ödenir : a) Karar ve ilam harcı, Karar ve ilam harçlarının dörtte biri peşin, geri kalanı kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödenir. Şu kadar ki, ölüm ve cismani zarar sebebiyle açılan maddi ve manevi tazminat davalarında peşin alınan harcın oranı yirmide bir olarak uygulanır. Bakiye karar ve ilam harcının ödenmemiş olması, hükmün tebliğe çıkarılmasına, takibe konulmasına ve kanun yollarına başvurulmasına engel teşkil etmez. b) İcra Tahsil Harcı, İcra takiplerinde Tahsil Harcı, alacağın ödenmesi sırasında, ödeme yapılmayan hallerde harç alacağının doğması tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenir. Harç alacağı icranın yerine getirilmesiyle doğar. Konunun değeri üzerinden alınacak İflâs Harçlarında da bu bent hükümleri uygulanır. c) Depozito, defter tutma ve miras işlerine ait harçlar, (1) sayılı tarifenin (D) bölümünde yazılı depozito, defter tutma ve miras işlerine ait harçlar işin sonundan itibaren 15 gün içinde ödenir. B- Dayanılan Anayasa Kuralı Başvuru kararında, Anayasa nın 2. maddesine dayanılmıştır. IV- İLK İNCELEME Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü nün 8. maddesi gereğince Haşim KILIÇ, Serruh KALELİ, Alparslan ALTAN, Fulya KANTARCIOĞLU, Mehmet ERTEN, Serdar ÖZGÜLDÜR, Recep KÖMÜRCÜ, Burhan ÜSTÜN, Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI, Erdal TERCAN, Muammer TOPAL ve Zühtü ARSLAN ın katılımlarıyla 5.7.2012 günü yapılan ilk inceleme toplantısında, dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine ve yürürlüğü durdurma isteminin esas inceleme aşamasında karara bağlanmasına OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir. V- ESASIN İNCELENMESİ Başvuru kararı ve ekleri, Anayasa Mahkemesi Raportörü Durdu ÖZER tarafından hazırlanan işin esasına ilişkin rapor, itiraz konusu Yasa kuralı, dayanılan Anayasa kuralı ve bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü: Başvuru kararında, nispi karar ve ilam harcının miktarının ancak kararın tebliği ile öğrenilebildiği, yargılama esnasında hazır bulunmayan veya hüküm duruşmasına katılmayan tarafın gerekçeli karar kendisine tebliğ edilmedikçe harcın miktarını bilmesinin mümkün olmadığı, kuralda yer alan iki aylık sürenin geçmesi halinde ise mükellefin fazladan gecikme zammı ödemek zorunda kaldığı, bu nedenle henüz tebliğ edilmeyen bir vergi borcu için gecikme zammı işletilmesine olanak tanıyan itiraz konusu ibarenin hukuk güvenliği ilkesini ihlal ettiği belirtilerek kuralın, Anayasa nın 2. maddesine aykırı olduğu ileri sürülmüştür. 2

492 sayılı Kanun un itiraz konusu ibareyi de içeren 28. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin birinci cümlesinde, nispi karar ve ilam harcının dörtte birinin peşin, geri kalanının ise kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödeneceği düzenlenmiştir. 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun un 51. maddesinde ise tahsil edilemeyen kamu alacakları için gecikme zammı ödeneceği öngörüldüğünden, nispi karar harcının bakiye miktarının vadesinde, yani kararın verilmesinden itibaren iki ay içinde ödenmemesi hâlinde, anılan hüküm uyarınca bu kamu alacağına gecikme zammı uygulanacaktır. Anayasa nın 2. maddesinde belirtilen hukuk devleti, insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, eylem ve işlemleri hukuka uygun olan, her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, hukuk güvenliğini sağlayan, Anayasa ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, hukuku tüm devlet organlarına egemen kılan, Anayasa ve yasalarla kendini bağlı sayan, yargı denetimine açık olan devlettir. Anayasa nın 2. maddesinde yer alan hukuk devletinin temel ilkelerinden biri hukuki güvenlik tir. Hukuk güvenliği, normların öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, devletin de yasal düzenlemelerde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kılar. Genel olarak hukuk mahkemeleri tarafından verilen kararlarda ödenmesi gereken bakiye harç miktarı kısa kararda açıklanmamaktadır. Diğer bir ifade ile taraflar bakiye harç miktarlarını gerekçeli kararın kendilerine tebliği ile öğrenmektedirler. Bu hâllerde bakiye karar harcının karar tarihinden itibaren iki ay içinde ödenmesinin zorunlu tutulması, mükellefin henüz varlığından haberdar olmadığı veya miktarını tam olarak bilmediği bir harç için gecikme zammı ödemesi sonucunu doğuracaktır. Kişilerin haberdar olmadıkları harç nedeniyle gecikme zammı ödemek zorunda kalmaları ise hukuk devleti ilkesinin gereklerinden olan hukuk güvenliği ilkesi ile bağdaşmamaktadır. Açıklanan nedenlerle itiraz konusu kural, Anayasa nın 2. maddesine aykırıdır. İptali gerekir. VI- YÜRÜRLÜĞÜN DURDURULMASI İSTEMİ 2.7.1964 günlü, 492 sayılı Harçlar Kanunu nun 28. maddesinin birinci fıkrasının, 23.7.2010 günlü, 6009 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun un 18. maddesiyle değiştirilen (a) bendinin, birinci cümlesinde yer alan kararın verilmesinden itibaren ibaresine ilişkin iptal hükmünün yürürlüğe girmesinin ertelenmesi nedeniyle, bu ibarenin yürürlüğünün durdurulması isteminin REDDİNE, 18.10.2012 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir. VII- İPTAL KARARININ YÜRÜRLÜĞE GİRECEĞİ GÜN SORUNU Anayasa nın 153. maddesinin üçüncü fıkrasında Kanun, kanun hükmünde kararname ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez denilmekte, 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrasında da bu kural tekrarlanmaktadır. 2.7.1964 günlü, 492 sayılı Harçlar Kanunu nun 28. maddesinin birinci fıkrasının, 23.7.2010 günlü, 6009 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun un 18. maddesiyle değiştirilen (a) bendinin, birinci cümlesinde yer alan kararın verilmesinden itibaren ibaresinin iptal edilmesi nedeniyle doğacak hukuksal boşluk kamu yararını ihlal edecek nitelikte görüldüğünden, Anayasa nın 153. maddesinin üçüncü fıkrasıyla 6216 sayılı Kanun un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince bu ibareye ilişkin iptal hükmünün, kararın Resmî Gazete de yayımlanmasından başlayarak altı ay sonra yürürlüğe girmesi uygun görülmüştür. VIII- SONUÇ 1-2.7.1964 günlü, 492 sayılı Harçlar Kanunu nun 28. maddesinin birinci fıkrasının, 23.7.2010 günlü, 6009 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun un 18. maddesiyle değiştirilen (a) bendinin birinci cümlesinde yer alan kararın verilmesinden itibaren ibaresinin Anayasa ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE, 2-492 sayılı Kanun un 28. maddesinin birinci fıkrasının 6009 sayılı Kanun un 18. maddesiyle değiştirilen (a) bendinin birinci cümlesinde yer alan kararın verilmesinden itibaren ibaresinin iptal edilmesi nedeniyle, Anayasa nın 153. maddesinin üçüncü fıkrasıyla 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince bu ibareye ilişkin İPTAL HÜKMÜNÜN, KARARIN RESMÎ GAZETE DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK ALTI AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE, 18.10.2012 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi. 3

Başkan Haşim KILIÇ Fulya KANTARCIOĞLU Osman Alifeyyaz PAKSÜT Burhan ÜSTÜN Hicabi DURSUN Muammer TOPAL Başkanvekili Serruh KALELİ Mehmet ERTEN Zehra Ayla PERKTAŞ Engin YILDIRIM Celal Mümtaz AKINCI Başkanvekili Alparslan ALTAN Serdar ÖZGÜLDÜR Recep KÖMÜRCÜ Nuri NECİPOĞLU Erdal TERCAN Zühtü ARSLAN 4